View
1
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
1
Recent Advances
รศ.นพ.สมศกดเทยมเกา1,2
1สาขาประสาทวทยาภาควชาอายรศาสตรคณะแพทยศาสตรมหาวทยาลยขอนแกน
2กลมวจยโรคลมชกแบบบรณาการมหาวทยาลยขอนแกน
การรกษาอาการชกครงแรก
อาการชกครงแรก (first seizure) หมาย
ถง อาการชกครงแรกในชวต โดยลกษณะของ
อาการชกเปนแบบใดกได จำานวนครงของการชก
อาจมเพยงครงเดยวหรอหลายครงในชวงเวลา
เดยวกนกได ซงอาจเปนการชกแบบมปจจย
กระตน(provokedseizure) หรอแบบไมมปจจย
กระตน(unprovokedseizure) กได
1. อาการชกทมปจจยกระตน (provoked
seizure) หมายถง อาการชกทเกดจากมปจจย
กระตนทำาใหseizurethresholdลดลงชวคราว
โดยอาการชกจะไมเกดขนซำาอกถาปจจยกระตน
นนหมดไปประกอบดวย2สวนคอ systemic
insultและCNSinsultsไดแก
- Systemic insults ได แก การ
เปลยนแปลงทางเมตาบอลก เชน hypo-hyper-
glycemia, hypo-hypernatremia, hypo-hy-
percalcemiaเปนตนและภาวะไขสงในเดก
- CNSinsultsไดแกแอลกอฮอลหรอ
การหยดยากลม benzodiazepine สารเสพตด
และสารกระต นสมอง เชน amphetamine,
eclampsiaการบาดเจบของศรษะการตดเชอเยอ
หมสมอง
ภาวะดงกลาวมอตราการชกซำาตำามาก จง
ไมมความจำาเปนในการเรมยากนชกทนท การ
รกษาเพยงใหยากนชกเชนbenzodiazepineเปน
เพยงระยะเวลาสนๆ และแกไขปจจยกระตนดง
กลาวสำาหรบภาวะอดนอน ไขสงในผใหญ และ
ความเครยดไมถอวาเปนprovokedseizure
2. อาการชกทไมมปจจยกระตน (unpro-
voked seizure) หมายถงอากาการชกทเกดขน
โดยไมมปจจยกระตน อาจเปนการครงแรกของ
ผปวยลมชก ดงนนจงมโอกาสเกดการชกซำาได
บอยประมาณรอยละ25-50แลวแตปจจยเสยง
การพจารณาขนตอนแรกสำาหรบอาการชก
ครงแรกทสำาคญ คอ การชกนนเปนแบบมสง
กระตนหรอไมมสงกระตนเพราะโอกาสการชกซำา
จะแตกตางกนมากดงภาพท1
22
Vol.12 No.3
ภาพท 1 แสดงโอกาสการชกซำาภายในระยะเวลา 10 ป ของการชกแบบไมมสงกระตนและ acute
symptomatic
การดแลผ มอาการชกคร งแรก (first
seizure) นนมขอทตองพจารณาอยางรอบครอบ
เพราะถาการตดสนใจในการรกษาไมเหมาะสมก
อาจสงผลตอคณภาพชวตผมอาการชกไดเชนตอง
ถกระบวาเปนโรคลมชกตองทานยากนชกตองถก
ระงบใบอนญาตขบขรถเปนตนการพจารณาวาจะ
ใหการรกษาผมอาการชกครงแรกดวยยากนชก
หรอไมนน มความจำาเปนอยางยงทตองพจารณา
ใหครบทกประเดนเพอใหการตดสนใจนนมความ
เหมาะสมมากทสดในผมอาการชกครงแรกแตละ
คนดงน
1. อาการทเกดขนนนเปนอาการชกจรง
หรอไม
2. อาการทเกดขนนนเปนชกครงแรกจรง
หรอไม
3. มความจำาเปนตองสงตรวจคลนไฟฟา
สมอง(electroencephalography:EEG)หรอ
ไม
4. มความจำาเปนตองสงตรวจรงสวนจฉย
หรอไม
5. มความจำาเปนตองใหการรกษาดวยยา
กนชกหรอไม
6. คำาแนะนำาทเหมาะสมกบผมอาการชก
ครงแรก
อาการทเกดขนนนเปนอาการชกจรงหรอ
ไม อาการผดปกตทเกดขนนนอาจไมใชชกกได
เพราะมหลายอาการทมลกษณะคลายกบอาการชก
ดงตารางท1
33
Vol.12 No.3
ตารางท 1แสดงภาวะทมลกษณะคลายกบอาการชก
สาเหตของอาการผดปกตทมลกษณะคลายกบอาการชก
SyncopeTransientischemicattackPsychogenicnon-epilepticseizures(PNES)CardiacdisordersMigraineMedicationเชนalcohol,drugintoxicationSleepdisordersPanicattackHyperventilationHypoglycemiaTransientglobalamnesia
การสอบถามอาการและการตรวจรางกายท
เหมาะสมจะสามารถใชพจารณาวาอาการผดปกต
ทเกดขนนนเปนอาการชกหรอเปนจากสาเหตอนๆ
ดงตารางท2
ตารางท 2แสดงความผดปกตของระบบตางๆและการวนจฉยแยกโรคจากอาการชก
System Finding Potential significance
Generalappearance
Poorcooperationwithexamina-tion;exaggerationordramatiza-tionoffeatures
Psychiatricco-morbiditieswithPNES
Vitals Fever
HypertensionBradycardiaortachycardia
Acutesymptomaticseizurefrominfection(e.g.encephalitis)PRESCardiogenicsyncope
Headandneck Papilledema
Tongueorcheekbite
Scalporfaciallaceration
Syncopefromintracranialhypertension(e.g.idi-opathicintracranialhypertension);seizurefromcortical irritation (e.g.meningo-encephalitis,cerebralvenousthrombosis)Lateraltonguebitefromseizure(bitetotonguetiporcheekoccurinseizuresorsyncope)Fallfromlossofconsciousness
Cardiovascularsystem
Drop in systolic BP of >20mmHg or diastolic BP of >10mmHgonstandingIrregularcardiacrhythmHeartmurmurDrop in BP of >50mmHg orasystole>3swithcarotidmas-sage
Syncopefromorthostatichypotension
Cardiogenicsyncope(e.g.sicksinussyndrome)Cardiogenicsyncope(e.g.aorticstenosis)Syncopefromcarotidhypersensitivity
44
Vol.12 No.3
System Finding Potential significance
RespiratoryGastrointestinalsystem
CoughHepatomegaly . jaundice , scleral icterus,ascites,palmarerythema,orgynecomastia
SyncopefromincreasedintrathoracicpressureChronic alcoholism and risk of withdrawal seizures
Musculoskeletalsystem
UnexplainedlongbonefracturePosteriorshoulderdislocation
UnwitnessedlossofconsciousnessandfallGeneralizedconvulsion
Cutaneous Linearscarsfrom”cutting„Trackmarks
Café au lait spots, axillary oringuinal freckling, cutaneousneurofibromataHypomelanicmacules(”ashleafsport„), shagreen patches, subungual fibromas, adenomasebaceumFacialcapillaryhemangiomata(”port-winestain„)SkinandmucosaltelangiectasiasMacularhypopigmentedwhorlsorpatches
Psychiatricco-morbiditieswithPNESIllicit drug injection and risk of acute sympto-maticseizureNeurofibromatosis
Tuberoussclerosis
Sturge-Webersyndrome
HereditaryHemorrhagicTelangiectasiaHypomelanosisofIto
Nervoussystem Focal neurological deficits (motor,sensory,visual)Limbhemiatrophy
Structuralcerebralascauseofseizure
In-uteroorpediatriccerebralinsultascauseofseizure
ดงนนการสอบถามขอมล หรอการซก
ประวตทละเอยดเพยงพอในการวนจฉยวาเปน
อาการชกจรงหรอไม เปนสงทมความสำาคญอยาง
มากการสอบถามขอมลนนควรสอบถามทงจากผ
มอาการผดปกตผเหนเหตการณดวยเสมอถาม
การบนทกภาพเหตการณไวดวยจะเปนสงทชวย
ใหการวนจฉยไดแมนยำาขน
อาการชกครงแรกนนแบงตามสาเหตการ
เกดไดเปน5กลมไดแก
1. Provokedimmediateเหตจากสาร
พษยาหรอภาวะความผดปกตทางเมตาบอลก
2. Acute symptomatic เกดจากภาวะ
ผดปกตของระบบตางๆ ในรางกายหรอเกดจาก
ความผดปกตของสมองโดยตรง อาการชกทเกด
ขนนนมความสมพนธกบความผดปกตทเกดขนใน
รางกาย เชน โรคหลอดเลอดสมอง อบตเหตท
ศรษะภาวะตดเชอในระบบประสาทสวนกลางโดย
สวนใหญแลวอาการชกมกเกดขนภายใน7วนหลง
จากมอาการผดปกตของระบบตางๆ
3. Remotesymptomaticเกดจากความ
ผดปกตของสมองในระยะเวลาทเปนมานานแลว
4. Seizureassociatedwithepilepsy
55
Vol.12 No.3
syndromeคอการชกครงแรกของผปวยโรคลม
ชกเชนjuvenilemyoclonicepilepsy
5. Unidentifiedคอไมสามารถระบไดใน
4ขอขางตน
การประเมนผมอาการชกครงแรกนน จะ
ตองแยกใหไดวาเปนการชกแบบมสงกระตน(pro-
voked seizures) หรอไมมสงกระตน (unpro-
vokedseizures)เพราะถาผปวยเปนการชกแบบ
ไมมสงกระตนนนกมโอกาสชกซำาไดบอยกวากลม
ทเปนการชกแบบมสงกระตน
อาการชกครงแรกนนพบไดประมาณ50-70
ตอ 100,000ประชากรพบบอยในกลมผสงอาย
มากกวา85ป(96.9:100,000)และอายนอยกวา1
ป(77.1:100,000)โอกาสการชกซำานนขนกบหลาย
ปจจยเชนผมประวตอบตเหตทศรษะอยางแรงม
โอกาสชกซำาถงรอยละ46ในระยะเวลา20เดอน
การชกแบบตอเนองการชกทมToddparalysis
รายละเอยดดงตารางท3
ตารางท 3แสดงปจจยทมผลตอการชกซำา
ปจจยทมผลตอการชกซ�า
อายเพศหญงระยะเวลาชกทนานการชกแบบpartialseizuresจำานวนครงการชกครงแรกตงแต2ครงขนไปการชกขณะนอนหลบสาเหตจากรอยโรคในสมองผลการตรวจคลนไฟฟาสมองผดปกตประวตชกในครอบครวพบความผดปกตทางระบบประสาทผลการตรวจทางรงสวนจฉยพบความผดปกต
อาการทเกดขนนนเปนชกครงแรกจรงหรอ
ไม ประเดนนเปนสงทมความสำาคญมากเพราะถา
เปนการชกครงแรกจรง กมแนวทางการพจารณา
การรกษาแบบหนง ถาเปนการชกครงท 2,3หรอ
มากกวานนกมแนวทางการรกษาแบบหนงการทผ
มอาการบอกวาเปนการชกครงแรกนน กอาจม
ความผดพลาดไดเพราะผปวยอาจรจกเฉพาะการ
ชกแบบ generalized tonic-clonic seizures
(GTCs) เทานน ไมรจกการชกแบบ complex
partialseizures (CPS),myoclonicseizures
หรอ absence seizuresจงทำาใหมการพจารณา
แนวทางการรกษาไมถกตองดงนนจงตองพยายาม
สอบถามขอมลอยางละเอยดวาในชวงเวลาทผาน
มานนมอาการผดปกตทเขาไดกบการชกแบบอนๆ
หรอไม
66
Vol.12 No.3
มความจำาเปนตองสงตรวจคลนไฟฟาสมอง (electroencephalogra-phy : EEG) หรอไม การตรวจคลนไฟฟาสมองนนมความจำาเปน
ในการสงตรวจผปวยทมอาการชกครงแรกแบบ
ไมมสงกระตน ตามคำาแนะนำาของAmerican
AcademyofNeurologyเนองจากการตรวจพบ
ความผดปกตของEEGบอกถงepilepticfoci,
ความผดปกตของสมอง หรอ epileptic syn-
dromeไดรวมทงโอกาสการชกซำาสงถาพบความ
ผดปกตเมอเทยบกบการตรวจทใหผลปกต การ
ตรวจพบความผดปกตของ EEG ในการชกรป
แบบตางๆ เชนการชกแบบabsence seizures
นนพบความผดปกตไดถงรอยละ92การชกแบบ
atonicหรอmyoclonicseizuresนนพบความ
ผดปกตไดรอยละ85และการชกแบบCPSพบ
ความผดปกตได รอยละ 59 สวนการชกแบบ
GTCs นนมโอกาสพบความผดปกตไดเพยงรอย
ละ44โดยทวไปแลวการตรวจEEGในผปวยชก
ครงแรกแบบไมมสงกระตนนนมsensitivityและ
specificityรอยละ17.3และ94.7ตามลำาดบใน
การทำานายวามโอกาสชกซำาหรอไม
การตรวจEEGนนควรตรวจใหเรวภายหลง
จากมอาการชก เพราะในชวงแรกสมองยงมภาวะ
hyperexcitability ซงจะลดลงเมอเวลาผานไป
จากการศกษาพบวาถาตรวจภายใน24ชวโมงพบ
ความผดปกตไดรอยละ51แตถาหลง24ชวโมง
พบความผดปกตลดลงเหลอรอยละ34และจะลด
ลงถาตรวจหลงจาก72ชวโมงโดยทวไปแลวการ
ตรวจEEGครงเดยวจะมโอกาสพบความผดปกต
ประมาณรอยละ 50 ถาไดตรวจหลายครงกม
โอกาสพบความผดปกตมากขน เชนการตรวจ4
ครงกพบความผดปกตไดถงรอยละ92รวมทงการ
ตรวจEEGแบบใหผปวยอดนอน(sleepdepri-
vation) กมโอกาสพบความผดปกตในการนอน
ระยะnon-rapideyemovementมากกวาชวง
rapid eyemovement เชนเดยวกบการตรวจ
prolongEEGนาน24ชวโมงกพบวากรณทผล
การตรวจinter-ictalEEGใหผลปกตเมอตรวจ
prolongEEGนาน24ชวโมงพบความผดปกต
เพมขนรอยละ30
มความจำาเป นต องส งตรวจรงสวนจฉยหรอไม การพจารณาวางแผนการรกษาใหผปวยชก
ครงแรกแบบไมมสงกระตนนนมความสำาคญตอง
ใชองคประกอบดานอาการชก ความรนแรงหรอ
ผลกระทบทเกดขนผลการตรวจEEGรวมกบการ
ตรวจทางรงสวนจฉย เชน เอกซเรยคอมพวเตอร
หรอเอมอารไอสมอง เพราะจะบอกโอกาสการชก
ซำาไดดถาพบความผดปกตจากการตรวจประเดน
สำาคญทตองพจารณาคอ ควรสงตรวจเอกซเรย
คอมพวเตอร หรอเอมอารไอสมองเปนการตรวจ
แรกซงการตรวจทง2ชนดนนมขอดและขอจำากด
แตกต างกน ข อ ดของการตรวจเอกซเรย
คอมพวเตอรสมองคอมเครองมอนในทกจงหวด
และอำาเภอใหญใชเวลาตรวจไมนานหญงตงครรภ
กตรวจไดดวยการปองกนบรเวณทองตรวจไดทก
คนคาใชจายไมสงแตกมขอจำากดคอตรวจรอย
โรคขนาดเลกๆ ไมได ชนดของรอยโรคบางชนด
77
Vol.12 No.3
เชน cortical dysplasia รอยโรคบรเวณสมอง
สวนtemporalใหผลการตรวจไมชดเจนสวนการ
ตรวจเอมอารไอนนมขอดคอใหผลการตรวจรอย
โรคไดทกชนดและทกตำาแหนงของสมองแตมขอ
จำากด คอ เครองมอมเฉพาะโรงพยาบาลศนย
จงหวดใหญๆ เทานนการตรวจใชเวลานานผหญง
ตงครรภใกลคลอดตรวจไมไดและผกลวทแคบก
ตรวจไมได
การตรวจCTscannon-contrastเปนการ
ตรวจทใชกรณทผปวยมาตรวจทแผนกฉกเฉน
สามารถตรวจไดรวดเรวและผลการตรวจสามารถ
ตรวจพบภาวะอบตเหตตอศรษะ เลอดออกใน
สมองไดอยางแมนยำา ถาผลการตรวจดวยCT
scannon-contrastไมพบความผดปกตแลวยง
สงสยวานาจะมรอยโรคในสมองกจะพจารณาสง
ตรวจเอมอารไอสมองตอดวยเทคนคเฉพาะในโรค
ลมชกตอภายหลงพบวาการตรวจเอมอารไอสมอง
ในผปวยโรคลมชกอาจพบความผดปกตไดตงแต
รอยละ17-91
มความจำาเปนตองใหการรกษาดวยยากนชกหรอไม การตดสนใจวาผปวยควรไดรบยากนชก
หรอไมนนตองพจารณาใหรอบครอบ คอ ตอง
พจารณาจากโอกาสการชกซำามสงหรอไม โดยด
จากปจจยทมผลตอการชกซำารปแบบการชกนนม
ผลเสยหรออนตรายมากนอยอยางไรเชนการชก
แบบGTCs หรอ atonic seizures เพราะม
อนตรายจากการชกไดเชนผปวยชกครงแรกแบบ
ไมมสงกระตนนนมโอกาสชกซำารอยละ 60 ถา
เปนการชกในผปวยทมรอยโรคในสมอง ตรวจ
EEGพบความผดปกต และมโอกาสชกซำาสงขน
อก ถาตรวจรางกายมความผดปกตทางระบบ
ประสาทรวมดวยหรอกรณชกครงแรกแบบไมม
สงกระตน ตรวจไมพบความผดปกตทางระบบ
ประสาทและตรวจ EEG กปกต มโอกาสชกซำา
เพยงรอยละ 20-30 เทานน อยางไรกตามการ
ตดสนใจนนตองเปนเฉพาะบคคล เพราะผลกระ
ทบทเกดขนจากการชกนนในแตละบคคลมความ
แตกตางกน กรณผปวยเปนการชกแบบ acute
symptomaticทไดรบยากนชกในชวงทผปวยม
อาการรนแรงนนกรณทไมมรอยโรคในสมองเมอ
ผปวยอาการปกตดกสามารถหยดยากนชกไดภาย
หลง ไมมความจำาเปนตองใหยากนชกเปนระยะ
เวลานาน2ปแตถามรอยโรคในสมองกตองใหยา
กนชกระยะยาว
การศกษาMESS study เสนอแนวทาง
พจารณาวาจะใหยากนชกหรอไมใหในผปวยชก
ครงแรกแบบไมมสงกระต น โดยมหลกการ
พจารณาคอจำานวนครงการชกครงแรกความผด
ปกตทางระบบประสาทผลการตรวจEEGและ
รงสวนจฉยแบงผปวยออกเปน3กลมคอlow,
mediumและhigh riskซงการเรมใหยากนชก
ภายหลงหรอทนทกไมสงผลตอการควบคมการชก
ในระยะยาว รายละเอยดดงตารางท 4 ภาพท 2
และ3
88
Vol.12 No.3
ตารางท 4แสดงคาคะแนนของการทำานายโอกาสการชกซำา
Prognostic index
Starting valueOneseizurepriortopresentationTwoorthreeseizurespriortopresentationFourormoreseizurespriortopresentation
012
Add if presentNeurologicaldisorderordeficit,learningdisability,ordevelopmentaldelayAbnormalEEG
11
Risk classification group for seizure recurrenceLowriskMediumriskHighrisk
Final score012-4
ภาพท 2 แสดงโอกาสการควบคมอาการชกไดทระยะเวลา 2ปในผปวยทไดรบการรกษาดวยยากนชก
ทนทและภายหลง
99
Vol.12 No.3
ภาพท 3 แสดงโอกาสการควบคมอาการชกไดทระยะเวลา 5ปในผปวยทไดรบการรกษาดวยยากนชก
ทนทและภายหลง
สำาหรบประเทศไทยมแนวทางในการดแลผ ป วยทมอาการชกครงแรกดงแผนภมท 1
1010
Vol.12 No.3
แผนภมท 1 แนวทางเวชปฏบตการดแลผปวยทมอาการชกครงแรก
หมายเหต:Pคอprimarycare,Sคอsecondarycare,Tคอtertiarycare
1111
Vol.12 No.3
การเรมยากนชกตงแตการชกครงแรก อาจพจารณาในกรณดงตอไปน - ผปวยตรวจรางกายพบความผดปกต
ทางระบบประสาท และเปนการชกทไมมปจจย
กระตน โดยเฉพาะกลมผปวยทเคยมประวตโรค
หรอความผดปกตทางสมองมากอน เชนการตด
เชอในสมอง การผาตดสมอง หรออบตเหตตอ
สมองเปนตน
- ผ ป วยทมความเสยงสงตอการเกด
อบตเหต หรออนตรายจากการชก หรอมผลตอ
คณภาพชวตของผปวยอยางมากเชนอาชพแพทย
พยาบาล เนองจากมโอกาสชกซำาสงจากการอด
นอนเปนประจำา
- ผปวยทมการชกแบบเฉพาะสวน(par-
tialseizure)
- ผปวยตรวจพบความผดปกตจากการ
ตรวจรงสวนจฉย(CTscanหรอMRIสมอง)
- ผปวยตรวจพบ epileptiform dis-
chargeจากการตรวจคลนไฟฟาสมอง
คำาแนะนำาทเหมาะสมกบผมอาการชกครงแรก การชกครงแรกนนยอมกอใหเกดความ
กงวลใจตอผปวยและครอบครวอยางมากวาจะชก
ซำาหรอไมมสาเหตจากอะไรจะมอนตรายหรอไม
ตองรกษาไปนานเทาไหรดงนนการใหคำาแนะนำาท
เหมาะสมกจะชวยลดความกงวลใจของผปวยและ
ครอบครวไดประเดนทตองแนะนำาไดแก
1. อาการผดปกตทเกดขนนนคออาการชก
หรอไมใชชก
2. สาเหตของอาการผดปกตนนคออะไร
3. การสงตรวจเพอการวนจฉยและการ
รกษา
4. การปรบเปลยนพฤตกรรมในการดำารง
ชวต
5. การขบรถวาควรขบตอหรอไมหรอตอง
หยด
6. การปฐมพยาบาลทเหมาะสมถามอาการ
เกดขนอก
7. จำาเปนตองทานยากนชกหรอยารกษา
อนๆรวมทงผลขางเคยงทอาจพบไดจากยา
8. ผลกระทบดานอนๆทอาจพบได
อาการผดปกตทเกดขนนนคออาการชกหรอไมใชชก ผปวยทมอาการผดปกตแลวมาพบแพทย
ครงแรกนนตองบอกกบผปวยและญาตวาอาการ
ดงกลาวคออาการชกเพราะสวนหนงของผปวยไม
เคยรมากอนวาอาการผดปกตทมาพบแพทย คอ
อาการชกเพราะจะรจกเพยงอาการชกแบบGTCs
เทานนการบอกกบผปวยตองอธบายใหละเอยดวา
อาการชกคออะไรมอาการผดปกตแบบใดบางท
ตองอธบายรปแบบการชกใหครบทกรปแบบทง
แบบทผปวยเปนและแบบอนๆ เพอใหเกดความ
เขาใจท ถกตองวาการชกนนมรปแบบใดบาง
เนองจากผปวยเองกอาจมอาการชกรปแบบอนๆ
ไดในอนาคตถาผปวยไมเคยรมากอนกจะทำาใหไม
สามารถประเมนผลการรกษาไดหรอดแลตนเอง
ได
1212
Vol.12 No.3
สาเหตของอาการชกนนคออะไร การแนะนำาผปวยและญาตวาสาเหตของการ
ชกนนเกดจากอะไรและตองใหการรกษาสาเหตนน
ดวยหรอไมรกษาอยางไรเพอเพมความสมำาเสมอ
ในการรกษาและการดแลตนเองอยางเหมาะสม
สาเหตทพบบอย ไดแก 1. รอยโรคในสมอง เชน
โรคหลอดเลอดสมองเนองอกสมองอบตเหตตอ
ศรษะผาตดสมองตดเชอในสมอง 2.ความผด
ปกตของเมตาบอลกตางๆ3.ยา4.ภาวะอดนอน
5.ดมแอลกอฮอลมากหรอหยดกระทนหน
การสงตรวจเพอการวนจฉยและการรกษา การสงตรวจเลอดคลนไฟฟาสมองและCT
scanหรอเอมอารไอสมองนนเพอใหการวนจฉย
อาการผดปกตวาเปนอาการชกหรอไมใช และม
สาเหตจากอะไรกรณทผลการตรวจใหผลลบ ไม
พบความผดปกตใดๆจะตองอธบายถงขอจำากด
ของการตรวจตางๆ ทปกตนนหมายความวา
อยางไร เชน การตรวจคลนไฟฟาสมองปกตนน
เพราะการตรวจคลนไฟฟาสมองหลงจากหยดชก
ไปแลวมโอกาสพบความผดปกตประมาณรอยละ
40 เทานน การตรวจCT scanหรอ เอมอารไอ
สมองใหผลการตรวจปกต กหมายความวาไมพบ
รอยโรคในสมอง ผปวยมสาเหตการชกชนดหา
สาเหตไมพบเพราะผปวยอาจเขาใจวาเมอผลตรวจ
ทกอยางปกตแลวทำาไมแพทยยงบอกวาเปนโรคลม
ชก
การปรบเปลยนพฤตกรรมในการดำารงชวต การแนะนำาปจจยเสยงตางๆทจะมผลกระ
ตนใหเกดการชกไดงายนนตองหลกเลยง ไดแก
การอดนอนดมเครองดมแอลกอฮอล ออกกำาลง
กายอยางหกโหมขาดยาหรอหยดยากนชกเองสง
ทตองทำา ไดแก การทานยากนชกสมำาเสมอพก
ผอนใหเพยงพอออกกำาลงกายบนทกอาการเจบ
ปวยรวมทงการประกอบอาชพทเหมาะสมตองไม
ทำางานกบเครองจกรกล ไมทำางานบนทสง หรอ
ทำางานใตดนไมควรทำางานเปนพนกงานขบรถขบ
เรอขบเครองบนการเลนกฬากตองเปนกฬาทไมม
การกระทบกระแทกกฬาทมความเสยงตอการเกด
อบตเหต เชนไตเขาจกรยานเสอภเขาดำานำากไม
ควรเลน
การขบรถวาควรขบตอหรอไม หรอตองหยด ผมอาการชกควรหยดขบรถอยางนอยเปน
เวลา 12 เดอนหลงจากการชกครงสดทาย เพราะ
ถามอาการชกขณะขบขรถมความเสยงสงตอการ
เกดอบตเหต เนองจากจะสญเสยการควบคมรถ
ทนท การกำาหนดระยะเวลา 12 เดอน เพราะม
โอกาสชกซำาหลงจากไมมอาการชกนานถง 12
เดอนแลวเพยงรอยละ6
การปฐมพยาบาลทเหมาะสมถามอาการเกดขนอก การแนะนำาวธการปฐมพยาบาลทถกตองตอ
ผปวยและญาตเปนสงจำาเปนอยางยง เพราะคน
1313
Vol.12 No.3
สวนใหญจะมความเขาใจในการปฐมพยาบาลเบอง
ตนไมถกตอง เชนการงดปากเพอปองกนการกด
ลนการกดยดแขนขาการปมหนาอกซงการชวย
เหลอขางตนนนไมถกตองทงหมดการปฐมพยาบาล
ทถกตองคอการจบผปวยนอนตะแคงปองกนการ
ตกของลนดวามเศษอาหารในชองปากหรอไมถา
มกนำาออกถาอยใกลแหลงนำาถนนหรอทสงกตอง
ระวงการพลดตกหรออบตเหตทอาจเกดขน การ
บนทกภาพเหตการณตางๆทเกดขน ระยะเวลาท
มอาการเพอแจงรายละเอยดตอแพทยไดด
จำาเปนตองทานยากนชกหรอยารกษาอนๆ รวมทงผลขางเคยงทอาจพบไดจากยา ผปวยชกครงแรกทอาจพจารณาเรมยากน
ชกคอผทมโอกาสชกซำาสงไดแกผทมรอยโรคใน
สมองมากอนตรวจคลนไฟฟาสมองพบความผด
ปกตอาการชกนนรนแรงมผลกระทบสงสงสยวา
เคยมอาการชกแบบอนมากอนและผปวยญาตม
ความตองการจะรกษาดวยยากนชก เพราะไม
อยากใหมการชกซำาอกเมอเรมทานยากตองทราบ
วายากนชกแตละชนดนนมผลขางเคยงทพบบอย
เชนมนศรษะงวงนอนมอสนวงเวยนศรษะหรอ
ผนแพยา
ผลกระทบดานอนๆ ทอาจพบได ผทมอาการชกครงแรกอาจไดรบผลกระทบ
ดานอนๆนอกจากดานสขภาพเชนการออกกำาลง
กาย การขบขรถ การทำางาน การใชชวตทตองม
ความเครงครดกบตนเองมากขน และผลกระทบ
ดานจตใจทอาจทำาใหเกดความไมมนใจกงวลวาจะ
มอาการชกซำา หรอการทคนรอบขางไมมนใจใน
ตวผปวยวาจะมอาการชกหรอไม จะชวยเหลอ
ปฐมพยาบาลอยางไร เปนตน ดงนนแพทย
พยาบาลและทมสขภาพตองใหความมนใจในดาน
ตางๆเพอใหผปวยและญาตมความสบายใจ
บรรณานกรม1. สถาบนประสาทวทยา.แนวทางเวชปฏบตการ
ดแลผปวยทมอาการชกครงแรกและชกซำา
ใน:แนวทางเวชปฏบตในการรกษาโรคลมชก
สำาหรบแพทย.กรงเทพฯ;2559.หนา33-6.
2. Crocker CE, Pohlmann-Eden B,
SchmidtMH.Roleofneuroimagingin
firstseizurediagnosis.Seizure2017;49:
74–8.
3. DebickiDB.Electroencephalography
afterasingleunprovokedseizure.Sei-
zure2017;49:69–73.
4. KrumholzA,Wiebe S,GronsethGS,
GlossDS,SanchezAM,KabirAA,Lif-
eridgeAT,Martello JP, KannerAM,
ShinnarS,Hopp JL, French JA.Evi-
dence-basedguideline:Manage-
mentof anunprovokedfirstsei-
zureinadults:ReportoftheGuideline
Development Subcommittee o f
theAmericanAcademyofNeurolo-
gyandtheAmericanEpilepsySociety.
1414
Vol.12 No.3
Neurology2015;84:1705-13.
5. LeoneMA,GiussaniG,NevittSJ,Mar-
sonAG,BeghiE. Immediateantiepi-
lepticdrugtreatment,versusplacebo,
deferred,orno treatment forfirstun-
provoked seizure (review).Cochrane
DatabaseofSystematicReviews2016,
Issue5.Art.No.:CD007144.
6. Legg KT, NewtonM. Counselling
adultswhoexperienceafirstseizure.
Seizure2017;49:64–8.
7. MarsonA,JacobyA,JohnsonA,Kim
L,Gamble C,Chadwick D;Medical
ResearchCouncilMESSStudyGroup.
Immediateversusdeferredantiepilep-
tic drug treatment forearlyepilep-
syandsingle seizures: a randomised
controlledtrial.Lancet2005;365:2007-
13.
8. NowackiTA,JirschJD.Evaluationof
thefirstseizurepatient:Keypointsin
thehistoryand physicalexamination.
Seizure2017;49:54–63.
9. OlmesDG,HamerHM.Thedebate:
treatmentafterthefirstseizure–thepro.
Seizure2017;49:90–1.
10. RizviS,LadinoLD,Hernandez-Ronquil-
loL,Téllez-ZentenoJF.Epidemiology
ofearlystagesofepilepsy:riskofsei-
zure recurrence after a first seizure.
Seizure2017;49:46–53.
11. Steinhoff BJ. The debate: treatment
afterthefirstseizure—thecontra.Sei-
zure2017;49:92–4.
Recommended