ครูเสกสรรค์ สุวรรณสุขkruseksan.com/book/m1p3.pdf ·...

ครเสกสรรค สวรรณสข

กระบวนการเจรญเตบโตของพช ม 3 กระบวนการ คอ 1. กระบวนการแบงเซลล 2. กระบวนการขยายขนาดของเซลล 3. กระบวนการเปลยนรปรางเซลล เพอท าหนาทเฉพาะ

การเจรญเตบโตของพช คอ การเพมจ านวนเซลลและการขยายขนาดของเซลล

สวนประกอบของพช

เมลดและการงอก - การเจรญเตบโตของพชเรมตนเมอเมลดไดรบความชนจากน า 1. เมลด (seed)

เมลดและการงอก 1. เมลด (seed)

1.1 เปลอกเมลด (seed coat) มรอยแผล (cicatrix) และมรไมโครไพล (micropyle)

1.2 ใบเลยง (cotyledon)

ม endosperm ทสะสมอาหาร

1.3 Embryo ม 3 สวน

ยอดแรกเกด (plumule)

ล าตน (stem)

รากแรกเกด (radicle)

เมลดและการงอก 2. การงอก (germination) ปจจยส าคญทมผลตอการงอกของเมลด

1. น า (H2O) 2. แกสออกซเจน

3. อณหภม 20-30 องศาเซลเซยส

ปจจยทมผลตอการเจรญเตบโตของพช 1. แสงแดด ใชแสงในการสรางอาหาร เรยกวา กระบวนการสงเคราะหดวยแสง (photosyntesis)

2. อากาศ (แกสออกซเจน) 3. น า 4. แรธาต ธาตหลก N , P , K ,

Ca , Mg , S

ธาตรอง Fe , Zn , Cu

ราก

- ระบบรากแกว

- ระบบรากฝอย

ขนราก (root hair) - คอ เซลลพชทเปลยนแปลงรปรางไปท าหนาทดดน าและเกลอแร

หนาทของราก 1. รากสะสมอาหาร

2. รากค าจน

3. รากยดเกาะ

หนาทของราก

4. รากสงเคราะหแสง

5. รากหายใจ

หนาทของราก

ล าตน (stem) ล าตนใตดน ล าตนเหนอดน

1. เนอเยอล าเลยงน า-เกลอแร หรอ ไซเลม (xylem) ล าเลยงจากรากไปสล าตน และสวนตาง ๆ ของพช

2. เนอเยอล าเลยงอาหาร หรอโฟลเอม (phloem) ล าเลยงจากใบหรอล าตน หรอบรเวณทมการสรางอาหาร

ไปยงสวนตาง ๆ ของพช บรเวณทมการสะสมอาหาร

หนาทของล าตน

1. ล าตนสะสมอาหาร

2. ล าตนสงเคราะหแสง

3. ล าตนขยายพนธ

หนาทของล าตน

4. ล าตนเปลยนไปเปนมอพน

ใบ

ใบ

ชนดของใบ 1. ใบเดยว

2. ใบประกอบ

หนาทของใบ

1. สรางอาหาร

2. คายน า

3. หายใจ

ดอก

ชนดของดอก

1. ดอกสมบรณ

2. ดอกไมสมบรณ

หนาทของดอก

1. ชวยลอแมลงใหมาผสมเกสร

2. ท าหนาทผสมพนธ

ผล

ผล (fruit) คอรงไขทเจรญเตบโตเตมทแลว (mature ovary) รงไขดงกลาวอาจเจรญเปลยนแปลงมาภายหลงการปฏสนธ ซงจะมเมลดอยภายในหรอเจรญมาโดยไมไดรบการปฏสนธหรอ พารทโนคารป ( parthenocarpy) ผลประเภทหลงนโดยทวไปจะไมมเมลด เรยกวา ผลพารทโนคารปก (parthenocarpic fruit)

สวนประกอบของเมลด (Seed)

1. Seed coat (เปลอกหมเมลด)

2. Endosperm (เอมโดสเปรม)

3. Embryo

ปจจยส าหรบการเจรญเตบโตของพช

1. แสง 2. ดน 3. น าหรอความชน 4. อากาศและอณหภม

แสง

พชตองใชแสงแดดเปนพลงงานใน กระบวนการสงเคราะหดวยแสง (ปรงอาหาร) ถาไมมแสงแดด พชปรงอาหารไมได พชกตองตายไป เราจะเหนไดวา พชทเราปลกในทรม เชนปลกไวรมหนาตางในบาน จะเอนออกไปทางหนาตางเพอรบแสง พชทปลกใตพชใหญ จะมล าตนสงชะลด เพอขนไปรบแสงทพชตนใหญบง ในกระบวนการเจรญเตบโตของพช บางขนตอนกตองอาศยแสงแดด เชน ขาวในชวงทออกรวง และแกจด การไดรบแสงแดด จะท าใหขาวสกเรวขน

ดน

ประกอบดวยแรธาตของดน ซงไดแกชนสวนทผพงของหนประมาณ ๔๕% เปนแหลงทธาตอาหารตางๆ ทจ าเปนตอการเจรญเตบโตของพช และสารอนทรยทเนาเปอย หรอฮวมสประมาณ ๕% สวนประกอบทงสองนไมไดผนกตดกนแนนเปนเนอเดยว แตมชองวางเลกๆ แทรกอยทวไปประมาณครงหนงของปรมาตรทงหมด และในชองวางเหลานมอากาศและน าขงอยอยางละครง ในชองวางเหลานนเปนแหลงทมาส าหรบอากาศหายใจ และดดดงน าขนไปสล าตนของรากพช

น าหรอความชน

รากพชตองการน าในดนเพอละลายธาตอาหารส าหรบรากทจะดดขนสล าตน เฉพาะสวนทเปนน าในดนทขงอยตามชองวางเลกๆ ในดนเทานนทรากพช สามารถดดขนไปใชหลอเลยงตน และเพอใชในกระบวนการสงเคราะหแสง

ความส าคญของการใหน าพช

เพอใหพชมน าใชอยางเพยงพอและทนตอความตองการอยตลอดเวลาทท าการเพาะปลก ปองกน

ความเสยหายของพชจากการขาดน าและเพมผลผลต พชไมชะงกการเจรญเตบโตจากการขาดน า และชวยเพมประสทธภาพการใชปยของพช เนองจากรากพชจะดดซมแรธาตอาหารในรปของสารละลาย ซงจ าเปนตองใชน าเปนตวท าละลาย

ชนดของน าในดน

• น าอสระ (Gravitational Water หรอ Free Water)

• น าซบ (Capillary Water)

• น าเยอ (Hygroscopic Water)

อากาศและอณหภม

อณหภมของอากาศอยภายใตอทธพลของพลงงานแสงทสองลงมาเปนส าคญ อณหภมจะมผลอทธพลตอปฏกรยาทางชวเคมตาง ๆ โดยเฉพาะอยางยงทเกยวของกบการท างานของเอนไซมของสงทมชวต อณหภมสงหรอต าเกนไปจะมผลท าใหปฏกรยาของการท างานของเอนไซมลดลง ตราบใดทเอนไซมยงท างานอยชวตกยงคงด าเนนตอไปและจะตายในทสดเมอเอนไซมหยดการท างาน ในพชทวไปอณหภมสงกวา 105-110 oF จะท าใหเอนไซมแตกสลายลงได อณหภมต าอาจจะไมท าใหเอนไซมเสยหายไดแตจะท าใหการท างานของเอนไซมชาลง พชบางชนดยงสามารถเจรญอยไดทอณหภมต ากวา 40 oF