PONEMANG SEGMENTAL

PARES MINIMAL

- Ang pares na salita na magkaiba ng kahulugan ngunit magkatulad na magkatulad sa bigkas maliban sa isang ponema sa magkatulad na pOsisyon

BAKIT GINAGAMIT ANG PARES MINIMAL?

- Ito ay ginagamit upang ipakita ang pagkokontrast ng dalawang ponema sa magkatulad na kaligiran. 

/P//A//L//A/ - /A//L//A//B/

- Wala, sapagkat ang /p/ ay nasa pOsisyong inisyal ng salita samantalang ang /b/ naman ay nasa pusisyong pinal. Samakatwid, hindi magagamit ang /pala:alab/ na halimbawa upang ipakita na ang /p/ at /b/ ay magkaibang ponema.

LANTA - ___________ GULONG - __________

PUSA - ____________ KAHOY - ____________ PARE - _____________

PONEMANG SUPRASEGMENTAL

Ang mga ponemang suprasegmental ay tumutukoy sa mga makahulugang yunit ng tunog na karaniwang hindi tinutumbasan ng mga letra sa pagsulat. Sa halip, sinisimbolo ito ng mga notasyong ponemiko upang matukoy ang paraan ng pagbigkas.

Ang Ponemang Suprasegmental ay

nakatuon sa:

a.Diinb.Tonoc.Hinto o Antala

1.Hiram lamang ang _____ ng tao.

a./Buhay/b./buHAY/

2. Sila _____ (/LAmang/, /laMANG/) ang _____(/BUhay/, /buHAY/ sa naganap na sakuna, kaya masasabing (/LAmang/, /laMANG/)siya.

DIIN ito ay lakas, bigat o bahagyang pagtaas ng tinig sa pagbigkas ng isang pantig sa salitang binibigkas.

Ito rin ay  isang ponema sapagkat sa mga salitang may iisang tunog, ang pagbabago ng diin ay nakapagbabago sa kahulugan nito.

1.Dumating sila kanina.2.Maganda talaga si Rona.

1.Totoo?2.Sila iyon, di ba?

1.Naku, may sunog!2.Hoy! Alis dyan!

TONO  Tumutukoy ang intonasyon sa pagtaas at pagbaba ng tinig sa pagsasalita, na maaaring maghudyat ng kahulugan ng pahayag. Tingnan ang mga sumusunod na halimbawa, kung saan ipinahihiwatig ng pagtaas o pagbaba ng tinig.

1.Tito Juan Anton ang pangalan niya// 

2.Tito/ Juan Anton ang pangalan niya//

HINTO O ANTALAsaglit na pagtigil ng ating pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensaheng ibig nating ipahayag sa ating kausap.

1.Ipinakikilala mo ang iyong ama sa isang pari at sa kaibigan mo.

2.Ipinaalam na si Cora ang may kasalanan.

3.Ipinakikilala sina Tito at Juan kay Anton.

Panuto: Ibigay ang pangalan ng mga

sumusunod ayon sa diin nito.

1.

Ipaliwanag ang nais ipahiwatag ng

mga sumusunod na

antala.

1.Hindi # Totoo #

2.Hindi totoo # kilala ko siya #

3. Hindi # ang Tacloban ang sinalanta ng bagyo#

4. Si Ireneo Jose tawagin mo na#

5. Si Ireneo # Jose tawagin mo na #

Bumuo ng pangungusap mula sa sitwasyon na nakalahad sa ibaba.

1. Ituturo mo kay Sabel na ang babae sa may pintuan ang nanalo sa

Patimpalak sa pagbigkas ng tula.

2. Sasabihin mo sa iyong nanay na si Kat ang nakabasag ng plorera.

3. Ikaw talaga ang nanalo hindi

siya.

4. Ipapakilala mo sa iyong kaklase

ang iyong pinsang si Abby na galing

sa Thailand.

5. Ilalarawan mo sa klase na ang Pilipinas na tinatawag na Perlas ng Silangan ay isang napakagandang lugar.

6. Isinasaad na hindi malaya ang ating bansa.

7. Isinasaad na sa araw na ito

sisimulan ang magandang pagbabago

para sa bayan.

8. Itinuturo sa nanay si

Tandang Sora o larawan ni

Tandang Sora.

9. Natanggap mo ang regalo ni

Roy at sinabi mo ito sa iyong kaibigang si

Rey.

10. Itinuro mo kay Marvi at Roman ang

kapitbahay mong doktor.