Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Hein van Kleef ... · Hoe omgaan met watercrassula? Een...

Hoe omgaan met watercrassula?Een vertaling van experimenten voor beheer

Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen)Hein van Kleef (Stichting Bargerveen)Emiel Brouwer (Onderzoekcentrum B-Ware)

Watercrassula Herkomst Australië

Aquatisch – semiterrestrisch

Brede range aan standplaatscondities

Concurrent

Zuurstofloosheid

Waterchemie

Opvullen waterlaag

Watercrassula

Akkerenven – Brabantse Wal

Watercrassula in Nederland

Bestrijdingsmethoden

Dwingeloosche heide

Afgraven en afdekken

Afdekken

Kleuren van het water

Huis ter Heide Huis ter Heide

Bestrijdingssucces

Van Kleef et al. 2016

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Num

be

r o

f stu

die

s

Eradication measures

Not recordedNot effective (not completely eradicated)Effective (completely eradicated)

Chemical Mechanical Physical

Condities geschikt voor eradicatie

Kleine besmettingen

Besmetting aanwezig in een geïsoleerd watersysteem

Alleen op terrestrische locaties

Waarom een systeemgerichte aanpak?

Bestrijding is vrijwel onmogelijk of niet duurzaam

Bestrijding is ingrijpend

Nieuwe vestiging uit restanten of van elders

Indicaties dat sturing op standplaatscondities mogelijk is: Veel besmettingen in terreinen van recente natuurontwikkeling

Biomassaproductie is ongekend hoog in vennen

Soort is niet overal dominant

Veldstudie

>40 locaties (vennen, natte laagten e.a.)

Veldstudie - Aquatisch

Biomassa watercrassula

Veldstudie - AquatischConcurrerende soorten (bedekking >40%)

< 100 g·m-2 > 100 g·m-2

Gesteeld glaskroos 3 0

Pilvaren 1 0

Oeverkruid 2 0

Knolrus 2 0

Vensikkelmos 1 0

Aantal wateren 12 10

Watercrassula biomassa

Veldstudie - TerrestrischConcurrerende soorten (bedekking >40%)

< 100 g·m-2 > 100 g·m-2

Pitrus 2 0

Pilvaren 4 0

Knolrus 3 0

Veelstengelige waterbies 3 0

Veenmos 2 0

Aantal wateren 18 8

Watercrassula biomassa

Sturende factoren op oever

Groei

Vestiging

Effect van: Nutriënten (stikstof en fosfaat)

Concurrentie

Experiment 1 - Groei

Kratten met 8 cm venbodem

Twee concurrenten Oeverkruid en moerashertshooi

Twee stikstofbehandelingen 0 en 100 µm ammoniumnitraat

Drie fosfaatbehandelingen 0, 5 en 10 µm orthofosfaat

Watercrassula

Ve

ran

de

rin

g in

be

de

kkin

g (%

)V

era

nd

eri

ng

in b

ed

ekk

ing

(%)

Watercrassula

Watercrassula

Ve

ran

de

rin

g in

be

de

kkin

g (%

)V

era

nd

eri

ng

in b

ed

ekk

ing

(%)

Watercrassula

WC + Oeverkruid

WC + Moerashertshooi

Oeverkruid

Moerashertshooi

Watercrassula

WC + Oeverkruid

WC + Moerashertshooi

Oeverkruid

Moerashertshooi

Ve

ran

de

rin

g in

be

de

kkin

g (%

)

Experiment 2 - Vestiging

Kratten met 8 cm venbodem

2 concurrenten en controle Oeverkruid, pilvaren, kale bodem

2 ganzenbehandelingen 0 en 30 gram feces

Elke bak fragmenten watercrassula 60 stuks á 3 mm

Experiment 2 - Vestiging

0

10

20

30

40

50

60

ok ok-p ok-kb ok-kb-p pv pv-p pv-kb pb-kb-p

Aan

tal v

est

igin

gen

Behandeling

ok

pv

Experiment 2 – Vestiging & Biomassa

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

ok ok-p ok-kb ok-kb-p pv pv-p pv-kb pb-kb-p

Bio

mas

sa W

ate

rcra

ssu

la (

g)

Behandeling

ok

pv

Voorlopige conclusiesStandplaats

Limitatie door koolstof en stikstof

Facilitatie door open systemen en ganzenfeces

Ontwikkeling en vestiging watercrassula beperkt door concurrentie Concurrenten: oeverkruid, moerashertshooi, glaskroos, pilvaren, veenmos,

veelstengelige waterbies, pitrus

Natuurterreinen

Goed ontwikkelde vennen zonder vermesting geen watercrassula dominantie

Natuurontwikkeling op bv. voormalige landbouw wel watercrassula dominantie

Systeemgericht bestrijden Nodig

Kennis van standplaatscondities

Werkwijze

Biomassa verwijderen

Ecosysteem weerbaarder maken Vermestingsproblemen opheffen, sturen abiotiek, successie stimuleren, ganzen weren

Resultaat

Veerkrachtiger ecosysteem

Verlaagde vestigingskans

Bij onverhoopt toch vestigen geen dominantie

Minder ecologische schade

Richtlijnen voor beheer Voorkomen

Vermesting

Onnodig ‘graafwerk’

Inschatten

Risico’s Nabije besmettingen?

Vermestingsproblemen?

Eigenschappen systeem?

Handelen

Afweging voor eliminatie / beheer

Systeemgerichte maatregelen uitvoeren

Monitoren en rapporteren

Discussie

Dank voor uw aandacht