View
3.087
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Cz
te
ry e
le
me
nt
y. Szwedzki design
dzisiaj
Szwedzki design dzisiaj Contemporary Swedish Design
Design 4 elements
Cztery elementy
Wystawa zorganizowana
w ramach prowadzonego
przez Instytut Wzornictwa
Przemysłowego kluczowego
projektu Zaprojektuj swój
zysk. Poprawa konkurencyj-
ności przedsiębiorstw poprzez
zastosowanie wzornictwa
(innowacja produktowa
i procesowa).
The exhibition was created as
part of the key project Design
your Profit. The improvement of
the competitiveness of enterprises
through the application of design
(product and process innovation),
conducted by Instytut Wzor-
nictwa Przemysłowego (Insti-
tute of Industry Design).
Wystawa / Exhibition
Cztery Elementy. Szwedzki design dzisiaj
Design 4 Elements. Contemporary Swedish Design
Kurator, projekt aranżacji oraz identyfikacja / Curator, Exhibition Design and IdentityMargarita Bergfeldt Matiz
Komisarz wystawy / Exhibition ManagerIzabela Jasińska
Organizator / OrganizerInstytut Wzornictwa Przemysłowego sp. z o.o.ul. Świętojerska 5/7, 00–236 Warszawawww.iwp.com.pl
Współpraca / Co-operationInstytut Szwedzki w Sztokholmie
Patron honorowy / Honorary PatronageAmbasada Szwecji w Warszawie
Katalog / Catalogue
Redaktor / EditorIzabela Jasińska
Tłumaczenie / TranslationIdiomas s.c. Biuro Tłumaczeń
Opracowanie graficzne / Graphic DesignJakub Jezierski
Krój pisma / TypefaceBerling Nova
Wydawca / Published byInstytut Wzornictwa Przemysłowego
Druk / PrintDrukarnia Efekt Warszawa
© 2009 Autorzy / Authors
Warszawa / Warsaw 2009
(5)
Spis treści / Contents
7
Beata Bochińska
Wstęp / Introduction
11
Lisbeth Svengren Holm
Szwedzka ekonomia i wartość wzornictwa
przemysłowego / Swedish Economy
and the Value of Industrial Design
35
Kerstin Wickman
Cztery elementy / The Four Elements
95
Lista wystawców / Exhibitors
and Producers list
(7)
Szwedzkie przysłowie „Im więcej kucharzy, tym
gorsza zupa” doskonale oddaje rzeczowe podejście
do wzornictwa naszych północnych sąsiadów znad
Bałtyku. Tradycja prostego i funkcjonalnego designu
jest wspólna nie tylko dla projektantów skandynaw-
skich, ale także dla całego regionu Morza Bałtyc-
kiego, w tym Polski. Regały Billy z Ikea i typowa
polska „meblościanka Kowalskiego” mają podobny
demokratyczny rodowód i podobnie postawione
założenia projektowe, a jednak to te pierwsze stały
się produktem globalnym. Szwecja może pochwalić
się także innymi, poza Ikea, globalnymi markami
opartymi o wzornictwo, jak chociażby Electrolux,
Volvo, Absolut, Ericsson, których produkty prezen-
towane są na wystawie współczesnego wzornictwa
szwedzkiego Cztery Elementy. A zatem, gdzie tkwi
sekret ponadnarodowych sukcesów tego zaledwie
9-milionowego narodu?
Raporty poświęcone wzornictwu i innym prze-
mysłom kreatywnym, które ukazały się w ostatnich
latach, między innymi cykl raportów BEDA opubli-
kowanych za lata 2000–2005, raport Sir Coxa z 2005
czy raport KEA z roku 20061, zgodnie wskazują
zarówno na dwucyfrowy wzrost samego rynku usług
Beata Bochińska
The Swedish proverb “Ju fler kockar, desto sämre
soppa”, which literally means “the more cooks, the
worse the soup” perfectly renders our northern
Baltic neighbours’ approach to design. The tradition
of a simple and functional design is common not
only for Scandinavian designers, but also for the
entire region of the Baltic Sea, including Poland.
The “Billy” bookcases and wall shelves of IKEA and
the typical Polish wall unit are of similar democratic
origin and similarly established design assumptions,
however the first ones became a global product.
Sweden may, apart from IKEA, boast other,
global brands based on designing, as for example
Electrolux, Volvo, Absolut, Ericsson, whose products
were presented at the exhibition of contemporary
Swedish design: Design 4 Elements. Now then,
where lies the rub of the transnational success of
that scarcely 9-million nation?
Reports devoted to design and other creative
industries, which were published during the
last years, among others the BEDA reports cycle
published for the years 2000–2005, Sir Cox’s report
of 2005 or KEA’s report of 20061, accordingly indicate
both a double-digit increase of the design service
Ju fler kockar, desto sämre soppa
(8)
związanych z designem, jak i na ich istotny wpływ
na rozwój konkurencyjności całej gospodarki. Bada-
nie aplikacji wzornictwa przeprowadzone przez IWP
w roku 2007 w ponad 300 polskich firmach – zakoń-
czone raportem dla Ministra Gospodarki, potwierdza
świadomość kluczowej roli wzornictwa u zdecydo-
wanej większości badanych przedsiębiorstw. Polscy
przedsiębiorcy uznają jego znaczenie szczególnie dla
wyróżnienia produktu na rynku, wzrostu satysfakcji
konsumenta i poprawy wizerunku firmy, a także dla
podniesienia ceny i marży. W konsekwencji raportu
IWP, wzornictwo zostało uznane za strategiczny
kierunek rozwoju polskiej gospodarki i objęte pro-
gramem wsparcia w ramach Programu Operacyjnego
Innowacyjna Gospodarka, co oznacza blisko 200
mln euro na finansowanie projektów wzorniczych
w przedsiębiorstwach oraz 4 mln euro na projekt
kluczowy Instytutu Wzornictwa Przemysłowego.
Zadaniem realizowanego przez Instytut projektu
Zaprojektuj Swój Zysk – skierowanego do przedsię-
biorców i projektantów, który wystartował w maju
2009 roku i potrwa do 2011, jest udostępnienie wiedzy
i dobrych praktyk w obszarze wzornictwa ponad 550
firmom i 100 projektantom.
Jak pokazuje przypadek Szwecji, wizerunek kraju
może być budowany poprzez dobry design. W ramach
współpracy regionalnej krajów regionu Morza Bał-
tyckiego, której patronuje w Polsce Urząd Komitetu
Integracji Europejskiej, planujemy wykorzystać
powinowactwo w myśleniu o roli i znaczeniu designu
market and its significant impact on the development
of the competitiveness of the entire economy. An
analysis of the application of design conducted by the
IWP (Institute of Industrial Design) in 2007 in over
300 Polish companies – concluded with the report
for the Minister of Economy, confirms the awareness
of the key role of design in most of the examined
enterprises. Polish entrepreneurs recognize its
significance especially for distinguishing the product
on the market, increasing consumer satisfaction and
improving the company’s image, as well as for raising
prices and margins. As a result of the IWP report,
industrial design was declared a strategic orientation
in the development of the Polish economy and
included in a support programme within the
Operational Programme of Innovative Economy,
which denotes almost 200 million Euros for financing
industrial design in enterprises and 4 million Euros
for a key project of the Institute of Industrial Design.
The aim of the project Design Your Profit, realized
by the institute and directed at entrepreneurs and
designers, which started in May 2009 and will last till
2011, is to make knowledge and good design practices
available to 550 companies and 100 designers.
As in the case of Sweden, the country’s image
can be built by good design. Within the regional
cooperation of the Baltic countries, which in
Poland is under the patronage of the Committee
on European Integration, we are planning to use
the connections and think about the role and
(9)
significance of design for society and economy in
the process of building the image of the entire
Baltic Sea region. The IWP is the initiator and
chief organizer of the design festival of the Baltic
States – Gdynia Design Days, where in 2009 we
presented a.o. the Swedish design exhibition
Design 4 Elements, the premises of which perfectly
correspond to such a cooperation.
Will the governmental support of design bear
fruit in the form of global Polish brands based on
design, with its characteristic democratic features?
Will universal design (e.g. for the disabled, the
elderly) develop, following the idea of sustainable
development, ecology, energy saving (which we
admire in our Swedish partners)? Those questions
will be answered in the next few years.
Meanwhile let us quote the well-known Polish
proverb „Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść”,
which in turn literally translates as “where there are
six cooks, there is nothing to eat” and which just
like the Swedish title proverb calls to simplicity and
moderation in the search of solutions, also design
solutions. In view of Swedish design, it is rather
difficult not to agree with that message.
Beata Bochińska President of Institute of Industrial Design, Design Your Profit project director
1) The BEDA (The Bureau of European Design Associations) Communication Series 2000–2005; The Cox Review of Creativity in Business 2005, KEA European Affair’s The Economy of Culture in Europe 2006.
dla społeczeństwa i gospodarki w procesie budowania
wizerunku całego regionu Morza Bałtyckiego. IWP
jest inicjatorem i głównym organizatorem festiwalu
designu krajów nadbałtyckich Gdynia Design Days,
którego założenia świetnie wpisują się w taką współ-
pracę (w 2009 na GDD pokazujemy między innymi
wystawę wzornictwa szwedzkiego).
Czy owocem wsparcia państwa dla designu będzie
powstanie globalnych polskich marek opartych
o wzornictwo, z jego charakterystycznym demokra-
tycznym rysem? Czy nastąpi rozwój projektowania
uniwersalnego (np. dla niepełnosprawnych, starszych,
wykluczonych) kierującego się ideą zrównoważonego
rozwoju, ekologii, oszczędności energii (co tak podzi-
wiamy u szwedzkich partnerów)? Odpowiedzi na te
ważne pytania otrzymamy w najbliższych latach.
Tymczasem przytoczmy znane polskie przysłowie
„Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść”, które
podobnie jak tytułowe powiedzenie szwedzkie nawo-
łuje do prostoty i umiaru w poszukiwaniu rozwiązań,
także projektowych. Oglądając szwedzki design
trudno nie zgodzić się z tym przesłaniem.
Beata Bochińska Prezes Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, dyrektor projektu Zaprojektuj Swój Zysk
1) The BEDA (The Bureau of European Design Associations) Communication Series 2000–2005; The Cox Review of Creativity in Business 2005, KEA European Affairs’s The Economy of Culture in Europe 2006.
(11)
Introduction
The relationship between design and economic
viability is often perceived as unproblematic by
the designers in the sense that they presume
a positive correlation between good design and
profitability. At the same time the relationship
has also been perceived as problematic, since
there is often a lack of knowledge about how,
when, and why design is viable. The arguments
are often anecdotal. Scientific studies, that in
a more systematic manner examine whether this
is indeed the case, suggest that those companies
that are good at using design strategically
are more profitable than others. This was for
instance the result of a study done by two
Wprowadzenie Związek pomiędzy wzornictwem i ekonomiczną
opłacalnością jest często postrzegany przez projek-
tantów jako bezproblemowy – w takim sensie, że
zakładają oni pozytywną współzależność pomiędzy
dobrym designem a rentownością. Ale jednocześnie,
związek ten został uznany za skomplikowany, po-
nieważ często mamy do czynienia z brakiem wiedzy,
w jaki sposób, kiedy i dlaczego design jest opłacalny.
Argumenty przybierają często formę anegdotyczną.
Badania naukowe, które w bardziej systematyczny
sposób pozwalają ustalić, czy powyższe stwierdzenie
jest prawdą, wskazują, że firmy umiejące korzystać
z wzornictwa w sposób strategiczny odnoszą większe
zyski niż konkurencja. Takie wyniki wskazały ba-
Swedish Economy and the Value of Industrial Design
Szwedzka ekonomiai wartość wzornictwa przemysłowego
Lisbeth Svengren Holm
(12)
dania przeprowadzone przez dwóch amerykańskich
naukowców w latach 1997 oraz 20011, potwierdzone
przez badanie zrealizowane przez British Design
Council w roku 2004 (rys. 1).
American researchers in 1997 and 20011 and
confirmed by a study done by the British Design
Council in 2004, see figure 1 below.
Rysunek 1: Wzrost średniej wartości udziałów w spółkach, które otrzymały nagrody za design, a tym samym zostały uznane za dobry wzór (niebieska linia), w porównaniu ze średnią wartością udziałów w 500 największych firmach (czarna linia) notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Londynie (Financial Times Stock Exchange London). Źródło: Design Council, luty 2004 r.
Figure 1: The development of the average share value between those companies who have received design awards, thereby considered as good design (blue curve) in comparison with the average share value of the largest 500 (black curve) on FTSE (Financial Times Stock Exchange London). Source: Design Council, February 2004
Rentowność / Profability
Firmy intensywnie stosujące wzornictwo / Design intensive companies
Średnia dla 500 firm notowanych na FTSE / Average 500 on FTSE
Czas / Time
1994 2004
(13)
So, are the designers right in their
assumptions? To judge whether the designers
are right or wrong we have to see design in
relation to the dynamics of business and
economy in order to understand why design
indeed contributes to a profitable business but
also the conditions for it. In this article we will
discuss the development of design, in particular
industrial design, and how it creates values to
business and an increased competitive strength
to enterprises in the Swedish context. We will
start with the development of the Swedish
economy and its consequences on industrial
design. The recent financial crises have changed
the situation for and the structure of the
Swedish economy, thereby enhancing Sweden as
a service economy. This change started several
years ago but accelerated when the economic
recession hit Sweden in the end of 2008.
Swedish Economy and the impact on design
Sweden is known for its form and design. This
applies to everything from glass, textiles to
automobiles and telephones. We differentiate,
however, between form and industrial design.
While form is closely linked to materials based
companies, such as glass, textiles, fashion and
furniture, industrial design is more related to
Zatem, czy założenia projektantów są słusz-
ne? Aby ocenić, czy projektanci mają rację, należy
spojrzeć na wzornictwo w świetle dynamiki biznesu
i gospodarki, co pozwoli zrozumieć zarówno powody,
dla których wzornictwo faktycznie ma wpływ na
rentowność, jak również warunki, które muszą być
spełnione, aby taka sytuacja zaistniała. W niniejszym
artykule omówimy rozwój wzornictwa, w szczególno-
ści wzornictwa przemysłowego, oraz sposoby, w jakie
wzornictwo pomaga w tworzeniu wartości dla bizne-
su oraz przewagi konkurencyjnej dla przedsiębiorstw
w kontekście rynku szwedzkiego. Na początku omó-
wimy rozwój szwedzkiej ekonomii i jego konsekwen-
cje w odniesieniu do wzornictwa przemysłowego.
Obecny kryzys finansowy zmienił sytuację i strukturę
szwedzkiej ekonomii, uwydatniając cechy gospodarki
usługowej. Zmiany te rozpoczęły się kilka lat temu,
natomiast przyspieszenie nastąpiło pod koniec roku
2008, gdy Szwecję dotknęła recesja.
Szwedzka ekonomia i wpływ na wzornictwo
Szwecja słynie z formy i wzornictwa. Dotyczy to
wszelkich produktów, począwszy od szkła, poprzez
tekstylia, samochody i telefony. Istnieje jednak
rozróżnienie pomiędzy formą i wzornictwem prze-
mysłowym. Podczas gdy forma odnosi się do firm
zajmujących się produkcją wyrobów ze szkła, teksty-
liów, mebli oraz branży mody, wzornictwo przemy-
1
(14)
słowe ma większe zastosowanie w firmach techno-
logicznych. Projektanci wzornictwa przemysłowego
pojawili się w Szwecji jako grupa zawodowa w latach
50. ubiegłego wieku. Ale granice nie są ostre. Więk-
szość projektantów porusza się pomiędzy różnymi
gałęziami przemysłu, znacząca większość zajmuje
się wzornictwem produktów fizycznych, niezależ-
nie od branży czy klientów, dla których pracują. To
jednak będzie się zmieniać. Zjawisko dotyczy głównie
projektantów wzornictwa przemysłowego, którzy roz-
poczęli współpracę z dostawcami usług – w tej branży
wynikiem pracy nie zawsze jest produkt fizyczny, lecz
cały system produktów i usług. Do tego zagadnienia
jeszcze powrócimy.
Rozwój wzornictwa przemysłowego w Szwecji
jest ściśle związany z historią szwedzkiego przemysłu
i społeczeństwa. Ze społeczeństwa rolniczego w XIX
wieku, Szwecja stała się społeczeństwem przemysło-
wym, w którym w porównaniu z relatywnie niską
liczbą ludności funkcjonuje znacząca liczba dużych
międzynarodowych firm. Takie spółki, będące głów-
nie przedsiębiorstwami świadczącymi usługi business-
to-business (B2B) dominowały na rynku szwedzkim
przez cały wiek. Szwecja to bogaty kraj, jeżeli chodzi
o zasoby naturalne, takie jak lasy, woda i minerały.
Zasoby te stały się podstawą działalności dużych firm
w branżach drzewnej i celulozowej, metalowej i sta-
lowej, a później również w branży energetycznej. Za
przykład mogą posłużyć między innymi spółki Stora
Enso, SSAB oraz Vattenfall.
technology-based firms. Industrial designers
emerged as a profession in the 1950s in Sweden.
But there are no sharp boundaries. Most
designers commute between different industries.
However, the vast majority of designers work
with design of physical products, regardless of
which industry or clients they work for. This is
about to change though. It applies in particular
to industrial designers who have started to work
with service providers, where the outcome is
not always a physical product, but a system of
products and services. We shall come back to
this.
The development of industrial design in
Sweden is parallel to the mixed story of Swedish
industry and society. From an agricultural
society in the 19th century Sweden turned
into an industrial nation with quite a few
large multinationals considering the relatively
small population. These corporations, mainly
business-to-business (B2B) enterprises, have
dominated Sweden for a whole century. Sweden
is a rich country in terms of natural resources,
like forest, water and minerals. These resources
have provided the basis for the establishment of
large companies in timber and pulp, metal and
steel industry and later also in the energy sector.
Companies like Stora Enso, SSAB, and Vattenfall
are some of these companies.
(15)
But it was actually those companies with
inventions that solved the needs of these
companies to more efficiently extract their
products and reach export markets, which led to
the prosperity and the successful business that has
characterized the Swedish industry. For instance
Atlas Copco’s development of high quality drilling
machines was based on the needs of the Swedish
mining companies to improve the efficiency of
ore mining. In order to reach export markets an
efficient transport system was needed, which has
benefited shipping for many hundred years, and
later on also the operation of trains, trucks and
aircraft. The long distances and harsh climate
forced the Swedish manufacturers of trains,
trucks and aircrafts to focus on quality. Therefore,
companies like Asea (ABB since 1988), Volvo and
Scania, had to live up to the high demands of their
domestic customers. At the same time they could
utilize their competence for export which led to
an early internationalization and today they are
world leaders in their fields. The fact that few
of them have Swedish owners could partly be
explained by the globalization of economy and the
fact that Sweden has few large shareholders.
To właśnie dzięki firmom z inwencją, która po-
zwoliła im na bardziej skuteczne dotarcie do rynków
eksportowych, nastąpił rozwój i dobra koniunktura,
od lat stanowiące cechy charakterystyczne szwedz-
kiej gospodarki. Dla przykładu – stworzenie wyso-
kiej jakości wiertarek przez firmę Atlas Copco wyni-
kało z zapotrzebowania szwedzkich firm górniczych,
które chciały zwiększyć skuteczność wydobycia
kruszcu. W celu dotarcia do rynków eksportowych,
niezbędny był niezawodny system transportu, który
przez kilkaset lat umożliwiał żeglugę handlową,
a następnie transport kolejowy, drogowy i lotniczy.
Duże odległości i ostry klimat zmusiły szwedzkich
producentów pociągów, ciężarówek i samolotów
do skoncentrowania się na jakości ich wyrobów.
Dlatego firmy, takie jak Asea (ABB od r. 1988), Volvo
i Scania musiały sprostać wysokim wymaganiom
lokalnych klientów. Jednocześnie wykorzystywały
możliwości eksportowe, co doprowadziło do szybkiej
internacjonalizacji. Dzisiaj wspomniane firmy są
liderami w swoich branżach. Fakt, że tylko nieliczne
z nich mają szwedzkich właścicieli można częściowo
wytłumaczyć globalizacją ekonomii oraz tym, że
w Szwecji zlokalizowanych jest niewielu głównych
udziałowców.
Table 1: Swedish population development, in millionTabela 1: Wzrost populacji w Szwecji, w milionach osób
1950
7.0
1960
7.5
1970
8.0
1980
8.3
1990
8.6
2008
9.3
(16)
Sukces szwedzkich korporacji oparty na wynalaz-
kach i internacjonalizacji, jaka nastąpiła na przeło-
mie XIX i XX wieku, wpłynął na rozwój kultury
technologicznej, która zdominowała przemysł
w Szwecji. Asea, założona w roku 1883 (od 1988 no-
sząca nazwę ABB po fuzji z Brown Boveri), działając
jako firma B2B w oparciu o zaawansowane techno-
logie, w połowie lat 60. stworzyła wewnętrzny dział
wzornictwa projektowego, zatrudniając specjalistów
kształconych na projektantów wyrobów metalowych
lub złotników w Konstfack (Szkoła wyższa sztu-
ki, rzemiosła i designu) w Sztokholmie. Następnie,
dyrektor projektowy Asea rozpoczął współpracę
z Konstfack i zorganizował kursy wzornictwa
przemysłowego. Był to początek edukacji w zakresie
wzornictwa przemysłowego w Szwecji. Jednakże
dział wzornictwa Asea nie przetrwał usprawnień
przeprowadzanych w firmie w końcu lat 60., a pro-
jektanci rozpoczęli niezależną działalność. To z kolei
stanowiło początek jednego z najlepszych szwedz-
kich biur projektowych, Ergonomidesign.
Przypadek powyższy pokazuje również rozwój
branży wzornictwa przemysłowego. W tamtych
latach, jedynie duże firmy produkujące sprzęt AGD
czy samochody posiadały wewnętrzny dział pro-
jektowy. Większość przedsiębiorstw zatrudniała
projektantów jako doradców. Projektanci wzornictwa
przemysłowego z kolei pracowali głównie w mikro-
firmach, w jedno- lub dwuosobowych zespołach.
Sytuacja zaczęła się zmieniać mniej więcej dziesięć
The success of the Swedish corporations,
based on inventions and internationalization in
the end of the 19th and beginning of the 20th
century, created a strong engineering culture
that has dominated Swedish industry. Despite
being a high-tech B2B-company Asea, founded
in 1883 (since 1988 ABB after the merger with
Brown Boveri), built up an internal industrial
design department in the mid 1960s, employing
designers educated as metal designers or silver
smiths at Konstfack (University College of
Arts, Crafts and Design) in Stockholm. Asea’s
design manager then started to collaborate with
Konstfack and gave courses in industrial design.
These were the embryo to the industrial design
education in Sweden. The design department,
however, did not survive the rationalizations in
the end of the 1960s and the designers started
a consultancy of their own. This was the start
for one of the most successful industrial design
consultancy in Sweden, Ergonomidesign.
The case is also an illustration of the
development of the industrial design sector.
It was only the large consumer capital
goods companies, like white goods and car
manufacturers who had internal design
departments. Most companies commission
designers as consultants. The industrial
designers in turn mostly form micro-companies
with one or two persons constellations.
(17)
This situation started to change a decade ago.
Industrial design consultancies started to grow,
engineering consultancies employed industrial
designers and more companies built internal
design departments.
We should remember, however, that industrial
design as an industry is small. There are about
700 industrial designers, and most work in small
consulting companies still with two to three
people. There are about ten industrial design
consultancies with more than 15 employees;
the largest is Ergonomidesign with about 60
employees. The size notwithstanding, it is
an industry that has importance for Swedish
industry and the number of industrial designers
increase, not the least with people with
a background in both design and engineering.
The domination of the engineering driven
manufacturers in Sweden is both an asset and
a liability for industrial design. The industrial
competitive focus is on quality with high
demands on material and performance. This is
an asset for industrial design as they have been
forced to strengthen their own competence on
these issues. It is at the same time a liability as
industrial design is associated to form first and
function second, to consumer goods essentially,
following that many B2B companies neglect
the relevance of industrial design for their own
operations.
lat temu. Biura projektowe zaczęły się rozwijać,
firmy zajmujące się doradztwem technologicznym
zatrudniać projektantów wzornictwa przemysłowego,
a coraz więcej przedsiębiorstw stworzyło wewnętrz-
ne działy projektowe.
Musimy pamiętać jednakże, że wzornictwo
przemysłowe jest niewielką gałęzią przemysłu. Na
rynku działa około 700 projektantów wzornictwa
przemysłowego, z czego większość pracuje w nie-
wielkich biurach doradczych w dwu-, trzyosobowych
zespołach. Istnieje około dziesięciu biur projekto-
wych zatrudniających ponad 15 osób; największym
z nich jest Ergonomidesign – ok. 60 pracowników.
Niezależnie od wielkości, wzornictwo przemysłowe
to branża ważna dla szwedzkiego przemysłu a liczba
projektantów wciąż rośnie – głównie dotyczy to osób
posiadających wykształcenie zarówno projektowe,
jak i technologiczne.
Dominacja szwedzkich producentów opierających
działalność na technologiach to dla wzornictwa
przemysłowego zarazem zaleta, jak i wyzwanie. Kon-
kurencja w branży projektowej skupia się na jakości
oraz wysokich wymaganiach odnośnie materiału
i wykonania. Dla projektantów wzornictwa przemy-
słowego to zaleta, ponieważ zmusza ich do zwięk-
szania własnych kompetencji. Jednocześnie jest to
utrudnienie, ponieważ wzornictwo przemysłowe na
pierwszym miejscu łączone jest z formą (wyglądem),
a dopiero potem z funkcjonalnością, szczególnie
w przypadku dóbr konsumenckich. Podążając takim
(18)
tokiem myślenia, wiele firm B2B lekceważy znacze-
nie wzornictwa przemysłowego w swojej działalno-
ści.
Wiara narodowa w inwestycje projektowe
W celu zwiększenia świadomości na temat zna-
czenia wzornictwa jako strategicznego czynnika
wpływającego na zwiększanie konkurencyjności firm,
w Europie oraz ostatnio również w Azji, utworzono
rady designu finansowane przez rząd. British Design
Council to instytucja modelowa dla wielu państw,
również dla Szwecji. Szwedzka organizacja SVID
Swedish Industrial Design Foundation (Szwedz-
ka Fundacja Wzornictwa Przemysłowego) została
utworzona w roku 1989 przy wsparciu finansowym
ze strony Ministra Handlu i Przemysłu. W Szwecji
działa również Svensk Form (Szwedzka Forma),
kontynuująca działalność Swedish Crafts Association
założonej w roku 1845. Svensk Form to członkowska
organizacja non-profit posiadająca upoważnienie
od rządu do promowania szwedzkiego wzornictwa,
zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Svensk
Form otrzymuje wsparcie finansowe od Ministra
Kultury i swoich członków. Podczas gdy działalność
Svensk Form jest adresowana głównie do ogółu oraz
zawodowych projektantów, SVID współpracuje
z lokalnymi i zagranicznymi firmami i organizacjami
publicznymi. Misją SVID jest wspieranie szwedz-
National belief in design investments
To raise awareness of design as a strategic
resource to strengthen the competitiveness of
companies, design councils, financially supported
by government, have been established, especially
in Europe, but in recent years also in Asia. British
Design Council is a model for many countries,
also for Sweden. The Swedish organization SVID,
Swedish Industrial Design Foundation, was
founded in 1989 with financial support from
the Ministry of Trade and Industry. In Sweden
there is also Svensk Form (Swedish Form), which
is a continuation of Swedish Crafts Association,
founded in 1845. Svensk Form is a non-profit
membership based organization with a mandate
from government to promote Swedish design,
both nationally and internationally. Svensk Form
receives financial support from the Ministry of
Culture and from its members. While Svensk
Form’s activities particularly are aimed at the
general public and design professionals, SVID
addresses companies and public organizations on
a national and regional basis. SVID’s mission is
to strengthen the ability of Swedish firms and
2
(19)
kich firm i organizacji w zakresie zakupu i wdraża-
nia projektów. Cel ten osiąga dzięki prowadzeniu
programów edukacyjnych, seminariów i projektów
umożliwiających firmom współpracę z projektan-
tami, okazjonalnym pomniejszym dotacjom, oraz
współpracy z osobami zajmującymi się badaniami
z zakresu wzornictwa i zarządzania projektami.
Jeden z większych projektów, podczas którego
firmy miały okazję współpracować z projektantami,
został zrealizowany w roku 2005, który został oficjal-
nie uznany przez szwedzki rząd jako Rok Designu.
Działania mające na celu zorganizowanie Roku De-
signu rozpoczęły się w 2001 r., gdy Minister Handlu
i Przemysłu wyraził zainteresowanie działalnością
branży projektowej. Wydarzenie to nie było przy-
padkowe, a raczej stanowiło owoc pracy SVID oraz
zainteresowania państw, takich jak Dania, Finlandia,
Norwegia oraz Wielka Brytania zainwestowaniem
znaczących sum w branżę projektową, w celu zwięk-
szenia swojej konkurencyjności. Ponadto, podobne
działania zaczęły podejmować kraje azjatyckie. Kilka
państw przyjęło założenie, że wzornictwo może
zwiększyć konkurencyjność przedsiębiorstw, a tym
samym zwalczyć negatywne skutki wzrastających
kosztów pracy.
SVID otrzymała 51 milionów SEK na inwestycje
w projekty związane z wzornictwem przemysłowym
w latach 2003–2005. Budżet obejmował dziesięć
głównych projektów o różnych tematach, oraz 500
podprojektów o różnej skali. W rezultacie, w progra-
organizations to purchase and integrate design
into their business. This is achieved through
educational programs and seminars, projects
where companies are given opportunities to
work with designers, occasionally through
a minor financial subsidy, and collaboration
with researchers within design and design
management.
One large project where companies had the
opportunity to work with designers took place
in 2005 which was declared as the official Design
Year by the Swedish Government. The Design
Year was initiated in 2001 when the Minister for
Trade and Industry announced an interest to
make a special effort within the design field. This
was not a sudden incident, but rather a result of
SVID’s work and the fact that other countries
such as Denmark, Finland, Norway and the UK
would also invest large sums of money on design
to strengthen each country’s competitiveness.
In addition, countries in Asia were about to do
similar efforts. Several countries have adopted
the view that design can enhance enterprise
competitiveness and thereby resist the negative
effects of increased wage costs.
SVID received 51 millions SEK to invest in
industrial design related projects over a period of
three years, 2003–2005. The budget covered ten
main projects with different emphases and with
more than 500 sub-projects of varying sizes. In
(20)
mie udział wzięło 484 firm oraz 66 jednostek samo-
rządowych i przedsiębiorstw państwowych. Wśród
głównych tematów znalazły się m.in. „pracownicy
i firmy w dobrej kondycji”, „projektowanie usług”,
„design dla eksportowej technologii medycznej”,
„design dla podwykonawców z branży transportowej”
oraz „design dla branży opakowań”. Przedsięwzięcia
realizowane przez firmy dotyczyły wszelkich dzie-
dzin, od innowacji poprzez zarządzanie marką do
projektowania miejsc pracy.
Ocenę powyższych działań przeprowadził w roku
2006 Ulla Johansson2, naukowiec z Uniwersytetu
Växjö. Najważniejsze osiągnięte korzyści to wzrost
sprzedaży oraz nowe miejsca pracy. W ramach
przeprowadzonego badania, 44 firmy przyznały, że
już osiągnęły lub oczekiwały wzrostu sprzedaży
o łącznej wartości pomiędzy 444 a 745 milionów
SEK. Wyniki powyższe dotyczyły jedynie 10 procent
wszystkich projektów, natomiast z drugiej strony
już powyższe 10 procent stanowiło z ekonomiczne-
go punktu widzenia sukces motywujący wydatek
inwestycyjny w wysokości 51 milionów SEK. Jednak
design sam w sobie rzadko kiedy jest jedynym po-
wodem zwiększonych obrotów. Znaczenie tutaj ma
wiele różnych czynników. Aby upewnić się, jaką rolę
odegrał design w powyższym programie, dokonano
rozróżnienia w zależności od tego, czy design stano-
wił niezbędny czynnik decydujący o sukcesie, czy też
był jednym z takich czynników. 27 firm (które odno-
towały łączny wzrost obrotów o ponad 200 milionów
the end 484 companies, 66 municipals and public
companies participated in this project. The
projects had themes like “employees and firms in
good shape”; “service design”; “design for medical
technology export”; “design for transportation
sub-contractors” and “design for packaging”.
The company projects covered everything from
innovation to branding and work place design.
An extensive evaluation of these projects
was carried out in 2006 by Ulla Johansson2,
researcher at Växjö University. The most notable
results were the sales increases and new jobs that
could be identified. 44 companies responded
to the questionnaire that they had had, or was
expected to have, sales increases of together
between 444 and 745 million SEK. This was
only 10 percent of all projects, but, on the other
hand, these 10 percent were so successful from
an economic point of view that they alone
motivated the whole investment of 51 million
SEK. However, design is rarely the only reason
for an increased turnover. Many different factors
matter. To ascertain which role design did have
in these projects a distinction was made between
if design had been a necessary condition for the
success or if design had contributed as one factor
among others. 27 firms (with a joint turnover
increase of over 200 million) replied that they
“do not think it could have been achieved
without design action.”
(21)
Movimento is a young company that develops
analytical tools for vehicle manufacturers. That
means developing new tools that can measure
various properties of the new technologies
introduced into the cars. In the design
management analysis of the company corporate
policies involving a strong user perspective
of the products was formed. Moreover, the
designer went through the company’s overall
communication with customers and a new
communications platform was developed. This
is the achievements according to the project
manager at Movimento in the interview by Ulla
Johansson.
“We revised all graphic material, web, logotype
– but also products and the whole environment
for the company’s premises. The company carried
out almost all proposals from the designers
more or less directly. This was immediately
reflected on the market. Customers perceived the
company uniform and credible. This resulted in
extreme big business. We received an order for
65 million we would not have received otherwise.
In addition, the company also drew attention of
Teknikföretagen and were awarded “The Grand
Award of Design” in 2005 for our work with an
overall design strategy for the company and the
impact this has led to.”
Another aspect, besides increased turnover
and new employments, is that other positive
SEK) stwierdziło, że „ich zdaniem taki wzrost byłby
niemożliwy bez zastosowania designu”.
Movimento to młoda firma zajmująca się produk-
cją narzędzi analitycznych na potrzeby producentów
pojazdów, co oznacza wytwarzanie nowych narzędzi
służących do pomiaru różnych właściwości nowych
technologii stosowanych w samochodach. W trak-
cie analizy procesu zarządzania designem w firmie,
opracowano polityki korporacyjne, przewidujące
zwiększoną koncentrację na uwzględnianiu perspek-
tywy użytkownika produktów. Ponadto, projektant
zbadał proces komunikacji firmy z klientami, i na
tej podstawie stworzono nową platformę komunika-
cyjną. Powyższe osiągnięcia zostały przedstawione
przez kierownika projektu w Movimento w trakcie
rozmowy przeprowadzonej przez Ulla Johanssona.
„Dokonaliśmy przeglądu wszystkich materiałów
graficznych, strony internetowej, logotypu – jak
również produktów oraz całego otoczenia i siedzi-
by firmy. Spółka mniej lub bardziej bezpośrednio
dostosowała się do wszystkich propozycji projek-
tantów. Skutek był natychmiastowy. Klienci zaczęli
postrzegać firmę jako spójną i wiarygodną. Wyniki
uległy znaczącej poprawie. Otrzymaliśmy zamówie-
nie na 65 milionów, którego w innej sytuacji nigdy
byśmy nie dostali. Ponadto, nasza firma zwróciła
uwagę spółki Teknikföretagen i w 2005 r. otrzyma-
liśmy nagrodę The Grand Award of Design za nasze
osiągnięcia w zakresie ogólnej strategii projektowej
oraz jej rezultatów” .
(22)
Kolejnym pozytywnym rezultatem współpra-
cy z projektantami, poza wzrastającymi obrotami
i nowymi wakatami, jest np. zwiększona kreatyw-
ność objawiająca się pojawieniem bardziej twórczej
atmosfery w firmie oraz zmianą sposobu myślenia
o innowacji. Takie czynniki mogą odnosić długoter-
minowy wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstw
(Johansson, 2006).
Badania opinii firm o wzornictwie
Rok Designu stanowił ważny krok w kierunku
zwiększenia świadomości o wzornictwie wśród firm
oraz organizacji publicznych. SVID przeprowadziła
na przełomie 2003/2004 r. badanie, wspólnie z QNB
Analysis and Communication and Teknikföretagen
(Association of Swedish Engineering Industries),
mające na celu określenie, w jaki sposób szwedzkie
firmy postrzegają wzornictwo jako konkurencyjne
narzędzie, oraz zbadanie relacji pomiędzy inwe-
stycjami projektowymi i rentownością. Podobne
badanie przeprowadzono w latach 2007/2008 w celu
stwierdzenia ewentualnych zmian w podejściu firm
do zagadnienia wzornictwa.
W obu badaniach firmy zostały sklasyfikowane na
czterech poziomach dojrzałości projektowej, zgodnie
ze sposobem postrzegania wzornictwa w odniesieniu
do prowadzonej działalności. Poziom pierwszy obej-
mował firmy, które nie prowadziły żadnych działań
effects had also been achieved through the
collaboration with the designers, for instance
increased creativity, in the sense that the climate
of the company had become more creative and
new ways of thinking about innovation. These
issues can have a long term effect on companies’
competitiveness (Johansson, 2006).
Studies of company’s views on design
The Design Year was a large effort to increase
awareness of design among companies and
public organizations. SVID conducted a survey
in 2003/2004 together with QNB Analysis and
Communication and Teknikföretagen (the
Association of Swedish Engineering Industries)
to explore how Swedish companies saw design
as a competitive tool and on the relationship
between investment in design and profitability.
A similar survey was also conducted in 2007/2008
to see if there were any changes in companies’
approach to design.
In both surveys the companies were
categorized on four levels in terms of design
maturity according to how they perceive design
in relation to their business. The first level is
where companies do not consider any design
activities in their operations. The second level
3
(23)
is where companies use design but only see
design as styling, i.e cosmetic that will give
a nice finish to their products. On the third level
designers and design are part of the development
processes. The fourth level is where design is
seen as a strategic resource. It is the combination
of design for increased innovation and design
as a communication tool to support a brand
and a unique identity, which forms the basis for
design as a strategic resource.
“We are making trucks and product design has
been an important competitive advantage for us
since the late 80s. Over the years, our approach to
design has matured, and design is now as natural
as a function, ergonomics and economy. To succeed
in combining all the elements and allow them to
“bear one another” is the challenge and the major
success factor.” Dan Ullmestrand, Atlet Trucks
Both surveys are based on a questionnaire
answered by approximately 1.000 companies
(1.308 in 2004 and 920 in 2008). The survey
population was firms in Sweden with at least
20 employees. Companies with design as a core
function, for example architectural and design
firms, have been excluded from the population.
Companies are distributed evenly between sizes
and between service and manufacturing.
The survey made in 2008 shows that more
companies (31% compared to 22%) think that
design is a strategic resource compared with the
projektowych. Firmy sklasyfikowane na poziomie
drugim korzystały z wzornictwa, lecz postrzega-
ły design wyłącznie w kategoriach stylizacji, czyli
pewnej kosmetyki umożliwiającej ładne wykoń-
czenie produktu. Na poziomie trzecim, zarówno
projektanci, jak i wzornictwo byli postrzegani jako
część procesu rozwoju firmy. Na poziomie czwartym
z kolei, wzornictwo stanowiło już czynnik strate-
giczny. To właśnie połączenie designu stosowanego
w celu zwiększenia innowacyjności oraz designu jako
narzędzia komunikacji wspierającego rozwój marki
i unikalnej tożsamości, stanowi podstawę do traktow-
ania wzornictwa jako czynnika strategicznego.
„Zajmujemy się produkcją ciężarówek, a design
stanowi dla nas od końca lat 80. ważny czynnik prze-
wagi konkurencyjnej. Wraz z upływem czasu nasze
podejście do wzornictwa stawało się coraz bardziej
dojrzałe, a w chwili obecnej jest dla nas elementem
tak naturalnym jak użyteczność, ergonomia i ekono-
mia. Największym wyzwaniem i głównym czynni-
kiem sukcesu jest skuteczne połączenie wszystkich
tych czynników i pozwolenie, aby wspólnie przynio-
sły efekty”. Dan Ullmestrand, Atlet Trucks
Powyższe badania zostały zrealizowane na
podstawie ankiet, na które odpowiedziało około
1000 firm (1308 w 2004 r. i 920 w 2008 r.). Badaniami
objęto firmy w Szwecji zatrudniające co najmniej 20
pracowników. Przedsiębiorstwa, których działalność
polega głównie na projektowaniu, na przykład firmy
budowlane i biura projektowe, zostały wyłączone
(24)
z badań. W badaniach wzięły udział firmy różnej
wielkości, wywodzące się z różnych sektorów usług
i produkcji.
survey of 2004. The number of companies who
do not recognize any relevant design in their
operations has decreased (23% compared to 27%).
Rysunek 2: Procentowa ilość firm sklasyfikowanych na czterech poziomach dojrzałości projektowej
Figure 2: Number of companies on the four design maturity levels
31%
34%
12%
23%
15% 30%
22%
39%
12%
27%
Wzornictwo jako strategia i innowacjaDesign as strategy and innovation
Wzornictwo jako procesDesign as process
Wzornictwo jako stylizacjaDesign as styling
Brak wzornictwaNon-design
20042008
Badanie przeprowadzone w roku 2008 wskazu-
je, że w porównaniu z badaniem z roku 2004 coraz
więcej firm (31% w porównaniu z 22%) uważa, iż
wzornictwo stanowi czynnik strategiczny. Spadła
ilość firm, które nie stosują wzornictwa w swojej
działalności (23% w porównaniu do 27%).
When asked what the companies see as the
advantage of design most companies see design
as a support for strengthening the brand (53
%). Other issues are better communication,
improvements for customers, increased income
and new ways of thinking which is seen as
(25)
a contribution by design by around a third
of all companies (from 27 to 39 %). That nine
percent say that design has contributed to saving
costs might sound like a low figure but if one
recognize that design mainly is commissioned
to strengthen brand and to improve product
experience the fact that design investments also
save costs must be considered a positive side
effect.
Na pytanie o korzyści związane z wzornictwem,
większość firm wskazała, że postrzega wzornictwo
jako wsparcie w procesie rozwoju marki (53 %).
Pozostałe korzyści obejmują lepszą komunikację,
ulepszenia dla klientów, zwiększone dochody oraz
nowe sposoby myślenia – to wpływy wzornictwa
na działanie przedsiębiorstw zdaniem około jednej
trzeciej wszystkich badanych firm (od 27 do 39 %).
Zdaniem 9 %, wzornictwo wpłynęło na obniżenie
kosztów – ta liczba może wydawać się nieznacząca,
lecz jeżeli uwzględnimy, że wzornictwo ma na celu
głównie umacnianie marki i ulepszanie produktu,
jego wpływ na redukcję kosztów należy uznać za
skutek pozytywny.
Rysunek 3: Wpływy wzornictwa zdaniem przedsiębiorstw Figure 3: What companies see as contributions by design
Obniżenie kosztówSaving costs
Nowe sposoby myśleniaNew ways of thinking
Zwiększone dochodyIncreased income
Ulepszenia dla klientówImprove for customers
Lepsza komunikacjaBetter communication
Umocnienie marki Strenghten the brand
9%
27%
32%
34%
39%
53%
10% 25% 50%
(26)
Na pytanie, czy zgadzają się ze stwierdzeniem, że
wzornictwo wpływa na zwiększenie rentowności,
53% firm odpowiedziało tak, z czego 16% całkowicie
zgodziło się z tym stwierdzeniem. Najbardziej opty-
mistyczne były firmy z branży tekstylnej i meblar-
skiej oraz producenci pojazdów.
Asked if they agree that investment in design
contributes to increased profitability a majority,
53%, said yes, of which 16% said yes absolutely.
Those who were most positive were textile and
furniture companies and vehicle manufacturers.
Rysunek 4: Jak przedsiębiorstwa postrzegają relacje pomiędzy inwestycja-mi projektowymi a rentownością
Figure 4: How strong the companies see the relationship between invest-ment in design and profitability
Całkowicie się zgadzamAgree completely
Zgadzam sięAgree
Nie do końca się zgadzamDo not agree completely
Wcale się nie zgadzamDo not agree at all
16% 37% 20%27%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Choć niepotwierdzone statystycznie, wyniki
powyższe wskazują na zwiększoną świadomość
odnośnie wartości wzornictwa, popartą innymi
badaniami i tendencjami – na przykład faktem, że
biura projektowe współpracują ze sobą w większym
zakresie na polu strategii designu, łącząc innowacyj-
ność oraz rozwój marki. W celu stworzenia przewagi
konkurencyjnej, firmy muszą wykazywać większą
innowacyjność, niezależnie od tego czy wytwarzają
produkty we własnym zakresie, czy też nie. Dodatko-
Although not statistically ascertain this result
is an indication of an increased awareness of
the value of design that is supported by other
studies and trends, for instance that industrial
design consultancies are working to a greater
extent with design strategies combining both
innovation and branding. To create competitive
advantages companies need to be innovative
regardless if they have manufacturing of their
own or not. In addition to this there is an
(27)
increasing demand for user friendliness and
environmental awareness. Since the user and the
environment as well as creativity and innovation
are deeply rooted in the design process
companies are also more interested in working
with industrial designers. This has also given the
design departments at companies like Electrolux,
Sony Ericsson, and Volvo a more strategic role.
From a manufacturing to a service
and consumer based economy
In the wave of the financial crisis we see
how many of the old goods manufacturers
reduce their staffs to a much greater extent
in comparison with service companies. There
has been a change in which industries drive
the economy. For example, H&M (fashion) and
Nordea (bank) today has a larger share value
than technology companies like Ericsson and
Atlas Copco. IKEA had probably been among the
largest, but being a family-owned company it is
not registered on the stock exchange3.
Sweden has experienced good economic
growth since the crisis of the early 1990s (see
table 1 below). Already in the late 1980s we
saw new companies, for instance Internet
wo, obserwujemy zwiększony nacisk na przyjazność
dla użytkownika oraz świadomość środowiskową.
W związku z tym, że użytkownik oraz środowisko,
a także kreatywność i innowacja stanowią kluczowe
elementy procesu projektowania, firmy wykazują
coraz większe zainteresowanie współpracą z projek-
tantami wzornictwa przemysłowego. Z tego powodu,
rola działów projektowania w przedsiębiorstwach,
takich jak Electrolux, Sony Ericsson czy Volvo stała
się bardziej znacząca.
Od produkcji do gospodarki usługowej
skoncentrowanej na konsumencie
W czasie kryzysu finansowego łatwo można zauwa-
żyć, że starsi producenci towarów zmniejszają za-
trudnienie w znacznie większym zakresie niż firmy
usługowe. Nastąpiła zmiana jeżeli chodzi o rodzaje
branż, które napędzają gospodarkę. Dla przykładu,
aktualnie wartość udziałów H&M (firma odzieżowa)
oraz Nordea (bank) jest znacznie większa niż w przy-
padku firm technologicznych, takich jak Ericsson czy
Atlas Copco. IKEA mogłaby stanowić dobry przykład,
lecz jako firma rodzinna nie jest notowana na gieł-
dzie papierów wartościowych3.
Szwecja odnotowuje dobre tempo wzrostu od
zakończenia kryzysu z początku lat 90. (tabela 2).
Nowe firmy pojawiły się już pod koniec lat 80., np.
przedsiębiorstwa działające w branży internetowej,
4
(28)
natomiast infrastruktura rynku i słaba logistyka nie
wpłynęły dobrze na ich rozwój, wiele firm upadło na
początku lat 90. Jednak Internet pozostał i stał się
ważną dziedziną również dla starszych firm. Obecny
kryzys również wpłynął na przyspieszenie trans-
formacji przemysłu w kierunku sektora usług. Co
równie ważne, Internet stał się wręcz podstawą wielu
rodzajów działalności. Taka sytuacja wpłynęła także
na szwedzkie wzornictwo przemysłowe, i widać wy-
raźnie, że szwedzcy projektanci wzornictwa przemy-
słowego zaczęli koncentrować się na projektowaniu
usług i projektowaniu interakcji.
based companies, entering the market but the
infrastructure and weak logistics did not support
a further development and many of them
crashed in the early 1990s. But Internet remained
important also for the old established companies.
The recent economic collapse has also accelerated
the transformation of the industry to become
more service oriented. Not least, the Internet has
certainly made an entrance on the economic stage
as a base for activities. This has also affected the
Swedish industrial design and we see that the
Swedish industrial designers have started to focus
on service design as well as interaction design.
1960
17.2
1970
37.1
1980
88.3
1990
165.7
1995
193.4
2000
246
2005
291
2006
312
2007
334
Produkt Krajowy Brutto (PKB), w miliardach USD
Tabela 2: Dane o SzwecjiŹródło: statystyki OECD
Wzrost gospodarczy
Dochód Narodowy Brutto per capita w USD
Gross Domestic Production (GDP), in billion US$
Table 2: Facts about SwedenSource: OECD statistics
Economic growth
Gross National Income per capita in US$
2006
4.2%
2007
2.5%
iv kw. 2008
-4.9%
i kw. 2009
-6.5%
1970
4678
1980
10694
1990
19122
2000
27487
2005
32249
2007
37323
(29)
Sweden is a small but wealthy country. Even
if the technology driven industry has been the
basis for this wealth it is no coincidence that
two of the world’s largest and most successful
consumer companies were founded in Sweden,
i.e H&M and IKEA. It would be easy to believe
that these companies have built their success
on fashion or form, but it is rather an efficient
production and distribution that have formed
the basis for their position on their respective
market. These companies were known to be
quick to copy trends and new design. That has
changed over the last decade. H&M and IKEA
currently have major design departments and
their design managers are in strategic positions.
Both companies are now very good at picking up
trends, new lifestyles and translate these into
new designs. They are trend setters rather than
followers. This is also a necessary development
as it would not have been possible to keep their
positions without the design investments. IKEA
Stichting Foundation has for instance donated
SEK 250 million to a design education program,
and research, including a new building, at Lund
University. The owner of H&M (Family of Erling
Persson Foundation) donated SEK 30 million to
a master of fashion design and a professorship at
Stockholm University.
Szwecja to niewielki, ale bogaty kraj. Nawet jeżeli
podstawę bogactwa stanowi przemysł technologiczny,
nie jest przypadkiem, że dwie największe na świe-
cie firmy produkujące dobra konsumenckie zostały
założone w Szwecji – mowa o H&M i IKEA. Można
uznać, że firmy te odniosły sukces dzięki modzie lub
formie, ale w rzeczywistości swoją pozycję zawdzię-
czają skutecznym systemom produkcji i dystrybu-
cji. Dwa wspomniane przedsiębiorstwa znane były
z naśladowania trendów i nowoczesnego wzornictwa.
Sytuacja ta uległa zmianie w ciągu ostatnich dzie-
sięciu lat. Obecnie H&M i IKEA posiadają własne
duże działy projektowe, a ich menadżerowie zajmują
pozycje strategiczne. Obie firmy bardzo dobrze radzą
sobie z wychwytywaniem nowych trendów i sty-
lów, które następnie wkomponowują w swoje nowe
projekty. Nie podążają za modą, tylko ją dyktują.
Powyższe ulepszenia były konieczne, gdyż firmy
nie byłyby w stanie utrzymać swoich pozycji bez
inwestycji projektowych. Fundacja IKEA Stichting
Foundation ofiarowała 250 milionów SEK na potrze-
by programu edukacyjnego w zakresie wzornictwa
i badań prowadzonych na Uniwersytecie w Lund.
Dotacja została wykorzystana również na budowę
nowego obiektu na terenie Uniwersytetu. Właściciele
H&M (rodzina prowadząca fundację Erling Persson
Foundation) ofiarowała 30 milionów SEK na potrzeby
kursów z zakresu projektowania mody na Uniwersy-
tecie w Sztokholmie.
(30)
Rozwój kształcenia w zakresie
wzornictwa projektowego
W związku z uwydatnieniem znaczenia wzornictwa
jako ważnego czynnika dla gospodarki, wzrosła liczba
studentów chcących w przyszłości zajmować się
projektowaniem. Opracowano kilka nowych progra-
mów designu, realizowanych np. na politechnikach.
Projektanci wzornictwa przemysłowego tradycyjnie
posiadają tytuł magistra sztuki. Najstarszy program
edukacyjny w zakresie wzornictwa prowadzony
jest w Konstfack (Szkoła wyższa sztuki, rzemiosła
i designu) w Sztokholmie, niezależnej uczelni wyższej.
Kształcenie w tym kierunku jest również od dawna
prowadzone w HDK (Szkoła designu i rzemiosła), któ-
ra obecnie stanowi część Uniwersytetu w Göteborgu.
W roku 1989 rozpoczęto realizację nowego programu
z zakresu wzornictwa przemysłowego na Uniwersyte-
cie Umeå. Kolejne programy edukacyjne prowadzone
są na następujących uczelniach: Luelå, Växjö, Lund
oraz Mid Sweden University w Sundsvall.
Na politechnikach realizowane są programy łączą-
ce wzornictwo przemysłowe oraz technologię, zwykle
w formie kursów z zakresu technologii wzornictwa
przemysłowego lub projektowania technicznego.
Uniwersytet Chalmers był pierwszą uczelnią, która
rozpoczęła realizację programu projektowania tech-
nicznego i do dzisiaj jest to najpopularniejszy kurs
na tej uczelni. Podobne programy prowadzą również
Royal Institute of Technology (KTH) w Sztokholmie
oraz Uniwersytet Mälardalen.
The development of the industrial
design education
As design has been highlighted as an important
resource for industry also the number of
students who want to become a designer has
increased. Several new design programs, for
instance at technical universities have emerged.
Industrial designers have traditionally a degree
of artistic basis, ie a Master of Arts. The oldest
design educational program is available at
Konstfack (University college of Arts, Crafts and
Design) in Stockholm which is an independent
university college. But also the design education
HDK (the School of Design and Crafts) now part
of Göteborg University, soon followed. A new
industrial design program was established at
Umeå University in 1989. Later on industrial
design programs have also started at Luelå
Technology University, at Växjö University, at
Lund University and at Mid Sweden University
in Sundsvall.
Programs with a combination of industrial
design and engineering have been established at
technical universities, in the form of industrial
design engineering, or technical design program,
with half engineering, half industrial design
courses. Chalmers University was the first one to
start a technical design program and it is their
most sought-after study. Also the Royal Institute of
Technology (KTH) in Stockholm and Mälardalen
5
(31)
University have started similar technical design
programs.
The Design School at Umeå University is
counted as one of the best in the world. It was
early to embrace the Bologna structure with
a three-year candidate and a two-year masters
program. These were profiled almost from the
start; interaction design, transportation design
and advanced product design. All Masters
programs are in English and attract many foreign
students. The other design schools, Konstfack,
HDK in Göteborg and Design School at Lund
University have recently embraced the 3+2
structure. They are about to develop different
profiles for their respective masters programs.
These master profiles do reflect the development
of the society and includes sustainability, design
management and services.
All design programs have frequent
collaborations with companies, both in the short
term projects and diploma projects. Most of the
industrial design programs have also introduced
design management as part of the curricula to
prepare students for meetings with companies
on an organizational and management level.
Moreover, most industrial design consultants
and entrepreneurs need to understand business
economics and leadership.
Despite the fact that the old industrial
societies, as is the case with Sweden, is turning
Szkoła designu na Uniwersytecie Umeå należy
do najlepszych na świecie. Oferuje 3-letnie progra-
my licencjackie oraz 2-letnie uzupełniające studia
magisterskie. Od samego początku w szkole prowa-
dzone były kursy z zakresu projektowania interakcji,
wzornictwa transportowego oraz zaawansowanego
wzornictwa produktu. Wszystkie programy magister-
skie prowadzone są w języku angielskim i cieszą się
dużą popularnością wśród zagranicznych studentów.
Pozostałe szkoły designu – Konstfack, HDK w Göte-
borgu oraz Design School na Uniwersytecie Lund
rozpoczęły niedawno realizację programów eduka-
cyjnych w wyżej wspomnianej strukturze 3+2 lata.
Uczelnie pracują nad opracowaniem różnych profili
studiów magisterskich, które będą odzwierciedlały
rozwój społeczeństwa i obejmowały zagadnienia
związane ze zrównoważonym wzrostem, zarządza-
niem designem i sektorem usług.
Wszystkie programy edukacyjne przewidują
współpracę z firmami z branży, zarówno dla potrzeb
krótkoterminowych projektów oraz współpracy przy
przygotowywaniu pracy dyplomowej. Większość
branżowych programów uwzględnia również zarzą-
dzanie designem w celu przygotowania studentów do
spotkań z firmami na poziomie organizacyjnym lub
zarządczym. Ponadto, przyszli projektanci i przedsię-
biorcy powinni rozumieć ekonomię biznesu i wyka-
zać umiejętności przewodzenia.
Choć dawne społeczeństwa przemysłowe często
stają się społeczeństwami usługowymi, tak jak ma to
(32)
miejsce w Szwecji, znaczenie designu czy wzornictwa
przemysłowego opartego na innowacyjnym postrze-
ganiu produktu fizycznego staje się ważniejsze niż
kiedykolwiek. Podczas gdy produkcja jest przeno-
szona na tereny innych państw, znaczenie designu
wzrasta również dla firm przenoszących produkcję.
Jednym z powodów takiej sytuacji jest to, że w przy-
padku, gdy dana firma nie prowadzi produkcji we
własnym zakresie lub jej produkcja jest zlokalizowa-
na w znacznej odległości od biura głównego, na zna-
czeniu zyskują komunikacja i innowacja uwzględnia-
jące większą przyjazność dla użytkownika oraz dla
środowiska. Jak wynika z przedstawionych powyżej
badań, firmy postrzegają design jako środek służący
umacnianiu komunikacji oraz marki. Design staje
się podstawą marketingu korporacyjnego i strategii
rozwoju marek. Projektowanie nie polega jednak wy-
łącznie na komunikacji – jego kluczowym elementem
jest kreatywność i innowacja. Możliwość wizualizacji
pomysłów, kreatywnego i holistycznego podejścia do
używania produktu, użytkownika i środowiska, oraz
marki i percepcji, stanowią wielką wartość również
dla usługodawców. W związku z tym, wyraźnie
widoczna jest zwiększona współpraca pomiędzy
usługodawcami i organizacjami publicznymi a pro-
jektantami wzornictwa przemysłowego.
Lisbeth Svengren Holm Profesor nadzwyczajnySVID Szwedzka Fundacja Wzornictwa Przemysłowego oraz Wyższa Szkoła Biznesu w Sztokholmie
more into service societies the role of design,
even industrial design which is based on
a training of thinking innovative about physical
products, is more important than ever. As
manufacturing has been out-sourced to other
countries design has increased in importance also
for these companies. One reason for this is that
when companies no longer own the production
or have it located far from the headquarters
communication and innovation, with increased
user and environmental friendliness will be more
important. As we have seen from the various
studies companies view design in particular as
a means to strengthen communication and brand.
Design becomes the basis for corporate marketing
and brand strategies. Design is not only about
communication, the core is about creativity and
innovation. The capability to visualize ideas and
to think creative and holistically about the use,
the user and environment, brand and perception
is of great value also for service providers.
Therefore we now see that more and more service
companies and organizations in the public sector
collaborate with industrial designers.
Lisbeth Svengren HolmAssociate professorSVID Swedish Industrial Design Foundation andStockholm University School of Business
(33)
1) Hertenstein, J. and Platt, M. 1997. Developing a Strategic Design Culture. „Design Management Journal”, tom 8, nr 2Hertenstein, J., and M., Platt with D. R. Brown. 2001. Valuing design: Enhancing corporate performance through design effectiveness. „De-sign Management Journal”, tom 12, nr 3
2) Johansson, U. 2006. Design som utvecklingskraft. En utvärdering av regeringens designsatsning 2003–2005 (Design as a force for develop-ment. An evaluation of the Governmental efforts 2003–2005). Växjö University Press.
3) Wartość udziałów pięciu największych firm notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Sztokholmie dn. 2009-06-12, w miliardach SEK:H&M 308.6Nordea 257.6Ericsson 236.9Telia Sonera 172.4Volvo 107.2
1) Hertenstein, J. and Platt, M. 1997. Developing a Strategic Design Culture. Design Management Journal, vol 8, no 2Hertenstein, J., and M., Platt with D. R. Brown. 2001. Valuing design: Enhancing corporate performance through design effectiveness.
„Design Management Journal, vol 12, nr 3
2) Johansson, U. 2006. Design som utvecklingskraft. En utvärdering av regeringens designsatsning 2003–2005 (Design as a force for development. An evaulation of the Governmental efforts 2003–2005). Växjö University Press.
3) The share value of the five largest companies on the Stock Exchange, Stockholm 2009-06-12 in billion SEK:H&M 308.6Nordea 257.6Ericsson 236.9Telia Sonera 172.4Volvo 107.2
(35)
Można by się spodziewać, że wystawa poświęco-
na szwedzkiemu wzornictwu skoncentruje się na
delikatnej, wyciszonej i funkcjonalnej elegancji,
która wpisała się w latach 50. XX wieku w termin
skandynawskiego wzornictwa i która zapewniła
pozycję Szwecji na światowej mapie w tej dziedzi-
nie. Wystawa taka mogłaby też prezentować piękne
przedmioty codziennego użytku, ponieważ to właśnie
one pozostawiły wyraźny ślad w rozwoju wzornictwa
w Szwecji na przestrzeni całego XX wieku.
Jeśli głębiej rozważymy ten temat, to dobrze
wykonane przedmioty codziennego użytku powin-
ny być dostępne dla wszystkich. Ta myśl sprawiła,
że szwedzcy projektanci stali się pionierami badań
i rozwoju produktów dla osób niepełnosprawnych.
Punkt wyjścia stanowiło przekonanie, że trudności
dnia codziennego biorą się raczej ze złego wzornic-
twa, niż z fizycznej niepełnosprawności ludzi. Gdyby
więcej z nich miało szansę korzystania z większej
liczby przedmiotów, wtedy mniej osób uważałoby się
za niepełnosprawne. Stąd narodziny pojęcia „design
for everybody” – design dla wszystkich.
Około roku 1970 Maria Benktzon oraz Sven-Eric
Juhlin z firmy znanej obecnie pod nazwą Ergono-
midesign AB rozpoczęli badania nad tym, w jaki
sposób mogliby ułatwić codzienne czynności
osobom o obniżonej sprawności rąk i nóg. Pierw-
An exhibition dealing with Swedish design might
be expected to concern itself with the delicate,
low-key, functional elegance that was so much
a part of the term Scandinavian design in the
1950s and that established Sweden’s position on
the world map of design. Or it might concern
itself with more beautiful everyday wares. For
it is such items that have left their mark on the
development of design in Sweden throughout the
20th century.
Carefully considered, well-made everyday
items were to be available to all. This led
to Swedish designers becoming pioneers in
researching and developing aids for the disabled.
Their starting point was the belief that it is
poor design rather than physical disabilities that
creates difficulties in life. If more items could
be used by more people then fewer people would
see themselves as disabled. Hence the notion of
“design for everybody” – design for all.
About the year 1970, Maria Benktzon and
Sven-Eric Juhlin at the company now known
as Ergonomidesign AB started to investigate
how they could simplify everyday activities for
people with reduced strength in their hands and
arms. The bread saw, designed for Gustavsbergs
fabriker in 1974, was the first result. It really
Cztery żywioły
The Four Elements
Kerstin Wickman
(36)
szym rezultatem ich prac stała się piła do krojenia
chleba, zaprojektowana dla Gustavsberg w 1974
roku. Wygląda naprawdę jak piła, oraz, w porów-
naniu z tradycyjnym nożem do chleba, w niewiel-
kim stopniu obciąża ramiona, nadgarstek i palce.
Począwszy od końca lat 70. i na przestrzeni lat 80.
wyprodukowano cały zestaw narzędzi do jedzenia,
lekkie, ale eleganckie szklanki do picia oraz podobne
produkty. W 1998 roku została wprowadzona na
rynek seria produktów do pielęgnacji ciała o nazwie
Beauty. Seria składa się ze szczotki do mycia ciała,
urządzenia do mycia włosów, uchwytu na pilnik
do paznokci oraz grzebień, i ułatwia życie wielu
ludziom. Ergonomidesign AB zaprojektowało dla
linii lotniczej SAS dzbanki do kawy i herbaty wraz
z tacką na dzbanuszek z mlekiem i cukier, znacząco
ułatwiające pracę stewardess. Starannie przetesto-
wano punkt ciężkości dzbanka, podobnie jak kształt
rączki, dzióbka, pokrywkę oraz wybrany materiał.
Dzbanek zdobył takie uznanie, że wiele innych firm
lotniczych zakupiło go dla swoich załóg.
Wystawa Cztery Elementy przyjęła jednak inne
założenia. Koncentruje się na czterech żywiołach
nieodłącznie związanych z naszym życiem na plane-
cie – ziemi, ogniu, wodzie i powietrzu. Projektantka
wzornictwa przemysłowego, Margarita Bergfeldt
Matiz, która wsławiła się pracą przy projektowaniu
pierwszej międzynarodowej stacji kosmicznej, od-
powiada za tę przyziemną, a jednocześnie poetycką
koncepcję wystawy.
looks like a saw and, compared with traditional
bread knives, it puts very little strain on the
shoulder, wrist and the fingers. A whole program
of tools for eating, light but elegant plastic
drinking “glasses” and suchlike was produced at
the end of the 1970s and throughout the 1980s.
A body-care series called Beauty was launched
in 1998, comprising a bath brush, apparatus for
washing the hair, nail-file holder and comb and
this has simplified life for many people. The
coffeepots and teapots that Ergonomidesign AB
produced for airline SAS with a tray carrying a
milk jug and sugar greatly facilitated the work
of the airhostesses. The balance point of the
pot was carefully tested, as was the shape of
the handle, the spout, the lid and the chosen
material. The pot was so appreciated that many
flight companies bought it for their cabin crew.
This exhibition has however chosen a
different approach. The focus is on the four
elements that are insolubly linked with our
survival on the planet: earth, fire, water and air.
Industrial designer Margarita Bergfeldt Matiz,
who is famous for her work on designing the first
international space station, is responsible for this
down-to-earth yet poetic exhibition concept.
In ancient Greece the number four was
considered to be the “world number” that could
explain most things. The number four described
human life, which divides into childhood,
(37)
W starożytnej Grecji cyfra cztery uznawana była
za „liczbę świata”, mogącą wiele wyjaśnić. Liczba
„cztery” opisuje życie człowieka, które podzielone
jest na dzieciństwo, młodość, dorosłość oraz starość.
Opisuje również usposobienie człowieka (choleryk,
melancholik, sangwinik, flegmatyk) oraz cztery sma-
ki (słodki, kwaśny, słony, gorzki), a także podstawowe
cnoty (rozwaga, męstwo, sprawiedliwość i wstrze-
mięźliwość). Do dziś pozostajemy pod dużym wpły-
wem myślenia starożytnych Greków. Mamy cztery
pory roku, podobnie jak cztery strony świata. Cztery
cnoty mogą być postrzegane jako zestaw zasad dla
projektantów. Powinni pracować mądrze (rozwaga),
wytrwale (męstwo), etycznie (sprawiedliwość) oraz
ekonomicznie (wstrzemięźliwość). Wystawa Cztery
Elementy prezentuje wiele produktów zaprojekto-
wanych w tym właśnie duchu. Chociaż jest też wiele
rzeczy zabawnych, przyciągających zmysłowością
oraz zaskakujących.
youth, maturity and old age. It described the
temperaments (choleric, melancholy, sanguine,
phlegmatic) and the four tastes (sweet, sour,
salt, bitter) as well as the fundamental virtues
(prudence, fortitude, justice and temperance).
We are still strongly influenced by this Greek
understanding of the world. There are four
seasons to the year just as there are four
directions on the compass. The four virtues
can be seen as a set of rules for designers. They
should work wisely (prudence) and perseveringly
(fortitude), ethically (justice) and economically
(temperance). The exhibition contains many
products representative of this spirit. But many
items are also humorous, sensually attractive and
surprising.
(38)
Dwie branże przemysłu, opiera-
jące się o rudę żelaza i niezmie-
rzone szwedzkie lasy, stanowiły
w przeszłości źródło gospodar-
czego dobrobytu kraju. Atlas
Copco, obecnie międzynarodo-
wa korporacja, słynie ze sprzętu
dla górnictwa. Firma produkuje
szeroki asortyment sprzętu,
od starannie przemyślanych
ręcznych narzędzi, po gigan-
tyczne wiertnice. Doskonałym
przykładem tych drugich jest
Cobra mk1, świder zaprojekto-
wany przez Björna Dahlströma.
Cztery lata trwały prace kon-
strukcyjne na rzecz osiągnięcia
idealnego wyniku: bardzo niski
poziom drgań uchwytu, idealna
precyzja, narzędzie zoptymali-
zowane w zakresie ekologicznej
przyjazności i ergonomiczne we
wszystkich częściach. Osta-
teczny kształt narzędzia jest
wynikiem niezwykle staranne-
go procesu rozwoju produktu,
składającego się z badania
użytkownika, tworzenia pro-
totypów oraz długich testów
terenowych.
Ziemia Earth
Two industrial sectors, based
on iron ore and Sweden’s
vast forests, were historically
responsible for the country’s
economic prosperity. Atlas
Copco, now a multinational
corporation, is famous for
its mining equipment. The
company produces a wide
range of equipment from
carefully considered hand
tools to giant drilling
machines. A fine example
of the latter is Cobra
mk1, a powered drill/
breaker designed by Björn
Dahlström. It took four years
of development to reach the
target performance: ultra
low levels of vibration in the
handle, perfect precision,
optimally environmentally
friendly and ergonomically
adapted in all its parts. The
final machine was the product
of an extraordinarily thorough
product development process
which included user studies,
prototypes and lengthy field
tests.
(39)
Cobra MK1 urządzenie wiertnicze /
motor-driven breakerprojekt / design
Björn Dahlströmfirma / company
Atlas Copco Tools Sverigezdjęcie / photo
Thomas Jeansson
(40)
Widoczny ślad w szwedzkim
krajobrazie pozostawił produkt
uboczny górnictwa – czerwony
barwnik z kopalni miedzi w Fa-
lun, który wykorzystywany jest
do malowania domów i zabudo-
wań chłopskich w całym kraju
od XIX wieku do dzisiaj. Trud-
no wyobrazić sobie Szwecję bez
budynków o charakterystycznej
brunatno-czerwonej barwie.
Gleba Szwecji jest żyzna –
bujnie rosną drzewa, krzewy
i rośliny każdego rodzaju. Leśne
zapachy, blask słonecznych pro-
mieni w porannej rosie, miękki
mech porastający kamienie
leśne oraz dumne, wysokie
drzewa rosnące w przeważają-
cej części kraju to często temat
poezji oraz niezliczonych baśni
dla dzieci.
Chociaż niektóre lasy
są chronione i zaliczane do
rezerwatów, to można z nich
korzystać na podstawie tzw.
prawa publicznego dostępu.
Spędzanie czasu wolnego wśród
nieskażonej przyrody to dla
osób cierpiących z powodu
A by-product of mining
in Sweden has left its mark
on the countryside. A red
pigment from the copper
mine at Falun has been used
to colour cottages, barns
and houses throughout
the country from the 18th
century until the present.
The Swedish landscape today
is unthinkable without the
“Falu-red” buildings.
The Swedish earth
is fertile – trees, bushes
and green plants of every
description abound. Forest
scents, the glitter of the sun’s
rays on the morning dew,
the soft moss that grows on
stones in the forests and the
proud, tall trees that cover so
much of the country are the
subject of poetry as well as of
innumerable children’s tales.
Some forests in Sweden
are protected and classed
as nature reservations and
there is a public right of
access. Spending leisure time
in unspoiled countryside is
Moss Green 11 mata ręcznie pleciona / hand tufted rug
projekt / design Gunilla Lagerhem Ullbergfirma / company Kasthall
Falu Rödfärgfarba zewnętrzna z barwnikiem
z kopalni miedzi w Falu / outdoor paint with pigment from Falu Copper Mine
projekt / design Identity Worksfirma / company Falu Rödfärg
(41)
Megalopolis Aero Neonplecak ochraniający plecy / hard shell backpack
projekt / design Jonas Blankingfirma / company Boblbee AB
zdjęcie / photo Björn Liljegren
(42)
a way for people suffering
from urban stress to recover
their health and their peace
of mind. Perhaps that is why
Gunilla Lagerheim-Ullberg
has been so successful with
the green, knotted rug
in wool and flax that she
designed for Kasthall. It
gives the impression of green
moss indoors.
When exploring nature
some may take a hiking staff
or a tent with them. Several
products in the exhibition
have links with this earthy
nature worship, for example
Björn Dahlström’s hiking
staff Joystick, an axe from
Gränfors, Ergonomidesign’s
little knife for mushroom
gatherers and Mia
Göransson’s beautiful
porcelain relief decorated
with delicate, reflective
leaves.
Another way of enjoying
nature is to devote oneself
to gardening on one’s own
property. The allotment
miejskiego stresu sposób na
odzyskanie zdrowia i spokoju
umysłu. Być może dlatego, zie-
lony, supełkowy dywan z wełny
i lnu, zaprojektowany przez
Gunillę Lagerheim-Ullberg dla
Kasthall odniósł taki sukces.
Sprawia wrażenie, jakby do
wnętrza domu został przenie-
siony zielony mech.
Podczas wypraw na łono
natury może się przydać sprzęt
do wędrówek lub namiot.
Szereg produktów pokazywa-
nych na wystawie ma związek
z tym zdrowym uwielbieniem
dla przyrody, jak na przykład
Joystick, sprzęt do wędrówek
autorstwa Björna Dahlströma,
siekierka firmy Gränfors, mały
nożyk dla zbieraczy grzybów
zaprojektowany przez Ergono-
midesign oraz piękny porce-
lanowy relief Mii Göransson
zdobiony subtelnymi motywa-
mi z liści.
Innym sposobem ciesze-
nia się naturą jest uprawianie
własnej działki. Ruch działko-
wy rozpoczął się w Szwecji na
Joysticklaska do wędrówek /
walking stick projekt / design
Björn Dahlströmfirma / company Magis
Vildmarksyxasiekiera / axe
projekt / design Hans-Erik Persson
firma / company Gränsfors Bruks AB
(43)
Karl - Johan nóż do grzybów / mushroom knifeprojekt / design Ergonomidesign
firma / company HB Oracta
(44)
początku XX wieku. Ubogie
miejskie rodziny mieszkające
w zatłoczonych domach otrzy-
mywały kawałek ziemi, gdzie
mogły zasadzić krzewy owoco-
we i uprawiać warzywa. Dzięki
temu dzieci spędzały więcej cza-
su na słońcu i zaczęły się lepiej
odżywiać. Zasadniczo obniżyła
się liczba przypadków krzywicy
i innych chorób spowodowa-
nych złym odżywianiem.
Obecne zainteresowanie
ogrodnictwem związane jest
w większym stopniu z rekreacją
niż z korzyściami zdrowotny-
mi. Subtelna ławka ogrodowa
Evy Schildt może służyć za-
równo ludziom, jak i roślinom.
Malutkie paczuszki nasion
firmy Weibulls wzbudzają duże
oczekiwania. W kraju, którego
klimat zdominowany jest przez
zimno, śnieg i dni pozbawione
słońca, wszyscy z niecierpliwo-
ścią tęsknią do wiosny, ciepłej
pogody i kiełkującej zieleni.
Ale czasami przyroda wymaga
kształtowania i przycinania.
Z ekologicznego punktu widze-
movement in Sweden grew up
in the early part of the 20th
century. Poor urban families
living in cramped dwellings
were to be allowed a small
area of land on which they
could plant fruit bushes and
cultivate vegetables. This led
to children spending more
time in the sunshine and
to an improved diet. The
incidence of rickets and other
illnesses brought on by dietary
deficiencies was radically
reduced.
The current interest in
gardening is focused less
on health benefits than on
enjoyment. Eva Schildt’s
delicate garden bench can
be occupied by both people
and plants. The little packets
of seeds from Weibulls
arouse our expectations. In
a country whose climate is
dominated by cold, snow
and sunless days there is
a passionate longing for the
spring, for warm weather and
greenery sprouting out of the
Reliefpłaskorzeźba / wall sculpture
projekt / design Mia E. Göranssonfirma / company Mia E. Göransson
Disktvagaręcznie wykonana szczotka do naczyń
z korzenia żarnowca / handmade dishbrush of broom root projekt / design Iris Hantverkfirma / company Iris Hantverk
(45)
Lampellampa wisząca z doniczką / pendant lamp and flowerpot
projekt / design Margot Barolofirma / company Bsweden
zdjęcie / photo Bengt O Pettersson
(46)
nia najlepszym rozwiązaniem
jest użycie siły mięśni lub
energii słonecznej. Samojezdna
kosiarka hybrydowa Automover
firmy Husqvarna wyposażo-
na jest w ogniwa słoneczne
i automatyczne ładowanie. Jest
niskoenergetyczna i posiada
wyjątkowo silny akumulator.
Mimo że ciągle sami prowa-
dzimy samochody, są one coraz
łatwiejsze w obsłudze. Projekt
samochodu Your Concept Car
firmy Volvo jest wyjątkowy
w wielu aspektach; po pierwsze,
w proces projektowania nie był
earth. But sometimes nature
requires pruning and cutting.
Handcraft or solar energy
is the best solution from
environmental perspective.
The self-moving hybrid
lawn mower Automover
from Husqvarna is equipped
in solar cells which are
charged automatically. It is
energy efficient and has an
extremely robust battery.
Even if we still drive
our cars ourselves, they
get increasingly easy to
handle. Your Concept Car
from Volvo is unique in
many ways; first no male
The Gardener’s Sofaławka ogrodowa / garden bench
projekt / design Eva Schildtfirma / company Design House Stockholm
Automower® Solar Hybridautomatyczna kosiarka do trawy /
automatic lawn mower projekt / design Towe Ressmanfirma / company Husqvarna AB
(47)
Volvo YCC auto twojego pomysłu / your concept car
projekt / design Volvo YCC teamfirma / company Volvo Car Corporation
(48)
designer has been involved
but nine women designers.
And by taking a radical new
approach to various aspects
of car design, including
storage space, acceptability,
vision and visibility and
potential for individual
interior design, they have
proposed a lot of convincing
solutions for car design in
the future.
Nature, in the form of
foliage and flowers, has
always been a source of
zaangażowany żaden mężczy-
zna, tylko dziewięć projektan-
tek. Przyjęły one radykalnie
nowe podejście do projektowa-
nia samochodu, biorąc pod uwa-
gę takie jego aspekty jak: schow-
ki we wnętrzu, akceptowalność,
pole widzenia oraz widoczność,
a także możliwość indywidual-
nego zaprojektowania wnętrza
pojazdu. Projektantki zapropo-
nowały szereg przekonywują-
cych rozwiązań do zastosowania
przy projektowaniu samochodu
w przyszłości.
Snoozefotel / lounge chairprojekt / design Stefan Borselius, Fredik Mattsonfirma / company Blå Station AB
Streamgardenogród hydroponiczny / hydroponic garden
projekt / design Hans Andersson, Johan Svensson
firma / company Greenfortunezdjęcie / photo Peter Orevi
(49)
Weibullsopakowania na nasiona / seed packages
projekt / design Imperietfirma / company
Weibulls Trädgård
(50)
Przyroda w postaci liści
i kwiatów zawsze stanowiła
źródło natchnienia dla szwedz-
kich projektantów. Miękkie,
płożące się liany to wzór na sie-
dzisku bujanego krzesła Snooze,
autorstwa Fredrika Mattsona
i Stefana Borseliusa; przyroda
połączona z syntetycznymi
materiałami high-tech. To
samo dotyczy hydro-upraw tak
obecnie popularnych w biurach
i w mieszkaniach. Nowa tech-
nologia umożliwia uprawianie
roślin przez cały rok, nawet na
kole podbiegunowym.
Ludzie zawsze marzyli o po-
konaniu grawitacji i o szybowa-
niu w przestworzach niczym
ptaki. Jednakże ziemskie przy-
ciąganie jest dla nas zbawie-
niem. Urządzenie do ćwiczenia
równowagi zaprojektowane
przez No Picnic dla Otto
Bock Scandinavia umożliwia
unoszenie się nad powierzchnią
ziemi, pod warunkiem, że po-
trafimy utrzymać równowagę.
Przy okazji trenujemy mięśnie
i ćwiczymy postawę. Łączenie
inspiration for Swedish
designers. Soft trailing lianas
stand out on the seat of
Fredrik Mattson’s and Stefan
Borselius’s rocking chair
Snooze; nature created with
the help of synthetic high-
tech materials. The same
applies to hydro-cultivation
which is now becoming
popular at workplaces and
in people’s homes. New
technology makes it possible
to cultivate plants all the
year round even at the Polar
circle.
People have always
dreamed of defeating gravity,
of being able to hover in the
air like a bird. But the pull
of the earth is our salvation.
The new balancing device
that No Picnic has designed
for Otto Bock Scandinavia
enables us to float above
the surface of the earth, at
least if we can keep our
balance. At the same time
we are training our muscles
and our posture. Combining
Balansplatta równoważnia / balace boardprojekt / design No Picnic
firma / company Otto Bock Scandinavia AB
Tango chodzik / walker
projekt / design Morgan Fermfirma / company Etac Sverige AB
(51)
Grass Potlampa wisząca / pendant lampprojekt / design Phet Jitsuwanfirma / company Phet Jitsuwan
(52)
usefulness with enjoyment
is a Swedish proverb that
says much about how Swedes
view life.
But the relation
between man and Earth is
complicated. The world’s
population is rapidly
growing. Sanitary shortages
destroy soil and human
health. Both sewage without
effective treating plants
and lack of toilet have very
negative impact on our Earth.
Clean water has become
commodity of short supply.
One solution to this problem
is the new invention, Peepoo
bag, which is basically
a bag for excrement which
also eliminates hazardous
bacteria. Plastic material
and the content of the bag
are compostable and may be
used as fertiliser.
pożytku z zabawą jest typowo
szwedzką cechą, która wiele
mówi o spojrzeniu Szwedów na
życie.
Relacje między człowiekiem
a Ziemią bywają skompli-
kowane. Gwałtownie rośnie
liczba ludności na świecie.
Braki sanitarne niszczą glebę
i ludzkie zdrowie. Zarówno
ścieki niepoddane procesowi
oczyszczania, jak i brak toalet
negatywnie wpływają na naszą
Ziemię. Zaczyna brakować
czystej wody. Jakimś rozwiąza-
niem tego problemu może być
nowy wynalazek, torba Peepoo,
która jest po prostu torbą na
odchody, eliminującą jednocze-
śnie groźne bakterie. Tworzywo
sztuczne, z którego jest wyko-
nana oraz jej zawartość poddają
się kompostowaniu i mogą być
wykorzystywane jako nawóz.
The Peepoo Bagosobista jednorazowa toaleta / personal single use toiletprojekt / design Anders Wilhelmsonfirma / company Peepoople
(53)
Streamboxdrewniana zabawka / wooden toy projekt / design Patrik Pettersson
firma / company Playsam
Danny deskorolka / skateboard
projekt / design Johan Höög firma / company Widow Skateboards
(54)
Swedish matches have
contributed to the growth
of the economy as well as
causing capital to go up in
smoke in conjunction with
the Swedish Krüger crash of
the 1920s. Fire is a symbol of
conflicting phenomena like
heat and warmth, purity and
grime, metamorphosis and
great danger. The proverbs
alluding to fire generally
deal with how risky it is
to play with fire. But the
“Solstickan” label designed
by Einar Nerman in 1936
and featuring a silhouette of
a little boy happily striding
along beneath an orange
sun, is still going strong.
A percentage of the return
on each box of matches goes
to children’s charities.
Szwedzkie zapałki przyczyniły
się do rozwoju gospodarki, ale
to także przez nie, jak w przy-
padku upadku szwedzkiego
Krügera w latach 20. XX wieku,
szwedzki kapitał rozszedł się
niczym dym.
Ogień jest symbolem
sprzecznych zjawisk, takich
jak gorąco i ciepło domowe,
oczyszczenie i sadza, przemia-
na i duże niebezpieczeństwo.
Przysłowia dotyczące ognia
mówią ogólnie, że zabawa
z ogniem jest ryzykowna. Nie
mniej jednak na rynku szwedz-
kim ciągle mocno trzymają się
zapałki Solstickan, których ety-
kietę z małym chłopczykiem
dzielnie wędrującym pod pro-
mieniami słońca zaprojektował
w 1936 roku Dinar Nerman.
Pewien procent ze sprzedaży
każdego pudełka trafia na cele
dobroczynne przeznaczone dla
dzieci.
Ogień Fire
(55)
Speedglass 9100maska spawalnicza / welding shield
projekt / design Ergonomidesignfirma / company 3M Svenska AB
zdjęcie / photo Per Olsson
(56)
Inny szwedzki wynalazek
ułatwiający zapalanie to Light
My Fire, stalowa zapalniczka
opracowana dla szwedzkiego
wojska. Z kolei Speedglass
9100 firmy 3M Svenska AB to
maska, która automatycznie
chroni oczy przed oślepiająco
mocnym płomieniem oraz
płuca przed szkodliwymi
oparami podczas spawania.
Ergonomiczne rozwiązania
są poddawane dokładnym
testom, aby spełniały potrzeby
robotników na całym świecie.
Natomiast alarmy przeciwpo-
żarowe to tylko kilka z wielu
obecnie dostępnych produktów
ostrzegających przed ogniem.
Another Swedish
fire-lighting invention
is Light My Fire, a steel
firelighter developed by
the Swedish army. A mask
that automatically protects
the eyes from brightly
dangerous flames and
your lungs from dangerous
gases when welding is the
Speedglass 9100, from 3M
Svenska AB. The ergonomic
solutions are thoroughly
tested to suit workers
Swedish FireSteel®zapalarka / fire starterprojekt / design Lars Fältfirma / company Light My Fire
Snapalarmczujnik dymu / smoke detector
projekt / design Ergonomidesignfirma / company OG Invent
Looftlighterpodpalarka do grilla / BBQ lighterprojekt / design Propeller by Semconfirma / company Looft Industries ABzdjęcie / photo Markus Oliveras
(57)
Solstickanpudełko zapałek / matchbox
projekt / design Einar Nermanfirma / company Stiftelsen Solstickan
(58)
Wszystkie szwedzkie domy
mieszkalne oraz publiczne lo-
kale wyposażone są w czujniki
dymu, zgodnie z warunkami
ubezpieczenia.
Klamka autorstwa Alexan-
dra Lervika również ostrzega,
ale w mniej zasadniczy sposób.
Emituje czerwone światło,
kiedy łazienka jest zajęta,
oraz zielone, kiedy jest wolna.
Piękne i absolutnie niegroź-
ne złote płomienie widać na
nowej tapecie Camilli Die-
trich, o nazwie True Blue Gold.
Inne, lecz równie intensywne
doznanie ognia pojawia się w
zaprojektowanym przez Paulę
Barton naczyniu o nazwie Red
Soft Cylinder, wykonanym z
piaskowanego szkła, wyglądają-
cym jakby gorące szkło jeszcze
nie ostygło.
all over the world. Fire-
sensing alarms are just some
of numerous protective
products that are now
available. Every Swedish
home, like every public
building, has to be fitted
with a number of fire alarms
to accord with the insurance
requirements.
Alexander Lervik’s
door handle warns in a less
strident manner. It shines
with a red light when the
bathroom is occupied and
a green one when it is not.
Beautiful and completely
not dangerous gold flames
show Camilla Dietrich’s new
wallpaper, True Blue Gold.
A different, but also very
Lava świecznik / candle holder
projekt / design Louise Hederströmfirma / company Design House Stockholm
(59)
Matchkrzesło do użytku zewnętrznego / outdoor chairprojekt / design Anna Kraitzfirma / company LADP
Glowkosz na pochodnie /
torch cageprojekt / design
Eva Schildtfirma / company
FLORA Wilh. Förster GmbH & Co. kG
zdjęcie / photo Achim Hatzius
Vertikal Waves żaluzje pionowe
wycinane laserowo / laser cut vertical blinds
projekt / design Eva Marmbrandtfirma / company
Silentgliss
(60)
intense, feeling of fire
appears in Paula Bartron’s
Red Soft Cylinder, an urn
made of sand-cast glass. It is
as though the hot glass were
still glowing.
The capacity of fire
for creating a pleasing
atmosphere in winter
evenings has led to the
production of numerous
types of candlesticks in
Sweden. Louise Hedström’s
Lava exists in different
sizes and expresses the
power of the melting lava
streams. It also stands
firmly on the table as an
ancient mountain. Melting
candle makes it even more
attractive.
Björn Dahlström’s
cooking ware designed for
Hackman Tool also belongs
to the theme of fire. He was
commissioned by Ytterborn
& Fuentes who, in turn, had
been retained by Hackman
to renew the company’s
profile. The pots and pans
Zdolność ognia do tworze-
nia przyjemnej atmosfery
w zimowe wieczory zainspiro-
wała powstanie wielu rodzajów
świeczników. Świecznik Lava
autorstwa Louise Hedström
dostępny jest w różnych
wielkościach i oddaje wrażenie
roztopionych strumieni lawy.
Stoi pewnie na stole niczym
skała. Topniejąca świeca jeszcze
bardziej go uatrakcyjnia.
Naczynia kuchenne Björna
Dahlströma, zaprojektowane
dla Hackman Tool, również
wpisują się w temat ognia.
Projektant otrzymał zlecenie
z firmy Ytterborn & Fuentes,
która z kolei otrzymała zadanie
odnowienia wizerunku firmy
Hackman. W garnkach i patel-
niach zastosowano najnowszą
technologię warstwowego
aluminium pomiędzy mem-
branami z nierdzewnej stali od
wewnątrz i zewnątrz.
W eksperckiej grupie
referencyjnej stworzonej dla
tego projektu pracowało wiele
gwiazd sztuki gotowania.
Brighthandleklamka do drzwi informująca kolorem / door handle that commu-nicates with colored lightprojekt / design Alexander Lervikfirma / company Brighthandle AB
Red Cylinder naczynie ze szkła dmuchanego, odlewanego
w formach piaskowych/ blown and sand-cast glass with glass powders
projekt / design Paula Bartronfirma / company Paula Bartron
Meltręcznie dmuchana waza
szklana / hand blown glass vase
projekt / design Margarita Bergfeldt Matiz
firma / company Matiz Bergfeldt Design
Zdjęcie / photoRamón Giovanni
(62)
make use of an advanced
technology that sandwiches
aluminium between
membranes of stainless steel
on the inside and outside.
A number of star chefs acted
as an expert referral group
during the design process.
The final designs meet their
requirements.
A designer needs to be
a good listener. But also have
a capacity for understanding
newly emerging life styles.
Ostateczny produkt spełnił
wszystkie ich wymogi.
Projektant musi być dobrym
słuchaczem oraz mieć zdolność
rozumienia nowych stylów
życia. Najpopularniejszym
szwedzkim produktem jest
prawdopodobnie kuchenka
Primus, która w swojej bardziej
klasycznej formie od począt-
ku XX wieku opanowała cały
świat. Ostatnio została podda-
na zmianom konstrukcyjnym,
spełniającym wymagania
żeglarzy i miłośników górskich
wędrówek.
Można też stwierdzić,
że ludzka potrzeba ognia miała
pozytywny wkład w szwedzką
gospodarkę.
Primus Omnifuelkuchenka turystyczna /
multi-fuel stoveprojekt / design
Jerker Perssonfirma / company
Primus ABzdjęcie / photo
Gabriel Uggla
Grillvanterękawica kuchenna / oven mittprojekt / design 10-Swedish Designersfirma / company 10-Gruppen
Hypna 3Sśpiwór / sleeping bag
projekt / design Haglöfs Scandinavia AB
firma / company Haglöfs Scandinavia AB
zdjęcie / photo Bertil Strandell
(63)
Toolscookware / przybory kuchenne
projekt / design Björn Dahlströmfirma / company
Iittala
(64)
Wódka Absolut – woda ognista
– odniosła niezrównany sukces
na całym świecie. Jest to sztan-
darowy przykład, w jaki sposób
dobry design może wykreować
miejsca pracy i pieniądze. Dzię-
ki projektowi butelki i oprawie
graficznej ten odwieczny napój
stał się odnoszącą sukcesy,
nowoczesną marką. Wódka jest
głęboko zakorzeniona w kul-
turze Szwecji, alkohol na bazie
żyta i ziemniaków był destylo-
wany już od XVIII wieku.
Absolut Vodka opakowanie rodzimej wódki szwedzkiej / packaging of genuine Swedish firewaterprojekt / design Gunnar Broman, Hans Brindforsfirma / company The Absolut Company
True Blue Gold tapeta / wallpaper
projekt / design Camila Diedrichfirma / company Camila Diedrichzdjęcie / photo Christopher Kovac
SIShairy cap / włochata czapka
projekt / design Jenny Jurneliusfirma / company Jenny Jurnelius
In its more classical guise,
the Primus stove is probably
the Swedish product which,
since the beginning of the
20th century, has become
most widely spread across
the globe. Now it has been
redesigned to suit the
needs of boat owners and
adventurous hikers.
You may also claim that
human need for fire has
positively contributed to the
Swedish economy. Absolut
Vodka – “Firewater” – has
been a matchless success
story all over the world.
This project is considered
an object lesson as to how
successful design can create
jobs and money. The bottle’s
design and graphics have
provided the ancient drink
with a successful, modern
trademark. Schnapps has
deep roots in Sweden.
Spirits have been distilled
in Sweden since the 18th
century, using grain or
potatoes as the organic base.
(65)
Palmettlampa z akrylu / acrylic lamp
projekt / design Anna Holmquist, Chandra Ahlsell
firma / company Folkform
(66)
Water and air are the two
elements that are perhaps
closest to the Swedish
soul if one can speak in
such terms. A vast range of
products has been concerned
with purifying, studying,
moving or using water but
also with protecting people
from floods whether these
are caused by swollen rivers
as the snow melts in the
spring or by downpours.
The exhibition shows
several examples of designs
to meet these needs. The
Noaq Tubvall, for example,
is a Swedish-designed
inflatable barrier that
protects nature and buildings
from floods. Wet umbrellas
is a minor practical problem
which Eva Schildt has
elegantly solved. A synthetic
sponge sucks in effectively
water in the umbrella-stand
which she made for the
Design House Stockholm.
Woda i powietrze są żywiołami
chyba najbliższymi szwedzkiej
duszy – o ile można mówić
w takich kategoriach. Istnieje
cały szereg produktów służą-
cych do oczyszczania, badania
wody, przemieszczania się za jej
pomocą, czy w inny sposób wy-
korzystywania, a także w celu
ochrony człowieka przed
powodziami spowodowanymi
wiosennymi wylewami rzek
czy ulewami. Wystawa Cztery
Elementy pokazuje wiele
projektów mających sprostać
tym potrzebom. Na przykład
Noaq Tubvall – opracowana
w Szwecji nadmuchiwana
przegroda, mającą chronić
przyrodę i budynki przed
powodzią. Mokra parasolka to
raczej drobny praktyczny pro-
blem, który w nader elegancki
sposób rozwiązała Eva Schildt.
Syntetyczna gąbka w stojaku
na parasole zaprojektowanym
dla Design House Stockholm
wchłania skutecznie wodę.
Woda Water
(67)
Umbrella Stand stojak na parasole
projekt / design Eva Schildt firma / company
Design House Stockholm
(68)
Szwedzcy projektanci
wzornictwa zaangażowani są
również w badania oceanogra-
ficzne, zajmujące w Szwecji
bardzo ważne miejsce. Na
wystawie pokazano skafander
i maskę do nurkowania w eks-
tremalnych warunkach. Fish,
deska surfingowa, zaprojekto-
wana przez Camilo Östberga,
jest również ekstremalna,
ale w inny sposób. Została
zaprojektowana do unoszenia
się na wysokich falach, jakie
jesienne sztormy spiętrzają
wokół szwedzkiego wybrze-
ża. Można na niej osiągnąć
naprawdę zawrotną prędkość.
Ludzie od najdawniejszych
czasów korzystają z rzek i mórz
do transportu. Problemem są
paliwa ropopochodne. Na wy-
stawie znalazł się model statku
towarowego, który proponuje
całkowicie nową koncepcję.
Może być napędzany pali-
wem komórkowym, słońcem,
wiatrem lub energią fal. Jego
sztywne, składane żagle są wy-
posażone w panele słoneczne.
Research into marine
biology is at the front line in
Sweden and has also involved
Swedish designers. The
exhibition shows a diving
suit and a mask for diving
in extreme conditions. The
Fish surfing-board, designed
by Camilo Östberg, is
also extreme, however in
a different way. It has
been specially designed
for surfing on high waves
from the autumn storms
by the Swedish coast. You
may almost fly over the sea
surface. People have since
ancient times used seas and
rivers for transport. The
problem is in using oil-based
fuels. A cargo ship model
being a new concept proposal
has been presented at the
exhibition. It can be powered
by fuel cell, sun, wind or
wave energy. Its rigid folding
sails are equipped with solar
cells. No Picnic has been
commissioned by Wallenius
Wilhelmsen ship company to
interspiro Divator lite sprzęt do nurkowania /
scuba diving gear projekt / design Ivan Hellqvist,
Staffan Ekstróm, Pierre Buchmanfirma / company
Interspiro
sverige Fish
deska surfingowa / surfboardprojekt / design Camilo Östbergfirma / company NordClothing
viking pro 1000suchy skafander neoprenowy
do nurkowania / rubber dry suit for diving
projekt / design Trelleborg Protective Products AB
firma / company Trelleborg Protective Products AB
(69)
E/S Orcellestatek transportowy przyjazny
środowisku / environmentally friendly cargo ship
projekt / design No picnicfirma / company Wallenius Wilhelmsen
Logistics AB
(70)
design the ship. The ship is
estimated to be completed by
2025. It was named after the
endangered and protected
Orcelle dolphin. The 250
metre long boat shall have
optimised load capacity and
will take less energy per unit
than any existing cargo ship.
Closer to home is the
domestic product A&E (Tom
Ahlström and Hans Ehrlich)
Design’s dishwashing brush,
which has received numerous
international prizes, as
No Picnic otrzymała zlecenie
na zaprojektowanie tego statku
z firmy żeglugowej Wallenius
Wilhelmsen. Szacuje się, że
statek może zostać ukończony
do 2025 roku. Swoją nazwę
– Orcelle – zawdzięcza zagro-
żonym wyginięciem delfinom
krótkogłowym. 250-metrowy
statek będzie dysponował
zoptymalizowaną ładownością
i zużywał mniej energii na
jednostkę ładunku niż jakikol-
wiek obecnie istniejący statek
towarowy.
Bliższy nam wszystkim jest
produkt gospodarstwa domo-
wego firmy A&E Design (Tom
Ahlström i Hans Ehrlich), czyli
szczotka do naczyń, która zdo-
była niezliczoną ilość między-
narodowych nagród, podobnie
jak wiele innych produktów
tych samych autorów. Szczotka,
zaprojektowana dla firmy Jor-
dan w 1975 roku, jest produko-
wana do tej pory. Jest obecnie
zaliczana do klasyki wzornic-
twa i jest najczęściej w historii
sprzedawaną szczotką do
Beauty toolsprodukty do pielęgnacji ciała / beauty body care productsprojekt / design Ergonomidesignfirma / company Etac Sverige AB
NOAQ tubvall przeciwpowodziowy system ochronny / flood protection systemprojekt / design Sigurd Melinfirma / company Noaq Flood Protection AB
(71)
Speedboat V-24racing boat /łódź wyścigowa
projekt / design Ocke Mannerfeltfirma / company
Ocke Mannerfeldt Designzdjęcie / photo Claes Axstål
1230szczotka do naczyń /
dishbrush projekt / design
A&E DESIGN ABfirma / company
Jordan
Urbanapeleryna
przeciwdeszczowa / rain-poncho
projekt / design Nina Jobs
firma / company Simplicitas
zdjęcie / photo Thomas Dahlgren
(72)
naczyń. Inny szwedzki klasyk
to kołowrotek wędkarski ABU
Garcia, który nie pozwala na
zaplątanie linki, niezależnie od
tego, co złapana na haczyk ryba
zechce zrobić!
Niewiele krajów ma tak
dobry dostęp do czystej
słodkiej wody jak Szwecja.
Pływać można nawet w samym
centrum Sztokholmu, stolicy
kraju liczącej milion miesz-
kańców. Doskonałą jakość ma
też w całej Szwecji woda pitna
z komunalnych wodociągów.
Mimo to, na rynku dostępna
jest woda mineralna pochodzą-
ca ze źródeł z całego kraju. Sub-
stancje mineralne występujące
naturalnie w źródłach dodają
jej aromatu. Niestety na całym
świecie zaczyna brakować
czystej wody, dlatego wynalaz-
ki, takie jak Cleone – urządze-
nie do oczyszczania wody, są
niezbędne, aby zapewnić ten
życiodajny płyn.
Szkło rozsławiło na cały
świat szwedzkie wzornictwo
już w latach 20. Jest to materiał
have many others of their
products. The brush, designed
for Jordan in 1975, is still in
production. It is now ranked
as a design classic and the
most sold dishwashing brush
in history. Another Swedish
classic is ABU Garcia’s
fishing reel that prevents the
line from getting tangled
whatever the fish that one
has hooked chooses to do!
Few countries have access
to so much unpolluted, fresh
water as Sweden. Water
from the tap can be drunk
throughout Sweden and in
Stockholm, with its more
than one million inhabitants;
one can bathe in the lake
round which the city is built.
Despite this, bottled water
is marketed from numerous
springs around the country.
Minerals that appear
naturally in the spring water
add flavour to the product.
But all over the world clean
water has become commodity
of short supply which is
Ambassadeur 5600 C4kołowrotek wędkarski / fishing reel
projekt / design Peter Svenssonfirma / company Abu AB
zdjęcie / photo Claes Westlin
Cleone® urządzenie do oczyszczania
wody /water purifier projekt / design Popeller by Semcon
firma / company Kuna Group AB
(73)
Mora® Nova Systemręczna wiertarka do lodu / ice hand drill
projekt / design No Picnicfirma / company Mora of Sweden
(74)
why innovations like Cleone,
a water treatment facility,
are necessary to provide this
crucial liquid.
Ever since the 1920s, glass
has made Swedish design
internationally famous. It is
a material suited to fleeting
outdoor moods, glittering
sunlight, mists of melancholy
and a world of images
unreachable in the depths of
the glass. Transparent crystal
glass has also provided
a metaphor for ice. Ingegerd
Råman’s magnificent bowl
in this exhibition, with
its irregular frost pattern
against the brightness of the
glass, is a beautiful tribute to
the transparency of glass, ice
and water.
Frost is also the name
and the design-theme of
a wristwatch designed by No
Picnic. It presents its wearer
with a relaxed attitude to
time, thus making water in
frozen form a treacherous
element.
idealnie wręcz stworzony do
oddawania przelotnych nastro-
jów pogody, błysków światła
słonecznego, mgły melancholii
i świata nieosiągalnych wizji.
Kryształowo przejrzyste szkło
postrzegane jest czasami jako
metafora lodu. Na wystawie
pokazano imponującą misę
Frostwork autorstwa Ingeger-
dy Råman, wyprodukowaną
w Orrefors. Nieregularne, białe
oszronione krawędzie obok
krystalicznej masy szklanej
stanowią piękny hołd dla szkła/
wody/lodu. Frost (mróz) to
również nazwa i motyw prze-
wodni zegarków zaprojektowa-
nych przez No Picnic. Noszący
taki zegarek okazują swobodne
podejście do czasu, w ten spo-
sób zamarznięta woda wydaje
się być podstępnym żywiołem.
Woda w stanie zamarznię-
tym może być zdradziecka.
Najogólniej mówiąc, zmiany
w globalnej pokrywie lodowco-
wej mają istotne znaczenie dla
zmian klimatycznych. Świder
do odwiertów w lodzie marki
Frost zegarek na rękę / wristwatch
projekt / design No Picnicfirma / company Axcent of Scandinavian
The Soap Originalluksusowe mydło z olejkiem z ciecierzycy/
falafel-oil luxury soapprojekt / design
Apocalypse (Jenny Nordberg and Petra Lilja)
firma / company Apocalypse
(75)
Frostwork misa / bowl
projekt / design Ingegerd Råmanfirma / company Orrefors Kosta Boda AB
zdjęcie / photo Roland Persson
(76)
Water in its frozen
form can also be deceptive.
Generally speaking, changes
in the global ice are decisive
for climate development.
Mora’s ice drills, design
No Picnic, are used by
researchers and winter
anglers to measure and to
get through thick ice layer.
The folding drill is easy to
carry. The cutting edge made
of stainless steel can cope
with the most challenges.
“Swedish steel bites”, goes the
Swedish message.
Mora, zaprojektowany przez
No Picnic, wykorzystywany
jest przez badaczy oraz przez
wędkarzy do pomiarów oraz
do przebicia się przez grubą
warstwę lodu. Składane wiertło
łatwo można przenosić. Kra-
wędź tnąca wykonana ze stali
nierdzewnej może sprostać
największym wyzwaniom.
„Szwedzka stal kąsa”, brzmi
szwedzki przekaz.
Floater Vestkamizelka dla żeglarzy
projekt / design Peter Ejvinsson Ergonomidesignfirma / company Sail Rac-
ing International AB
POCitoochronny sprzęt narciar-ski dla dzieci / ski protec-tion gear for kidsprojekt / design Jan Woxingfirma / company POC Sweden AB
Bubble Talkart film
projekt / design Tina Eskilsson
firma / company Tina Eskilssonzdjęcie / photo Thomas Huhn
(78)
We associate transparency
with air. The Swedish
functionalists of the 1930s
regarded light, air and
greenery as both a cure
for ill health and a guiding
principle for urban planning.
Slim apartment blocks
ensured natural light from
both east and west. And
modernistic balconies
hovered in space like the
bridge of a transatlantic
liner. The balcony was
a place where one could
literally fill one’s lungs with
air.
Today we know better.
Air is not always the healthy
beverage that one imagined
in the 1930s. More and
more particles mix with
the oxygen, especially in
large cities. When climatic
conditions are most
hazardous, people with
asthma would need an
inflammation analyzer. And
working in industries you
might need a breathing mask,
Powietrze kojarzy nam się
z przejrzystością. Powietrze,
światło i zieleń uznawane były
przez szwedzkich funkcjo-
nalistów w latach 30. za lek
na choroby oraz za naczelne
zasady urbanistyki. Smukłe
bloki mieszkalne zapewniały
naturalne światło zarówno
ze wschodu, jak i z zachodu.
Zaś modernistyczne balkony
górowały w powietrzu niczym
mostki na transatlantyku. Bal-
kon był miejscem, gdzie można
było dosłownie napełnić płuca
powietrzem.
Dzisiaj uważamy inaczej.
Powietrze nie zawsze jest tak
„ozdrowieńczym napojem”, jak
zwykło się uważać w latach
30. Niepożądane substancje
zanieczyszczają powietrze,
zwłaszcza w dużych miastach.
W najtrudniejszych warunkach
klimatycznych osoby chore
na astmę potrzebują urządzeń
analitycznych. Podczas pracy
w przemyśle, do ochrony przed
szkodliwymi gazami może być
potrzebna maska do oddychania,
Powietrze Air
(79)
Tilssammans & Pussmun znaczki pocztowe / postage stamps
projekt / design Julia Szulcs, Jenni Erkintalos
firma / company Sweden Post Stamps
(80)
as the one from the Swedish
company Sundström Safety,
to protect yourself against
dangerous gases.
Blueair is a Swedish-
designed air purifier, which
won an “Excellent Swedish
Design” award in 1998 and
was given top marks in
a succession of American
tests. The machine was
designed by the young
Propeller studio which had
started in 1995. “Clean air
– a human right” was the
device that launched the
product. Electrolux’ vacuum
cleaner Oxy 3 addresses
similar problems. It filters
particles so effectively that
the air that it exhausts is
cleaner than the air that it
draws in.
Air often symbolizes
communication; and not just
by mail. But Julia Szulc’s
lovely kissing mouth on the
stamp that she has designed
might make us write more
letters. However, today we
jak na przykład produkt firmy
Sundström Safety.
Blueair jest szwedzkiej
konstrukcji urządzeniem do
oczyszczania powietrza, które
zdobyło nagrodę Excellent
Swedish Design w 1998 roku
i uzyskało najwyższe noty
w szeregu amerykańskich te-
stów. Zostało zaprojektowane
przez młode studio Propeller,
które rozpoczęło działalność
w 1995 roku. „Czyste powie-
trze prawem człowieka” tak
brzmiało hasło marketingowe
produktu. Odkurzacz Electro-
luxa o nazwie Oxy 3 rozwią-
zuje podobne problemy. Tak
skutecznie filtruje cząsteczki,
że wydmuchiwane powietrze
jest czystsze od zasysanego.
Powietrze często symboli-
zuje komunikację i to nie tylko
pocztową. Chociaż urocze cału-
jące usta na znaczku autorstwa
Julii Szulc mogą nas zachęcić
do częstszego pisania listów.
Jednakże, obecnie komuniku-
jemy się głównie przez Internet
i powietrze.
Blueair 200 Series urządzenie do oczyszczania powietrza / air purifier
projekt / design Propellerfirma / company Blueair AB
OXY3odkurzacz /
vacuum cleanerprojekt / design
Esbjörn Svantessonfirma / company
Electrolux
Niox Minoanalizator chorób zapalnych / inflammation analyzerprojekt / design Ergonomidesignfirma / company Aerocrine AB
(81)
LSV serieszestaw narzędzi
pneumatycznych / pneumatic toolsprojekt / design LSV38 – Anders Nelsson,
LBB16 – Stefan Elmqvistfirma / company Atlas Copco Tools and
Assembly Systems GI Division
SR 200 / SR 500maska oczyszczająca powietrze /
full face mask air purifying respirator projekt / design Per Sundström
and Caran Designfirma / company Sundström Safety AB
(82)
are mostly communicating
though the net and the air.
Today’s transmission of
signals to mobile phones
brings the atmosphere into
play. Sony Ericsson has
just launched Satio, a super
mobile telephone with a 12
megapixel camera, a serious
flash and a big touchscreen.
It can be connected to TV,
stereo and playstation. Sound
signals, carried through the
atmosphere, can be clothed
in lovely forms as the load
speaker HT 12, in the shape
of a big egg. No Picnic has
also designed a pocket-sized
dj-system for Tonium. It
is a portable music player
equipped with an extensive
range of professional audio
manipulation features
allowing for mixing between
two independent channels.
But sound can also be very
tiring. Which has caused
many designers to work with
sound-dampening materials.
Included in the exhibition
Przesyłanie sygnałów do tele-
fonów komórkowych odbywa
się za pomocą atmosfery. Sony
Ericsson wprowadził właśnie
na rynek Satio, supertelefon ko-
mórkowy z aparatem fotogra-
ficznym 12 megapixeli, poważ-
ną lampą błyskową i dużym
dotykowym ekranem. Można
go podłączyć do TV, stereo
i playstation. Dźwięki przeno-
szone przez powietrze mogą
być ubrane w piękne formy,
jak w przypadku głośnika HT
12 w kształcie wielkiego jajka.
Firma No Picnic na zlecenie To-
nium zaprojektowała kieszon-
kowy sprzęt dla DJ-ów, czyli
przenośny odtwarzacz muzyki
wyposażony w ogromną ilość
profesjonalnych opcji tech-
nicznych, dzięki czemu można
miksować muzykę z dwóch
niezależnych kanałów.
Dźwięk potrafi być także
bardzo męczący. Dlatego wielu
projektantów pracuje nad ma-
teriałami tłumiącymi dźwięk.
Na wystawie zaprezentowano
pochłaniający dźwięki deko-
HT12głośniki o kształcie
elipsy / ellipsoid speakersprojekt / design
No Picnicfirma / company
Bremen Produktion AB
Satiotelefon komórkowy / mobile phone
projekt / design UX Creative Design Center, Sony Ericssonfirma / company Sony Ericsson Mobile Communications AB
(83)
Pacemakerkieszonkowy DJ system / the pocket-size DJ system
projekt / design No Picnicfirma / company Tonium AB
zdjęcie / photo Ola Bergengren
(84)
are Stina Lindholm’s Bull
and Peltor Kids that protects
childrens’ small ears from
sharp and dangerous noises.
Climate has become more
important than ever. The
ability to measure with
great accuracy is of huge
importance, for example, to
people in sailing boats on
the ocean or hiking in the
mountains. This justifies
including a Swedish wind-
meter in the exhibition.
Preparations for an
international space station
have long been under
way. Many different parts,
complex technology and
new, advanced materials
have to be put together
into a single unit. It is
difficult to imagine a more
complex design project. One
aspect of the project, food
preparation and food storage
– is a further development
of a graduation project by
Margarita Bergfeldt Matiz.
This consisted of a refrige-
racyjny materiał ścienny Bull
autorstwa Stiny Lindholm oraz
nauszniki Peltor Kids chro-
niące małe uszy dzieci przed
ostrym i szkodliwym hałasem.
Kwestie klimatu stały się
ważniejsze niż kiedykolwiek
wcześniej. Możliwość dokony-
wania precyzyjnych pomiarów
atmosferycznych na morzu
lub w górach ma zasadnicze
znaczenie. Stąd na wystawie
obecność szwedzkiego urzą-
dzenia do pomiaru wiatru.
Od dawna trwają przygoto-
wania do stworzenia między-
narodowej stacji kosmicznej.
W celu wykonania takiej jed-
nostki trzeba połączyć ze sobą
rozmaite elementy przy zasto-
sowaniu złożonej technologii
i nowych, zaawansowanych
materiałów. Trudno wyobrazić
sobie bardziej złożony projekt
wzornictwa. Jeden z aspektów
tego projektu, przygotowanie
i przechowywanie żywności
– stanowi kontynuację pracy
dyplomowej Margarity Berg-
feldt Matiz, która opracowała
IPT Suitcase®przenośny terminal satelitarny /
portable satellite terminalprojekt / design Reload
firma / company Rockwell Collins Sweden AB
Bullścianka pochłaniająca
dźwięki z cementu i filcu / wall sound absorber in
cement and feltprojekt / design Stina Lindholmfirma / company
Skulturfabriken AB
SAS Identity identyfikacja firmy SAS
projekt / design Stockholm Design Labfirma / company SAS
ADC Windprzyrząd do pomiaru wiatru / wind gauge
projekt / design Jan Woxing
firma / company Silva Sweden AB
(85)
Gubbe pojemniki na żywność dla stacji kosmicznej / foodcontainers for space
projekt / design Margarita Bergfeldt Matiz / No Picnicfirma / company No Picnic
zdjęcie / photo Camilo Matiz
(86)
rator intended for the four
astronauts who would
occupy the space station
at any one time. Margarita
Bergfeldt Matiz professional
and humanistic approach
led to her being engaged by
ESA to work on the project.
Included in the exhibition
are the five different sizes
of stackable, plastic food-
containers. The decoration
in the form of humorous
figures on the bottom of
the containers alludes to
weightlessness but makes
also the containers firmer.
The idea of being able to
travel in space is a terror-
filled prospect for some
and a dream of others that
fires the imagination. But
also on the Earth little kids
may float in the Babybjörn’s
Babysitter Balance Air, or,
when they get older, in
Alexander Lervik’s “self-
lightening” swing. We,
adults, can actually step
into a cloud. A work that
projekt lodówki dla czterech
astronautów, którzy jednocze-
śnie będą przebywać na stacji.
Profesjonalne i humanistyczne
podejście projektantki sprawi-
ło, iż została zatrudniona przez
ESA (Europejską Agencję
Kosmiczną) do pracy przy tym
projekcie. Na wystawie poka-
zano pięć plastikowych pojem-
ników na żywność w różnych
wielkościach. Można je na
sobie ustawiać. Ozdoby w for-
mie zabawnych figurek na
dnie pojemników przywołują
wrażenie nieważkości, a jedno-
cześnie wzmacniają pojemniki.
Myśl o podróży w prze-
strzeni kosmicznej jest dla
jednych przerażającą perspek-
tywą, a dla innych marzeniem
rozpalającym wyobraźnię.
Małe dzieci mogą unosić się
w przestrzeni w Babysitter
Balance Air firmy Babybjörn,
lub kiedy nieco dorosną,
w świecącej huśtawce projek-
tu Alexandra Lervika. Nawet
my, dorośli, możemy wejść
w chmurę. Praca stymulująca
Agonistzapach nordycki
w rzeźbionej butelce / Nordic fragance capture in a sculpted glass bottle
projekt / design Åsa Jungnelius
firma / company Kosta Boda/Sentral
zdjęcie / photo Mikael Göthage
Gyro G1 wiatrakowiec z włókna węglowego
napędzany siłami aerodynamicznymi / carbon fiber auto gyro driven by
aerodynamic forcesprojekt / design
Mikael Edoff, Jarek Bator firma / company Aero Mod AB
Cloudprzenośny pokój do spotkań / portable room for meeting
projekt / design Monica Försterfirma / company Offecct AB
(87)
Peltornauszniki ochraniające dla dzieci / child ear protection
projekt / design 3M Svenska ABfirma / company 3M Svenska AB
(88)
stimulates the imagination
is Monica Förster’s
inflatable giant white room,
Cloud, from 1998, intended
for meditation or just for
getting away from it all.
When not inflated the room
is so compact that one can
carry it on one’s back. When
inflated there is room for up
to ten people.
Airlines offer
transportation in reality.
SAS have shown a lead in
the design field with their
carefully considered and
wide-ranging design concept.
The total design programme,
produced during the years
before and after the new
millennium, and covering
everything from logos,
cabins, uniforms, lounges,
menus and tableware to sugar
and condiment packaging is
the work of Björn Kusoffsky,
Thomas Eriksson and Göran
Lagerström at Sthlm Design
Lab.
w ten sposób wyobraźnię to
gigantyczny, nadmuchiwany
biały pokój autorstwa Moniki
Förster, Cloud, z 1998 roku,
przeznaczony do medytacji
lub jako miejsce odosobnie-
nia. Po spuszczeniu powietrza
pokój staje się tak niewielki, że
można go przenieść na plecach.
Po nadmuchaniu jest w nim
miejsce dla dziesięciu osób.
Linie lotnicze oferują rze-
czywisty transport. SAS okazał
się liderem w zakresie designu
dzięki starannie przemyślanym
i szerokim koncepcjom projek-
towym. Całościowy program
wzorniczy zrealizowany na
przełomie tysiąclecia, obejmu-
jący wszystko, począwszy od
logo, kabin, mundurów, wy-
stroju saloników na lotniskach,
karty menu i sztućców, po to-
rebeczki z solą i pieprzem jest
dziełem Björna Kusoffskiego,
Thomasa Ericssona i Görana
Lagerströma ze studia wzorni-
czego Sthlm Design Lab.
Material Mergestół z masonitu i laserowo ciętej stali / masonite
and laser-cut steel table projekt / design Anna Holmquist, Chandra Ahlsell
firma / company Folkform
Sense Light Swinghuśtawka z włóknem
świecącym / swing with fibre optic lighting
projekt / design Alexander Lervikfirma / company
Saas Instruments OY/Optolux AB
Babybjörn Babysitter Balance Air
krzesełko dla dzieciprojekt / design Ergonomidesignfirma / company
Babybjörn AB
(89)
Camouflagelampa wisząca / pendant lamp
projekt / design Frontfirma / company Zero
zdjęcie / photo Jonas Lindström
(91)
In no other country have consumers had such
an influence on the design process as in Sweden.
Ergonomidesign AB and other design offices
make profound user studies. The consumer’s
role has however to some extent been reduced
because of economic reasons. Another model for
product development has grown up instead. The
design firm No Picnic, whose partners graduated
from Konstfack in Stockholm in 1993, integrate
the people commissioning their designs into the
creative process. They all sit around the same
table, exchanging ideas and discussing sketches
until they arrive at the final solution.
Many people in Sweden are fiercely interested
in design, especially younger people. Design
courses are springing up like mushrooms in
the forest. Design is discussed in schools and at
workplaces. Now, more than ever before, there
is an understanding of the importance of design.
Back in the 1950s few people actually knew what
the word design really implied. But it is important
that the companies that give the designers
commissions understand the design process
and that the designers have an understanding
of the consumers’ needs, even if those aren’t
clearly worded. Thus it can be argued that the
present exhibition is concerned with the meeting
between different sorts of creativity; that of the
designer and that of the producer.
W żadnym innym kraju konsumenci nie mają takiego
wpływu na proces projektowy jak w Szwecji. Ergono-
midesign AB oraz inne pracownie projektowe prze-
prowadzają dogłębne badania użytkownika produktu.
Jednakże rola konsumenta została w pewnym zakre-
sie zredukowana z przyczyn ekonomicznych. Pojawił
się inny model rozwoju produktu. Firma projektowa
No Picnic, której udziałowcy ukończyli Uniwersytet
Konstfack w Sztokholmie w 1993 roku, angażuje swo-
ich zleceniodawców w kreatywny proces. Wszyscy
siadają przy jednym stole, wymieniają się pomysłami
oraz dyskutują nad szkicami, dopóki nie wypracują
ostatecznej wersji.
Wiele osób w Szwecji, zwłaszcza młodych, inte-
resuje się wzornictwem. Kursy wzornictwa wyra-
stają niczym grzyby po deszczu. Design jest przed-
miotem dyskusji w szkołach i w biurach. Obecnie,
bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, jest większe
zrozumienie roli wzornictwa. W latach 50. niewiele
osób rzeczywiście rozumiało, co naprawdę oznacza
słowo „design”. Ale co najważniejsze, firmy zlecające
projektantom opracowanie nowych koncepcji wiedzą
na czym polega proces projektowania i zdają sobie
sprawę, że projektanci znają potrzeby konsumentów,
nawet jeśli nie są one wyraźnie wyartykułowane.
Tym samym można stwierdzić, że wystawa Cztery
Elementy przedstawia efekty spotkania różnych
rodzajów kreatywności; kreatywności projektanta
i kreatywności producenta.
Posłowie Afterword
(92)
Just as things are constantly in a state of
development, so attitudes to design are changing.
Perhaps one can see the names that design firms
choose as a sign of this. During the 1970s and
1980s the Swedish design firms called themselves
Design Gruppen, Ergonomi Design, Industriell
Design, Utvecklings Design AB; or they just
used the names of the partners. The next
generation of design firms has names like No
Picnic, Propeller, Cyberry, Loop, Monitor, Reload
Design, Sprinkler, etc. Surely the new names
indicate a more rapid tempo and more humour in
a world inspired by comics, computers, computer
games and music. Attitudes and the environment
change but the four elements – earth, water, air,
fire – remain. Without them there would not be
life on mother earth.
Kerstin WickmanProfessor emeritus of the History of Design at Konstfack (University College of Arts, Crafts and Design) in Stockholm
Rzeczywistość nieustannie się rozwija i zmienia,
a tym samym zmienia się podejście do designu. Moż-
na to chyba zauważyć w nazwach, jakie przyjmują
firmy projektowe. W latach 70. i 80. szwedzkie firmy
zajmujące się wzornictwem nazywały się: Design
Gruppen, Ergonomi Design, Industriell Design,
Utvecklings Design AB; lub po prostu wykorzysty-
wały nazwiska swoich właścicieli. Kolejne pokolenie
firm wzorniczych używa nazw: No Picnic, Propeller,
Cyberry, Loop, Monitor, Reload Design, Sprinkler,
itp. Z pewnością te nowe nazwy wskazują na szybsze
tempo i na więcej humoru w świecie inspirowanym
komiksami, komputerami, grami komputerowymi
i muzyką. Podejście i środowisko zmieniają się, ale
cztery żywioły – ziemia, woda, powietrze, ogień –
pozostają bez zmian. Bez nich nie byłoby życia na
naszej Matce Ziemi.
Kerstin WickmanProfesor emerytowana historii wzornictwa i sztuki rzemiosła Uniwer-sytetu Konstfack w Sztokholmie
(95)
www.atlascopco.com
www.bsweden.com
www.blastation.se
www.boblbee.com
www.dahlstromdesign.se
www.designhousestockholm.com
www.etac.com
www.falurodfarg.com
www.gransfors.com
www.greenfortune.com
www.hantverk.iris.se
www.husqvarna.com
www.jitsuwan.se
www.kasthall.com
www.miaegoransson.com
www.oracta.se
www.peepoople.com
www.playsam.se
www.rehband.com
www.weibulls.com
www.widow.se
www.volvo.se
www.2wglobal.com
www.abugarcia.se
www.aedesign.se
www.apocalypselab.net
www.axcent.se
www.designhousestockholm.com
www.etac.com
www.interspiro.com
www.kunafilter.com
www.moraofsweden.se
www.noaq.com
www.nordclothing.com
www.ocke.se
www.orrefors.se
www.pocski.com
www.sailracing.se
www.simplicitas.se
www.vikingdiving.com
www.tinaeskilsson.com
www.absolut.com
www.brighthandle.com
www.designhousestockholm.com
www.diedrich.se
www.evaschildt.se
www.folkform.se
www.glasakademin.se
www.haglofs.se
www.iittala.com
www.jennyjurnelius.com
www.kraitz.se
www.light-my-fire.se
www.looftlighter.com
www.matizbergfeldt.se
www.primus.se
www.silentgliss.se
www.snapalarm.se
www.solstickan.se
www.speedglas.com
www.tiogruppen.com
www.3m.com/se
www.aerocrine.com
www.atlascopco.com
www.babybjorn.com
www.blueair.se
www.bremen.se
www.donkindustries.com
www.electrolux.com
www.flysas.com
www.folkform.se
www.kostaboda.se
www.nopicnic.se
www.offect.se
www.posten.se
www.saas.fi
www.sentral.se
www.silva.se
www.skulpturfabriken.se
www.sonyericsson.com
www.srsafety.se
www.swe-dish.com
www.tonium.com
www.zero.se
Ziemia / Earth Ogień / Fire Woda / Water Powietrze / Air
Lista wystawców
Exhibitors and Producers list
Wydawnictwo bezpłatne / Free publication
De
sign
4 el
em
en
ts. C
ontemporary Sw
edish D
esign
Recommended