จัดทําโดย ครูรุจน์ หาเรือนทรง ·...

จดทาโดย

ครรจน หาเรอนทรง

1ครรจน หาเรอนทรง

สาระการเรยนร

1. ความรทวไปเกยวกบโลก

2. ปรากฏการณทางอทกภาค

3. ปรากฏการณทางชวภาค

4. ปรากฏการณทางธรณภาค

5. ปรากฏการณทางบรรยากาศ

และทองฟา

2ครรจน หาเรอนทรง

1.ความรทวไปเกยวกบโลก

3ครรจน หาเรอนทรง

• โลกเปนดาวเคราะหดวงหนงในระบบสรยะทเกดขน

เมอประมาณ 4,600 ลานปมาแลว นกดาราศาสตร

สวนใหญสนนษฐานวา ระบบสรยะเกดจากการหมน

วนของฝ นและแกสในอวกาศ (เนบวลา) แรงโนมถวง

ระหวางมวลทาใหฝ นและแกสในอวกาศเกดการยบตว

และรวมกนจนในทสด กลายเปนระบบสรยะ

ความรทวไปเกยวกบโลก

4ครรจน หาเรอนทรง

การหมนวนของกลมฝ นและแกสในอวกาศ

ทาใหเกดระบบสรยะ

5ครรจน หาเรอนทรง

สณฐานของโลก

โลกมรปทรงสณฐานเกอบเปนทรงกลม โลกม

เนอทพนผวประมาณ 525 ลานตาราง

กโลเมตร มความสงตาไมสมาเสมอ

ประกอบดวยลกษณะภมประเทศหลาย

รปแบบ เชน ภเขา หบเขา ทราบสง

มหาสมทรและรองลกกนสมทร เปนตน

จดสงสดของโลกอยบรเวณเทอเขาหมาลยทยอดเขาเอเวอเรสต มความ

สง 8,848 เมตรจากระดบนาทะเลปานกลาง และจดลกของพน

มหาสมทรแปซฟกอยทรองลกกนสมทรมาเรยนา มความลก 11,033

เมตรจากระดบทะเลปานกลาง

6ครรจน หาเรอนทรง

โครงสรางของโลก

7ครรจน หาเรอนทรง

โครงสรางของโลก

• นกวทยาศาสตรแบง

โครงสรางโลกตามลกษณะ

มวลสารเปนชนใหญ 3 ชน

คอ

1. ชนเปลอกโลก

2. เนอโลก

3. แกนโลก

8ครรจน หาเรอนทรง

ชนเปลอกโลก (crust)

• แบงออกไดเปน 2 บรเวณ คอ

1. เปลอกโลกภาคพนทวป หมายถง สวนทเปนแผนดน

ทงหมด ประกอบดวยซลกาและอลมนาเปนสวนใหญ

2. เปลอกโลกสวนใตมหาสมทร หมายถง เปลอกโลกสวนท

ปกคลมดวยนา ประกอบดวย ซลกาและแมกนเซยเปน

สวนใหญ

9ครรจน หาเรอนทรง

ชนเนอโลก (mantle)

• ชนเนอโลก (mantle) เปนชนทอยถดลงไปขากชนเปลอกโลก สวนมากเปนของแขง มความลกประมาณ 2,900 ก.ม. นบจากฐานลางสดของเปลอกโลกจนถงตอนบนของแกนโลก ชนเนอโลกสวนบนเปนหนทเยนตวแลวและบางสวนมรอยแตกเนองจากความเปราะ ชนเนอโลกสวนบนกบชนเปลอกโลกรวมกนเรยกวา “ธรณภาค”(lithosphere) ซงมาจากรากศพทภาษากรก แปลวาชนหน ชนธรณภาคมความหนาประมาณ 100ก.ม. นบจากผวโลกลงไป

10ครรจน หาเรอนทรง

• ชนเนอโลกถดไปทความลก 100-350

ก.ม.เรยกวาชน ฐานธรณภาค

(asthenosphere) เปนชนของหนหลอม

ละลายรอนหรอหนหนดทเยกวา แมก

มา ซงหมนวนอยภายในโลกอยางชาๆ

ชนเนอโลกทอยถดลงไปอกเปนชนลาสด

อยทความลกตงแต 350-2,900 ก.ม.

เปนชนทเปนของแขงรอนแตแนนและ

หนดกวาตอนบน มอณหภมสงตงแต

ประมาณ 2,250-4,5000C

11ครรจน หาเรอนทรง

ชนแกนโลก (core)

• อยในระดบความลกจากผวโลกประมาณ 2,900 ก.ม. ลงไป แบงออกไดเปน 2 สวน คอ แกนโลกชนนอกมความหนาตงแต 2,900-5,100 ก.ม. เชอกนวาชนนประกอบไปดวยของเหลวรอนของโลหะเหลกและนกเกลเปนสวนใหญและมความรอนสงมาก ตอเนองจากแกนโลกชนนอกลงไปเปนแกนโลกชนใน สวนประกอบของแกนโลกชนในเหมอนกบชนนอกแตอยในสภาพของแขงเนองจากมความดนและอณหภมสงมาก อาจสงถง 6,0000C

12ครรจน หาเรอนทรง

สวนประกอบของเปลอกโลก

1. ธาต

2. แร

3. หน

4. ดน

13ครรจน หาเรอนทรง

ธาต (Substance)

• ธาตเปนสารบรสทธซงประกอบดวยอะตอมเพยงหนงประเภทตาม

การจาแนกดวยเลขอะตอม อนเปนจานวนของโปรตอนในนวเคลยส

ของธาตนนตวอยางธาตทคนเคยกน เชน คารบอน ออกซเจน

อะลมเนยม เหลก ทองแดง ทองคา ปรอทและตะกว

14ครรจน หาเรอนทรง

• แร เปนธาตหรอสารประกอบทางเคมทเกดขนเองตามธรรมชาต ดวย

กระบวนการทางอนนทรย สวนใหญเปนของแขง มโครงสรางภายในท

เปนระเบยบ มสตรเคมและสมบตอน ๆ ทแนนอนคงทหรออาจ

เปลยนแปลงไดในวงจากด

แร(Mineral)

15ครรจน หาเรอนทรง

• หน เปนของแขงทเกดขนตามธรรมชาต ซงเปนสารผสมทเกดจากการ

เกาะตวกนแนนของแรตงแต 1 ชนดขนไป หรอ เปนสารผสมของแร

กบแกวภเขาไฟ หรอ แรกบซากดกดาบรรพ หรอของแขงอน ๆ หนม

หลายลกษณะ รปรางทแตกตางกนออกไป มสสนทตางกนออกไป

ตามถนทอย

หน (Rock)

16ครรจน หาเรอนทรง

• หนทอยบนเปลอกโลกทางธรณวทยาออกไดเปน 3

พวกใหญ ๆ คอ

1. หนอคน (Igneous Rocks)

2. หนตะกอน (Sedimentary Rocks)

3. หนแปร (Metamorphic Rocks)

ครรจน หาเรอนทรง 17

หนอคน (Igneous Rocks)

• หนทเกดจากการเยนตวและการตกผลกของแมกมา (magma) ซง

เปนสารซลเกตหลอมเหลว (molten silicate material) และอยใต

เปลอกโลก ถาแมกมาขนมาถงผวโลก เราเรยกวา ลาวา (lava)

ครรจน หาเรอนทรง 18

หนตะกอน (Sedimentary Rocks)• หนทเกดจากการตกตะกอนของเมดแรทไดจากการผพงของหนชนด

ใดกไดทผวโลก และถกพดพาไปโดย นา ลม หรอธารนาแขง แลวจบ

ตวกนแขงเปนหน หรอ เกดจากการตกตะกอนทางเคมของสารละลาย

จากในนา ในลาธาร ทะเล หรอมหาสมทร เนองจากปฏกรยาทางเคม

หรอการระเหยของนา ทอณหภมปกตบนผวโลก ลกษณะเดนของหน

ตะกอน คอ การเกดเปนชน อาจมซากดกดาบรรพ หรอแสดงลกษณะ

โครงสรางของการตกตะกอนตามลาดบอาย

ครรจน หาเรอนทรง 19

หนแปร (Metamorphic Rocks)

• หนทถอกาเนดขนภายในชนเปลอกโลก โดยเปลยนแปลงมาจากหน

เดมทอาจเปนหนอคน หนตะกอน หรอหนแปรกไดการเปลยนแปลง

เหลานเกดขนในสถานะของแขงไมผานการหลอมเหลว แตเปนผลจาก

อณหภมสง ความดนสง หรอทง 2 ประการ

ครรจน หาเรอนทรง 20

ครรจน หาเรอนทรง 21

ครรจน หาเรอนทรง 22

วฏจกรของหน

ครรจน หาเรอนทรง 23

• วตถตนกาเนดของดน คอ หนหรอแรประกอบหนทผสลาย ผสม

คลกเคลากบซากพชซากสตวหรอฮวมส นาและอากาศ ดนทมความ

อดมสมบรณจะประกอบดวย อนนทรยวตถ=45% อนทรยวตถ=5%

นา = 25% และอากาศ = 25%

ดน (Soil)

24ครรจน หาเรอนทรง

2. ปรากฏการณทางอทกภาค

25ครรจน หาเรอนทรง

อทกภาค (hydrosphere)

• อทกภาค (hydrosphere) หมายถง สวนทหอหมเปลอกโลกทเปนนา

ทงหมด ไดแก ความชนในบรรยากาศ (atmospheric moisture)

หยาดนาฟา (precipitation) นาไหลบา (runoff) ความชนในดน

(soil moisture) นาใตดน (groundwater) แมนาลาธาร (rivers and

channels) ทะเลสาบ (lakes) นาในมหาสมทร (oceanic water)

และธารนาแขง (glacier)

26ครรจน หาเรอนทรง

• นาทงหมดในอทกภาคนมปรมาตรรวมกนทงหมดเกอบ 1,500 ลาน

ลกบาศกกโลเมตร ในจานวนนเปนนาในมหาสมทรหรอนาเคมเกอบ

รอยละ 94/(97) ทเหลออกประมาณกวารอยละ 6/ (3) เปนนาจด

แหลงนาจดทนบวามความสาคญและมประโยชนโดยตรงตอสงมชวต

บนโลกมากทสดคอนาใตดนซงเปนแหลงนาจดทมปรมาณมากทสด

ในบรรดาแหลงนาจดทงหลายและเปนแหลงนาจดทปลอดจาก

มลภาวะมากทสดอกดวย

• แหลงนาจดทมความสาคญรองลงมาคอนาผวดน (surface water)

ไดแก หนองบง ทะเลสาบ แมนาลาคลองตาง ๆ ซงเปนแหลงนาจดท

มปรมาณนอยมากเมอเทยบกบแหลงนาใตดน

27ครรจน หาเรอนทรง

วฏจกรทางอทกวทยา (hydrologic cycle)

ครรจน หาเรอนทรง 28

ครรจน หาเรอนทรง 29

การไหลเวยนของกระแสนาในมหาสมทร

(Ocean currents)

กระแสลม+ความเคม + ความหนาแนน + อณหภม +ฯลฯ

ครลแบงสแกรนดแบงส

อทธพลของกระแสนาในมหาสมทร

• 1. กระแสนาในมหาสมทรมอทธพลตออณหภมบนพนโลก

• 2. กระแสนาตางชนดกน ถงแมวาจะไหลผานในละตจด

เดยวกน อาจกอใหเกดภมอากาศทแตกตางกน

• 3. บรเวณทมกระแสนาเยนและกระแสนาอนไหลมาปะทะกน จะ

มแพลงกตอนซงเปนอาหารของปลาอยเปนจานวนมาก จงเปน

แหลงปลาชกชม มประโยชนทางดานการประมง

ครรจน หาเรอนทรง 30

ปฏสมพนธทเกดจากนาขน นาลง นาเกด นาตาย

ครรจน หาเรอนทรง 31

3. ปรากฏการณทางชวภาค

32ครรจน หาเรอนทรง

ชวภาค (Biosphere)

• ชวภาค (Biosphere) หมายถง บรเวณของผวโลก รวมทงใน

บรรยากาศและใตดนทมสงมชวตเกดขนทงทมชวตอยและตายไปแลว

ไดแก พช สตว มนษย โดยพนทหรอถนทอยอาศยของสงมชวตทงพช

และสตวทมความสมพนธกนและมการปรบปรงตวของสงมชวตใหเขา

กบสภาวะแวดลอมของทองถนนนๆ ทงในดานบรรยากาศ ธรณภาค

และอทกภาค

33ครรจน หาเรอนทรง

ปรากฏการณทางชวภาคของพช

• 1”. ลกษณะทางกายภาพของพช พชมองคประกอบทางชวภาพ

เฉพาะทมความแตกตาง สามารถเหนไดชด เชน ขนาดและความสง

ของลาตน ประเภทไมยนตน ไมลมลก ไมเถา ไมเกาะหรอ

กาฝาก การแผรมเงา ลกษณะของขนาดของใบ รปราง เชน พชใน

เขตแหงแลงจะมใบมน เปนตน

ครรจน หาเรอนทรง 34

• 2. การกระจายของพชพรรณธรรมชาตในโลก การกระจายของพช

พรรณ จาแนกตามสภาพแวดลอมแบงได 3 ประเภทตามชววฏจกร

1) พชทเจรญเตบโตไดในนาเคม

2) พชทเจรญเตบโตไดในนาจด

3) พชทเจรญเตบโตในแผนดน

ครรจน หาเรอนทรง 35

ปรากฏการณทางชวภาคของสตว

• สตวชนดตางๆ ทอาศยอยในโลกมแหลงหรอถนทอยหลก 7 พนท ดงน

• 1. สตวในเขตปาดบ

• 2. สตวในเขตปาอบอน

• 3. สตวในเขตทงหญา

• 4. สตวในเขตทะเลทราย

• 5. สตวในเขตขวโลก

• 6. สตวในเขตภเขา

• 7. สตวในมหาสมทร

ครรจน หาเรอนทรง 36

1. สตวในเขตปาดบ

• เขตรอนชนจะมปาไมทเปนทอยอาศยของสตวนานาชนด เชน ลง

คางคาว ง นกแกว มด ตวตอ ผง เสอ สมเสรจ ชมแปนซ กอรลลา

เปนตน โดยสตวตางๆ จะอาศยอยทงบนดน และบนตนไม นอกจากน

ในแมนาและบงจะมจระเขและปลาชนดตางๆอาศยอย

ครรจน หาเรอนทรง 37

2. สตวในเขตปาอบอน

• สตวขนาดเลกทพบเหนในเขตปาอบอนจะมการเคลอนทอยตลอดเวลา เชน สตวจาพวกกระรอกพนธตางๆ สวนในพนทปาขนาดใหญจะพบสตวประเภทหมและกวางชนดตางๆ เขตปาอบอนในทวปออสเตรเลยจะพบ โคอะลา (koala) และนกนานาชนด เชน นกกวในประเทศนวซแลนด โดยพนลางจะมทงกงกา ทาก สวนในลานา จะมปลาชนดตางๆ กบ เตา เปนตน

ครรจน หาเรอนทรง 38

3. สตวในเขตทงหญา

• สตวทพบ เชน เนอทราย วว มาลาย ววกระทง ซดาห สงโต หมาปา

ชาง แรด ฮปโปโปเตมส ยราฟ และนกกระจอกเทศ เปนตน สาหรบ

ในบางพนทจะมสตวประจาถน ไดแก จงโจ ในประเทศออสเตรเลย

หมาปา กวางในทวปอเมรกาเหนอ

ครรจน หาเรอนทรง 39

4. สตวในเขตทะเลทราย

• จะพบสตวประเภท ตะขาบ แมงปอง ผง ผเสอ สตวเลอยคลาน และ

นกชนดตางๆ โดยสตวในเขตทะเลทรายมกจะมสผวสวยงาม

ครรจน หาเรอนทรง 40

5. สตวในเขตขวโลก

• เนองจากสภาพอากาศทหนาว

เยน สตวในเขตนจงเปนสตว

ประเภททมขนยาว เชน กวางแค

รบน หมขาว สวนในทะเลจะ

พบ ปลา ฟองนา เปนตน

ครรจน หาเรอนทรง 41

6. สตวในเขตภเขา

• สตวทอยตามพนทสง เชน หม กวาง ลามา จามร ในพนทลาดชนจะพบ

แกะ แพะ นอกจากนยงพบแมลงตางๆ เชน ผเสอ ตกแตน เปนตน

ครรจน หาเรอนทรง 42

7. สตวในมหาสมทร

• ในนาเคมของทะเลและมหาสมทรเปนทอยของสตวตงแตขนาดเลก

จนถงขนาดใหญ เชน กง หอย ป ปลา โลมา วาฬ เปนตน โดยในเขต

นาลกจะมสตวซงสามารถปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมทมดและ

หนาวเยนได เชน ปลากระเบน และปลาไหลบางชนด เปนตน

ครรจน หาเรอนทรง 43

Oarfish

ครรจน หาเรอนทรง 44

4. ปรากฏการณทางธรณภาค

45ครรจน หาเรอนทรง

ธรณภาค (lithosphere)

• ธรณภาค (lithosphere) สวนของโลกทเปนของแขง

ประกอบไปดวยหนและดนชนดตางๆซงหอโลกอยเปน

ผวเปลอกโลก เปนพนททมนษยใชเปนทอาศยอยและ

ดาเนนกจกรรมตางๆ ทงดานเศรษฐกจ สงคม และ

วฒนธรรม

46ครรจน หาเรอนทรง

การเลอนไหลของทวปหรอทวปเลอน

(Continental drift)• เปนแนวคดซงเสนอโดยนกอตนยมวทยาและนกธรณ

ฟสกสชาวเยอรมน อลเฟรด เวเกเนอร เมอ พ.ศ. 2455 (ค.ศ. 1912) ซงกลาวไววา ทวปทอยทงสองฝงของมหาสมทรแอตแลนตกนาจะเคยเชอมตอกนเปนมหาทวปมากอน ซงเรยกวา พนเจย (Pangea)

และลอมรอบดวยมหาสมทรผนเดยวกนเรยก พนทาลสซา (Panthalassa) โดยอางหลกฐานจากขอมลสภาพภมศาสตรบรเวณขอบทวปตาง ๆ ไดแก ทวปแอฟรกา ทวปอเมรกาเหนอและทวปอเมรกาใต ทสามารถตอกนเปนผนเดยวกนไดอยางเหมาะสม และขอมลการคนพบซากดกดาบรรพทเปนสปชสเดยวกนบนทวปทงสองฝงมหาสมทรแอตแลนตก

ครรจน หาเรอนทรง 47

ครรจน หาเรอนทรง 48

ธรณแปรสณฐานแผนธรณภาค(Plate tectonics)

• เปนทฤษฎเชงธรณวทยาทถกพฒนาขนเพออธบายถงหลกฐานจาก

การสงเกตการเคลอนตวของแผนเปลอกโลกขนาดใหญ โดยทฤษฎน

ไดรวมและลบลางทฤษฎเกาทเกยวกบการเลอนไหลของทวป

ครรจน หาเรอนทรง 49

การเคลอนทของแผนเปลอกโลก (plate motion)

• ลกษณะการเคลอนทของแผนเปลอกโลก 2 แผนทอยตดกน

สามารถจาแนกไดออกเปน 3 รปแบบ

1. การเคลอนทของแผนเปลอกโลกแบบเคลอนผานกน

2. การเคลอนทของแผนเปลอกโลกแบบเคลอนแยกจากกน

3. การเคลอนทของแผนเปลอกโลกแบบเคลอนเขาหากน

ครรจน หาเรอนทรง 50

การเคลอนทของแผนเปลอกโลก

ครรจน หาเรอนทรง 51

แผนดนไหว (earthquake)

• แผนดนไหวจากธรรมชาตเปนธรณพบตภยชนดหนง สวนมากเปน

ปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดจากการสนสะเทอนของพนดน อน

เนองมาจากการปลดปลอยพลงงานเพอระบายความเครยด ทสะสมไว

ภายในโลกออกมาอยางฉบพลนเพอปรบสมดลของเปลอกโลกใหคงท

โดยปกตเกดจากการเคลอนไหวของรอยเลอนภายในชนเปลอกโลก

ครรจน หาเรอนทรง 52

รายงานการเกดแผนดนไหว กรมอตนยมวทยา

ครรจน หาเรอนทรง 53

มาตรารกเตอร( Richter magnitude scale)รกเตอร ความรนแรง ลกษณะทปรากฏ

1 - 2.9 เลกนอยผคนเรมรสกถงการมาของคลน มอาการวงเวยน

เพยงเลกนอยในบางคน

3 - 3.9 เลกนอยผคนทอยในอาคารรสกเหมอนมอะไรมาเขยาอาคาร

ใหสนสะเทอน

4 - 4.9 ปานกลางผทอาศยอยทงภายในอาคาร และนอกอาคาร รสก

ถงการ สนสะเทอน วตถหอยแขวนแกวงไกว

5 - 5.9 รนแรง เครองเรอน และวตถมการเคลอนท

6 - 6.9 รนแรงมาก อาคารเรมเสยหาย พงทลาย

7.0 ขนไป รนแรงมากมาก

เกดการสนสะเทอนอยางมากมาย สงผลทาให

อาคารและสงกอสรางตาง ๆ เสยหายอยางรนแรง

แผนดนแยก วตถบนพนถกเหวยงกระเดนครรจน หาเรอนทรง 54

ภเขาไฟ

• ภเขาไฟประมาณ 95 เปอรเซนตเกดจากการเคลอนทของแผนเปลอกโลกมาเกยกนหรอทเรยกตามศพททางวชาการวา subduction zone เมอแผนเปลอกโลกสองแผนเคลอนทชนกนกจะทาใหแผนโลกแผนหนงมดลงใตแผนโลกอกแผนหนง แผนทมดตาลงจะเขาสชนเปลอกโลกทมความรอนสงดงนนเกดเปนพลงงานความรอนทพยายามดนตวออกมาสภายนอก

ครรจน หาเรอนทรง 55

ครรจน หาเรอนทรง 56

บรเวณ Subduction zone มกเกดภเขาไฟระเบด

ครรจน หาเรอนทรง 57

ภเขาไฟทยงมพลง (active volcanoes)

ครรจน หาเรอนทรง 58

ป 2554 ภเขาไฟเอตนา

(Mount Etna)

กาซ ทเกดจากภเขาไฟระเบดจะประกอบดวย ไอ

นา คารบอนไดออกไซต คลอรน และกาซไขเนา

เปนตน

ภเขาไฟสงบ (dormant volcanoes)

ครรจน หาเรอนทรง 59

ภเขาไฟฟจเปนภเขาไฟแบบ Composite Cone หรอทนยมเรยกกนในภาษาไทยวา

แบบกรวยภเขาไฟสลบชน

ภเขาไฟดบสนท (extint volcanoes)

ครรจน หาเรอนทรง 60

ภเขาไฟแบบ Shield Volcano หรอทรจกกนในภาษาไทยวา ภเขาไฟแบบโลห

ประโยชนของการเกดภเขาไฟ

1. แผนดนขยายกวางขนหรอสงขน

2. เกดเกาะใหมภายหลงทเกดการปะทใตทะเล

3. ดนทเกดจากภเขาไฟระเบดจะอดมสมบรณดวยแรธาตตางๆ

4. เปนแหลงเกดพนารอน

ครรจน หาเรอนทรง 61

ครรจน หาเรอนทรง 62

5. ปรากฏการณทางบรรยากาศ

และทองฟา

63ครรจน หาเรอนทรง

บรรยากาศของโลก

• ในทองฟามอากาศทหมหอโลกอยเรยกวา บรรยากาศ ซงประกอบ

ไปดวยแกสชนดตางๆ รวมทงไอนาและฝนละออง เมอสงจาก

บรรยากาศของโลกออกไปจะมแกสและเทหฟากฟา คอ เทหวตถ

(กอน หรอชน หรอสวนหนงของสสาร อาจเปนของแขง ของเหลว

หรอแกสกได) ในทองฟาหรออากาศ เชน ดาวฤกษ ดาวเคราะห

อกกาบาต เปนตน

64ครรจน หาเรอนทรง

ความสาคญของบรรยากาศตอสงมชวต

1. บรรยากาศมแกสออกซเจนชวยใหมนษยหายใจ แกสคารบอนใดออกไซดชวยใหพชสรางแปงและนาตาลจากการสงเคราะหดวยแสง แกสทมมากทสด คอ แกสไนโตรเจนรอยละ 78 รองลงมาคอ แกสออกซเจน

2. บรรยากาศชวยกรองรงสเอกซ แกมมา และอลตราไวโอเลตทเปนอนตรายตอมนษย

3. บรรยากาศทาหนาทคลายเรอนกระจกชวยอบความรอน ทาใหอณหภมระหวางกลางวนกบกลางคนไมแตกตางกนมากนก

4. บรรยากาศเปนแหลงสะสมไอนาและทาใหเกดการเปลยนแปลงของวฏจกรนา

ครรจน หาเรอนทรง 65

ชนบรรยากาศของโลก

ครรจน หาเรอนทรง 66

อทธพลของบรรยากาศทมตอโลก

• ในขณะทโลกหมนรอบตวเองและโคจรรอบดวงอาทตย

นน บรรยากาศทอยรอบโลกจะมลกษณะเฉพาะทเปลยนแปลงไป

ตามอทธพลของดวงอาทตยและสงแวดลอมของโลก ดงน

1. การเกดกลางวนและกลางคน

2. ฤดกาล

ครรจน หาเรอนทรง 67

การเกดกลางวนและกลางคน

• เกดเนองจากการหมนรอบตวเองของโลกขณะโคจรรอบดวงอาทตย

ครรจน หาเรอนทรง 68

ฤดกาล(Season)

• ฤดกาล เกดขนจากการทโลกโคจรรอบดวงอาทตย เนองจากแกนโลก

เอยงเปนมม 23.5 องศา จงทาใหในแตละชวงของป แตละบรเวณจะ

ไดรบแสงแดดไมเทากน ทาใหมอณหภมตางกน จงเกดเปนฤดกาล

ตาง ๆ ขน

• ในเขตอบอนและเขตหนาว จะแบงออกเปน 4 ฤด ไดแก ฤดใบไมผล

ฤดรอน ฤดใบไมรวง และฤดหนาว

• ในเขตรอน จะแบงออกเปน 3 ฤด ไดแก ฤดรอน ฤดหนาว (รวมกน

เรยกวา "ฤดแลง") และฤดฝน

ครรจน หาเรอนทรง 69

วสนตฤด หรอฤดใบไมผล: 21 มนาคม - 20 มถนายน

ครรจน หาเรอนทรง 70

คมหนตฤด หรอฤดรอน: 21 มถนายน - 21 กนยายน

ครรจน หาเรอนทรง 71

สารทฤด หรอฤดใบไมรวง: 22 กนยายน - 21 ธนวาคม

ครรจน หาเรอนทรง 72

เหมนตฤด หรอฤดหนาว : 22 ธนวาคม - 20 มนาคม

ครรจน หาเรอนทรง 73

วษวต (equinox)

• หมายถง ชวงในขณะทดวงอาทตยอยในตาแหนงตรงไดฉากกบเสน

ศนยสตรของโลกพอด ซงจะเกดขนปละ 2 ครง หรอในหนงรอบทโลก

โคจรรอบดวงอาทตย แกนหมนของโลกทเอยง (Earth's axial tilt) จะ

เลอนมาอยในระนาบทไดฉากกบตาแหนงดวงอาทตย เหตการณน

เรยกอกอยางวา "วนราตรเสมอภาค" หมายถงเวลาตอนกลางคน

เทากบเวลากลางวนพอด

ครรจน หาเรอนทรง 74

วษวต

ครรจน หาเรอนทรง 75

21 ม.ย. วนอตรายน/

ครษมายน(Summer

solstice)

21 ม.ค. วนวสนต

วษวต (vernal

equinox)

23 ก.ย. ศารทวษวต

(autumnal

equinox)21 ธ.ค. วน

ทกษณายน/เหมายน

(Winter solstice)

ปรากฏการณทเกดขนในบรรยากาศ

• สภาวะปกตของบรรยากาศจะมแกสชนดตางๆ มปรมาณไอนาและฝนละอองอยางสมดลแตเมอองคประกอบของแกสในบรรยากาศตามธรรมชาตไดเปลยนแปลงไปจากการกระทาของมนษย อาท การใชสารประกอบคลอโรฟลออโรคารบอน (CFCs) การใชพลงงานเพอการพฒนาดานอตสาหกรรม การตดไมทาลายปา ทาใหปรมาณแกสเรอนกระจก (greenhouse gases) ในบรรยากาศเพมมากจนสงผลใหเกดปรากฏการณเรอนกระจก ทาใหอณหภมของโลกสงมากขนและภมอากาศของโลกเปลยนแปลงไป นามาซงการละลายของธารนาแขงและภเขานาแขง ภยแลง ปรากฎการณเอลนโญ (El Niño) และลานญา (La Niña)

ครรจน หาเรอนทรง 76

ครรจน หาเรอนทรง 77

เรอนกระจก (greenhouse effect)

ภาพเปรยบเทยบการละลายของธารนาแขงแหงหนงในพาตาโกเนย

(Patagonia)ประเทศอารเจนตนา ในป ค.ศ. 1928 (บน) และ 2004 (ลาง)

ครรจน หาเรอนทรง 78

การละลายของธารนาแขงและภเขานาแขง

ภาพธารนาแขงใน Argentina

ครรจน หาเรอนทรง 79

ธารนาแขง Tschierva ท Switzerland ทเปรยบเทยบภาพปจจบน

กบภาพใน Postcard เกา

ครรจน หาเรอนทรง 80

ภาพเปรยบเทยบขนาดของแผนนาแขงในมหาสมทรอารกตก

• ภาพซายถายในป ค.ศ. 1975 ภาพขวาถายในป ค.ศ. 2005

ครรจน หาเรอนทรง 81

“นาแขงกรนแลนด” ละลายฉบพลนรนแรง

ครรจน หาเรอนทรง 82

ครรจน หาเรอนทรง 83

ภยแลง

• กระแสลมสนคาตะวนออกออนกาลง กระแสลมพนผวเปลยนทศทาง

พดจากประเทศอนโดนเซยและออสเตรเลยตอนเหนอไปทาง

ตะวนออก แลวยกตวขนเหนอชายฝงทวปอเมรกาใต กอใหเกดฝนตก

หนกและแผนดนถลมในประเทศเปรและเอกวาดอรครรจน หาเรอนทรง 84

เอลนโญ (El Niño)

• กระแสลมสนคาตะวนออกมกาลงแรง ทาใหระดบนาทะเลบรเวณทางซกตะวนตกของมหาสมทรแปซฟกสงกวาสภาวะปกต ลมสนคายกตวเหนอประเทศอนโดนเซย ทาใหเกดฝนตกอยางหนก

ครรจน หาเรอนทรง 85

ลานญา (La Niña)

ครรจน หาเรอนทรง 86

ครรจน หาเรอนทรง 87

ไฟปา(Forest fire)

ครรจน หาเรอนทรง 88

พนทอบฝน(rain shadow)

ปรากฏการอนเนองมาจากดวงจนทร

ขางขน ขางแรม

ครรจน หาเรอนทรง 89

บรรณานกรม

• ปรด พศภมวถ, พลพพฒน สระขนธ และ ทวช ลกษณสงา. โลก

ศกษา (Global Education). กรงเทพฯ: เอมพนธ จากด

• วนย วระวฒนานนท และคณะ. ม.ป.ป. หนงสอเรยนรายวชา

พนฐาน ภมศาสตร ชนมธยมศกษาปท 4-6. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน อจท.จากด

• สารานกรมไทยฉบบเยาวชนโดยพระราชประสงคใน

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เลมท 33 “เปลอกโลกและหน”

.2548กรงเทพฯ: โครงการสารานกรมไทยสาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงคในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

90ครรจน หาเรอนทรง

บรรณานกรมเวปไซด (1)

• วชาการดอทคอม. ม.ป.ป. โครงสรางของโลก. (online).http://www.vcharkarn.com/lesson/view.php?id=1073 , 23 เมษายน 2556

• เรองนารเกยวกบภมศาสตร . 2555. ปฏสมพนธเชงภมศาสตรของโลก.(online). http://geography-earth.blogspot.com/2012 /08/blog-post.html ,22 เมษายน 2556

• สานกวจย พฒนาและอกวทยา. 2553. อทกภาค. (online).http://intranet.dwr.go.th/brdh/index.php?option=com_content&view=article&id=130:2553-12-05-08-%M-%S&catid=39:hydrology&Itemid=28 ,22 เมษายน 2556

91ครรจน หาเรอนทรง

แหลงขอมลเวปไซด

• กรมอตนยมวทยา : http://www.tmd.go.th/

• วกพเดย สารานกรมเสร : http://th.wikipedia.org

• วชาการธรณไทย : http://geothai.net

• ECT Geography : http://etcgeography.wordpress.com

ครรจน หาเรอนทรง 92