View
8
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
educational research about acting in games
Citation preview
1
InhoudVoorwoordInleiding 2Onderzoeksvraagensubvragen 3Deevolutievanacterenvoorgamestotdusver 4Watisermogelijkophetgebiedvanmotioncapture 7
Xsens 7 QuanticDreamsenDepthAnalysis 9 ImageMetrics 11
Waaromhebbenweacteursnodigingames 13Conclusie 16Bijlagen 17InterviewXsens 17Pollwebsite 22Bronvermelding 27Artikelen 29
2InleidingDeinspiratiedieleiddetothetschrijvenvanditonderzoekkwamtijdenshetspelenvanHeavyRain.Ikbenaltijdalgefascineerddoordemanierenwaaropgameseenverhaalvertellenenemotiesoverkunnenbrengen.TijdenshetspelenvanHeavyRainvielhetmijopdatweopeenpuntzijngekomenwaaracteerprestatieserechttoegaandoen.Ditwildeikgraagonderzoeken.Dedoelstellingvanmijnonderzoekisomlezershetbelangvanactereningamestelatenzien.Omdezedoelstellingtebereikenhebikdevolgendehoofvraaggeformuleerd:Watisderolvanacterenintoekomstigegames?Omhieropeenantwoordtekunnengevenhebikbeslotentekijkennaarwaterophetmomentmogelijkisaanactereningamesenhoeditzichheeftontwikkeldsindsdeeerstegames.Ikhebhiervooreenaantalspellengespeelddieiederuitblinkenvanwegeeenbepaaldaspectdierelevantisvooractereningames.TevenshebikgekekennaarverschillendemotioncapturetechniekeneneeninterviewgehoudenmethetmotioncapturebedrijfXsens.
3
OnderzoeksvraagenSubvragenOnderzoeksvraag: Wat is de rol van de acteur in toekomstige videogames? Subvragen: Wat is de evolutie van acteren voor games tot dusver? Tot in welk detail moet het acteerwerk vastgelegd worden? Welke overeenkomsten/verschillen zijn er tussen acteren voor games en acteren voor films Wat voegt goed acteerwerk toe aan een game? Welke technieken zijn er beschikbaar om acteren in games te verwerken? Hoe groot is de markt voor acteurs in de game wereld?
4DeevoSindsdemogelijkdehardwzeventigeenverhdoormidNaarmatmakenevormgevontstondkomenzgrootenOpmerkewarenmVideo(FMwashetmakenespelen.EtekenfilmanimatieDonBlutisdathegeactivewerdmoverschillOmdatdgraphicsDragonsprofessiodoormidErwaseFMVmeDitspelzGelukkighetspelverhaaldnegentigeenflinkopschroehetbudgsetsteggamesewelafenactionbegeanimeFMV.Queennieu1PreRennietprer
olutievaneallereerstegkvoorspelowareditnoggveelaluittehaal,maarniddelvantekstedecompuendekwalitevenvanpersdenerindezoalsMarioenpersonageselijkisdatzemetinteractieMV)gamesgmogelijkomensomszelfsEenvoorbeemDragonsLesvanniemath.Hetvoordeteenaaneeeerdwordenogelijkgemaendescenesdezecutscensvaneennieslairwaseeoneleacteurddelvanmotengrotevraeteensterrenzitvolmetbghadrippervierverschildevierverscggafdemogkestijginginevengingdagettehoudegebruiken.Dinzeeindjarntoegebruikeeldeneenceerdebeeldeuagameplayuweopmars.ndered:Wannrenderedzijn
nacterenvgamesuitdentwikkelaarsnietonderstextbasedgaietmetgrafist.Hetwasautersbeterweitvan2DgaonagesenajarentachtigenZelda.Deswarenvaakeindejarenevefilms,oogenoemd.MmpersonagessdoorechteldhiervanisLairuit1983.andminderddeelvanhetnschakelingdoordespeaktdoordesopdedisctnesprerendetprerendernanimatiefilrsinteschaktioncaptureaagnaarrealncastisdegbekendeactenogandereellendeeindechillendeeingelijkheidomhetaanbodathelaaswelenwerderfliitwaseenvarennegentigktingameszcultstatusheen.HeavyRakomenveeleerietsgeprewordentijden
voorgamejarenvijftigs.Deeerstegteunde.Deemesenarcadscheelemenlseenintera
werden,werdmesooksteanhoemengveelpersonafstandtusskzonderemotachtig,ond
okwelFullMetFullMotiosgedetailleeacteursteladeinteracti.DragonsLadanDisneyainteractieveisaancutscler.Dezespekomstvandtespringen,wdered1zijnkoredgame.lm,maarindkelenvoorgazoalsdatnuistischegamameRipperveurs,maardeelementends.Ditwashedesnietgoe
mveelmeerfvanFMVs.HlgepaardmeinkbezuinigdanderedenebijnanietmzoalsdeComeeftverworvinenFahrenelementen
erenderedisnshetspelen
mestotdusgzijngamesgameshaddeeerstegenerdegameszontenengameactiefboekwdenookdegeedsbeterwdezepersonnagesdiewesendezeperoties.danksdebeleMotiononVideorderteateneveairbevatnimatorefilmgenrecenesdieelvormdelaserdisc.waardoorjeondendezevdejarennegames.Indievaakgebeu
mesenFMVsvanTake2IneacteerpresdiehettochtelaasookgeledgenoegonfilmmateriaaHoewelFMVethogeontwddoorslechtendatFMVsmeerwerdenmmandandCven,maardenheitzoujekovereen.Wi
danzijndevigerenderd.D
sverontzettendvennauwelijkratievangamoalspong.Ineplayzoalswwaarjehetvegamesbeter.erdkonergnagesgeloofwedertigjaarsonagesendemmeringen
Metdelasernietmeervavaneenveelentigzijnertijdplaatsterd,maardoosbodenuitkonteractiveuitatieswarentoteenvermijkeenminpndersteundealineengamVshetniveawikkelingskoteacteursinsvaakwerdegemaakt.LivConquerserievoorkeurgakunnenzieneweetmaak
deobestandenDitvergtveelm
veranderdenksgrafischeemesbestondtextbasedgwijnugewenerhaalinjefaToenmengedachtwordwaardigkonlaternogregdespelersblvandehard
rdisckondenastzataanehogerekwaookpogingenzeacteursormiddelvanomst.Eenvoit1996,metnhelaasnietmakelijkegampuntvandeg.Dekomstv
metestoppenuvanrealismosten.Omdetehurenenenafgeschrevveactionbee,welkemeaattegenwoalsmodernektdeFMVin
nvoorafgemameervanjeha
niserveelmelementen,oronddejaregamesdoorlondzijn,maarfantasievoorgamesin3Ddenaanhetdenmaken.gelmatiglangleefechterndware,albez
nzenaareenlineairvealiteitzijndaengeweestonietineengnliveactionoorbeeldvanChristopherovertuigend
memaakte.Zgame,omdavandecdindn.Ditveroormeingamesezekostenbinamateuristvenalsslecheldenwordeededoordeloordiguitnaaevariantenondetoekoms
aakt.Spelscenardware.
meeromdatenoopjerjeziet.begonteZogsziennogheelzig
erhaal.ndeomgamebeelden.
neenrWalken.d.Zohadthetdejarenrzaaktekondeninnenischehteennogivearopdestnog
nesdie
5DaternokondenweerstonvoorvoioverszijgezichteHierdoowaterggebruiktvertellenkwaliteit
Eenande2005.Psgaven.DdialogendatistetechnoloHetrealimaaktenwerdsneverhaalzonderdobiedene
ognietechtwordengemtstondereeceoverswornsubliem.Bnvandeperrwarenzeinesprokenwetwerdenwarnenmeerdit.
erpareltjewsychonautsisDevormgevinn.Devoiceacmerken.Psyogiepersona
ismeingamenhetvoordeellerensnelzijngrotestaoetvoordefenontstaate
geacteerdwmaakt.EentoenemotionelrdtgezienisBehalvevoicersonagesteanstaatdemerdwatdevrencutscenepgangmoe
watbetreftvoseenkomiscngvanhetspctingwordtgychonautslaageszeergelo
esisdeafgeevelopersmoler.Nietalleappengemaailmindustrieereencrosso
werdingameooldiegamedebandtusseFinalFantaseactingmaaanimeren,ie
mondenvandoiceoversbees.Scenestuestengeven.
oiceactingischadventurepelisheelcagedaandoorathiermeezoofwaardigg
lopen10jaaogelijkomenengrafischzakt.Gameswe.Enindefilovertussend
Pla
esbetekendedevelopersiendepersonsyXuit2001ktFinalFantetswatindiedepersonageeteroverlietussenspelmDezecutsce
sdegamePsegameoverartooneskwaracteursdieziendatzelfsgemaaktkun
renormvoonormehoevzienweeenvwordtgezienmindustriezdetweemed
aceholdervid
enietdatpenhandenhanagesendegvanhetJapatasyXookgeetijdnogzeldesdejuistebtenkomen.omentendoeneswarenv
sychonautsveenkampvoatperfectaaookveeltekszonderhoonnenworden
oruitgegaan.eelhedendavooruitgang,nalseenserizienzeookddiums.
deo
rsonagesnieaddenwasvogamer.EengansebedrijfebruikvanmdengedaanwbewegingenDeFMVsdieoordiehetvevoordietijd
vanDoubleFoorkinderennsluitopdekenfilmshebogstaandemon.
.Decd,dvdetaopteslaa,ookinaudioeusmediumemogelijkhe
etgeloofwaaoiceacting.VgamediealsSquare.Dev
motioncapturwerdvoorgtelatenmakevoorFinalerhaalmoestvaneenfilm
Fineproductinmetparanohumorvand
bbeningesprotioncaptur
enlaterdebanendehardo,gameplay
mdienietlanedendiegam
ardigVoorhetsmijlpaalvoicereomdeames.kenbijFantasytenm
ionsuitormaledeokenenre
blueraydwareyengermes
wilbertText BoxVideo
6In2007kverschilleeninteogenvanTijdensdgebeurddeurenidezescegezienhomallecTegenwozoujeoptochnietdeimmeDankzijmerprach
InHeavyvadervaslaapproinhetspvanhetwaarbinHeavy Racterenspel (FMverhaalspeeltzaraakt mkrachtvindemageweldig
personagspeeltda
kwamhetspendepersonractievecutnpresidentAderithebjevanalles.Onenvallenhenemeerderad.Dehardwcutscenesvoordigzienppeerstezichthelemaalmersieineenmmotioncaptutiguit.
yRainspeelaneenontvoobleemenepelmaaktbespelisdatjennenjijzelfkeRain is eenbelangrijkwMVs buitenis meeslepeal jemerkenmet de peranHeavyRaaniervanbeggedaanen
gedood gaaanmetdeov
pelCallofDunagesopversscenewaariAlFulani,diedemogelijkhveralzijnsolhuizenbinneekerengespwareistegenoorafterendpersonagesetdenkendamenselijkaanmate.Heavyurezijndeb
jealsverschoerdkind,eeenprivdeteepalenwelkeehetnietmeeuzeskanmvan de eerswerd voorhn beschouwend en wanndat jeemorsonages. Dainzithem iewegen.Dezeerrealistis
at.Wel veravergebleven
utyModernWschillendeplinjedecontegevangenisheidomomldaten.Zereen.Hetiseenpeeldeniedenwoordigvaderen,waarderprachtigutheteenfotnenzijndedRainwasewegingenv
hillendepersenverslaafdectivedieuitepersonageeerervaarta
maken.ste games wet succes vaing gelaten)neer je eenotioneelbetrDe vernieuwndegezichtmotioncaptsch.
anderdditdpersonages
Warfareuit.lekkeninderolehebtovsgenomenejeheentekiennendoordngeweldige,erekeerontndusdanigedoorermeeit.Alsjeeentois.Wannedialogennietnvandeeevandeperso
sonagesinheFBIagent,teindelijkdesoverlevenalseen'snel
waarinanhet). Het tijdjerokkenwendetenenture is
Hetdoehouden,waar zijvan gehoudewordtoje eenpersonawie erandere
e loop vansverder.Hea
InModernWwereld.Dep
verderichtinenineenautijkenendatdestraten,exmaarookeedekteikweeekwaliteitdaerruimteoveafbeeldingzeerjehetspetaltijdevengrstespellenonageszeerr
etzelfdever,eenjournalemoordenaaenhoehetvlegame',ma
lvanhetspe, uit te zoekjn laatste slan van deen. De betook indega
gevechtges heb Jijhet gevechtgames ishet verhaalavyRainstelt
Warfarespeeprolooggenagvandecamtodooreenswiljeook,wxecuterenbuenvrijheftigerietswatikathetnietpeerblijftvoorizietvansomelspeeltdangeloofwaarddiedaarverarealistisch.Ve
haal.Jebenlistemeteenarblijktteziverhaalverloaaralseenin
elisomdepeken wie deachtoffer, Shpersonagesrokkenheidmeplayverwmoet bestde mogelijkt wint. In tehet niet gendeuiteitjegeduren
eljeeenaanaamdTheComera.Jekijktstadwordtgwantopstraaurgers,schogeervaring.Ikdaarvoornoersemeernointeractivitei
mmigespellenvoelthetpedig.Ditbelemanderinginberderzieth
ntdedepressnchronischijn.Dekeuzeoopt.Deessnteractieve
ersonagesinOregamiKilhaun Marss), gevangetot de pe
werkt,wantturen tussekheid om teegenstellinggame overndelijkeuitkdehetspelv
taloup,istdoordegereden.atppenkhebognietodigisit.ndanersonagemmerdbracht.etspel
sieveesdiejesentiefilm
nleventeller is en(de zoonn wordtersonageswanneeren twee bepalentot veleals een
komst. Jevoorvele
7lastigekhet uitegebeurdNadatdeeenrepeacteursbereiddeacteur donderzobeweginuniekeaeenfantmaarvoWatisXsensUIndezomMarketincaptureIntegenbeweginMetdedeflexibEenbelaoptischekostenoplossinaantrekkuitgebresnelaanDeanimfilmen,znemen!
keuzesdiediermate belaeopeenzel
eacteursbeetitieperiodmakkelijkerendeacteurdie de FBI aek. Heavy Rngenteregisanimaties.Dtastischesfeorheteerst
sermogelUltiemeVri
mervan201ng,vanhetbpakontwikkstellingtotvngssensoreneinertialsenbiliteitvandangrijkvoordetechnologienvandebegenkiezen.kelijkemocaeidekalibratideslag.
matorvaneenzetrekkene
irecten indingrijk dat dfdemaniera
epaaldwarenemetderegwas om zi
rszichvooragent moestRain maaktstreren.Na1italleswordercreert.Mdurfikzefig
lijkophetijheidtegen
0hebikeenbedrijfXsenskelddieontwveelandereminplaatsvannsorsdiewijeanimatortdeelvanXsenevanbijvoorelangrijksteDoordezekopsolutionvoeeninstellin
ngamestudienpakaane
rect invloedde acteursalshoeervo
nwerdenhugisseur.Erwch in het popderollent spelen eengebruik van172opnameddtondersteuMensenopsgurantenten
tgebiedvneenlagep
interviewgeTechnologie
wikkelaarsinmotioncaptunoptischeseleverenziejtoeneemt.
nstechnologrbeeldViconredenenvooostenlaagteoorkleinerengstijd.Metd
iozegtwewengaannaa
Pl
hebbenopde persona
oorfilmsgeca
ungezichtenwerdzoveelpersonage inndoorzichtn aantal sen Vicon Camdagenwasdunddoorprastraatzijninnoemen.
vanmotioprijs
ehoudenmeesinTwentestaatsteltourebedrijvenensoren.jedatdekos
gieisdatdekenCaptivemorontwikkelaehoudenplabedrijven.Odeinertialse
willenspecialrbuitenena
aceholdervi
depersonagages geloofwastwordten
gescannedmmogelijkeenn te leven.teverdiepeneminars ommeras en dedemotioncaachtig ingevuHeavyRain
oncapture
etErikWilbrie.XsenstechmwaardannmaaktXsen
stenendes
kostenveellmotion.IndeaarsomvooaatstXsenszOptischetechensorsvanX
legevechtshaandeslag.
ideo
ges.Omditwaardig needuurdebijn
meteen3dnsetgebouw Net zoalsn indeperso meer te lee bijbehorenaptureklaaruldeenbelicnietlangerh
e?
nk,VicePresnologiesheeookbeweginnsgebruikva
etuptijdflin
agerzijndanegamesindusrandere,miichopdemahnologievraasenskunnen
handelingenJekanheto
te latenweerzetten. Denaeenjaar.
scannerenvwdzodathetbij films enonages.Zoveren over fonde softwarenhaddenzchteomgevihersenlozeo
sidentSalesefteenmotiongenoptenan
nkomlaagg
ndekostenvstriezijnhogindergoedearktalseenagttevenseenontwikkela
ofsportmomoveralmeen
rkenwase casting
volgdeertvoorden theatervolgdedeorensische om deze30.000ingendieopvulling,
enonnemen.
gaanen
vange
enarsheel
mentennaartoe
wilbertText BoxVideo
8Eennadezienmoedeacteudeanimasteltdeaspeelt.DaanbepaZeventiderugvDezesofInelkesaccelerozon5jaopgepiktzien.DezeaanhgezichtssFacialamotioncspullenvnvanFifazijnvoortkomkwamal
eelvanhetgetenzijnvooursdemarkeatoren.MetacteurtevenDitmaakthetakkinglooptiensensorenerzameldenftware(MVNensorzittenometersgeveargeledenint.LaterkregeMVNpakkeetkijkennaasoftwareappanimatiedoecapturemoevanCyberglo
deeerstegadepakkenidmtuithoegosneltotuiti
gebruikvancordecameraersvandeandepakkenv
nsinstaatomtvoordeactheelandersnophetlichnviabluetooNstudio)ge3gyroscopeenaaninwentroduceerdenzeookdenvanXsensareenmogeplicatievanhenwijniet,metendoendaoveomook
amesdievandeaal,omdatoeddespelengtoenzed
camerasena.WanneerjenderafschermvanXsenshemoverhetmteurmakkelijsdaniemandaamregistreothdoorgesteeftdanrealtendiedebewlkerichtingedenindeenteaandachtvakunnenalleelijkeintegrathetbedrijfImmaarwezijnangebruikenhandmotion
ndepakkengtFifaeenvoeersoverkomeemotionca
Pla
markersvooemetmeerdmtenditmeebjeditprobmocappakeejkeromzichddiealleeneerendebewtuurdnaaretimeanimatwegingenmeenmetwelketertainmentandegameenhetlichaatievandeMmageMetricnwelpartnenwijdespulncapturete
gebruikhebbetbalspeliseenalsdeechpturesessie
aceholdervid
ormotioncadereacteursetdehandgebleemnietmenkostuumtintelevenieenlycrapakwegingen.Deeenlaptopwtiondiejekaetenover3aesnelheidhemarktwerdindustriedieamregistrereMVNsoftwares.ervanImagellenvanImadoen.Want
bengemaaktenhetsuccehtespelers.Dopeenecht
deo
ptureisdatwerktkanhecorrigeerdmeer.Deafwetedragenvonzijnrol.Eekmetmarkeezewordendwaaronzesofanplottenoassen;X,Yenetbeweegt.heteerstdoedemogelijken,dusnietheinFaceware
eMetrics.DugeMetricsvtookdatish
tisFifaWorlsvanhetspeDeflexibiliteitvoetbalveld
demarkersahetzijndatmoetwordeezigheidvanoordesceneensoldaatmrsaanheeft.door2recievftwareopdrpelkkaraktnZ.DeToenzedet
oordefilmindkhedenbegohetgezicht.We,een
usalswijfullvoordefaciaheelingewik
ldCup2010.elonderanditvandesendkondendoe
altijdtenvanndoormarkersdiehijetkilos
versopraait.er
techniekdustrieonnenteWelzijn
lbodyalendekkeld
.Voorderensorsen.
wilbertText BoxVideo
9
Fifa11isvoetbalcsuccesvoDe rol vandersdis het vegameplaom alleemotiesmotionvoor Fvoetbalsneemt oOm demogelijkdatdeszoalsdemaniervoverwinIeder jaarealistiscelementMVNmohetspelQuanticDekoploBeidenhDreamzaanLANoptischeDepthAbesteedAnalysis,Analysislichaamsgezichtsaomdathcamera.technolotimegraYoucan(QuanticD
seenvoetbacompetities.ollecarrirevan acteerwdanbijHeavyerhaal ondeay.Hierdoore aandachtinhetgeziccapture weifa 11. Fispel waarinover echt beze ervarink temaken iterspelerszieechte spelevanvoetballeningsdansjesarzie jedatcherwijze ztendiedecootioncaptureovertezette
cDreamsen
opersvanmohebbenhuneijndemakerNoire.Detweemotioncapnalysiszondaanhethele,maarderessysteemisdsbewegingenanimatiesmhijnietalleim
DavidCageogiediefaciaphicsbinnenntimaginehDream)
alspelwaar. Inhet spealsvoetbalcerk is bij FifyRain.BijFirgeschikt aaishetnietnt te stekeht.Tochisgel heel belanifa 11 isje de conestaande teg zo optiishetvanbeichookgedrersdatdoenenenvoorals en wanneFifadaarmijn gele enompleteervaesysteemvaen.
nDepthAn
otioncaptureerstegamersachterHeaeemotioncapturetechnoer.Eenandeeplaatje.DestvanhetlicdatdeacteurnopgenomeagdeacteurmpulsendevvanQuanticalcapturetegnvijfjaarmohowrelated
iederjaareel is geen spcoachofvoefa 11fa11an denodign ingoedengrijkeen
ntroleeams.imaalelangragenn.Dit zie jedesignatureer spelers b
meeraandachrode kaartearingrealistianXsensTec
nalysis
evoorgameegereleasedavyRainenDapturetechnlogie,alleenerverschiltugezichtenzichaammaaktrheelweinignenlateraarnauwelijksvrijeloopkancDreamvertgelijkmetboogelijkzullenwhatyousa
ennieuwdeprake van eeetballerhebt
behalve inemoves.Uitbooswordenhtaanbesten dan in voischermakechnologieso
eszijndebeddiegebruikDepthAnalyniekenzijnhedoetQuantssendetweijnweliswaaktdatverliesgbeweegruimanelkaargepbewegen,wnlatenmaarteldeineenodycaptureknzijnmetperaywithyour
eelvanuitkoen verhaal,t.
hetuiterlijktingenvanen op de scheed.Ookdeoorgaande dn. VoorFifambeweging
drijvenQuanmaaktvanpsishebbenseelergverscicDreamdateisdatQuarnietzogeaweergoed.mteheeft.Zplakt.Tijdenswatdeperforrzichvoortduinterviewdaanopnemenrformancecarfaceistow
omtomaanmaar gaath
vande spemotieszijnweidsrechterscheidsrechelen. In Fifaa2011gebrugenvanbeke
nticDreamenerformanceamengewerkhillend.BeidtmetbehulpnticDreammvanceerdalsEenbeperkinijngezichtwsdeopnamemancevandurendbewusatzebezigzijnendatfotoapture.whatyourbo
tesluitenophet eromda
elersook terwelterugtena een ovehterzelfpaka zijn het veuiktendemaendevoetba
nDepthAnacapture.QuktmetTeamdengebruikepvanmarkermeeraandacsdievanDepngvanDept
wordtlosvanesvandedeacteurbestmoetzijnvjnmeteenorealistische
odydoesDa
pactueleat je een
rug indevindeninertreding.ktopeeneel kleineakershetllersnaar
alysis.uanticmBondienzeeenrsenchtpthhdelemmerdvandereal
vidCage
10
InMei2eendetestapnaadeeerst
geregistrverder.Zgameplabeslissenhet liegeweg, zijnwaarheidhetzithdegame
2011kwamnectivegame,aracterenintegamenoe
reerd. BehaZebedachteay. In de ganofjegelooen isdoe jen ze nerveudspreken.Vemindezekeplaywerkt.
nalangwach,diezichafsgamesendmenwaarin
lve een speeneenmanimemoet jeofdwatzezedoorgoedtus, hebben zVoordeintrokleinenuanc
hteneindelijspeeltinhetdaardoetLAdaadwerke
LA Ntechnsystedebemaakde aruimtomgekunne
el te makeneromdepe voor iedereeggenofprote lettenopze zenuwtreoductievanMesdieander
khetspelLALosAngelesNoireergellijkgeacteerNoire maaktniekgenaamemwaargeeewegingen vktgebruik vacteur geposte. De beeezet in geaen de klemet mooie
erformancee zaak eenoberentebedegezichteekjes, het kuMotionScanremotionca
ANoireuit.Lsvan1947.Hlijkeengroterdwordt.t gebruik vadMotionScenmarkersovanhet gezian32HighDsitioneerd zelden van dnimeerde 3einste nuane animatiesvandeacteaantal verdewijzendatznvandeveunnen allemwasdezegapturetechni
LANoireisnHeavyRainmesprongbij.
an een nieucan.Motionofrarepakkecht vast teDefenition cijn in eende cameras3d meshes.nces in heging Teamursdeel te lachten ondezeliegen.Berdachtenals
maal signalenameplaynogiekennietko
netalsHeavymaaktedee.LANoirem
uwe motionnScaniseenenvoornodileggen.Motcamerasdiesteriel wit worden veMet dezeet gezichtBondi noglatenwordeervragen enepalenofiemszepraten.n zijn dat zegnietmogelondenregist
yRainerste
magzich
captureoptischegzijnomtion Scane rondomverlichteervolgenstechniekworden
een stapnvande jijmoetmandaanKijkenzee niet deijk.Wantrerendat
11Hoewelover. DegezichteLA NoirepopulairIederpeAlotofonaset,Staton(acDatLANgaat speonlangsFestival.
ImageMHetlaatstechniektechniekligt.Imagomzette
de gezichtsae personagenvaltdeslee heeft eenretvserieMrsonagemoefthatwasa,beitfilm,Tctor)
Noireaanheelen en de gbevestigd tHetisdeee
Metrics
stebedrijfwklevertdielijkzondermargeMetricshennaaranim
animaties gees bewegenchtelichaamn sterrencasadManspeeestzijntekstchallenge,sTV,oronast
etbeginstaagame en filmtoen LA Noierstestapric
watikuitwilljktopdievarkers.Eenbeheeftsoftwaraties.
eweldig zijnvrij statisch
msanimatieet die goedeeltdehoofdrtinzijneentjittinginthetage,therew
atvaneennm industriere de eerstehtingeenOs
ichtenisImanMotionScelangrijkversreontwikkeld
P
P
gedaan laat en juist doextraop.e acteerpresrolColePheljeopnemenchairandsowouldbean
nieuwegenedeze gamese game wasscarvooreen
ageMetrics.can.Ookzijgschilisdatbiddiesimpel
Placeholderv
Placeholderv
tde rest vaoor het contstaties leverlps.Voorhemzondertegeortoftryingnactorprese
eratiegamess en acteurss die gefeatnperforman
ImagemetrgebruikeneeijImageMetecamerabe
video
video
ndemotiontrastmet dert. Aaron Stmwasheteenspelerofdtoimaginetenttogiveyo
s,waarinacts ook serieutured werdceineenga
icsiseenbednoptischemtricsdegroteeeldenkanan
n capture teemooi geantaton bekenenenormeuecors.thosecues;wouthatcue.
terenserieuus gaan nemop het Tribme.
drijfdateenmotioncaptuetrucindesnalyserenen
ewensennimeerded uit deuitdaging.
whereasAaron
seen rolmenwerdbeca Film
uresoftwaren
wilbertText BoxVideo
wilbertText BoxVideo
12IntegenmaarscawaaraandeacteuwebsiteMarilynlatenzegdebodycbeperkinandereaIfyoulanyotheCaptureacEenvoetgebeurdcompetijereputawaarinjesupportebelangrijenigevejedetegmoetreavastaanvandeatoevoegAlsjeeeHetenigonderschHeavyRrealistiscjemetjemaarwaverhaalewinkelcemensenvandefiookdetgestrestprecieshomeentechniekInCallofisbijeensceneisbieddemgemaaktbrengenover.Inburgers
stellingtotMannenzedieneencamerauraltijdrechtvanimagemMonroewaaggenwatzecapturekanngdiedeactanimatiesgelookatthepercharactercteurvooroaE
tbalspelofeendaaroptiespeeltenatieschadeoedecoacheers.Waarspjkhetwinneerhaalwatikgenstandervageren.Racebestaandecauto's,deomingvaneenvenracespelspgewatbelangheidenvanzRaintoondeachgedragen.eautooverhatzemissenenhetgevoeentrumwaarmassauitkoigurantenisaakomzezoomdatzijndhoehetpersuitzonderlijkkenuitdefilmfDutyModenterroristisczoheftigenmogelijkheidtvanfiguran.Naarverlooderestvanhmakenjehe
MotionScanevoorafin.Tahangtdievtvoordecammetricszijnoarvanzehaawillen.EengwordengedteurheeftisleverdvoorperformanceperformancEnslaved,Lord
eenracespedejuistemanzoveelmogoploopt.Ikzenspelersintelerstoegesenvandecomindezespelverpletterdhegameszijndcompetitiesmgevingenenverhaalenepeeltenjerigrijkisisdatzijnsoort(genaanhoebela.Gameszoaleenkanrijdeisdatdefiguelvanimmerrinjejezoonomen.IndezezogeprograogoedmogedoelbinnensonagezichokgevoelvanmwereldgebernWarfare2heorganisatcontroversiedomhetspentendiegillenopvantijdsthetspelworetsomswelh
wordthet3ijdensdemovoorhetgezimera.DitisoookvoorbeelrgezichthebgrootvoordeaanendeacdecameradGTAIV,RedeofRichardceinfilmorsoftheRings,K
lisisinessenieropinspegelijkwedstrzitnogsteedterviewszietprokenwordmpetitieisvolenzievertehebtenvragedaargelukkigenlocatieszndegameplamotiesaaneijd20races.jealseerstenre)genotenangrijkhetislsGrandTheenendiecomurantenmeersie.Indeprnbentkwijtraescenewordmmeerddatelijkteontwibereikis,maookvoelt.Deimmersietebruiktomde2ziteenscetieenopeeneeldatversceltespelenzndallekanteterfthetgeludtjeoverigeheellastig,w
dmodelnietotioncapturechtwordtgeoverigensnieldentezienvbbenovergeeelvandezecteurallevridievoorzijngDeadRedemRidingsasPstage,andthingKong,Rise
ntiezosnelelen.HetverijdenmoetwstewachtentgevennadedenindekleoorhetvoorelddoormiddenvandeprgoverhetalzoalsFifa,maay.HetverhaeengameisDanisdekaeeindigtenpenzichzelfisdaterookfeftAutoIVmmmentaargeralsgrapjeroloogvanHaakt.Jezietdterheelslitzejedehelijken.Despeaarhijsteedeomgevingeveroorzakenescenezospnewaarinjenvliegveldeechillendepolzonderditlevenoprennenuidvangillenensbestraftvwantzekome
tdoormiddeesessiekrijgepositioneeretnoodzakevanoudefilmezetopeen3techniekisdjheidheeftogezichthangmptionenCrigsyinEnslahinkitdeserofPlanetofth
mogelijkrearhaalkomtvwinnen,omdnopheteersewedstrijdeeedkameromrtbestaanvadelvankrantafdelingovegemeenwataarjezietdaaaldateris,datdedingeansgrootdatpuntenscooindespotlighfigurantendomakenwelvaevenalsjeteoverkomeneavyRainbeindevertenmgebruikgeetijdvoordelerraakthiedsgehinderdendefigurann.Bijhetmapannendmogeeenundercenmassaslaciticihetlevevel.Indezesnenzichtevndemensenvoorhetneeenregelmati
elvanvideobgtdeacteured.Hierdoorlijkvoordesmbeeldenm3dmodelomdatdefacialcomtebeweggt.Imagemerysis2.aved,IwouldrvesaccoladeApes)
gerenopwavaaknietverddatjeanderssteFifaofPrenbelaagdzimnadruktelndeclub.Totenkoppenwerhoejeopvthandigerintdefocusvoismeestalflendiejedoetjeelkeracert.Eengoedhtswerpen.oordestadlkergebruikvegenzeaandanalsserieevindjejeinnogneteenremaaktvanfevoetenlooerdoorsteedwordtdoor
ntenwordenakenvandezgelijktemakoveragentbchtingmoetlwildenbanscenewordtergeefsinvewegenblijfterschietenvageenhoekje
beeldengemeenhelmopblijfthetgezsoftware.Opetonderand
mhaartekuncapturetegegen.Deenigeetricsheefto
dputthatupesAndySerk
aterophetsderdandatsontslagenwroEvolutionietwordendleggenophootnogtoewwaarinstaathvragenvanfn.Zezittennooralligtbijlinterdun.Deetbetekenisehetzelfdeeverhaalkanopendiezicvanfigurantlooptopstreusaandeelaeendrukrodeballonbfiguranten.optenaanjosgefrustreefiguranteneheelsliminzescenezijnken.bentdiegenaanrichten.
nnenendegheelmooigeiligheidprotereenijziganburgers.Deomrennen
maakt,pzichtvanpdederennenelijkmetender
pagainstkis(Motion
schermjeeenwordtofdeeldooroeordthethoezeerfansietaltijddelooksekrijgen.rvaart.eenspelhenwaaraat,aanhetbovendeDeAIoudanrderenendatisgezetheelveelnfiltreerdDezeameebruikberenteestilteDezenenjij
13moetrazHeavyRaWaaroThistecahugee(KonamisGamesegameskaltijdzovertellengameplaendiezezichtbaazoalsHaomdialomeeslepvandeacompleezoalswefigurenhIn2009oNaastdadezefilmmensachmakenvhoofdpeCameronJapansemeermetegenovmensen
Devalleivreemdmetmengemaaktkandus
zendsnelzieain,maarheomhebbechnology,reelementthatsvicepresident
enfilmslijkenunnenzienageweestennvaneenveayenmeernebijblijftenrinhoeverrensZimmerinogenteschripendwarenaacteur.Totopetmakendanedatvanhemherkennen.JontstonderatAvatareenmopmerkelijhtigeblauwevangrimeenersonagedatnmoestrekewetenschapensenzichdaergesteldeonegatiefen
iheeftnogeis.Jehebtdunselijkeeigentkanwordenstrevennaar
nofheteenetvoegtzekeenweacteegardingfacitfromnowotofdigitalente
nheelergopalsfilm+inteerzijnooknrhaal.Vandanaardetotaledaarspeleneditdoelbenomdemuzjven.DitallealseengoedphedenhadnishetvanbmverwachteJehebthierteen3Drevongrootparadkmaakt.Deewezens.Omlatex,maarzoveelopeeninghoudepperMasahiraartoevoeleoptreedt.Krijwordtdero
eentweedekusnkantwnschappenen.Ontwikkelr(hyper)real
burgerofvijerveeltoeaaeursnodigalexpressioonwillchangertainmentenM
pelkaar.Beideractiviteit.Znogaltijdgamaagdedagkieervaring.Zemotieseenereiktwerd.Oziekteverzoesheeftbijgeefilm.Eenbdeacteurebijnaessentien,wantmentemakenmelutieindefidepaardjewfilmspeeltz
mdezewezevanmotionenmenslijktnmetdeUnriMori.Hijoenaangetrokjgteenrobotbotbeangsti
kant.Eenkanwaareenrobennkantwaarsmikkenistischegam
Plac
jandis.DefiandespelervgingamensthataffegethedirectMetalGearSol
denzijnzeeZoalsineenmesdiezichijkendemeeZewillendesngroterolinOntwikkelaaorgenenscripedragenaanbelangrijkestenstem,maeelbelangdnsenzijnheeetdeUncannlmwereldto
wasvoordeozichafopeeensindefilmcapture.HettbrachtechtncannyValleyntdektedatkken.Erkomtteveelmenigendenvre
ntwaarderobotduidelijkwaarer(bijnopdezetwe
mesofgestile
ceholdervid
gurantenzijvaring.es?ecttheoutctionofadvelidmaker)envisueeleeerderhoofdmeerrichtenesteontwikkspelereenve.DelaatstejrshuurdengptschrijversngameervartapisechteraarnoggeenatdepersonelgoedinonnyValley.enJamesCaopkomende3nbuitenaard
mtekrijgenbtgebruikvanterweleengy.DeUncannhoemeerrotechtereennselijkeeigeneemd.Datis
obotzomenkwordtherkea)geenondeepiekenaaeerdeonreal
eo
nnietzomo
omeofthegnturegames
nverhalenddstukisbescnopgameplaelaarsgelukerhaalverteljarenwaseegrotefilmmuuitHollywooringendiesonognietgezgezicht.Wilnageszichbenatuurlijkhe
ameronzijnf3DfilmiserndseplaneetbeslootCamenmotioncapgrootrisicomnyValleyisoobotsopmenpuntwaarnnschappen,ddeuncannyV
selijkisdathendalseenkerscheidtusnweerszijdeistischegam
ooigeanimee
gameIthinsHideoKojim
medium.JechrevenisdaaydanophekkigverderdalendiezemengroteontwuziekcomponodwerdeninomsbijnanetzetendatisljedeervariewegenengedeninmensfilmAvatarunogietsandbevolktmeterongeengepturevooremetzichmeeontdektdoornsengaanlijnahetdanreagerenValley.
hetnietlangkunstmatigosennepeneenvandeva
mes.
erdalsin
nkthatsma
zouatnietetandeeesleeptwikkelingnistenngehuurdtzodestapnggedragenselijkeuitbracht.erswatebruikteene.Jamesrdeken,hoen
gerobjectechtllei.Je
wilbertText BoxVideo
14HetwashetpublmaakteCImageMervoor,whetgezicnaarCGIfilmherkhethaalttoekomsrealistisczijn.VoorgamtechniekuitdevaintezettnuookdNuweobelangrijacteerprBijLANowhatycaptured(TeamBonZolangwultiemePortal2EerdernvaneengeenopzafspeeltenalleodialogenActingvajezelfsgmaarjespellentingesprodatzeal
voorCameriekzichnietCameronge
Metrics.Deacwelkegerichcht,inclusiefI.OfAvatarkenjehetpetjenietuitdstzaldetechchertothetmeskennenkendiemetmalleitekometenenscenedegamesindpeenniveaujkerdathetrestatieverlooirekunnenyouseeiswhdinthestudndi)
wemetdehagameervarin
2VoiceAcnoemdeikallevenloosobzichtlijkenoineenTesti
overigepersonenemotiesanonderandgehechtaanlooptvrijmategenbengeokendatmenledialogenl
onessentieegingstorenbruikvaneecteurofactrtisophetgefdelippenenhelemaaluitersonagenogdebelevingvhnologiezichpuntwaar3dwedezeUnmarkerswern.Detechnieszijnintegeustriezichoukomenwaaniveauvanaorenaanlaagzeditnietlahatyouget,.dioandwhat
andblijvenkngzijnechtectingdekrachtvabjecteenpeopeenmensngFacilityvaonageszijnrokomenindidereacteurSze.Portal2hakkelijkdoorekomen.Dednsenminuteangshorenk
eldathijdepaandemannnieuwetecicekrijgteenezicht.Metdndeogen,tetdeuncannygsteedsalsevandefilmehblijvenontwdmodelsencannyValleyrkenzijntegekendiezevenstellingtotmhooguitdarwatjeactacterenhooggdetail.Allengeralseen...Thereistourplayers
eyframenzuacteurseng
anvoiceactinrsonagemetkunnenemoanhetbedrijobots.ZelfzaitspelallemaStephenMeheefteenvrirhetspelheedialogenzijnnlangineenkomen.Enh
P
personageszkementenvachniekinMonnauwsluitedezetechnieevolgenenmyvalleyisgeeen3dmodeenikvondhewikkelenenechtepersoyook.Demegrofomhetnvoorfilmsgetfilmsnietvevalley.teertookiswgis.Metmarenvrijgrovenexcuusgebliterallynosareinterac
ullenwenoogoedemotio
ng.DestemteenpersoootiesopwekkjfApertureSaljenooiteeaalvanroborchantkrijgijlaagmoeilien.Portal2nzograppig,nruimtestilhetzijnerbe
Placeholder
zorealistischanhetpersootionCapturendehelmopekwarenzeimetgeavanckomenislaseldiealseeneternietbeaongetwijfeldonennietmeeestegamesniveauvanreebruikenzijnvoorafgerenwatjeindegrkertechnoloebewegingeruiken.differencebctingwithin
ituitdeunconcaptureno
isimmersooonlijkheidkankenbijdespScience.Jijbeenwoordzegts.Dankzijdendezeroboijkheidsniveaisinstaattovermakelijkwillenblijveehoorlijkwat
video
hmogelijkuitonage.Omdiedielijktoppzijnhoofdmnstaatomaceerdesoftwstigtezeggennkloonisvanangstigendudwordenfilmeervanelkaazittenernogealismetehameestaltedderd.Langzagametezienogiegingveenkunnenge
betweenwhathegameB
annyvalleykoodzaak.
okeenmensnmaken.Zelpeler.Portalentdeenigeggenofeenefantastischotseenpersoauenheelorotietswatikenovertuigenstaanomet.Ditmaaktd
tkonwerkenittebewerkspdetechniekmeteencamallebeweginwareomtezen.Alskijkervndeacteur,itzien.Indemsalsmaararteonderscgdiepin.Opalendatnodduuromvooaammaarzekrijgtwordtelvandeeregistreerdw
atouractorsBrendanMcNa
komen.Voor
selijkeeigenslfsobjecten2iseenspemensinhetemotieuitenhuitgevoerdoonlijkheideriginelegaminnogheelendgoederzekervandatjeeen
nzodatstelligenkvanmerageninettenvandemaar
cheidenptischeigisomorgamesekerklimtthetnogworden.
shavemara
rde
schapdiedieinldatzichtgebouwn.DeeVoiceenraakeplay,weinigtezijn
wilbertText BoxVideo
15behoorlistaandeVooractvrijjongAndySerSindsdieactief.HIfyouamovemerehearsatheatre
ijketijdinheerobotsinpoteursiseralstadium,markisiszoiemenisAndydijspeeltMoareplayingaentstomatcalandplayinorfilmperfo
etspeldoorkortal2hoogeenbehoorlaarerzijnalmand.DememanomnankeyinEnslaanapeorafachthesechangacharacteormanceAn
kanbrengenbovendeunlijkemarktoacteursdiezestemensenartoetegaaavedenspeeantasycreatracters.ButerforaperfondySerkis
enhetverhncannyvalleyntstaanindzichspecialisnzullenhemanvoormotieldeKingBoturelikeGolthereisnodormancecap
aalgoedtevyaandegesegamesindusereninactekennenalsioncapture.hanindegalum,youneedifferenceinptureshoot
volgenis.Natileerdekantustrie.HetbeereningameGolluminLoNaastfilmsimeHeavenlyedtolearntnthewayanthanthereis
aarmijnment.evindzichnoesenmotionordoftheRinishijookingySword.tocalibrateynactorapprosforanyoth
ning
ogineencapture.ngs.games
youroachesher
16ConclusieDerolvandeacteurzalintoekomstigegameszekergroterworden.NumetLANoireenHeavyRaindeeerstestappenzijngezetlijktergeenwegterugenzullengamesontwikkelaarsdeanimatiesmoetenblijvenverbeterenomgamerstevredentehouden.DeFMVwaseeneerstepogingomacteursingamestelatenspelen.Ditsloegechternooithelemaalaan,maardankzijeenenormevooruitganginhardwareensoftwareslagenHeavyRainenLANoirehierveelbeterinenkomenacteurseindelijktothunrecht.Derolvandeacteuruitzichnietalleeninfysiekacteren,ookvoiceactingalleenkaneenspelalnaareenhogerniveauhelpen.Delaatstejarenzijndeverhaleningameseensteedsprominentererolgaanspelenenomdezeverhalenovertuigendtekunnenvertellenzalerovertuigendgeacteerdmoetenworden.Hetgaatbijgamesnietlangeralleenomdehighscoretebereiken,maarookomwelkpadjehebtbewandeldombijheteindetekomen.Gameswordensteedsvakerbehandeldalsinteractievefilmsenwordenookdoordefilmcommunitylangzaamgeaccepteerdalseenmediumdievooracteursinteressantkanzijn.Ergaatmomenteelnogbestveelvandeacteursprestatieverlorendoordebeperkingenvandehardwareensoftware,maardatzaldekomendejarensteedsminderwordentotereengoedefullbodymotioncaptureoplossingbeschikbaaris.Misschiendathetooitmogelijkzalwordenomjeeigenemotiesinrealtimeovertebrengennaarjeonlineavatartijdenshetspelen.
17BijlagenInterviewXsensVragenLijstInterviewXsens1.Werkenjulliezelfookmetjullieproductenofmakenjulliezealleen?2.Zijnjullieaanwezigwanneereenklantdeproductengebruikt? 2b.Isereengrotevraagnaaracteursvoormotioncapture? 2c.Watvoorsoortmensenwordeneringezetbijmotioncapturevoorgames,zijndatvooral stuntmannenofookgeschooldeacteurs? 2d.Makenzebijgamesookweleensgebruikvanstuntdoubleswanneereenacteurnietin staatisombepaaldescenestedoen?3.Zijnermomenteelnogbeperkingeninjullieproductdiejulliegraagindenabijetoekomstzienverdwijnen?4.OverdefilmAvatarwordtookwelgezegddatzedeUncannyValleyoverbrugthebben.Dathetrealismezohoogisdathetvoordekijkernietmeerstorendisdathet3dis.Denktudathetnoglanggaatdurenvoordekwaliteitvanfilmsalsavatarenaliceinwonderlandookingamesteervarenis?5.Vindenjulliedatgamestudiosalallesuitjulliehardwarehalenofzoudenzeermeermeekunnendoen,enzojawat?6.Merkenjullieeenverschilbijklantenwaardefocusligt?Tijd(pipeline),Geld,Zoovertuigendmogelijkhetverhaalvertellen.7.Julliehebbenmeerdereklantenindegamesindustrie,zijnerstudiosdiemeerfocussenopacteerprestatiesdanandere?8.Hoezietudetoekomstvanmotioncapture?Julliezijnnatuurlijkheelerggerichtopbodycapture,ophetlichaam.9.IkhebrecentelijkgelezendatjullieeensamenwerkingzijnaangegaanmetImageMetrics,wathouddiesamenwerkingin?10.Denktudatjulliesamenwerkingmetimagemetricszalbijdragenindekwaliteitvangames?Zalhetontwikkelaarsstimulerenomhetcompletepakket,defacialenbodycapture,tekopen?11.Julliehardwarebieddegebruikerheelveelvrijheid.Opwatvoormanierenheeftditinvloedophetmotioncaptureproces?Betekendditookdatacteursmeervrijheidhebbenomteacterenzoalszegewendzijnopeensetenmetkostuumsentegenspelers?
18InterviewErikWilbrink(augustus2010)InleidingIkhebeeninterviewgehoudenmetErikWilbrink,VicePresidentSalesenMarketingbijXsensTechnologiesBV.XsensiseenNederlandsbedrijfdatzichspecialiseertinmotioncapture.Uniekaanhuntechnologieisdatzegebruikmakenvanbewegingssensorenombewegingenteregistreren.Voorheengebeurdeditdoormiddelvancamera's. Doelvanhetinterviewwasommeerkennistekrijgenovermotioncapture.Ikwildetewetenkomenwatdehuidigemogelijkhedenzijnenwaardeontwikkelingenheengaan.Interview:Ik:MijnnaamisWilbert,ikdoeonderzoeknaardetoekomstigerolvandeacteuringames.Zijnvoorgamesdezelfdedingenmogelijkalsvoorfilms.Erik:Deacteurkrijgtweleenandererol.Indefilmspeeltdeacteurveelmeervoorgreenscreensofdragenzemotioncapturepakkenensteedsmindergebeurtechtopdeset.Hetgaatsteedsminderineenwerkelijkeomgevingensteedsmeervirtueel.Datvraagtookwelwatvandeacteur,wantdiemoetsteedsmeeracterenzondertegenspelerenzondereennatuurlijkeomgeving.Datmaakthetheellastigvooracteurs.Ik:Isdathetzelfdebijgames?Erik:Nee,bijgamesziejeeigenlijkietsanders.Bijgameszagjeeigenlijkdaterhelemaalgeenacteurswerdengebruikt.Hetwasvooralcomputeranimatieenveelkeyenhandframing.Enwatjedanzietisdatdebeeldennietechthelemaalnatuurgetrouwzijnennietechtorganisch.Aanfacialenhandenanimatiewerdbijnanietsgedaan,alleendegrovebeweging.Watjenuindemarktziet,endatzaljezelfookwelherkennen,isdatersteedsmeerbehoefteisommotioncapturenatuurgetrouwertedoen.Ik:Naarmatedeprestatieshogerwordenwordtdevraagookhoger.Erik:Ja.Dushoekunjemensenendierenzonatuurmogelijkweergeven.Hetbestewaterhetdichtstbijkomtisnatuurlijkdepersoonzelfgebruiken.Endatiswatjenualstrendziet.Hetbegonmetoptischeoplossingen,dusveelmetcamera'senoptischetechnologie,vanViconenImageMetrics.Maardatisvrijduretechnologiediestaatopgesteldinstudio's.Datvraagtveelcalibratieeninstellingstijd.Defilmindustrieheeftfinancieeleengroterdraagvlakdandegameindustrie.Degameindustrievondhetdaardoormoeilijkomnaardezelfdetechnischeoplossingentekijkenalsdefilmindustrieenblevenkeyframen.Metdeinertialsensorsdiewijleverenziejedatdekostenendesetuptijdflinkomlaaggaanendeflexibiliteitvandeanimatortoeneemt.Ik:hoewerktjulliesysteemprecies,watiseeninertialsensor?Erik:Deoudetechnologie,deoptischetechnologie,maaktgebruikvancamera's.Deacteurheeftmarkersopzijnlichaamendecamera'sregistrerendebewegingvandemarkers.Ditmoetineen
19studiogebeurenmetcamera'sdieuitvoeriggecalibreerdzijn.Tevenskandezemaniervanmotioncapturealleengebeurenonderspecialelichtconditiesenalleenbinnen.Ditallesmaakthettijdrovend,ingewikkeldenheelergduur.Metonzetechnologieregistrerenwijbewegingendirect.Zeventiensensorenophetlichaamregistrerendebewegingen.Dezewordendoor2recieversopderugverzameldenviabluetoothdoorgestuurdnaareenlaptopwaaronzesoftwareopdraait.Dezesoftware,genaamdMVNStudio,geeftdanrealtimeanimationdiejekanplottenopelkkarakterwatjemaarvoorogenhebt.Ik:Dusjezietdangelijkresultaat.Erik:Inderdaad.Inelkesensorzitten3gyroscopendiedebewegingenmetenover3assen;X,YenZ.Deaccelerometersgevenaaninwelkerichtingenmetwelkesnelheidhetbeweegt.Metonzesoftwarekunnenwedezeinformatiepakkenenterugherleidentoteenskeletmetnatuurgetrouwebewegingen.Hetvoordeelvanonspakisdusdatjedirectvanhetlichaammeet,waardoorjegeenstudionodighebt.Deanimatorvaneengamestudiozegtwewillenspecialegevechtshandelingenofsportmomentenfilmen,zetrekkeneenpakaanengaannaarbuitenenaandeslag.Jekanhetoveralmeenaartoenemen.Natuurgetrouwebewegingentegeneenprijsdieveellagerisdaneenoptischestudio.Datiswatdeinertialsensorsdoen.Zon5jaargeledenhebbenwedetechnologiegentroduceerdindeentertainmentmarket.Eerstwerdhetopgepiktdoordefilmindustrieennuziejedatdegamingindustriehetoppakt.EenaardigvoorbeelddatjeoponzewebsitekanzienisLandonDonovan,deaanvoerdervanhetAmerikaansevoetbalteam.InFIFAWorldCupzittenalleteamsmetallevoetbalspelersenjekanjevoorstellendatgebruikersvanhetspeldebewegingenvanMessi,Ronaldo,VanPersieenDonovanzorealistischmogelijkterugwillenzienindegame.DonovanheeftonsMVNpakaangedaanenisgaanschietenenpasseerbewegingengaanmakenetceteraendiezijnrechtstreeksovergenomenindegame.Ik:Endatallesgewoonopeenvoetbalveld?Erik:Ja,exact.Enalsjedatvooralleberoemdevoetballersdoetdanziendeechteliefhebberswelhetverschilofelkevoetballerdezelfdebewegingmaaktofzijneigenuniekebewegingen.DitdoenwijnuookvoorKillzonevanGuerrillaGamesenSony,EA,Activision,noemmaarop.Facial(Gezichts)animatiedoenwijniet,maarwezijnwelpartnervanImageMetrics.DusalswijfullbodymotioncapturemoetendoendangebruikenwijdespullenvanImageMetricsvoordefacialendespullenvanCybergloveomookhandmotioncapturetedoen.Wantookdatisheelingewikkeld.Ik:Zo'nsamenwerkingmotiveertwelomhetheleplaatjemetmotioncapturetedoen.Dusdatjenietbijvoorbeeldhetgezichtgaatkeyframen.Erik:Maargoed,datblijftaltijdeenafwegingvanhoehoogmoetdekwaliteitzijnenhoeveelgeldhebjeervoorover.Alsjefacialenhandmotioncapturegaatgebruiken,danzoekjeweldehoogstekwaliteitopinjegameendatmoetjewelkunnenverantwoordenenterugkunnenverdienen,dusjadaarziteenomslagpunt.Jezietnudooronzetechnologiedathetvoorgamestudio'sdichterbijkomt
20omomhoogtegaanmetdekwaliteit,maarikdenkdatdenextstepweldeFacialMotionCaptureis.Momenteelziejedateigenlijkalleenindefilmindustrie.Ik:Zijnernogbeperkingeninjullieproductdiejullieindenabijetoekomsteruitwillenhalen?Indeinertialsensorszitookeenmagnetometerdiekijktwaarhetnoordenzit.Opbasisdaarvanziethijookwelkerichtingdesensoropbeweegt.Alsjeineenomgevingzitmetveelmetaal,watwebijvoorbeeldveeltegenkomenbijveelfilmofgamestudiosinLosAngeleswaarveelgedaanwordtaanhetbeveiligentegenaardbevingen.Dankrijgjeindevoeteninnkeereenafwijkingomdathijhetnoordenopeenandereplekzietdanhijwerkelijkzit.Dezeafwijkingziejevervolgensteruginhetkarakter.Deafgelopenvierjaarzijnwemetnamedrukgeweestommagnetischeverstoringenoptevangenmetstatistiekenalgoritmesenhebbenweeennieuwproductgentroduceerddatheet'MotionGrid.'Diezorgtervoordatdiemagnetischedisturbanceeigenlijkhelemaalgelimineerdwordt.Metnkaraktermaakthetnietuitdaterwat"drift"is,datkunjewelcorrigeren.Alsjemetmeerderekarakterstegelijkertijdwiltanimerendanishetnatuurlijkheelbelangrijkalsjeeenvechtofdansscenedoet,datdiekaraktersweldichtbijelkaarblijven.Doorzo'ndriftkanhetgebeurendateenkarakteropeensdoordeanderheenslaatinplaatsvanzijngezichtraakt.WezijnnumeteencasebeziginJapan,waarzeeenPowerRangersgamewillendoen.Hiervoorwillenzeviervijfkaraktersinnkeeranimeren.Datkanabsoluutnietmetdeoudetechnologie.Wantalsallepersonenmarkershebbendanzittenertelkensanderepersonentussendemarkersendecamera.MetonzetechnologieisdatmetbehulpvanMotionGridwelmogelijk.Ditisdetrendvoordekomendetwee,driejaar.Datweditproductgaanverfijnenenverderontwikkelenendatweooknaarmulticharactermotioncapturegaan.Ik:Datlijktmevooreenacteurookveelfijneromeenscenetekunnendoenmeteentegenspeler.Erik:Janatuurlijk.Tweemensenineenpakisleukeracterendantegenniemandacteren.Ik:Julliepakkanookonderkledinggedragenworden.Dusdanishetookmogelijkommetkostuumstespelen.Erik:Ja,danmoetjekijkennaarAliceinWonderland.Deacteurshaddendepakkenonderdeeigenkledingaan.Zewerdengefilmdenlegdentegelijkdebewegingenvast.Endankunnenzeerookmetspecialeffectsmeeaandeslag.Ik:HoezietvooruverderdesamenwerkingmetImageMetricseruit?Erik:Onzeoplossingisrealtimeensoftware.WatImageMetricsnuheeftisdatzededataopnemenendanzelfbewerkenenuiteindelijksturenzehetterug.Duszeleverenhetalseenservice.ZezijnnumeteensoftwarepakketbeziggenaamdFaceware.Gezichtssoftware.EnmetFacewarekrijgjenetalswijdatdoenrealtimedefacialcaptureviasoftwareineenapplicatie.WezijnnuaanhetkijkenmetImageMetrics,ofweaandeachterkantonssoftwarepakketMVNstudiokunnenintegrerenenkoppelenaanFaceware,zodatjeinnkeereenvolledigefullbodyperformancemotioncapturekrijgt.Ik:Mijnlaatstevraag.Iseraleenmarktvoormotioncaptureacteurs?
21Erik:Datisweleengoeie.Datweetikeigenlijkniet.MensendieeenfilmcarrirenajageninLAdoenalles.Voiceovers,dansen,motioncapture,figureren,maarofzezichgespecialiseerdhebbeninmotioncapturedatweetikniet.Datismisschieneenontwikkelingdiewelgaatkomen.Alseenacteurzitjeineengreenscreeninhetluchtledigeteacteren.Datistochlastigerdanalsjeeentegenspelerhebt.Ikkanmewelvoorstellendatjeerspecialisteninkrijgt.Ik:Dankuwelvooruwtijd.
22ResultatenOnlinePollBestemedegamers,MijnnaamisWilbertSchuurmanHess.IkstudeerDesignforVirtualTheatreandGamesaandeHogeschoolvoordeKunsteninUtrecht(HKU).Voormijnafstuderendoeikonderandereonderzoeknaarhetbelangvanactereningames(nuenindenabijetoekomst).Voorditonderzoekwilikzichtkrijgenopwatgamershiervanvindenenhoezijhieroverdenken.TedenkenvaltaaninteractietussenspelersinFifa,conversatiesinRedDeadRedemptionenhetemotieaflezenvanL.A.Noire.Daaromwilikdevolgendevragenaanjullievoorleggen:1.Hoebelangrijkvindjijdekwaliteitvanhetacteerwerkineengame?2.Watvoegtgoedacteerwerkvoorjoutoeaaneengame?3.Inwelkegamesdiejegespeeldhebtvondjedatergoedgeacteerdwerd?Alvastheelergbedanktvoorhetbeantwoordenvandevragen.Ikkijkuitnaarjulliereactiespsikwistnietzekerwaarikditberichtkonposten.Hetisgerelateerdaanoaxboxgames,vandaardatikhemindittopicgeplaatstheb.Hoi,iedereenheelergbedanktvoorjulliereacties.Ikwaardeerditzeer.Ikzalwatmeervertellenovermijnonderzoek.Omuittezoekenwatderolvanacteursgaatwordeningamesmoestiknatuurlijkwetenwatertechnischmogelijkis.Hiervoorhebikmijinderdaadverdieptinverschillendetechniekenvanmotioncapture(oadmveeninterviewmetXsens).Bovenstaandevragenlijstmoetmijhelpenomteonderzoekenwathetbelangvanacterenis.Ikhebhierzelfnatuurlijkeenvisieoverenikhebverschillendegamesgespeeldmetdezevraaginmijnachterhoofd,maarikwilookgraagwetenhoeanderegamershieroverdenkenenwelkegamesditbelangkunnenhelpenbevestigen.Eenvragenlijstleekmijvoorlopighiervoorvoldoende.Ookhebikgeenervaringmetstatistiekofenqutes.Hetzoukunnendatnaaraanleidingvanjulliereactiesalsnogeenenqutevolgt,welkeikdanmetdethesistoolzalmaken.Actereningamesvindjeteruginvoiceacting,maarookinhoeeencharacterbeweegt(lichaamstaal)enemotiesinhetgezicht.Zoheeftpsychonautsgeweldigevoiceacting,isinFifadelichaamstaalheelbelangrijk(tijdenshetvoetballen,maarookbijvreactiesopdescheidsrechter)enwordenemotiesinLANoireonderdeelvandegameplay.Lichaamstaalkanjehetbestvoorstellenalsacterenmeteenmaskerop.Ookalisjegezichtemotieloos,jelichaamspreekt.
231:ErgBelangrijkx10zolanghetomeenverhalendspelgaatheelbelangrijk.hethaaltjeveelmeerinhetspelenkomtveelgeloofwaardigerover.bijarcadegamesensimpelvermaakishetminderbelangrijk.Ditisvoormijalleenbelangrijkvoorgamesmeteenverhaalenuiteraardsingeplayerervaring.Uiteraardmoetendecontrolsendebewegingenvandegamecharactersvloeiendenrealistischzijn,maarditvaltbijmijnietonderacteerwerk.Belangrijkvindtikookdescripts.Jekaneengoedeacteurhebbenmaaralsdetekstwaardeloosiskunjejenognietinlevenenzijnmetnamecutscenesvaakbelachelijk.Ookhetplotisuiteraardbelangrijk.Tegenwoordigishetwelbelangrijk.Bijouderespellenvindikhetmindererg.BijPlaystation1spellenwashetalheelwatalserdaadwerkelijkvoiceactingwas.Jekijktnaarwatertechnischmogelijkis.Ookhangthetafvanhetgenre.EenRPGleuntergophetverhaal,dusdanvindikhetbelangrijkerdanbijvoorbeeldbijeenshooter.Redelijkbelangrijk,ligterookaanwatvoorsoortgame.BijeenracegamehebikerminderbaatbijdaneenfreeroaminggameallaGTA.Ikweetnogweldatikhaloreachweerindekasthebgepleurddoordieverschrikkelijkevoiceacting.Heeldesfeervandegamewerdverziektdoordatmonotonegebrabbel.Ergbelangrijkdus.Minderbelangrijkdankwaliteitvangeluid(dusinderdaadookvoiceacting).IkgenietveelmeervandesoepelestealthymovesvanSnake(MetalGearSolid)enSam(SplinterCell),danbijsoortgelijkegamesalsPrinceofPersiaofAssasinsCreed.EnikvergeefalsnelschoonheidsfoutjesingamesalsHitmanenlelijkephysicsingamesalsTheDarkness,vanwegedeovertuigendeenvaakgrappigevoiceacting.Erisgeenspelwatikvakerhebgespeeld(enblijfspelen)danBlack,terwijlhetgewoonRambostijlknallenis.Maardatspelheeftdanookeensuperieure,onovertroffengeluidskwaliteitvanwapens,inslageffectenenbrekendglas.Verslavendlekkerenbruutoverjekoptelefoon.OokveelouderegameszoalsdeMedalofHonourserie,blijfikindeconsolegooien,ietswatikongetwijfeldniethadgedaanalsdemuzieknietzoverschrikkelijkgoedwasgeweest.Hetverschilzit'mdusindeuitzonderlijkekwaliteitvanenaandachtvoorhetgeluid.Ietswatdoorveelspelontwikkelaarsernstigwordtonderschat,maardoor'guru's'indegameindustrie(CraigHubbard,PeterMolyneux,tonameafew)alskeyingredientwordtgezien.Meernogdansuperrealistischephysics,filmischeplaatjesofeenorigineleverhaallijn.Eenspelkannogzomooiogen,alshetgeluidzuigt,zuigtdehelegame.Datismisschieneenergpersoonlijkebeleving,maarikvreesdatveelgamesdaardoornietdeimpacthebbenalsdatdekaftofeenreviewdoetgeloven.Ietsfilosofischerisdevraagwatjeonderacteerwerkvangamepersonageskanverstaan.Jaja,wekunnendiepgaan:pLaatikhetermaarophoudendatikhet'acteerwerk'vanMasterChief(Halodh)overtuigendervindtdandatvanStevenSeagal...endanhebbenzeallebeieenmaskerop.Datligterhelemaalaanofvoordegamehetverhaalbelangrijkisofniet,enhoevaakjedestemmenhoort.IneenMMOofRPGishetvangigantischbelangvoordekwaliteitvanhetspel,maarineengamealsCallofDutykanikweleenoogjedichtknijpenomdathetvansecundairbelangis.
242:Veelx5Grotereinlevingingames.Voornamelijkinleving.Alsdeemoties,houdingenstemmenherkenbaarenjuistoverkomen,kanikmezelfinlevenindepersonagesendatisbijsommigegamesmisschienwelhetbelangrijksteaspect.Hetkanveeltoevoegen,namelijkdatjemeeleeftofdatjejekuntinlevenineenkarakter.Zekerdelaatstetijdzijnverhalendegamesveelbelangrijkergeworden.Goedacteerwerkofvoiceactingbrengtdegamesechttotlevendusdatisergbelangerijk.Acteerwerklaatmijbeterinlevenineenspel,hetverhaalendepersonages.Emotie,hetinlevenindecharacters.Zegeloofwaardigneerzettendatjejeechtbekommerdomhunlot.Ikkandanhelemaalopgaanineenverhaal.Hetgaatnietalleenomdevoiceacting,maarookomdegezichtsuitdrukkingen.Hetisbelangrijkdatallebeideelemententotindepuntjesverzorgdzijn.Dealgemeneindrukdieeengameachterlaat.Goedeafwerkingdraagtonbewustookbijaandebelevingvaneengame.hetbrengteenextradimensieaaneengametoe.Geloofwaardigheid.Dragsyouintothestory.voegtveelrealiteittoe.Dathangtafvanhettypegame.Alshetspelzichconcentreertrondomeenofenkelepersonages,dankangoedacteerwerkalleenmaarbijdragenaandekwaliteitvandehelegame.Hetgaatertenslotteomdatdegamerinhetverhaalwordtgezogen.Overtuigendacteerwerk(ofvoiceacting)helptdaarbij.EenbriljantegamezoalsRedFactionzoudaardoorngbeterworden.Aandeanderekantkanhetdespelbelevingjuisttegenwerken,omdathetteveelafleidtvanhetdoel(spanningvasthouden).IkdenknietdatKillzoneofHalfLifebeter(lees:enger)zoudenwordenalsdehoofdpersonagesmeerzouden'acteren'.Dekrachtvandezegameszitjuistinhetfirstpersonshooterperspectief,vanwaaruitjedeStasiachtigeomgevingervaart,zondertewetenhoediewereldjouervaart.Zoudegamehetperspectiefveranderen,danvaltmeteeneengrootstukvandiespanningweg.AlfredHitchcockbewaardenietvoornietszijnfirstpersonviewpointvoordemeestzenuwslopendescenes.Lessonstobelearned...Erzijnalgamesdieeenanderperspectiefalsextraspelelementhebben.ZokentdethirdpersonshooterArmyofTwoeenzogenaamde"BacktoBack'modus,waarbijjemetjerugtegenjeAIpartnerstaatenvanuitfirstpersonperspectiefdetoestromendevijandenuitschakelt.Bijzonderhiervanisdatditperspectiefookeigenregelskent,zoalsslowmotionenonbeperktemunitie.Datgezegd,denkikweldatdenieuwegeneratiegamesmeerzoudenkunnenspelenmethetwisselenvanperspectief,juistomdespanningsbooggoedoptekunnenbouwen.Dusmeermethetoogvaneenfilmregisseurgekeken.Watdatbetreftvolgjijnuechtdeperfectestudie!RealismevanhetverhaalDeovertuigingenhetoverbrengenvanhetverhaaluiteengame.Zondergoedacteerwerkkomthetverhaalnietover/binnen.Ookhoejemeeleeftmetdepersonen/characterskomtookdoorhetacteren
2
5
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9M
a
s
s
E
f
f
e
c
t
2
R
e
d
D
e
a
d
R
e
d
e
m
p
t
i
o
n
H
e
a
v
y
R
a
i
n
G
T
A
I
V
Grafiek1:Gameswaar
G
T
A
I
V
A
l
a
n
W
a
k
e
B
a
t
m
a
n
A
r
k
h
a
m
A
s
y
l
u
m
G
o
d
o
f
W
a
r
3
E
n
s
l
a
v
e
d
U
n
c
h
a
r
t
e
d
2
rvangamersvondenda
F
i
n
a
l
F
a
n
t
a
s
y
1
3
R
e
s
i
d
e
n
t
E
v
i
l
5
G
e
a
r
s
o
f
W
a
r
M
e
t
a
l
G
e
a
r
S
o
l
i
d
A
s
s
a
s
s
i
n
s
C
r
e
e
d
2
S
t
a
r
W
a
r
s
K
n
i
g
h
t
s
o
f
t
h
e
O
l
d
R
e
p
b
l
i
c
tergoedingeacteerdw
S
t
a
r
W
a
r
s
K
n
i
g
h
t
s
o
f
t
h
e
O
l
d
R
e
p
u
b
l
i
c
T
a
l
e
s
o
f
V
e
s
p
e
r
i
a
L
o
s
t
O
d
y
s
s
e
y
T
h
e
E
l
d
e
r
S
c
r
o
l
l
s
O
b
l
i
v
i
o
n
C
a
s
t
l
e
v
a
n
i
a
L
o
r
d
s
o
f
S
h
a
d
o
w
H
a
l
o
O
D
S
T
ForumG
werd.Decijfersopdever
H
a
l
o
R
e
a
c
h
S
p
l
i
n
t
e
r
C
e
l
l
C
o
n
v
i
c
t
i
o
n
C
a
l
l
o
f
D
u
t
y
B
i
o
s
h
o
c
k
F
a
h
r
e
n
h
e
i
t
S
i
t
R
1
GamesAan
rticaleasgevenweerhoS
a
i
n
t
s
R
o
w
1
B
u
l
l
y
F
a
l
l
o
u
t
3
T
h
e
D
a
r
k
n
e
s
s
O
v
e
r
l
o
r
d
G
T
A
S
A
bevelingen
oevaakdegameisgeno
Z
o
n
e
o
f
t
h
e
e
n
d
e
r
s
H
i
t
m
a
n
M
i
r
r
o
r
'
s
E
d
g
e
A
r
m
y
o
f
T
w
o
M
o
n
k
e
y
I
s
l
a
n
d
D
f
t
h
T
t
l
n
oemddoordedeelnemer
D
a
y
o
f
t
h
e
T
e
n
t
a
c
l
e
M
a
f
i
a
2
D
r
a
g
o
n
A
g
e
K
i
n
g
d
o
m
H
e
a
r
t
rs(17).
Aantalxgenoe17deelneme
md
ers
wilbertText BoxGrafiek 1: Games waarvan gamers vonden dat er goed in geacteerd werd. De cijfers op de verticale as geven weer hoe vaak de game is genoemd door de deelnemers (17)
Top3meestaanbevolengamesvanwegehetacteren:MassEffect2 x9RedDeadRedemption x6HeavyRain x53.InRedDeadvindikdevoiceactingopzichgoed,maardekarakterszelfergsaai.Hetisallemaalzostereotypeenerzittotaalgeengedachteachterlijkthetwel.DaarentegenvindikbvGTA4TheballadofGayTonyweerergsterk.Overdetopkarakters,maardatmaaktenietuit,wanthetvoeldegewoontofaanommetdemensenomtegaan,gaytonyzelf,degekkeoliesjieketc..AlanWakevindikookheelgoedgedaan,eerstdenkjemeteensoortdouchebagschrijvertespelen,maarjekomtertochalsnelachterdathetgewooneentoffekerelisdiewelhetgoedeprobeerttedoen.SidekickBarrypastergoedbij.rgsterkevoiceactingookenhethelescriptvindikgoedgedaan.(ophetlaatstestuknadan,maardaspersoonlijk).
Preventiefonderzoeknaaractereningames HogeschoolvoordeKunstenUtrecht
BronvermeldingInterviewXsensGemaildnaar:GameschipGuerillaGamesTeamBondiDepthAnalysisUniversiteitUtrechtenHKUXsensPowerUnlimitedControllMagazineWebsitesMotionCapture:http://www.imagemetrics.com/http://www.captivemotion.com/http://www.metricminds.com/http://www.quanticdream.com/en/page/motioncapturesitehttp://www.xsens.com/en/general/mvnArtikelenGelezen:http://www.depers.nl/cultuur/529336/EenOscarvooreenspelletje.htmlhttp://jsgilbert.com/voiceoverforgamesevolutionoftherevolution/(voiceacting)http://www.voices.com/videogamevoiceovers.htmhttp://www.adventuregamers.com/article/id,69(reviewRipperWritten by Ray Ivey May 19, 2002) http://www.videogamer.com/xbox360/la_noire/news/la_noires_adam_harrington_on_acting_in_video_games.html http://www.videogamer.com/xbox360/la_noire/news/kojima_wouldnt_use_la_noire_technology_in_next_game.htmlhttp://www.guardian.co.uk/technology/gamesblog/2010/nov/08/andyserkisenslavedinterviewhttp://gizmodo.com/5714436/howlanoireconqueredtheuncannyvalleywithatechcalledmotionscanhttp://www.insidegamer.nl/bedrijf/nluitgever/insidegamer/rubrieken/20627/EmotieinGames.htmlhttp://www.adventurecorner.de/pages/316/interviewmitsamclarksonareoenglishversionhttp://www.destructoid.com/whyiloveliveactorsinvideogames35909.phtmlhttp://www.xgn.nl/ps3/nieuws/22524/naughtydogmeesteontwikkelaarsbegrijpenactereningamesniet/?p=1http://www.fastcompany.com/1724050/lanoirebrendanmcnamarateambondirockstargamesmotionscanhttp://www.computerandvideogames.com/296388/davidcagelanoiretechisinterestingdeadendquanticsnewapproachisthefuture/http://www.computerandvideogames.com/295869/lanoirebestowedwithmoviefestivalhonour/http://www.vg247.com/2011/04/01/davidcageclaimsnewquanticdreamtechisaheadoflanoires/http://nl.playstation.com/ps3/news/articles/detail/item80266/Serkisaanhetwoord/http://www.designnews.com/document.asp?doc_id=229322http://www.diedagain.com/themocapwarbondiquanticandremedyfaceoff http://robotgeek.co.uk/2011/04/28/willmotionscantrulychangethefaceofgaming/http://www.joystiq.com/2008/11/13/actorkenlallymocappedasresidentevil5swesker/http://uk.xbox360.ign.com/articles/929/929701p1.htmlhttp://www.joystiq.com/2008/02/23/gdc08motioncaptureisseriousbusiness/
Preventiefonderzoeknaaractereningames HogeschoolvoordeKunstenUtrecht
http://www.joystiq.com/2008/02/19/gdc08exclusivemovabringslifelikemotioncapturetounreale/http://www.ereleases.com/pr/captivemotionincannouncesasignificantadvancementinperformancecapturetechnology10107http://uk.gear.ign.com/articles/958/958171p1.htmlhttp://uk.games.ign.com/articles/101/1011436p1.htmlhttp://kotaku.com/288650/actingandgamemotion+capturesamehttp://www.computerandvideogames.com/169883/interviews/heavenlysword/Forabenaderd:engelshttp://www.gamesforum.com/generalgamesdiscussionforum/nederlandshttp://forum.xboxworld.nl/showthread.php?t=154273Video'sBekeken:http://www.youtube.com/watch?v=_5qjaFynCnchttp://www.youtube.com/watch?v=IxJrhnynlN8http://www.youtube.com/watch?v=mN161FZCYhttp://www.youtube.com/watch?v=OimdAhF4dxA&feature=relatedhttp://www.youtube.com/watch?v=4PLHf1BmLE&feature=relatedverderzievideosinditdocumentGamesGespeeld:LANoireHeavyRainMafia2Fifa11Portal2Psychonauts
Onderzoek Wilbert Acteren in Gamespagina3.pdfOnderzoek Wilbert Acteren in Games
Recommended