Μακεδονικός αγών και Μακεδόνες αρχηγοί

ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÌÁÊÅÄÏÍÉÊÙÍ ÓÐÏÕÄÙÍÄÉÏÉÊÇÔÉÊÏ ÓÕÌÂÏÕËÉÏ 1966-1969

Ðñüåäñïò: ×áñÜëáìðïò ÖñáãêßóôáòÁíôéðñüåäñïò: ×ñéóôüöïñïò ÍÜëôóáòÃåí. ÃñáììáôÝáò: ÉùÜííçò ÂáóäñáâÝëëçòÔáìßáò: ÁèáíÜóéïò Êùíóôáíôéíßäçò¸öïñïò ÂéâëéïèÞêçò: Íéêüëáïò ÁíäñéþôçòÓýìâïõëïé: ×áñÜëáìðïò ËÝêáò

Ãåþñãéïò ÈåìåëÞòÁðüóôïëïò ÂáêáëüðïõëïòÉùÜííçò ÄåëçãéáííÜêçò

ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÌÁÊÅÄÏÍÉÊÙÍ ÓÐÏÕÄÙÍÄÉÏÉÊÇÔÉÊÏ ÓÕÌÂÏÕËÉÏ 2006-2009

Ðñüåäñïò: Íéêüëáïò ÌÝñôæïòÁíôéðñüåäñïò: ×áñÜëáìðïò ÐáðáóôÜèçòÃåí. ÃñáììáôÝáò: ÔåñÝæá Ðåíôæïðïýëïõ-ÂáëáëÜÔáìßáò: Èåüäùñïò ÄáñäáâÝóçò¸öïñïò ÂéâëéïèÞêçò: ÉùÜííçò ÊïëéüðïõëïòÓýìâïõëïé: Êùíóôáíôßíïò Âáâïýóêïò

Âáóßëåéïò ÐÜððáòÁèáíÜóéïò ÊáñáèáíÜóçò×áñÜëáìðïò ÍÜóëáò

© Copyright: ÅÔÁÉÑÅÉÁ ÌÁÊÅÄÏÍÉÊÙÍ ÓÐÏÕÄÙÍÁ´ ÅÊÄÏÓÇ: ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ 1967ISBN: 978-960-7265-77-7

ÐÑÏËÏÃÏÓ ÓÔÇÍ Â´ ÅÊÄÏÓÇ

Ìå âáèåéÜ éêáíïðïßçóç ç Åôáéñåßá Ìáêåäïíéêþí Óðïõäþí åðáíáêõ-êëïöïñåß ôï ðåñéþíõìï Ýñãï ôïõ Ãåùñãßïõ Ìüäç «Ìáêåäïíéêüò Áãþí êáéÌáêåäüíåò Áñ÷çãïß», ôï ïðïßï åß÷å åêäþóåé ôï 1950 ç Åôáéñåßá êáé, ìåôÜ ìé-óüí áéþíá, Ý÷åé åîáíôëçèåß.

Ç åðáíÝêäïóç ôïõ áíÜ ÷åßñáò âéâëßïõ êáé áêüìç Ýîé Üëëùí åîçíôëçìÝ-íùí ðéá åêäüóåþí ìáò êáôÝóôç äõíáôÞ ÷Üñéò óôçí åõãåíéêÞ ÷ïñçãßá ôïõ óå-âáóôïý ðñåóâýôç Êõñßïõ Íáïýì ÌðáìðáôÜêá, åðéôßìïõ äéêçãüñïõ Èåóóá-ëïíßêçò ðïõ ãåííÞèçêå, üðùò êáé ï Ã. Ìüäçò, óôï ÌïíáóôÞñé. Ç Åôáéñåßáôïí åõãíùìïíåß.

Ï Ãåþñãéïò ×ñ. Ìüäçò ðáñáìÝíåé ç åìâëçìáôéêÞ ìïñöÞ ôçò ìá÷ïìÝíçòÌáêåäïíßáò êáé ï êïñõöáßïò âÜñäïò, óõíÜìá áõôüðôçò ìÜñôõò êáé áãùíé-óôÞò ôïõ Ìáêåäïíéêïý Áãþíïò, ï ïðïßïò, ìåôÜ ôï 1908, óõíå÷ßóèçêå ó' üëçôç äéÜñêåéá ôçò ìáêñÜò æùÞò ôïõ êáé óôéò çìÝñåò ìáò óõíå÷ßæåôáé êñéóéìüôá-ôïò ìå Üëëá ìÝóá, ìå ü÷çìá ôïõ éìðåñéáëéóìïý ôï ÊñÜôïò ôùí Óêïðßùí.

Ï Ãåþñãéïò ×ñ. Ìüäçò ãåííÞèçêå ôï 1887 óôï ÌïíáóôÞñé, ìçôñüðïëçôïõ ìáêåäïíéêïý åëëçíéóìïý, üðïõ ìáèÞôåõóå óôá áêìáßá ôüôå êáé óðïõäáß-á ÅëëçíéêÜ Ó÷ïëåßá. Ç åýðïñç ïéêïãÝíåéÜ ôïõ ìåôåß÷å åî áñ÷Þò óôïí åèíéêüáãþíá ðñïò õðåñÜóðéóç ôçò Ìáêåäïíßáò êáé ï èåßïò ôïõ Èåüäùñïò Ìüäçò,ìÝëïò ôçò ìõóôéêÞò ÅðéôñïðÞò Áãþíïò, äïëïöïíÞèçêå ìÝóá óôï êáôÜóôçìÜôïõ áðü ôïõò Âïýëãáñïõò êïìéôáôæÞäåò. Åõèýò ìüëéò áðåöïßôçóå áðü ôï Åë-ëçíéêü ÃõìíÜóéï Ìïíáóôçñßïõ, ôï 1906, åîÞëèå óôï âïõíü êáé ðïëÝìçóå ãéáôçí Ðáôñßäá ìå ôï óþìá ôïõ ïðëáñ÷çãïý Ãåùñãßïõ ÂïëÜíç Ý÷ïíôáò óõìðï-ëåìéóôÞ ôïõ ôïí ôüôå ëï÷ßá Ãåþñãéï Êïíäýëç, ìåôÝðåéôá óôñáôçãü, õðïõñãüêáé ÁíôéâáóéëÝá.

Ôï 1912 áðåöïßôçóå áðü ôç ÍïìéêÞ Ó÷ïëÞ ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþíêáé, üðùò ðïëëïß ÂéôùëéÜíïé (Ìïíáóôçñéþôåò) óõìðïëßôåò ôïõ, îåñéæùìÝíïéáðü ôçí ãåíÝôåéñÜ ôïõò ìåôÜ ôçí ÓõíèÞêç ôïõ Âïõêïõñåóôßïõ ôï 1913, åãêá-ôáôÜóèçêå óôçí ðëçóéü÷ùñç Öëþñéíá üðïõ äéêçãüñçóå êáé åîåëÝãç ðïëëÝòöïñÝò âïõëåõôÞò ìå ôï Êüììá ôùí ÖéëåëåõèÝñùí. Ôï 1929 Áíôéðñüåäñïò ôçòÂïõëÞò, ôï 1931-1932 Ãåíéêüò ÄéïéêçôÞò Çðåßñïõ, ôï 1944-1945 ÃåíéêüòÄéïéêçôÞò Ìáêåäïíßáò, ôï 1950 õðïõñãüò ôùí Åóùôåñéêþí êáé ôï 1951 õöõ-ðïõñãüò ÅèíéêÞò Ðáéäåßáò. Åíùñßôåñá åß÷å äéáôåëÝóåé ´Åðáñ÷ïò êáé ÍïìÜñ-÷çò óôçí áêñéôéêÞ Ìáêåäïíßá. ÁöéÝñùóå üëç ôçí æùÞ ôïõ, ìÝ÷ñé ôïí èÜíáôüôïõ 1975 óôçí Èåóóáëïíßêç, óôçí õðåñÜóðéóç ôçò Ìáêåäïíßáò. ÌÝëïò ôçòÅôáéñåßáò Ìáêåäïíéêþí Óðïõäþí, ìå âáèåéÜ ãíþóç ôïõ ôüðïõ, ôùí Ìáêå-

äüíùí, ôçò Éóôïñßáò êáé ôçò ðïëéôéêÞò, äéÝãíùóå ðñþôïò ôçí, ìÝóù ôñßôùí é-ó÷õñþí, éìðåñéáëéóôéêÞ áðåéëÞ áðü ôá Óêüðéá, äçìïóßåõóå ðñïò ôïýôï Üöèï-íï ðñùôïãåíÝò áðïäåéêôéêü õëéêü ôçò êáé ïõäÝðïôå Ýðáõóå íá åðéóçìáßíåé,åéò þôá ìç áêïõüíôùí õðåõèýíùí, ôçí ðñüäçëç áðåéëÞ ôçò ìåèïäåõìÝíçòáõôÞò éìðåñéáëéóôéêÞò êáôáóêåõÞò ðïõ åßêïóé ÷ñüíéá ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõóõíåéäçôïðïßçóå ðïëý áñãÜ ç åëëçíéêÞ çãåóßá!..

Ôçí 5ç ÌáÀïõ 1949, åíþ ìáßíïíôáí áêüìç ðïëõáßìáêôïò ï áíôáñôïðü-ëåìïò óôç Ìáêåäïíßá ìå ãíùóôïýò Ýêôïôå åäáöéêïýò óôü÷ïõò, ï áêáôÜâëç-ôïò Ìáêåäþí åèíéêüò áãùíéóôÞò óýñåé ìå ðéêñßá óôïí áíÜ ÷åßñáò Ðñüëïãüôïõ ôçí áêüëïõèç áðïêáëõðôéêÞ öñÜóç:

«Ç ìáêåäïíéêÞ éóôïñßá ãåíéêÜ åßíáé Üãíùóôç êáé ðáñáãíùñéóìÝíç (…).Ðïëëïß ìïõ åóýóôçóáí íá ãñÜøù ôá óçìáíôéêþôåñá ãéá ôçí åðï÷Þ åêåßíç, ðñï-ôïý åîáöáíéóèïýí êáé ôá ôåëåõôáßá ëåßøáíÜ ôçò. Ïé Âïýëãáñïé Ý÷ïõí ãñÜøåé ï-ëÜêåñåò âéâëéïèÞêåò. Çìåßò ó÷åäüí ôßðïôå, áí êáé ç áäçöáãßá ôùí ãåéôüíùíäåí Ýðáøå íá ìáò õðåíèõìßæç ôï "Ìáêåäïíéêü æÞôçìá". ÕðÞñîå ìéá áêáôáíü-çôï ðáñÜëåéøé üëùí ìáò.»

ÐáñÜ ôçí ìåôñéïöñïóýíç ôïõ, ï ßäéïò Ýùò ôüôå äåí åß÷å ðáñáëåßøåé ôß-ðïôå áðïëýôùò. ÁíôéèÝôùò åß÷å áãùíéóèåß óêëçñÜ êáé óõóôçìáôéêÜ ãéá ôçíÌáêåäïíßá, üðùò ðñïáíáöÝñåôáé óôçí óýíôïìç âéïãñáößá ôïõ. Ïýôå åß÷åðáñáëåßøåé íá äéáóþóåé ôçí Éóôïñßá ôçò Ìáêåäïíßáò êáé ôïõ ÌáêåäïíéêïýÁãþíïò. ÔñéÜíôá ÷ñüíéá åíùñßôåñá, ôï 1920 Þäç, êõêëïöüñçóå ôéò ðñþôåò«ÌáêåäïíéêÝò Éóôïñßåò» ôïõ ìå ðñüëïãï ìÜëéóôá ôïõ åðéöáíïýò ÌáêåäüíïòÁëåîÜíäñïõ Óâþëïõ, áðü ôï éóôïñéêü Êñïýóïâï, Õöçãçôïý ôüôå ôïõ Óõ-íôáãìáôéêïý Äéêáßïõ óôï ÐáíåðéóôÞìéï Áèçíþí. ÄåêÜäåò Üñèñá ôïõ óå åöç-ìåñßäåò áñãüôåñá, ìíçìåéþäåéò áãïñåýóåéò ôïõ óôçí ÂïõëÞ ôùí ÅëëÞíùí,ðïëéôéêïß ëüãïé ôïõ, êáßñéåò ðïëéôéêÝò ðñÜîåéò ôïõ êáé åíôïëÝò ôïõ ùò êñáôé-êïý áîéùìáôïý÷ïõ äéÝóùæáí ôçí Éóôïñßá ôçò Ìáêåäïíßáò êáé ðñïåéäïðïéïý-óáí ñçôÜ ãéá üóá ðñïöáíÞ áðåéëïýóáí ôçí ãåíÝôåéñÜ ôïõ ìáêåäïíéêÞ ÷þñáêáé Þäç ðáñá÷Üñáóóáí âÜíáõóá ôçí Éóôïñßá ôçò êáé ôçí åèíéêÞ ôáõôüôçôáôùí Ìáêåäüíùí.

Ìåôáîý ðïëëþí Üëëùí åèíéêþí õðçñåóéþí ôïõ ðñùôáãùíßóôçóå óôçíáíÝãåñóç áíäñéÜíôùí ôùí ÌáêåäïíïìÜ÷ùí, ïé ïðïßïé, åîÞíôá ÷ñüíéá ìåôÜôçí èõóßá ôïõò Þ ôçí êñßóéìç óõíåéóöïñÜ ôïõò óôïí Áãþíá, ðáñÝìåíáí ðá-íôåëþò Üãíùóôïé óôçí Éóôïñßá, óôçí ÅèíéêÞ Ðáéäåßá êáé óôéò åèíéêÝò åðåôåß-ïõò ôçò ÅëëÜäïò.

Ôá óõíáñðáóôéêÜ âéþìáôÜ ôïõ, ôçí óïößá ôïõ êáé ôçí áãÜðç ôïõ ãéá ôçÌáêåäïíßá, ôïõò ôáðåéíïýò áëëÜ áõôïèõóéáóôéêïýò óëáâüöùíïõò Ìáêåäü-íåò êáé ôïí Ìáêåäïíéêü Áãþíá êáôÝãñáøå Üïêíïò óôéò ðåñßöçìåò «Ìáêåäï-íéêÝò Éóôïñßåò» ôïõ ðïõ åîÝäéäå êÜèå ôüóï ìÝ÷ñé ôïí ôåëéêü ôïõ 14ï ôüìï, óå

ç´

äýï ìåãÜëá ìõèéóôïñÞìáôÜ ôïõ, óå äéçãÞìáôÜ ôïõ êáé óå åðéóôçìïíéêÜ Ýñãáôïõ, üðùò ôï áíÜ ÷åßñáò.

ÔñéÜíôá ÷ñüíéá ìåôÜ ôïí èÜíáôü ôïõ, ÷Üñéò óôç ìéêñáíåøéÜ ôïõ ÊõñßáÌõñôþ ÐõñïâÝôóç, êõêëïöüñçóáí áðü ôï ÐáíåðéóôÞìéï Ìáêåäïíßáò ôá Á-ðïìíçìïíåýìáôÜ ôïõ óå ïãêþäç ôüìï ìå ðïëýôéìåò ðñùôïãåíåßò ðëçñïöïñß-åò.

ÌÝíåé áíåêôßìçôç êéâùôüò ç ðáñáêáôáèÞêç ôïõ, ïäçãüò ï Ýíèåñìïò ðá-ôñéùôéóìüò ôïõ, öÜñïò ç óïößá ôïõ, âÜëóáìï ç áãÜðç ôïõ, áðáñÜìéëëï ôï Þ-èïò ôïõ, ôñá÷ý ôï ÷éïýìïñ ôïõ êáé ðáñïéìåéþäçò ç ãåííáéüôçò ôïõ.

¼óïé åõôõ÷Þóáìå íá ôïí ãíùñßóïõìå, íá ìáèçôåýóïõìå êïíôÜ ôïõ êáéíá óõíáãùíéóèïýìå óôï ðëåõñü ôïõ íéþèïõìå õðåñÞöáíïé êáé áéóèáíüìåèáðëïýóéïé. Ï Ãåþñãéïò ×ñ. Ìüäçò ìáò ïäçãåß.

Ç Ìáêåäïíßá äåí ôïí ëçóìïíåß. Ôïí åõ÷áñéóôåß.

Èåóóáëïíßêç, Éïýíéïò 2007 Íéêüëáïò É. ÌÝñôæïòÐñüåäñïò

Åôáéñåßáò Ìáêåäïíéêþí Óðïõäþí

è´

éá´

éã´

éå´

´ ÅÊÄÏÓÇ 2007

Åêôýðùóç:ÅÊÄÏÔÉÊÏÓ ÏÉÊÏÓ

ÁÄÅËÖÙÍ ÊÕÑÉÁÊÉÄÇ Á.Å.ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ