View
5
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
- 24 -
La crotz occitana
La croix occitane
BAL OCCITAN DE LAS ESCÒLAS
Mai e Junh de 2011
Realisacion : Alain Floutard Dessenhs: Joan Loís Lavit
- 1 -
C2 & C3
Occitan
Assietatz-vos !
Levatz-vos !
Escotatz !
Calatz-vos !
A vos de cantar !
En plaça per...
Encara un còp !
Prononciation Traduction
[ asiétazʼbous ] Asseyez-vous !
[ lébazʼbous ] Levez-vous !
[ éscouʼtass ] Ecoutez !
[ calazʼbous ] Taisez-vous !
[ abousdécanʼta ] À vous de chanter !
[ émʼplaso pér ] En place pour...
[ énʼcarunʼcop ] Encore une fois !
Ordres collectifs :
Occitan
Quʼes aquò ?
Es un auboès !
Cossí marcha ?
Sètz fatigats ?
Nʼavètz pro ?
Avètz lo nhac ?
E cric ! e crac !Es acabat !
Prononciation Traduction
[ quézaʼquo ] Quʼest-ce que cʼest ?
[ ézunaouʼbouès ] Cʼest un hautbois !
[ coussiʼmartcho ] Comment ça marche ?
[ sèsfatiʼgats ] Vous êtes fatigués ?
[ nabèsʼprou ] Vous en avez assez ?
[ abèzlouʼgnac ] Vous avez la pêche ?
[ éʼcric éʼcrac ][ ézacaʼbat ]
Et cric ! Et crac !Cʼest terminé !
Divers :
- 23 -
NB: Dans les expressions ci-dessus, la syllabe accentuée est précédée d’une apostrophe.
Cantar e dançar !
1 – Joan Petit
2 – Joan de la vinha
3 – Lobeton
4 – A Bordèu
5 – Pòrc gras
6 – L'autre jorn
7 – Adieu-siatz madama !
8 – E tant que farem !
9 - La trompusa
10 – Lo molinièr passa
11 - Al castèl de Montet
12 – Diga Joaneta
13 – La Molièra
14 - Carnaval es arribat.
15 - Se canta
Sources : 50 Activités en occitan cycles 2 & 3, CRDP Midi Pyrénées
- 2 -
Joan Petit que dança1
Joan Petit que dançaPer lo rei de França.
Amb lo dit, dit,dit !Amb lo dit, dit,dit !Atal dança Joan Petit !
Amb lo dit ! Amb la man ! Amb lo pè ! Amb lo genolh !
Amb lo nas ! Amb lo chuol !
- 3 - - 22 -
Entendut al bal occitan
Voici quelques petites expressions que tu dois connaître et que tu entendras au bal occitan :
Occitan
Adieu-siatz !
Adieu !
Bonjorn !
Va plan ?
Mercés !
Prononciation Traduction
[ adiouʼsiass ] Salut ! (*)
[ aʼdiou ] Salut ! (*)
[ bounʼdjoun ] Bonjour !
[ baʼpla ] Ça va ?
[ mérʼsés ] Merci !
Formules de politesse :
Occitan
Òc !
Non !
Prononciation Traduction
[ o ] Oui !
[ nou ] Non !
Répondre par «oui» ou «non» aux questions :
N.B. : «Adieu-siatz !» s’emploie, en arrivant ou en partant, pour saluer un groupe de personnes (au moins deux) ou une personne que l’on vouvoie. «Adieu !» s’emploie pour saluer une seule personne que l’on tutoie.
Définition : L’Occitan ou langue d’Òc est la langue dans laquelle «Oui !» se dit «Òc !».
Particularités :
• On entend généralement toutes les lettres d’un mot, sauf exceptions du « n » et du « r » signalées ci-dessus. Les pluriels sont donc sonores en occitan, prononcés [ S ] devant une consonne, [ Z ] devant une voyelle.
• Les mots terminés par une consonne (même muette) sont accentués sur la dernière syllabe. Les mots terminés par une voyelle sont accentués sur l’avant dernière syllabe. Dans le cas contraire, on met un accent tonique.
• L’accent du Midi est la prononciation de l’occitan appliquée au français.
- 21 -
NB : Dans les textes des chansons les lettres ou suites de lettres dont la prononciation est différente en occitan et en français sont écrites en rouge. Les lettres muettes sont en vert.
OCCITANIA
Joan de la Vinha
Joan de la Vinha es arribat Amb una saca de castanhas.
Qué ne vòl far ? Qué ne vòl far ?Las vòl vendre, las vòl vendre !Qué ne vòl far ? Qué ne vòl far ?Las vòl vendre o donar !!
de castanhas
de bananas de carròtas d’ensaladas
de patanas
2
- 4 -
Lobeton3
A ! Lobeton, lobeton, siás bèstia !A ! Lobeton, lobeton bestion !
Mʼas engolit tota lʼensalada,As pas manjat de mon cambajon !
l’ensalada lo cambajon Siás bèstia !
- 5 -
Suites de 2 et 3 voyelles :
- 20 -
Occitan ExempleExemple
« au » [ aou ] caud [ caout ]
« èu » [ èou ] Bordèu [ Bourdèou ]
« òu » [ oou ] nòu [ noou ]
« uo » [ you ] chuol [ tchyoul ]
« uè » [ uè ] luènh [ luèn ]
« ai » [ aï ] gaire [ gaïré ]
« ei » [ éï ] rei [ réï ]
« io » [ you ] violon [ byoulou ]
« iá » [ yo ] Fasiá [ fazyo ]
« oa » [ oua ] Joan [ djouan ]
« ièi » [ yèï ] sièis [ syèïs ]
« ieu » [ yéou ] per ieu [ péryéou ]
« uèi » [ uèï ] nuèit [ nuèït ]
Lettres muettes :
Occitan ExempleExemple
« r » infinitif cantar [ canta ]
« r » final de « ièr » molinièr [ mouliniè ]
« n » final cançon [ cansou ]
Legir l’occitanTout comme le français, l’occitan (ou langue d’Oc) s’écrit avec les lettres de l’alphabet latin mais celles-ci se prononcent parfois différemment. Voici les principales différences remarquables entre ces deux langues.
Voyelles :
Occitan ExempleExemple
« e » [ é ] petit [ pétit ]
« o » [ ou ] ostal [ oustal ]
« ò » [ o ] un còp [ un cop ]
« a » final [ o ] luna [ luno ]
« á » final [ o ] fasiá [ fazio ]
Consonnes :« v » [ b ] carnaval [ carnabal ]
« nh » [ gn ] castanha [ castagno ]
« lh » [ * ] quilha [ quilio ]
« j » [ dj ] Joan [ djouan ]
« ch » [ tch ] agacha [ agatcho ]
NB : « u » se prononce toujours comme en français. On entend toutes les lettres dans un mot, sauf dans certaines liaisons. Ainsi l’article «un» se prononce comme «une» mais sans dire le «e». La prononciation particulière du -a- final ne s’applique pas aux monosyllabiques (la, ma, ta, sa...), exemple : la luna > [la luno]
(*) : « lh » se prononce comme en français «soulier» ou «milieu».
- 19 -
A Bordèu
A Bordèu que i a nòu damas !Pomas e rasims, figas e castanhas !
Tanben dançan al violon !Pomas e rasims, figas e melons !
nòu uèit sèt sièis cinc quatre tres doas una
4
A Bordèu i a una dama... Tanben dançan al violon...
9 8 7 6 5 4 3 2 1
- 6 -
Pòrc gras5
Pòrc gras, Te vòli pas vendre !Pòrc gras, Te vòli manjar !
Tʼai crompat, Te vòli pas vendre !Tʼai crompat,Te vòli manjar !
- 7 -
Se canta
Dejós ma fenèstraI a un aucelon,Tota la nuèit canta,Canta sa cançon.
Se canta, que cante,Canta pas per ieu,Canta per ma migaQuʼes al luènh de ieu.
15
Aquelas montanhasQue tant nautas sonMʼempachan de véserMas amors ont son.
Aquelas montanhasLèu sʼabaissarànE mas amoretasSe raprocharàn.
- 18 -
Carnaval es arribat14
Carnaval es arribat,Fuma la pipa, Fuma la pipa !Carnaval es arribat,Fuma la pipa sens tabac !
I anarem totes ! I anarem totes !I menarem nòstres enfants !E la jornada serà pagadaComa se de trabalh aviam !
Carnaval es arribat,Farem la nòça, Farem la nòça !Carnaval es arribat,Farem la nòça sul pavat !
Carnaval es arribat,Farem la fèsta, Farem la fèsta !Carnaval es arribat,Farem la fèsta a tot copar !
- 17 -
L’autre jorn
Lʼautre jorn sus la montanhaI ploviá tant que podiá.
I trempèri lo capèlLa capeta, la capeta !I trempèri lo capèlLa capeta, lo mantèl !
6
lo capèl la capeta lo mantèl
- 8 -
Lʼautre jorn sus la montanhaFasiá vent tant que podiá.
I perdèri lo capèlLa capeta, la capeta !I perdèri lo capèlLa capeta, lo mantèl !
Lʼautre jorn sus la montanhaFasiá caud tant que podiá.
I quitèri lo capèlLa capeta, la capeta ! I quitèri lo capèlLa capeta, lo mantèl !
Lʼautre jorn sus la montanhaFasiá fred tant que podiá.
I carguèri lo capèlLa capeta, la capeta !I carguèri lo capèlLa capeta, lo mantèl !
- 9 -
La molièra
La molièra a nòu escuts.La molièra a nòu escuts.
I ! A ! Ronlalà !La molièra, la molièra !I ! A ! Ronlalà !La molièra va dançar !
13
9 8 7 6 5 4 3 2 1
- 16 -
nòu uèit sèt sièis cinc quatre tres doas un
Diga Joaneta12
Diga Joaneta se vòles jogar,Se vòles jogar de la guitarreta !Diga Joaneta se vòles jogar,Se vòles jogar de la guitarrà !
Guità - guità - guitarreta !Guità - guità - guitarrà !
... violoneta - violonà !
... clarineta - clarinà !
... trompinheta - trompinhà !
... tamboreta - tamborà !
... castanheta - castanhà !
... cimbaleta - cimbalà !
... bodegueta - bodegà !
- 15 -
Adieu-siatz madama !
- Adieu-siatz, madama !- Adieu-siatz, mossur !
Tralalà lalalalalèra !Tralalà lalalalalà !
- Cossí anatz, madama ?- Cossí anatz, mossur ?
Tralalà... !
- E un poton, madama ?- E un poton, mossur ?
Tralalà... !
7
- 10 -
E tant que farem atal !8
Partirem pas dʼaicíTant quʼaurem pas la luna !Partirem pas dʼaicíAbans deman matin !
Un còp, dos còps, tres còpsQue son pas gaire !Un còp, dos còps, tres còpsQue son pas tròp !
E tant que farem atal,Cromparem pas de bòrda !E tant que farem atal,Cromparem pas dʼostal !
Un còp, dos còps, tres còpsQue son pas gaire !Un còp, dos còps, tres còpsQue son pas tròp !
un ostalla luna
- 11 -
Al castèl de Montet11
Al castèl de mossur Montet.I a nòu cambras, i a nòu cambras.
Al castèl de mossur Montet.I a nòu cambras, un cambret.
Anem donc, bolegatz lo pè !Quʼavètz lʼaire, quʼavètz lʼaire !
Anem donc, bolegatz lo pè !Quʼavètz lʼaire trufandièr !
9 8 7 6 5 4 3 2 1
- 14 -
nòu uèit sèt sièis cinc quatre tres doas una
Lo molinièr passa
Lo molinièr passa,Fa petar lo foet.
Marinon lʼagachaLi quilha lo det.
Qual lʼempacharà De lʼagachar per la fenèstra ?
Qual lʼempacharà De lʼagachar quand passarà ?
10
- 13 -
La trompusa
Dansem la trompusa,Qui refusa musa !
La trompusa a un galant,Benlèu se maridaràn !
Dansem la trompusa,Qui refusa musa !
Un poton ! Un poton ! Un poton...
9
- 12 -
Recommended