View
212
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Unidade didactica sobre o Entroido en Viveiro
Citation preview
Si te queres divertir
Unha achega ao Antroido de Viveiro
Introducin
Estamos a vivir un tempo no que as novas tecnoloxas e os medios de
comunicacin van impoendo as sas propias canles de informacin en detrimento da
tradicin oral, do boca a boca. Tempos de globalizacin e de unificacin de gustos e
prcticas do lecer importadas doutros lugares que fan difuminar as nosas propias, aquilo
que nos define, que nos identifica.
polo anteriormente exposto polo que se fai preciso recorrer escola para garantir
a pervivencia das nosas tradicins. A escola, xunto coas familias, son a base da
transmisin dos coecementos da nosa sociedade, da nosa cultura, e debemos traballar
xuntos para manter e transmitir a nosa identidade.
A presente unidade didctica ten como fin achegar aos mis pequenos/as a
tradicin da celebracin do Antroido en Viveiro. Pretende ser un recurso en si mesma
para que o profesorado poda traballar os contidos referentes ao Antroido viveirense e
facer partcipes aos nosos nenos/as desta celebracin que conta con mis de un sculo
de tradicin.
Queremos agradecer a vosa colaboracin neste esforzo que sumades ao noso
para garantir a celebracin do Antroido en Viveiro durante moitos mis anos.
Grazas.
A Comisin do Antroido de Viveiro 2016.
1. Obxectivos.
Coecer a tradicin do Antroido en Viveiro.
Secuenciar e identificar as distintas manifestacins culturais que se producen no
mesmo.
Achegar a gastronoma tpica do Entroido ao alumnado.
Manexar mapas.
Valorar e compartir esta manifestacin cultural como algo propio, identitario.
2. Contidos.
Elaboracin de disfraces.
Constitucin de grupos e comparsas.
Recitado e composicin de estrofas e entoacin das mesmas, se procede.
Interpretacin das cancins de tradicin oral propias do Entroido viveirense.
Localizacin de lugares e percorridos cun mapa.
3. Alumnado
Esta unidade didctica vai dirixida ao alumnado de Educacin Infantil e de
Educacin Primaria. Contn distintas actividades e talleres que poden ser traballados na
aula ordinaria ou coa colaboracin das familias.
4. Temporalizacin
Esta unidade est pensada para ser traballada antes da celebracin do Antroido.
5. Recursos
- Ordenador.
- Proxector.
- Materiais para elaborar disfraces.
- Mapa de Viveiro.
- Material funxible.
Lectura para Educacin Infantil e primeiro ciclo de Educacin Primaria (Achgase
presentacin para proxectar na aula).
O Antroido en Viveiro celbrase desde fai moitsimos anos, sendo un dos mis antigos de
Galicia.
Festxase durante cinco das.
O sbado de Antroido fanse as Alpuxarradas no Teatro Pastor Daz.
O luns o da no que todos os nenos e nenas poen os seus disfraces para ir praza
maior a unha gran festa.
O martes o da do desfile dos grupos, das comparsas e incluso das carrozas.
O Antroido remata o mrcores c Enterro da Sardia.
Lectura para segundo e terceiro ciclo de Educacin Primaria (Achgase presentacin para
proxectar na aula).
O Antroido ou Entroido en Viveiro vense celebrando desde finais do sculo XIX,
sendo un dos mis antigos de Galicia.
A conformacin de grupos e comparsas tia a sa orixe nas diferentes parroquias e
institucins que existan en Viveiro.
A principios do sculo XX as letras das cancins que empregaban ditas comparsas
van perdendo a sa temtica romntico amorosa en favor de temas mis satricos e
burlescos coa sociedade do momento.
o humor un dos cualificativos mis representativos do noso Antroido. Proliferaron os
autores de coplas ao longo destes anos entre os que podemos destacar a Antonio
Noriega Varela, Modesto Grando, Juan Parao, Emilio Cajete, Coca, Nistal, Leal Insua,
O ANTROIDO EN VIVEIRO
O ANTROIDO EN VIVEIRO
Travieso,...
Actualmente os festexos do Antroido incianse o sbado coas Alpuxarradas, nas que
os diferentes antroideiros, ben individualmente ou en conxunto, dan renda solta sa
creatividade recitando ou entoando diferentes coplas de creacin propia e diversas
temticas, tendo en conta sobre todo a actualidade e sempre cun chisco, se non un
feixe, de humor. Este ano, ademais do sbado, o domingo tamn poderemos ver as
alpuxarradas gravadas aqueles que non puideron o sbado e algunha sorpresia mis.
O luns tcalle aos nenos e nenas sacar a sa creatividade e enfundar os seus
disfraces para disfrutar dunha gran festa na Praza Maior.
O martes de Antroido as ras de Viveiro veranse ocupadas por unha explosin de
cor, creatividade e, sobre todo, moitas ganas de pasalo ben. O desfile chegar pola
tardia facendo gala do humor que nos define a todos e todas as viveirenses.
O Mrcores de Cinza darmoslle sepultura de fume purificador ao noso Antroido en
forma de Sardia. O velorio comezar pola tarde na Pracia da Herba e sobre as oito
partir o Enterro ata a Praza maior. Acompaando Sardia estar a Corporacin
Municipal do Antroido, as choronas, as almas en pena vestidas de branco entoando as
coplas tpicas do noso Antroido.
Actividades propostas:
Proxectar a presentacin e dar lectura ao texto comentando o que coecen e o que
non da nosa tradicin.
Implicar s familias neste traballo achegando as sas vivencias persoais a este
respecto:
- Como participa a vosa familia do Antroido?
- Que vos poden contar os vosos avs e avoas ao respecto?
- Disfrazdesvos nestas datas?
- Participades nalgn grupo, comparsa, carroza?
- Coecedes a algn personaxe mis do Antroido de Viveiro?
- Que coplas/cancins do Antroido se cantan nas vosas casas?
As alpuxarradas son coplas elaboradas no Antroido de Viveiro que abordan a
actualidade en ton burlesco.
A sa mtrica, anda que pode variar, basase principalmente en coplas de catro
versos na que van soltos os impares e riman en asonancia os pares. Poden ir
acompaadas de msica ou non.
Principalmente existen tres procedementos para facer alpuxarradas:
1. Recitar as coplas sen msica.
2. Cantar as coplas sobre unha msica creada para tal fin.
3. Cantar as coplas sobre unha msica que xa estaba feita. Esta modalidade a mis
empregada e dentro dela podemos tamn facer das clasificacin:
a) As deseadas como os cantares de cego (msica repetitiva e a letra o que
cambia)
b) Tomar unha msica calquera e cambiarlle a letra.
Actividade proposta:
Elaborar Alpuxarradas ben en grupo, por aulas ou individualmente, en lia co disfraz
elixido na escola e interpretalas en conxunto. O mis pequenos poden crear a sa
alpuxarrada no conxunto da clase e os mis maiores individualmente e elixir as mellores.
Pdese facer empregando calquera dos procedementos anteriores.
Algns enlaces de interese:
https://www.youtube.com/watch?v=XrcxGz024Kg https://www.youtube.com/watch?v=W01LVFJXkJA https://www.youtube.com/watch?v=GugOpvgXi3Y https://www.youtube.com/watch?v=Eb_j6DAI1uQ https://www.youtube.com/watch?v=PX1q4jyCvZU
TALLER DE ALPUXARRADAS
Nas escolas de Educacin Infantil e Educacin Primaria costume elaborar disfraces
no Antroido. Os materiais empregados soen ser os funxibles que se empregan a coto nas
escolas xunto coas bolsas de cores e material de refugallo aportados polas familias.
Nalgns casos as familias tamn se implican na confeccin dos mesmos.
Actividade proposta:
Confeccionar disfraces para distintos grupos/comparsas e organizar un desfile por
Viveiro como o que se fai o martes de Antroido.
Pdense interpretar as alpuxarradas deseadas por eles tanto ao longo do desfile
como sa chegada Praza Maior.
Algns enlaces de interese: https://www.youtube.com/watch?v=jW5HOi_Taag https://www.youtube.com/watch?v=_d6Z8xi4lNQ https://www.youtube.com/watch?v=dwv0bKyYdFk https://www.youtube.com/watch?v=iNe7nnniKGU
TALLER DE DISFRACES
O Enterro da Sardia celbrase o Mrcores de Cinza, ltimo da dos festexos do
Antroido. A sardia representa o Antroido o squito fnebre, ataviados de branco, os
mortos que a acompaan.
Sae da Pracia da Herba, sube pola ra Fernndez Victorio, segue pola ra Juan
Garca Junceda (Dos Ferreiros), ata a ra Melitn Cortias, por onde baixa. Ao chegar
Fontenova xira esquerda pola ra Pastor Daz e sube por Almirante Chicarro (Zapatera)
ata a altura da Porta da Vila onde xira esquerda e segue pola ra Rosala de Castro.
Sube pola ra Constanza de Castro e xira esqueda na ra Irmns Vilar Ponte chegando
ata a casa de Fermn da Mica na Pontelabrada e retrocedendo para baixar pola ra Lus
Trelles, Daz Freijoo e xirar por Margarita Pardo de Cela Para rematar na Praza Maior.
Durante o percorrido fanse varias paradas nas casas de entroideiros viveirenses que
estn sinalizadas. Este o caso de Rosendo, no nmero 54 de Almirante Chicarro:
TALLER DO ENTERRO DA SARDIA
Ao longo de todo o percorrido entanse varias cancins propias do noso Entroido. As
mis destacadas son:
Ven dueo mo
ven que mi alma te adora.
Ven bella aurora
prenda de mi corazn.
Yo te idolatro
vuelve a mi pecho la calma
que yo por ti dar el alma
prenda de mi corazn.
mame,
no me seas ingrata por compasin.
mame,
no desoigas mis quejas.
mame,
no te apartes de la reja
vida ma,
hermosa nia, t eres mi ilusin.
REPITE
Son ms dulces que la miel
los besos de mi morena.
Pero a m me gustan ms
si lloran cuando me besa.
Besos de amor y cario,
besos que siempre son pocos.
Besos los de mi morena,
besos de amor, besos locos.
Cuando llora mi morena
yo me tengo que rer
le doy un beso en la boca
para endulzar su sufrir.
Cuando tengo pena bebo
y s anda mi mal.
Paso la vida de broma
y el ao por Carnaval.
(ESTRIBILLO)
Carnaval - Carnaval
Dios del amor
Reinado de la alegra
y del alcohol.
Quin nos convida a beber
papa olvidar.
Y besar a nuestras nenas
si van a llorar.
Si te queres divertir
no tes mis que vir
o Antroido a Viveiro
e a qu ters que levar
tnica, antifaz,
bigote e pandeiro.
E as penas has de deixar
c baile e o cantar
que a vida unha broma,
danzar, nenios, danzar,
pra pena olvidar
qu la mar me coma!
(ESTRIBILLO)
Cantemos, cantemos
dmoslle o ribeiro
que non hai Antroido
como o de Viveiro,
que aunque hoxe a sardia
vamos a enterrar
tiremos da lia
pra resucitar,
si non sardia
parrocha ser.
Achganse as gravacins feitas por "Escolma de meus" das cancins citadas.
Actividades propostas:
Exposicin do que o Enterro da sardia e en que consiste.
Traballar a vestimenta dos asistentes ao enterro (Ficha/Debuxo para os mis
pequenos).
Debuxar, sobre un plano de Viveiro, o percorrido do Enterro da Sardia (achgase
plano para a tarefa).
Localizar nese mesmo plano as placas dos entroideiros situadas nas fachadas das
sa casas. Sirva como exemplo a de Rosendo que se incle neste traballo.
Entoar as cancin propias do Entroido ou, a lo menos unha. Aconsellamos a ltima
por ser mis prxima ao alumnado
Enlace de interese:
https://www.youtube.com/watch?v=mVgAXxZOC_8
Debuxa o percorrido do Enterro da Sardia.
Localiza as casas dos Entroideiros de Viveiro identificados con placas e sinalaos no mapa.
VESTIMENTA PARA O ENTERRO DA SARDIA
Por ltimo achegamos catro receitas de cocia das sobremesas que se consumen
nestas datas.
Actividades propostas:
Son receitas sinxelas polo que os colexios que conten con comedor poderanas
elaborar na aula e cocelas no forno do mesmo. En caso de non ter comedor con forno
debern facer as receitas na casa coas sas familias e xuntar as sobremesas na escola.
TALLER DE COCIA
FREIXS ou FILLOAS
1/2 litro de auga. 1/2 litro de leite. 4 ovos. 1/4 quilo de faria. Un pouco de sal. Un anaco de toucio para
untar.
ROSQUIAS
1 quilo de faria. 3 ovos. 9 culleradas de aceite de xirasol. 9 culleradas de azucre. 9 culleradas de ans. 1 limn. 1 sobre de levadura.
ORELLAS
1/2 quilo de faria. 6 ovos. 100 gramos de manteiga. 300 gramos de azucre. 1/2 vaso de ans. levadura 1 limn auga e sal
CHULAS
1/ quilo de pan gramado. 6 ovos. Aceite de xirasol. Canela en rama. 1 limn Azucre. 1 litro de leite.
Recommended