ALMANYA İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ ÖZEL HUKUK İLİŞKİLERİNDEN DOĞAN DAVALAR

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

1

ALMANYA İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ ÖZEL HUKUK İLİŞKİLERİNDEN

DOĞAN DAVALARY. S. Kaan KalkanStuttgart/Istanbul

İstanbul Barosu Avrupa Birliği Hukuku Komisyonunca

düzenlenen panelİstanbul, 11.12.2013

Logo hinzufügen

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

2

Hakkımda

Y. S. Kaan Kalkan

Diem & Partner Rechtsanwälte Avukatlık Ortaklığı Stuttgart ve Istanbul bürolarında avukat olarak görev yapmakta olup, İnşaat ve Mimarlık Hukuku alanında (baro tarafından tanınan ve verilen unvanla) uzman avukattır. Diem&Partner Avukatlık Ortaklığı'nın Türkiye işlerinden sorumludur. Almanyada yatırımları bulunan veya yatırım yapmak isteyen Türk ve diğer yabancı şirketlere Almanya'da uluslararası hukuk konularında danışmanlık hizmetleri sunmaktadır. Almanya'da faaliyet gösteren Türk girişimcilere  Almanya'daki her türlü hukuki sorunlarında yardımcı olmaktadır. 

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

3

Hakkımda

Alman Hukuku hakkında bilgiler için:

www.alman-hukuku.com

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

4

ALMANYA İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ ÖZEL HUKUK İLİŞKİLERİNDEN DOĞAN DAVALAR

Almanya’da açılan davalar• Almanya’dan yapılan tebligatlar• Sürelerin Önemi• Alman Usül Hukukun Önemli Unsurları• Müvekilerin dikkat etmesi gerekenler• Almanya’da Vekalet Ücretleri ve Mahkeme Harçları

Türkiyeden açılacak davalar• Almanya’ya Yapılacak Tebligatlar• Tanıma, Tenfiz ve İcra

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

5

ALMANYA VE TÜRKİYE ARASINDAKİ DAVALARIN PRATİKTE ÖNEMİ

Almanya’da bulununan Türk Vatandaşları

Ithalat – İhracat artışı

Alman Şirketlerinde Çalışan Türkler

Türk Şirketleri için çalışan Almanlar

Türk şirketlerin Ar-Ge çalışmaları

İnternet/E-Ticaret

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

6

ÖNEMLİ ALANLAR

Aile HukukuTicari Konular (Ortaklık, Acentelik, Distribütörlük)Üretim (Fason üretim)Alım satım işlemleri gibi genel borç ilişkileriKira Hukukuİnşaat Hukukuİş HukukuFikri ve Sınai Haklar (özellikle marka ve patent) Haksız Rekabetİnternetİş hukukuİhtiyati tedbir

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

7

Almanya’da Açılan Davalar

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

8

Almanyadan Türkiye’ye tebligat

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

9

TEBLİGATIN DAYANAĞI

1965 tarihli Lahey Tebligat Sözleşmesi (Hukuki ve Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Sözleşme )

Alman Medeni Usul Kanunu (ZPO) m. 183

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

10

Uygulamada sıklıkla görülen hatalar

Dikkate almamak• Davalının gıyabında karar verilip, bu karar kesinleşebilir.

Avukatsız temsil• Çoğu davalarda avukatın görevlendirilmesi zorunludur, avukat

imzası bulunmayan cevap dilekcesi dikkate alınmaz.• Avukatla temsil zorunluluğuna uyulmaması halinde, yine

davalının gıyabında karar verilebilir.• Kişilerin kendi yazdıkları beyanlar kabul anlamına gelen içerik

taşıyabilir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

11

TEBLİGATIN GEÇERLİLİĞİ VE REDDİ

Tebligatın Lahey Sözleşmesi kurallarına göre gerçekleşmesi gerekmektedir.

Geçersiz tebligatlar:• Posta vasıtasıyla: Lahey anlaşmasına göre normal posta ile

tebligat da öngürülmüşse de Türkiye normal posta yolu ile tebligata itiraz etmiştir.

• Tebligat konusu evrakların tercüme edilmesi gerekmektedir.• Bu şekilde gerçekleşmeyen tebligatlar reddedilebilir.

Bunun dışında Türkiye’nin tebligat kurallarının uygulanması gerekir.

Tebligata itiraz edilmeden esas hakkında cevap verilmesi halinde, itiraz hakkı düşer.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

12

Süreler ve Sürelerin Önemi

1. Önemli süreAvukatın Atanması ve savunma bildirisi

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

13

SÜRELERİN ÖNEMİ

Yazılı ön hazırlıkSüre:• Yurtdışı tebligatlarda hakim takdirinde

(m. 276 ZPO) • Almanya içi tebligatlarda 2 Hafta

Süre uzatılamaz.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

14

SÜRELERİN ÖNEMİ

Avukat ile temsil zorunluluğu bulunan davalarda savunma bildirisi avukat tarafından yapılması gerekmektedir.

Süre içerisinde gereken bildiri yapılmaz ise, davalının gıyabında aleyhine karar çıkabilir.

Savunma bildirinin içeriği oldukça kısa:

Avukat sadece davalıyı temsil ettiğini ve davalının kendisini savunacağını bildirmelidir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

15

Süreler ve Sürelerin Önemi

2. Önemli süreDava dilekcesine cevap süresi

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

16

SÜRELER VE SÜRELERİN ÖNEMİ

Cevap süresinde davaya karşılık verilebilinir.Süre talep üzerine uzatılabilinirCevap avukat temsili zorunluğu olduğu durumlarda avukat tarafından hazırlanması gerekmektedir

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

17

SÜRELERİN ÖNEMİ

Avukat ile temsil zorunluluğu bulunan davalarda cevap dilekçesinin avukat tarafından hazırlanması gerekmektedir.

Süre içinde cevap verilmezse, • Süresinden sonra yapılan sözlü veya yazılı beyanlar

reddolunabilir.• Mahkeme derhal duruşma tarihi belirler.• İddialar birdaha mahkeme tarafından dikkate alınmaz

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

18

SÜRELERİN ÖNEMİ

Davaya süresi içerisinde avukat aracılığıyla cevap verilmezse mahkeme, davalıdan tebligata uygun bir adres belirtmesini talep eder.

Mahkemeye tebligat adresinin verilmemesi halinde, tebligat normal posta yolu ile yapılır ve gönderilmesini takip eden iki hafta sonrasında tebliğ edilmiş sayılır.• !!! Bu son derece tehlikeli olabilir: Almanyadan Türkiye

posta iki hafta dan uzun sürebilir!!!

Bu dava dilekçesinin ilk tebligatı için geçerli değildir, bu durumda her halğkarda . Ancak sonraki tebligatlarda davalı davadan haberdar olduğu için tebligatın şartları hafifletilir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

19

GIYABİ KARAR

Şartları:• Davanın usulüne göre açılmış olması(yetkili mahkeme vs.)• Davacının giyabi karara ilişkin talebi (genel olarak dava

dilekçesinde talepte bulunulur)

• Davalının duruşmaya gelmemesi veya

• Yazılı ön hazırlık işlemlerinde zamanında müdafaa yazısı verilmemesi

• Davacının iddialarının doğru olduğu varsayılarak talep ettiği hukuki sonuçların kabulü

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

20

GIYABİ KARAR

Sonuçları:

• Karar, davacı tarafından teminat yatırılmaksızın derhal icraya konabilir.

• İki hafta içerisinde itiraz edilmezse karar kesinleşir.

• Davalı itirazda bulunsa da gıyabında verilen karardan kaynaklanan masrafları karşılamak zorundadır.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

21

GIYABİ KARAR

Gıyapta verilen karara itiraz:

• Davalı iki hafta içinde karara itiraz edebilir.

• İtiraz ile birlikte tüm itirazları ve iddiaları sunması gerekir

• Dava bu durumda devam eder.

• Ancak icraya devam edilebilir ve sadece davalının teminat yatırması durumunda durdurulabilir.

• Ardından tekrar duruşmaya katılmaması halinde, hakkında ikinci gıyabi karar çıkabilir. İkinci karara karşı itiraz hakkı bulunmamaktadır.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

22

SÜRELERİN KAÇIRILMASI HALİNDE BAŞVURULACAK YOLLAR

Savunma süresi beyanda bulunulmaması halinde gıyapta verilen karara kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde itiraz edilebilir.• İtiraz süresinde iddia ve delilerin sunulması gerekir.

Cevap dilekçesinin süresinin kaçırılması ardından gıyabi karar verilmez. Ancak bu husus davalının idiaa ve itirazların dinlenmemesinden dolayı çok daha kötü sonuçlar doğurabilir. 1. Gıyaba kaçış: Bilerek giyabi karar almak. Böylece kararın

sonuçlarına katlanmaya mecbur kalınır, ancak itiraz süresinde geç kalınan iddialar yeniden mahkemeye sunulabilinir (tartışmalı)

2. Eğer alacak var ise: Karşı dava açmak. Böylece iddialar karşı dava için ileri sürüldüğünde esas davadada dikkate alınır

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

23

İHTİYATİ TEDBİR

Marka, haksız rekabet ve internet ortamında hak ihlahleri konularındaönemli sıklıkla ihtiyati tedbir talep edilir.

Mahkemeler karşı tarafı dinlemeden tedbire hükmedebilir.

İhtiyati tedbir kararlarına itiraz etmek mümkündür. Kesin bir süre öngürülmemiştir. Ancak tebliğinden itibaren hemen harekete geçmek gerekir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

24

Alman usul hukukunun temel ilkeleri

Tasarruf ilkesi – taraflar dava konusunu belirlerTaraflarca getirilme ilkesi – dava konusu olaylar taraflardan sunulması gerekir.Taleple bağlılık ilkesiHızlandırma ilkesiHukuki dinlenilme hakkı

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

25

Alman usul hukukunun temel ilkeleri

Doğruyu söyleme yükümlülüğü

Usul ekonomisi ilkesi

Yargılamanın sevk ve idaresi

Hukukun uygulanması

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

26

Alman usul hukukunun temel ilkeleri

Hukuki dinlenilme hakkı

Hakim ilk değerlendirmesini bildirebilir ve hatta bazı durumlarda bildirmeye mecburdur.

Taraflar böylece hakimin ne düşündüğünü öğrenip karşılık verme imkanı bulur.

Hakim görüşünü yazılı olarak veya duruşmada sözlü olarak ifade eder.

Taraflar buna hemen cevap veremezse, hakim cevap için süre verir.

Bazı durumlarda bu istinaf yoluna başvurma nedeni olabilir

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

27

DAVA MASRAFLARI

Gider avansı

Yargılama masraflarının baştan ödenmesi gerekir. Masraf avansı ödenmeden tebligat yapılmaz.

Islah durumunda da mahkeme masrafları baştan ödenir.

Dikkat edilecek husus: Zamanaşımı

Dava, zamanaşımını durdurmak için açılmış, ancak masraf avansı yatırılmadığından tebligat yapılamamışsa, zamanaşımı durmaz. Adli yardım talep edilir ise, zamanaşımı talebin karara bağlanmasına kadar işlemez.

Bilirkişi veya tanıklar için avans

Bilirkişi veya tanıklar için baştan avans alınmaz. Ancak bilirkişi atanır ve tanık çağırılırsa avans istenir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

28

Alacak davası türleri

Kural: Alacak somut olarak belirlenebiliyorsa, dava dilekçesinde tam olarak belirtilmesi gerekmektedir.

İstisna: Kısmi dava

Tasarruf ilkesinden dolayı alacaklı daha az bir miktarı talep etme hakkına sahiptir.

İstisna: Belirsiz alacak davası

Sadece istisna olarak geçerlidir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

29

Alacak davası

Kural olarak alacak tümüyle talep edilir.

Mahkeme veya bilirkişi taleple bağlıdır, talebi aşan miktarı araştıramaz ve bildiremez. (talebe bağlılık ilkesi)

Eğer hesaplanması zor olan bir alacak söz konusu ise, alacağın özel bilirkişi yardımıyla veya başka yöntemler ile hesaplanması gerekir.

Eğer alacağın hesaplanması somut bir şekilde mümkün değilse, talebi aşan bir alacağın ödenmesi yükümlülüğün tespiti talep edilir. Ancak bu durumda alacağın nedenin talepte çok somut bir şekilde belirtilmesi gerekir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

30

Kısmi alacak davası

Alacağın bir kısmını talep etmek mümkündür.

Kısmi alacak davasında alacağın kesin miktarının açıkça belirtilmesi gerekmemektedir (açık veya örtülü kısmi davası).

Son duruşma da dahil olmak üzere tüm dava süresi boyunce dava her zaman ıslah edilebilir.

Yararı: Stratejik olarak fazla mahkeme masrafı ödemeden hukuki sorunların hakkında ön görüş almak için veya yetkili mahkemenin belirlenmesi amacıyla.

Sakıncası: Hakim veya bilirkişi hiçbir şekilde talebi aşan bir alacağın söz konusu olup olmadığını bildirmez, tespit etmez ve hükme bağlamaz. Sadece talep edilen alacağın mevcut olup olmadığını araştırır.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

31

Kısmi alacak davasının sakıncaları

Davanın açılması ile sadece talep edilen kısmın zamanaşımı durur.

Davaya konu olmayan kısmın zamanaşımı süresi işlemeye devam eder. Kalan kısım için zamanaşımı ancak zamanında yapılan ıslah ile durdurulabilir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

32

Belirsiz alacak davası

Sadece istisnai durumlarda açılabilir.

Şartlar: Alacağın somut olarak belirlenmesi imkansızsa veya alacak mıktarı alacağın belirlenmesi için yapılacak işlemler alacağın miktarına oranla olması

Maddi güç veya bir hesaplamanın zor olması bu anlamda orantısız ve imkansız anlamına gelmez.

Başvurulan Haller: Manevi tazminat davaları, nafaka hesaplamaları gibi mahkemenin takdir edeceği alacaklar.

Ancak belirsiz alacak davasında alacağın kaynaklandığı husus ve hesaplanması için gereken bilgilerin mümkün olduğu kadar somut bir şekilde mahkemeye sunulması gerekmektedir.

Belirsiz alacak davasında alacak miktarının tespiti tümüyle mahkemenin takdirine bırakılabilir ve ayrıca bir asgari sınırda belirlenebilir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

33

Davaların Gidişatı

Dava ve cevap dilekcesi, vevaba cevap vs.

İlk Duruşma

Delier toplanması, keşif

Karar

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

34

Davaların Gidişatı

Duruşmanın gidişatı

Mahkeme dava konusunu taraflara özetleyerek açıklar.

İlk görüşlerini bildirir.

Hakim çoğu zaman tarafları vekilleri ile birlikte duraşmaya Çağırır.

Diyalog ve Tartışma karışımı bir atmosfer.

Hakim herzaman uzlaştırmaya çalışır

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

35

Müvekkilin dikkat etmesi gerekenler

Avukata mümkün oldukça detaylı bilgiler verilmelidir

Almanya’da yargılama sırasında avukat ve hakimlerin dava konusunu mahkeme dışında da görüşmeleri ve uzlaşma imkanlarını değerlendirmeleri olağandır.

Yasa koyucunun ve hakimin amacı yargılama sırasında tarafları davanın her aşamasında uzlaştırmaya çalıştırmaktır. Uzlaşmaya teşvik amacıyla hem taraflar hem de avukatlar açısından bazı avantajlar sağlanmıştır. Uzlaşma halinde mahkeme harçları düşmekte ve avukatlar da ek ücrete hak kazanmaktadır.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

36

Mahkemelerin Yapısı

Sulh Hukuk Mahkemesi(Amtsgericht): 5000 EUR’ya kadar alacak davaları ve belirlenen özel davalar.

.

Asliye Hukuk Mahkemesi(Landgericht): 5000 EUR’yu geçen davalar

İstinaf Mahkemesi (Oberlandesgericht): Asliye hukuk mahkemesi kararlarına karşı başvurulacak mercii

Federal Temyiz Mahkemesi (Bundesgerichtshof): Temyize başvurmaların şartları oldukça ağırdir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

37

Alman avukatların vekalet ücretleri ve mahkeme harçları (genel olarak dava

masrafları) Avukatların Ücretleri

Davalar için avukatların talep edebileceği asgari ücret kanun ile belirlenmiştir.

Bu asgari ücret davanın değerine göre belirlenmektedir.

Asgari ücretlerin altında avukatlık ücreti kararlaştırılamaz. Tarafların asgari ücret tarifesinin üzerinde avukatlık ücreti belirlemelerine engel yoktur.

Asgari ücretin üzerindeki ücretlerin yazılı olarak kararlaştırılması gerekir.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

38

Alman avukatların vekalet ücretleri ve mahkeme harçları (genel olarak dava

masrafları) Mahkeme masrafları

Mahkeme harçları dava değerine (talep miktarına) bağlıdır.

Dava harçları peşinen ödenir.

Bilirkişi, tanık ve benzeri yargılama harçları gerektiğinde mahkeme tarafından istenir.

Davanın sonunda tüm mahkeme masrafları asgari avukatlık ücreti de dahil olmak üzere kaybeden tarafça ödenir.

Eğer dava kısmen kazanılırsa masraflar orana göre taraflar arasında paylaştırılır.

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

39

ÖRNEKLERLE MASRAFLAR

20.000 EUR değerinde alacak davası

• Mahkeme Masrafları: 1.035,00 EUR

• Avukatlık Ücretleri: 1.855,00 EUR

• Bu miktarlara Vergi, posta vs. eklenecektir.

Dava kaybedilirse toplam maliyet (karşı tarafın avukatlık ücreti de dahil):

5.497,00 EUR

İstinaf mahkemesine başvurulması halinde aşağıdaki masraflar eklenecektir:

• Mahkeme masrafları: 1.380,00 EUR

• Avukatlık Ücretleri: 2.077,60

• Toplam Masraf: 11.869,78

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

40

ÖRNEKLERLE MASRAFLAR

EUR 100.000, alacak davası

• Mahkeme Masrafları: 3.078,00 EUR

• Avukatlık Ücretleri: 3.757,50 EUR

• Bu miktarlara Vergi, posta vs. Eklenmeli

Dava kaybedilirse toplam maliyet (karşı tarafın avukatlık ücreti de dahil):

12.068,46 EUR

İstinaf mahkemesine başvurulması halinde aşağıdaki masraflar eklenecektir:

• Mahkeme masrafları: 4.104,00 EUR

• Avukatlık Ücretleri: 4.208,40

• Toplam Masraf: 26.236,06

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

41

TÜRK MAHKEME KARARLARININ ALMANYA’DA TENFİZİ

Kararın kesinleşmesi

Kararın Türkiye’de icra edilebilir nitelikte olması

Belirlilik ve Açıklık

(Mahkeme içtihatlarına göre kabul edilen kararlar: Kanuni faize atıf, vergi oranlarına atıf)

(Kabul edilmeyen kararlar: Miktar belrilenmeden ödenenin geri ödenmesine dair karar)

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

42

TÜRK MAHKEME KARARLARININ ALMANYA’DA TENFİZİ

Karar veren mahkemenin uluslararası yetkili olması

Davanın başlangıcında davalının dinlenmiş olması (zamanında ve usulüne uygun tebligat yapılmış olması şartı)

Almanyada derdestlik veya tenfiz edilecek kararla aksi yönde kesin hüküm bulunmaması.

Kamu düzenine aykırılıkç

Karşılıklık

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

43

İSTANBUL OFİSİMİZ

İstiklal Cad. Beyoğlu İş Merk. 187/5 (Locus Office)34433 GalatasarayBeyoğlu/ISTANBUL

Telefon: +90 212 247 48 11 Faks: +90 212 247 47 87

E-Mail: istanbul@diempartner.com

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

44

ALMANYA VE FRANSA OFİSLERİMİZ

Stuttgart Merkez Ofisimiz

Hölderlinplatz 5D-70193 StuttgartTelefon: + 49 (0) 711 228 54 50Telefax: + 49 (0) 711 228 54 99E-Mail: stuttgart@diempartner.com

Fransa - Lyon Ofisimiz55 Boulevard des BrotteauxF- 69006 LyonTelefon: + 33 (0) 426 84 24 34Telefax: + 33 (0) 472 41 15 74E-Mail: lyon@diempartner.com

© DIEM Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı 2013

45

İlgi ve dikkatiniz için teşekkürler

www.alman-hukuku.com