Karol Miarka Nieustraszony trybun polskiego ludu na Górnym Śląsku

Karol MiarkaKarol Miarka

Nieustraszony Nieustraszony trybun polskiego trybun polskiego ludu na Górnym ludu na Górnym ŚląskuŚląsku

Autor: Beata Kozielska-Oleś, SP 21 im. Karola Miarki w RybnikuRybnik, 2007

Urodził sięUrodził się22 października 22 października 1825 r1825 rokuokuw Pielgrzymowicach w Pielgrzymowicach na na ŚŚląskuląsku

Karol MiarkaKarol Miarka syn nauczyciela, syn nauczyciela, Antoniego rodem Antoniego rodem z Mikulczycz Mikulczyc i Karolinyi Karolinyz Borówków. z Borówków.

Dom,Dom,w którym w którym urodził się urodził się Karol Miarka i Karol Miarka i szkoła, szkoła, w której się w której się uczyłuczył

Obecnie w tym miejscu mieści Obecnie w tym miejscu mieści się przedszkole a pamiątkowe się przedszkole a pamiątkowe tablicetablice przypominają o tym, przypominają o tym, kto się tu urodził.kto się tu urodził.

Kapliczka Kapliczka ufundowana ufundowana przez Karolaprzez Karola Miarkę przy Miarkę przy

obecnej obecnej

ul. Rymeraul. Rymera

w Mikołowiew Mikołowie

Kościółek pw. Kościółek pw. śśw. Katarzynyw. Katarzynyw w PPielgrzymowicachielgrzymowicachw którym Karol w którym Karol Miarka został Miarka został ochrzczony, ochrzczony, a później pracował a później pracował jako organistajako organista

Karol Miarka uczył się:Karol Miarka uczył się:

- w szkole w Pszczynie,- w szkole w Pszczynie, - w gimnazjum w Gliwicach- w gimnazjum w Gliwicach

- w seminarium nauczycielskim- w seminarium nauczycielskim w Głogówku. w Głogówku.

Cała jego edukacja była niemieckaCała jego edukacja była niemiecka

Karol Miarka Karol Miarka z żoną Emiliąz żoną Emilią

Pracował jako nauczyciel Pracował jako nauczyciel w Lędzinach, w Lędzinach, UrbanowicachUrbanowicachi Piotrowicach. i Piotrowicach. Po śmierci ojca objął Po śmierci ojca objął szkołęszkołęw Pielgrzymowicach.w Pielgrzymowicach.Czuł się wtedy Niemcem. Czuł się wtedy Niemcem.

Na dalszy kształt życia Karola Miarki Na dalszy kształt życia Karola Miarki znaczący wpływ miały trzy osoby:znaczący wpływ miały trzy osoby:

- ksiądz Bernard Bogedain, późniejszy- ksiądz Bernard Bogedain, późniejszy biskup biskup - Józef Chociszewski- Józef Chociszewski

- Paweł Stalmach - Paweł Stalmach

Karol Miarka po Karol Miarka po spotkaniu z ks. spotkaniu z ks. Bernardem Bernardem Bogedainem zaczął Bogedainem zaczął na nowo uczyć się na nowo uczyć się języka polskiego. języka polskiego. Zrozumiał, że Zrozumiał, że należy pielęgnowaćnależy pielęgnowaći szanować język i szanować język polski. polski.

Ksiądz Bernard BogedainKsiądz Bernard Bogedain

Nadzorował pracę Nadzorował pracę szkół. Był Niemcem, szkół. Był Niemcem, ale pięknie mówił po ale pięknie mówił po polsku. Uważał, że polsku. Uważał, że Polacy mają prawoPolacy mają prawoi obowiązek i obowiązek posługiwać się swoim posługiwać się swoim rodzinnym językiem. rodzinnym językiem.

Paweł Stalmach Paweł Stalmach przyjaciel Karolaprzyjaciel Karola..

Sprowadził Miarkę Sprowadził Miarkę do Cieszyna do Cieszyna i udowodnił mu, i udowodnił mu, że Polacy posiadają że Polacy posiadają własną literaturę.własną literaturę.

Józef Chociszewski – Józef Chociszewski – pisarz, wydawca pisarz, wydawca publicysta. publicysta. Dokształcał Karola Dokształcał Karola Miarkę w zakresie Miarkę w zakresie historii i literaturyhistorii i literatury

W tym artykule W tym artykule Karol Miarka Karol Miarka odważnie odważnie skrytykował skrytykował niemiecką politykę niemiecką politykę wobec Polakówwobec Polaków

Otto von BismarckOtto von Bismarck – nieprzejednany – nieprzejednany wróg Karola Miarkiwróg Karola Miarki

Karol MiarkaKarol Miarkawspółpracowałwspółpracowałz redagowaną przez z redagowaną przez Pawła Stalmacha Pawła Stalmacha „GwiazdkąCieszyńską” „GwiazdkąCieszyńską” w której opublikował w której opublikował “Górkę Klemensową” “Górkę Klemensową”

Dziełem życia był Dziełem życia był tygodnik - ”Katolik” tygodnik - ”Katolik” wydawany najpierw wydawany najpierw w Królewskiej Hucie, w Królewskiej Hucie, późniejpóźniej w Mikołowie.w Mikołowie.JednoJednoz najważniejszych z najważniejszych pism walczących pism walczących o polskość ludu o polskość ludu śląskiego. śląskiego.

W latach 1868-1869 W latach 1868-1869 redagował czasopismo redagował czasopismo „Zwiastun Górnośląski” „Zwiastun Górnośląski”

W Mikołowie Karol Miarka założył W Mikołowie Karol Miarka założył własną drukarnię i wydawnictwo, własną drukarnię i wydawnictwo, które zasłużyło się w krzewieniu które zasłużyło się w krzewieniu polskiego czytelnictwa na Śląskupolskiego czytelnictwa na Śląsku

Syn Karola Miarki - Syn Karola Miarki - Karol młodszy Karol młodszy kontynuował dziełokontynuował dziełoojcaojca

Karol Miarka syn, Karol Miarka syn, wznawiał dzieła ojcawznawiał dzieła ojcai zapoczątkował i zapoczątkował wydawanie kalendarzywydawanie kalendarzy

Karol Miarka nie tylko bronił języka Karol Miarka nie tylko bronił języka polskiego i wiary katolickiej ale był polskiego i wiary katolickiej ale był również obrońcą ludzi i ich praw.również obrońcą ludzi i ich praw.Powołał stowarzyszenie Kasyno Powołał stowarzyszenie Kasyno Katolickie, w którym organizował Katolickie, w którym organizował m. in. spotkania teatralnem. in. spotkania teatralne

Władze pruskie Władze pruskie ukarały Karola Miarkę ukarały Karola Miarkę za artykuły w obronie za artykuły w obronie języka polskiegojęzyka polskiegoi praw kościoła i praw kościoła katolickiego. katolickiego. W więzieniach spędził W więzieniach spędził w sumie 3 lata w sumie 3 lata

Zmarł w CieszynieZmarł w Cieszynie15 sierpnia15 sierpnia1882 r. Został 1882 r. Został pochowanypochowanyw Grobowcu w Grobowcu Zasłużonych Zasłużonych na cmentarzu na cmentarzu w Cieszynie w Cieszynie

-artykułów-artykułów

-powieści-powieści

-dramatów-dramatów

-komedii-komedii

-sztuk teatralnych-sztuk teatralnych

Karol Miarka jest Karol Miarka jest autorem:autorem:

Powieści:Powieści:„Górka Klemensowa”,„Górka Klemensowa”,„Husyci na Górnym Śląsku”, „Szwedzi „Husyci na Górnym Śląsku”, „Szwedzi w Lędzinach”, „Petronela pustelnica w Lędzinach”, „Petronela pustelnica na Górze św. Anny”na Górze św. Anny”

Dramaty:Dramaty:„Sąsiedzi w na granicy”, „Żłóbek”, „Sąsiedzi w na granicy”, „Żłóbek”, „Bóg widzi”, „Sądy Boże”„Bóg widzi”, „Sądy Boże”

Dorobek pisarskiDorobek pisarski

Sztuki teatralne: Sztuki teatralne: „Kulturnik”, „Żuawi, zdarzenie„Kulturnik”, „Żuawi, zdarzenie z najnowszych czasów”, z najnowszych czasów”,„Dzwonek św. Jadwigi”„Dzwonek św. Jadwigi”

Komedie:Komedie:„Mosiek spekulant”, „Podarunek „Mosiek spekulant”, „Podarunek Żydowski”, „Stawka”, „Rewolucja Żydowski”, „Stawka”, „Rewolucja kobiet” kobiet”

Popiersie Karola Popiersie Karola Miarki w sali Miarki w sali obrad Sejmu obrad Sejmu Śląskiego Śląskiego w Katowicachw Katowicach

Bibliografia:Bromboszcz Bogusław, Szendzielorz Ryszard: Drukarnia im. Karola Miarki w Mikołowie. Mikołów: Drukarnia im. K. Miarki „Tolek”, 2005. ISBN 83-909503-5-9. s. 22-42.Grim Em: Paweł Satalmach, Karol Miarka. Katowice; Cieszyn: Komitet obchodu 100 rocznicy urodzin P.Stalmacha i K. Miarki, 1924.Miarka Karol: Głos wołającego na puszczy Górnośląskiej czyli o stosunkach ludu polskiego na Śląsku. Katowice: Śląsk, 1984.Miarka Karol: Górka Klemensowa. Powieść z czasów zaprowadzenia chrześcijaństwa na Śląsku. Katowice, Lędziny: Secesja, 1992. ISBN 83-216-0392-0Mierzwa Irena: Działalność wydawnicza Karola Miarki młodszego. Opole:Instytut Śląski, 1976.Miekina Leon: Karola Miarki związki z Cieszynem. Cieszyn: Towarzystwo Miłośników Regionu, 1985.Moskal Jerzy, Wilczek Stanisław: Album pisarzy śląskich. Opole:Instytut Śląski, 1976.Musiolik Longin: Śląscy patroni rybnickich ulic. Rybnik, PTTK, 1994. s. 27.

Źródło ilustracji:Biedroń Jacek, Bojdoł Andrzej, Bromboszcz Bogusław, Dmetrecki Mariusz, Pilszak Janusz,Szendzielorz Ryszard: Drukarnia im. Karola Miarki w Mikołowie. Mikołów: Drukarnia im. K. Miarki „Tolek”, 2005.