Dynastia Piastów

Od Mieszka I do Kazimierza Wielkiego

Dynastia Piastów

MIESZKO IMieszko był pierwszym historycznym władcą polskim. W 965 roku ożenił się z czeską

księżniczką Dobrawą. W 966 roku Mieszko, a

zarazem całe państwo, przyjął chrzest. Dzięki temu pozycja Polski w

Europie znacznie wzrosła. Książę pod koniec życia

nakazał sporządzić dokument zwany

DAGOME IUDEX, w którym oddaje Polskę pod

opiekę papieża. To najstarsze polskie źródło pisane pozwala także na ustalenie granic państwa

pierwszych Piastów.

BOLESŁAW I CHROBRY

Bolesław zwany Chrobrym (mężny, odważny) był

pierwszym królem polskim. Wziął udział w ZJEŹDZIE GNIEŹNIEŃSKIM w 1000 roku, gdzie przybył także

Otton III. W trakcie zjazdu cesarz niemiecki

symbolicznie ukoronował polskiego księcia.

W okresie swego panowania Chrobry zajął Milsko i

Łużyce, Morawy, Słowację oraz Grody Czerwieńskie. W

1025 roku został koronowany na króla Polski,

a trzy miesiące później zmarł.

ŻYWOT ŚW. WOJCIECHA

W 996 roku Bolesław Chrobry zaprosił do Polski czeskiego biskupa Wojciecha. Władca

pomógł zorganizować wyprawę misyjną do

pogańskich Prus, gdzie w 997 roku duchowny został

zamordowany. Chrobremu udało się odkupić ciało

Wojciecha, którego szybko uznano za świętego. Polskę

ceniono jeszcze bardziej, bo od tej pory posiadała własnego

patrona i jego relikwie. Żywot św. Wojciecha przedstawiono

na DRZWIACH GNIEŹNIEŃSKICH.

MIESZKO II

Mieszko II był koronowany na króla Polski w 1025

roku, niedługo po śmierci ojca – Bolesława

Chrobrego. Rywalizował o władzę z bratem

Bezprymem. W momencie najazdu władców

niemieckich i ruskich na Polskę (1032 rok)

zmuszony był uciec do Czech. Powrócił do kraju po śmierci brata w 1032

roku. Sam zmarł dwa lata później.

KAZIMIERZ IODNOWICIEL

Kazimierz objął rządy w kraju w 1034 roku po śmierci

Mieszka II. W wyniku buntu poddanych w 1037 roku zmuszony był uciekać na

Węgry. W tym czasie Pomorze i Mazowsze oddzieliły się od państwa polskiego. Ponadto książę Brzetysław w trakcie

najazdu na Polskę ograbił kraj, a potem przyłączył Śląsk i

Małopolskę do Czech. W 1040 roku powrócił do ojczyzny i z

pomocą innych władców europejskich odzyskał ziemie

utracone w ciągu ostatnich lat.

BOLESŁAW II ŚMIAŁY (SZCZODRY)

Bolesław Śmiały przejął władzę w kraju w 1058 roku, a koronę otrzymał dopiero w

1076 roku. W 1079 roku doszło do buntu możnych na

czele z biskupem Stanisławem ze Szczepanowa. Bolesław stłumił bunt przez ukaranie

śmiercią wszystkich uczestników, także samego biskupa. Przez to zuchwałe posunięcie zmuszono go do

ucieczki na Węgry.

WŁADYSŁAW I HERMAN

Władysław objął władzę w Polsce po wygnaniu brata -

Bolesława Śmiałego. Nie był tak ambitnym władcą, gdyż w

zarządzaniu państwem wyręczał go PALATYN Sieciech. W 1097 roku Herman podzielił

terytorium Polski pomiędzy siebie i swoich dwóch synów: Zbigniewa i Bolesława. Książę

zmarł w 1102 roku.

ZBIGNIEWSyn Władysława Hermana, który odziedziczył po ojcu

Kujawy, Wielkopolskę i Mazowsze. Zbigniew

zacięcie rywalizował z bratem Bolesławem

Krzywoustym o władzę w państwie. Szukał wsparcia u cesarza niemieckiego, lecz w końcu przegrał walkę z

bratem. Krzywousty pozwolił Zbigniewowi

wrócić do Polski. Ten jednak w kraju został oślepiony i

wkrótce umarł.

BOLESŁAW III KRZYWOUSTY

Syn Władysława Hermana, który odziedziczył po ojcu

Śląsk i Małopolskę. Bolesław zacięcie rywalizował z bratem

Zbigniewem o władzę w państwie. Wygrał bratobójczą walkę, zajął tereny należące

do Zbigniewa i podporządkował sobie

Pomorze. W 1138 roku spisał TESTAMENT, w którym podzielił obszar państwa

polskiego pomiędzy swoich synów. Chciał w ten sposób uniknąć kolejnych walk o władzę wśród własnych

potomków.

1138-1320

Rozbicie dzielnicowe

WŁADYSŁAW II WYGNANIEC

Władysław był pierworodnym synem

Bolesława Krzywoustego. Zgodnie z wolą ojca w

spadku przypadł mu Śląsk oraz DZIELNICA

SENIORALNA, a zarazem rola PRINCEPSA i

SENIORA (najstarszego z rodu Piastów). Wkrótce

jednak doszło do konfliktu z młodszymi braćmi, w

wyniku którego Władysława zmuszono do

ucieczki z kraju.

BOLESŁAW IV KĘDZIERZAWY

Syn Bolesława Krzywoustego, który

odziedziczył po ojcu tereny Mazowsza. Po wygnaniu

Władysława został nowym princepsem i zajął dzielnicę

senioralną oraz Śląsk. Za jego rządów władza seniora

stopniowo ulegała osłabieniu.

MIESZKO III STARY

Syn Bolesława Krzywoustego, który odziedziczył po ojcu

tereny Wielkopolski. Po śmierci Bolesława Kędzierzawego objął

funkcję seniora.

HENRYK SANDOMIERS

KIHenryk był synem

Bolesława Krzywoustego, który odziedziczył w spadku

ziemię sandomierską. W 1154 roku wyruszył na wyprawę krzyżową do

Jerozolimy, by walczyć z Saracenami. Po roku

powrócił do kraju jako bohater. Zginął w trakcie

jednej z misji chrystianizacyjnych do

pogańskich Prus w 1166 roku.

KAZIMIERZ II SPRAWIEDLIWYKazimierz urodził się dopiero

po śmierci Bolesława Krzywoustego, więc nie został uwzględniony w testamencie. Z tego powodu razem z matką

Salomeą władał ziemią łęczycką, przeznaczoną dla

żony Krzywoustego.W wyniku zjazdu w Łęczycy w

1180 roku Kazimierz został nowym princepsem.

KONRAD I MAZOWIECKI

Konrad Mazowiecki był synem Kazimierza

Sprawiedliwego. Razem z innymi książętami

piastowskimi szukał sojuszników w wyprawach

chrystianizacyjnych do Prus. W końcu zaprosił zakon

krzyżacki w 1226 roku na tereny państwa polskiego.

Krzyżacy osiedlili się na Ziemi Chełmińskiej w 1230 roku. To

wydarzenie zmieniło bieg historii państwa polskiego.

LESZEK I BIAŁY

Syn Kazimierza Sprawiedliwego. Uczestniczył w zjeździe w Gąsawie w 1227

roku, gdzie został zamordowany. Doszło wtedy

do ostatecznego rozbicia jedności książąt piastowskich.

Naprawa błędu sprzed lat

Odbudowa państwa polskiego

PRZEMYSŁ II

Przemysł II był księciem wielkopolskim, który zdobył

największe poparcie w sporze o władzę w Polsce. Został

koronowany na króla w 1295 roku przez arcybiskupa

Jakuba Świnkę. Niespełna rok po koronacji Przemysł

został zamordowany w wyniku spisku.

WACŁAW IISytuację po śmierci Przemysła II wykorzystał książę czeski z dynastii Przemyślidów. Zajął

tereny Małopolski, Wielkopolski oraz Pomorza Gdańskiego, a następnie

poślubił córkę Przemysła II. W 1300 roku został koronowany na króla Polski. Wprowadził

GROSZA PRASKIEGO i usprawnił funkcjonowanie

administracji. Zmarł cztery lata po koronacji.

WACŁAW II NIE BYŁ PIASTEM!

WŁADYSŁAW IV ŁOKIETEK

Łokietek po kilku nieudanych próbach miał dużą szansę by w końcu objąć rządy w kraju.

Zajął ziemię krakowską, łęczycką, sandomierską,

Kujawy i Pomorze Gdańskie. W trakcie odbudowy państwa polskiego musiał borykać się z wieloma problemami (bunty

poddanych, itp.). Udało mu się zająć także Wielkopolskę. Doczekał się tytułu króla:

koronacja nastąpiła 20 stycznia 1320 roku. Brał

udział w konflikcie z Krzyżakami, w wyniku którego Polska utraciła

Pomorze Gdańskie, ziemie dobrzyńską oraz Kujawy.

Łokietek zmarł w 1333 roku.

DATĘ KORONACJI ŁOKIETKA UZNAJE SIĘ ZA KONIEC

ROZBICIA DZIELNICOWEGO!

KAZIMIERZ III WIELKI

Syn Władysława Łokietka , Kazimierz, koronował się na króla jeszcze w 1333 roku.

Prowadził politykę pokojową z najgroźniejszymi przeciwnikami Polski: Krzyżakami i Czechami.

Odzyskał Kujawy i ziemię dobrzyńską, a w trakcie wojny

na Rusi zajął Księstwo Halickie, część Wołynia i Podola. W ciągu swego panowania zreformował gospodarkę, system prawny i oświatę. Zmarł w 1370 roku.

DATA ŚMIERCI KAZIMIERZA WIELKIEGO OZNACZA KONIEC PANOWANIA DYNASTII PIASTÓW!

a) reformy gospodarcze:• wprowadził jedną monetę – GROSZ• ustanowił stały podatek – PORADLNE• kupcom nadał PRZYWILEJ SKŁADU oraz PRAWO

PRZYMUSU DROGOWEGO• wybudował wiele zamków, warowni, grodów,

dlatego mówi się, że „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”

b) reformy prawne:• zebrał i ujednolicił prawo wydając dwa statuty• nadał liczne przywileje ludności żydowskiej

c) reformy oświaty:• w 1364 roku ufundował pierwszy polski

uniwersytet – AKADEMIĘ KRAKOWSKĄ

Reformy Kazimierza Wielkiego:

Przed Mieszkiem I Polską rządzili tzw. legendarni władcy tacy jak Popiel, Siemowit, Lestek czy Siemomysł.

Część źródeł podaje, że istniał jeszcze jeden polski władca, pierworodny syn Mieszka II – BOLESŁAW ZAPOMNIANY. Jednak z powodu okrutnych i niegodziwych rządów, postanowiono wymazać go z kart historii.

Niektórych władców z dynastii Piastów uwieczniono na polskich banknotach o różnych nominałach: 10 zł – Mieszko I 20 zł – Bolesław I Chrobry 50 zł – Kazimierz III Wielki

CIEKAWOSTKI

Dziękuję za uwagę!

Przygotował:Maciej Góralczyk