View
2
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
adgilwarmoSobasTan dakavSirebuli produqtebi
adgilobrivi memkvidreobis SenarCunebis xelSewyoba
• geografiuli aRniSvnis
aRiarebis uzrunvelyofaSi,
dadgenili procesebis gavliT:
ganacxadis wardgena, moTxovnis
ganxilva, oponireba da
registracia.
• Semdeg geografiuli aRniSvnis
specifikaciebi wardgenil unda
iqnen oficialuri
aRiarebisaTvis.
• geografiuli aRniSvnis dacvis
uzrunvelyofaSi - erovnul
bazrebze da sazRvargareT,
ormxrivi da mravalmxrivi
SeTanxmebebis gziT.
geografiuli aRniSvnis
specifikaciebi - detalurad
formulirebuli praqtikis
kodeqsSi (CoP) - warmoadgens
produqtis damzadebis
saxelmZRvanelos, romelSic,
produqtis warmoSobasTan
erTad, miTiTebulia
gamoyenebuli masalebi da
meTodebi.
• mwarmoeblebi TviTon
aTanxmeben warmoebis zogad
wesebsa da specifikaciebs.
• geografiuli aRniSvnis
produqtis kategoriis
popularizaciaSi, sajaro
dawesebulebis beWdiTa da
momxmareblis cnobierebis
amaRlebis gziT.
produqtebis SeZenisas
momxmareblebi sul ufro met
yuradRebas aqceven produqtis
geografiul warmoSobasa da mis
specifikur maxasiaTeblebs.
TanamonawileobiTi procesi:
saxelmwifo organoebi
mniSvnelovan rols asruleben:
adgilwarmoSobasTan dakavSirebuli produqtebi - adgilobrivi memkvidreobis SenarCunebis xelSewyoba
Ÿ bunebrivi faqtorebi moicavs mcenareTa da cxovelTa saxeobebs, klimatsa da
niadags.
Ÿ adgilwarmoSobasTan dakavSirebuli produqtebis niSan-Tvisebebi, rogorc wesi,
maTi warmoSobis adgiliTa da iq arsebuli bunebrivi da adamianuri faqtorebiT
aris ganpirobebuli.
Ÿ sazogadoebisa da adgilobrivi Temis mier am produqtebis kulturuli da
marketinguli mniSvnelobis aRiareba sasursaTo memkvidreobis dacvisa da
adgilobrivi ganviTarebis xelSewyobis instruments warmoadgens.
Ÿ es niSan-Tvisebebi aisaxeba saboloo produqtSi, kerZod ki - mis garegnul iersa
da gemovnur TvisebebSi.
Ÿ dasaxeleba an nebismieri saxis miniSneba - maT Soris simbolo, gamosaxuleba an
SefuTva, romelic miuTiTebs konkretul geografiul arealze an warmoSobaze.
Ÿ inteleqtualuri sakuTrebis ufleba, msoflio savaWro organizaciasTan
SeTanxmebis safuZvelze, romelic uzrunvelyofs gayalbebisagan dacvas, ramac
SecdomaSi SeiZleba Seiyvanos momxmarebeli an moaxdinos produqtis reputaciis
komprometireba.
Ÿ nebayoflobiTi: am SemTxvevaSi, mwarmoeblebma, visac geografiuli aRniSvnis
gamoyenebis survili aqvT, unda Seasrulon geografiuli aRniSvnis specifikaciis
moTxovnebi, romelTa Sesaxeb isini erTmaneTs SeuTanxmdebian.
Ÿ koleqtiuri sikeTe, dakavSirebuli adgilobriv memkvidreobasa da mis
reputaciasTan, romlis damcveladac adgilobrivi Temi gvevlineba.
Ÿ adamianuri faqtorebi moicavs adgilobriv codnas, romelic Taobidan Taobas
gadaecema.
Ÿ geografiuli aRniSvnebi ewinaaRmdegebian warmoebis delokalizacias.
Ÿ geografiuli aRniSvnebi xels uwyoben kvebis mravalferovan da yuaTian racions
tradiciuli sasursaTo produqtebisa da mcenareTa da cxovelTa adgilobrivi
jiSebis SenarCunebis gziT.
Ÿ rogorc marketinguli instrumenti, geografiuli aRniSvna zrdis produqtis
Rirebulebas bazarze xelmisawvdomobis gazrdis, warmoebis jaWvis koor-
dinaciisa da xarisxis marTvis gaumjobesebis gziT.
Ÿ diferencirebisa da dacvis strategia xels uwyobs produqtis gamorCeul
konkurentunarianobas.
Ÿ warmatebuli geografiuli aRniSvna ukavSirdeba da stimuls aZlevs adgilobriv
ekonomikas, kerZod turizmsa da sursaTis warmoebas.
Ÿ geografiuli aRniSvnebi xels uwyoben bunebrivi resursebisa da biomravalfe-
rovnebis SenarCunebas.
ra gziT unda SeZlon adgilobrivma Temebma aseTi produqtebis popularizacia da dacva?
geografiuli aRniSvniT (GI), romelic aris...
geografiuli aRniSvnebi xels uwyoben mdgrad ganviTarebas
3
mravalferovani da gansxvavebuli mikroklimati, grili da
mSrali mTiani regionebidan Tbil da notio subtropikebamde,
ganapirobebs produqtebis farTo speqtris, maT Soris Rvinis,
yvelis, xorcis produqtebis, xilisa da bostneulis warmoebas.
saqarTvelo kargad aris cnobili garemos mravalferovnebiT
- gansxvavebuli klimaturi zonebiT, niadagebiTa da verti-
kaluri sartylebiT. es regioni civilizaciis warmoSobis
winaaziur keras, e. w. „nayofieri naxevarmTvaris" zonas ekuTvnis.
saqarTveloSi soflis meurneoba Zv. w. me-6 - me-5 aTaswle-
ulebidan iRebs saTaves, rodesac qarTvelurma (qarTulma)
tomebma ZiriTadi kulturuli mcenareebis gamoyvana da
sasoflo-sameurneo cxovelebis moSinaureba daiwyes.
saqarTvelos soflis meurneobis xangrZlivi istoriis
manZilze adgilobrivma mosaxleobam farTo asortimentis
produqciis warmoeba daiwyo - maT Soris im sxvadasxva saxeobis
Rvinis, yvelis, xorcis produqtebisa, romlebic mxolod
saqarTvelosTvisaa damaxasiaTebeli.
saqarTvelo, romelic mevenaxeobisa
da meRvineobis uZvelesi tradiciebiT
aris cnobili, mTel msoflioSia
aRiarebuli, rogorc meRvineobis ak-
vani. ukanasknel wlebSi qarTuli Rvi-
noebis eqsporti mkveTrad izrdeba.
Rvinis erovnuli saagentos monaceme-
biT, 2014 – 2017 wlebSi yvelaze po-
pularuli da geografiuli aRniSv-
nis statusis mqone Rvinoebis eqspor-
ti 143%-iT gaizarda. es Rvinoebia:
qinZmarauli, mukuzani, axaSeni, xvan-
Wkara da winandali.
Tafli "maWaxela", "tyibulis mTis
Cai", "quTaisis mwvanili" da "axalqa-
laqis kartofili". TiToeuli am ge-
ografiuli aRniSvnis marTvisaTvis
daarsda mwarmoebelTa asociacia;
axalqalaqis kartofilis asociacia
aerTianebs 25 fermers, romlebic
weliwadSi 80-100 tona produqts
awarmoeben, am asociaciam Seqmna Tavisi
logo.
bunebrivi da
kulturuli
resursebis siuxve
qarTuli Rvinoebi
warmatebisaken
mimavali gzis
maCvenebelia
bolo periodSi
daregistrirebuli
zogierTi qarTuli
geografiuli aRniSvna
saqarTvelo - geografiuliaRniSvnebis akvani
4
5
saqarTvelo - geografiuliaRniSvnebis akvani
yvelis umetes nawils awarmoeben fermerebi da tradiciuli
yvelis mwarmoeblebi. ToTxmeti saxeobis qarTuli yveli ukve
daregistrirebulia geografiul aRniSvnebad, mravali sxva ki
jer kidev ar aris daculi. qvemoT warmodgenilia geografiul
aRniSvnebad daregistrirebuli sami cnobili qarTuli yveli:
saqarTveloSi arsebobs rZis produqtebis warmoebis tradicia.
aq 30-ze meti saxeobis yvels amzadeben. 2017 wels 47,6 aTasi tona
yveli gaiyida qveyanaSi.
rZis produqtebis
didi potenciali
geografiuli
aRniSvnebis
TvalsazrisiT
sulguni TuSuri guda tenili
XIX saukunis bolos sulguni
eqsportze gadioda evropis
qveynebSi.
Sulguni - inglisurad
igi daregistrirebulia
rogorc geografiuli
aRniSvna:
Сулгуни - rusulad
sulguni - qarTulad,
Zroxisa da kameCis rZisagan
(an maTi narevisagan)
damzadebuli gadazelili
brtyeli yveli, romelsac
tradiciulad samegrelosa
da svaneTis regionebSi
awarmoebdnen.
tradiciulad sulguns
qveynis dasavleT nawilSi
awarmoebdnen, Tumca bolo 40
weliwadi sulguni mTel
saqarTveloSi iwarmoeba.
2017 wels warmoebuli iyo
1,327.7 tona.
TuSuri gudis erT-erTi
unikaluri maxasiaTebelia
yvelis momwifeba gudaSi,
romelic cxvris an Txis
tyavisgan mzaddeba.
yvels awarmoeben momTabare
mecxvareebi cxvris an Zroxis
rZisagan (an maTi
narevisagan). saqoneli
zafxulis ganmavlobaSi
TuSeTis mTian saZovrebze
ikvebeba.
TuSuri guda gansakuTrebiT
popularulia regionSi
Casul turistebs Soris da
STambeWdav reputaciasac
iZens.
TuSuri guda - qarTulad,
Tushetian Guda -inglisurad
igi daregistrirebulia
rogor geografiuli
aRniSvna:
Тушури Гуда - rusulad
Тенили - rusulad
Tenili -inglisurad
tenili - qarTulad,
am saxeobis yvels samxreT
saqarTvelos mTebSi amzadeben
Zroxisa da cxvris rZisagan. is
gamoirCeva mimzidveli da
unikaluri garegnuli ieriT -
aqvs dawnuli wvrili Zafebis
forma.
igi daregistrirebulia
rogorc geografiuli
aRniSvna:
tenili yveli sul ufro met
popularobas iZens, Tumca ar
arsebobs oficialuri
informacia, vinaidan
warmoebuli yveli pirdapir
ijaxebidan iyideba. rogorc
mwarmoeblebi amboben,
gayidvebi izrdeba da bolo
wlebSi fasebi gaormagda.
6
7
saqarTvelo: ori tipis geografiuli aRniSvna
Ÿ saojaxo meurneobebis Semosavlebis zrda soflad;
Ÿ mezobel qveynebSi gayalbebis prevenciis xelSewyoba;
Ÿ soflisa da agroturizmis urTierTdakavSireba.
saqarTveloSi geografiul aRniSvnebze ganacxadebs oficialurad ganixilavs da
geografiul aRniSvnebs aregistrirebs inteleqtualuri sakuTrebis erovnuli
centri - saqpatenti, xolo garemos dacvisa da soflis meurneobis saministro
pasuxismgebelia geografiuli aRniSvnebis saerTo politikis SemuSavebaze,
produqtebis Semowmebasa da kontrolze. geografiuli aRniSvnebis politikis
miznebia:
sertificirebasa da kontrolze dafuZnebuli garantiis saimedo sistema
momxmarebels icavs gayalbebisagan, xolo mwarmoebels - dasaxelebis ukanono
gamoyenebisagan. gasaTvaliswinebelia sami done (ix. diagrama). sertificirebisaTvis
saWiro gare kontrolis marTva saxelmwifos funqciaa. kontrols axorcielebs an
uSualod sursaTis erovnuli saagento (NFA), an sertificirebis kerZo organoebi
maTi delegirebis safuZvelze.
adgilwarmoSobis
dasaxeleba (AO) aris
adgilis dasaxeleba,
romelic gamoiyeneba
mocemul geografiul
arealSi warmoSobili
produqtis identifi-
cirebisaTvis. aseTi produqtis specifikuri
xarisxi da Tvisebebi mTlianad ganpiro-
bebulia mxolod am geografiuli arealis
garemoTi da adamianuri faqtorebiT, maT
Soris warmoebis, damuSavebisa da damzadebis
procesiT, romelic am geografiuli
arealis sazRvrebSi xdeba.
geografiuli aRniSvna
(GI) aris dasaxeleba an
raime sxva simbolo, ro-
melic miuTiTebs
geografiul arealze da
gamoiyeneba im produqtis
aRniSvnisaTvis, rome-
lic warmoSobilia am geografiul
arealidan. produqtis specifikuri
xarisxi, reputacia an sxva maxasiaTeblebi
ukavSirdeba am geografiul areals,
produqtis warmoebas, damuSavebas an
damzadebas.
8
saqarTvelos saxelmwifo organoebis mier sertificirebuli xarisxis niSani
gare kontroli
sajaro an kerZo organos meSveobiT
Sida kontrolimwarmoebelTa organizacia
TviTkontroliTiToeuli mwarmoebeli
warmatebuli precedentebi
msoflio masStabiT
geografiuli aRniSvnis registraciam (2010 wels), Zlieri da
dadebiTi gavlena moaxdina arealis ekonomikur ganviTarebaze.
kampotis wiwaka mohyavT kambojaSi, kampotis regionSi, tradiciuli
meTodebiT. is, rac kampotis wiwakas unikalurad aqcevs, aris misi
intensiuri aromati da sicxare.
Ÿ 2009-dan 2016 wlamde mwarmoebelTa raodenoba gaizarda 120-
dan 342-mde, romelTagan 70 % KAMPACO-s wevria.
kampotSi, wiwakis warmoebas ZiriTadad xelmZRvanelobs kampotis
wiwakis sasoflo-sameurneo kooperativi (KAMPACO), romelic
gadamwyvet rols asrulebs fermerebis sasoflo-sameurneo
saSualebebiT momaragebaSi, agrovebs da yidis wevri fermerebis
produqcias, utarebs maT treningebs da inspeqtirebas uwevs
meurneobebs.
Ÿ amave periodSi am kulturis moyvanis mTliani farTobi sul
raRac 10 ha-dan 184 ha-mde gaizarda.
Ÿ 2015 wlisaTvis, 2011 welTan SedarebiT, fermaze Sesyidvis
saSualo fasi gaizarda 80 %-iT.
Ÿ 2014-dan 2017 wlamde warmoebuli produqciis moculoba
TiTqmis gaormagda - 35 tonidan 65 tonamde.
markalis yava pirveli registrirebuli geografiuli aRniSvna
iyo hondurasSi. is aris maRali mTis yava romelic gamoirCeva
aromatuli surneliT. mas ZiriTadad mcire fermerebi awarmoeben.
yavis mwarmoebelTa 92 procenti 5 heqtarze nakleb farTobs
flobs. markalis yavis asociacia muSaobs geografiuli aRniSvnis
strategiaze, adgilobrivi ekonomikuri, socialuri da garemos-
dacviTi mdgradobis problemebis mosagvareblad, sajaro da
kerZo seqtorebis adgilobriv, erovnul da saerTaSoriso
doneze TanamSromlobis gziT, magaliTad:
Ÿ ekonomikuri: geografiulma aRniSvnam - „markalis yavam"
adgilobriv TemSi moipova im ZiriTadi partnioris reputacia,
romelic saTanado kvlevebsa da analizs axorcielebs yavis
industriaSi da adgilobriv ekonomikasTan misi adgilis
gansazRvrisaTvis; agreTve monawileobs im proeqtebis
ganxorcielebaSi, romlebic sul ufro met mwarmoebels
exmarebian geografiuli aRniSvnis xarisxis standartebis
dakmayofilebaSi, ufro maRal fasebze wvdomis mizniT.
Ÿ socialuri: yovelwliurad markalis yavis asociacia awyobs
„kafe kulturis" festivals da epatiJeba mwarmoeblebsa da
warmoebis jaWvis wevrebs, maTi regionebisa da produqtebis
popularizaciis mizniT.
Ÿ garemosdacviTi: markalis yava SerCeul iqna rogor modeli
klimatis cvlilebis Serbilebis RonisZiebebisaTvis (NAMA –
Nationally Appropriate Mitigation Actions) - mTeli qveynis yavis indust-
riisaTvis klimatis cvlilebis strategiisa da agrometye-
veobis integrirebuli marTvis strategiis SesamuSaveblad.
9
geografiuli aRniSvnis
asociaciisa da
kooperativis roli:
kampotis wiwaka
mdgradi
ganviTarebis
gaZliereba:
markalis yava
2015 wels, regionSi (pei da nioni) mTliani dasaqmebis 10 %
turizmis seqtorze modioda da imave wels 50 milioni evro
Semosavali moitana.
geografiulma aRniSvnam, biomravalferovnebisa da memkvidre-
obis dacvis saSualebiT, xeli Seuwyo adgilobriv teritoriaze
marginalizaciisa da gaRatakebis SeCerebas.
mas Semdeg, rac geografiuli aRniSvna adgilwarmoSobis dasa-
xelebad (AOC - appellation d'origine contrôlée) daregistrirda,
adgilobrivi turizmi TandaTanobiT gaizarda. turistebs
izidavs regionis landSaftebi, zeTisxili, zeiTunis zeTi da sxva
tradiciuli produqtebi, rogoricaa Rvino, lavandi, aro-
matuli mcenareebis eTerzeTebi da Tafli.
geografiulma aRniSvnam xeli Seuwyo zeTisxilis adgilobrivi
jiSis - tanCes (Tanche ) popularizacias. geografiuli aRniSvnis
sistema zeTisxilis 1,100 mwarmoebelsa da 10 qarxanas aerTianebs.
isini yovelwliurad 250 tona zeiTunis zeTs awarmoeben,
romlsac 8 milioni evro Semoaqvs regionSi.
gruieri magari, yviTeli feris yvelia. misi saxelwodeba
gruieris regionidan (Sveicaria) momdinareobs, sadac mas, sul
mcire, 900 wlis manZilze amzadeben. 2001 wels gruierma moipova
geografiuli aRniSvnis statusi gruieris mwarmoebelTa inter-
profesiuli organizaciis (Interprofession du Gruyère) qolgis
qveS. yvela tipis dainteresebuli mxare - didi da mcire fer-
merebi da kompaniebi, yvelis mwarmoeblebi da damamwifeblebi
asociaciis gadawyvetilebis mimReb sxvadasxva organoSi Tanab-
rad arian warmodgenili.
mcire masStabis rZis sawarmoebis dacvis mizniT specifikaciebiT
dadgenili mkacri zomebi tardeba rogorc rZis Segrovebis
arealSi (yvelis mwarmoeblebma rZe unda Caibaron 20 km radiusis
farglebSi arsebuli rZis mwarmoeblebisgan), aseve rZis
konteinerebis gamoyenebis TvalsazrisiT (rZe unda gadamuSavdes
spilenZis Ria rezervuarSi, romlis moculoba ar aRemateba
6,600 litrs).
momaragebis jaWvi
20 mwarmoebeli 4 mwarmoebeli
20 rZis sawarmo 4 rZis sawarmo
10 yvelis damamwifebeli 4 yvelis damamwifebeli
prezidenti prezidenti
2600 rZis mwarmoebeli delegirebuli jgufi komiteti
190 rZis sawarmo(+60 sarZeve meurneoba
alpur saZovrebze)
yvelis damamwifeblebi dasabiTumo movaWreebi
gruieris interprofesiuli organo
distributorebi, sacalomovaWreebi
29000tona
10
adgilobrivi ganviTareba turizmis xelSewyobiT: nionis zeTi
sawarmoo jaWvis mdgradobis gaumjobeseba:gruieri, Sveicaria
gazafxulis q. 61, Tbilisi 0186
tel./faqsi: +995 32 2536488/87
www.elkana.org.ge
gi_elkana@outlook.com
Recommended