Macedonia: Obligations, expectations and challenges in dealing with e-waste - Elena Ignatova,...

Preview:

Citation preview

www.e-society.mk

Македонија: Обврски, очекувања и предизвици при

справување со е-отпадЕлена ИгнатоваЕлена Игнатова (@ieli) (@ieli)

Фондација МетаморфозисФондација Метаморфозис

elena@metamorphosis.org.mkelena@metamorphosis.org.mk

Балканска мрежа за застапување при управување со е-отпад

• Двегодишен проект инициран и воден од Двегодишен проект инициран и воден од Фондацијата Метаморфозис и кофинансиран од Фондацијата Метаморфозис и кофинансиран од Европската УнијаЕвропската Унија

• Очекуваните резултати од проектот опфаќаат Очекуваните резултати од проектот опфаќаат – зајакната соработка на сите заинтересирани страни

– распространување на добрите практики за управување со е-отпад со примена на стандардите и искуствата од ЕУ,

– подобрена јавна свест и информираност за управувањето со е-отпад и

– изградени капацитети на НВО за лобирање и застапување при управување со е-отпад.

www.metamorphosis.org.mk

Партнери

• Metamorphosis Foundation (MK)Metamorphosis Foundation (MK)

• ComputerAid International (UK)ComputerAid International (UK)

• ZaMirNet (HR)ZaMirNet (HR)

• Protecta (RS)Protecta (RS)– Bozic & sons. (assoc.)

• BlueLink Foundation (BG)BlueLink Foundation (BG)

Национална мрежа

• „„4х4х4 Балкански 4х4х4 Балкански Мостови Скопје Мостови Скопје (Скопје)(Скопје)

• Вила Зора (Велес) Вила Зора (Велес) • Виножито (Штип) Виножито (Штип) • Гоу Грин (СкопјеГоу Грин (Скопје• Гринер (СкопјеГринер (Скопје• Глобал (Битола) Глобал (Битола) • ЕкоНет (Скопје) ЕкоНет (Скопје) • Еко-свест (Скопје)Еко-свест (Скопје)

• Извор (Кратово) Извор (Кратово) • Планетум (СтрумицаПланетум (Струмица• Центар за промоција Центар за промоција

на одржливи на одржливи земјоделски практики земјоделски практики и рурален развој - и рурален развој - ЦеПроСАРД  (Скопје)ЦеПроСАРД  (Скопје)

• Центар за одржлив Центар за одржлив развој на заедницата развој на заедницата Дебар (Дебар)Дебар (Дебар)

www.metamorphosis.org.mk

Колку е-отпад има?

www.metamorphosis.org.mk

www.metamorphosis.org.mk

www.metamorphosis.org.mk

www.metamorphosis.org.mk

Што се случува со е-отпадот?

Тек на е‐отпадот во Македонија

Како граѓаните сакаат да го третираат е-отпадот?

Најадекватен начин за отстранување на е‐отпад од домаќинството

Која е состојбата сега?

• Е-отпадот оди заедно со Е-отпадот оди заедно со комуналниот отпадкомуналниот отпад

• Граѓаните не се информирани за Граѓаните не се информирани за начинот на третирањеначинот на третирање

• Нема погодни локации каде Нема погодни локации каде граѓаните да го однесат е-отпадотграѓаните да го однесат е-отпадот

• Фирмите наоѓаат начини за да го Фирмите наоѓаат начини за да го третираат е-отпадот третираат е-отпадот

www.metamorphosis.org.mk

Закон за управување со електрична и електронска опрема

и отпадна електрична и електронска опрема

www.metamorphosis.org.mk

Десет категории на производи

• големи домаголеми домашшни апарати;ни апарати;• мали домамали домашшни апаратини апарати;;• опрема за ИТ и телекомуникација; опрема за ИТ и телекомуникација; • опрема за забавна електроника; опрема за забавна електроника; • опрема за осветлување;опрема за осветлување;• електричен и електронски алат (освен големи електричен и електронски алат (освен големи

неподвижнииндустриски орудија);неподвижнииндустриски орудија);• играчки, опрема за слободно време и спорт;играчки, опрема за слободно време и спорт;• медицински апарати (освен апарати кои медицински апарати (освен апарати кои

можат да предизвикаат радијација или можат да предизвикаат радијација или инфекција);инфекција);

• инструменти за пратење и надзор иинструменти за пратење и надзор и• автомати.автомати.

www.metamorphosis.org.mk

Обврзници/производители• произведува и продавапроизведува и продава опрема опрема под своја под своја трговска трговска марка марка,,

• препродава,препродава, под своја трговска марка, опрема произведена под своја трговска марка, опрема произведена од страна на друг производител, со тоа што препродавачот не од страна на друг производител, со тоа што препродавачот не се смета за производител ако марката на изворниот се смета за производител ако марката на изворниот производителот е наведена на опремата, илипроизводителот е наведена на опремата, или

• поради вршење на својата дејност поради вршење на својата дејност увезува опремаувезува опрема заради заради пуштање на пазар во Република Македонија или пуштање на пазар во Република Македонија или извезуваизвезува опрема надвор од неа.опрема надвор од неа.

• Ако опремата Ако опремата не е произведенане е произведена во Република Македонија, во Република Македонија, тогаш за производител ќе се смета неговиот тогаш за производител ќе се смета неговиот застапникзастапник во во Република Македонија. Република Македонија.

• Како производител ќе се смета и правно или физичко Како производител ќе се смета и правно или физичко кој како кој како краен корисниккраен корисник заради свои потреби заради свои потреби увезолувезол опрема без посредник опрема без посредник;;

www.metamorphosis.org.mk

• Регистрација на производител и производиРегистрација на производител и производи• Означување за ЕЕО пуштена на пазар од 01 Јануари 2013 со :Означување за ЕЕО пуштена на пазар од 01 Јануари 2013 со :• Ознака за обврската за одделно собирање, односно забрана за Ознака за обврската за одделно собирање, односно забрана за

предавање како мешан комунален отпад);предавање како мешан комунален отпад); Ознака/податок за производителот и податок кога е пуштени на Ознака/податок за производителот и податок кога е пуштени на

пазарпазар

• Информирање на крајните корисници за расположливите Информирање на крајните корисници за расположливите системи/местата за повраток и собирање како и засистеми/местата за повраток и собирање како и за ефектите на ефектите на штетните супстанции содржани во призводите врз здравјето на штетните супстанции содржани во призводите врз здравјето на луѓето и животната средина илуѓето и животната средина и

• Информирање на операторите за олеснување на расклопување и Информирање на операторите за олеснување на расклопување и повторна употреба и местата каде се наоѓаат штетните повторна употреба и местата каде се наоѓаат штетните супстанции. супстанции.

ОДГОВОРНОСТ НА ПРОИЗВОДИТЕЛИТЕ

Поддржете не!

Веб-сајтВеб-сајт: : www.e-otpad.mkwww.e-otpad.mk

Профили на социјални медиумиПрофили на социјални медиуми::Facebook: Facebook: http://fb.me/bewmanhttp://fb.me/bewman

Twitter: Twitter: http://twitter.com/bewman_euhttp://twitter.com/bewman_eu

Flickr:Flickr: http://www.flickr.com/photos/bewmanhttp://www.flickr.com/photos/bewman

LinkedIn:LinkedIn: http://www.linkedin.com/company/http://www.linkedin.com/company/

balkan-e-waste-management-advocacy-networkbalkan-e-waste-management-advocacy-network

YouTube:YouTube: http://www.youtube.com/user/bewmaneuhttp://www.youtube.com/user/bewmaneu

Ви благодарам

• Елена ИгнатоваЕлена Игнатоваelena@metamorphosis.org.mkelena@metamorphosis.org.mk

• twitter.com/ielitwitter.com/ieli