Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Η άνοδος της Μακεδονίας

Ο Φίλιππος Β’

Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη

15 χρόνων βρέθηκε όμηρος στη Θήβα → εκεί γνώρισε και εκτίμησε τους στρατηγούς Επαμεινώνδα και Πελοπίδα

γνώρισε από κοντά την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στις πόλεις-κράτη του νότου

εμπνεύστηκε από τη θηβαϊκή λοξή φάλαγγα τη μακεδονική

Η μακεδονική φάλαγγα, όπως αναπτύχθηκε από τον Φίλιππο Β', ήταν το μεγάλο πλεονέκτημα του μακεδονικού στρατού. Ο Φίλιππος κατά πάσα πιθανότητα είχε γνώση της παραδοσιακής φάλαγγας από την παραμονή του στη Θήβα. Είχε λοιπόν επισημάνει τόσο τα προτερήματα όσο και τα μειονεκτήματά της και έτσι κατόρθωσε να τη βελτιώσει. Διπλασίασε τις σειρές (στοίχους) των στρατιωτών - από οκτώ τις έκανε δεκαέξι - και εξόπλισε τους στρατιώτες με τη σάρισα, ένα δόρυ μήκους τεσσάρων-επτά μέτρων. Οι στρατιώτες έφεραν επίσης μια μικρή στρογγυλή ασπίδα, την «πέλτη». Η βασική μονάδα της φάλαγγας ήταν το σύνταγμα, το οποίο παρατασσόταν σε βάθος 16 ανδρών, και αριθμούσε 256 στρατιώτες. Στον σχηματισμό μάχης, οι πρώτες πέντε σειρές κρατούσαν τις σάρισες οριζόντια μπροστά τους, ενώ οι έντεκα που ακολουθούσαν τις κρατούσαν όρθιες. Σε κάθε πλευρό του συντάγματος αναπτυσσόταν ελαφρό πεζικό, καθώς και τοξότες, για προστασία, ενώ τα πλευρά της φάλαγγας συνολικά ενίσχυε το ιππικό. Στόχος της μακεδονικής φάλαγγας δεν ήταν τόσο η άμεση επίθεση - αποστολή την οποία εκπλήρωνε το βαρύ ιππικό - αλλά η διαρκής πίεση της παράταξης του εχθρού, ώστε να δημιουργηθούν κενά στα οποία το ιππικό θα μπορούσε να διεισδύσει.

Άγαλμα του Επαμεινώνδα στο Στόου του Μπάκιγχαμσαϊρ

Αναπαράσταση της μάχης στα Λεύκτρα

Στόχος του Φιλίππου: η συνένωση των Ελλήνων υπό το σκήπτρο των Μακεδόνων

Υποστηρικτής της Πανελλήνια Ιδέας ο Αθηναίος ρήτορας Ισοκράτης

Αντίπαλος των Μακεδόνων:

ο Αθηναίος ρήτορας Δημοσθένης

Πηγή 2

Η επικράτηση της Μακεδονίας

ο Φίλιππος κατόρθωσε να επιβληθεί σταδιακά στις πόλεις-κράτη

Σημαντική μάχη:

η μάχη στη Χαιρώνεια (338π.Χ.) όπου συνέτριψε τον συνασπισμό Αθηναίων - Θηβαίων

Πηγή 3

Το συνέδριο στον Ισθμό

• Μετά τη νίκη στη Χαιρώνεια συγκάλεσε συνέδριο στον Ισθμό

• Εκεί έπεισε τους Έλληνες να ενωθούν σε μία συμμαχία υπό την ηγεσία του με στόχο μια πανελλήνια εκστρατεία εναντίον των Περσών, για να τους τιμωρήσουν για την καταστροφή που είχαν προκαλέσει στα ελληνικά ιερά κατά την περίοδο των μηδικών πολέμων.

Ο ξαφνικός θάνατος του Φιλίππου

Ο Φίλιππος οργάνωσε τον εορτασμό για τους γάμους της κόρης του Κλεοπάτρας με το βασιλιά των Μολοσσών, Αλέξανδρο Α΄, στο θέατρο των Αιγών. Σύμφωνα με τον Διόδωρο, σε μια επίδειξη δύναμης ο Φίλιππος έκανε την είσοδό του στο θέατρο χωρίς την φρουρά του. Τότε όμως δολοφονήθηκε από έναν από τους πιο έμπιστους σωματοφύλακές του, τον Παυσανία.

Η αντίδραση των άλλων Ελλήνων

Οι υπόλοιποι Έλληνες προσπάθησαν να απαλλαγούν από την μακεδονική κυριαρχία, αλλά ο διάδοχος του Φιλίππου, ο γιος του Αλέξανδρος, επέβαλε την εξουσία του και ανέλαβε την εκστρατεία στην Ασία.

Αλέξανδρος Γ’

Ο Αλέξανδρος και ο διδάσκαλός του, ΑριστοτέληςΠηγή 4

Η εκστρατεία στην Ανατολή

Πέλλα, έναρξη εκστρατείας

Βαβυλώνα, Σούσα, Περσέπολη, Πασαργάδες

Μάχη στηνμάχη στην Ισσό

Μάχη στον μάχη στον Γρανικό

Μάχη στα Γαυγάμηλα

Ο Αλέξανδρος στην Αίγυπτο,

στέψη ως Φαραώ

334π.Χ. 333π.Χ. 332π.Χ. 331π.Χ.

Πηγή 5

Η εκστρατεία στην Ανατολή

Μάχη στονΥδάσπη

326π.Χ. 323π.Χ.

Επιστροφή στη Βαβυλώνα

Θάνατος Αλέξανδρου

Πηγή 6

Ο Αλέξανδρος οργανώνει το αχανές κράτος

Μεικτοί γάμοι

Δημιουργία νέων πόλεων

όπου κυριαρχούσε

το ελληνικό στοιχείο

Εξελληνισμός των εθνοτήτων