I IIJ I IIIIlIIlIllIil mUll I eronoiC:Dya' memerhati...

•"I IIJ I IIIIlIIlIllIil mUll I I I I lit I 1111

a I I'Jmega,salns dan teknologlUTUSAN MALAYSIA· JUMAAT 9 MAC 2018

1IIII IIll111jl1111111111111111111111111111111111lU11I111I111111I11 t 11111111111111111I11I11 "111111111111111111111111111111

eronoiC:Dya'memerhati bll

ADA10 dan 11Mac 2018sekali lagi PersatuanPencinta Alam Malaysia(MNS)CawanganMelaka/Negeri Sembilan

menganjurkan aktiviti memerhatiBurung Pemangsa (Raptor Watch)di Tanjung Tuan, Melaka.

Aktiviti yang sudah menjadiacara tahunan sejak 1999mendapat pengiktirafanBahagian Promosi PelanconganJabatan Ketua Menteri Melaka.Program Raptor. Watch jugasudah pun ada dalam kalendarpelancongannegeri Melaka danterkenal dalam kalangan peminatburung pemangsa serta menjadidestinasi pelancong antarabangsaseperti Jepun, Korea, China,Singapura dan lain-lain.

MNSterus mengadakanaktiviti Raptor Watch setiaptahun bagi memastikan kawasanTanjung Tuan dipulihara.Tanjung Tuan ,merupakansatu -satunyahutan pantaidi pantai baratSemenanjtingTanah~elayu .

dan telah diwartakan sebagaiHutan Simpan, Rezab HidupanLiar, kawasan yang dilarangmemancing dan tapak sejarah.

Pada bulan Februari dan Mac.setiap tahun, berpuluh-puluhribu burung pemangsa akanterbang pulang ke HemisferaUtara dan datang lagi padahujung tahun apabila musimsejuk di tempat pembiakanmereka.

Bagi meneruskankemandirian. burung pemangsaini mesti memberikan kerjasamamemastikan laluan penghijrahanmereka dan kawasan pembiakanmereka selamat dan lestari.

Oleh kerana burung ini akanmenjadikan Malaysia sebagai 'laluannya maka kita mestilahmemperhebatkan penyelldikan,pendidikan dan kesedaran '

yang tinggi dalam kalanganpenduduknya. Tempat-tempatpenting yang perIu diberikanperhatian .dalam laluan burungpemangsa berhijrah ini adalahPulau Rupat, Indonesia, ,Tanjung Tuan dan Bukit Larut diSetnenanjung serta di SegentingKra, Thailand.

Kawasan tinggi 500 meter (m). Khao Dinsor di wilayah PathiuChumpon ini juga dikatakankawasan terbaik.di Asia untukmemerhati burung pemangsaberhijrah.

Memandangkan sepanjangpenghijrahan merekamemerIukan makanan dantempat berehat yang selamatmaka habitat laluan merekamestilah dijaga dilindungi dandipulihara. Justeru itu HutanSimpan Tanjung Tuan perIuterus dilindungi dan dipuliharasebagai ternpat burung ,pemangsa singgah, berehat dan

mendapatkanrnakanarisebagaibekalantenaga uritukterbang jauhkeKorea,

Guna satelit pantauburung bijra, ,

PADAtahun 2012,pengkaji "Jepun di bawah ProjekHachikuma KeioUniversity

telah menggunakan satelitbagi menentukan laluan hijrahyang tepat. Daripada empatsam pel yang digunakan telahmendapati penerbanganBurung Helang Lebah (Pernisptilorhyncus) memilih laluanberbeza yang berakhir di TimorTirnur dan Sulawesi, Indonesia.Burung -burung yang lebihkurang sebulan baru keluar darisarang telah mampu mengikutijejak laluan burung dewasasebelum ini. I

Antara 4 hingga 19Mac.tahunlalu, sukarelawan MNStelahmerekodkan 28,877 ekor burung

, pemangsa daripada lapanspesies melintasi Selat Melakamelalui ruang udara TanjungTuan.

Jumlah burung Helang Lebahboleh mencapai lebih 6000 ekorsehari melintasi Selat Melaka-pada waktu puncak dan antara2,000 hingga 3,000 pada hari-hari lain. Faktor cuaca sangatpenting membantu pergerakanmereka melintasi laut: Banyakcabaran yang dihadapi olehsukarelawan dalam mengiraburung semasamelintasi ruangudara Tanjung Tuanseperti jerebu,mendung atauhujan.

Mengenal pastidan mengira spesiesburung yang sedangmeluncur di udaramemerIukankemahiranyang tinggi danpengalaman yanglama. Padatahun2015

hanya 48,662 burung pemangsayang dapat dikira. Bilanganyang dilaporkan pada 2009adalah 3~,615,2010 (72,277),2015 (48,662) dan pada 2017sebanyak 28,877 ekor yangmenunjukkan bilangan yang'tidak sekata setiap tahun., Mungkin faktor cuaca, masa

dan keadaan semasa yang bolehmempengaruhi bilangan burung ,dan laluan mereka.

Kajian terperinci perIudijalankan bagi mendapatkanjawapan sebenar. Gabungan ahlisains biologi, ekologi, kaji cuacadengan menggunakan peralatan

terkini perIu dalammendapatkan "maklumatlengkap,penerbanganburunghelangini semasa

I melintasi! Selat Melaka. 'Mungkindengan minatkepada burunghelang berhijrahini dapat ;meningkatkanbilangan ahliornithologinegara.

Seperti yang'selalu disebutdalammediamassa, antarafaktoryangmempengaruhipopulasihidupan liaradalah gangguanhabitatnya, ,kehilangan

SEBAHAGIANpengunjung danpeminat burung,membanjiri TanjungYuan.

habitat terutama kawasanpembiakan, pencemaran bahankimia secara langsung atau

• tidaklangsung.penggunaanracun perosak,pencemaranplastik di lautan, pencemaranudara dan sebagainya yangboleh mengganggu populasiburung berhijrah telah lamadibincangkan.

Burung pemangsa khasnyadiancam oleh kehilanganhabitat disebabkan oleh aktiviti .manusia, pemencilan danpenurunan kualiti habitat,hilang atau kurang mangsaseperti mamalia keciI, danaktiviti pemburuan. Aktivitipembalakan di kawasanlereng dan puncak bukit jugamerupakan faktor pentingyang memberi kesan kepadalaluan burung pemangsa 'berhijrah.

Pengurusan kawasan hutanTanjung Tuan ini mestilahmemberikan pengawasandan kajian sepanjang tahun.Jabatan Ketua MenteriMelaka mestilah memberiperhatian agar kawasan ini .memenuhi kehendak programpemuliharaan burung pemangsayang melalui ruang udaraTanjung Tuan. Data yanglengkap dari segi kualiti hutansimp an ini perlu diadakandisamping kemudahan sesuaiuntuk pencerap,an burung.

Mungkin MNSdapatmembantu bagi menyediakanmaklumat lengkap bagitujuan pemuliharaan disamping mendapat manfaatkepada aktiviti pendidikan,pelancongan dan maruahnegara dalam pemuliharaankepelbagaiari biologi. Aktivitiyang dijalankan mestilahmemberi pertimbangan kepadakemampuan hutan berkenaanmenerima pelawat.

Jepun dan Siberia.Tambahan lagi kawasan

Hutan Simpan Tanjung Tuan initelah diiktiraf sebagai kawasanpenting burung-burung (IBA)oleh Birdlife International sebuahbadan penting antarabangsadalam hal pemuliharaanhabitat dan hidupan liar.Kerjasama Jabatan PerhutananSemenanjung Malaysia (JPSM),Jabatan Perlindungan Hidupan

, Liar dan Taman Negara(Perhilitan), Jabatan Perikanan,Bahagian Pelancongan, JabatanPendidikan, pihak berIluasatempatan (PBT)dan jabatan-jabatan lain yang berkaitan amatdiperIukan bagi kelangsunganpopulasi burung pemangsaberhijrah ini.

Malaysia sebagai sebuahnegara megabiodiversiti duniaseharusnya mengambil tindakanyang terbaik mempromosikanpemuliharaan burung pernangsa.

Aktiviti yang dilakukan olehpihak MNSini mestilah disokongdalam pelbagai cara daripadasemua pihak seperti kerajaan,swasta dan orang awam. ProgramRaptor Watch bukan sahaja untukpendidikan dan penghayatandalam kalangari pelajar, tetapijuga untuk kepentinganpelancongan. Banyak pihakakan mendapat faedah daripadaaktiviti pemuliharaan yangdipopularkan oleh MNSini.

Bagi pihak negara Malaysia,Persatuan Pencinta AlamMalaysia (MNS)mengambilinisiatif memberikan pendidikandan kesedaran kepada rakyatMalaysia terutamanya pelajar-pelajar sekolah sejak 20 dahulu.

Setiap tahun ramai pelajarsekolah, ahli MNSdan orangawam hadir di Tanjung Tuanbagi memerhati burung-burung pemangsa yangmelintasi Selat Melaka dariPulau Rupat, Sumatera ke ,Tanjung Tuan, Melaka sejauh ,

Pemerhatlan selama16 hari pada tahun 2017

Burung Helang LebGh(Pemis ptilorhyncus) ,: 28.054 ekor.'

Burung Helang IJcwJ Hitam(Aviceda leuphotes)

, :606ekor. .

Burung Helang KepalaKela/lU (Butastur indicus):124ekor.

38 km. Media massa juga turutmempromosikan aktiviti inisetiap tahun. Tahun ini dijangkalebih 1,000 orang pelajar daripadalebih 20 sekolah di Melaka danNegeri Sembilan akan hadir. Bagipelajar yang telah mendaftarakan mengikuti pelbagai 'aktiviti seperti merentas hutan,membersih pantai, memerhatiburung taman, mengira burungpemangsa dan banyak lagi aktivitiselain daripada pameran yangdiadakan.

Semua aktiviti ini adalah

bertujuan untuk mendidik,memberikan kesedaran danpenghayatan kepada generasimuda tentang pemuliharanhidupan liar amnya dan burung ,pemangsa khasnya. Merekajuga akan lebih memahamipentingnya kawasan TanjungTuan Ini di lindungi disamping pemuliharaan burungpemangsa.

Setiap tahun sukarelawandalam kalangan ahli MNSdan peminat burung mengiraburung-burung pemangsa yangmelintasi Selat Melaka. Menurutlaporan Journal of Rapt orResearch 2014, pada tahun 2009(selama 332jam pemerhatian)sebanyak 37,615burungpemangsa berhijrah daripada11spesies telah melintasi SelatMelaka di ruang udara.TanjungTuan manakala 72,'4.77ekordari 10 spesies pada tahun 2010(selama 465 jam pemerhatian)._Penghijrahan burung

pemangsa ke Heniisfera Selatansemasa musim sejuk di utaramengambil mas a antara 60hingga 70 hari. Penerbanganitu melalui kawasan sejauh10,000 kilometer dari Siberia,Utara China, Jepun dan Korea keHimalaya dan Malaysia.

THE RAPTORS OFTANJUNG TUAN