Elif Şen, Fatma Çiftci, Duygu Acar, Gökçen Arkan, Sevgi Saryal

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Serum Sürfaktan Protein D Düzeyinin Hastalık

Şiddeti ile İlişkisi

Elif Şen, Fatma Çiftci, Duygu Acar, Gökçen Arkan, Sevgi Saryal

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD

Surfaktan Protein D (SPD)

Akciğere özgü bir biyobelirteç olduğu düşünülmektedirKollektin ailesinin bir glikoprotein üyesi Tip 2 pnömositlerden ve klara hücrelerinden salgılanırAntioksidan, antiinflamatuar ve immun sistemi koruyucu etkileri vardır.

SPD görevi

Surfaktan homeostazını sağlarEnfeksiyon ve allerjenlere karşı defans

mekanizmasında önemli bir rol oynar Çok çeşitli patojenleri bağlayarak

temizlenmesini sağlarApoptotik hücrelerin fagositozunu arttırırAyrıca efektör hücrelerden proinflamatuar

sitokinlerin salınmasına engel olur

GirişKOAH' da SPD' nin önemi

SPD, kaynağının sadece akciğer olması nedeniyle, akciğer inflamasyonunun sistemik

etkilerini gösterdiği düşünülmektedir.

SPD' nin akciğerde düşük, sistemik inflamasyona bağlı olarak serumda yüksek

düzeyde olmasının, KOAH patogenezinde ve progresyonunda rolü olabilir.

Amaç

Bu klinik araştırmanın amacı

akciğere özgün bir biyobelirteç

olduğu düşünülen SPD' nin KOAH

evresi ve şiddeti ile ilişkisini

belirlemektir

Araştırmaya dahil olma kriterleri

KOAH grubu:

Stabil dönemde (öksürük, balgam, dispnede artış, akciğer grafisinde yeni gelişimli

infiltrasyon olmayan)

En az 4 haftadır inhaler veya sistemik steroid kullanmayan

Son 3 ay içinde KOAH alevlenme nedeniyle hastane yatışı olmayan

Kontrol grubu:

Sağlıklı gönüllüler

MetotKOAH

n: 63Kontroln: 25

tıbbi öykü sigara

mesleksel maruziyet komorbidite

HemogramÜre

kreatininAST, ALT

lipid profiliCRP

AKG Akciğer grafisi

Spirometridifüzyon testi

akciğer volümleri

egzersiz testi (6DYT)

KOAH değerlendirme testi (CAT)Charlson Komorbidite İndeksi

StGeorge Yaşam Kalitesi Anketi

SPD çalışma yöntemi-Venöz kan örnekleri düz biyokimya tüpüne

konularak 30 dakika bekletildi

-1500/dk hızında oda sıcaklığında 15 dakika santrifüj edildi

-Steril pipetle örnekler steril plastik kaplara alınarak -80 °C' de kullanılıncaya kadar

saklandı

-Yeterli sayıya ulaşıldığında saklanan serumların bir kez çözülmesi sağlandı

- SPD düzeyleri sandwich enzyme immunoassay- ELISA kitleriyle (Biovendor,

Modrice, Czech Republic) çalışıldı

Tüm örnekler iki kez çalışıldı

KOAH ve kontrol grubunun özellikleri

KOAH n:63mean±SD veya n

Kontrol n:25mean±SD veya n

Yaş 63,67±9,16 53,8±8,23

Cinsiyet (K/E) 5 / 58 8 / 17

Sigara(kullanıyor/bırakmış/hiç kullanmamış)

7 / 50 / 6 7 / 11 / 7

Sigara (paket/yıl) 40,01±20,16 22,10±13,08

Biomass 10 1

Mesleksel maruziyet 21 2

Hospitalizasyon 11 0

Alevlenme sayısı (0/1/2) 47 / 14 / 2 25 / 0 / 0

KOAH ve kontrol grubunun solunum fonksiyonu parametreleri

KOAHn:63mean±SD

Kontroln:25mean±SD

PO2 (mmHg) 67,21±11,21

PCO2(mmHg) 38,20±3,38

SO2 (%) 93,43±4,34 97,31 ±2,01

FEV1(L) 1,72±0,70 3,14±0,82

FEV1 (%) 59,95±20,03 101,20±21,43

FVC (L) 2,94±0,81 3,99±1,12

FVC (%) 81,49±16,63 107,96±10,13

DLCO (%) 81,45±29,13

DLCO/VA 99,71±26,07

IC 2,94±0,84

TLC (%) 113,40±16,80

RV (%) 152,65±37,28

FRC (%) 125,79±28,83

KOAH grubunun egzersiz testi, CAT skoru ve yaşam kalitesi anketi

CAT: COPD Assesment Test (KOAH değerlendirme testi)

CKİ: Charlson komorbidite indeksi

SGRQ: Saint-George yaşam kalitesi anketi

KOAHn:63mean±SD veya n

6DYT (m) 454,94±104,12

CAT 11,50±8,24

CAT <10 / ≥10 34 / 29

CKİ 1,13±0,17

SGRQ 26,30±18,51

Evrelere göre KOAH hastalarının dağılımı

KOAH A, B, C, D gruplarının dağılımı

30; 48%

12; 19%

12; 19%

9; 14%

ABCD

Sonuçlar

KOAHn:63mean±SD

Kontroln:25mean±SD

p

SPD 171,85±113,00 106,80±46,68 p<0,05

VKi 27,36±4,41 29,49±4,00 p<0,05

SPD p

Yaş 0,135 p>0,05

VKİ -0,06 p>0,05

Sigara 0,124 p>0,05

Mesleksel maruziyet 0,102

p>0,05

CRP 0,138 p>0,05

LDL -0,299 p=0,05

6DYT -0,048 p>0,05

desaturasyon -0,117 p>0,05

CAT -0,007 p>0,05

SGRQ 0,074 p>0,05

CKİ 0,037 p>0,05

SonuçlarSPD p

FEV1(L) -0,266 p:0,042

FEV1 (%) -0,324 p:0,013

FVC (L) -0,172 p>0,05

FVC (%) -0,251 p=0,05

FEV1/FVC -0,343 p: 0,008

PO2 (mmHg) -0,131 p>0,05

PCO2 (mmHg) 0,325 p:0,020

DLCO -0,283 p: 0,034

DLCO/VA -0,06 p>0,05

IC -0,046 p>0,05

GOLD’ a göre hafif (Evre 1, 2) ve ağır (Evre 3, 4) evre KOAH gruplarının SPD ortalamasının karşılaştırması

GOLD evreleri

Evre 1 ve 2

n: 45mean±SD

Evre 3 ve 4

n: 18mean±SD

p

SPD 149.40±110.110 227.31±103.11 p: 0.002p<0,01

GOLD grupları (A, B, C, D) ile SPD ortalamalarının karşılaştırlması

GOLD gruplar

A n:30 mean±SD

Bn:12mean±SD

Cn:12mean±SD

Dn: 9mean±SD

p

SPD 145.27±98.65 168.32±142.79

192.32±95.87 231.26±120.31 p:0.076p>0.05

GOLD grupları (A ve B, C, D) ile SPD ortalamalarının karşılaştırlması

GOLD gruplar

A ve Bn:45mean±SD

Cn:12mean±SD

Dn:6mean±SD

p

SPD 149.40±110,11 231.50±114.29 219.63±88.22 p:0.008p<0.01

3 grubun SPD ortancaları farklı bulundu. Çoklu karşılaştırma testi ile bakıldığında A ve B olanların ortancası C’ den farklıdır (p<0,05)

A ve B ~ C p:0,025

A ve B ~ D p: 0,119

C ~ D p:1,00

GOLD’ a göre semptomu fazla (B,D) ve az (A,C) KOAH gruplarının SPD

ortalamasının karşılaştırması

GOLD grupları

A ve Cn: 42mean±SD

B ve Dn: 21mean±SD

p

SPD 158.89±98.94 195.30±134.25 p>0,05

GOLD’ a göre yüksek risk (C,D) ve düşük risk (A,B) KOAH grubunda SPD ortalamasının karşılaştırması

GOLD grupları

A ve Bn: 42mean±SD

C ve Dn: 21mean±SD

p

SPD 152.36±112.59 209.85±106.43 p:0,012p<0,05

Sonuç

Sonuç olarak SPD, stabil KOAH' da solunum fonksiyon kaybıyla ilişkili akciğere özgü bir serum belirteci olarak

kullanılabilir.

Parsiyel karbondioksit basıncı arttıkça serum SPD düzeyi artmaktadır.

Difüzyon kapasitesi azaldıkça SPD düzeyi artmaktadır.

Serum SPD düzeyi KOAH şiddeti, ağırlığı ve risk grubuyla ilişkilidir.

KOAH semptom şiddeti ile ilişkili değildir