View
3
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Elżbieta Łuczyńska
Zakład Radiologii i Diagnostyki Obrazowej
Centrum Onkologii Instytut im Marii Skłodowskiej Curie Oddział Kraków
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Badanie mammograficzne – metoda radiologiczna badania
piersi,
prowadzenie mammograficznego skryningu
obniża umieralność z powodu raka piersi,
mammografia badanie skryningowe musi podlegać surowym wymaganiom jakościowym,
wymagana jest wysoka jakość zdjęć mammograficznych,
rola technika ma podstawowe znaczenie.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Prawidłowe badanie mmammograficzne -
każda pierś w dwóch projekcjach:
- skośna: przyśrodkowo- boczna (MLO),
- projekcja kranio- kaudalna (CC).
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja skośna:
- kąt lampy ustawiony w zakresie od 40
do 60 stopni w zależności od budowy
pacjentki,
- kasetę ustawiamy równolegle do mięśnia
piersiowego i do tyłu od linii pachowej
przedniej,
- róg kasety umieszcza się niezbyt głęboko
w dole pachowym,
- kobieta stoi przodem do aparatu z ręką
swobodnie opartą na uchwycie.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Pozycja przyśrodkowo – boczna (MLO)
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Pozycja przyśrodkowo- boczna (MLO)
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Pozycja przyśrodkowo- boczna (MLO).
Projekcja skośna:
trzeba sprawdzić:
- czy skóra gruczołu piersiowego nie tworzy
fałdów, które mogą imitować zmianę
ogniskową,
- czy pod płytką znajduje się niewielki
fragment tkanki podsutkowej,
- czy na gruczoł piersiowy nie nakładają się
inne części ciała (obojczyk, ramię, brzuch).
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja skośna uwidacznia:
- cały gruczoł piersiowy,
- mięsień piersiowy w kształcie
trójkąta widoczny do
poziomu brodawki sutkowej,
- brodawka sutkowa prawidłowo
wyprofilowana,
- fałd podsutkowy.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja skośna:
zdjęcia obu piersi muszą być symetrycznie
wykonane ( bez zagięć skóry, dołów
pachowych).
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi Kaseta ułożona zbyt wysoko,
zbyt dużo mięśnia piersiowego,
nieadekwatnie mało gruczołu piersiowego,
brak fałdu podsutkowego.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Kaseta ułożona zbyt nisko,
górna część piersi jest pominięta.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Bark i mięsień piersiowy nie są zrelaksowane,
na zdjęciach zupełny brak mięśnia piersiowego.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Nieprawidłowe ułożenie powoduje obcięcie gruczołu
piersiowego, dołu pachowego i fałdu podsutkowego
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Brak kontaktu ściany klatki piersiowej z kasetą
Pozycja skośna - błędy
Pozycja skośna - błędy
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja kranio- kaudalna:
- uzupełnienie do projekcji skośnej,
- dobrze obrazuje część centralną i przyśrodkową
gruczołu piersiowego,
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja kranio- kaudalna:
- cały gruczoł piersiowy,
- wyrzutowaną, ułożoną
pośrodkowo brodawką
sutkową,
- idealne zdjęcie powinno
uwidocznić niewielki
fragment mięśnia piersiowego,
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja kranio- kaudalna:
zdjęcia powinny być symetrycznie wykonane.
Projekcja kraniokaudalna
zdjęcia powinny być symetrycznie wykonane
Pozycja brodawki
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Zbyt wysokie lub zbyt niskie ułożenie piersi.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi Zbyt wysokie ułożenie piersi:
• Zagięcie piersi w części bocznej,
• brak wyprojektowania brodawki sutkowej.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Znacznik:
w projekcji kranio- kaudalnej na kwadrant
zewnętrzny,
w projekcji skośnej na kwadrant górny,
Odległość brodawki od mięśnia
piersiowego
Odległość brodawki od mięśnia
piersiowego
Złe wyprofilowanie brodawki sutkowej
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe
Najczęściej stosowane projekcje
dodatkowe to:
- zdjęcie celowane lub celowane
z powiększeniem,
- zdjęcie boczne.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
Zdjęcie celowane i powiększone:
Zdjęcie celowane: zastosowanie
punktowego ucisku na małym obszarze
gruczołu piersiowego.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
zdjęcie celowane :
1. dobrze oddziela struktury gruczołu,
2. pozwala na różnicowanie zmian
utworzonych przez nakładanie się
prawidłowych struktur od prawdziwych
zmian ogniskowych.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
zdjęcie powiększone:
- zwiększa odległość pomiędzy obiektem ( pierś)
i detektorem ( film),
- stosuje się powiększenia 1,5 do 2 krotnych,
- zastosowanie mikroogniska wielkości 0,1 mm.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
zdjęcie powiększone
poprawa rozdzielczości dzięki czemu:
1. małe zmiany lepiej widoczne,
2. ocena zarysów zmian bardziej wiarygodna.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
- zdjęcie celowane i powiększone:
1. ocena mikrozwapnień, analiza morfologii
i dystrybucji mikrozwapnień,
2. ocena zarysów zmiany ogniskowej,
3. ocena niejednoznacznych zagęszczeń-
różnicowanie pomiędzy zmianą
„ pozorną” i zmianą ogniskową.
Projekcje dodatkowe:
zdjęcie celowane i powiększone
Pozycjonowanie i rodzaje ułożeń piersi
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi Projekcje dodatkowe:
- projekcja boczna:
1. ocena charakteru mikrozwapnień - jedynie
w tej projekcji widoczny jest poziom
mleczka wapiennego ( efekt „ tea cup”),
2. dla określenia prawdziwego położenia
zmiany,
3. pomaga w określeniu charakteru
niejednoznacznych, asymetrycznych
zagęszczeń.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe:
- projekcja boczna:
obejmuje cały gruczoł piersiowy z niewielkim
fragmentem mięśnia piersiowego oraz
fragmentem tkanki podsutkowej.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane:
- rozszerzona projekcja kranio- kaudalna,
- projekcja „ zrotowana”,
- projekcja styczna,
- projekcja „dolinowa”,
- projekcja „Kleopatry,”
- projekcja kaudo- kranialna.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi Projekcja kraniokaudalna rozszerzona bocznie:
służy do uwidocznienia na zdjęciu osiowym zmian w
zewnętrznych częściach piersi oraz w ogonie Spence’a,
wykonywana jest w przypadku
- klinicznie wyczuwalnych zmian w piersiach w tym
obszarze,
- podejrzanych zmian widocznych jedynie na zdjęciu
skośnym,
lampa ustawiona jak do projekcji kraniokaudalnej,
pacjentka stoi tak aby zewnętrzna część piersi była na kasecie i mogła być uciśnięta.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja kraniokaudalna rozszerzona
przyśrodkowo:
- służy do oceny zmian w przyśrodkowych
kwadrantach piersi,
lampa ustawiona jak do projekcji
kraniokaudalnej,
przyśrodkowa część piersi jest ułożona na
kasecie kosztem pozostałych obszarów piersi.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja styczna:
- służy do oceny zmian skórnych i podskórnych,
- do oceny zmian wyczuwalnych przesłoniętych
przez miąższ gruczołu piersiowego,
wykonujemy jeśli badanie USG nie może być
wykonane lub jest ujemne.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi Projekcja „zrotowana” służy do wykluczenia
zmian powstałych przez nakładanie się
prawidłowych struktur. - w ułożeniu jak do projekcji kranio-kaudalnej rotuje
się pierś: część górna przyśrodkowo a część dolna
bocznie,
- jeśli zmiana na wykonanym zdjęciu przesunie
się przyśrodkowo, to znaczy, że znajduje się w górnych
kwadrantach piersi, a jeśli zewnętrznie to znajduje się
w dolnych kwadrantach.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcja „dolinowa”
umożliwia dobre obrazowanie części
przyśrodkowej piersi położonej blisko ściany klatki
piersiowej.
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane: projekcja „Kleopatry,”
- rzadko wykorzystywana projekcja do obrazowania dolnego piętra pachy,
- ramię aparatu ustawione jest pod katem 30 stopni,
- pacjentka powinna się pochylić do przodu i w bok (trudne dla kobiet starszych).
Pozycjonowanie
i rodzaje ułożeń piersi
Projekcje dodatkowe rzadziej stosowane:
projekcja kaudo- kranialna:
- u pacjentek z wadami postawy (kyfoza),
- zmiany położone na granicy górnych
kwadrantów, blisko ściany klatki
piersiowej ,
- przy badaniu mammograficznym mężczyzn.
Dziękuję za uwagę
Recommended