View
294
Download
10
Category
Preview:
Citation preview
پديدارشناسی Phenomenology
٢اصول و مبانی طراحی شهری : درس
دکتر بحرينی : استاد
کتايون ظريف: دانشجو
ريشه و سابقه نهضت . ١
پديدارشناسی را ١٩٢٠در دهه ) ١٩٣٨ تا ١٨۵٩ (ادموند هوسرل.مطرح کرد
، بدون اتکا به شناخت بی واسطه و مستقيم پديده هابررسی و فرضيات قبلی و درک آگاهانه و صريح آنها
رد بينش دو انگاری ذهن و عين)موضوع ( و ابژه ) فاعل ( سوژه وحدت
در شکل گيری دو جريان ) ١٩٧۶ تا ١٨٨٩ (مارتين هيدگرنقش بسيار مهمی ) اگزيستانسيال و هرمنوتيک ( مهم فلسفی
. داشت
، يکی دانستن ماهيت فضايی انساننظرات او در مورد تاثير زيادی درتغيير نگرش ها در ... و سکنی گزيدنوساختن
: از جمله . محققان معماری و شهرسازی داشت ، آن سيمون، ديويد رلف، ادوارد شولتزکريستين نوربرگ
... وماگروئر، رابرت فرامپتن، کنت باتيمر
پايه فلسفی، علمی. ٢
و بی هويتی فضاهای شهری بی مکانی بحران معاصر
نه تنها در فرم شهر بلکه در ادراک فقدان معنی انسان از پيوستگی با مکان
تفسير پديدارشناسی از مکان و توانايی آن در جمع ميان جنبه های مختلف جهان فيزيکی و
برای معماری و شهرسازی با هدف جهان انسانی. خلق مکان، روش مناسب و مفيدی است
ارتباط بسيار نکته اصلی در پديدارشناسی، که هريک ديگری . است نزديک مردم و محيط
. را به وجود آورده و منعکس می کنند
اصول و روش پديدارشناسی . ٣
و جريان سيالی از روش ها و خالقانهرويکردی تکنيک ها
مکان مختلف کشف و شناخت کيفيت های
: در مطالعات محيطی اين مفاهيم بررسی می شوند
معنی چگونه عناصر محيطی به زندگی مردم - می دهد
فضايی چگونه انسان، هستی خود را به طور - سازمان می دهد
چه کيفيت هايی از چشم انداز و محيط فيزيکی، - را ايجاد می کند حس مکان
شهر از نگاه پديدارشناسانه شولتز . ۴
، نهاد و خانه فضای شهری آبادی، : چهار شيوه سکونت
شناسیگونه شناسی و موضع شناسی، سيما: عوامل زبان معماری
. را تسهيل ميکنند جهت يابیراه، گره، محله، لبه و نشانه عوامل اصلی ساختار فضايی هستند و
. است) خيابان(مسيرو ) ميدان(مرکزعناصر اصلی يک شهر
. صورت می گيرد بنابراين تراکم، تنوع و تداوم بايد وجود داشته باشد گزينش و ديدارشهرمکانی است که درآن
.، مرز، حصار و مرکزيت است بيرونیعرصه و درونی عرصه ديالکتيک مهم ترين عوامل تعيين کننده فضا ،
، شکل مناسب برای گردهمايی ، عدم تقارن ، مقياس انسانی ، محصوريت ويژگی های مهم فضای شهری ، . استسلسله مراتب و هندسه نسبتًا نامنظم
حفظ خاطره ها براینشانه های شهری وجود
موقعيت ها وشرايط برای برقراری تعامالت انسانی تنوع
و ارتباط اين دو بيرون و درون تعريف صحيح
درجه متنوعی از تغيير پذيری و ثبات
در مکان محتواهای گوناگون ظرفيت دريافت
کاربری ها. ۵
. هستندکاراکتر های متنوعفعاليت های مختلف، نيازمند مکا ن هايی با
. در شهر پراکنده باشند نبايد عملکردها
خوانا باشند و هم ساده و پيچيدگی بناها بايد هم دارای ترکيب و
سيستم ارتباطی. ۶. می شود خيابان های مسقيم باعث يکنواختی، يکسانی و بی روح شدن فضای شهری - در شهرمحل اصلی ديدار اهميت خيابان به عنوان -
تراکم. ٧. وجود داشته باشد و فضا متراکم باشد نزديکیبرای تحقق ديدار در شهر بايد -.بخش های مختلف شهر نبايد دور از هم باشند -
ارتباط با طبيعت. ٨.نياز دارد... انسان به ارتباط پر ثمر با زمين، آب ، گياه و -.و عدم آسيب به آن باشدحفاظت نگاه انسان به طبيعت بايد مانند گذشته همراه با -
مقياس. ٩
. فضاهای بسيار وسيع فاقد هويت هستند
. هميشه مورد توجه بوده است مقياس انسانی
د فيزيکی انسان مقياس انسانی ابعادی است که با فعاليت ها در رابطه هستند و نه ابعا
چارچوب توسعه. ١٠
در مرکز آنچه توسط حومه محصور شده واضح . حومه هميشه مهياکننده رسيدن به مرکز است . و نظم و هماهنگی بيشتر پيدا می کند شود-می
رابطه طراح با استفاده کننده . ١١
. ط را به خوبی درک کند طراح يا محقق پديدارشناس بايد تجربه استفاده کنندگان از فضا و محي
جنبه های مالی و اداری . ١٢
نمونه ها و تجربه ها . ١٣آثار شولتز، سيمون ، رلف، بشالر، هيلر : کتاب ها و مقاالت
...ويليام وايت، استفانوويک، فتحی و : تحقيقات
...آثار استفن هال ، پاالسما، زامتور و : معماری
....مطالعه جين جيکوب روی شهرهای آمريکا، نظرات ، آثار لويی کان و : شبه پديدارشناسی
در هلسينکی، فنالند اثر استيفن هال کياسماموزه هنرهای معاصر
انتقادات. ١۴
هستند ساختار شکن ها و اثبات گراهامنتقدين اصلی پديدارشناسی، .ه می داننداثبات گراها، پديدارشناسی را روشی ذهنی، نرم و منعطف و داستان گون - الگو مورد سوال قرار ساختارشکن ها، پديدارشناسی را در زمينه عاميانه بودن، تداوم، نظم و -
.می دهند
: در روش پديدارشناسی تنشوجود چند تنش بين ذهنی و ميان ذهنی -و زبان . تنش بين شی-تنش بين فرد وجامعه -
امتيازات. ١۵
. فرد و جهان، محقق و پديده، احساس و تفکر، تجربه و تئوری تعادلتالش برای
ديدگاه شهودی و رويکرد عقاليی نزديکیزبان مفهومی خوبی برای
رويکرد کيفی پديدارشناسی در مطالعات محيطی مکان مفيد بودن
: سه مفهومی که توسط پديدارشناسان محيطی تحليل شده است حس مکان و ساختار مکان، پديده مکان
جمع بندی. ١۶
، باعث خلق فضاهای فاقد معنی و هويت مکانعدم شناخت صحيح از ذات و جوهر . شده است
است، طوری که هيچ يک از خواص آن قابل تفکيک کيفی و کلیمکان يک پديده علمی پس مکان ها به عنوان کليت های کيفی نمی توانند با ابزار و روش های . نيست
.توصيف شوند
توانايی . برای توصيف مکان استمناسب ترين روش هارويکرد پديدارشناسی از از طريق مکان ايجاد محيطی دارای معنابالقوه اين روش و معماری و شهرسازی،
.های خاص است
منابع
پايان نامه دکترای شهرسازی، دانشگاه تهران . اصول و متدولوژی : پديدارشناسی مکان ، ١٣٨٢پرتوی، پروين،
١۴، شماره e^ی>‡یâ†ßâ^، مجله “رويکردی پديدارشناسانه : مکان و بی مکانی ” ، ١٣٨٢پرتوی، پروين،
نشر ساقی. مقاالتی درباره پديدارشناسی، هنر و مدرنيته ، ١٣٨٢ريخته گران، محمدرضا،
محمود امير يار محمدی، نشر آگه. به سوی معماری تمثيلی : مفهوم سکونت ، ١٣٨١نوربرگ شولتز، کريستين ،
معمار نشر. عليرضا سيد احمديان . حضور، زبان و مکان : معماری ، ١٣٨١نوربرگ شولتز، کريستين،
http://en.wikipedia.org/wiki/Phenomenology
www.arch.ksu.edu
www.phenomenologyonline.com/articles/seamon.html
Recommended