Lab Solaris

เทคนคการใช VMWare ส าหรบอบรม Solaris 1. ตดตงเปนหนาทของคนเตรยมเครองไมใชของเรา 2. เรมใชงานเลอกท Solaris 10 experiment tab > คลกป มเปดดานบน 3. รอ รอ รอ 4. จะไดหนาจอในการลอกอน

Desktop

Console 5. การเปลยน Resolution ของการแสดงหนาจอ 5.1 คลกท Options (คางไว) > Command line Logins 5.2 เคาะ Enter หนงครง, ใส root เคาะ Enter, ใส password เคาะ Enter 5.3 Kdmconfig เคาะ Enter

5.4 เลอน Cursor ท X sun แลวเคาะ Enter, กด F2

5.5 เลอนไปท change video Device/Monitor แลวเคาะ Enter, กด F2

5.6 กด F2 ตอไป

5.7 ถาไมเปลยนอะไรกด F2

5.8 เลอกจอ 15-inch เคาะ Enter, แลว F2

5.9 ถาตองการจอแสดงผลเปน 800x600 ใหเลอน Cursor ไปทต าแหนงดงรป, กด F2

5.10 กด F2 สองครง 5.11 ถายอมรบใหคลกท Yes 5.12 พมพ exit ออกไปท console รอสกครจะเปน Desktop 6. การออกหนาจอ Host ใน VMware ใหใชคย Ctrl+alt 7. ถาเขาไปใหมใหคลกเมาสเขาไปเลย 8. ถาอยากไดเตมหนาจอให Ctrl+Alt+Enter

การใชงาน Common Desktop Environment (CDE)

หนาจอแรก ขนตอนการลอกอน

1. ใส user name ในทนครงแรกใช root, แลวเคาะ Enter

2. ใสรหสผานในทนระบเปน password แลวเคาะ enter (ในหนวยงาน

รหสผานจะก าหนดแตกตางกนไป) รหสผานนจะซอน เมอพมพแลวไมปรากฏตอบสนองในหนาจอ

3. หนาจอของ Solaris

4. แนะน าสวนประกอบหนาจอ Graphic

a. พนท 1 คอ Desktop area เปนพนทแสดงงานตางๆ b. พนท 2 คอ Task panel เปนทเกบค าสงตางๆ c. พนท 3 คอ Workspace หรอพนทท างาน

5. กลมค าสงตางๆทเรยกใชไดใน CDE

1

2 3

กลมตางมดงน

กลม ค าสงทเรยกใช Panel เปนทเกบรวบรวมค าสงตางๆทใชงานใน CDE

คลกทป ม Title box จะมค าสง Logout

Links เปนทเกบรายการลงคตางๆ

Cards เปนทเกบรายชอ และวนท

Files เปนทจดการไฟลตางๆทงคณสมบต และการเขารหส

Application แอพพลเคชนตางๆทเรยกใช

Mail การตดตอสอสารผาน Mail

Printers การบรหารงาน และการจดการเครองพมพ

Tools เครองมอส าหรบการบรหารงาน

เครองมอเกยวกบ Desktop ใช Desktop controls การบรหารงานเกยวกบระบบใช Solaris Management Console การตรวจสอบลอกทเกดขนใช CDE Error log การปรบเปลยนลด/เพม Workspace การเพมรายการเมน Add Item to menu การคนหาโปรเชส Find process การก าหนดคยลดใช Hotkey editor

Hosts เปนค าสงทใชเกยวกบเครอง

Help เปนการขอความชวยเหลอทงจาก E-book และ Internet online

Tasks เปนการเคลยรงานตางๆทลบออก

6. การใชงาน Window

มป ม Minimize, Maximize, Restore (อยต าแหนงเดยวกบ maximize เปน Toggle mode)

เมอคลก minimize จะเปนไอคอนในพน Desktop ถาตองการเรยกใชใหดบเบลคลก หรอคลก > เลอกท Restore แนะน าเมอออกจากการใชงานใหคลก Lock

ตรงรปกญแจ

ถาตองการใชตองระบ password ของผใช การออกจากหนาจอทใช Logout ใหคลกท Title box เลอกค าสง Logout

คลก Ok ยอมรบคาทจดเกบ เกดไมชอบแบบ CDE เราสามารถเลอกแบบ GNOME หรอ Java Desktop System

แลวลอกออนปกต หนาจอแบบ Java Desktop system จะคลายกบ Windows

หนาจอจะเหมอนกบ Windows XP เกอบทกกระเบยดนว ออกใชค าสง Logout

คลกท OK รจกกบโครงสรางไดเรคทรอรใน Solaris

กลม ค าสงทเรยกใช

ใชงานทวไป /Desktop /Documents

เกบไฟล Execute bin เกบไฟลรนทวไป sbin เกบไฟลรนส าหรบ SuperUser

File System /dev/ระบชนดของไฟล ถามการเมาทแลวจะแยกตามต าแหนงเชน /cdrom /mnt คอ FS ทมการเมาทแลว

คาก าหนดในระบบ /etc /var

ทเกบของผใชแตละคน /home /export/home

คาก าหนดของระบบใน User แตละคน

/usr

ทเกบชวคราว /tmp ส าหรบผพฒนาระบบจะม /lib เปนทเกบคลงขอมลในการเรยกใช ค าสงพนทฐานทควรรจก

กลม ค าสงทเรยกใช เคลยรหนาจอ clear อยากรวาเราอยทไหน

pwd

เขาไปในไดเรคทรอร

cd ระบไดเรคทรอร ตวอยางเชน

cd etc หรอจะใชเตมยศ cd /etc (/ แทน root, . แทนต าแหนงทก าลงใชงานอย)

ตอนนใช pwd พบวาอยใน /etc/uucp ตองการเปลยนเปน /sbin ใช cd /sbin

การสรางไดเรคทรอร

mkdir ระบไดเรคทรอรใหมทตองการ ตวอยางเชน mkdir data เคาะ Enter

การลบไดเรคทรอร rmdir ระบไดเรคทรอรทตองการ ตวอยางเชน rmdir data

ถามไฟลหรอขอมลอยจะไมยอมใหลบ

ถาพมพผด ใชคย Del การดรายชอไดเรคทรอร และไฟล

ls เปนการดขอมลในแนวกวาง ls –l เปนการดขอมลแบบมรายละเอยด ถาตองการดรายละเอยดทขนตนดวย s ใหใช ls –l s*

แตแนะน าใหใชรวมกบค าสง Find, grep ls –la แสดงไฟลทซอนทงหมดดวย

ค าสงตรวจสอบดสก df แสดงขอมลทใชไมแสดงพนททใช df –k แสดงขอมล และไฟลทใชหนวยเปน Kilo

ค าสงตรวจสอบดสกแสดงเปนไฟล

du ระบไฟลทงหมดทใชในดสกทเลอก

ค าสงส าหรบผบรหารระบบ (root)

ค าอธบาย ค าสงทเรยกใช คณคอใคร who am i ตองการด id เพอตรวจสอบวาคณคอใคร

id

ดวาลอกออนเมอไร และเปนใคร

w

ถาตองการเปลยนเปน User อน

su – ชอผใช

การเพมผใช useradd ชอผใช ตวอยางเชน ลอกออนดวย root พมพสง useradd –d /export/home/user2 user2 cd /export/home mkdir user2

su – user2

สงเกตจะเหนสญลกษณของ prompt เปน $ โดยทวไปเปน # การออกจาก Session พมพวา Exit

การเปลยนหลงลอกออน

ไปเปลยนทไฟล /etc/motd

การใชงาน Vi พนฐาน Vi เปนเครองมอทใชในการแกไขไฟลมอยสองโหมด

- Command - Edit

คยทเรยก Command คอ Esc ค าอธบาย ค าสงทเรยกใช การเรยกไฟล vi ตามดวยชอไฟล หรอ /path/file

ตวอยางเชน vi /etc/motd

ตองการพมพขอความ

กด a (append) กด i (insert) พมพขอความใด ตองการไปท Command mode ใหกดคย Esc

การเลอนต าแหนง Cursor

ใชคยลกศร หรอ h j k l

การบนทกขอความ

:w แลวเคาะ enter

การลบอกขระ

x ลบหนงอกขระ

การลบทงค า dw ลบหนงค า การลบบรรทด

(Command mode) dd 3dd เปนการลบ 3 บรรทด

อานไฟลใหม :r /path/ชอไฟล ออกจาก vi :q จะถามวาบนทกหรอไม

:x :q! บงคบออก

ออก และบนทก

:wq

ถาตองการตวชวยเหลอ vi

man vi

จดเกบเปนไฟล man vi > /export/home/user1/manvi.txt

การแจงขาวสารผานหนาจอ write ชอผตดตอ ตวอยางเชน ค าอธบาย ค าสงทเรยกใช การสงทละขอความ

write root

พมพขอความทแจง ออกโดยใช Ctrl+break หรอ Ctrl+c

สงเปนไฟล ตองเตรยมไฟลกอนโดย vi พมพขอความไว write root < /etc/motd

การสงถงบคคลทงหมด

wall

ตองมการตดตง walld ในเครองกอน

การสงผาน mail

เรยกรค าสง mail

ตองก าหนดตดตง mail กอน

การเปดปดระบบ เราใชค าสง init

0 – Go to Firmware S or s – Single mode (single logon) 1 – Single admin mode – mount all file system 2 – Multi-user without NFS (Network File System) 3 – Multi-user with NFS 4 – No use 5 – Power off (shutdown running services) 6 – Reboot (shutdown running services and restart)

สครปตตางๆจะเกบท /sbin แยกตามหมายเลข เชน /sbin/rc0 ส าหรบออปชน 0 การระบคาทอานโดยอตโนมต /etc/inittab

ตองการทราบวาขณะทสงงานในระดบใดใชค าสง who –r

ตวอยางการใชงาน Init 5 คอปดเครอง > อานไฟล /sbin/rc5 > จะมสครปตสงงานอย ถาตองการปดเครองโดยไมใช Init 5 เราพมพค าสง Shutdown ตวอยางเชน shutdown –y –g 30 –i 6 “System will shutdown”

เรยนรกบ Permission

ค าอธบาย ค าสงทเรยกใช เขาไปในทเกบของผใช

cd /export/home/user1

การสรางไฟล

cat > readme.txt หรอ touch readme.txt หรอ vi readme.txt แลวไปพมพขอความ บนทกเกบไฟล

ไฟลทสราง

การตรวจสอบใชค าสง ls –l

ตองการเปลยน

chmod ชอไฟล เปนการเปลยน Permission ตวอยางเชน chmod 777 readme.txt

ทดสอบโดย

su – user1 (ถาระบใน /export/home/user1) การท user1 เขาไปแกไขขอมล readme.txt ไดเนองจากมสทธใน Other วา rwx

วธการเปลยนมอเจาของ

chown user1 /export/home/user1/xyz.txt

การท User1 แกไขไฟล xyz.txt ไดเนองจากเจาของเปน user1 ดงนนจะมสทธ rw-

Start > Run ในชอง Open พมพวา \\192.168.1.101\documents

หรอจะไปท http://www.itcompanion.co.th/Contents/ITC-SolarisFundamental.doc