View
256
Download
20
Category
Preview:
Citation preview
T.C. Ege niversitesi Di Hekimlii Fakltesi Periodontoloji Anabilim Dal
BYK FRENULUMUN DET EKLMESNE ETKS VE CERRAH TEDAVLER
BTRME TEZ
Stj. Di Hekimi Elif KARACA
Danman retim yesi: Prof. Dr. ule SNMEZ
ZMR-2011
NSZ
Tez almalarmda ahsma gsterdii yardmlarndan tr danman hocam
sayn Prof. Dr. ule SNMEZe, sayn Dt. Baak KAVALa ve renim hayatm
boyunca yardm ve desteklerini benden esirgemeyen aileme teekkr ederim.
zmir-2011 Stj.Dt. Elif KARACA
NDEKLER sayfa numaras
1.Giri.........1
2.Genelbilgiler.2
2.1.Bykfrenulumundietiekilmesineetkisi..2
2.1.1.Frenulumatamannnsnflandrlmas...4
2.2.Cerrahitedaviler...7
2.2.1.Endikasyonlar.8
2.2.2.Frenektomitipleri...9
2.2.2.1.Klasikfrenektomi.9
2.2.2.2.Diamondfrenektomi(ifthemostatteknii)..11
2.2.2.3.Vplastiteknii(tekhemostatteknii)....12
2.2.2.4.Zplastiteknii...13
2.2.2.5.VYplastiteknii..15
2.2.2.6.Submukozalfrenektomi.15
2.2.2.7.Frenuloplasti..18
2.2.2.8.Lazerilefrenektomi..20
3.zet..25
4.Kaynaklar..26
5.zgemi.....28
1.Giri
Yksek frenulum balantlar periodontal hastalk asndan risk faktrdr.
Anormal frenulum balantlar ilgili blgedeki marginal dietinin apikale gyle
birlikte dentin hassasiyeti, estetiin bozulmas, kk r gibi sorunlara yol
aabilir. Bu derlemede yksek frenulum balantlarnn hangi zellikleri ile dieti
ekilmesine sebep olduu ve cerrahi tedavi yntemleri incelenmitir.
2
2. Genel Bilgiler
2.1. Byk Frenulumun Dieti ekilmesine Etkisi
Dieti ekilmesi mukogingival komplekse ait nemli bir sorundur (4). Dieti
ekilmesi dieti kenarnn mine-sement birleiminden apikale gmesi ile
karakterizedir. Etkilenmi kiilerde ekilme ar ve di hassasiyetinde arta, estetik
sorunlara ve ender olarak kk rklerine neden olabilir. eitli etiyolojik faktrler
dieti ekilmesine neden olabilir: oral hijyen alkanlklar, di malpozisyonlar,
yksek frenulum ya da kas balantlar ve eitli restoratif ve periodontal prosedrler
ile ilgili iyatrojenik faktrler(4,16).
Frenulumun dieti kenarna yaknl dieti ekilmesi iin potansiyel oluturur
(1,2,3,6). Eer frenulumun gerilmesi dieti kenarnda rengin almasna ve
retraksiyona sebep oluyorsa cerrahi dzeltme yaplmaldr. Aksi takdirde plak
retansiyonu ve di fras irritasyonu periodontal ykma sebep olacaktr(6).
Dieti oral kavitedeki organizmalar ve debrise kar temel dokular iin
koruyucu bir yastk, ataman iin koruyucu bir mekanizma olarak grev yapar. Dieti
enfeksiyondan, kar koyabileceinin tesinde bir derecede etkilendiinde
enflamasyon derin yaplara yaylr. Yapk dietinin yokluunda ya da
yetersizliinde dieti, mekanik ve ineme kuvvetlerinin iritasyonuna ya da kas
retraksiyonunun gerilimine dayanamaz. Ba dokusu szdrmazl bozulur ve
periodontal hastalk geliir(6).
Frenulum kelimesi Latince bir kelime olan fraenumdan tretilmitir.
Frenulum maxiller ve mandibular alveoler mukozada bulunan gen eklinde
3
kvrmlar olup santral kesiciler arasnda
ve kanin, premolar blgesinde
lokalizedir (14).
Frenulum bir mkz membran
katlantsdr, genellikle kas lifleriyle
sarlmtr. Dudak ve yanak mukozasna
ve/veya dieti ve periosta balanr.
Frenulumun birleme noktas dieti kenarnda olduu zaman sorun tekil edebilir.
Frenulumun bu tr anormal birlemesi marginal dietinin ekilmesine neden olabilir.
Dudak gerildiinde anormal frenal birleim marginal dietini ya da papili gerebilir ve
diin zerinden ekebilir(ekil 1). Gingival margine zarar veren frenulum plan
uzaklatrlmasna engel olabilir ve frenulum zerindeki bu gerilim sulkusu aabilir.
Bu durum daha fazla plak birikimine neden olabilir ve iyi bir az hijyenini
engelleyebilir.(2,3,14)
Bazen dieti kenarna uzanan frenulum sebebiyle gingival enflamasyon ve cep
oluumu arlar bu nedenle dudak hareketleri ataman kaybna yol aar. Bu genelde
orta hatta, santral kesiciler arasndaki papilde oluur. Sadece yksek frenulumun
varl bu kayba gereke deildir. Gingival lezyonun alevlenmesi ya da srekliliinin
bu kayptan sorumlu olabilecei aktr(10).
Ne kadar yapk dieti gereklidir? Baz klinisyenler 3 mm yapk dietinin
yeterli olduunu belirtirler. Bu biyolojik fenomeni matematiksel bir kurala oturtmak
zordur. Yine de yapk dieti band mimik hareketleri srasnda dietini koruyacak
genilikte olmaldr. Lang ve Le (1972) klinik almalarnda temel dieti sal
iin 2 mm keratinize dietinin yeterli olduunu ne srerler. Bowers (1963) yapk
ekil1.
4
dieti geniliini yalar 3 ile 35 arasnda deien 160 insanda incelemi ve 1 mm
den daha az yapk dietinin klinik olarak salkl durumu koruyabilecei sonucuna
varmtr. Bununla birlikte zenli oral hijyen ihtiyac enflamasyonun ve cep
formasyonunun nlenmesinde nem kazanr(6).
Frenulum mkz membran ve ba dokusu, bazen de kas liflerinden oluan
anotomik bir yapdr. Superior labial frenulum gen eklindedir ve alveoler mukoza
ve/veya dietine dudak ile balanr. Dilerin erpsiyonu ve alveoler prosesin
bymesi ile bu ataman genelde yetikindeki yapsna dnr. Yksek ataman
genelde frenulumun hipertrofisiyle ilgilidir(13).
2.1.1. Frenulum Atamannn Snflandrlmas
Ataman seviyesine bal olarak frenulum yle snflandrlmtr:
1. Mukozal : mukogingival balantya kadar frenulum atamann ifade
eder.
2. Gingival : yapk dieti snrlar iindeki frenulum atamann ifade
eder.
3. Papiller : papil snrlar iindeki frenulum atamann ifade eder.
4. Papilla-penetrasyon : papilin iinden geerek palatinal yapk dietine
eklenen frenulum atamann ifade eder(6,13,14).
5
Maxiller ve mandibuler orta hatta farkl ataman tipleri farkl sklkta karmza
kar(Tablo 1).
Marjinal gingivann frenulum araclyla
ekilmesi " ekme sendromu" olarak
adlandrlr (Placek ve arkadalar, 1974).
Marginal dietinin bu retraksiyonu
periodontal hastaln patogenezinde bir
etiyolojik faktrdr(ekil 2). ekme
sendromu farkl tipteki atamanlarda eitli
oranlarda ortaya kar. Mukozal atamanda
ekme sendromu sadece yapk dieti
bandnn dar olduu yerde gzlenebilir.
Frenulumun fonksiyonel grnts olarak,
ekme sendromu dzenli olarak papiller ve
papilla penetrasyon tiplerinde ve en ok iki
enede de frenulumun gingival tipinde
Ataman tiplerinin skl
Ataman tipi Maxiller orta hat blgesi Mandibuler orta hat blgesi
Mukozal %46,5 %92,1
Gingival %34,3 %6,5
Papiller %3,1 %0,7
Papil-penetrasyon %16,1 %1,2
ekil2.
ekil3.
Tablo1.
6
ortaya kar(ekil 3). Orta hat papilinin durumu deerlendirilen baka bir faktrdr.
Renk ve biimdeki btn deiiklikler patolojik saylr(6).
deal olarak mukogingival balant serbest dieti kenarndan, birka milimetre
keratinize epitel ile kaplanm youn ba dokusu yapk dieti ile ayrlr. Maalesef
bu ideal iliki her zaman bulunmaz. Yksek bir maxiller orta hat frenulumu nadir
deildir. Bu durumlarda mukogingival balant ve alveoler mukoza marginale,
dietine doru geniler(6).
Frenum marginal dietine doru uzanrken vestibuler fornixin slamas olaya
elik eder. Bu snrlar periodonsiyumun btnlne srekli bir tehdittir(6).
Mandibuler anterior blgede ve maxiller kanin blgesinde mimik kaslar (yani
insisiv kaslar ve mental kas) alveoler snra yakn kklere sahiptir. Mental kasn
hareketi ene derisini ykseltir ve alt duda dar evirir. Orijini vestibulden daha
yksek bir seviyeye uzand iin bu kas ve daha az oranda insisiv kas vestibulde
slamaya sebep olur(6).
Frenulum morfolojisine gre yle snflandrlabilir:
Uzun ve ince
Ksa ve kaln(6,14).
7
2.2. Cerrahi tedaviler
Tedavi yaklam byk lde ilgili periodontal hastaln derecesinden
etkilenir.
Frenektomi sonucu oluan yara gen eklindedir. Frenektomi yar kalnlkl
snrlandrlm bir mukozal fleptir. Frenektomi nadiren tek bir ilem olarak yaplr.
Genellikle bu dier periodontal cerrahi operasyonlaryla kombine edilir. Maxiller
orta hatta frenektomi basit bir ilemdir ve yapmak birka dakika alr. Maxiller
anterior blgede vestibler derinlik genellikle yeterlidir ama frenulumun bal
olduu dieti kenarna doru slar. Bu nedenle frenulumun kesilip karlmas
gereklidir bylece bu blgenin bitiikteki vestibuler dokuyla harmanlanmas
otomatik olarak elde edilir.
Klinik olarak papiller ve papilla penetrasyon frenulumu patolojik olarak kabul
edilir ve papilla kayb, diastema, fralama zorluu, di dizisi bozukluklar ve
bireysel psikolojik rahatszlklar ile ilgili olduu tespit edilmitir. Miller frenulum
allmadk derecede geni olduunda ya da orta hat veya interdental papil boyunca
hibir grnen yapk dieti blgesi olmadnda frenulumu patojenik olarak
deerlendirmitir (13).
Normal ya da anormal frenulum, gerilim uygulanarak papiller ucun hareketi ya
da blgede iskemiye bal oluan beyazlk izlenerek grsel olarak tespit edilir(13).
Normal bir anatomik yap olmasna ramen, maksiller frenulum az hijyeni ve
st dudak normal fonksiyonunu engelleyen kaln, geni fibrz ataman olarak
karmza kabilir(15). Anormal frenulum frenektomi veya frenotomi ilemleri ile
8
tedavi edilebilir. Frenektomi ve frenotomi terimleri farkl derecedeki cerrahi
Recommended