Module4.understaning the evaluation contextmon

IPDET

Модуль 4: Үнэлгээний агуулга ба

Өөрчлөлтийн тухай онолын талаарх ойлголт

IPDET © 2009 2

Оршил• Үр дүнгийн шинжилгээ

– Чухал хэрэглэгч болон гол оролцогч талуудыг тодорхойлох

– Үнэлгээний хүрээний талаарх ойлголт олж авах

– Олж авсан мэдээллийг судалж үзэх– Өөрчлөлтийн тухай онолыг

боловсруулах, хэрэглэх ба үнэлэх

IPDET © 2009 3

Үр дүнгийн шинжилгээ

• Хэрэглэгч ба гол оролцогч талууд• Хамрах хугацаа • Цагийн менежмент• Нөөц эх үүсвэрийн мөн чанар• Нийгмийн шинжлэх ухааны онолтой

холбогдох байдал• Ижил төстэй үнэлгээний үр дүн• Өөрчлөлтийн тухай онолын үүрэг • Тухайн үеийн тоо мэдээлэл

Зардал ба үр ашгийг баланслах нь: Үр ашиг

• Баримт нотолгоонд үндэслэн шийдвэр гаргах нь дараах чиглэлээр сайн шийдвэр гаргах боломж олгоно. Үүнд:– юуг өсгөх эсвэл давтах вэ– юуг үргэлжлүүлэх вэ– юуг сайжруулах вэ– юуг багасгах буюу зогсоох вэ

• Мэдлэгт оруулах хувь нэмэр • Дотоодын чадавхийг бэхжүүлэх

IPDET © 2009 5

IPDET © 2009 8

Оролцогч талууд • Хөндлөнгийн оролцоо болон

түүний үнэлгээг хатуу сонирхдог хэрэглэгчээс өөр хүмүүс болон байгууллага нь– Үр дагаврын дүнд ашиг олох эсвэл

алдагдал хүлээх байгууллага– Тийм бүлгийн сонирхлыг төлөөлж болдог

• Оролцоог нь ихэнхдээ асуудаггүй тийм хүмүүсийг авч үзэх нь чухал

IPDET © 2009 9

Оролцогч талын үүргийн талаарх хяналтын хуудас

Хувь хүн, бүлэг эсвэл байгууллагууд

Бодлого боловс-руулах

Үйл ажиллагааны шийдвэр гаргах

Үнэлгээнд хувь нэмэр оруулах

Хариу арга хэмжээ авах

Зөвхөн сонирхлын дагуу

Хөтөлбөр боловсруулагчид

Бусад нөөц эх үүсвэрээр хангагчидХэрэгжүүлэгч байгууллагуудын удирдлага гэх мэт.

Өөрчлөлтийн тухай онол

• Хөндлөнгийн оролцоо нь үр дүнд хэрхэн хүрэх талаарх мэдээлэлд үндэслэсэн бүдүүвч зураг

• Өөрчлөлтийн тухай онол нь:– орцыг үйл ажиллагаатай, үйл ажиллагааг

гарцтай, мөн тэдгээрээс хүлээгдэж буй үр дүн-гарц ба үр нөлөөний дэс дараалал бүхий уялдааг дүрслэн үзүүлэх ёстой

– Үйл ажиллагааны үндэс суурь болсон чухал төсөөллийг тогтоодог

– Үйл ажиллагааны амжилтад нөлөө үзүүлж болох бусад хүчин зүйлсийг тусгадаг

IPDET © 2009 15

Хөтөлбөрийн үр дүнд гарч болох нөлөөлөл

IPDET © 2009 16

Орц Үйл ажиллагаа Гарц

Үр дагавар Үр нөлөө

Хар хайрцаг

Улс төрийн орчин (Засгийн газар

гэх мэт.)

Олон нийтийн хандлага

Байгаль орчин

Тусламжийн талууд

Макро эдийн засгийн байдал

Бодлогын агуулга /орчин/

IPDET © 2009 17

Өөрчлөлтийн тухай онолыг яагаад хэрэглэж байна вэ ?• Үйл ажиллагаа яаж явагдахыг болон

логикийн сул талыг дүрслэн харуулдаг• Тодорхойлсон төсөөлөл болон үзүүлж

болох нөлөөлөл нь хүсэн хүлээж буй үр дүнгийн амжилтад учирах эрсдлийг харуулдаг

• Үнэлгээний талаарх асуултуудаар хангадаг• Оролцогч талуудад үйл ажиллагаа болон

хүлээлтийн талаарх нэгдсэн ойлголт өгөхөд дэмжлэг үзүүлдэг

Хөндлөнгийн оролцооны логикийг хэрхэн тодорхойлох вэ ?

• “Хэрэв дараа нь” гэсэн мэдэгдлийн дэс дараалал – Хэрэв X тохиолдсон бол түүний дараа Y болох

ёстой• Үүнийг талархан дэмжих эсэхийг асуух. Үйл

ажиллагаа болон гарц нь хүсэн хүлээсэн үр дүнд хүргэдэг эсэх ?

• Энэ нь боломжтой эсэхийг асуух. Эдгээр үйл ажиллагаанд орцууд (чадавхи ба нөөц эх үүсвэр) хангалттай эсэх?

IPDET © 2009 20

Логикийг зураглах эсвэл дүрслэх нь

• Олон янзын арга замаар хийж болдог

• Мэдээллийн урсгалын схемийг голдуу хэрэглэдэг

• Сум бүхий цонхууд нь холбоос болон харилцан уялдааг харуулдаг

IPDET © 2009 21

Үр дүнгийн дэс дараалал /Үр дүнгийн гинжин хэлхээ/

IPDET © 2009 22

Орц (Нөөц)

Үйл ажиллаг

аа

Гарц Үр дагавар(Хөндлөнги

йн оролцоо)

Үр дагавар

Үр нөлөө(Урт

хугацааны

зорилт)

Байгууллагын дотоод дахь

хяналтын хэсэг

Гарц нь үр дүн

хүртэгчдэд шууд хүрдэг

Байгууллагад үзүүлэх гадны

нөлөөллийн хэсэг

Гадны хүчин зүйлс

Сургалтын хөтөлбөрийн үр дүнгийн дэс дараалал

IPDET © 2009 23

Орц Үйл ажиллагаа Гарц Үр дагавар Үр нөлөө

Нөөц▪ Мөнгө▪ Хүн хүч▪ Сайн дурын ажилтнууд

▪ Хангамжийн зүйлс

• Тохирох оролцогчид

Үйлчилгээ▪ Мэргэжлийн ур чадварын сургалт

▪ Бичиг үсэгт тайлагдах боловсрол

▪ Мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээ

Бүтээгдэхүүн▪ Нэг оролцог-чид ногдох мэргэжлийн сургалтын дундаж цаг

▪ Бичиг үсэгт тайлагдах боловсролын дундаж цаг

▪ Хөтөлбөрийг дуусгасан оролцогчийн %

Үр ашигОролцогчдын % ▪ бичиг үсэгт тайлагдсан хүний тоон өсөлт

▪ шинээр олж авсан мэргэжлийн ур чадвар

▪ сайжирсан ажлын хандлага

▪ наад тал нь цагийн $5-ын цалинтай ажилд ажиллах оролцогчдын %

Өөрчлөлт▪ Сургалтад хамрагдаагүй хүмүүсээс 3 жилийн хугацаанд илүү орлого олж буй оролцогчдын %

▪ Хяналтад байгаа багийг бодвол амьжиргааны өндөр түвшинд байгаа суралцагсдын %

IPDET © 2009 24

Өөрчлөлтийн загварын ердийн онол

Сургалт

Өндөр чанартай үнэлгээ

Ашигтаймэдээлэл

Илүү сайн шийдвэр

Сургалтаар Бидэнд илүү сайн шийдвэр

байх ёстой

Гол төсөөллүүдийг тодорхойлох нь

Үр дүн гаргах үүднээс хөндлөнгийн оролцоо хэрхэн явагдах талаарх далд боломжийг тодорхой болгох

IPDET © 2009 25

Төсөөллүүд бүхий өөрчлөлтийн тухай онол

IPDET © 2009 26

Тэдний юу сурсныг тогтоох

зорилготой нөөц эх үүсвэр

Сургалт

Өндөр чанартай үнэлгээ

Ашигтай мэдээлэл

Илүү сайн

шийдвэр

Суралцагсдад тавигдах шаардлага

Засгийн газартай харилцахад

тохирох тайлан бичих ур чадвар

Суралцахад

хангалттай хугацаа

Төсөөллүүдийг тусгасан өөрчлөлтийн тухай онол ба агуулга

IPDET © 2009 27

Тэдний юу сурсныг тогтоох

зорилготой нөөц эх үүсвэр

Сургалт

Өндөр чанартай үнэлгээ

Ашигтай мэдээлэл

Илүү сайн

шийдвэр

Суралцагсдад

тавигдах шаардлага

Засгийн газартай харилцахад

тохирох тайлан бичих ур чадвар

Суралцах хангалттай

хугацаа

Үнэлгээний

үндэсний холбоо

Макро эдийн

засгийн орчин

Улс төрийн

дэмжлэгИтгэл үнэмшилд үндэслэсэн өөрчлөлт

Сонирхлын

тусгай бүлэгХөтөлбө-

рийн боломж

Логикийн сонгодог загварын схем

28

Орц

Үйл ажиллага

а

Гарц

Үр дагавар

Үр нөлөөIPDET © 2009

Эцсийн зорилгоос эхлэх үү?

IPDET © 2009 29

Дунд хугацааны үр дагавар

Орц

Үйл ажиллага

аГарц

Дунд хугацаан

ы үр дагавар

Үр дагавар

Үр нөлөө

Оюутнууд

Зааварлагч

Материал

Танхим

Сургалт

Сургалтад оролцсон оюутны тооҮнэлгээ г

төлөвлөх чадвартай оролцогсдын % нэмэгдсэн

Илүү өндөр чанартай үнэлгээ хийдэг %

Батлагдсан ба хэрэгж-үүлсэн төлөвлө--гөөний %

Үр дүнг тодорхой бөгөөд товч танилцуулах хүмүүсийн %

Хүргэсэнашиглай мэдээлэл

30

Үр дүнг шийдвэр гаргагчид авч үзэх

Илүү сайн шийдвэр гаргасан

Хөгжлийн илүү сайн хөтөлбөрIPDET © 2009

IPDET © 2009 31

Дасгал: Тодорхой нэргүй Өөрчлөлтийн онолын тухай

Сурагчдын гэрт багш нар очиж танилцах

Эцэг эхчүүд, багш нар санал бодлоо хуваалцах байдал

Гэр бүлийн соёлын талаарх багш нарын ойлголт

Багш, сурагчдын харилцан ойлголцол ба ертөнцийн талаарх тэдний ойлголт

Сурагчдад аятай, ойлгомжтой байдлаар хичээл заах байдал

Сурагчийн ёс суртахуун morale

Сурагчийн талаар сургуулийн хүлээлтийг эцэг эхчүүд мэддэг байдал

Сурагчид гэрийн даалгавар, сургуулиас өгсөн үүрэг биелүүлэ-хэд эцэг эхчүүдээс дэмжих, зоригжуулах

Сурагчид даалгаврыг ухамсартайгаар гүйцэтгэх байдал

Сурагчийн амжилтад саад болохуйц тусгай хөтөлбөрүүдийг олж тогтоох

Сурагчийн талаар сургуулийн хүлээлтийг эцэг эхчүүд мэддэг байдал

Сургагчид тусгайлан олгодог дэмжлэг туслалцаа

Биеийн байдал сайжирах (эрүүл мэнд, сэтгэл санаа)

Сургуульд илүү сайн хамрагдахад үзүүлэх эцэг эхчүүдийн дэмжлэг

Сурагчийн сургуульд хамрагдалт

Уншиж сурах талаар олсон амжилт

IPDET © 2009 34

Өөрчлөлтийн тухай онолууд нь эдгээр асуултад хариулт өгөх ёстой• Үйл ажиллагаа /төсөл, хөтөлбөр/ нь мэдлэгт

суурилсан эсэх ?• Логикийн дэс дараалалд хийдэл байгаа

эсэх?• Харилцан уялдаа нь ойлгомжтой бөгөөд

дэмжиж болохуйц эсэх ?• Тогтоосон зорилгодоо хүрэхэд үйл

ажиллагааг бодитой гэж үзэх эсэх?• Үйл ажиллагаа нь ямар чухал төсөөлөлд

үндэслэдэг вэ?• Үр дүнд нөлөөлөх үйл ажиллагаанд өөр юу

нөлөөлдөг вэ?

Төгсгөлийн ишлэл….

IPDET © 2009

“Эргээ урт хугацаагаар орхиж явахыг хүсдэггүй хүн шинэ газар хэзээ ч нээж

чадахгүй --

Асуулт?