View
105
Download
2
Category
Tags:
Preview:
DESCRIPTION
Citation preview
14-03-14
1
Voorstelling SWING-studie
Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gentse buurten 14 maart 2014 – AC Portus (Gent)
Dr. Wim Hardyns (Wim.Hardyns@UGent.be) Drs. Veerle Vyncke (Veerle.Vyncke@UGent.be) Prof. Sara Willems Prof. Jan De Maeseneer Prof. Lieven Pauwels
Doel en inhoud presentatie
A. Voorstelling SWING-Studie
B. Sociaal kapitaal: is er verschil tussen Gentse buurten?
C. Sociaal kapitaal en onveiligheidsbeleving
D. Sociaal kapitaal en sociale gezondheidsverschillen
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
2
Voorstelling SWING-studie
14-03-14
2
Voorstelling SWING-Studie
Social capital and Well-being in Neighborhoods in Ghent
4 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Voorgaand contextueel onderzoek in België
Economische achtergesteldheid als structurele indicator
Sociale buurtprocessen spelen een rol: • Sociale organisatie • Sociale desorganisatie
Doctoraat Pauwels (2006) Doctoraat Hardyns (2010)
5 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Nieuwe uitdagingen
• Andere disciplines?
• Individueel sociaal kapitaal?
• Andere buurtprocessen van belang?
• Kunnen we nog kleiner?
SWING-studie
6 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
3
Januari 2011: start SWING-studie
• Interdisciplinaire samenwerking
– Vakgroep Huisartsgeneeskunde & Eerstelijnsgezondheidszorg
– Vakgroep Strafrecht & Criminologie
• Sociale processen op twee niveaus – Individuen – Buurten
• Klein aggregatieniveau voor de buurt
• Focus op sociale ongelijkheid en socio-economische
achterstelling
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
7
Setting = Gent
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
8
• +/- 250.000 inwoners
• Buurt = statistische sector
• N = 142 buurten (min. 200 inwoners)
• 3 waves dataverzameling
• 2011 (N = 50)
• 2012 (N = 42)
• 2013 (N = 50)
Selectie buurten
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
9
14-03-14
4
Methoden van dataverzameling
10
1. Representatieve bevraging buurtbewoners
- Face-to-face
- Individuele kenmerken
- Sociale netwerken en sociale relaties
- Gezondheid en welzijn
- Politie en veiligheid
- Socio-demografische achtergrondkenmerken
2. Bevraging sleutelfiguren a.d.h.v. key informant techniek
- Face-to-face
- Buurtkenmerken
- Sociale cohesie en sociaal vertrouwen
- Informele sociale controle
- Overlast
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Methoden van dataverzameling
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
11
3. Observatiechecklist interviewers
- Voorzieningen in de buurt
- Groen in de buurt
4. Externe buurtdata
- Stad Gent
- Lokale politie Gent
- Universiteit Gent
- …
Overzicht respondenten
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
12
1. Wave 1 (2011)
• 1.025 buurtbewoners - 638 key informants
• 50 buurten
2. Wave 2 (2012)
• 762 buurtbewoners - 360 key informants
• 42 buurten
3. Wave 3 (2013)
• 946 buurtbewoners - 402 key informants
• 50 buurten
14-03-14
5
13
L1: 2.733 buurtbewoners
L2: 142 buurten • 1.400 key informants
• 2.733 observatie-checklists
• Externe data
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal: is er verschil tussen Gentse buurten?
Sociaal kapitaal: een verwarrend concept
Aantal mensen dat je vertrouwt
Sociale controle in de buurt
Residentiële mobiliteit Aantal vrienden
Regelmatig contact met vrienden en familie
Lidmaatschap in groep/capita in buurt
Vertrouwen in de staat/politie/regering
Sociale samenhang van een buurt
Aantal vrienden met andere etnische achtergrond
Denk je dat mensen over het algemeen te vertrouwen zijn?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent 15
14-03-14
6
Sociaal kapitaal: verschil tussen buurten?
16
• Verschil tussen buurten voor sommige aspecten van
sociaal kapitaal
– Sociale steun
– Sociale cohesie
– Informele sociale controle
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
17
Verklaring?
Kenmerken buurtbewoners
• Hoe minder sterk men zich gehecht voelt aan de buurt, hoe
lager het sociaal kapitaal in de buurt
Kenmerken buurten
• Achtergestelde buurten hebben doorgaans lagere niveaus
van sociale cohesie en informele sociale controle
• Versterkt de relatie tussen gehecht zijn aan de buurt en
sociaal kapitaal
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
18
Gehecht zijn aan buurt is belangrijker in achtergestelde buurten
• Hoe minder sterk men zich gehecht voelt aan de buurt,
hoe lager het sociaal kapitaal in de buurt
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
7
19
Gehecht zijn aan buurt is belangrijker in achtergestelde buurten
• Hoe minder sterk men zich gehecht voelt aan de buurt,
hoe lager het sociaal kapitaal in de buurt
Ho
og
Laag
Soci
ale
coh
esie
Gehecht aan buurt
Hoog Laag
Niet-achtergestelde buurten
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
20
Gehecht zijn aan buurt is belangrijker in achtergestelde buurten
• Hoe minder sterk men zich gehecht voelt aan de buurt,
hoe lager het sociaal kapitaal in de buurt
Ho
og
Laag
Soci
ale
coh
esie
Gehecht aan buurt
Hoog Laag
Achtergestelde buurten
Niet-achtergestelde buurten
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
21
Laag
Hoog
Sociale cohesie
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
8
22
Wie is het?
Belle Vue Rabot Station
Blaisantvest Rooigem
Brusselse Poort Sint - Amandsberg Centrum
Ham Tolhuis
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal en onveiligheidsbeleving
Bevindingen onveiligheidsbeleving en criminaliteit
1. Ruimtelijke concentraties van mijdgedrag?
2. Individuele verschillen in mijdgedrag?
MACRO MODEL
CROSS LEVEL MODEL
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
9
Theoretisch model – macro level
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent 25
Angst voor criminaliteit
Sociaal vertrouwen
Overlast
Economische achterstelling
Samenhang tussen buurtkenmerken (N = 142)
(1) (2) (3) (4)
Economische achtergesteldheid (1) 1
Sociaal vertrouwen (2) -.52*** 1
Overlast (3) .73*** -.57*** 1
Angst voor criminaliteit (4) .57*** -.42*** .54*** 1
26 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Samenhang tussen buurtkenmerken (N = 142)
27 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Diefstal uit voertuigen Bedreigingen met geweld
Economische achtergesteldheid .29*** .50***
Sociaal vertrouwen -.34*** -.36***
Overlast .30*** .43***
Angst voor criminaliteit .27** .36***
14-03-14
10
Spreiding personen met veel angst voor criminaliteit (N = 525)
Q1 Q2 Q3 Q4
Economische achtergesteldheid 14.7% (77)
16.0% (84)
25.3% (133)
44.0% (231)
Sociaal vertrouwen
35.4% (186)
30.5% (160)
19.6% (103)
14.5% (76)
Overlast
14.9% (78)
18.1% (95)
23.6% (124)
43.4% (228)
28 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Pad-analyse
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent 29
←Afhankelijke→
Onafhankelijke↓ Model1 Sociaal vertrouwen
Model 2 Overlast
Model 3 Angst voor criminaliteit
Economische achterstelling -.52*** 0.60*** 0.34***
Sociaal vertrouwen -- -.25*** n.s.
Overlast -- -- 0.23*
Model evaluatie R²
27%
59%
37%
Theoretisch model – cross level
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent 30
H2
Angst voor criminaliteit
Sociaal vertrouwen
Informele sociale controle
Buurt sociale steun
Overlast
Gender
Leeftijd
Opleidingsniveau
Eigen woning
Individuele sociale steun
H3
H1
H4
H5
14-03-14
11
Vrouwen Ouderen Laag opgeleiden
Angst voor criminaliteit
Huurders (ns)
Sociaal vertrouwen
Informele sociale controle (ns)
-
+
Sociaal vertrouwen (ns)
Overlast
+
Individuele sociale steun
-
+/- 8%
+/- 92%
Huurders
Buurt sociale steun (ns)
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent 31
Sociaal kapitaal en sociale verschillen
in gezondheid
32
?
Sociale relaties: van levensbelang ?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
12
Sociale relaties: van levensbelang ?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Uit Holt-Lunstad, J., Smith, T.B., & Layton, J.B. (2010)
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociale netwerken hebben een even grote impact op vroegtijdig sterven als ‘traditionele’ risicofactoren
36 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
13
MAAR
(1) Is meer altijd beter? (2) Is de impact van sociaal kapitaal voor iedereen gelijk?
37 Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal en zelfgerapporteerde gezondheid
38
• Wave 2 (2012)
o 762 buurtbewoners - 360 key informants
o 42 buurten (statistische sectoren)
• Sociaal kapitaal
• Individuen
• Buurten
• Zelfgerapporteerde gezondheid
• Is de relatie tussen sociaal kapitaal en gezondheid
afhankelijk van socio-economische status?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal en zelfgerapporteerde gezondheid
39
Voor volledige populatie
• Meer individueel sociaal kapitaal hangt samen met
een beter inschatting van de gezondheid
• Buurt sociaal kapitaal?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
14
Sociaal kapitaal en zelfgerapporteerde gezondheid
40
Vergelijken inwoners met verschillende SES
• Meer veralgemeend vertrouwen (individueel) hangt
samen met
…een beter inschatting van de gezondheid; vnl.
voor inwoners met een hoge SES
… een minder goede inschatting van de
gezondheid voor mensen met lage SES
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal en zelfgerapporteerde gezondheid
41
Vergelijken inwoners met verschillende SES
• Meer informele sociale controle (buurt) hangt samen
met
…een beter inschatting van de gezondheid; vnl.
voor inwoners met een hoge SES
… een minder goede inschatting van de
gezondheid voor mensen met lage SES
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Sociaal kapitaal en zelfgerapporteerde gezondheid
42
Vergelijken achtergestelde en niet-achtergestelde
buurten
• Meer hulpbronnen in netwerk (individueel) hangt
samen met
…een beter inschatting van de gezondheid
… voornamelijk in achtergestelde buurten
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
14-03-14
15
Conclusie
43
• Relatie sociaal kapitaal en gezondheid √
MAAR!
– meer sociaal kapitaal gaat niet altijd gepaard met gewenste gezondheidsuitkomsten
– de samenhang tussen sociaal kapitaal en gezondheid is (soms) afhankelijk van socio-economische factoren
=> Erkennen van mogelijks differentieel effect
=> Kan sociaal kapitaal bijdragen tot sociale
ongelijkheid?
Dr. Wim Hardyns & Veerle Vyncke Sociaal kapitaal, gezondheid en criminaliteit in Gent
Recommended