Kunst, ouderen en gezondheid ms DEF€¦ · Creatief ouder worden Cretien van Campen Sociaal en...

a

Kunst, ouderen en gezondheid

Een nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018

• Welkom, inleiding en programma

• Kennismaking

• Presentaties

• Marthe de Vet, Van Gogh Museum, Van Gogh Ontmoet

• Cretien van Campen, Sociaal Cultureel Planbureau

• Discussie/ vraaggesprek

• Afsluiting

Programma

Presentatie Marthe de Vet

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

November 2018

Van Gogh Ontmoet70-plus beleid Van Gogh Museum

Vergrijzing in Nederland

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Van Gogh Ontmoet

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Door Van Gogh bieden we ouderen betekenisgeving, bevorderen

sociale interactie en laten ze talenten (her)ontdekken.

• Outreach + 70+dagen

• Kwalitatief aanbod door kunstenaars-docenten

• Samenwerking partners zorg & welzijn

Samenwerking zorg & welzijn

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

VGM

Kwalitatief kunstaanbod

Thuis in talentontwikkeling en cultuureducatie.

Geeft een boost aan het activiteitenaanbod op locaties

(doorbreekt de sleur).

Kunst spreekt grote groep mensen aan o.a. vanwege beleving,

zingeving, herkenning (reminiscentie).

Maakt gebruik van diverse leerstijlen (ervaren, doen, leren).

Professionals met didactische kennis, kunde en een flinke dosis

passie.

Zorg & Welzijn

Toegang tot ouderen (vindplaatsen).

Actief in buurten en wijken (buurthuis, zorglocaties).

Professionals in begeleiden ouderen.

Beschikken over kennis doelgroep.

Beschikken over vrijwilligers (zorgen voor vervoer, veilige

omgeving

Beschikken over ruimtes voor activiteiten.

Partners

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Doelgroep

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

70+

• Vit&Fitaal

• Kwetsbaar

thuiswonend

Ontdekkers

Herontdekkers

Nog actief in cultuur

Naar ouderen toe

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

• Workshops op locatie

• Kunstenaar-docent

• Methodieken die activeren:storytelling-dialoog-tactiel-maken

• Vraaggericht doorontwikkelen

Impact meting met UvA

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Impactonderzoek: beleving workshop door ouderen

Bewijslast

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Kunst en positieve gezondheid

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Multidimensionaal effect

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

SOCIAAL MAATSCHAPPELIJKE PARTICIPATIE

• Deel uitmaken van een groep

• Aandacht ingebouwd in workshop

• Zet aan tot contact met anderen

• Onderlinge waardering

MENTALE FUNCTIES EN BELEVING

• Leerzaam

• Reminiscentie

• Doorbreekt de sleur

• Connectie met zelf, dierbaren, plaatsen

• Geeft samenhang, geeft veerkracht

• Diepgang /inspiratie nodig

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Museumdagen 70-plus

Publieksonderzoek pilot museumdag 70-plus

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

“Het heeft me echt vreugde gebracht, en dat voel ik niet zo vaak meer...”(Vrouw, 89 jaar)

“Je staat met elkaar voor een kunstwerk, maakt een praatje, waardoor je

contact krijgt en je even minder eenzaam voelt.”

(Man, 76 jaar)

“Bingo, daar wordt zo weinig van jezelf verwacht. Hier kunnen we ook iets van leren.”

(Vrouw, 86 jaar)

Vragen?

Alle aanbod & publicaties

www.vangoghmuseum.nl/nl/organisatie/age-friendly-van-

gogh-museum

Verder praten?

Marthe de Vet, Hoofd Educatie&Interpretatie, Van Gogh Museum

devet@vangoghmuseum.nl

Presentatie Van Gogh Museum / November 2018

Presentatie Cretien van Campen

Creatief ouder worden

Cretien van Campen

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Voor gelukkigere ouderen

heeft de ouderenzorg

meer kunstenaars nodig

Gelukkig oud worden

(willen we allemaal)

... maar hoe doen we dat?

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Gelukkig ben je niet alleen

kwaliteit van leven

&

kwaliteit van de samenleving

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Kwaliteit van leven

• gezond ouder worden

• langer zelfstandig

• gelukkig ouder worden

40

50

60

70

80

90

100

20-30 30-40 40-50 50-60 60-70 70-80 80+

ervaren fysieke gezondheid ervaren mentale gezondheid

Gezond ouder worden

Langer zelfstandig

2008/’09 2015/’16

Gelukkig ouder worden

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Wat is het ‘goede leven’ volgens ouderen zelf?

1. Unique - No life has ever been lived before and it won’t be lived again. This uniqueness is honoured, including life experience, strengths, culture and

spirituality

2. Being in control – I am in control of my life and I am my own boss and I make

my own decisions. My life is mine.

3. Optimistic –I have a sense of future and hope, of anticipation about tomorrow and of the things to do and goals to work towards

4. Belonging –It involves me having a variety of relationships with other people

and everyday roles and rhythms, routines, experiences and emotions that are part of everyday life at any age

5. Contribution and Engagement - To give and take and to enjoy the fullness of

life with interests and passions like sport, art music and faith

6. Healthy – I am as healthy as I can be.

Kwaliteit van de samenleving

• demografie

• diversiteit

• technologisering

• waarden en aspiraties

• uitdagingen

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Toename van de 85-plussers

Bron: CBS

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

3.500.000

4.000.000

4.500.000

5.000.000

1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020* 2030* 2040* 2050* 2060*

65-74 jaar 75-84 jaar > 85 jaar

Meer diversiteit in levenslopen

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Technologisering van het dagelijks leven

De tijden veranderen

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Uitdagingen voor de samenleving

• Kwetsbaarheid

• Eenzaamheid

• Verlies van zin en

waardigheid

Wat hebben kunstenaars te bieden?

Kennissynthese in opdracht van ZonMw (op verzoek

van OCW en VWS)

1.Dragen kunstprojecten met ouderen bij aan hun

positieve gezondheid?

2.Wat gebeurt er in Nederland op dit gebied?

3.Waar zit toekomst in?

Kunst en Positieve GezondheidEen overzichtsstudie van culturele interventies

met mensen die langdurig zorg en ondersteuning ontvangen

Bevindingen kennissynthese

• ‘Passende bewijzen’ nodig voor effecten van kunst

• Snelle groei van culturele interventies in de praktijk

• Ouderenzorg en GGZ bieden meesteperspectief

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Aanbevelingen

• Ontwikkel domeinoverstijgend beleid

• Vergroot bekendheid met culturele interventies

• Stel meer intermediairs en interne aanjagers aan

• Geef aandacht aan culturele interventies in kunst- en zorgopleidingen

• Investeer in onderzoek(smethoden) naar culturele interventies en maak werkzame elementen inzichtelijk

• Ontwerp criteria voor de werving en selectie van competente kunstenaars en uitvoerders

• Ontwikkel culturele interventies in co-creatie met deelnemers

• Geef kunst de ruimte

Hoe dragen kunstenaars bij aan de kwaliteit van leven van ouderen?

• Ontdekken van persoonlijke passies en emoties

• Sociale verbinding en menselijk contact

• Persoonlijke ontwikkeling en groei

• Fysieke en mentale fitheid

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Hoe dragen kunstenaars bij aan de kwaliteit van de samenleving?

• Doorbreken van eenzaamheid

• Nieuwe rollen voor ouderen

• Creëren van sociale en

culturele gemeenschappen

Voor de nieuwe

generatie

ouderen(zorg) ....

• Vinden van passie en zin in het leven mét ouderen

• Zet kunstenaar voorop in de rij hulpverleners

Sociaal en Cultureel Planbureau, 28.11.2018

Creatief ouder worden in een co-creatieve samenleving

Hoe zorgen we er gezamenlijk voor dat

kunst en cultuur vaker worden ingezet

in de zorg bij ouderen?

Discussie/ vraaggesprek

Kunst, ouderen en gezondheidEen nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018

Kunst, ouderen en gezondheid

Een nieuwe generatie ouderen(zorg), 28 november 2018