CHAPTER 2_ทฤษฎีทางการจัดการ

CHAPTER 2แนวคดทฤษฎทางการจดการ

NATHAWAT PRANGAM

จดประสงคการเรยนร

เขาใจและสามารถอธบายพฒนาการทางการจดการไดอธบายความแตกตางของทฤษฎทางการจดการได เขาใจและสามารถประยกตแนวคดทางการจดการ

ประเภทตาง ๆ ได

เขาใจและสามารถอธบายพฒนาการทางการจดการไดอธบายความแตกตางของทฤษฎทางการจดการได เขาใจและสามารถประยกตแนวคดทางการจดการ

ประเภทตาง ๆ ได

ววฒนาการแนวคดทางการจดการ การจดการเชงวทยาศาสตร การจดการเชงบรหาร

การจดการเชงพฤตกรรม

การจดการเชงปรมาณ การจดการรวมสมย

(1887-1950)

ยคสมยใหม (1950-1970)

การจดการเชงวทยาศาสตร การจดการเชงบรหาร

การจดการเชงพฤตกรรม

การจดการเชงปรมาณ การจดการรวมสมย

ยคสมยใหม (1950-1970)

ยคปจจบน (1970-ปจจบน)

ทฤษฎการจดการเชงวทยาศาสตร (Scientific Management Theory)

กาเนดขนมาตงแตสมยปฏวตอตสาหกรรม มงศกษาความสมพนธระหวางคนกบงานททา ประยกตระเบยบวธทางวทยาศาสตรมาใชในการหาขอสรป ไมวาจะเปนการทดลอง วจย และสรปผลอยางเปนรปธรรมFrederick W. Taylor (1856-1915)Frank Gilbreth (1868-1924)Henry L. Gantt (1861-1919)

กาเนดขนมาตงแตสมยปฏวตอตสาหกรรม มงศกษาความสมพนธระหวางคนกบงานททา ประยกตระเบยบวธทางวทยาศาสตรมาใชในการหาขอสรป ไมวาจะเปนการทดลอง วจย และสรปผลอยางเปนรปธรรมFrederick W. Taylor (1856-1915)Frank Gilbreth (1868-1924)Henry L. Gantt (1861-1919)

Federick W Taylor (1856-1915) :“ บดาแหงการจดการเชงวทยาศาสตร ”เสนอ “การจดการทมหลกเกณฑ (Scientific management)”

ศกษาความสมพนธระหวางคนงานกบคนงาน เพอทจะหาวธการปรบปรง และออกแบบกระบวนการในการปฏบตงานใหม

การจดการตามหลกวทยาศาสตร (Scientific Management )

Federick W Taylor (1856-1915) :“ บดาแหงการจดการเชงวทยาศาสตร ”เสนอ “การจดการทมหลกเกณฑ (Scientific management)”

ศกษาความสมพนธระหวางคนงานกบคนงาน เพอทจะหาวธการปรบปรง และออกแบบกระบวนการในการปฏบตงานใหม

เนนคนเหมอนเครองจกร

หลกการสาคญ คอ1. ตองใชวธการทางานทดทสด “One Best Way”2. ใชวธการทางวทยาศาสตรในการจดการงานบคคล3. ใหพนกงานทาตามขนตอน/วธทกาหนดไว4. แบงความรบผดชอบในงานอยางชดเจน (ผจดการ กบ ลกนอง)5. มงใหผปฏบตงานใชความรความสามารถมากทสด6. การเพมประสทธภาพในการผลตโดยพยายามลดตนทนและเพมกาไร

1. ตองใชวธการทางานทดทสด “One Best Way”2. ใชวธการทางวทยาศาสตรในการจดการงานบคคล3. ใหพนกงานทาตามขนตอน/วธทกาหนดไว4. แบงความรบผดชอบในงานอยางชดเจน (ผจดการ กบ ลกนอง)5. มงใหผปฏบตงานใชความรความสามารถมากทสด6. การเพมประสทธภาพในการผลตโดยพยายามลดตนทนและเพมกาไร

ผลงานทสาคญของผลงานทสาคญของ TaylorTaylor1. การใชระบบคาตอบแทนรายชน: ทามากไดมาก ทานอยไดนอย2. หลกการเสยเวลา: เปนการศกษาเพอหาเวลามาตรฐานในการ

ทางานแตละชนวาควรจะใชเวลาเทาใด3. หลกการทางานตามแบบวทยาศาสตร: ฝายบรหารควรกาหนด

วธการและมาตรฐานในการปฏบตงานโดยใชวธทางวทยาศาสตรทสามารถวดและตรวจสอบได

การจดการตามหลกวทยาศาสตร(Scientific Management )

ผลงานทสาคญของผลงานทสาคญของ TaylorTaylor1. การใชระบบคาตอบแทนรายชน: ทามากไดมาก ทานอยไดนอย2. หลกการเสยเวลา: เปนการศกษาเพอหาเวลามาตรฐานในการ

ทางานแตละชนวาควรจะใชเวลาเทาใด3. หลกการทางานตามแบบวทยาศาสตร: ฝายบรหารควรกาหนด

วธการและมาตรฐานในการปฏบตงานโดยใชวธทางวทยาศาสตรทสามารถวดและตรวจสอบได

4. หลกการแยกงานดานการวางแผนออกจากงานปฏบต:• งานดานวางแผนเปนหนาทของฝายบรหาร• งานดานการปฏบตเปนหนาทของคนงาน

5. หลกการควบคมโดยฝายจดการ: ผจดการควรไดรบการฝกทดสามารถวางแผนและควบคมการปฏบตงานได

6. หลกการจดระเบยบการปฏบตงาน: การปฏบตงานตองมกฎระเบยบ เพอใหการทางานมประสทธภาพ

การจดการตามหลกวทยาศาสตร (Scientific Management )

4. หลกการแยกงานดานการวางแผนออกจากงานปฏบต:• งานดานวางแผนเปนหนาทของฝายบรหาร• งานดานการปฏบตเปนหนาทของคนงาน

5. หลกการควบคมโดยฝายจดการ: ผจดการควรไดรบการฝกทดสามารถวางแผนและควบคมการปฏบตงานได

6. หลกการจดระเบยบการปฏบตงาน: การปฏบตงานตองมกฎระเบยบ เพอใหการทางานมประสทธภาพ

สรปกรอบแนวคดทฤษฎ

1. แนวทางการทางานทดทสด (The one best way)

2. การคดเลอกคน พฒนาคน ตามหลกวทยาศาสตร(Scientific selection personnel)

2. การคดเลอกคน พฒนาคน ตามหลกวทยาศาสตร(Scientific selection personnel)

3. การจงใจกบคาตอบแทน (Financial incentives)

4. หลกแบงงานกนทา (Division of labor specialization)

แนวคดของ Gilbreth เนนการกาจดความสนเปลอง และความไมมประสทธภาพในการทางาน โดยการหาวธการทางานทดทสดอยางหนง (the one best way to do work)การศกษาทสาคญของ Gilbreth คอลกษณะการเคลอนไหวของรางกายในการทางาน

(Time and Motion Study)ผงกระบวนการทางาน (Work Flow Process Chart)

The GilbrethsTime and Motion Study

แนวคดของ Gilbreth เนนการกาจดความสนเปลอง และความไมมประสทธภาพในการทางาน โดยการหาวธการทางานทดทสดอยางหนง (the one best way to do work)การศกษาทสาคญของ Gilbreth คอลกษณะการเคลอนไหวของรางกายในการทางาน

(Time and Motion Study)ผงกระบวนการทางาน (Work Flow Process Chart)

จากผลการศกษาดงกลาวทาให Gilbreth สามารถปรบปรงประสทธภาพในการทางานทตองใชกาลงกายเคลอนไหว และลดความเหนอยลาจากการทางานของคนงาน โดยมหลกการดงน1. คนหาและจาแนกวธการปฏบตงานทดทสด2. พยายามลดกฎเกณฑการทางานใหนอยลง3. ประยกตกฎเกณฑใหเขากบมาตรฐานของวธปฏบตงานเพอเพมผลผลตและลดชวโมงการทางาน

The GilbrethsTime and Motion Study

จากผลการศกษาดงกลาวทาให Gilbreth สามารถปรบปรงประสทธภาพในการทางานทตองใชกาลงกายเคลอนไหว และลดความเหนอยลาจากการทางานของคนงาน โดยมหลกการดงน1. คนหาและจาแนกวธการปฏบตงานทดทสด2. พยายามลดกฎเกณฑการทางานใหนอยลง3. ประยกตกฎเกณฑใหเขากบมาตรฐานของวธปฏบตงานเพอเพมผลผลตและลดชวโมงการทางาน

แนวคดของ Gantt เนนไปทการใหสงจงใจ (Incentives) กบคนงานททางาน โดยมหลกการ ดงน1. จายคาจางใหกบคนงานทงหมดตามคาแรงขนพนฐานทกาหนด2. ถาคนงานทางานสาเรจตามเวลาทไดกาหนดไวจะไดรบ

Bonus พเศษ3. ถาคนงานปฏบตงานด นอกเหนอจากทคาดหวงไว จะไดรบรางวล(rewards) คอ ใหเปนหวหนางาน (supervisors) และเนนใหทาหนาทเปนผฝกสอน (coach) มากกวาใหเปนผควบคมงาน

Henry GanttPay Incentives

แนวคดของ Gantt เนนไปทการใหสงจงใจ (Incentives) กบคนงานททางาน โดยมหลกการ ดงน1. จายคาจางใหกบคนงานทงหมดตามคาแรงขนพนฐานทกาหนด2. ถาคนงานทางานสาเรจตามเวลาทไดกาหนดไวจะไดรบ

Bonus พเศษ3. ถาคนงานปฏบตงานด นอกเหนอจากทคาดหวงไว จะไดรบรางวล(rewards) คอ ใหเปนหวหนางาน (supervisors) และเนนใหทาหนาทเปนผฝกสอน (coach) มากกวาใหเปนผควบคมงาน

แผนภมแกนท (Gantt Chart)ตารางเปรยบเทยบเวลากบกจกรรมททา “ระบบทดทสดขนอยกบการจดตารางเวลา”

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย.

1. เสนอโครงการ1. เสนอโครงการ

2. เกบขอมล

3.ประมวลผล

……….. แผน ………… การปฏบตจรง

ทฤษฎการจดการเชงบรหาร(Administrative Management Theory)

ทฤษฎการจดการเชงบรหาร(Administrative Management Theory) เปนทฤษฎทศกษาวธการกาหนดโครงสรางองคการ ทกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการทางานทฤษฎระบบราชการ (The theory of Bureaucracy)

Max Weber: 1864-1920ทฤษฎหลกการบรหาร (Fayol’ Principle of Management)

Henry Fayol

ทฤษฎการจดการเชงบรหาร(Administrative Management Theory) เปนทฤษฎทศกษาวธการกาหนดโครงสรางองคการ ทกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการทางานทฤษฎระบบราชการ (The theory of Bureaucracy)

Max Weber: 1864-1920ทฤษฎหลกการบรหาร (Fayol’ Principle of Management)

Henry Fayol

1. ทฤษฎระบบราชการ

Max Weber นกสงคมวทยาชาวเยอรมนศกษาการทางานภายในองคการ และโครงสรางของสงคม

ไดแก ทหาร รฐบาล การเมอง และองคการอนๆWeber ไดเสนอรปแบบการจดการทเรยกวา “ระบบราชการ”

ซงถอเปนรปแบบขององคการในอดมคต และเปนรปแบบขององคการทมประสทธภาพ

Max Weber นกสงคมวทยาชาวเยอรมนศกษาการทางานภายในองคการ และโครงสรางของสงคม

ไดแก ทหาร รฐบาล การเมอง และองคการอนๆWeber ไดเสนอรปแบบการจดการทเรยกวา “ระบบราชการ”

ซงถอเปนรปแบบขององคการในอดมคต และเปนรปแบบขององคการทมประสทธภาพ

แนวคดการบรหารระบบราชการ(Bureaucracy Approach)

แบงงานกนทาเฉพาะดานตามความถนดอยางเหมาะสมอยางชดเจน

มการ

มกฎระเบยบเปนหลกประกนของการทางานมกฎระเบยบเปนหลกประกนของการทางานมกฎระเบยบเปนหลกประกนของการทางานมกฎระเบยบเปนหลกประกนของการทางาน

เนนความสมพนธระหวางบคคลเปนทางการ ไมเปนสวนตว (impersonal)

มงเนนการเกบบนทกไวเปนหลกฐาน

ความกาวหนาในงานอาชพยดหลกคณธรรมความกาวหนาในงานอาชพยดหลกคณธรรม

Henri Fayol เปนบคคลทไดชอวาเปน บดาแหงการจดการ โดยไดเสนอหลกการจดองคการ ซงมแนวปฏบต 5 ประการ โดยนยมเรยกวาOSCAR

ทฤษฎหลกการบรหารของ Henry Fayol

Henri Fayol เปนบคคลทไดชอวาเปน บดาแหงการจดการ โดยไดเสนอหลกการจดองคการ ซงมแนวปฏบต 5 ประการ โดยนยมเรยกวาOSCAR

1. มความคดสอดคลองกบ Weber แตคอนขางขดแยงกบ Taylor

ทฤษฎการบรหารของทฤษฎการบรหารของ FayolFayol ((18411841--19251925))

กรอบแนวคด :

2. ไมมการออกแบบระบบและวธการปฏบตงาน

3. ใหความสาคญขององคประกอบ (หนาท) การบรหาร

แนวปฏบต 5 ประการ OSCARแนวปฏบต 5 ประการ OSCAR

Henri FayolHenri Fayol

SpecializationSpecializationObjectiveObjective

Henri FayolHenri FayolResponsibilityResponsibility CoordinationCoordination

AuthorityAuthority

1.1. วตถประสงควตถประสงค ((ObjectiveObjective))- องคการจะตองกาหนดวตถประสงคไวใหชดเจน- ตลอดจนการกาหนดตาแหนงตางๆแตละตาแหนงกจะตองกาหนดเปาหมายไวใหสมพนธกบวตถประสงคขององคการ

แนวปฏบต 5 ประการ OSCAR

- เมอผปฎบตงานแตละคนบรรลเปาหมายทตงไว วตถประสงคขององคการกจะสาเรจไปดวย

1.1. วตถประสงควตถประสงค ((ObjectiveObjective))- องคการจะตองกาหนดวตถประสงคไวใหชดเจน- ตลอดจนการกาหนดตาแหนงตางๆแตละตาแหนงกจะตองกาหนดเปาหมายไวใหสมพนธกบวตถประสงคขององคการ

2. (Specialization)- งานของแตละตาแหนงมการจากดขอบเขต และมความชานาญเฉพาะดาน อาทเชน การจดแบงแผนกงานออกอยางชดเจน

แนวปฏบตแนวปฏบต 55 ประการประการ OSCAROSCAR

2. (Specialization)- งานของแตละตาแหนงมการจากดขอบเขต และมความชานาญเฉพาะดาน อาทเชน การจดแบงแผนกงานออกอยางชดเจน

แนวปฏบตแนวปฏบต 55 ประการประการ OSCAROSCAR

33.. การประสานงานการประสานงาน ((CoordinationCoordination))-

-

33.. การประสานงานการประสานงาน ((CoordinationCoordination))-

-

44.. ((AuthorityAuthority))-

มใครมสทธโตแยง- มการจดสายการบงคบบญชาในองคการอยางชดเจน

แนวปฏบตแนวปฏบต 55 ประการประการ OSCAROSCAR

44.. ((AuthorityAuthority))-

มใครมสทธโตแยง- มการจดสายการบงคบบญชาในองคการอยางชดเจน

55.. ความรบผดชอบความรบผดชอบ ((ResponsibilityResponsibility))- อานาจหนาททมอบใหแกตาแหนงตางๆ จะตองสมพนธกบความรบผดชอบ

แนวปฏบตแนวปฏบต 55 ประการประการ OSCAROSCAR

อานาจจะตองเหมาะสมกบความรบผดชอบอานาจจะตองเหมาะสมกบความรบผดชอบ

หลกการบรหาร 14 ขอ ของ FayolFayol ยงไดพฒนาแนวทางทจะชวยใหผจดการสามารถจดการองคการไดอยางมประสทธภาพมากยงขน ไดแก1. การแบงงานกนทา (Division of work)2. อานาจหนาทและความรบผดชอบ (Authority &

responsibility)3. เอกภาพการสงการ (Unity of command)4. สายของอานาจหนาท (Line of authority)5. การรวบอานาจการตดสนใจ (Centralization)

Fayol ยงไดพฒนาแนวทางทจะชวยใหผจดการสามารถจดการองคการไดอยางมประสทธภาพมากยงขน ไดแก1. การแบงงานกนทา (Division of work)2. อานาจหนาทและความรบผดชอบ (Authority &

responsibility)3. เอกภาพการสงการ (Unity of command)4. สายของอานาจหนาท (Line of authority)5. การรวบอานาจการตดสนใจ (Centralization)

6. เอกภาพของทศทาง (Unity of direction)7. ความเทาเทยม (Equity)8. ลาดบ (Order)9. ความรเรม (Initiative)10. วนย (Discipline)11. การตอบแทนบคลากร (Remuneration of personnel)12. ความมนคงในการทางาน (Stability of tenure of personnel)13. ผลประโยชนของผใตบงคบบญชาแตละคนตองขนอยกบผลประโยชน

ของสวนรวม (Subordination of individual interests to thecommon interest)

14. ความสามคค (Esprit de cords)

หลกการบรหาร 14 ขอ ของ Fayol6. เอกภาพของทศทาง (Unity of direction)7. ความเทาเทยม (Equity)8. ลาดบ (Order)9. ความรเรม (Initiative)10. วนย (Discipline)11. การตอบแทนบคลากร (Remuneration of personnel)12. ความมนคงในการทางาน (Stability of tenure of personnel)13. ผลประโยชนของผใตบงคบบญชาแตละคนตองขนอยกบผลประโยชน

ของสวนรวม (Subordination of individual interests to thecommon interest)

14. ความสามคค (Esprit de cords)

จากหนงสอ The Functions of the Executive ในป 1938 Barnardเหนวา ผบรหารควรดาเนนบทบาททสาคญในองคการเพราะเปนผทอานวยประโยชนในการตดตอสอสาร จดหาทรพยากร กาหนดเปาหมายและจงใจคนงานใหมสวนรวมในเปาหมายและดาเนนการเพอใหประสบความสาเรจ

นอกจากนน Barnard ยงยอมรบทฤษฎวาดวยอานาจหนาทของ Weberแตเชอวาอานาจหนาทควรเกดขนจากการยอมรบของคนงานมากกวาจะขนอยกบตาแหนง

Chester Barnardและ Administrative Systems(ป 1886 – 1961)

จากหนงสอ The Functions of the Executive ในป 1938 Barnardเหนวา ผบรหารควรดาเนนบทบาททสาคญในองคการเพราะเปนผทอานวยประโยชนในการตดตอสอสาร จดหาทรพยากร กาหนดเปาหมายและจงใจคนงานใหมสวนรวมในเปาหมายและดาเนนการเพอใหประสบความสาเรจ

นอกจากนน Barnard ยงยอมรบทฤษฎวาดวยอานาจหนาทของ Weberแตเชอวาอานาจหนาทควรเกดขนจากการยอมรบของคนงานมากกวาจะขนอยกบตาแหนง

มความเชอมโยงกบระบบราชการ (Taylor)พฒนาความคดตอจาก (Fayol)พยายามผสมแนวคดระหวางหลกบรหารของ Fayol กบ Taylor)สนใจกลกแบงงานกนทา (Division of Labor)หลกการประสานงาน (Co-Ordination)รปแบบองคการ (Top-Down)

หลกการบรหารของLyndall Urwick & Luther Gulick

มความเชอมโยงกบระบบราชการ (Taylor)พฒนาความคดตอจาก (Fayol)พยายามผสมแนวคดระหวางหลกบรหารของ Fayol กบ Taylor)สนใจกลกแบงงานกนทา (Division of Labor)หลกการประสานงาน (Co-Ordination)รปแบบองคการ (Top-Down)

Lyndall Urwick & Luther Gulickและ The Science of Administration

ในบทความเรอง Papers on the Science of Administration ในป 1937 นนGulick ไดเสนอถงความรบผดชอบของ CEO ในการทาหนาทการจดการ ควรเปนไปตาม POSDCORB

P - PlanningO - OrganizingS - StaffingD - DirectingCO - CoordinatingR - ReportingB - Budgeting

ในบทความเรอง Papers on the Science of Administration ในป 1937 นนGulick ไดเสนอถงความรบผดชอบของ CEO ในการทาหนาทการจดการ ควรเปนไปตาม POSDCORB

P - PlanningO - OrganizingS - StaffingD - DirectingCO - CoordinatingR - ReportingB - Budgeting

แนวความคดทฤษฎองคการสมยใหม(Neo - Classical Theory of Organization)

ทฤษฎองคการสมยใหมไดมการพฒนามาจาก ทฤษฎองคการสมยดงเดม ไดรบความสนใจมากยงขนเมอมการทดลองทโรงงานฮอวทอรน

ประเทศสหรฐอเมรกาทฤษฎองคการสมยใหมจะคดคานทฤษฎองคการสมยดงเดมทมอง

บคคลเปรยบเสมอนเครองจกรทฤษฎองคการสมยใหมใหความสาคญในเรองบคคล กลมงาน

การมสวนรวมในการบรหาร และขวญหรอกาลง

ทฤษฎองคการสมยใหมไดมการพฒนามาจาก ทฤษฎองคการสมยดงเดม ไดรบความสนใจมากยงขนเมอมการทดลองทโรงงานฮอวทอรน

ประเทศสหรฐอเมรกาทฤษฎองคการสมยใหมจะคดคานทฤษฎองคการสมยดงเดมทมอง

บคคลเปรยบเสมอนเครองจกรทฤษฎองคการสมยใหมใหความสาคญในเรองบคคล กลมงาน

การมสวนรวมในการบรหาร และขวญหรอกาลง

ทฤษฎการจดการเชงพฤตกรรม(Behavioral Management Theory)

เปนทฤษฎทมงศกษาวาผบรหารควรทาอยางไร เพอทจะจงใจและกระตนใหพนกงานใชความสามารถทมอยอยางเตมท

Marry Parker Follet 1868 - 1933 Elton Mayo: Hawthorne Study and Human

Relations 1924 - 1932

เปนทฤษฎทมงศกษาวาผบรหารควรทาอยางไร เพอทจะจงใจและกระตนใหพนกงานใชความสามารถทมอยอยางเตมท

Marry Parker Follet 1868 - 1933 Elton Mayo: Hawthorne Study and Human

Relations 1924 - 1932

Mary Parker Follett (1868-1933)

Follett ไดโตแยงวาคนงานคอผทรดทสดเกยวกบงาน ดงนนคนงานควรจะทาการวเคราะหงานและผจดการควรอนญาตใหคนงานไดเขามามสวนรวมในกระบวนการพฒนางาน Follett ไดใหความสนใจกบทมจดการตวเอง (self-managed

teams) และการใหสทธตดสนใจ (empowerment) Follett ไดสนบสนนสงทตวเองเรยกวา “ขามหนาทงาน”

(cross-functioning) Fayol มทรรศนะตออานาจและอานาจหนาทในแนวระดบ

Follett ไดโตแยงวาคนงานคอผทรดทสดเกยวกบงาน ดงนนคนงานควรจะทาการวเคราะหงานและผจดการควรอนญาตใหคนงานไดเขามามสวนรวมในกระบวนการพฒนางาน Follett ไดใหความสนใจกบทมจดการตวเอง (self-managed

teams) และการใหสทธตดสนใจ (empowerment) Follett ไดสนบสนนสงทตวเองเรยกวา “ขามหนาทงาน”

(cross-functioning) Fayol มทรรศนะตออานาจและอานาจหนาทในแนวระดบ

Elton Mayo นกจตวทยาชาวสหรฐอเมรกาเรยกวาวจยทเปนผลงานเปนทรจกกนเปนอยางดวา “Hawthorne study” หรอ“Hawthorne experiment” ซงจากการศกษาของ Mayo สรปไดโดยธรรมชาตของมนษยจะมพฤตกรรม 2 แบบคอ1. พฤตกรรมทเปนไปตามเหตผล2. พฤตกรรมทเปนไปตามอารมณ ซงเปนพฤตกรรมทเกดขนอยางไมมเหตผล

Elton Mayo (1924 - 1932)Elton Mayo นกจตวทยาชาวสหรฐอเมรกาเรยกวาวจยทเปนผลงานเปนทรจกกนเปนอยางดวา “Hawthorne study” หรอ“Hawthorne experiment” ซงจากการศกษาของ Mayo สรปไดโดยธรรมชาตของมนษยจะมพฤตกรรม 2 แบบคอ1. พฤตกรรมทเปนไปตามเหตผล2. พฤตกรรมทเปนไปตามอารมณ ซงเปนพฤตกรรมทเกดขนอยางไมมเหตผล

การศกษาดงกลาวนเรมตนดวยการสารวจความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical Environment) กบประสทธภาพในการทางาน (Productivity) ทโรงงานHawthorneของบรษท Western Electric

การศกษาดงกลาวนเรมตนดวยการสารวจความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมทางกายภาพ (Physical Environment) กบประสทธภาพในการทางาน (Productivity) ทโรงงานHawthorneของบรษท Western Electric

•ความเขมของแสงสวาง•ความเขมของแสงสวาง •ระดบของอณหภม•ระดบของอณหภม

Hawthorne experimentHawthorne experiment

••

•ความเขมของแสงสวาง •ระดบของอณหภม

Hawthorne experimentHawthorne experiment

Hawthorne studyHawthorne study

การทดลองแบงออกเปน 2 ขนตอนระยะท 1: ทาการทดลองใชสภาพของหองทดสอบ ศกษาถงผลกระทบของสภาพแวดลอมของการทางานทมตอ

ผลผลต โดยการทดสอบผลกระทบของแสงสวางในการทางานทมตอ

คนงานวาจะทาใหเกดการเปลยนแปลงตอปรมาณของผลผลตอยางไร

ผลการวจยพบวา ไมวาจะเพมหรอลดแสงสวางภายในหองอยางไร ผลผลตกยงเพมขน

การทดลองแบงออกเปน 2 ขนตอนระยะท 1: ทาการทดลองใชสภาพของหองทดสอบ ศกษาถงผลกระทบของสภาพแวดลอมของการทางานทมตอ

ผลผลต โดยการทดสอบผลกระทบของแสงสวางในการทางานทมตอ

คนงานวาจะทาใหเกดการเปลยนแปลงตอปรมาณของผลผลตอยางไร

ผลการวจยพบวา ไมวาจะเพมหรอลดแสงสวางภายในหองอยางไร ผลผลตกยงเพมขน

ระยะท 2 :ทาการทดลองกบตวแปรอนๆ เชนมอาหารเชาใหคนงาน มชวโมงการหยดพก ใหมาทางาน

ในเชาวนเสาร ลดหรอเพมชวโมงการทางาน และวธการจายคาตอบแทน

ผลการวจยพบวา ตวแปรขางตนมผลตอการเปลยนแปลงการทางาน แตไมมากนกทาใหเกดความคดใหมๆ ในเรองความสามารถในการรบร

การแปลความหมายและทาทในการทางานของคนงาน

Hawthorne studyHawthorne study

ระยะท 2 :ทาการทดลองกบตวแปรอนๆ เชนมอาหารเชาใหคนงาน มชวโมงการหยดพก ใหมาทางาน

ในเชาวนเสาร ลดหรอเพมชวโมงการทางาน และวธการจายคาตอบแทน

ผลการวจยพบวา ตวแปรขางตนมผลตอการเปลยนแปลงการทางาน แตไมมากนกทาใหเกดความคดใหมๆ ในเรองความสามารถในการรบร

การแปลความหมายและทาทในการทางานของคนงาน

การวจยตอจากนน ไดใชเทคนคการสมภาษณคนงานทกแผนกในบรษทประมาณ 2,000 คน พรอมสงเกตการทางานของคนงานเกยวกบเหตผลททาใหคนงานทางานมากขน ทาใหองคการมผลผลตมากขน

สรปผลการวจยสรปผลการวจย

1. เมอพนกงานรสกวาไดรบความสนใจจากบคคลอน จะทาใหมความกระตอรอรนในการทางานมากขน

2. ขวญและกาลงใจในการทางานเปนสงสาคญมาก ทงนเพราะพนกงานมชวตจตใจ ไมสามารถซอหาดวยเงนอยางเดยว

Hawthorne studyHawthorne study การวจยตอจากนน ไดใชเทคนคการสมภาษณคนงานทกแผนก

ในบรษทประมาณ 2,000 คน พรอมสงเกตการทางานของคนงานเกยวกบเหตผลททาใหคนงานทางานมากขน ทาใหองคการมผลผลตมากขน

สรปผลการวจยสรปผลการวจย

1. เมอพนกงานรสกวาไดรบความสนใจจากบคคลอน จะทาใหมความกระตอรอรนในการทางานมากขน

2. ขวญและกาลงใจในการทางานเปนสงสาคญมาก ทงนเพราะพนกงานมชวตจตใจ ไมสามารถซอหาดวยเงนอยางเดยว

3. ประสทธภาพการทางานมไดขนอยกบสภาพแวดลอมทดเทานนแตยงขนกบมนษยสมพนธทดภายในองคการดวย

4. กลมทางานจะเปนผกาหนดคณลกษณะของสมาชก แบบวธการของกลมตลอดจนความสาเรจหรอความลมเหลวขององคการในสดสวนทกลมยอมรบได โดยอาศยความสมพนธเชงอานาจของกลม

5. เมอพนกงานในระดบสงสามารถจงใจดานจตใจ จะมความสาคญมากกวาการจงใจดวยเงน

Hawthorne studyHawthorne study

3. ประสทธภาพการทางานมไดขนอยกบสภาพแวดลอมทดเทานนแตยงขนกบมนษยสมพนธทดภายในองคการดวย

4. กลมทางานจะเปนผกาหนดคณลกษณะของสมาชก แบบวธการของกลมตลอดจนความสาเรจหรอความลมเหลวขององคการในสดสวนทกลมยอมรบได โดยอาศยความสมพนธเชงอานาจของกลม

5. เมอพนกงานในระดบสงสามารถจงใจดานจตใจ จะมความสาคญมากกวาการจงใจดวยเงน

Abraham Maslow ทฤษฎลาดบขนความตองการ (Hierarchy of needstheory) ซ ง กล า วถ ง บ คคลม ส งกระตนใหตอบสนองความตองการตามลาดบขนความตองการ 5 ขนดงน

Abraham MaslowThe Hierarchy of Needs (ป 1908 – 1970)

Abraham Maslow ทฤษฎลาดบขนความตองการ (Hierarchy of needstheory) ซ ง กล า วถ ง บ คคลม ส งกระตนใหตอบสนองความตองการตามลาดบขนความตองการ 5 ขนดงน

การยกยอง

ความประสบความสาเรจในชวต

ความตองการทางกายภาพ

ความปลอดภย

สงคม

การยกยอง

Douglas McGregor วาดวยทฤษฎ Xและทฤษฎ Yการบรหารงานโดยกาหนดบคคล

Douglas McGregorTheory X and Theory Y (1906 – 1964)

Douglas McGregor วาดวยทฤษฎ Xและทฤษฎ Yการบรหารงานโดยกาหนดบคคล

ทฤษฎ X (Theory X)ทฤษฎ X (Theory X)

1. ไมชอบการทางาน

2. ขาดความกระตอรอรน

3. ขาดความรบผดชอบ

4.

5.ผ นา

1. ไมชอบการทางาน

2. ขาดความกระตอรอรน

3. ขาดความรบผดชอบ

4.

5.ผ นา

1. ไมชอบการทางาน

2. ขาดความกระตอรอรน

3. ขาดความรบผดชอบ

4.

5.ผ นา

1. ไมชอบการทางาน

2. ขาดความกระตอรอรน

3. ขาดความรบผดชอบ

4.

5.ผ นา

ทฤษฎ Y (Theory Y)ทฤษฎ Y (Theory Y)

1.

2. มความรบผดชอบ

3. สามารถบงคบบญชา ควบคมและมความคดสรางสรรคดวยตวเองได

4.

1.

2. มความรบผดชอบ

3. สามารถบงคบบญชา ควบคมและมความคดสรางสรรคดวยตวเองได

4.

ทฤษฎการจดการเชงปรมาณ(Management Science) เปนวธการพฒนาประสทธภาพในการบรหารงาน และการเพม

ผลผลตโดยการใชความรทางคณตศาสตรเชงปรมาณ เพอใหการใชทรพยากรขององคการเกดประโยชนสงสดตอการเพมผลผลตการจดการเชงปรมาณ Quantitative Managementการจดการเชงปฏบตการ Operation Managementการจดการเชงคณภาพ Total Quality Managementระบบขอมลทางการจดการ Management Information

System, MIS

เปนวธการพฒนาประสทธภาพในการบรหารงาน และการเพมผลผลตโดยการใชความรทางคณตศาสตรเชงปรมาณ เพอใหการใชทรพยากรขององคการเกดประโยชนสงสดตอการเพมผลผลตการจดการเชงปรมาณ Quantitative Managementการจดการเชงปฏบตการ Operation Managementการจดการเชงคณภาพ Total Quality Managementระบบขอมลทางการจดการ Management Information

System, MIS

ทฤษฎสภาพแวดลอมขององคการ(Organizational Environment Theory)

มงพจารณาความ สาคญระหวางปจจยภายนอกองคการ ทจะมผลตอการวางแผนการขององคการเพอใหเกดประสทธภาพในการผลต

ทฤษฎระบบ (Systems theory)ทฤษฎสถานการณ Contingency Theory

มงพจารณาความ สาคญระหวางปจจยภายนอกองคการ ทจะมผลตอการวางแผนการขององคการเพอใหเกดประสทธภาพในการผลต

ทฤษฎระบบ (Systems theory)ทฤษฎสถานการณ Contingency Theory

11.. ทฤษฎระบบทฤษฎระบบ ((Systems theorySystems theory))เปนแนวคดการบรหารจดการซงมององคการเปนระบบตามหนาท ทสมพนธกบสภาพแวดลอม โดยจะประกอบไปดวย 4สวนดวยกน ดงน

- ปจจยนาเขา- กระบวนการแปรสภาพในการบรหาร- ผลผลต- การปอนกลบ

แนวความคดทฤษฎองคการสมยปจจบน(Modern Theory of Organization)

11.. ทฤษฎระบบทฤษฎระบบ ((Systems theorySystems theory))เปนแนวคดการบรหารจดการซงมององคการเปนระบบตามหนาท ทสมพนธกบสภาพแวดลอม โดยจะประกอบไปดวย 4สวนดวยกน ดงน

- ปจจยนาเขา- กระบวนการแปรสภาพในการบรหาร- ผลผลต- การปอนกลบ

ชนดของระบบชนดของระบบ

ระบบปด (Closed system)

อทธพลตอกลไกของระบบ เชน ประเทศพมา ระบบเปด (Opened system)

อทธพลตอกลไกของระบบ

ระบบปด (Closed system)

อทธพลตอกลไกของระบบ เชน ประเทศพมา ระบบเปด (Opened system)

อทธพลตอกลไกของระบบ

1. ปจจยนาเขา Inputวตถดบ

คน

เงนทน

ขอมล

เทคโนโลย

3. ผลผลต Outputผลตภณฑ และบรการ

ผลลทธ ดานการเ งนกาไรและขาดทน

ผลลพธการดาเนนงานของพนกงาน

ความพ งพอใจของลกคา

2. กระบวนการแปรสภาพ(Process)

กจกรรมการทาง านของพนกงาน

กจกรรมการบรหารจดการ

กจกรรมการผลต

เทคโนโลยและวธการปฏบตงาน

สภาพแวดลอม (Environment)

ระบบ (System)

วตถดบ

คน

เงนทน

ขอมล

เทคโนโลย

ผลตภณฑ และบรการ

ผลลทธ ดานการเ งนกาไรและขาดทน

ผลลพธการดาเนนงานของพนกงาน

ความพ งพอใจของลกคา

กจกรรมการทาง านของพนกงาน

กจกรรมการบรหารจดการ

กจกรรมการผลต

เทคโนโลยและวธการปฏบตงาน

การปอนกลบ (Feedback)สภาพแวดลอม (Environment)

ทฤษฎตามสถานการณ(Contingency Theory)

แนวคดนไดถกพฒนาขนมาใหสอดคลองกบสภาพการในยคใหมทตองเผชญกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมตาง ๆ ขององคการ เปนแนวคดทางการบรหารทมงสรางความสมพนธระหวางตวแปรผน

แนวคดนไดถกพฒนาขนมาใหสอดคลองกบสภาพการในยคใหมทตองเผชญกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมตาง ๆ ขององคการ เปนแนวคดทางการบรหารทมงสรางความสมพนธระหวางตวแปรผน

Trial & Error Approach

Scientific Management

Behavioral Management

+

+

ContingencyTheory

=

ทฤษฎตามสถานการณ

Behavioral Management

Management Science

System Theory

+

+

ContingencyTheory

=

แนวคดการจดการเชงสถานการณ- เพอตอบสนองความรวดเรวของการเปลยนแปลงสภาพแวดลอม- มการนาโครงสรางวธการบรหารจดการหลาย ๆ แบบ มาประยกตใชแบบผสมผสานใหสอดคลองเหมาะสมกบสถานการณและสภาพแวดลอม- มการผสมผสานการจดการในยคดงเดม ยคเชงพฤตกรรม และยควทยาการจดการเขาดวยกน- มความยดหยน ปรบเปลยนไดงาย

- เพอตอบสนองความรวดเรวของการเปลยนแปลงสภาพแวดลอม- มการนาโครงสรางวธการบรหารจดการหลาย ๆ แบบ มาประยกตใชแบบผสมผสานใหสอดคลองเหมาะสมกบสถานการณและสภาพแวดลอม- มการผสมผสานการจดการในยคดงเดม ยคเชงพฤตกรรม และยควทยาการจดการเขาดวยกน- มความยดหยน ปรบเปลยนไดงาย

- ระบบราชการ- การจดการแบบวทยาศาสตร- หลกการบรหาร

- ระบบราชการ- การจดการแบบวทยาศาสตร- หลกการบรหาร

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ เชงสถานการณเชงสถานการณ

สรปกรอบแนวคดการจดการ

- มนษยสมพนธ- มนษยนยม- มนษยสมพนธ- มนษยนยม

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ เชงสถานการณเชงสถานการณ

สรปกรอบแนวคดการจดการ

- ระบบราชการ- การจดการแบบวทยาศาสตร- หลกการบรหาร

- ระบบราชการ- การจดการแบบวทยาศาสตร- หลกการบรหาร

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

- มนษยสมพนธ- มนษยนยม- มนษยสมพนธ- มนษยนยม

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

- เชงปรมาณ- เชงระบบ- วทยาการจดการ

เชงสถานการณเชงสถานการณ

จบการนาเสนอQuestionจบการนาเสนอ

Question