กรณีศึกษา ภาคบริการและการ...

2 เมษายน 2557 Impact Arena เมองทองธาน

เดอนเดน นคมบรรกษ

สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย

กรณศกษา: ภาคบรการและการประกอบธรกจตางดาว

บทน า: ภาคบรการไทย

2

ผลตภาพแรงงานไทยใน 3 ภาค

แหลงทมา: สศช. บญชรายไดประชาชาต

0.00

50.00

100.00

150.00

200.00

250.00

300.00

350.00

400.00

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

ภาคการผลต

ภาคบรการ

ภาคการเกษตร

ประเทศไทยยงมโครงสรางทาง

เศรษฐกจเหมอนประเทศทดอยพฒนา

กวาเรา

แหลงทมา: IMD World Competitiveness Yearbook 2012

ประสทธภาพของแรงงานในภาคการผลตและภาคบรการ

การจดอนดบคณภาพของบรการในอาเซยน

0

1

2

3

4

5

การเงน

พลงงาน

การสอสาร การขนสง

ทางอากาศ

การขนสง

ทางบก

ไทย

สงคโปร

มาเลเซย

ฟลปปนส

อนโดนเซย

แหลงทมา : IMD World Competitiveness Yearbook 2012. World Economic Forum, The Global Competitiveness Report 2011-2012.

อตสาหกรรมยานยนตกบภาคบรการ

บรการสนบสนน

• การเงน

• การสอสาร

• การขนสง • วจยและพฒนา

การผลตยานยนต

บรการเกยวเนอง

• การขนสงสนคา

• การตลาด

• Leasing

• ประกนภย

• ซอมรถยนต

6

ตางชาตถอหน 100%

ตางชาตถอหน 49% ตางชาตถอหน 49%

AEC - มายาคต กบ ขอเทจจรง

มายาคต

“ในป พ.ศ. 2558 ผประกอบการอาเซยนจะสามารถ เขามาแขงขนไดอยางเสรกบผประกอบการไทย

ในทกสาขาบรการ”

ขอเทจจรง 1. กรอบการเปดเสรภาคบรการภายใต AEC แมจะมผล

ผกพนทางกฎหมายหากแตมความยดหยนส ง จงมสถานภาพคลายกบ “Roadmap” เพอใหการเจรจาในการเ ป ด เ ส ร ภ า ค บ ร ก า ร ใ น อ า เ ซ ย น มทศทางและเปาหมายทชดเจนตางจากการเจรจาในอดต

2. การเปดเสรภายใต AEC Roadmap มใชการเปดเสรทสมบรณแบบเหมอน EU

1. การเจรจาดานการคาบรการในอาเซยน • การเจรจาการคาบรการในอาเซยน ซงดาเนนการมาตงแตป พ.ศ. 2539

ภายใตกรอบความตกลงการคาบรการของอาเซยน (ASEAN Framework Agreement on Services หรอ AFAS) ใชรปแบบ request/offer ซงลอกเลยนมาจากการเจรจาเพอเปดเสรการคาบรการในองคการการคาโลก (GATS) เปนการเปดเสรตามความพรอมของรฐสมาชก

• เนองจากการเปดเสรภายใต AFAS ไมคบหนา จงไดมการกาหนด “Roadmap” ในการเปดเสรภาคบรการในอาเซยน โดยมการกาหนด “เปาหมาย” และ “เงอนเวลา” ในการเปดเสรใน AEC Blueprint

• เพอทจะบรรลเปาหมายในการเปดเสรตาม Roadmap ดงกลาว ประเทศสมาชกจะตองยนขอผกพนทจะเปดเสรภาคบรการในการเจรจาใน AFAS 4 ครงในป ค.ศ. 2009, 2011, 2015 และ 2016

แนวทางในการนา AEC ไปปฏบตผาน AFAS (ASEAN Framework Agreement in Services)

11

Package of Services Commitments

Signed Modality

1st Package (Round 1) Dec 1997 Request and offer approach

2nd Package (Round 1) Dec 1998 Request and offer approach

3rd Package (Round 2) Dec 2001 Common sub-sectors (if minimum 4 countries => multi-lateralize)

4th Package (Round 3) Sep 2004 Modified common sub-sectors/ (If minimum 3 countries => multilateralize but ASEAN minus X)*

5th Package (Round 4) Dec 2006 ”

6th Package (Round 4) Nov 2007 ”

7th Package (Round 5) Feb 2009

Negotiation according to AEC Blueprint 8th Package (Round 5) completed 2012

9th package Completed 2013

10th package Under negotiation

2. เปาหมายการเปดเสรภายใต AEC มขอจากด

กรอบการเปดเสรจากดเฉพาะการเพมสดสวนการถอหนของนกล ง ท น อ า เ ซ ย น ใ น ธ ร ก จ บ ร ก า ร ไ ม ร ว ม ก ฎ ก ต ก าภายในประเทศทอาจเปนอปสรรคกดกนการแขงขน

กรอบแนวทางการเปดเสรใหความยดหยนแกประเทศสมาชกทไมพรอมทจะดาเนนการตาม Roadmap ทกาหนดไวใน AEC ทาใหการเปดเสรไมเปนไปตามเปาหมาย

เปาหมายในการเปดเสรดานการคาบรการภายใต AEC

Sectors Targets

สาขาเรงรด: e-อาเซยน สขภาพ ทองเทยว การขนสงทางอากาศ

51% - 2551 70% - 2553

โลจสตกส 49% - 2551 51% - 2553 70% - 2556

บรการอน ๆ 49% - 2551 51% - 2553 70% - 2558

13

• ความยดหยน o หากไมสามารถใหขอผกพนในสาขา

ตามตารางเวลาในการเจรจารอบใดรอบหนง สามารถผลดไปรอบตอไปได

o ในการใ ห ขอผกพนตามตาราง เวลาสามารถทดแทนสาขายอยของบรการอนๆ หากไมสามารถเปดเสรบรการสาขายอยทผกพนไดตามกาหนดเวลา

o สมาชกสามารถทจะเปดเสรแบบอาเซยน – X ได

ขอผกพนเปดตลาดการคาบรการชดท 7 (พ.ศ.2552) Subsectors AEC AFAS7

Target Year Thailand Malaysia Singapore Philippines Indonesia Brunei

E-ASEAN

Mobile telephone 51% 70%

2008 2010

49% 51% 73.99% 40% 49% Domestic regulation

Online information 51% 70%

2008 2010

49% 51% 100%

40% 51% No commitment

Consultancy 51% 70%

2008 2010

100% 100% 100% 40% Joint operation

Domestic regulation

Healthcare

Hospital services 51% 70%

2008 2010

49% 51% 51% 40% 49% Domestic regulation

Medical and dental services 51% 70%

2008 2010

49% 51% 100% No commitment

49% No commitment

Tourism Hotel lodging 51% 70%

2008 2010

49% 51% 100% 40% 100% Joint venture with local co.

only

Meal serving 51% 70%

2008 2010

49% 51% 100% 40% 51% No commitment

Travel agency/ tour operator 51% 70%

2008 2010

49% 51% 100% 60% 49% No commitment

Logistics

Storage and warehouse 51% 2010 49% 49% 100% 100% 49% 49%

Maritime cargo handling 51% 2010 49% 49% 100% 100% 60% 49%

Freight transportation 51% 2010 49% 49% 100% 40% 49% 49%

โทรคมนาคม

- บรการเทเลกซ โทรเลข และ

โทรสาร

- บรการใหคาปรกษาดาน

โทรคมนาคม

ทองเทยว

- บรการโรงแรม 6 ดาว

- บรการใหขอมลการทองเทยว

(ไมรวมบรการ จองทพกและตว

โดยสาร)

- สวนสนก

สขภาพ

- บรการดานการแพทยเฉพาะทางในโรงพยาบาลเอกชน

- บรการดานสตวแพทยปศสตว

- บรการดานกายภาพบาบด

- บรการโรงพยาบาล

- บรการสถานพกฟนนอกเหนอจากโรงพยาบาล

โลจสตกส

- บรการขนสงสนคาแชแขง/แชเยน ของเหลว กาซ

คคอนเทนเนอร

- บรการรบจดการพธการทางศลกากร

- บรการรบจดการขนสงสนคาทางทะเล

- บรการเกบสนคาและคลงสนคาสาหรบการขนสง

ทางทะเล

- บรการขนถายสนคาทางทะเล

ขอผกพน

ใหถอหนได

รอยละ 70

ขอผกพนการเปดตลาดการคาบรการชดท 8 ของประเทศไทย

โทรคมนาคม

- บรการใหเชาวงจรสอสารทเปน

เครอขายเฉพาะ

- บรการขอมลออนไลนและสบคน

ฐานขอมล

- บรการประมวลผลขอมลออนไลน

แตไมรวมการทาธรกรรมผานเครอขาย

โทรคมนาคมสาธารณะ

การเดนเรอ

- บรการลากจงเรอในทะเล

- บรการใหเชาเรอทไมไดชกธงไทยพรอมลกเรอ

และ เรอทไมมผปฏบตการ

- บรการบารงรกษาและซอมบารงเรอทมระวางบรรทก

มากกวา 1 แสน DWT

- บรการขนสงสนคาขามหมาสมทรดวยเรอ

บรรทกสนคาหองเยน

- บรการเรอสาราญระหวางประเทศทมระวางบรรทก

มากกวา 2 แสน DWT

- บรการชวยเหลอกภยทางทะเลและก เรอ

- ธรกจนายหนาจดหาสนคาสาหรบเรอเชาเหมาลา

- ธรกจนายหนาเชาเรอ

บรการโลจสตกส

- บรการรบจดการขนสงทางทะเลใน

ทาเรอเอกชน

- บรการเกบสนคาและคลงสนคาสาหรบ

สนคาแชเยน/แชแขง

ขอผกพน

ใหถอหนได

รอยละ 70

ขอผกพนการเปดตลาดการคาบรการชดท 9 ของประเทศไทย

บรการอนๆ ทผกพนใหตางชาตถอหนไดรอยละ 70

บรการใหค าปรกษาในการรางเอกสารเกยวกบกฎหมายการคาระหวางประเทศ

บรการจดท าปญชส าหรบยนภาษใหกบบรษทในเครอหรอในกลมของบรษทตางชาต

บรการจดหาคนท างานในโรงงาน

บรการศกษาโครงการเบองตนและใหค าปรกษาดานสถาปตยกรรม

บรการจดเตรยมและตรวจทางภาษทางธรกจใหกบบรษทในกลมเครอ

บรการรบสงอาหารดวยจกรยาน

บรการผลตรายการโทรทศนไมรวมการออกอากาศและโสตทศน

ขอสรป

• ชาตสมาชกอาเซยนมไดเดนตาม “Roadmap” ของ AEC ยกเวนสงคโปรซงเปนประเทศทเปดอยแลว

• ขอเสนอการเปดเสรของไทยลาสดสะทอนใหเหนนโยบายทไมสอดคลองกบวสยทศนในการสรางฐานการผลตอาเซยนทมการคาบรการทเสรระหวางกน

• ความเปนไปไดทอาเซยนจะเปดเสรภาคบรการไดตาม Roadmap ในป พ.ศ. 2558 จงมนอยมาก

นยส าคญตออตสาหกรรมยานยนตไทย • ผผลตรถยนตมงเจรจาการคาแบบทวภาค เพอทจะไดรบสทธในการใหบรการท

“เกยวโยง” กบการผลตรถยนต เชน การท า leasing อซอมรถยนต การตลาด การประกนรถยนต ฯลฯ

• บรษทรถยนต ญปน และ สหรฐอเมรกาไดเปรยบบรษทรถยนตยโรป และ ชาตอนๆ เนองจากม JTEPA และ Treaty of Amity ท าใหสามารถประกอบธรกจบรการทเกยวเนองได ยโรปจงพยายามทจะเจรจา Thai-EU FTA และเกาหลใต ASEAN + 3

• หากอาเซยนเปดภาคบรการระหวางกนจรง เงนทนจากนอกอาเซยนจะไหลเขาสงคโปรมากทสด

19

สงคโปรเปน “ประตสอาเซยน”

USD 17.66 billion

USD 3.14 billion

แหลงทมา: ASEAN Investment Report 2011. (ขอมลเฉลยป 2543-2552)

บรษทขามชาตในไทยใชสงคโปรเปน “ทางผาน” ในการลงทน

บรษทขามชาต สญชาตผถอหนตางชาต บรษทผถอหนตางชาต

บรษท อซซมอเตอร (ประเทศไทย) จากด

สงคโปร บรษท อซซมอเตอรเอเชย จากด 64.43%

บรษท แคล - คอมพ อเลคโทรนคส (ประเทศไทย) จากด (มหาชน)

สงคโปร

Raffles Nominees (Pte) Limited 6.68% Kingbolt International (Singapore) Pte., Ltd 6.78%

บรษท เดนโซ เซลส (ประเทศไทย) จากด

สงคโปร บรษท เดนโซ อนเตอรเนชนแนล เอเชย พทอ จากด 49.99%

บรษท มตซยแอนดคมปน (ไทยแลนด) จากด

สงคโปร มตซย แอนดคมปน (เอเชย แปซฟค) จากด 99.99%

บรษท เดนโซ (ประเทศไทย) จากด สงคโปร บรษท เดนโซ อนเตอรเนชนแนล เอเซย พทอ ลมเตด 51.25%

บรษท เดลตา อเลคโทรนคส (ประเทศไทย) จากด (มหาชน)

สงคโปร Citibank Nominees Singapore Pte Ltd-S.A Pbg Clients Sg 58.05% Ubs Ag Singapore Branch 4.26% Hsbc (Singapore) Nominees Pte Ltd 2.06%

แหลงทมา: ฐานขอมลบรษทจดทะเบยน กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย ผานบรษทบซเนส ออนไลน จากด (มหาชน)

ขอสงเกต • การทประเทศไทยเปนประเทศสมาชกทปดกนการลงทนของคนตางดาวในภาคบรการ

มากทสด ทาใหภาคบรการไทยลาหลง ไมจงใจใหมการเปดสานกงานใหญทกรงเทพ

• ในอนาคตเมอมการเปดเสรการลงทนระหวางประเทศสมาชก และหากบรษทตางชาตท จ ด ท ะ เ บ ย น ใ น ป ร ะ เ ท ศ ส ม า ช ก อ า เ ซ ย น ไ ด ร บ ส ท ธ เทาเทยมกบบรษทของประเทศสมาชก การลงทนจากตางประเทศจะยงกระจกตวทประเทศสงคโปรมากขน ทาใหสงคโปรกลายเปน “ดมลอ (hub)” ของการลงทนในภมภาคมากขน ในขณะทประเทศไทยจะเปนเพยง “ซลอ (spoke) ” เทานน

• หากประเทศไทยตองการทจะใหบรษทผผลตยานยนตเขามามสานกงานใหญและประกอบการวจยและพฒนา จะตองเปดเสรบรการและการเคลอนยายวชาชพมากขน

ปจจยทมผลตอการเลอกแหลงทต งของ สานกงานใหญในภมภาคเอเซย

4.36

4.53

4.76

4.91

5.42

5.51

6.05

6.53

6.56

0 1 2 3 4 5 6 7

การเขาถงระบบจาหนาย

ตนทนในการประกอบธรกจ

ภาษ

การเมอง

ใกลลกคา

แหลงทมา : European Chamber of Commerce in China (2011), Asia-Pacific Headquarters Study 2011 in partner ship with Roland Berger Strategy Consultants.

ขอสรป

• พฒนาการของภาคบรการของไทยยงดอยกวาภาคอตสาหกรรมอยางมนยสาคญ จะเปนปจจยทถวง ขดความสามารถในการแขงขนของภาคอตสาหกรรมและเศรษฐกจของประเทศ

ทาอยางไรจงจะสามารถเพมประสทธภาพของบรการ

1. เปดใหตางชาตเขามาลงทนเพอสงเสรมพฒนาการทางเทคโนโลยในภาคบรการ

2. ผอนปรนกฎระเบยบทจากดการเคลอนยายของวชาชพ เชน วศวกร

3. ปรบปรง กฎ ระเบยบทไมเออตอการลงทนจากตางประเทศ เชน การจางงาน การออกวซาธรกจ ฯลฯ

1. เปดเสรภาคบรการอยางไร ?

สาขาบรการทควรเปดเสร • บรการทสนบสนนภาคธรกจ • บรการทมลกษณะผกขาดหรอกงผกขาด โดยมผประกอบการ

รายใหญในตลาดไมกราย

บรการทสนบสนนภาคธรกจ

56% 56%

76% 79%

83% 84%

88% 92% 94%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

ระบบทอกาซ

การผลตไฟฟา

การบรการทางธรกจตาง ๆ

บรการประกนภยอน ๆ

การขนสงสนคาทางบก

สดสวนบรการขนกลาง/บรการทงหมด

บรการสนบสนนภาคธรกจทผกขาด หรอกงผกขาด

บรการ จ านวนผประกอบการในตลาด

รายชอผประกอบการทมสวนแบงตลาดสงสด

สวนแบงตลาด

สาขาพลงงาน การซอและจ าหนายปโตรเลยม

และกาซ 1 บมจ. ปตท. 100

การน าเขากาซธรรมชาตเหลว 1 บมจ. ปตท. 100

การขนสงกาซทางทอ 1 บมจ. ปตท. 100 ระบบทอจ าหนาย 3 บมจ. ปตท. 100 (รวมบรษทลก) สาขาไฟฟา การผลตไฟฟา 5 การไฟฟาฝายผลต (กฟผ.) 82 (รวมบรษทลก)

การซอและจ าหนายไฟฟา 1 กฟผ. 100 การสงกระแสไฟฟาแรงสง 1 กฟผ. 100 สาขาโทรคมนาคม โทรศพทพนฐาน - เขต กทม. - ตาง จว.

2 2

บมจ. ทรคอรปอเรชน บมจ. ทโอท

53.52 72.15

การสอสารผานดาวเทยม 1 บมจ. ไทยคม 100

2-3 ผอนปรน กฎ ระเบยบเกยวกบการลงทน

1. รฐบาลควรเรงปรบปรง กฎ ระเบยบทไมจงใจการลงทนจากตางประเทศ เชน ขอกาหนดจางงานคนไทย 4 คนตอคนตางดาว 1 คน และขอจากดเกยวการจางงานวชาชพทเปนคนตางดาว (professional services)

2. ผอนปรนเงอนไขเกยวกบ work permit สาหรบผทมาตดตอธรกจ หรอประกอบกจกรรมทไมมรายได

ขอบคณคะ