View
257
Download
13
Category
Preview:
Citation preview
ni NILO AMIHAN
BUKIDNON—Gisulong sa mga Pulang
manggugubat ilalom sa Ernesto Roa
Command-New People’s Army (NPA)
sa North Central Mindanao ang patrol
base sa Cafgu-72nd Infantry Battalion sa
Armadong Kusong sa Pilipinas (AFP) sa
Barangay Boco, Banlag, Valencia City
niadtong Agosto 22. Traynta ka mga tag-
Banlag detastment sa militar giatak; 30 ka haypawer nga armas ang nasakmit sa NPAas nga kalibre sa pusil ang nakompiska:
15 M14, 10 Garand, duha ka M16, duha
ka karbin ug usa ka .45 nga pistola.
Bandang 11:30 sa gabii, gisulong sa
mga NPA ang patrol base sa Cafgu-72nd
IB-AFP. Sa maong tungura, kinse ka
Cafgu ang anaa, ang duha niini misukol.
Kinse minutos ang maong pagbinuthanay.
Samdan ang duha samtang ang 13 ka
Cafgu dali-daling misurender. Patay ang
kadreman sa 72nd IB-AFP dihang alisto
kining mikuha sa pusil ug miakto kini sa
pagsukol. Pugos siyang gipabuthan sa
mga kauban.
Sulod sa Hulyo hangtud Agosto,
milunsad ang NPA-North Central
Mindanao og walo ka taktikal nga
opensiba sa dagway nga reyd, harasmen
batok sa kaaway nga anaa sa Bukidnon,
Misamis Oriental ug Agusan del Sur.
Sa maong mga opensiba, upat ka
sundalo ug tulo ka elemento sa Cafgu
ang patay samtang tulo ka sundalo ang
samdan. (PB)
GRABING paningkamot sa 60th
Infantry Battalion-401st Brigade sa
Armed Forces of the Philippines
(AFP) nga pugsanong itago luyo sa gi-
doktor nilang ihap sa ilang mga kaswalti
ang kamatuoran nga miigo ug mitay-
og kanila kagahapon, Hulyo 19: nga
ang New People’s Army (NPA)
makaigo ug makabigwas gayud kanila
bisan sa ilang kaugalingong nataran.
Taliwala sa dinaghang ihap ug
dinagkung deployment ug operasyon sa
TAKTIKAL NGA OPENSIBA SA NEW PEOPLE’S ARMY SA KAPALONG
Mibutyag sa Kahuyangan sa AFPni DARIUS SUMULONG
KAPALONG, DAVAO DEL NORTE60th IB-AFP sa Kapalong ug sa ubang
munisipyo sa Davao del Norte ug
Compostela Valley, usa ka iskwad sa
Pulang manggugubat gikan sa Danilo
Villacorta Command-NPA ang
malampusong mi-reyd, dis-arma ug halos
mi-wipe-out sa mga elemento sa
notoryus nga 60th IB-AFP nga anaa sa
outpost sa Purok 1, Poblacion
Kapalong. Halos tanan gawas sa duha
ka kaaway sa outpost ang patay. Usa
ka kauban ang namartir human sa
panagsangka.
Samtang naglawig ang usa ka iskwad
sa NPA, usa ka enkwentro ang nahitabo
tali sa mga kauban ug sa reimpors sa
kaaway. Tungod sa superyoridad sa
ihap sa tropa sa kaaway nga naka-
deploy sa lugar, ang nangreyd nga tim
sa NPA pugos nga miwidro ug
midispers human nakigsangka sa
nagblocking nga kaaway.
Nakahiagom og dugang patay ug angol
ang kaaway. Ang nakumpiskang pusil
sa outpost nakuha-balik sa nag-
reimpors nga kaaway nga yunit.
Ang pagkakuha-balik sa mga riple
dili kawad-on alang sa NPA. Sa
pinakalabing maayo, nagahatag kini
SUNDAN SA P. 12
ANG TINUOD NGA KAHIMTANG SA
NASUD. Grabihang kakabus, terorismo
sa rehimen batok sa katawhan ug ang
mini nga pangatungdanan ni Gloria Arroyo
ang unod sa lihok-protesta sa liboan ka
mga mag-uuma, mamumuo, tawong-
simbahan ug mga propesyonal sa
syudad sa Davao, sa kaulohan ug sa mga
nagkadaiyang lungsod sa kapupud-an
niadtong Hulyo 24. Sa syudad sa Davao,
8,000 ang misalmot sa lihok-protesta sa
maong adlawa aron ipasibaw ang tinuod
nga kahimtang sa nasud atol sa Hulyo
24 nga pagtaho ni Gloria Arroyo sa
kahimtang sa nasud (SONA).
NABUNTURAN, Probinsya sa
Compostela—Atol sa pag-anhi ni GRP
Presidente Gloria Macapagal-Arroyo sa
Southern Mindanao niadtong Hulyo 9,
igo sa duha ka sunod-sunod nga
aksyong-militar sa New People’s Army
ang mga sakop sa 28th Infantry Battalion
ilalom sa 404th Infantry Brigade-AFP.
Ang maong mga pasistang yunit kabahin
sa pangseguridad nga nakadetalye kang
Arroyo diha sa iyang pagbisita sa
Compostela.
“Tin-aw ang gihatod nga mensahe sa
maong taktikal nga opensiba sa NPA:
panalipdan ang mga katungod sa masa
MGA SAKOP SA 404TH INFANTRY BRIGADE-AFP NGA KOMBOY-PANGSEGURIDAD NI MACAPAGAL-ARROYO
GI-AMBUS!ug ginamit ang gerilyang pakiggubat,
silotan sa NPA ang mga maka-Arroyo
nga yunit, opisyal ug elemento sa AFP,
Philippine National Police ug mga
grupong para-militar nga naghatag og
kadaot sa masa sulod ug gawas sa mga
base ug sonang gerilya,” matud pa ni
Rigoberto F. Sa nchez, ang tigpamaba
sa Merardo Arce Command, ang
pangrehiyonal nga operations
command sa NPA-Southern Mindanao.
Sunod-sunod nga aksyong-militar
Bandang ala-una traynta sa hapon,
giambus sa usa ka tim sa Armando
Dumandan Command-NPA ang mga
sakop sa 28th IB-AFP dihang ang ilang
“Tin-aw ang gihatod nga
mensahe sa maong taktikal
nga opensiba sa NPA:
panalipdan ang mga katungod
sa masa ug ginamit ang
gerilyang pakiggubat, silotan
sa NPA ang mga maka-Arroyo
nga yunit, opisyal ug
elemento sa AFP, Philippine
National Police ug mga
grupong para-militar nga
naghatag og kadaot sa masa
sulod ug gawas sa mga base
ug sonang gerilya.”SUNDAN SA P. 12
Mabasa sa pinulungang Bisaya
Basahon, Sabton, Padaghanon
Mantalaan sa
Partido Komunista sa Pilipinas
HULYO-SETYEMBRE 2006 ANG PANGMASANG MANTALAAN SA HABAGATANG MINDANAO TUIG 8 BLG. 2
Ang Oplan Bantay Laya anaa na karon sa
iyang ikalimang tuig sukad pormal nga
gilunsad kini kaniadtong sayong bahin sa
2002. Tumang kapakyas ang nakab-ot niini sa
gideklarang tumong nga puohon ang New People’s
Army (NPA). Gisugnuran hinuon niini ang pagdilaab
sa armadong kalihukan tungod sa kampanyang
pagpanumpo batok sa katawhan nganha sa mga
gerilyang panggubatan ug ang pagpahamtang sa mga
pagsalbids, pagpamatay ug pagpangdagit batok sa
mga ligal nga kaatbang (legal opposition) sa rehimeng
Arroyo.
Ang Armed Forces of the Philippines (AFP) ug
ang Philippine National Police (PNP) uban sa mga
dili-regular nga pwersa sama sa mga Cafgu, CVOs
ug death squads, padayong pakyas sa kontra-
rebolusyonaryong gubat batok sa NPA ug sa mga
kauban nga mga lokal nga milisya ug self-
defense units. Ang mini nga GRP presidente
samot nga nahimong kataw-anan dihang
nanghinambog kini nga mapukan sa AFP ug
PNP ang NPA sulod sa duha ka tuig.
Ngano ug giunsa nga ang AFP ug PNP
padayong pildi sa gubat? Akong tubagon ang
maong pangutana isip komentarista, tig-analisa
ug isip dugay na nga estudyante sa gubat sa
katawhan.
Una, ang AFP ug ang PNP mao ang
madaugdaugong instrumento sa Estados
Unidos ug sa uban pang langyaw nga
monopolyong interes ug sa lokal nga
mapahimuslanong hut-ong sa dagkong
burgesyang komprador ug agalong yutaan.
Samtang ang NPA nakigbisog alang sa
nasudnon ug demokratikong katungod sa hut-
ong mamumuo, mag-uuma ug sa mayorya sa
katawhang Pilipino.
Ikaduha, ang AFP ug ang PNP samot nga
gikasilagan sa katawhan tungod sa binuhatan
niining mga bug-at ug daghang kaso sa
pagyatak sa tawhanong katungod, korapsyon,
ug nagalihok nga daw mga pribadong sundalo
sa nagharing pundok ni Arroyo. Gigamit sila ni
Arroyo alang sa pagpanlimbong sa eleksyon
ug sa pagpanumpo sa katawhan ug sa mga
ligal nga kaatbang (legal opposition) pinaagi sa
pagpanghasi, pagsalbids ug pagpangdagit.
Ikatulo, ang padayong nagkadako nga galastohan
alang sa AFP ug sa PNP nagapasamot sa
ekonomikanhong krisis ug nagahikaw sa mga rekurso
nga alang unta sa pangkatilingbanong serbisyo sama
sa edukasyon, panglawas, pabalay ug sa pagpalambo
sa ekonomiya; mao nga samot ang kalagot kanila sa
bagang duot sa katawhan.
Gimantala sa Executive CouncilNational Democratic Front - Southern Mindanao
HUNTA EDITORYAL Joven Obrero, Alexis Sangre, Gabryel Zapata, Danton Roque IV, Mayang Andres, Ludwig Santos, Isaiah Labrador, Agos
Verdadero, M. Gerone Magbanua, Ginabunan REPORTERS Andoy Guna, Rev. Bobot Bautista, Rio Jose, Adel Malangyaon, Niko del Prado, Vicente
Altomonte, Emanwel Sinco, Ai Mangahas, Lu Bonifacio, Daniel del Coro MGA TIGDROWING UG RETRATISTA P’lang Bagani, Lakamodje, Soc
Evangelio Huwab, Korn Magit, Epi Parial, Utol, Reginald Villaroman DISENYO Danton Roque IV , Kalai Mariano TIGTAMBAG Justin Apolinario
(Mga litrato gikan sa mga mantalaan ug Internet.)
2 HULYO-SETYEMBRE 2006 Editoryal PASA BILIS!
AFP ug PNP anaa sa kapildihan sa Gubatni PROF. JOSE MA. SISON
Chief Political Consultant
NDF-Philippines
Ika-upat, ang kadunot sa AFP ug sa PNP labihang
nabutyag pinaagi sa ilang grabihang paglapas sa
tawhanong katungod, korapsyon, giprotektahan sa ilang
dautang binuhatan, ug diha sa ilang pagsiak-siak dala
sa pagpaka-itoy nila ngadto sa nanagbanging mga
grupo-grupo sa politiko ug ang pagkalambigit niini sa
mga kriminal nga sindikato.
Ikalima, ang mga dagkung opisyal sa AFP ug PNP
gustong mudaug sa gubat sa pinaspasay nga pag-
desisyon (war of quick decision) pinaagi sa pagdeploy
og dinagkung yunit lakip na ang mga ispesyal
operesyon tim alang sa pagpaniktik, pang-saywar ug
pangkombat. Samtang ang NPA ginaduso ang
istratehikong linya sa malungtarong gubat sa
katawhan, nagatigom og armadong kusog sa
kabanikanhan ug ginaliyokan ang kasyudaran hangtud
moabot ang panahon nga masakmit ang mga
kasyudaran sa tibuok nasud.
Sa hisgutanang ihap sa pultaym nga armadong
personel, treyning ug himan, ang AFP ug ang PNP
makonsidera nga superyor tali sa NPA nga ang
balansi anaa sa 10 ngadto sa usa nganha sa
istratehikong ang-ang. Apan ang katawhan anaa ang
pagdapig ngadto sa NPA. Ilang ginahimong buta ug
bungol ang AFP ug PNP. Ang NPA kusganong
nagatamod sa subsob ug sunson nga gerilyang
pakiggubat sumala sa nagkalapad ug nagkalalom nga
baseng masa. Busa, mas superyor kini sa AFP ug sa
PNP sa balanseng napulo ngadto sa usa nganha sa
taktikal nga ang-ang.
Bug-at sa ibabaw ang istruktura sa AFP ug PNP.
Labing pinakataas, ang AFP maka-deploy og 25
porsyento sa tibuok ihap niini nga 120,000 sa matag
higayon. Ang PNP adunay regional mobile units apan
sa pinakataas, kasagaran sa 115,000 personel niini
anaa naka-deploy sa lokal nga komunidad ug
nabahin sa tulo ka shipting, sa walo ka oras nga
duty. Ang mga gagmay nga army detatsment, lokal
nga pulis ug mga Cafgu ug CVO ug mga dili regular
nilang mga yunit sa mga lokalidad, nahimong bentaha
nga mga target; sa matag higayon nga distansyado
kini sa mga dagkung mga yunit.
Ang NPA nahibalo sa huyang nga bahin sa
deployment sa kaaway, makapili kini sa oras ug sa
lugar kun diin ilunsad ang taktikal nga opensiba
pinaagi sa sorpresa ug makatigom og kusog batok
sa gipili nga target nga kaaway. Sa iyang pagbu-ot,
makalunsad kini og mga ambus, reyd, operisyong
pag-aresto sa mga kaaway. Maka-atak ug maka
wipe-out kini sa mga militar ug susamang pangmilitar
nga mga instolasyon ug linya sa suplay. Makasakmit
kini og mga armas gikan sa kaaway ug makapakusog
sa kaugalingon pinaagi sa pag-ilog sa mga inisyatiba
ug paglunsad sa mga taktikal nga opensiba nga kaya
niining daugon.
Kaya niining padug-on ug pahuyangon ang AFP
ug PNP pinaagi sa paglunsad og daghang mga
taktikal nga opensiba kada adlaw sa tibuok kapupud-
an. Kaya niini nga klarong mabantayan ang kaaway
ug epektibong gamitan sa mga taktika sa pag-
konsentreyt, pag-dispers ug pag-shifting. Sa pikas
bahin, buta ug bungol ang AFP ug PNP; ug anaa sa
tumang kalibog sa pagkonsentreyt ug pag-disperse
taliwala sa nagbag-o bag-o nga kahimtang sa gubat
diin ang mga NPA wala nagamintina sa insaktong
posisyon ug lugar. (01 Hulyo 2006, Gibisaya ni
Chagun Ladijar alang sa Pasa Bilis!)
Ang NPA nahibalo sa
huyang nga bahin sa
deployment sa kaaway,
makapili kini sa oras ug
sa lugar kun diin ilunsad
ang taktikal nga
opensiba pinaagi sa
sorpresa ug makatigom
og kusog batok sa gipili
nga target nga kaaway.
LIN
GK
AW
AS
HULYO-SETYEMBRE 2006 3Nagbagang HisgutananPASA BILIS!
Ang NDF-Mindanao miduyog sa halapad nga
katawhan sa pagkondena sa all-out-war sa
reaksyonaryong rehimeng US-Arroyo. Usa
kini ka deklarasyon sa pakiggubat dili lang batok sa
rebolusyonaryong kalihokan kundi batok sa halapad
nga katawhang Pilipino nga nagtinguha sa
pagpalagpot ning rehimen nga dili-lihitimo, korap,
bangis ug itoy sa mga imperyalista. Pag-pormalisa
lang kini sa mga bangis nga palisiya ug binuhatan sa
rehimen nga dugay nang ginapatuman pinaagi sa
iyang mga uhaw sa dugo nga mga berdugong militar
sama ni Heneral Palparan ug mga Death Squads.
Usa kini ka timailhan sa
grabeng pagkahimulag,
paspas nga pagkahugno
ug desperasyon sa
rehimen.
Nagdamgo lang ang
r e a k s y o n a r y o n g
rehimen nga mahimo
niining bungkagon
pinaagi sa dayag nga
terorismo ang
r e b o l u s y o n a r y o n g
kalihokan sulod sa duha
hangtud sa lima ka tuig.
Samtang naay
pagpahimulos ug
pangdaugdaug batok sa
katawhan, magpadayon
ang rebolusyon. Ang usa
ka bilyon ka pesos
gamay kaayo nga pundo
aron puohon ang
r e b o l u s y o n a r y o n g
kalihokan nga hugot nga
nakagamot na sa
halapad nga katawhan.
Dili man gani kini igo
para sa kurakot nga sa
mga tag-as nga
opisyales sa goberno ug
militar, apan daku na unta ang ikatabang niini kung
igahin alang sa reporma sa yuta ug ubang
katilingbanong serbisyo.
Ang all-out war nagkahulogan sa mas grabeng
terorismo aron pitolon ang mga demokratikong
katungod sa katawhan sama sa pagpamatay,
pagturtyor, pagdakop ug paghasi sa mga nagabatok
sa mga kontra-katawhang palisiya ni Arroyo. Sukad
2001, dul-an 700 ka mga lider ug membro sa mga
militante ug progresibong organisasyon ang gipatay
sa rehimen, 45 ka taga-mass media, 17 ka mga lider
sa simbahan, 13 ka mga abogado ug 10 ka huwis. Sa
Mindanao, dul-an na sa 30 nga mga taga-mas media,
Ang all-out war ni Diktador ArroyoMakapakusog sa Rebolusyon ugMakapapaspas sa Pagkahugno
sa Dunot nga Rehimenni KA ORIS
aktibista, lider ug mga membro sa progresibong grupo
ang gipatay sa mga death squad sukad Septembre
2005. Pinakaulahi niini mao ang pagpatay sa magti-
ayong Vigo sa Kidapawan ug magsisibya sa Digos
nga si Armando Pace niadtong Hulyo 18.
Nagkahulogan usab kini sa grabeng terorismo-
militar sa kabukiran nga seguradong mosangpot sa
pagpamatay, iligal nga pagpangdakop, pamomba ug
panganyon, pagbakwit, food blockade ug uban pang
teroristang binuhatan.
Mosukol ug mosukol ang rebolusyonaryong kalihokan
ug ang halapad nga katawhan batok sa gikasilagang
rehimen. Ang katawhan molunsad sa kaylap nga mga
kalihokang protesta samtang
ang NPA mopakusog usab sa
mga taktikal nga opensiba. Ang
rekord nagpakita nga daku ang
mga kadaugan sa Hukbo sa
Katawhan. Dinhi pa lang sa
Mindanao, sa tuig 2005 hangtud
sa Hunyo 2006, dul-an na sa 500
ka mga taktikal nga opensiba
ang nalunsad sa NPA batok sa
AFP-PNP-CAFGU, diin kapin
300 ka mga armas ang nadugang
sa arsenal sa NPA ug kapin 300
ka mga kaaway ang namatay
samtang kapin 200 ang naangol.
Pipila sa mga nalambigit
niining mga pulitikanhong
pagpamatay sa Misamis
Occidental, Agusan Sur ug
Surigao del Sur nasilotan na sa
NPA. Padayong maningkamot
ang mga yunit sa NPA aron
mahatagan og hustisya ang
mga biktima ug mapugngan
ang kadaut ngadto sa mga
inosenteng katawhan. Gi-
awhag namo ang katawhan
nga mopadangat sa kasayuran
ngadto sa mga yunit sa NPA
aron paspas nga mahimoan
nato’g lakang kining mga kriminal. Nag-awhag usab
kami sa mga makinasudnon ug maki-katawhang
membro sa AFP-PNP-CAFGU sa pagpasa ngadto
sa NPA sa mga kasayuran kalabot ning mga Death
Squad.
Dugang molapad ug mokusog ang panaghiusa
sa katawhan aron suklan kining teroristang all-out
war ni Diktador Arroyo. Sa pikas nga bahin walay
laing kapaingnan kining all-out war ni Diktador
Arroyo kun di ang pagkaparut nga mosangpot sa
pagpalagpot ning rehimen nga gikasilagan sa
katawhan. (Hulyo 30, 2006, Si Ka Oris ang
Tigpamaba, NDF-Mindanao)
Sa Mindanao, sa tuig
2005 hangtud sa
Hunyo 2006, dul-an na
sa 500 ka mga taktikal
nga opensiba ang
nalunsad sa NPA batok
sa AFP-PNP-CAFGU, diin
kapin 300 ka mga
armas ang nadugang
sa arsenal sa NPA ug
kapin 300 ka mga
kaaway ang namatay
samtang kapin 200
ang naangol
Yaweng dugtong sa kabukiran
Huptan, padayong ipatuman
OPENSIBA!
tan-awon ta ang video:
Disarma.
Reyd nga Way Buto.
Pag-ambus.
Pag-wipe out sa kaaway.
Kadaugan sa SundaloKadaugan sa SundaloKadaugan sa SundaloKadaugan sa SundaloKadaugan sa Sundalosa Katawhan.sa Katawhan.sa Katawhan.sa Katawhan.sa Katawhan.
KADAUGAN SA KATAWHAN
Pagpahuyang ug Pagbungkagsa Pyudal Gahom sa Hut-ongAgalong Yutaan pinaagi sa
mga pangmasang pakigbisog
Ipakaylap, Pakusgon,Ipakaylap, Pakusgon,Ipakaylap, Pakusgon,Ipakaylap, Pakusgon,Ipakaylap, Pakusgon,
I-asdang!I-asdang!I-asdang!I-asdang!I-asdang!
AGRARYONGREBOLUSYONAGRARYONGREBOLUSYON
4 HULYO-SETYEMBRE 2006 Balita PASA BILIS!
Opisyal si Ala sa usa ka barangay dinhi sa Maa, usa
siya sa mga Moro nga gidagit pipila ka semana human
nga gibombahan ang Davao International Airport
niadtong 2003. Daghan ang nakatudlo nga mga aset
sa pasistang militar ang midagit kaniya, ug hangtud
karon, wala pa siya makit-i.
Si Ala, biktima sa terorismo sa rehimeng Macapagal-
Arroyo. Sa mga hitabo karon, gilabwan pa ni Gloria
Arroyo ang kanhing pasistang-diktador Marcos sa
kabangis, pagyatak sa tawhong katungod ug pagpamig-
ot sa katawhan.
Sukad sa paglingkod ni Arroyo sa gahum niadtong
2001, dul-an 200 na ang mga gipangdagit sa tibuok
Pilipinas nga hangtud karon wala pa hikaplagi. Wala
pay labot niini ang halos 800 ka mga biktima sa mga
politikanhong pagpamatay nga nagakahitabo karon. Ang
mga biktima pulos mga sibilyan: mga aktibista, abogado,
tawong-simbahan, media, mga mag-uuma, mamumuo
ug uban pa.
Southern Mindanao
Dinhi sa Southern Mindanao, kabangis ang
gipahamtang sa rehimen ngadto sa katawhan. Gikan
Enero 2001 hangtud Agosto karong tuiga, 32,388 ka
mga tawo ang biktima sa terorismo sa estado sa 795
ka mga kaso sa pagpanglapas sa tawhanong katungod.
Mga kaso kini sama sa mga hitabong pagpamatay,
pagdagit, paghulga, pugsanong pagpabakwit tungod sa
militarisasyon.
Sama sa nahitabo kang Ranbert Placencia, usa ka
opisyal sa organisasyon sa mga mag-uuma, nga gipatay
niadtong Setyembre 4 didto sa Mawab sa Compostela.
Didto sa Monkayo, Compostela, niadtong Agosto
4, tulo ka lumad—sila Rey Gimboloy, si Rosie
Mantikanon nga buntis sa maong tungura uban ang
iyang 11-anyos nga anak ang gipangdakop ug gikulata
sa mga sakop sa pasistang 28th IB-AFP. Didto sa
Kidapawan City, ang magtiayong George ug Macel
Vigo, pulos mga taga-media ug usab nagatrabaho sa
NGO, ang gipamusil-patay niadtong Hunyo sa mga
death squads sa rehimen. Sa Digos, gipusil-patay si
Armando Pace, usa ka magsisibya sa radyo, niadtong
Hulyo 19.
Bangis nga militarisasyon ang padayong gihapak sa
rehimen ngadto sa mga mulupyo nga midislokar sa
liboan ka mga lumad ug mag-uuma gikan sa ilang
pamuyo ug panginabuhian. Sama pananglit didto sa Sta.
Cruz, sa Davao del Sur, pugos nga gipaangkong mga
NPA o kaha suporter sa mga NPA ug dayon, pugsanong
silang gipa-“surender.” Samtang sa bukid sa Paquibato
niadtong Pebrero, ang mga death squads sa rehimen
mihasi, mipatay ug mipabakwit sa ubay-ubay ka mga
lumad sa maong lugara.
Target sa rehimen sa iyang all-out war nga
kampanya mao ang mga sibilyan ug kun kinsa ang dili
muoyon sa pagpahimulos sa rehimen. Sistematikong
kabangis ang palisiya sa rehimen nga nahipatik sa
Oplan Bantay Laya. Dugang pagpakusog niining
terorismo sa rehimen mao ang paggahin og dinagkung
pondo alang niini. Sa bag-uhay lang, migahin kini og
dos bilyones ka pesos.
Ang pasismo sa rehimen, matud pa ni Rubi del
Mundo, ang tigpamaba sa National Democratic Front-
Southern Mindanao, “mupasamot ug mupasilaob
lamang sa pagsukol sa katawhan batok sa dunot nga
rehimen. Samot nga mupadilaab kini sa
rebolusyonaryong diwa sa katawhan aron depensahan
ang interes sa katawhan, ug pagpalagpot sa
gikasilagang rehimeng Arroyo. “
“Sama sa panaghiusa sa katawhan nga mipalagpot
sa pasistang diktadurya ni Marcos, walay laing
kapadulngan ang gobyerno ni Arroyo, kundili
muatubang sa pagpaningil sa katawhan,” matud pa ni
del Mundo.
Lihok-protesta atol sa pagdumdom sa deklarasyon sa Martial Law niadtong Setyembre 21, 1972
ilalom sa pasistang diktadurya ni Marcos. Sa parehong adlaw, gikondena sa mga mag-uuma,
mamumuo, mga progresibong grupo, tawong simbahan, propesyonal ug progresibong grupo ug
katawhan nga anaa sa laing nasud ang kabangis ug terorismo sa rehimeng US- Arroyo. Walay
kalainan si Marcos ug si Arroyo, inay, gilabwan pa sa kasamtangang anaa sa Malacanang ang
kabangis ni Marcos batok sa katawhan.
ni LAKAY DAVID
DAVAO CITY—Sulod sa tulo ka tuig, walay undang ang paghandom ni Aminah, 47, nga ang iyang
bana, si Sabdurah Abdullah Ala makabalik na sa ilang panimalay dinhi sa Maa sa syudad sa Davao.
MARTIAL LAWMARTIAL LAWNI GLORIA ARROYO
TERORISMO SA REHIMEN:TERORISMO SA REHIMEN:
Pagbangotan sa pamilya, higala ug sa mga progresibong
grupo sa kamatayon sa magtiayong Vigo nga biktima sa
terorismo sa pasistang Estado.
HULYO-SETYEMBRE 2006 5BalitaPASA BILIS!
Gipaabot nga impormasyon sa ubay-ubay nga mga opisyal sa AFP ngadto sa NPA:
Operasyon sa Death Squads
Ubay-ubay ka mga opisyal sa
Armadong Kusog sa Pilipinas
(AFP) ang wala nakauyon sa
hitabong “special operations” sa death
squads sa AFP nga maoy natahasan
sa paglikida ug pagdagit sa mga dili
armadong aktibista ug sa uban pang mga
kontra-Arroyo nga mga pwersa.
Kini ang pamahayag ni Gregorio “Ka
Roger” Rosal niadtong Hulyo 12 human nga
ubay-ubay ka mga personel sa AFP ang
naghatag og impormasyon ngadto sa New
People’s Army pinaagi sa mga komon nga
kontak sa NPA mahitungod sa maong
operasyon. Kini nga mga opisyal ug sundalo
sa AFP adunay direktang nahibaloan ug
akses sa impormasyon mahitungod sa
gililong nga death squads sa rehimen nga
naka-attach didto sa ilang mga Batalyon.
Gihimo kini sa maong mga impormante
gikan sa AFP, matud pa sa pamahayag,
tungod kay wala sila nakauyon sa grabihang
kakaylap sa pagpamatay ug sa pasistang
kabangis niining mga death squads.
“Usa kini ka paningkamot sa
maong mga personel sa AFP aron
sa pag-warning kalambigit sa maong
mga death squads ug sa
pagpaundang sa maong pasistang
operasyon ug pagtabang sa
pagtudlo sa mga responsable sa
maong pagpamatay,” matud pa ni
Rosal, ang tigpamaba sa Partido
Komunista sa Pilipinas.
Gidasig ni Rosal ang uban pang mga
opisyal ug sundalo sa AFP lakip usab ang
Philippine National Police ug ang tanan
nga dunay impormasyon sa identidad, asa
naga-adtoan ug operasyon sa death
squads nga makigtambayayong sa NPA
ug sa ubang rebolusyonaryong pwersa
aron sa pagtabang sa pagsilot sa maong
mga death squads ug mapaundang kining
teroristang pagpamatay sa mga aktibista
ug inosenteng sibilyan.
Black Army
Si Rosal miingon nga bililhon ang mga
impormasyon nga gipasa sa mga
impormante sa AFP ngadto sa NPA ug sa
mga rebolusyonaryong pwersa
mahitungod sa mga death squads: Black
Army ang tawag sa maong special
operation units sa mga dunay dakung
nahibaloan sa maong operasyon gikan sa
mga opisyal sa AFP. Gimandoan ug
gipalihok sa mga komand sa Brigada ug
Batalyon sa matag AFP Area Command
lakip na ang mga special intelligence ug
operations units. Sila tanan ilalom sa
pangkinatibuk-ang giya sa High
Command sa AFP ug sa Malacanang
Cabinet Cluster on Internal Security.
Ang mga AFP Area Commands ang
nagatarget sa quota sa matag Brigada ug
Batalyon.
Sa ang-ang sa Batalyon, ang pormasyon
ug operasyon sa death squads direktang
gi-superbisa sa intelligence officer o S2.
Ang S2 mao ang nagaprepara sa listahan
sa target nga ilikida gikan sa mga lider sa
organisasyon sa mga mag-uuma ug sa mga
nakabase sa syudad nga mga ligal nga
progresibong organisasyon.
“Human nga maaprobahan sa
Battalion Commander, ang S2 usab ang
mag-organisa sa usa ka composite team
nga kasagaran dunay siyam ka personel
gikan sa nagkalain-laing yunit ilalom sa
Batalyon. Komon usab nga mubilisahon
sa S2 ang mga notoryus nga mga
myembro sa Cafgu, kombiktadong mga
kriminal, mga renegade nga surenderi
gikan sa NPA bugti sa bayad nga kwarta
ug ispisyal nga mga pribilihiyo,” matud pa
ni Rosal. “Ginamit ang badyet sa
Batalyon, ang Command sa Batalyon
nagatagana og mga panginahanglanong
kwarta, suplay, mga gamit-pangmilitar,
pusil ug sakyanan—kasagaran dili mga
rehistradong motor—para sa operasyon
sa maong death squads.
Kaugalingong death squads ni
Gen. Palparan
Ang mga pasistang heneral nga
Gikan sa Pamahayag sa
CPP INFORMATION BUREAU
gustong dunay direktang panginamot
ngadto sa operasyon sa death squads
sama sa notoryus nga pasista nga si Maj.
Gen. Jovito Palparan, lakip na ang tanang
ispisyal nga inteligens yunit sa Army sama
sa Intelligence Service Groups ug Military
Intelligence Battalions sa Philippine Army,
adunay mga kaugalingong gipangmandoan
nga mga death squads, matud pa ni Rosal.
Bisan asa maasayn si Gen. Palparan,
duna siyay gimintina ug direktang
gimandoan nga iyang army sa death
squads nga giabagan sa usa ka Master
Sgt. Rizal Hilario “a.k.a. Rollie Castillo.”
Gipamatuod usab kini ni Bulacan Gov.
Josephine dela Cruz dihang gibutyag niya
sa publiko nga si Sgt. Hilario nagserbisyo
isip punong-tirador ug implementor sa
death squad operations ni Gen. Palparan
ug mipahamtang og terorismo ngadto sa
mga mulupyo sa Bulacan.
Matud pa ni Rosal, kini si Hilario ug ang
iyang kampo sa tigpamatay nag-uban-uban
kang Gen. Palparan gikan pa sa una dihang
ang pasistang Heneral unang naasayn sa
Mindoro niadtong 2001, diha sa tibuok
niyang paggunit sa koman sa Eastern
Visayas region niadtong 2004-2005 ug sa
pagkaasayn niya sa Central Luzon.
“Mismo ang Malacanang miporma og
composite nga special intelligence unit
aron pag-administer sa pormasyon sa usa
ka grupong anti-Left special operations
sa National Capital Region nga partikular
nga mutarget sa mga lider ug mga
personahe sa progresibong organisasyon,
mga alyansa ug party-list organizations,”
matud pa ni Rosal.
sa Rehimen
Lider Mag-uuma sa Mawab Gipatayni ANA LARGO
MAWAB, Probinsya sa Compostela Valley—
”Ikaw ang nagbabag sa pagkuha og mina sa
tanel sa San Isidro!”
“Dili man sir, kabubut-on man sa katawhan!”
Katapusang pulong kadto ni Ranbert “Alvin”
Placencia nga nadungog sa mga saksi. Walo
ka sunod-sunod nga buto ang mitapos sa
kinabuhi ni Placencia niadtong Setyembre 4 dinhi
sa Purok 8, Sta. Monica, Nueva Iloco nga sakop
niining lungsora.
Siyam ka igo sa bala sa dughan, ug sa ulong
bahin ang nahiagoman ni Alvin gikan sa mga
dagkung kalibreng armas sa mga death squads
sa rehimen. Matud sa mga saksi, gipusil si
Placencia sa maong death squads nga armado
sa UZI, punto 45 nga pistola, M14 armalayt,
garand rifle, M203.
Sa maong adlawa, paingon sa trabahao si
Placencia sa National Irrigation Administration
sakay sa iyang motorsiklo. Dihang anaa na siya
sa bandang Purok 8, gibabagan ang iyang
motorsiklo sa pito ka mga armadong nakapatig
samtang ang uban naka-bonet. Human nga
gipaundang, sunod-sunod ang pag-interogeyt
kang Placencia ug girekisa siya. Gikuha ang
iyang selpon ug ang iyang dalang bag.
Si Placencia usa ka aktibong lider-mag-
uuma sa ilang lugar kalambigit sa mga isyu nga
giatubang sa mga mag-uuma. Siya ang tsirman
sa Purok 9-A sa San Isidro, Nueva Iloco,
munisipal coordinator sa Anak Pawis partylist,
ingon man tsirman usab sa Nueva Iloco Farmers
Association ug council member sa
Nagkahiusang Mag-uuma sa Mawab.
Sa paghatud kang Placencia ngadto sa
lubnganan, ubay-ubay ka mga tawo ang
nagbangotan. Nanawagan sila og hustisya alang
kang Placencia ug sa mga biktima sa hitabong
pagpamatay ug terorismo nga hinimoan sa
rehimeng US-Arroyo batok sa katawhan.
Alang sa mga Sundalo sa Pasistang Rehimen
Ayaw sayangi ang imong kinabuhi
alang sa itoy ug teroristang rehimen.
usa sa mga unang sundalo sa reaksyonaryong
Gobyerno nga misampa sa NPA niadtong Marso 29,
1971. Nakigbisog alang sa katawhan. Gihalad ang
kinabuhi sa pagserbisyo sa katawhan ug rebolusyon.
LT. CRISPIN TAGAMOLILA
LT. CRISPIN TAGAMOLILA MOVEMENT
usa ka tago nga organisasyon sa mga nahigmatang
opisyal ug myembro sa AFP ug PNP.
usa ka organisasyon sa mga nahigmatang sundalo sa rehimen
nga nagsuporta sa nasudnong demokratikong rebolusyon.
Pagpamyembro na.
6 HULYO-SETYEMBRE 2006 Balita PASA BILIS!
Abusadong Agalon Gitaral
sa Hukumang Bayan;
ni JUAN PUEBLO
MAWAB—Gikumpiska sa mga myembro sa
Pambansang Katipunan ng mga Magbubukid
(PKM) gikan sa abusadong agalon ang tulo ka
iktaryas nga luna sa bukirong bahin dinhing dapita
niadtong Oktubre. Kini human nga naglunsad og
aksyong masa ang mga mag-uuma ug gipasang-
atan og sumbong ang maong agalon ngadto sa
Hukumang Bayan.
Ang agalon nga ilado sa pangalang Toto, usa ka
piyado sa iyang uyuan dinhi apan sa dugay na nga
panahon, kang Toto na ang tanang inkam gikan sa
42 iktaryas nga giangkon niining luna. Ang tulo ka
iktaryas sa yuta nga giangkon niya mao ang gipuy-
an sa 30 ka mga pamilyang-mag-uuma dinhing
baryoha.
Si Toto, usa ka maoy nga agalon. Sa usa ka
hitabo, nangabusar kini sa iyang saop ug sa uban
pa. Mibahad nga papahawaon sa luna ang mga
saop tungod kuno kay gibikil siya. Sa maong
tungura nga nanghasi kini, hubog ug maoy ang
agalon. Sa kadaghanang higayon na niya kini
gihimo. Sa unang higayon, hugot nga gipasidan-an
siya nga dili na usbon ang maong salaod.
“Dili na paigo ang hugot lamang nga pasidaan,”
matud pa sa l ider-mag-uuma sa PKM, ang
rebolusyonaryong organisasyon sa kabus nga mag-
uuma dinhing dapita.
Ang maong pangabuso, matud pa sa mga
myembro sa PKM: dili simpleng pangabuso. Ang
pag-angkon sa yuta ang kaso ug nahimo niyang
gahum para mangabuso.
“Kinahanglan siyang pasakaan og sumbong sa
hukumang bayan,” matud pa sa lider sa PKM.
Hukumang Bayan
Gi-aresto sa mga kauban ang maong agalon, ug
gipaatubang sa mga tawo dinha sa hukumang
bayan. Ang agalon nag-atubang sa kasong
pagpanghadlok ug pagbahad. Diha sa hukumang
bayan, gikompronta sa mga masa ug gitaral ang
agalon. Gipaminawan ang depensa sa agalon ug
girespeto iyang mga katungod. Dunay jury nga
gikomposar sa mga masa ug pipila ka kauban nga
mao ang muhatag sa desisyon human sa pagtaral
ug pagtimbang sa maong kaso.
Gipresenta sa mga masa ang ilang gihimong mas
Sa maong pagtigom usab
gikampanya sa mga masa
ug kauban nga dili na
bayran ang renta nila sa
luna, ug ang 60 porsyento
nga bahin sa agalon sa mga
saop nga apektado, wala na
nila giintriga kang Toto.
Matud pa sa masa:
nabayaran na nila ang
maong yuta sa dugay nang
sistema sa bahinay.
Tulo ka Iktaryasnga luna,Gikompiska
Atangi saAtangi saAtangi saAtangi saAtangi sa
OktubrOktubrOktubrOktubrOktubre!e!e!e!e!
lalum nga pakisusi kalambigit sa maong kaso. Sa
pakisusi, nakita nga ang agalon nga si Toto, usa ka
piyado sa iyang uyuan. Nanag-iya sa 42 iktaryas
nga anaa sa duha ka purok sa usa ka baryo dinhi.
Ang 15 iktaryas niini o ang gidak-on halos usa ka
purok mao ang gipabantay kang Toto, ug gisarili
na niya kining yutaa. Sa maong yuta nga giangkon
ni Toto, 10 iktaryas niini ang gipasaopan sa bahinay
nga 60-40 nga pabor kang Toto, ang duha ka
iktaryas gipahornalan nga tag P100 matag adlaw
ang suhol; ang tulo ka iktaryas gipuy-an ug
girentahan sa 30 ka pamilya sa P50 matag bulan.
Sa mga higayon nga dili kabayad ang matag pamilya
sa abang, pugos sila nga mubaligyag kusog pamuo
nganha sa luna sa agalon.
“Kini nga pagpanag-iya sa yuta naghatag og
gahum kay Toto aron mangabuso ug kontrolon ang
kinabuhi sa usa ka purok ug bisan sa silingang purok
nga nag-ila kaniya isip pag-umangkon sa tag-iya
sa yuta,” matud pa sa mga mag-uuma.
Sa pagdagan sa maong pagtaral, nabutyag usab
nga ang tulo ka iktaryas diin nanimuyo ang mga
tawo, dili diay gipanag-iyahan sa agalon. Wala usab
mga papeles nga magpamatuod sa gipanghinambog
sa agalon nga iya kadtong luna.
“Kini ang usa sa nakapalig-on sa basehan sa masa
aron kumpiskahon ang tulo ka iktaryas nga luna gikan
sa agalon diin anaa usab nanimuyo ang 30 ka pamilya,”
matud pa sa kauban nga apil sa jury.
Sa maong pagtigom usab gikampanya sa mga
masa ug kauban nga dili na bayran ang renta nila
sa luna, ug ang 60 porsyento nga bahin sa agalon
sa mga saop nga apektado, wala na nila giintriga
kang Toto. Matud pa sa masa: nabayaran na nila
ang maong yuta sa dugay nang sistema sa bahinay.
Human sa usa ka adlaw, nagdesisyon ang jury.
Nakita nga ang pagpangangkon sa yuta ni Toto mao
ang ugat-hinungdan sa iyang pagpangabuso.
Kompiskashon usab ang tulo ka iktaryas nga
gibangiang luna. Itugyan kini ngadto sa PKM ug
aron mabalayan pa sa mga masa.
Walay nahimo ang agalon kundili musunod sa
desisyon sa korte. Mipirma usab kini sa kasabutan.
Gikalipay sa mga masa ang maong desisyon.
Ang maong kadaugan sa panaghiusa mao ang
sukaranan nga mas mipalig-on pa sa i lang
organisasyon diha sa pagsalmot sa rebolusyon.
HULYO-SETYEMBRE 2006 7BalitaPASA BILIS!
CENTRAL MINDAN AO—
Gisaulog sa pagtimbaya ang
unang anibersaryo sa Moro
Resistance and Liberation
Organization (MRLO) sa usa ka
sonang gerilya sa New People’s
Army dinhing dapita niadtong
Hunyo 30. Gitambongan kini sa
mga delegado ug opisyal nga
naggikan sa nagkalain-laing erya
sa Mindanao ug mga bisita gikan
sa buhatan sa National
Democratic Front-Mindanao.
Sa maong okasyon,
namahayag si MRLO Tsirman Hassan Al-Banna sa mga
kadaugan nga nakab-ot sa organisasyon sulod sa usa ka
tuig dala sa nunot nga pag-organisa sa han-ay sa mga
Moro, ug ang mga hagit nga madasigong ginaatubang sa
MRLO.
“Naabot sa MRLO ang halos tanang probinsya sa
ARMM (Autonomous Region in Muslim Mindanao) ug
ang mga sentrong komunidad sa Moro sa Mindanao, lakip
usab ngadto sa Manila,” pamahayag ni Tsirman Al-Banna.
Naabot usab sa MRLO ang “halos kadaghanan sa
mga tribo sa Moro gikan sa han-ay sa mga kabataan-
estudyante, mga mag-uuma ug mga propesyonal, apil usab
ang mga relihiyoso ug mga tradisyonal nga lider sa mga
komunidad sa Moro.”
Sa pagdaghan sa mga myembro sa MRLO, matud pa
ni Tsirman Al-Banna, gikalipay niining gibalita nga
madasigong gidawat sa katawhang Moro ang mga
prinsipyo ug pakigbisog sa MRLO.
“Gipangulohan sa MRLO ang aktibong pagsalmot sa
Katawhang Moro sa nasudnong-demokratikong
pakigbisog pinaagi sa nunot nga pag-organisa sa han-ay
sa mga Moro,” matud pa ni Tsirman Al-Banna.
Armadong Pakigbisog ang Padayong Duso:
ni KOBUWAN MATIYAB
Gikan sa pagkatukod niini niadtong Hunyo sa milabay
nga tuig, gibalikan sa mga myembro ug opisyal sa
MRLO ang ilang mga komunidad ug mihimo og
dinaghang kampanya sa edukasyon sa han-ay sa
Katawhang Moro.
Ang kampanyang edukasyon nga gilunsad sa MLRO
nakapunting ngadto sa prinsipyo ug baruganan sa
MRLO. Daku usab ang paglambigit niini ngadto sa
edukasyon sa batakang suliran sa nasud nga matud pa
sa MRLO, mao ang ugat-hinungdan sa kalisud sa
katawhang Moro. Kawalay-yuta sa mag-uumang
Moro, pagpanag-iya sa pipila lamang sa mga rekurso
ug kayutaan sa nasud, grabing pagpahimulos sa anaa
sa gahum, diskriminasyon ug ang padayong kontrol sa
Estados Unidos pinaagi sa papet nga rehimen ni Arroyo
mao ang mga unod sa edukasyon sa MRLO.
“Walay kalainan ang nasinati sa mga Moro ngadto sa
katawhan Pilipino: ang kakabus,” ang MRLO miingon.
Sa usa ka tuig gikan natukod ang MRLO diin mikaylap
sa halos tanang lugar sa Mindanao ug midaghan ang mga
myembro sa MRLO—nagpakita lamang kini nga “sakto
ang anti-imperyalista, anti-pyudal ug anti-pasistang
pampulitikang linya nga dala-dala sa MRLO nga mao
ang tubag sa suliran sa Katawhang Moro,” matud pa ni
Tsirman Al-Banna.
Sa maong okasyon giagni ug ginahagit usab sa MRLO
ang katawhang Moro nga maghiusa ug ipadayon ang
pakigbisog alang sa nasudnong demokrasya ug
kagawasan. Gibandera niini ang pakighiusa sa katawhang
Pilipino batok sa nagkaigting nga krisis sa nasud ug batok
sa pasistang pagpanumpo sa rehimeng Arroyo ngadto sa
nakigbisog nga katawhan.
“Ginabandera sa MRLO ang dugang nga pagpakusog
sa armadong pakigbisog nga maoy tubag sa terorismo sa
reaksyonaryong gobyerno ug tubag sa kalisud sa
katawhang Moro ug Pilipino,” matud pa ni Tsirman Al-
Banna.
MAGUINDANAO—Lahing panagsangka na usab
ang nahitabo dinhi tali sa tropa sa militar ug sa Moro
Islamic Liberation Front (MILF) niadtong Hunyo 28.
Ang maong panagsangka nahitabo human sa hitabong
pagbusikad sa bomba sa Shariff Aguak lima ka adlaw
ang milabay. Mipatay kini og pito ka tawo. Paspas
nga namasangil ang lokal nga burukrasya sa rehimen
nga kuno MILF ang responsable sa pagpamomba.
Gipanghimakak kini sa MILF.
Ang Hunyo 28 nga panagsangka tali sa MILF
ug sa AFP, matud pa sa MILF, malikayan pa unta
kun gikontrol sa militar ang mga Cafgu ug CVO
niini, nga mao ang nag-una-una sa panagsangka.
Ang rehimen, matud pa sa MILF, nagpadeploy na
hinuon og daghang pwersang militar aron i-reimpors
sa mga para-militar batok kanila.
Ang Hunyo 28 nga panagsangka mikuyanap sa
lima ka mga lungsod sa Maquinadanao, Sharif
Aguak, Mamasapanu, Datu Unsay Ampatuan ug
Datu Saudi Amapatuan nga midislokar sa 4,135 ka
mga pamilya.
Ang gobyerno ni Arroyo daw nagalihok padulong
sa “militarismo sa Mindanao,” matud pa ni
Mohagher Igbal, ang punong negosyador sa MILF
diha sa peace talks niini tali sa gobyerno ni Arroyo.
Pagpamomba
“Bisan walay gihimong imbestigasyon, paspas
nga namasangil ang rehimen ngadto sa MILF nga
kuno mao ang nagpaluyo sa pagpamomba,” matud
pa sa pamahayag ni Iqbal.
Bag-o pa man ang pagpamomba, matud pa ni Iqbal,
“walay puas (na) ang mga panagsangka tali sa MILF
ug sa Cafgu, CVO ug sa militar.” Tungod kini, matud
pa ni Iqbal, “sa lalum nga hinungdan sa pandaugdaug
batok sa bagang duot sa katawhan didto.”
“Daghan ang mga hitabong salbids,
kompiskasyon sa mga yuta ug uban pang laing
kalapasan ang nahitabo, ug ang katawhan walay
laing pamaagi nga maangkon ang hustisya kundili
ang pag-armas sa ilang mga kaugalingon,” matud
pa ni Iqbal.
Ang peace talks tali sa rehimen ug sa MILF
karon anaa na sa bahin sa paghisgot sa
mahinungdanong isyu sa kayutaan ug yutang kabilin
sa Moro.
Gobyerno ni Arroyo, nagalihok
padulong sa Militarismo sa
Mindanao— MILFNi EMANWEL SINCO
Pagkadaot sa kabtangan, panginabuhian ang pipila
lamang sa epekto sa gubat sa rehimen sa Maguindanao
niadtong Hulyo. Dul-an 5,000 ang namakwit gikan sa
lima ka mga lungsod sa Maguindanao. Ilalom sa all-out
war ni Arroyo batok sa mga Moro, mukabat na sa dili
muubos sa 600,000 ka mga Moro ug dili Moro ang
namakwit (internal refugees) sa Mindanao. Kini nga
ihap musumada sa mga bakwit nga nahitabo nga all-
out war sa Sulu niadtong 2005, ang gubat sa Northern
ug Central Mindanao niadtong 2003, ug ang State of
Lawlessness sa Basilan niadtong 2001. Agresyon ang
tumong sa all-out war sa rehimen batok sa katawhan
aron ibalhog ngadto sa mga langyaw’ng dagkung
kapitalista ang rekurso sa nasud sama sa Liguasan
Marsh sa Maguindanao.
Unang Tuig sa Moro
Resistance and Liberation
Organization Gitimbaya
8 HULYO-SETYEMBRE 2006 Sugilanon PASA BILIS!
Luug-luug. Kun sa pinulungang Ata-Manobo,
ang buot pasabot, laag-laag. Mao ni ang kinaiya
sa eskwelahan dinhi sa Bukid Masandig, sa
pusod sa usa ka gerilyang panggubatan sa Southern
Mindanao. Nganong laag-laag man? Siguro, kamo
makapangutana.
Kay kini nga eskwelahan, magklase, bisan walay
klasrum; ang lapad nga kabagnotan sa yutang kabilin
maoy ilang eskwelahan, ang mga punoan maoy ilang
blakbord, ug kun asa pabor himuon ang pagtuon, didto
usab sila motuon.
Ang eskwelahan sa Masandig dili pormal, dili
regular ug balhin-balhin. Gipahaom kini sa kahimtang
nga anaa nakiggyera ang katawhan. Pananglitan, sa
panahon sa grabeng operasyon sa kaaway, walay mga
bata o magtutudlo nga makitang nagsuroy-suroy diha
sa mga gilunsaran sa pagtuon. Sa ingon, gipabilin nga
buta ang kaaway sa unsa mang panghitabo o aktibidad
sa lugar.
Apan bisan pa man sa kagerilya niini, ubay-ubay
nang mga bata ug batan-on ang “migradweyt” dinhi
nga eskwelahan. Garbo ug malipayon kaayo ang
maong mga gradweyt ug ilang mga ginikanan
pagdawat nila sa ilang diploma. Diploma nga
nagpamatuod nga kahibalo na gyud silang mobasa,
mosulat ug mokwenta. Matud pa sa usa ka datu: “kay
si kinsa pa man kahang kumpanya ang mosulay pag-
Ang Eskwelahan sa Bukid Masandigni JUANA SUCOL
BUKID SA SOUTHERN MINDANAO
ilog sa atong yuta nga makabasa na kita sa ilang mga
balaud? O kinsang negosyante ang magbinuang
pagpanikas sa presyo sa atong uway nga kahibalo na
kitang mokwenta?”
Kasaysayan sa Eskwelahan
Taas ang istorya kun nganong natukod ang
eskwelahan sa Masandig. Niadtong tunga-tunga sa
dekada 90, nahiagom ang mga Ata-Manobo sa
grabeng pagpamig-ot sa kompanya. Sa ilalom kuno
sa programang “reporestasyon” nagtinguha ang
maong kompanya nga pahawaon sila sa ilang puluy-
anan. Kay kuno tamnan og kahoy ug ibalik ang
kinaiyahan. Sa tinuod, buot ilogon ang yutang kabilin.
Nasabtan sa lumad ang maong laraw sa kompanya
ug nahitabo ang usa ka dakung pangayaw. Pila sab
ka higayon nga nakatilaw ang kaaway og pait nga
sangka pinaagi lamang sa mga pana, batik ug surit.
Gilantaw sa mga datu ug sa mga pangulo sa KRL
(pang-masang organisasyon sa mga lumad) nga sa
ingon niini nga kahimtang diin ang ilang kinabuhi
kanunay gaungaw sa kamatayon, ilang nakita ang
kapanginahanglanon sa usa ka eskwelahan. Kay sigon
pa sa mga datu, pinaagi sa eskwelahan, ilang masiguro
nga ang ilang mga sumusunod, dili lang makaantigo
mosulat, mobasa ug mokwenta. Labaw sa tanan,
makabarug sila aron padayon nga panalipdan ang
yutang kabilin. Alang kanila, yuta ang ilang kinabuhi,
ug dinhi nagsumikad ang ilang kaugalingnan. Busa,
kun kuhaon ang ilang yuta, sama ra gihapon nga sila
gipatay.
Niadtong 1995, sa bukid sa Masandig, sulod sa usa
ka gerilyang panggubatan, gihangyo sa mga datu ang
mga kauban nga maedukar ang kabataan ug magtukod
og eskwelahan.
Pagbasa, Pagsulat ug Pagkwenta
alang sa Pagpanalipod sa Kaliwatan
Gitukod ang eskwelahan nga gipangunahan sa mga
unang Pulang manggugubat nga nadestino sa maong
erya. Sila Ka Gingging, Ka Noli ug Ka Manak nga
mga myembro sa SYP kaniadto, ang pipila sa mga
orihinal nga nahimong maestra ug maestro sa maong
eskwelahan. Sa sinugdanan, simpleng pagtudlo lang
sa A-B-K-D gamit ang modyul sa sayon ug hapsay
nga pagtudlo. Tungod kay gibase sa ilang kasinatian,
nakabasa ug nakasulat dayon ang mga bata sulod sa
tulo ngadto sa upat ka bulan. Ug dili simpleng pagbasa
kun dili pagsabot sa unod sa ilang gibasa.
Pagkahuman, diha-diha gisunod nila ang pagtuon
sa numero gamit ang mga butang sa palibot: bato,
dahon, kamote, sinsilyo, relo (pagbasa sa oras) ug
presyo sa ilang produkto. Kabahin sa numerasiya ang
pagsulbad sa mga problema nga gikan sa aktwal nga
mga kasinatian sa ilang pamilya. Sama pananglitan
kun unsaon pagkwenta ang balor sa ilang mga hinag-
HULYO-SETYEMBRE 2006 9SugilanonPASA BILIS!
ot nga abaca. Gikalipay kini kaayo sa mga ginikanan.
Karon nga antigo na ang ilang mga anak, dili na unya
sila malingla sa mga komersyante sa pagkwenta sa
presyo sa ilang mga hinag-ot.
Gawas sa tama nga pagsulat, pagbasa ug
pagkwenta, gisiguro sa mga maestra ug maestro nga
gawas sa masabtan sa mga estudyante, undanon
usab ang ilang pamaagi sa pagtudlo. Ang mga
leksyon gipahaum sa ilang kasinatian ug sitwasyon.
Nakatagik sila og mga balasahon pang-bata.
Maingon nga sa unang higayon aduna na silay rekord
sa ilang mga istorya ug kasaysayan. Dili na malimtan
sa mga bata ang kasaysayan sa pakigbisog sa ilang
mga katigulangan tungod kay gipaunod sa maong
mga balasahon ang mahitungod sa buhi nga mga
kasinatian sa ilang kaliwatan, mga istoryang
naghulagway sa kinabuhi ug mga pangandoy sa
batang Lumad, lakip na dinhi ang mga kasaysayan
kun giunsa sa ilang mga
katigulangan pagdepensa ang
yutang kabilin.
Gawas sa pagtuon
pagbasa ug pag-ihap, adunay
higayon nga gigahin alang sa
pagtanom sa mga lagutmon,
pagpanambal gamit ang mga
herbal, ug mga pangkulturang
pasundayag sama sa pag-
awit, pagbalak ug pagdrama.
Adunay mga pagpasabot kabahin sa atong
panglawas ug nutrisyon. Aduna puy mga
oryentasyon kabahin sa pagdepensa sa komunidad.
Gipakita nga ang batang Lumad may papel usab sa
pagdepensa sa ilang baryo.
Sa eskwelahang luug-luug, gisiguro nga ang mga
oras sa usa ka adlaw dili masayang ug mahimong
produktibo ang mga bata. Gibansay sila sa pagluto,
paglimpyo sa kusina, pagsag-ob, panguha og gulay
og pangahoy samtang gitudloan sila sa kinaiyahan.
Gitudloan sila unsaon pagtanom og kamote, gabi ug
mga lagutmon. Gipaila kanila ang lain-laing sagbot
ug kahoy nga makatambal. Walay adlaw nga
molabay nga walay makat-onan ang mga bata.
Kolektibo nga Pamaagi
Ug kining tanan gihimo sa kolektibo nga pamaagi,
tinabangay. Walay nag-inusara, wala usa’y indigay.
Tanan nagsubay sa maayong pamatasan. Sa ingon,
sayon kaayo ug hapsay ang pagtuon sa mga bata
nga midawat sa mga leksyon. Sa ingon, migawas
ang talento ug pagkamamugnaon sa matag usa.
Sukwahi sa mga eskwelahan nga gitukod sa
reaksyonaryong gobyerno, ang mga maestra ug
maestro sa eskwelahan nga luug-luug, walay
sweldo. Sa ilang kabubut-on naggahin sila og igong
panahon aron mapaambit ang ilang kahibalo nsgadto
sa mga batang Lumad. Pinaagi sa mainantuson,
mamugnaon ug madasigong pagtudlo, modelo silang
nag-alagad sa katawhan ug dako silang panag-
ingnan alang sa kabataan. Dili ikatingala nga
daghang mga Lumad ang misampa sa kalihokan ug
nangandoy nga mahimong maestra ug maestro usab
sama nila.
Dili usab ikatingala nga luyo sa grabeng
pagpangatake sa kaaway, luyo sa mga kalisdanan
ug grabeng kapobrehon, nagpadayon ang
eskwelahang luug-luug. Gani midaghan pa kini.
Matud pa sa chairman sa KRB sa Masandig:
“Kay ang atong eskwelahan armas usab nato.
Armas sa a tong kabataan, batok sa mga
mangingilog og yuta. Batok sa mapahimuslanong
hut-ong. Angay lang nga pal ig-onon ug
padaghanon pa nato ang atong eskwelahan.”
Gawas sa pagtuon pagbasa ug pag-ihap,
adunay higayon nga gigahin alang sa
pagtanom sa mga lagutmon, pagpanambal
gamit ang mga herbal, ug mga
pangkulturang pasundayag sama sa pag-
awit, pagbalak ug pagdrama.
10 HULYO-SETYEMBRE 2006 Balita PASA BILIS!
GIHARAS sa usa ka t im sa
Magtanggol Roque Command-NPA
ang 39th Infantry Battal ion
Reengineered Special Operations
Team (RSOT) i lalom sa 602nd
Brigade-AFP hapon niadtong Agosto
20. Giatngan kini sa mga Pulang
manggugubat ug pag-abot sa mga
pasistang militar sa Brgy. Astorga sa
Sta. Cruz, Davao del Sur, gipaarakan
kini sa mga kauban.
Naggikan ang mga pasista sa ilang
regular nga operasyong mili tar
dinhing mga bukira; sukwahi sa ilang
mga pamahayag nga kuno gikan sila
sa usa ka “relief operations.”
Taas ang talaan sa war crimes nga
NPA Gi-atak ang 39th IB-AFP RSOT;
Inteligens sa Kaaway Gisilotanni RICARDO FERMIZA
DAVAO DEL SUR
hinimoan sa mga sakop ilalom sa
602nd Brigade-AFP. Pagpanglapas sa
tawhanong katungod ug international
humanitarian law ang padayon niining
hinimoan diha sa ilang kondukta sa
mga regular ug ispesyal nga
operasyong-militar sa kabukiran, ug
bisan nganha sa lungsod ug sa
syudad.
Inteligens gisilotan
Sa grabihang kabangis ug subsob
nga mga operasyong pagpaniktik sa
militar dinhing mga lugara, nakita sa
MRC-NPA nga makatarunganon ang
pagpahamtang sa silot-kamatayon
batok kay Ronaldo Bregente, usa ka
lunod-patay nga AFP intelligence
officer niadtong Agosto 11.
Si Bregente aktibong nagasalmot
dinha sa nasudnong pagpaniktik batok
sa rebolusyonaryong kalihokan.
Dugay na kining gi-deploy dinhing
probinsyaha ug nagtakuban isip tag-
iya sa videokehan sa Malusing, Brgy.
Zone 1, Sta. Cruz, Davao del Sur. Si
Bregente usab usa ka bugaw sa mga
minor-de-edad sa maong lugara.
Ang Oplan Bantay Laya sa
rehimeng US-Arroyo makita dinha sa
nagkagrabeng pasismo, kombat ug
saywar nga mga operasyon sa AFP.
Target niini ang lokal nga populasyon
ug naghatag kini og grabihang kadaot
sa kinabuhi sa mga mulupyo.
Pugsanong ‘surender’
Ang mga mulupyo, sagad mga
mag-uuma, mga taga Barangay
Coronan, Zone 1 ug Astorga sa Sta.
Cruz, Davao del Sur pugsanon nga
gipa-surender sa mga elemento sa
39th IB Delta Company ubos kay Lt.
Harold Ho. Gi-akusahan sila ug
gitumo-tumo nga kuno mga membro
sa NPA, ug kuno adunay mga
ebidensya nga magpamatuod sa ilang
mga pasangil. Singkwentay-tres na ka
mag-uuma ang napugos nga
“misurender” sa militar tungod sa
kahadlok nga samot pa nga harason
o kaha mapatay; hilabi pa nga ang
39th Infantry Battalion RSOT tim
nagmintina og detatsmen duol sa
barangay hall ug eskwelahan sa Brgy.
Coronan, Sta. Cruz.
Ang mga taktikal nga opensiba sa
NPA kabahin lamang sa nagkadaku
ug nagkasubsob nga mga atake niini
batok sa pasistang rehimeng US-
Arroyo. Ang rehimeng US-Arroyo
padayong nagasabwag sa terorismo
batok sa katawhang Pilipino human
kini mapakyas sa iyang ginatawag
nga kontra-insurhensiyang operasyon
batok sa rebolusyonaryong kalihokan.
Walay bisan unsa mang “special
operations” sa pasistang AFP ang
makapugong sa nagkakusog nga bul-
og sa rebolusyonaryong pakigbisog.
Ang mga “special operations” sa AFP
samot lamang makapahimulag sa mga
pasista dinha sa katawhan;
makapadaghan sa ihap sa mga
rebolusyonaryo, ug sa hingpit, samot
nga makaduso sa pagpalagpot sa
gikasilagang rehimeng US-Arroyo.
(Agosto 22, 2006, Si Ricardo
Fermiza ang tigpamaba sa MRC-
NPA sa Southern Mindanao)
Mga armado sa sagingan
sa Mabini gidis-armahan
Mga Kauban sa New People’s Army panahon sa pormasyon (ibabaw nga hulagway) ug panahon
sa pang-kulturang presentasyon kauban ang mga masa.
PROBINSYA SA COMPOSTELA—Gidis-armahan sa usa ka tim sa
3rd Pulang Bagani Company-NPA ang mga armado sa Tortuga
Ventures Plantation, Inc. sa Barangay Tagnanan, Mabini niadtong
Setyembre 26.
Nakurat ang mga armado sa maong operasyon sa NPA ug paspas
nga misurender sila ngadto sa mga kauban. Gikompiska ang ilang
mga armas ug uban pang gamit-militar. (AB)
Nag-operisyong Cafgu-Alamara ilalom
sa 73rd IB-AFP gi-kontra-atak sa NPADAVAO DEL NORTE—Sa usa ka kontra-reyd nga operasyon,
giambus sa mga Pulang manggugubat ilalom sa Danilo Villacorta
Command-Front 35 Operations Command sa New People’s Army ang
nagpatrol nga Cafgu-Alamara ilalom sa 73rd Infantry Battalion-AFP
niadtong Setyembre 7 sa Kilometro 17 sa Barangay Palma Gil,
Talaingod.
Lima ang patay samtang laing lima ang samdan sa mga pasistang
militar. Walay kaswalti sa NPA. Aron ililong ang pagkuha sa mga
kaswalti sa kaaway, gipangbombahan gamit ang duha ka MG520 atak
helicopters ug gi-istraping ang lugar gamit ang 50 calibre nga
machine gun. (AB)
HULYO-SETYEMBRE 2006 11BalitaPASA BILIS!
SURIGAO DEL SUR—Usa ka sakop sa Cafgu
ug death squad sa rehimen nga naga-opereyt sa
Marihatag, Surigao ang gisilotan sa NPA ilalom
sa Front 19 sa Northeastern Mindanao niadtong
Hulyo 15. Ang myembro sa death squad sa
rehimen nga nagngalang Dodong Gallego mao
ang responsable sa pagpatay sa mag-uumang si
Melanio Evangelista sa Unidad, Cagwait,
Surigao niadtong Pebrero 17. (AB)
Death squad sa
rehimen sa Surigao
gisilotan
DILI muubos sa pito ka sundalo ang patay sa mga
tropa sa Philippine Army ug Cafgu sa mga operasyong
isnayping ug harasment nga gilunsad sa New
People’s Army-Far South Mindanao niadtong Hulyo.
Sa usa ka pamahayag sa Valentine Palamine
Command-NPA nga dili pa matantya ang ihap sa
kaswalti sa mga sakop sa 66th IB-AFP ug Cafgu
dihang giisnayp ang maong mga kaaway sa joint-
operations sa Front 74 ug Front 76 didto sa sityo
Sultana, Barangay Dongan Pikong, Matanao sa
Davao del Sur niadtong Hunyo 20. Gihakot sa mga
kaaway ang ilang mga kaswalti gamit ang
ambulansya ug usa ka helikopter sa AFP.
Upat usab ka sundalo ilalom sa 1st Division
Reconnaissance Company (DRC) ang patay sa
gihimong isnayping sa mga kauban gikan sa Front
Kaaway, giisnayp ug gi-haras sa
NPA-Far South Mindanao76 niadtong Hulyo 17 bandang alas-9 sa buntas sa
Sityo Tacul, Sinapulan, Columbio, Sultan Kudarat.
Ikaduha kining bigwas nga gihimo sa NPA batok sa
mga tropa sa DRC nga misulay usab nga musulod
sa maong lugar niadtong Hulyo 16 ug nahiagom sa
dili pa masayran nga ihap sa patay ug samdan.
Sa maong adlaw usab, tulo ka sundalo ang patay
sa harasment nga gihimo sa NPA sa Front 74 batok
sa hiniusang tropa sa 27th ug 57th IB sa Datal Pital,
Colonsabak, Matanao.
“Ang mga atake nga mibigwas sa AFP, Cafgu ug
uban pang armadong galamay sa reaksyonaryong
gobyerno nagapamatuod sa kaandamon sa NPA sa
Far South Mindanao nga pakyason ang kampanyang
all-out war sa rehimeng US-Arroyo,” matud pa sa
VPC-NPA. (AB)
SURIGAO DEL SUR—Gi-reyd sa New People’s
Army ilalom sa Front 14 sa Northeastern
Mindanao ang detatsment sa Cafgu ug sa 23rd
IB-AFP sa sitio Maputi, Barangay Doña Carmen,
Tagbina sa Surigao del Sur niadtong Agosto 1. Sa
inisyal nga taho, naklining sa mga kauban ang
tanang armas ug himang-militar sa maong
detatsment. (AB)
NPA Gi-reyd ang Deta
sa militar sa Surigao
Sa nagkalain-laing panggubatan sa rehiyon, lagsik ang
gimbuhatong pagtuon, pakiglambigit sa mga masa uban sa mga
kaubang medikal ug pangkulturanhong gimbuhaton sama sa
pagpinta, drowing sa kahimtang ug pakigbisog sa katawhan.
12 HULYO-SETYEMBRE 2006 Balita PASA BILIS!
DAVAO—Gipasakaan og kaso ni
Mike Arroyo, ang bana ni Gloria
Macapagal-Arroyo, ang 42 ka mga
sakop sa media sa kasong libelo tungod
sa pagmantala og mga kritisismo batok
sa bana sa Presidente sa Pilipinas. Kini
ang pinakadaghang kasong libelo nga
gipasaka sa usa ka tawo.
Kini nga sitwasyon, matud pa sa
mga progresibong organisasyon sa
media, “nagapakita sa kahimtang sa
mga taga-media nga naga-atubang og
risgo sa pagtaho sa mga kontrobersyal
nga mga isyu labina kun ang
nalambigit mao ang anaa sa gahum.”
Ang mga sinulat sa mga media nga
gikasuko sa bana ni Gloria Macapagal-
Arroyo mao ang mahitungod sa
korapsyon sulod sa rehimeng Arroyo,
pagpanikas sa eleksyon 2004 ug ang
bahandi sa pamilya Arroyo.
Ang maong mga sinulat gimantala
sa mga dagkung newspaper nga
nakabase sa kaulohan sama sa
Inquirer, Malaya, Tribune ug ang
magasing News Break. Ang
gipasakaan og kaso mao ang mga
editor, publisher sa maong mga
mantalaan, lakip na ang nagsulat sa
maong mga artikulo.
42 ka taga-Media
gikasohan ni Mike Arroyoni NILO AMIHAN “Ang aksyon nga gihimo sa bana
sa Presidente sa Pilipinas batok sa
iyang mga kritiko nagpamatuod
lamang nga ilalom sa dunot nga
rehimen sama sa rehimen ni
Macapagal-Arroyo, walay tiunay nga
demokrasya nga nagatumaw,” matud
pa ni Rubi del Mundo, ang tigpamaba
sa National Democratic Front-
Southern Mindanao.
Ang media daan nang giatake sa
pasistang rehimeng US-Arroyo.
Sama sa mga myembro sa
progresibong grupo sa nasud, gihulga
ug gipamatay ang mga myembro sa
media nga kritikal sa rehimen. Sukad
milingkod sa gahum si Arroyo
niadtong 2001, 45 na ang natalang
ihap sa gipamatay sa mga media.
Ang pinakabag-ong natala mao si
George ug Macel Vigo nga taga
Kidapawan City ug si Armado Pace
nga taga Digos City.
“Sa desperasyon sa rehimen nga
pugngan ang pagsaway ug oposisyon
batok sa gobyernong Arroyo,
pagpanghulga, kabangis ug terorismo
ang ginahapak niini aron padayon ang
paghupot niini sa gahum alang sa
samot nga pagpandaugdaog ug
pagpahimulos batok sa katawhan,”
matud pa ni del Mundo.
kanato og daghang pagtulun-an kun
unsaon nga padayong pagpakusog sa
atong kapabilidad sa paglunsad sa mga
gerilyang aksyong-militar sa lugar diin
ang kaaway ang dunay klarong
adbantahe sa pagkamalihokon sa usa
ka patag nga tereyn nga makamando
kanila nga dali makapadala og mga
pwersang pang-reimpors ug blocking.
Apan walay rason alang sa AFP nga
magmaya. Mabaw ang unsa mang
gibansiwag nga giangkong kadaugan sa
AFP. Kini tungod sa kamatuoran nga
ang NPA nakahimo sa pagdapat sa
TAKTIKAL NGA OPENSIBA SA NPA SA KAPALONG MIBUTYAG
SA KAHUYANGAN SA AFP
GIKAN SA P. 1 bigwas ngadto sa target sulod sa lugar
nga halos-halos gi-kordon sa mga
detatsment ug mga outpost sa 60th IB-
AFP ug sa Philippine National Police.
Sa bisan kinsang mga opisyal ug
sakop sa regular, pulis ug mga yunit-
paramilitar sa kaaway—nga sa proseso
gustong manimalos sa NPA—ang
mupahamtang og kadaot ngadto sa mga
sibilyan sa Kapalong ug sa sikbit nga
lugar makaangkon kini sa angayang
silot. (Darius Sumulong, Tigpamaba
sa Danilo Villacorta Comand, Front
35 Operations Command-NPA,
Hulyo 20, 2006.)
Bagong Mandudula. Bag-ong Areglo
Bag-ong Interpretasyon diha saEntablado
atangi sa video!usa ka bidyo-produksyon nga gidalit kanato sa
Pulang Bagani Productions-Southern Mindanao
komboy (convoy) pang-militar miagi sa
national highway sa Barangay Sibonga sa
Nabunturan. Ang komboy kabahin sa
ground security ni Arroyo. Sa maong
tungura, si Arroyo bag-o lang nahuman sa
iyang pagduaw sa lugar ni GRP Rep.
Manuel “Way Kurat” Zamora.
Dili madetermina nga ihap sa mga
kaaway ang naangol ug gisakay sa
ambulansya.
Usa ka yunit sa Presidential Security
Group nga mupadulungay na unta sa
syudad sa Davao ang napugos nga
magpabillin sa poblacion sa Nabunturan.
“Kun miuban ang mga PSG sa 28th IB-
AFP nga convoy, maambusan usab sila,”
matud pa ni Sanchez.
Pagkagabii, bandang alas-onse singko,
laing duha ka personel sa 28th IB-AFP ang
giisparo sa mga partisano sa Ka Paking
Guimbaolibot Red Partisan Brigade-NPA
sa New Bataan, Compostela Valley
Province. Ang giisparo mao sila Cpl.
Madison U. Haron ug Cpl. Sappadi J.
Sabbha. Duha ka M16 ang naklining.
“Sayop si Mrs. Arroyo ug ang iyang
pasistang grupong mga uhaw sa dugo sa
mga rebolusyonaryo ug aktibista sa
pagdahom nga mahadlok ang NPA sa
kampanya sa teroristang estado sa
pagpanumpo niini sa katawhan. Sa
pagkatinuod, mapakyas ang pasistang
rehimen sa pagkab-ot sa ilang ilusyon nga
dugmokon ang rebolusyonaryong
kalihokan,” matud pa ni Sanchez.
GIKAN SA P. 1
MGA SAKOP SA 404TH INFANTRY BRIGADE-AFP NGA KOMBOY-
PANGSEGURIDAD NI MACAPAGAL-ARROYO: GIAMBUS!
AGOSTO, BULAN SA MGA
LUMAD. Gisaulog pinaagi sa
mga lihok-protesta dinhi sa
rehiyon ug sa kaulohan ang
pagsaulog sa bulan sa mga
lumad. Gipanghimaraot sa
mga lumad, sa mga mag-
uuma ug sa mga progresibong
grupo ang rehimeng US-
Arroyo sa padayong
nagakahitabong politikanhong
pagpamatay nga mibiktima sa
ubay-ubay na nga mga
sibilyan apil ang mga lumad.
Biktima ang mga lumad sa
bangis nga militarisasyon sa
bukid, ug sa agresyon sa mga
"kalamboan" nga gitawag sa
rehimen. Dislokasyon sa
yutang kabilin ug samot nga
kakabus ang dala sa
gipanghinambog nga mga
proyekto sa rehimen sa mga lugar sa lumad. “Ang militarisasyon sa kabukiran dala sa Oplan
Bantay Laya sa rehimen, matud pa sa mga lumad, "nagpaneguro nga abogon ug i-dislokar kami
sa yutang kabilin." Kaakibat sa pagsulod sa mga proyekto sa mga lugar sa lumad mao ang
kabangis sa militarisasyon, aron sagkaan ang oposisyon sa mga lumad ug sayon nga ihalad sa
rehimen ang yutang kabilin alang sa operasyon ug pagpanag-iya sa mga dagkung langyaw'ng
kapitalistang mamumuhunan sa mga dagkung dam sama didto sa Saug River sa Davao del Norte
ug sa Tudaya Falls didto sa Davao del Sur, sa mga minahan sama didto sa Paquibato, Diwalwal,
Davao del Norte ug sa mga dinagkung proyekto sa logging, agri-plantasyon ug eko-turismo.
HULYO-SETYEMBRE 2006 13BalitaPASA BILIS!
Giprotestahan sa mga estudyante ug magtutudlo sa University of the Philippines,
ang ginailang nag-unang eskwelahan nga gipanag-iyahan sa estado, ang 300
porsyento nga pagsaka sa matrikula (tuition fees).
Sukad sa paglingkod ni Arroyo sa gahum niadtong 2001, padayong wala gitagad
sa rehimen ang edukasyon—ang pangkinatibuk-ang badyet sa nasud nga gitagana
alang niini samot nga nagkagamay: gikan 17.4% niadtong 2001 ngadto sa 13.9%
karong tuiga. Sa nasudnong badyet niadtong 2005, wala gitagad ni Gloria Arroyo
ang sugyot mismo sa iyang Departamento sa Edukasyon sa panginahanglanong
dugang kwatro bilyones pesos alang sa edukasyon ug ang kapin 100 milyones
pesos para sa mga tulunghaan nga gipanag-iyahan sa estado. Ang prayoridad
sa rehimen wala ngadto sa mga pangkatilingbanong serbisyo sama sa edukasyon
nga labaw nga kinahanglan sa katawhan. Ang prayoridad nga duso sa rehimen
mao ang pagpamalit sa mga bala, pusil, himang-pangmilitar ug pagbayad sa
mga utang sa nasud nga ang nakatagamtam—dili ang katawhan kundili—ang
mga nagharing hut-ong sama ni Gloria Macapagal-Arroyo.
OIL SPILL. Grabihang pagkadaot ang nahitabo sa kadagatan sa Guimaras sa Visayas
ug naapektuhan ang panginabuhian sa mga mangingisda ug sa mga mulupyo dihang
aksidente nga nausik ang gasolina (oil spill) diha sa dagat sa Isla sa Guimaras niadtong
Agosto 11. Ang gikargahang barko sa dos milyones ka litro sa gasolina nga iya sa
Petron nalunod sa maong adlawa. Kontaminado ang 300-kilometrong baybayon, nadaut
ang 1,500 ektaryang bakhawan, 60 iktaryas nga seaweed farms, unom ka punong,
usa ka libong iktarya sa reserbang-dagat, unom ka pantalan ug ubay-ubay nga beach
resort sa isla. Nawad-an og panginabuhian ang kapin 26,000 ka mga mulupyo ug
mangingisda sa Guimaras
ug Panay samtang
gatosan ang nagkasakit.
Sa maong panghitabo,
ang rehimeng Arroyo wala
mihimo og lakang aron
silotan ang Petron
samtang ang kalihim sa
Department of
Environment and Natural
Resources nga si Angelo
Reyes walay sinserong
pag-atiman sa apektadong
lugar ug mga tawo.
REHIMENG
US-ARROYO
WALAY PAGTAGAD SA
EDUKASYON SA KABATAAN.
Niadtong ulahing bahin sa Hunyo, ang mga istudyante
uban sa suporta sa ubay-ubay ka magtutudlo sa University
of the Philippines nagwalk-out ug giprotesta ang kawalay-
suporta sa rehimeng Arroyo sa edukasyon.
DIWALWAL. Dinhi sa pinaka-abundang tinubdan sa bulawan sa nasud misandig
ang napulo ka liboan ka mga tawo nga naggikan sa nagkalain-laing lugar aron
manginabuhian. Taliwala sa kaabunda sa minahan sa Diwalwal, grabihang kahago,
kalisud ug padayong nag-atubang sa hulga ang mga abantero ug mga
ginagmay’ng minero nga mapahawa sa minahan. Sukad nga nabutang sa kontrol
sa rehimeng Arroyo ang Diwalwal niadtong 2002, daan nang plano sa rehimen
nga iabli ang Diwalwal sa langyaw’ng kapitalista aron monopolyohon ang Diwalwal.
Sa karon, anaa ang Harmony Gold Mining Co. Ltd., nga mao ang ika-lima sa
pinakadakung kompanya sa bulawan sa tibuok kalibutan ug mao ang pinakadaku
sa South Africa ang naghinamhinam nga makasulod sa Diwalwal.
Uban sa laraw sa rehimen nga ihalad ang minahan sa Diwalwal ngadto sa
langyaw’ng dagkung kapitalista mao ang pag- garison sa Diwalwal sa mga
pasistang militar aron ipaneguro ang maong palisiya. Sa han-ay sa mga abantero
ug gagmay’ng minero, kusganon nilang gibabagan ang paghalad sa Diwalwal
ngadto sa kamot sa dagkung langyaw’ng kapitalista sa minahan.
Gatosan ang
nangamatay api l
mga bata ug
k a b a b a y e n - a n ,
grabeng kadaot ang
nahitabo sa mga
kabtangan ug
pasi l idad ang
nasinati sa nasud
Lebanon.
Ang Lebanon uban
sa Syria, Iran ug
Iraq gi tudlo sa
Estados Unidos nga
lakip sa “axis of evil”
ug mao ang
g i h i n a m h i n a m
niyang dugmokon.
Sa maong mga
nasura usab ang
adunay kaylap nga
oposisyon sa gubat-
agresyon sa
i m p e r y a l i s t a n g
Estados Unidos. Sa
bag-ohay nga
hi tabong gubat
ngadto sa Lebanon,
tumong niini mao
ang padayong duso
sa imperyalistang
Estados Unidos nga
dominahan ang
Middle East aron
monopolyohon ug kontrolon ang dakung rekurso niini sa lana.
Ang Israel usa ka papet nga nasud sa imperyalistang Estados Unidos. Matag
tuig, dos bilyones dolyares ang kantidad sa mga himang pang-militar ang
ginabubo sa Estados Unidos sa Israel nga gamiton alang gubat-agresyon sa
imperyalistang Estados Unidos nganha sa Middle East.
GIPALUYOHANG GUBAT SA
IMPERYALISTANG ESTADOS
UNIDOS SA LEBANON. Niadtong
Hulyo, gipulpog sa mga bomba ang
KUN DUNA PA LA’Y OPORTUNIDAD. Walay klarong trabaho, kawalay-trabaho ug
kakabus sa nasud tungod sa kadunot sa rehimen mao ang nagatukmod sa ubay-
ubay nga mga Pilipino nga manimpalad sa laing nasud. Lain-laing sakripisyo ang
ginaatubang, mga pagpangabuso, kamingaw ug kamatayon aron lang masalbar sa
kakabus ang
pamilya. Ang
pinakadaghang
mga naglangyaw
(o Overseas
Filipino Workers)
naggikan sa
Mindanao. Sa
matag napulo ka
OFW, upat niini
gikan sa
Mindanao ug
kasagaran mga
kababayen-an.
Istorya ni
VALDEZ ug SONA
Drowing ni
PEN SERAPEN
Usa ka hapon sa Baryo Tuldok, naghisgot-
hisgot si Nay Linda ug Nay Lilay...Ayo! Maayong
hapon! Oy! magul-
anon man ang dagway
nato Nay?
Oy! Maayo kay naa
mo kas Luis! Dali,
dayon mo kas!
Ay kas…naghisgot-hisgot
lagi mi bahin ni Epoy ba
kas… katong membro gud
sa OG sa
batan-on
kas…
Ngano man diay
nay? Naunsa diay
siya?
Na…gimalarya mansiguro na kas uy…magsige mag balik-balik ang kalinturaunyamangurog!
Wa na lagi ka
uma kay nagsakit
man..
Mao ba.. kaluoy sab.. Tsk! Tsk! Daghan
baya tawn tuy mga manghud…
Maayo gani kay
gilusongan tawon sa
mga batan-on tong luna
niya didto sa ibabaw..
Dayon na mo diri uykay mag-init kog
tubig… mangape ta.hingape baya ka,
Kas Luis..
Aw, sa una nay…
karon, naglikay na,
makadaut man gud
sa lawas…granyols-
abokado na akong
ginainom ron.
Unsa man kanang granyols,
Kas Luis? Pilipinas ra man
gud ang among nailhan…
Daw pulbos na Nay nga hinimo gikan sa duga sa mga tanom-herbal.Gisagulag asukar ug giagisa proseso sa pagpa- bukal.
Oo Nay, kasulay na manka maglatik Nay no? Ingon
ana ang pagbuhat sagranyols nay…
Mao ba? Dali, dayon na
mo kay aron atong tilwan
na ron…
Asa man pod na
gikan nang
tanoma kas?
Daghang tanom,
Nay, nga pwede himuong
granyols. Usa ani ang abokado…
dia Nay o, naa mi dala…
Tuod no, mura ra siyagpulbos…murag kanang
juice.
bidaw mare,
patan-awa kuno
ko…
Unya maayo pod ning
imnon kas? Di ta mokirig
ani?
Hahaha! Si
Nanay.. Dili
nay uy!
Mas maayo gyud ni
kaysa kape, Nay.
Daghan mang sagol
ang kape nga
makadaut.
Kini siya, Nay,
makatabang sa paglimpyo
sa hugaw sulod sa atong
lawas.
Nindot lagi
na kat-onan og
himo kas no...
Way problema
nay…
Mao pod gyud among tuyo
nga magtuon ta niini.. ug
lakip na ang pagpanambal
sa inato nga paagi..
Sus, pinakamaayo na
kas, kay hasta nang
mahala sa mga tambal
didto sa lungsod uy
Hasta diha sa center sa baryo,
duna man untay BHW, wala
gyuy mahimo. Bisan
paracetamol na lang unta,
wa gyud ba..
Mao na na siya Nay! Asa na kaha ang
badyet sa tambal nga gigahin kuno ni
Arroyo?!
Ay.. asa pa?
Di gikurakot!
Korek ka dyan
Nay! Mao
magtuon gyud
tag inato ani.
Wa lang ta masayod,
naa ra diay sa atong
tugkaran ang mga
tambal sa mga
kasagarang sakit nga
atong nasinati.
Diha ka kas!? Naa
ray tambal diri sa
among palibot?
Na… kamunggay ra man gyud tawn
among nailhan uy… pangpaundang sa
pagdugo kun naay samad.
Tama na siya nay..
Usa ra pud nang
kamunggay sa
daghan pang
herbal nga tanom.
Ang problemanato kas kay wala
gyud mi nailhankaayo nga tambal
o herbal. Untamahibalo mi ana.
agpanambalagpanambalPPPPPPPPPP
Ay.. dili na problema
Nay. Gahinan nato nag
panahon aron ilhon ug
tun-an sila.
Daghan gyung
tanom, Nay, nga mamahimong
ipalambo ug himuong tambal.
Husto bitaw kas
no?
Sagdi lang kas, among imbitahonang mga myembro sa organisasyong masa,inyo kaming tudluan kun unsaon pagproseso
niana nga mahimo siyang tambal sanagkadaiyang sakit sa lawas.
Apil tudlo aning
granyols nga lami man
diay higop-higopon!
Mao na nga sa panahon samiting, Nay, ato gyud usab kiningipaabot ug hisugtan ang bahin sa
panlawas ug inato ngapagpanambal.
Unsa pa diay laing pamaagi
sa inato nga pagpanambal kas
gawas anang mga herbal?
Daghan pa Nay... Pananglit,
akyopangtura, bentosa, paghilot,
ug uban pa.
AKUPANGTURA
BENTOSA
HILOT
Mao ba
kas
Marie?
Mao gyud nay… Kay kun magsalig ta sa
mga antibayotiko ug unsa pa diha ngakapsula dili kini makaayo. Duna ra bay
kapsula ug tableta nga maka-komplikarna sad og laing sakit.
Ha? Mao
ba….?!
Mao gyud
Nay!
Sige, kay magmiting man ang
SP ugma, amoa gyud kining
hisgutan Kas Luis. Iprograma
usab namo kun kanus-a ta
poyding mag-
pahigayon
sa pagtuon.
Kana gyud ang
pinakamaayo
nay!
Sus, maayo na lang gyud kas no,
naay mga sama ninyo nga
nagtudlo namo og mga bag-ong
kahibalo…
Kun wa pa siguro mo nga mga kaubang
medik, hangtud karon, magkabuang siguro mig
pangita pirmi og ikapalit sa naandan nga
tambal nga hasta ra bang mahala…
Maayo lagig
makakita ra mare!
Usahay ra ba, makit-
an ra gyud nang
kwartaha kun
mamorsyento ta!
Mao
gyud!
Daku gyud og tabang ang kauban
sa pagpamaayo sa kahimtang sa
panlawas namong mga masa.
Hehehehe!!! Si NayLinda baya…
Makahilak man sad taana Nay oy…
Na! Tinuod gyud na Dong uy!Di gyud mi makalimot atongnag-mass clinic mo diri sa
amoa…. Daghan gyud angnatabangan adto.
Aw, natural gyud na nay kay nagatukodgud tag gobyerno nato dinhi sa bukid.
Apil gyud diha ang pagtagad sapanlawas sa iyang katawhan.. Kun
pasagdan man gud ning hisgutanan sapanlawas, magluya unya mo….
Na! di mi kapasa
kun naay kaaway kay luya
kaayo idagan!
HA!HA!
HA!HA!
O, sus, nia na
imong Emalyn
Mare..
Unya, Nay,manlakaw na miini.. Agian pa pudnamo to si Epoy,hapitan namo ogcheck-up.
O Nay, inig balik namo,magtuon ta adtong herbal
nga pagpanambal ugmaghisgot ta sa kahimtang
sa atong panlawas.
Oo, ayawkalimti tun-an
nato tungpaghimo sagranyols kas
Luis!
Labaw pa, tun-an
nato ang pagtambal
sa kalisud nga
nasinati natong
mga kabus!
O, lipay na kaayo si Emalyn
nimo, Mare. Sus, sukad niadtong
Padepa sa miaging bulan, ug
nag-disi-otso na, mga Kas, daw
wala na na katulog, di ba Mare?
Sus, Emalyn, anak,pag-amping baya didtoha, mao na man kahani imong desisyon...
Mao na gyud ni Nay.
Sampa na gyud ko sa
Bagong Hukbong Bayan!
Tapos
Atol sa pagtaho ni Arroyo
sa kahimtang sa nasud
(SONA) niadtong Hulyo
24, naglanog-lanog ang
mga panawagang
pagpalagpot sa rehimeng
US-Arroyo, kaylap ang
mga lihok-protesta gikan
sa syudad sa Davao, sa
kaulohan ug hangtud
ngadto sa laing nasud.
PASISTA, DIKTADOR, TUTA SA KANOSI GLORIA ARROYO
PASISTA, DIKTADOR, TUTA SA KANOSI GLORIA ARROYO
Recommended