MESOZOYİK - cu.edu.tr 202/492671915_9a...MESOZOYİK Bu zaman içindeki önemli olaylar: Pangea...

MESOZOYİK

http://www.donaldedavis.com/ART4SALE%20folder/HORIZBIG.jpg

Prof.Dr. Atike NAZİK

Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği Bölümü

• Jeoloji zamanın %4’ünü kapsar

MESOZOYİK

Mesozoyik 186

milyon yıl sürmüştür.

Mesozoyik zaman günümüzden 252 my önce başlar ve 66

my’a kadar sürer.

M E S O Z O Y İ K (Orta yaşam)

Mesozoyik zamanı üç devirden oluşur

KRETASE 145.5 – 66 my

JURA 201,3 – 145.5 my

TRİYAS 252 – 201,3 my

MESOZOYİK

Bu zaman içindeki önemli olaylar:

Pangea ayrılmaya başlar (Triyas)

İlk memeli canlıların ortaya çıkışı (Triyas)

İlk primitif kuşların ortaya çıkışı (Jura)

İlk çiçekli bitkilerin ortaya çıkışı (Angiospermler) (Kretase)

İlk modern kuşların ortaya çıkışı (Kretase)

65.5 My- Dinosorların yok oluşu. Meteoritlerin ortaya

çıkması (Kretase). Kretase-Tersiyer sınırında iridyumca zengin

tabakların bulunması. İridyum yeryüzündeki kayaçlarda nadir

olan bir maddedir. Fakat meteoritlerde yaygındır.

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1523109/end-Triassic-extinction

TRİYAS

http://hoopermuseum.earthsci.carleton.ca/saleem/Images/Ammonites.jpg

252 – 201,3 my

(Latince Triad = üç)

Germanya

Havzası

Triyas ismi, 19. Yüzyılın

ilk yarısında E. Beaumont

ve F. Alberti (1834)

tarafından Orta Almanya

ve Fransa’nın kuzeydoğu

bölgelerinde yeralan ve

üç farklı birimden oluşan

istif için önerilmiştir.

Bu havzadaki istif altta

karasal, ortada denizel,

üstte karasal birimlerden

oluşmaktadır.

TRİYAS

GERMANYA TRİYAS’I ve TANITMAN FOSİLLERİ

Sistem

/ Devir

Seri/

Devre Kat / Çağ TANITMAN FOSİLLER

T

R

İ

Y

A

S

Üst/

Geç

Koyper

(Renkli

Marnlar)

Myophoria kefersteini (bivalv)

Orta/

Orta

Müşelkalk

(Kavkılı

kireçtaşları)

Myophoria vulgaris (bivalv)

Myophoria goldfussi (bivalv)

Encrinus liliformis (krinoid)

Ceratites nodosus (ammonoid)

Ceratites semipartitus (ammonoid)

Beneckeia buchi (ammonoid)

Alt/

Erken

Bundsandştayn

(Bunter)

(Alacalı kumtaşları)

Myophoria tenuis (bivalv)

Gervillia murchisoni (bivalv)

Beneckeia tenuis (ammonoid)

SİS

TE

M/

DE

VİR

FOSİLLER

RESİYEN (203.6 ± 1.5 – 199.6 ± 0.6 Mya)

Avicula contorta (bivalv)

Terebratula gregaria (brakiyopod)

Trocholina crassa (foraminifer)

Choristoceras marshi (ammonoid)

NORİYEN (216.5 ± 2.0 – 203.6 ± 1.5 Mya)

Myophoria kefersteini (bivalv)

Monotis salinaria (bivalv)

KARNİYEN (228.0 ± 2.0 – 216.5 ± 2.0 Mya)

Trachyceras aonoides (ammonoid)

Halobia stryaca (bivalv)

LADİNİYEN (237.0 ± 2.0 – 228.0 ± 2.0 Mya)

Daonella lommeli (bivalv)

Protrachyceras archelaus (ammonoid)

Diplopora annulata (alg)

ANİSİYEN (245.0 ± 1.5 – 237.0 ± 2.0 Mya)

Spiriferina mentzelli (brakiyopod)

Paraceratites trinodosus (ammonoid)

Paraceratites binodosus (ammonoid)

OLENAKİYEN (249.7 ± 0.7 – 245.0 ± 1.5 Mya) Tirolites cassianus (ammonoid)

İNDUYEN (251.0 ± 0.4 – 249.7 ± 0.7 Mya) Ophiceras woodwardi (ammonoid)

T R

İ Y

A S

PELAJİK TRİYAS

ORTA

TRİYAS

ALT TRİYAS/

SKİTİYEN

ÜST TRİYAS

• Paleozoyik omurgasızlarının (invertebrata) çoğu Permiyen sonunda yok oldular.

Mesozoyik’in hemen öncesinde

Permiyen-Triyas Geçişi Yok oluşu

• Denizel organizmaların %90’ı

• Familyaların %54’ü

• Permiyen’in son 10 my

Trilobitler /yok oldular

Rugosa ve tablalı mercanlar /yok oldular

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/

Haeckel_Tetracoralla.jpg/220px-Haeckel_Tetracoralla.jpg http://palaeo.gly.bris.ac.uk/palaeofiles/fossilgroups/anthozoa/thamnopora.jpg

Blastoidler /yok oldular

http://www.hgms.org/client_youth/PaleoPictures/BlastoidPentremites.jpg http://emilydamstra.files.wordpress.com/2011/09/blastoid.jpg

Schwagerina, Erken Permiyen

fusunalkaya.net

Verbeekinaa, Permiyen

Foraminifer, fusulinler /yok oldular

Brachiopodlar ve crinoidlerin

çoğu azalmışlardır.

TRİYAS’ta YAŞAM

İlk Dinosaurlar (Triyas)

Eoraptor:

Length:3 feet

Height:1 feet

Weight:20 pounds

Pisanosaurus

Length:3 feet

Height:1 foot

Weight:15 pounds

Lesothsaurus:

Length:3 feet

Height:1 foot

Weight:15 pounds

Megazostrodon

Kingdom: Animalia

Phylum: Chordata

Subphylum: Vertebrata

(unranked): Amniota

Class: Synapsida

(unranked): Mammaliaformes

Order: Morganucodonta

Family: Megazostrodontidae

Gow, 1986

Genus: Megazostrodon

http://en.wikipedia.org/wiki/Megazostrodon

İlk Memeli (Triyas)

http://en.wikipedia.org/wiki/File:Location_Lesotho_AU_Africa.svg

http://draget.net/hoe/index.php?p=p15

Figs, i, ia, Tropites subbullatus Hauer, side and end views, X 1/2, Up Tr.

z, 2a, Meekoceras gracilitatis White, side & front views, Low. Tr. 3, 3a,

Gymnotoceras blakei Gabb, X 1/2, side and front views, Mid. Tr. 3b, The same, a

suture line, x 1. 4, Sagenites herbichi Mojs. x 1/2, U. Tr. 4a, The same, a suture

line, X 1. 5, 5a, Joannites nevadanus Hyatt & Smith, X 1/2, side and front

views, M. Tr. 5b, The same, a suture line, x 1. 6, 6a, Analcites meekt Mojs. X

1/2, side and back views, M. Tr. 7, 7a, Terebratula semisimplex White, X

1, dorsal and side views, L. Tr. 8, Pseudomonotis subcircularis Gabb, x 1/2, M.

Tr. 9, Daonella lommeli Wissmann, x 1/2, U. Tr.

http://chestofbooks.com/science/geology/Intro/The-Life-Of-The-Triassic.html

Chirotherium (pes imprint) from the Triassic of Germany.

http://schmunda.blogspot.com/2008/11/and-now-all-together-chirotherium-is.html

http://roches-et-mineraux-de-

collection.blog4ever.com/blog/lire-article-154457-

691440-l_ere_secondaire.html

Lütfen aşağıdaki web sitesini ziyaret ediniz.

http://www.palaeo-online.de/e/index.html

Trachyceras aonoides MOJS, 1869 http://www.thefossilforum.com/index.php/blog/104/entry-133-the-zones-of-

austrotrachyceras-austriacum-and-trachyceras-aonoides/

http://www.ammonoid.com/tirolites.jpg

Tirolites cassianus

Myophoria vulgaris

Müşelkalk

Myophoria kefersteini (MÜNSTER)

Karniyen, Gorenja Vas (Slovenya)

Myophoria goldfussi (ALBERTI) Alt

Koyper

(Anthrakonit- bank), Kirchberg/Jagst,

Almanya

http://paleopolis.rediris.es/petralga/14ann.html

Diplopora annulata

Crinoid Encrinus liliiformis Muschelkalk Formation, Alverdissen, Germany

http://www.geo2all.com/vb/showthread.php?72-

Triassic-Fossils

• Genellikle sıcak ve kurak bir iklim,

• Tipik olarak kırmızı kumtaşları ve

evaporitler,

• Kuzey veya güney kutuplarına yakın

yerlerde buzullaşma delilleri yok,

• Mevsimler, çok sıcak yazlar ve çok soğuk

kışlar.

TRİYAS İKLİMİ

http://www.scotese.com/etriascl.htm

Permiyen’in sonlarına doğru hızlı küresel ısınma nedeniyle, süper “sıcak ortam/hot

house” nedeniyle Permo-Triyas büyük yok oluşu gerçekleşmiştir. Yeryuvarındaki

yaşamın %99’u yok olmuştur.

TRİYAS İKLİMİ

http://www.scotese.com/mtriascl.htm

Bu dönemde Pangea’nın iç tarafları kuraktır. Kutup bölgeleri, kışın dahi

ılıktır.

TRİYAS İKLİMİ

http://www.scotese.com/ltriascl.htm

Küresel iklim, Geç Triyas’ta ılımandır. Kuzey ve Güney kutuplarda buz

yoktur. Ilıman iklim kutuplara doğru uzanmaktadır.

TRİYAS İKLİMİ

http://palaeos.com/mesozoic/triassic/induan.html

Olenekian

http://palaeos.com/mesozoic/triassic/olenekian.html

http://palaeos.com/mesozoic/triassic/carnian.htm

KAYNAKLAR

geology12-7.wikispaces.com/file/view/The+Triassic+Period.ppt

www2.lhric.org/eastchester/schools/hs/teachers/fermann/.../Mesozoic.ppt

www.fusunalkaya.net/mesoz.ppt

ibmypearth.cmswiki.wikispaces.net/.../Mesozoic+Era+-+Unit+3+-+PowerPoint.ppt

http://www.palaeo-online.de/e/index.html

http://www.britannica.com/EBchecked/topic/604667/Triassic-Period

http://www.trias-verein.de/fossilien/oberer_muschelkalk/muscheln.php

http://www.palaeo-online.de/e/trias/bivalves.html