View
217
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
© 2014 BIO Intelligence Service
Zamknięcie cyklu mineralnego na poziomie gospodarstwa
rolnego – dobre praktyki mające na celu ograniczenie utraty
substancji odżywczych w województwie wielkopolskim
Powody i skutki utraty
substancji odżywczych
w regionie
oraz dobre praktyki
Poznań, Polska
23 listopada 2014 r.
Zdjęcie: Polski zielony pas
© 2014 BIO Intelligence Service
Ogólna prezentacja
2 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Cele i zadania projektu
• Podejście przyjęte w projekcie
• Ogólne spojrzenie na woj. wielkopolskie
• Wpływ utraty substancji odżywczych na gospodarstwa rolne, gospodarkę oraz
środowisko naturalne
• Osiągnięcia regionu w zakresie przeciwdziałania utracie substancji odżywczych
• Dobre praktyki na poziomie gospodarstwa rolnego
© 2014 BIO Intelligence Service
Ogólne informacje na temat projektu
3 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Zespół projektowy:
‒ BIO by Deloitte (współkierujący)
‒ Ecologic Institute (współkierujący)
‒ AMEC
‒ DTU
‒ Universita degli studi di Milano
‒ Wageningen UR, LEI
• Dodatkowe informacje w serwisie
poświęconym projektowi:
http://www.ecologic.eu/10532
© 2014 BIO Intelligence Service
Cele, zadania i ogólne podejście
4 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Określenie najbardziej obiecujących metod celem lepszego stosowania
substancji odżywczych i zmniejszenia ich ujemnego wpływu
• Studia przypadków
• Publikacja wyników
‒ Dokumenty opracowane dla
każdego z 8 regionów
‒ Cztery konferencje regionalne
‒ Portlaoise, Irlandia – 28
października
‒ Murcja, Hiszpania – 4 listopada
‒ Milan, Włochy – 5 listopada
‒ Poznań, Polska – 13 listopada
‒ Końcowa konferencja w Brukseli
– 18 listopada
Lombardia
- Północny Brabant
Woj. wielkopolskie
Irlandia Południowa i Wschodnia
Murcja
Bretania
Środkowa Dania
Weser - Ems
© 2014 BIO Intelligence Service
Ogólne spojrzenie na woj. wielkopolskie
5 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• 57% powierzchni regionu jest przeznaczona na
cele rolnicze, obejmujące 81% gruntów ornych
(2013 r.)
• 73% gruntów ornych przeznaczonych na
uprawę zbóż (2013 r.)
• 15% krajowego pogłowia bydła (2013 r.)
• 36% krajowego pogłowia trzody chlewnej
(2013 r.)
• Rzeka Warta wpływająca do Zalewu
Szczecińskiego (i do Morza Bałtyckiego).
© 2014 BIO Intelligence Service
Wyzwania w województwie wielkopolskim
6 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Duże stężenie azotu i fosforu w wodzie słodkiej i morskiej
‒ Eutrofizacja wód jezior, zalewów i Morza Bałtyckiego
‒ 65% badanych próbek wód gruntowych z regionu
zawiera powyżej 50 mg NO3-/l
• Emisja amoniaku do powietrza
‒ 4% krajowej emisji amoniaku
‒ Kwaśne deszcze i zakwaszenie gleby,
szczególnie w obszarach leśnych
• Powody utraty substancji odżywczych
‒ Intensywne praktyki rolnicze oraz ścieki komunalne i
przemysłowe
‒ Inne czynniki ryzyka (klimat gleba)
• Rozpraszanie się azotu i fosforu związane z różnorodną działalnością człowieka,
taką jak rolnictwo czy przemysł
Zdjęcie: A. Kozlowska, 2012 r.
© 2014 BIO Intelligence Service
Wpływ utraty substancji odżywczych
7 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• na gospodarstwa rolne
‒ koszty nawozów
‒ koszty rozrzucania obornika
‒ koszty utrzymania żyzności gleby (np.
wapnowanie)
‒ wydajność plonów
• na ekonomię w szerszym znaczeniu
‒ koszty uzdatniania wody pitnej i kontrolowania
jej jakości
‒ koszty usuwania glonów
‒ Wpływ na turystykę (zakazy kąpieli) oraz na
działalność rekreacyjną (np. na wędkarstwo)
‒ Wpływ na zdrowie publiczne
• na środowisko naturalne
‒ wpływ na zbiorniki wodne - eutrofizacja,
rozrost fitoplanktonu
‒ wpływ na różnorodność biologiczną i
ekosystemy Zdjęcie: Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Środowiska w Poznaniu, Poznań 2013
Zdjęcie: Federacja Zielonych GAJA
© 2014 BIO Intelligence Service
Osiągnięcia
8 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Wspólna koordynacja w zakresie priorytetowego obszaru "Nutri" w ramach
strategii UE dla regionu morza bałtyckiego
• Badania dotyczące metod produkcji zintegrowanej i ekologicznej
• Projekt "Samoocena rolników w Polsce dot. substancji odżywczych"
‒ Szkolenie doradców w zakresie rolnictwa
‒ Propozycja rolników dot. dobrej praktyki
• Krajowy Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej (2004 r.)
• Krajowa ustawa o nawozach i nawożeniu (2007 r.)
• Nowe określenie stref NVZ (zagrożonych zanieczyszczeniem
azotanami) na okres 2012-2016 w województwie w Wielkopolskim
Zdjęcie: Federacja Zielonych GAJA
Zdjęcie: Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w
Poznaniu, Poznań 2013
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (1)
9 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Rozdzielanie obornika na fazę ciekłą i stałą
‒ Separacja za pomocą osadzania, separacja
mechaniczna, koagulacja-flokulacja
‒ Frakcja ciekła:
‒ Łatwiejsze przenikanie gnojowicy do gleby
zmniejszenie emisji amoniaku
‒ Duża ilość amoniaku przyswajana bezpośrednio
przez rośliny
‒ Stosunek azotu do fosforu odpowiada uprawom
pastewnym
‒ Frakcja stała:
‒ możliwe kompostowanie -> stabilny materiał
nawozowy bogaty w azot i fosfor
Zdjęcie: Nova Scotia - Uczelnia rolnicza
Zdjęcie: Mukhtar i inni (1999)
‒ oszczędności uzyskane dzięki zużyciu
mniejszej ilości nawozów
‒ kompostowanie wymaga regularnego
napowietrzania
‒ wymaga uwzględnienia (wyższej) zawartości
substancji odżywczych podczas stosowania
w celu uniknięcia nadmiernego nawożenia
‒ koszty zakupu separatora i dodatkowa praca
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (2)
10 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Chłodzona gnojowica
‒ zmniejszenie emisji amoniaku
‒ oszczędności uzyskane dzięki mniejszej ilości
zakupionych nawozów
‒ oszczędności na energii w przypadku instalacji
wymienników ciepła połączonych z miejscem
przechowywania
‒ Wymaga kontroli temperatury miejsc
przechowywania obornika/gnojowicy dzięki
odpowiedniej izolacji i chłodzenia za pomocą
płyt i rur
‒ wymaga uwzględnienia wyższej zawartości
substancji odżywczych podczas stosowania
obornika/gnojowicy w celu uniknięcia
nadmiernego nawożenia
‒ Koszty wynikające ze zmian infrastruktury
Zdjęcie: Rolnictwo w Alberta, Żywność i
rozwój obszarów wiejskich, 2005 r.
Zdjęcia: E. Sindhöj, L. Rodhe 2013 r.
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (3)
11 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
Zdjęcia: Marek Samojeden, 2011 r.
• Rozszerzenie planu gospodarki nawozami
azotowymi na wszystkie placówki rolnicze i
rozwinięcie planu gospodarki nawozami
fosforowymi
‒ dostosowanie ilości stosowanych nawozów
do potrzeb roślin oraz do ilości substancji
odżywczych dostępnych w glebie
‒ mniejsze straty substancji odżywczych
‒ oszczędności uzyskane dzięki mniejszej ilości
zakupionych nawozów
‒ wymaga oszacowania bilansu równowagi
substancji odżywczych dla gospodarstwa
poprzez zastosowanie odpowiedniego
narzędzia i uwzględnienia rodzaju uprawy,
zawartości składników odżywczych w
nawozach, jakości gleby, poprzednich upraw
‒ koszty na analizy gleby, pozostałości i
obornika oraz zwiększone wysiłki przy
gospodarowaniu
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (4)
12 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Korzystanie z odpowiednich metod
stosowania
‒ stosowanie pasmowe lub metody wtryskowe
‒ dokładne rozproszenie wysoce ogranicza
ulatnianie się amoniaku
‒ oszczędności na kosztach dzięki bardziej
efektywnemu wykorzystaniu nawozów
‒wymaga uwzględnienia większej ilości
substancji odżywczych dostępnych w glebie w
celu uniknięcia nadmiernego nawożenia
‒koszty zakupu lub wynajmu sprzętu
‒ryzyko ubicia gleby z powodu ciężkich
urządzeń mechanicznych
Zdjęcie: IPCC w Kaasik, 2012 r. Zdjęcia: P. Nawalany w Pietrzak i inni (2012 r.)
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (5)
13 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Stosowanie poplonów celem zmniejszenia
wypłukiwania substancji odżywczych
‒ pokrywanie gleby poplonami, np. w okresie
zimy
‒ zmniejsza wypłukiwanie azotu oraz odpływ,
zwłaszcza w przypadku gleb piaszczystych
‒ zmniejsza ryzyko erozji gleby i utraty fosforu
‒ polepsza strukturę i żyzność gleby
‒ zwiększa zawartość substancji organicznych
w glebie
‒ zmniejsza zapotrzebowanie na nawozy dla
następnych plonów w przypadku ich
zmieszania z ziemią
‒ koszty na nasiona oraz dodatkowa praca
przy sianiu i pługowaniu
Zdjęcie: L. Zimny, 2012 r.
© 2014 BIO Intelligence Service
Dobra praktyka (6)
14 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Konstrukcja stawów sedymentacyjnych celem
zachowania substancji odżywczych z wód
odpływowych
‒ Mały basen sedymentacyjny oraz filtr z
podmokłego środowiska pokryty typowymi dla
niego roślinami
‒ zachowanie cząstek gleby oraz substancji
odżywczych (zwłaszcza fosforu) z wód
odpływowych
‒ zmniejsza ilość substancji odżywczych poprzez
transformację i ich wykorzystanie przez rośliny
‒ Spowalnia przepływ wód odpływowych
‒ koszty prac celem zwiększenia poziomu gleby
lub poszerzenia części rowu
Zdjęcie: S. Owenius w Pietrzak i inni (2012 r.)
© 2014 BIO Intelligence Service
Dalsze dobre praktyki
15 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
• Dostosowanie metod karmienia celem zmniejszenia stężenia substancji odżywczych w
oborniku:
‒ dostosowanie ilości paszy: karmienie fazowe
‒ zmniejszenie ilości surowego białka
‒ przygotowywanie pokarmu
‒ stosowanie dodatków, takich jak aminokwasy i fitazy
• Zwiększenie wysokości składowanego obornika zwiększa jego ubicie się pod własnym
ciężarem
‒ wymaga posiadania własnego sprzętu, takiego jak ładowarka teleskopowa
• Sprzyjanie uprawom konserwującym (zwłaszcza w przypadku dużych gospodarstw
rolnych)
• Zwiększenie zdolności gleby do zatrzymywania wody dzięki polepszeniu jej struktury i
zwiększeniu w niej zawartości substancji organicznych
‒ stosowanie nawozów organicznych przy jednoczesnym zmniejszeniu ogólnej ilości stosowanych
nawozów
‒ Zmieszanie pozostałości z upraw z ziemią lub rozdrabnianie
© 2014 BIO Intelligence Service
Pytania?
16 Zamknięcie cykli mineralnych - 13 listopada 2014 r.
Kontakty:
‒ Marion Sarteel: msarteel@bio.deloitte.fr (+33 1 55 61 67 84)
‒ Shailendra Mudgal: shmudgal@deloitte.fr
© 2014 BIO Intelligence Service
Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub więcej firm spółki Deloitte Touche Tohmatsu Limited - brytyjskiej, prywatnej spółki z ograniczoną gwarancją, oraz jej sieci firm
członkowskich, z których każda stanowi prawnie oddzielny i niezależny podmiot. Proszę odwiedzić www.deloitte.com/about, celem zapoznania się ze szczegółowym
opisem struktury prawnej spółki Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jej firm członkowskich. We Francji, spółka Deloitte SA jest firmą członkowską spółki Deloitte
Touche Tohmatsu Limited, a usługi profesjonalne są świadczone przez jej podmioty zależne i stowarzyszone.
Spółka Deloitte zapewnia usługi obejmujące audyt, podatki, konsulting oraz doradztwo finansowe dla klientów publicznych i prywatnych z wielu branż. Dzięki światowej
sieci połączonych firm członkowskich w ponad 150 krajach, spółka Deloitte zapewnia światowej klasy kompetencje oraz dogłębne lokalne doświadczenie, aby pomóc
klientom w odniesieniu sukcesu w każdym obszarze działania. Blisko 200 000 specjalistów spółki Deloitte zobowiązało się dorównać do standardów doskonałości.
We Francji, spółka Deloitte korzysta ze zróżnicowanej ekspertyzy, aby sprostać wymaganiom swoich klientów wszelkich rozmiarów i ze wszystkich branż - od wielkich
koncernów międzynarodowych po lokalne małe spółki oraz średnie przedsiębiorstwa. Dzięki wiedzy swoich 7 950 specjalistów i partnerów spółka Deloitte jest wiodącym
przedsiębiorstwem w zakresie usług obejmujących audyt i ryzyko, konsulting, doradztwo finansowe, podatki i przepisy prawne oraz księgowość, opierających się na
wielodyscyplinarnej ofercie i zestawie zasad działania dostosowanych do naszego środowiska
© 2014 BIO Intelligence Service Członek spółki Deloitte Touche Tohmatsu Limited
Recommended