DoDDooDoççççDr. Dr. Halit YAZICI -...

BETONARME YAPILARDA BETONARME YAPILARDA KALICILIK (DURABKALICILIK (DURABİİLLİİTE)TE)--22

İİNNŞŞ2024 YAPI MALZEMES2024 YAPI MALZEMESİİ IIII

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

DoDoDoDoçççç.... Dr. Dr. Dr. Dr. Halit YAZICIhttp://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici

ASASĐĐT ETKT ETKĐĐSSĐĐCevreden asit eriyiği

Reaksiyon ürünlerinin erime veya aşınma ile

uzaklaşması

Sertleşmiş çimentonun mikro yapısının (boşluk sisteminin)

tabaka tabaka bozulması

Yerinde kalmış, bozulmuş tabaka

(normal betondan çok daha geçirimli

6.56.5 ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ pHpH ≥≥≥≥≥≥≥≥ 5.55.55.55.5 << pHpH ≥≥≥≥≥≥≥≥ 4.54.5

4.54.5 ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ ≤ pHpH ≥≥≥≥≥≥≥≥ 4.04.0

TS EN206TS EN206

ÖÖNLEM:NLEM: YYüüzey asit etkisine zey asit etkisine dayandayanııklklıı gegeççirimsiz maddelerle irimsiz maddelerle (bit(bitüümlmlüü malzemeler, polimalzemeler, poliüüretan, retan,

sentetik resentetik reççineler vb.) kaplanmalineler vb.) kaplanmalııddıır.r.

ÇÇOK KUVVETLOK KUVVETLĐĐ (XA3)(XA3)

HAFHAFĐĐF (XA1)F (XA1)

KUVVETLKUVVETLĐĐ (XA2)(XA2)

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN 206TS EN 206

ĐĐleri derecede agresif kimyasal etkileri derecede agresif kimyasal etkiXA3XA3

XA3

0.45

C35/45

360

XA2

0.50

C30/37

320

SSÜÜLFATA DAYANIKLI LFATA DAYANIKLI ÇÇĐĐMENTOMENTO

XA2XA2 Orta derecede agresif kimyasal etki veya deniz Orta derecede agresif kimyasal etki veya deniz suyuna maruzsuyuna maruz

XA1

C30/37

EN BEN BÜÜYYÜÜK S/CK S/C

XA1XA1 DDüüşşüük derecede agresif kimyasal etkik derecede agresif kimyasal etki

EN AZ DAYANIMEN AZ DAYANIM

EN AZ DOZAJ kg/mEN AZ DOZAJ kg/m33

0.55

300

ZARARLI KZARARLI KĐĐMYASAL MYASAL ÇÇEVRELEREVRELER

DDĐĞĐĞERER

ASASĐĐT ETKT ETKĐĐSSĐĐKANALKANALĐĐZASYON KESZASYON KESĐĐTTĐĐ

Oksijensiz kanalizasyon ortamında Hidrojen sülfit

oluşumu

Hidrojen sülfit kaçışı

Beton yüzeyine

Asit saldırısı

Beton yüzeyinde oksijeniçeren ortamda sülfirik asitin

bakteriolojik oluşumu

HH22S + S + 2O2O22

AeorobikAeorobik BakteriBakteri HH22SOSO44

SSÜÜLFLFİİRRİİK ASK ASİİT ETKT ETKİİSSİİ

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ BMERKEZ BĐĐR ARITMA TESR ARITMA TESĐĐSSĐĐ

BETONARME BETONARME ĐĐSTSTĐĐNAT DUVARINAT DUVARI

FOSEPTFOSEPTİİK K ÇÇUKURU UKURU

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ BEKBEKĐĐLLLLĐĐ ĐĐLLÇÇESESĐĐ

FOSEPTFOSEPTĐĐK HAVUZU BETONARME ELEMANI K HAVUZU BETONARME ELEMANI

ASASĐĐT ETKT ETKĐĐSSĐĐ

YENĐ VE HENÜZ BOZULMAMIŞ

ASĐT ETKĐSĐNE MARUZ KALMIŞ

ÇÇĐĐÇÇEKLENMEEKLENME

KĐREÇLĐ BĐLEŞENLERĐN SIZMASI (CaCO3, CaSO4)

TUZ BĐRĐKĐMĐ(Deniz kumu kullanılan yerler)

ÇÇĐĐÇÇEKLENMEEKLENME

ÖNLEM: Yapının zeminden su emmesi engellenmeli, temiz ve yıkanmış agrega kullanımı, geçirimsiz beton üretimi, uygun çimento kullanımı, puzolanik katkıkullanımı, nem önleyici katkı maddeleri kullanımı vb.

Y.A.S.S.

Zemin Y.A.S.S.

Zemin

Kapiler yolla suyun yükselmesi

Suya doygun beton

Tuğla Duvar

Tuğla veya harçtaki çözünebilir tuzların nemli ortamda çözünmesi

Oluşan çözeltinin kapiler boşluklardaki hareketi

Buharlaşma

Tuz birikimi Çiçeklenme

BetonarmeKolon

Sıva

ALKALALKALĐĐ--SSĐĐLLĐĐKA REAKSKA REAKSĐĐYONUYONU

ÜÇ KOŞUL BĐR ARADA OLMALI !1) ÇĐMENTODA ALKALĐ OKSĐT DEĞERĐ

(Na2O + 0.658 K2O) > %0.6

2) AGREGADA AKTĐF SĐLĐS BULUNMALI (OPAL, TRĐDĐMĐT, KRĐSTOBALLĐT, VOLKANĐK

CAM, RĐYOLĐT, ANDEZĐT ve TÜFLERĐ)

YILLAR SONRA JEL OLUŞUMU(SODYUM + POTASYUM + KALSĐYUM SĐLĐKAT)

HACĐM GENLEŞMESĐ

AĞ ŞEKLĐNDE ÇATLAKLAR

SĐLĐSLĐ YÜZEY SERTLEŞTĐRĐCĐLERE DĐKKAT!

3) NEM

ALKALALKALĐĐ--AGREGA REAKTAGREGA REAKTĐĐVVĐĐTESTESĐĐ

JEL OLUŞUMU ĐNCE KESĐT FOTOĞRAFI

ALKALALKALĐĐ--SSĐĐLLĐĐKA REAKSKA REAKSĐĐYONUYONU

ASR HasarASR Hasarıına Una Uğğramramışış KKööprprüü AyaAyağığı ((İİzmir)zmir)

ALKALALKALĐĐ--SSĐĐLLĐĐKA REAKSKA REAKSĐĐYONUYONU

ALKALALKALĐĐ--AGREGA REAKTAGREGA REAKTĐĐVVĐĐTESTESĐĐ

ALKALĐ-AGREGA REAKTĐVĐTESĐ BOZULMASI

ASR HASARINA UĞRAMIŞ YAPI ÖRNEKLERĐ

ASR nedeniyle oluşan çatlaklar , beton yüzeyinde dökülmeler veyüzeyden sızan ASR jelinin karbonatlaşması

ASR NEDENASR NEDENİİYLE YLE ÇÇATLAYAN ATLAYAN ELEKTRELEKTRİİK DK DİİREKLERREKLERİİ--BERGAMABERGAMA

DENEY ALETLERĐHARHARÇÇ ÇÇUBUUBUĞĞU DENEYLERU DENEYLERİİ

REAKTİF AGREGA MİKTARI SINIRLANDIRILMALI

BETONUN ALKALİ İÇERİĞİ AZALTILMALI

BETONUN NEM İÇERİĞİ AZALTILMALI

BETONUN GEÇİRİMSİZLİĞİ SAĞLANMALI

MİNERAL veya KİMYASAL KATKI KULLANILMALI

(Silika Tozu, Uçucu Kül, Lityum tuzları vb.)

ASR ASR -- ÖÖNLEMLER NLEMLER

ALKALİ KARBONAT REAKSİYONU (AKR), DOLOMİT VE/VEYA KİL MİNERALLİ VE İNCE TANELİ KİREÇTAŞI İÇEREN AGREGALARDAN İMAL EDİLMİŞ BETONLARDA MEYDANA GELMEKTEDİR.

ALKALi-KARBONAT REAKSiYONU (ACR)

REAKSİYON

GENLEŞEN ÜRÜNLER

ÇATLAK-HASAR

İlk aşamada dolomit yüksek pH’ta çözünerek kalsit, brusit ve karbonat iyonlarına ayrılır:

CaMg(CO3)2 + 2 OH- � CaCO3 + Mg(OH)2 + CO32-

Çözeltideki fazla karbonatlar kireçle reaksiyona girerek ilave kalsit ve hidroksit iyonları oluştururlar. Hidroksit iyonlarıreaksiyon serisinin ilk aşamasında tekrar görev alırlar:

CO32- + Ca(OH)2 � CaCO3 + 2 OH-

Net reaksiyon dolomit veya portlandit tükeninceye kadar devam eder:

CaMg(CO3)2 + Ca(OH)2 � Mg(OH)2 + 2 CaCO3

ALKALi-KARBONAT REAKSiYONU (ACR)

Yaya yolu kaplamasında alkali-karbonat reaktivitesi sebebiyle oluşan harita çatlağıKingston, Ontario

ALKALi-KARBONAT REAKSiYONU (ACR)

ALKALİ-SİLiKA REAKSİYONU VE ALKALİ-KARBONAT REAKSİYONU KOMBİNASYONU SONUCU YAPIDA HASAR,NEW-JERSEY

ACR ve ASR KOMBİNASYONU

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

AAşışındndıırma (Dalgalarrma (Dalgalarıın ve n ve suda ysuda yüüzen parzen parççacacııklarklarıın)n)IslanmaIslanma--kuruma kuruma DonmaDonma--çöçözzüülmelme

DonatDonatıı Korozyonu (klorKorozyonu (klorüürler) rler) SSüülfat (Mglfat (Mg22SOSO44) ) Magnezyum Magnezyum İİyonlaryonlarııKarbonik Asit Karbonik Asit

EN EN ÇÇOK ZARAR ISLANMAOK ZARAR ISLANMA--KURUMA BKURUMA BÖÖLGELERLGELERİİNDENDE

Bozuk yüzey

Açığa çıkmışagrega

FFĐĐZZĐĐKSELKSEL KKĐĐMYASALMYASAL

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

DENDENİİZ SUYU ETKZ SUYU ETKİİSSİİ

KONAK-GÜZELYALI SAHĐL BULVARI

DENDENĐĐZ SUYU ETKZ SUYU ETKĐĐSSĐĐ

GGÜÜLLLLÜÜKKĐĐSKELESSKELESĐĐ

DENDENĐĐZ SUYU ETKZ SUYU ETKĐĐSSĐĐ

TUZLATUZLAĐĐSKELESSKELESĐĐ

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN 206TS EN 206

Denizin altDenizin altıında (deniz yapnda (deniz yapıılarlarıınnıın belli kn belli kııssıımlarmlarıı))XS2XS2

XS2

0.45

C35/45

320

Gelgit, dalga ve serpintiye maruz (deniz yapGelgit, dalga ve serpintiye maruz (deniz yapıılarlarıınnıın belli n belli kkııssıımlarmlarıı))

XS3XS3

XS3

0.45

C35/45

340

XS1XS1 Deniz suyu ile direkt temas yok (sahile yakDeniz suyu ile direkt temas yok (sahile yakıın yapn yapıılar)lar)

KLORKLORÜÜRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYONRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYON

EN BEN BÜÜYYÜÜK K S/CS/C

EN KEN KÜÇÜÜÇÜKKDAYANIMDAYANIM

EN AZ EN AZ DOZAJ kg/mDOZAJ kg/m33

XS1

0.50

C30/37

300

DENDENĐĐZ SUYUZ SUYU

BETONUN BETONUN ÇÇELELİĞİİĞİKOROZYONDAN KORUMASIKOROZYONDAN KORUMASI

FFİİZZİİKSEL KORUMAKSEL KORUMA

ZARARLI MADDELERZARARLI MADDELERİİN, SUYUN N, SUYUN KOLAYCA KOLAYCA ÇÇELELİĞİĞE ULAE ULAŞŞMASININ MASININ ENGELLENMESENGELLENMESİİ (BETONUN (BETONUN GEGEÇÇİİRRİİMSMSİİZLZLİĞİİĞİNE ve PAS PAYI NE ve PAS PAYI TABAKASI KALINLITABAKASI KALINLIĞĞINA BAINA BAĞĞLI)LI)

KKİİMYASAL KORUMAMYASAL KORUMA

BETONUN BETONUN ÇÇELELİĞİĞE YE YÜÜKSEK KSEK DERECEDEN ALKALDERECEDEN ALKALİİ BBİİR ORTAM R ORTAM SUNMASI (pSUNMASI (pH H ≅≅≅≅≅≅≅≅ 12.6 12.6 -- 13.513.5) ) (PASS(PASSİİVVİİZASYON)ZASYON)

Beton yüzeyi DonatıÇubuğu

pH ≥≥≥≥ 12.5MĐKROSKOBĐK OKSĐT TABAKASI

(PASĐF TABAKA)

DONATININ PASLANMASI MÜMKÜN DEĞĐL (PASĐF TABAKANIN STABĐL

KALMASI DURUMUNDA)

KALKALİİTELTELİİ GEGEÇÇİİRRİİMSMSİİZ BETON, Z BETON, İİÇÇİİNE GNE GÖÖMMÜÜLLÜÜ ÇÇELELİĞİİĞİKOROZYONDAN KORUR:KOROZYONDAN KORUR:

BETONDA YBETONDA YÜÜKSEK pHKSEK pH’’ıın KAYNAn KAYNAĞĞII

ÇĐMENTO C3S ve C2S BĐLEŞENLERĐNĐN HĐDRATASYONU

Ca(OH)2 (SÖNMÜŞ KĐREÇ)

SERBEST CaO + H2O Ca(OH)2

(ALKALĐ OKSĐTLER) K2O, Na2O + H2O KOH, NaOH

7

pH d

eğer

i

Zaman

89

1011121314 ∼∼∼∼12.6

∼∼∼∼9.5∼∼∼∼8.3

1

2

3 4 5

Alkali koruyucu etkinin başlangıcı2

Beton Üretimi1

Karbonatlaşmanın başlangıcı3

Alkali koruyucu etkinin sonu4

Donatının elektrolitik korozyonunun başlangıcı

5

KARBONATLAKARBONATLAŞŞMAMA

Ca(OH)Ca(OH)22

COCO22

Ca(OH)Ca(OH)22+CO+CO22 CaCOCaCO33+H+H22OOpHpH≈≈≈≈≈≈≈≈12.12.66 pHpH≈≈≈≈≈≈≈≈8.38.3

pHpH<9.5 <9.5 -- 11.5 ise PASLANMA !! 11.5 ise PASLANMA !! (ORTAMDA O(ORTAMDA O22 ve SU MEVCUTSA)ve SU MEVCUTSA)

KARBONATLAKARBONATLAŞŞMA HIZI;MA HIZI;

BETONUN BOBETONUN BOŞŞLUK YAPISINI ETKLUK YAPISINI ETKİİLEYEN TLEYEN TÜÜM FAKTM FAKTÖÖRLER RLER (S/(S/ÇÇ ORANI, KORANI, KÜÜR, DOZAJ vb.)R, DOZAJ vb.)

COCO22 YYÜÜZDESZDESİİ (N. H. % 0.03, B. (N. H. % 0.03, B. ŞŞEHEHİİR % 0.3)R % 0.3)

ÇÇİİMENTO KMENTO KİİMYASAL YAPISI (ALKALMYASAL YAPISI (ALKALİİ İİÇÇERERİĞİİĞİ, CaO , CaO İİÇÇERERİĞİİĞİ))

HAVA NEMHAVA NEMİİ (%50(%50--60 maks. HIZ)60 maks. HIZ)

PAS PAYININ KALINLIPAS PAYININ KALINLIĞĞI ve KALI ve KALİİTESTESİİ (GE(GEÇÇİİRRİİMSMSİİZLZLİİK)K)

SICAKLIK vb., FAKTSICAKLIK vb., FAKTÖÖRLERE BARLERE BAĞĞLIDIR LIDIR

KARBONATLAKARBONATLAŞŞMA CEPHESMA CEPHESĐĐNNĐĐN TESPN TESPĐĐTTĐĐ

PHENOLPTHALEPHENOLPTHALEĐĐN (%0.1 N (%0.1 ))

pH > pH > 8.38.3 PEMBE, KIRMIZI RENKPEMBE, KIRMIZI RENK

THYMOLPTHALETHYMOLPTHALEĐĐN (%0.1 N (%0.1 ))

pH > pH > 9.39.3 MAVMAVĐĐ, MOR RENK, MOR RENK

28 günlük basınç dayanımı(MPa)

Karbonatlaşma Derinliği(mm)

20 4540 1760 5

İİngilterengiltere’’ de ade aççııkta bkta bıırakrakıılan (yalan (yağğmurdan murdan korunmukorunmuşş) beton elemanlar) beton elemanlarıın 30 yn 30 yııl sonunda l sonunda karbonatlakarbonatlaşşma derinliklerima derinlikleri

ÖNLEM: MÜMKÜNSE KARBONATLAŞMIŞ BETON UZAKLAŞTIRILMALI BU BÖLGE TAMİR HARÇLARIYLA YENİLENMELİ ve GEÇİRİMSİZLİĞİSAĞLANMALI

KARBONATLAKARBONATLAŞŞMIMIŞŞ BETONDA BETONDA BETON TABANCASI DENEYBETON TABANCASI DENEYİİ

KARBONATLAŞMIŞBETON BETON YÜZEYİNDE SERTLEŞME

BETON TABANCASI (ÇEKİCİ) DENEYİNDE

ÇOK BÜYÜK YANILGILAR !!!

ÖRNEK ÇALIŞMA: BETON YAŞI 25 YILLIK ve 50 GÜNLÜK OLAN İKİ YAPIDA BETON TABANCASI + KAROT DENEYİ UYGULANMIŞ

BETON TABANCASI İLE fck = 16.9 MPa !!KAROT İLE fck = 4.8 MPa

BETON YAŞI 25 YIL

BETON TABANCASI İLE fck = 25.1 MPaKAROT İLE fck = 18.0 MPa

BETON YAŞI 50 GÜN

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN206TS EN206KOROZYON veya ZARAR RĐSKĐ YOK

EN BÜYÜK S/CEN KÜÇÜKDAYANIM

EN AZ DOZAJ kg/m3

XO

----

C12/15

----

ÇÇok kuru (Hava nemi ok kuru (Hava nemi ççok dok düüşşüük, bina ik, bina iççi betonlar)i betonlar)XO

XC3

0.55

C30/37

280

Orta derecede nem ( yaOrta derecede nem ( yağğmurdan korunmumurdan korunmuşş ddışış/i/içç eleman)eleman)XC3

XC4

0.50

300

TekrarlTekrarlıı ııslanmaslanma--kuruma (su temaskuruma (su temasıına ana aççıık yk yüüzeyler)zeyler)XC4

KARBONATLAŞMADAN KAYNAKLANAN KOROZYON

XC1

0.65

C20/25

260

XC1 Kuru (Hava nemi dKuru (Hava nemi düüşşüük, bina ik, bina iççi betonlar)i betonlar)

XC2

0.60

C25/30

280

Islak, nadiren kuru (Su tutucu yapIslak, nadiren kuru (Su tutucu yapıı bbööllüümleri, temeller)mleri, temeller)XC2

C30/37

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

Fe + Fe + ½½OO2 2

+H+H22OOFe(OH)Fe(OH)

22

ASLINA DASLINA DÖÖNME OLAYINME OLAYI-- ATMOSFERATMOSFERĐĐK KOROZYONK KOROZYON-- ELEKTROLELEKTROLĐĐTTĐĐK KOROZYONK KOROZYON-- KLORKLORÜÜR KOROZYONUR KOROZYONU

ATMOSFERATMOSFERĐĐK KOROZYONK KOROZYON

Fe (OH)Fe (OH)22

FeO + FeO + HH22OO

PAS

KOROZYON HIZI KOROZYON HIZI (HAVA NEM(HAVA NEMĐĐNE BANE BAĞĞLI)LI)

Temiz atmosfer koTemiz atmosfer koşşullarullarıındanda 44--6 6 µµµµµµµµm/m/yyııllZararlZararlıı Kirli Atmosferik KoKirli Atmosferik Koşşullardaullarda

100100--1000 1000 µµµµµµµµm/m/yyııll

PAS TABAKASI TEL FIRPAS TABAKASI TEL FIRÇÇA A ĐĐLE SLE SÖÖKKÜÜLEMLEMĐĐYORSA YORSA ZARARSIZZARARSIZ

PUL PUL DPUL PUL DÖÖKKÜÜLME; LME; ÇÇAP AP ÖÖLLÇÜÇÜMMÜÜ, , ÇÇEKME DENEYEKME DENEYĐĐ ve ve TEMTEMĐĐZLEME ZLEME ŞŞARTART

-- TEMAS KOROZYONUTEMAS KOROZYONU

ELEKTROLELEKTROLĐĐTTĐĐK KOROZYONK KOROZYONPaspayından oksijen

difüzyonu

HH22OO

OO22

½½OO222(OH2(OH))--FeFe++

22

2e2e--

Anodik işlem Katodik işlem

Çelik

Beton boşluk suyu (elektrolit)

ANOT REAKSANOT REAKSĐĐYONUYONU

FeFeFeFe+2+2 + + 2e2e--

KATOT REAKSKATOT REAKSĐĐYONUYONUHH22O +1/2OO +1/2O22 + + 2e2e--

2(OH)2(OH)--

FeFe+2 +2 + + 2(OH)2(OH)-- Fe(OH)Fe(OH)22Fe(OH)Fe(OH)22 + H+ H22O+ O+ 1/2O1/2O22 Fe(OH)Fe(OH)33

KLORKLORÜÜR KOROZYONUR KOROZYONU

KLORÜR İYONLARI: ÇELİK DONATININ KOROZYONU AÇISINDAN EN ZARARLI MADDE

PASİF TABAKANIN YAPISINI GEVŞETİP ÇÖZERLER

ORTAMIN ELEKTRİKSEL DİRENCİNİ DÜŞÜRÜP, ELEKTROLİTLİĞİNİ ARTTIRIRLAR, İYON AKIŞI KOLAYLAŞIR

ORTAMIN pH DEĞERİNİ İNDİRGERLER

KLORKLORÜÜR R KAYNAKLARIKAYNAKLARI

BETON BETON ÜÜRETRETĐĐMMĐĐNDE NDE KULLANILAN MALZEMELERKULLANILAN MALZEMELER

ÇÇEVREDE BULUNAN EVREDE BULUNAN KLORKLORÜÜRLERRLERĐĐN BETON N BETON ĐĐÇÇĐĐNE NE TATAŞŞINIMIINIMI

Cl -

(OH)-Cl -

Fe +3

Fe

3e-

pH≈≈≈≈5

H2OCl -

Cl -

Katot

Pasif tabaka(∼50 µm)pH>12.5

Elektrolitikortam

AnotÇelik

FeClFeCl

33

FeFe+3+3 + + 3Cl3Cl--

ElektrolitikElektrolitik

FeClFeCl33 + + 3(OH)3(OH)-- ElektrolitikElektrolitik

Fe(OH)Fe(OH)33 + 3Cl+ 3Cl--

KLORKLORÜÜR R ĐĐYONLARI SYONLARI SÜÜREKLREKLĐĐ YENYENĐĐLENMEKTE,LENMEKTE,BBÖÖYLECE REAKSYLECE REAKSĐĐYON SYON SÜÜREKLREKLĐĐLLĐĐK KAZANIYORK KAZANIYOR

KLORKLORÜÜR KOROZYONUR KOROZYONU

REAKSREAKSİİYON YON ÜÜRRÜÜNLERNLERİİ

Çatlama

Kapak atma

Paspayının tabaka halinde ayrışması

Donatı

Donatı

0 1 2 3 4 5 6 7

FeFeOFe3O4

Fe2O3

Fe(OH)4

Fe(OH)3

Fe(OH)3 . 3H2O

Hacim (cm3)

KOROZYOKOROZYON N ÜÜRRÜÜNLERNLERĐĐ

∼∼∼∼∼∼∼∼6 KAT HAC6 KAT HACĐĐM M ARTIARTIŞŞII

OLUOLUŞŞAN GENLEAN GENLEŞŞME ME NEDENNEDENĐĐYLE BETONDA YLE BETONDA

HASARHASAR

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

Đzmir’de korozyon hasarına uğramış elektrik direkleri

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

Paraşüt Kulesi (izmir) korozyon hasarı

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ANITKABANITKABĐĐR ASLANLI YOL ALTI GALERR ASLANLI YOL ALTI GALERĐĐLERLERĐĐNDENDEKOROZYON HASARIKOROZYON HASARI

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ÇÇELELĐĐK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

ÇÇELELİİK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ BMERKEZ BĐĐR ARITMA TESR ARITMA TESĐĐSSĐĐPASPAYI OLMAYAN BPASPAYI OLMAYAN BÖÖLGEDE KOROZYONLGEDE KOROZYON

ÇÇELELİİK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ BMERKEZ BĐĐR ARITMA TESR ARITMA TESĐĐSSĐĐPASPAYI OLMAYAN BPASPAYI OLMAYAN BÖÖLGEDE KOROZYONLGEDE KOROZYON

ÇÇELELİİK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ BMERKEZ BĐĐR ARITMA TESR ARITMA TESĐĐSSĐĐPASPAYI OLMAYAN BPASPAYI OLMAYAN BÖÖLGEDE KOROZYONLGEDE KOROZYON

ÇÇELELİİK DONATININ KOROZYONUK DONATININ KOROZYONU

DENDENĐĐZLZLĐĐ ĐĐLLĐĐ MERKEZ BMERKEZ BĐĐR ARITMA TESR ARITMA TESĐĐSSĐĐPASPAYI OLMAYAN BPASPAYI OLMAYAN BÖÖLGEDE KOROZYONLGEDE KOROZYON

ÇÇEVRESEL ETKEVRESEL ETKİİ SINIFISINIFI-- TS EN206TS EN206

Orta derecede rutubet (yOrta derecede rutubet (yüüzme havuzu, endzme havuzu, endüüstriyel su)striyel su)XD2

XD2

0.55

C30/37

300

TekrarlTekrarlıı ııslanmaslanma--kuruma (kkuruma (kööprprüü, yer kaplamas, yer kaplamasıı, otopark) , otopark) XD3

XD3

0.45

C35/45

320

XD1 Islak, nadiren kuru (klorIslak, nadiren kuru (klorüür ir iççeren su seren su sııççramasramasıı))

KLORÜRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYON

EN BÜYÜK S/CEN KÜÇÜKDAYANIM

EN AZ DOZAJ kg/m3

XD1

0.55

C30/37

300

DENĐZ SUYU DIŞINDAKĐ KLORÜR

DAYANIKLILIĞIN SAĞLANMASI İÇİN BETON KARIŞIMI VE PAS PAYI KALINLIĞI İÇİN STANDARTLARIN ÖNERİLERİ

GENELLİKLE SERVİS ÖMRÜNÜN 50 YIL ve AGREGA EN BÜYÜK TANE ÇAPININ 20-32 mm OLMASI KABULÜNE DAYANIR

DAHA UZUN SERVİS ÖMRÜ

KOROZYON KOROZYON ÖÖNLEMLERNLEMLER

PAS PAYINI ARTTIR ör: 100 YIL İÇİN 10 mm İLAVE

ÇİMENTO DOZAJI

vb. FAKTÖRLER GÖZDEN GEÇİRİLMELİ

Cnom = Cmin +∆∆∆∆cPROJEDE GÖSTERİLECEK PAS PAYI Cnom

∆∆∆∆c PROJE TOLERANSLARI, KALİTE KONTROL SİSTEMİ vb. BAĞLI PAY (GENELDE 5 mm ALINIR)

PAS PAYIPAS PAYI-- BS8110BS811020

30

40

50

---

0.55

40

325

20

25

30

40

60

0.50

45

350

20

20

25

30

50

0.45

50

400300

20

35

------

---

0.60

35

EN BEN BÜÜYYÜÜK S/CK S/C

B. DAYANIMI (MPa)B. DAYANIMI (MPa)

EN AZ DOZAJ kg/mEN AZ DOZAJ kg/m33 275

II 25

----

----

----

----

IIII

IIIIII

IVIV

VV

0.65

30

AAşışırrıı yayağğmura, mura, ııslanmaslanma--kurumaya maruzkurumaya maruz

II

IIIIII

YYüüzeyi havadan yzeyi havadan yııpratpratııccıı etkilerden korunmuetkilerden korunmuşşIIII

IVIV

AAşışırrıı yayağğmurdan, donmadan korunmumurdan, donmadan korunmuşş, yo, yoğğuuşşmama

Deniz suyu, buz Deniz suyu, buz çöçözzüüccüü tuzlar, donmatuzlar, donma--çöçözzüülmelmeVV Asidik (pHAsidik (pH≤≤≤≤≤≤≤≤ 4.5) suya, a4.5) suya, aşışınmaya, erozyona maruznmaya, erozyona maruz

PASPAYI PASPAYI -- EN1992EN1992--11

RİSK YOK

BETONARME

Cmin (mm)

ÖN GERİLMELİBETON Cmin (mm)

XO XC4

KARBONATLAŞMADAN KAYNAKLANAN KOROZYON

XC1 XC2/XC3 XD1/XD2/XD3 XS1/XS2/XS3

KLORÜRLERDEN KAYNAKLANAN KOROZYON

DENİZ SUYUNDAN KAYNAKLANAN KOROZYON

10 15 25 30 45 45

20 25 35 40 55 55

XD1 Islak, nadiren kuru (klorIslak, nadiren kuru (klorüür ir iççeren su seren su sııççramasramasıı))XD2 Orta derecede rutubet (yOrta derecede rutubet (yüüzme havuzu, endzme havuzu, endüüstriyel su)striyel su)

XD3 TekrarlTekrarlıı ııslanmaslanma--kuruma (kkuruma (kööprprüü, yer kaplamas, yer kaplamasıı, otopark), otopark)

XO ÇÇok kuru (Hava nemi ok kuru (Hava nemi ççok dok düüşşüük, bina ik, bina iççi betonlar)i betonlar)XC1 Kuru (Hava nemi dKuru (Hava nemi düüşşüük, bina ik, bina iççi betonlar)i betonlar)

XC2 Islak, nadiren kuru (Su tutucu yapIslak, nadiren kuru (Su tutucu yapıı bbööllüümleri, temeller)mleri, temeller)XC3 Orta derecede nem ( yaOrta derecede nem ( yağğmurdan korunmumurdan korunmuşş ddışış/i/içç eleman)eleman)

XC4 TekrarlTekrarlıı ııslanmaslanma--kuruma (su temaskuruma (su temasıına ana aççıık yk yüüzeyler)zeyler)

XS1XS1 Deniz suyu ile direkt temas yok (sahile yakDeniz suyu ile direkt temas yok (sahile yakıın yapn yapıılar)lar)XS2XS2 Denizin altDenizin altıında (deniz yapnda (deniz yapıılarlarıınnıın belli kn belli kııssıımlarmlarıı))

XS3XS3 Gelgit, dalga ve serpintiye maruz (deniz yapGelgit, dalga ve serpintiye maruz (deniz yapıılarlarıınnıın belli kn belli kııssıımlarmlarıı))

PAS PAYIPAS PAYI-- TS500 (2000)TS500 (2000)

YAPI YAPI ĐĐÇÇĐĐNDE HAVA KONDE HAVA KOŞŞULLARINA AULLARINA AÇÇIK IK OLMAYAN KOLON ve KOLMAYAN KOLON ve KĐĐRRĐŞĐŞLERDELERDE

≥20 mm

ZEMZEMĐĐNLE DONLE DOĞĞRUDAN RUDAN ĐĐLLĐŞĐŞKKĐĐDE DE OLAN ELEMANLARDAOLAN ELEMANLARDA ≥50 mm

GEREKLGEREKLĐĐ EN AZ EN AZ

BETON BETON ÖÖRTRTÜÜSSÜÜ

≥25 mmHAVA KOHAVA KOŞŞULLARINA AULLARINA AÇÇIK IK KOLON ve KKOLON ve KĐĐRRĐŞĐŞLERDELERDE

≥15 mmPERDE DUVAR ve DPERDE DUVAR ve DÖÖŞŞEMELERDEEMELERDE

≥15 mmKABUK ve KATLANMIKABUK ve KATLANMIŞŞ PLAKLARDAPLAKLARDA

PAS PAYIPAS PAYI

KALINLIKALINLIĞĞIN YANISIRA PASPAYI IN YANISIRA PASPAYI TABAKASININ KALTABAKASININ KALİİTESTESİİ

(GE(GEÇÇİİRRİİMSMSİİZLZLİĞİİĞİ) ) ÇÇOK OK ÖÖNEMLNEMLİİ!!!!!!!!

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

HAFĐF ETKĐ1) GE1) GEÇÇĐĐRRĐĐMSMSĐĐZ BETON Z BETON ÜÜRETMEKRETMEK

-- DDüüzgzgüün Grann Granüülometrilometri

-- Puzolanlarla serbest kireci baPuzolanlarla serbest kireci bağğlamaklamak

-- ĐĐyi Syi Sııkkışışmama-- DDüüşşüük S/C Orank S/C Oranıı-- ĐĐyi Kyi Küürr

-- ÇÇatlaksatlaksıız yapz yapıı oluoluşşturmakturmak

-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

-- Su geSu geççirimsizlik Katkirimsizlik Katkııssıı

-- Kaliteli ve yeterli kalKaliteli ve yeterli kalıınlnlııkta pas paykta pas payıı

-- DoDoğğru beton sru beton sıınnııffıınnıın sen seççimi (C30 ve imi (C30 ve üüststüü))

-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)H2O H2O H2O izolasyon

Korunmuşdonatı

H2OH2OH2O H2O

YANLIYANLIŞŞ DODOĞĞRURU KISMEN DOKISMEN DOĞĞRURU

YANLIYANLIŞŞ DODOĞĞRURU

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

BORU

KOLON

YANLIŞ

YAĞMUR SUYUBĐRĐKĐMĐ

(Cl ĐYONLARI)

YANLIŞ

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

YANLIYANLIŞŞ YANLIYANLIŞŞ

DODOĞĞRURU DODOĞĞRURU

DODOĞĞRURU

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- YANLIYANLIŞŞ YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- YANLIYANLIŞŞ YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

DEDEÜÜ ĐĐNNŞŞAAT MAAT MÜÜHENDHENDĐĐSLSLĐĞĐĐĞĐ BBÖÖLLÜÜMMÜÜ

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

-- DODOĞĞRU RU YapYapıısal Dizayn (Derzler, ksal Dizayn (Derzler, kööşşeler, su tutucular)eler, su tutucular)

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

2) 2) (1)(1) + + ÖÖZEL TZEL TĐĐP P ÇÇĐĐMENTO KULLANMAKMENTO KULLANMAK-- PPÇÇ, EY, EYÇÇ-- CCÇÇ veya Dveya DÜÜŞŞÜÜK HK HĐĐDRATASYONLU DRATASYONLU ÇÇĐĐMENTOMENTO

-- TTÇÇ-- SDSDÇÇ

-- SSÜÜPERSPERSÜÜLFAT LFAT ÇÇĐĐMENTOSUMENTOSU-- ALALÜÜMMĐĐNLNLĐĐ ÇÇĐĐMENTOMENTO

SIRALAMA DĐĞER ETKENLERĐN AYNI KALMASI KOŞULU ĐLE GEÇERLĐ

KÜR SÜRESĐ ÇOK ÖNEMLĐ

ORTA ŞĐDDETTE ETKĐ

DOĞAL PUZOLANLAR

CURUF UÇUCUKÜL

Vb.

KATKILI ÇĐMENTOLAR

Portland Çimentosu

YüksekKatkılı Çimento

Kür olayı Portland çimentosuna kıyasla daha önemli

YAVAŞ HĐDRATASYON

0Katkı Oranı

Permeabilite Kötü kür

Đyi kür

GENEL GENEL ÖÖNLEMLERNLEMLER

3) 3) (2)(2) + DI+ DIŞŞ YYÜÜZEYLERZEYLERĐĐN YALITIMIN YALITIMI

ŞĐDDETLĐ ETKĐ

BETONARME YAPILARDA BETONARME YAPILARDA KALICILIK (KALICILIK (DURABDURABİİLLİİTE)TE)--22

İİNNŞŞ2024 YAPI MALZEMES2024 YAPI MALZEMESİİ IIII

Dokuz Eylül Üniversitesi

İnşaat Mühendisliği Bölümü

DoDoDoDoçççç.... Dr. Dr. Dr. Dr. Halit YAZICIhttp://kisi.deu.edu.tr/halit.yazici