View
214
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego.
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego obejmuje zarówno sferę psychiczną,
jak i sferę fizyczną. Oba obszary przygotowania są bardzo ważne, a czynności,
jakie podejmuje w ich ramach pielęgniarka, należą do istotnych elementów
stanowiących o bezpieczeństwie pacjenta i pomyślnym przebiegu zabiegu
operacyjnego.
Przygotowanie psychiczne chorego do operacji
Przed zabiegiem operacyjnym, jak i przed każdym badaniem, zwłaszcza
inwazyjnym, pacjent może odczuwać niepokój.
Lęk towarzyszący zabiegowi ma z reguły ścisły związek z :
• rozległością planowanego zabiegu operacyjnego,
• z osobowością chorego,
• wiekiem pacjenta,
• z płcią ( badania wskazują iż kobiety wykazują wyższy poziom
lęku niż mężczyźni ),
• z wykształceniem,
• z rokowaniem,
• ze znieczuleniem, ( znieczulenie samo w sobie może być
stresogenne, zwłaszcza znieczulenie ogólne z „wyłączeniem”
świadomości i odruchów- pacjent jest wówczas całkowicie zależny
od osób drugich i obsługiwanej przez nie aparatury medycznej )
Pacjent z wysokim poziomem lęku może podchodzić do wszelkich procedur
medycznych podejmowanych na jego ciele z dużą rezerwą ( a przez to może nie
wyrazić na nie zgody).
Ważna jest zatem przedoperacyjna rozmowa z chorym, mająca na celu
wyjaśnienie wszelkich niezrozumiałych dla niego kwestii.
Przygotowanie psychiczne pacjenta do zabiegu operacyjnego polega przede
wszystkim na wyjaśnieniu mu nurtujących go kwestii i rozwianiu wszelkich
wątpliwości związanych z procesem leczenia i zabiegiem operacyjnym.
Przygotowanie psychiczne może podejmować lekarz, pielęgniarka, psycholog –
każdy w ramach swojej wiedzy i kompetencji.
Dostarczenie informacji interesujących pacjenta prowadzi do redukcji napięć i
niepewności, co powoduje poprawę stanu emocjonalnego chorego oraz
zadowolenie z kontaktu z zespołem leczącym, są zadowoleni ze sposobu
leczenia, mniej skłonni do skarg, a rekonwalescencja przebiega u nich szybciej.
Należy jednak pamiętać, że zbyt obszerna informacja może niekiedy
powodować wzrost poziomu lęku u pacjenta, dlatego też należy dostarczać mu
treści najważniejszych i przydatnych w danym momencie.
Pielęgniarka powinna mieć duży udział w edukacji chorego –
• udziela informacji medycznej zgodnie z aktualna wiedzą i ze
swoimi kompetencjami,
• poprzez rozmowę z chorym zmniejsza poczucie lęku,
towarzyszącemu pacjentowi w czasie hospitalizacji,
• rozmawia z chorym przeddzień zabiegu operacyjnego,
• rozmowa z pielęgniarką powinna wyjaśniać zasady oraz celowość
przygotowania do zabiegu operacyjnego,
• rozmowa ma zapewnić poczucie bezpieczeństwa poprzez uzyskanie
dodatkowych informacji na temat czekających go zabiegów i
procedur ( np. wlew doodbytniczy, golenie pola operacyjnego),
• rozmowa pielęgniarki z pacjentem ma rozwiać jego ewentualne
wątpliwości, które mogą powodować u niego stan napięcia
emocjonalnego.
Przygotowanie fizyczne chorego do operacji.
1. Wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych:
• grupa krwi i czynnik Rh,
• morfologia krwi,
• podstawowe badania biochemiczne( sód, potas, glukoza)
• EKG,
• Inne badania w zależności od stanu aktualnego pacjenta, jego
choroby podstawowej oraz chorób współistniejących a także od
rodzaju planowego zabiegu operacyjnego (np. czas krwawienia i
krzepnięcia, mocznik, kreatynina, poziom określonych hormonów,
badanie ogólne moczu, RTG i inne).
2. Pomiar wzrostu i masy ciała.
3. Dążenie do optymalizacji stanu zdrowia pacjenta, tak, aby podejmowany
zabieg operacyjny był przeprowadzony w czasie i w warunkach najbardziej
dla niego korzystnych. Optymalizacja stanu zdrowia chorego, ze szczególnym
zwróceniem uwagi na układ krążenia, oddechowy, pokarmowy, nerki,
choroby endokrynologiczne, hematologiczne, neurologiczne oraz zaburzenia
elektrolitowe.
4. Odpowiednie przygotowanie do zabiegu operacyjnego pacjenta z cukrzycą.
• systematyczna kontrola glikemii
• podawanie w ciągłym wlewie dożylnym tzw. GIK z optymalną
( ustaloną przez lekarza ) dawką insuliny krótko działającej lub
płyny infuzyjne niezawierające preparatów 5- 10 % glukozy, np.
0,9% NaCl, PWE.
5. Rozmowa pacjenta przygotowywanego do zabiegu operacyjnego z lekarzem
anestezjologiem. Ma ona na celu ocenę ryzyka znieczulenia, ocenę
aktualnego stanu chorego i współistniejących chorób, analizę wymaganych i
stosowanych do rozpoznania wyników badań laboratoryjnych i dodatkowych
oraz zlecenie choremu leków uspakajających w przeddzień i w dniu operacji.
6. Przygotowanie przewodu pokarmowego pacjenta
• operacja w trybie nagłym, to zabieg nie wcześniej niż 4- 6 godz., od
momentu spożycia ostatniego posiłku,
• założenie sondy żołądkowej w celu opróżnienia żołądka, aby
zapobiec zachłystowemu zapaleniu płuc, jeśli operacja ma być
przeprowadzona natychmiast
• jeśli zabieg w trybie planowym to wstrzymanie się od spożywania
posiłków stałych i płynnych na minimum 6 – 8 godz.,
7. Przygotowanie pola operacyjnego :
• pozbawienia owłosienia skóry wokół planowanego cięcia
chirurgicznego
• wykonanie wieczornej toalety całego ciała ze szczególnym
uwzględnieniem miejsca planowego cięcia samodzielnie przez
chorego lub przez pielęgniarkę(a jeśli jest to możliwe to też toalety
rannej).
Golenie pola operacyjnego powinno odbywać się w dniu zabiegu, wyjątkowo
w przeddzień operacji. Najmniejsze ryzyko zakażenia okolicy planowego cięcia
chirurgicznego występuje wówczas, gdy czas między goleniem a rozpoczęciem
zabiegu operacyjnego jest krótszy niż 1- 2godziny przed planowym zabiegiem
operacyjnym.
8. Poinformowanie pacjenta o tym, że:
• paznokcie u rąk i nóg pacjenta w czasie zabiegu
powinny być pozbawione lakieru,
• na okres zabiegu powinien zdjąć wszystkie metalowe ozdoby –
obrączki, pierścionki, kolczyki, bransolety, naszyjniki, spinki do
włosów, itd.,
• wyjąć/usunąć sztuczne protezy zębowe, okulary, szkła kontaktowe,
• kobiety w okresie okołooperacyjnym nie powinny malować ust i
skóry wokół oczu,
• osoby, które mają długie włosy powinny je na okres zabiegu spleść
w jeden warkocz,
• jeśli pacjent posiada protezy kończyn i jeśli umocowanie protez
uniemożliwia swobodny dostęp do pola operacyjnego, czy też
utrudnia pacjentowi oddychanie w pozycji leżącej na stole
operacyjnym to wówczas takie protezy przed zabiegiem należy
zdjąć/odczepić,
• pacjent bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym powinien
oddać mocz w celu opróżnienia pęcherza moczowego,
9.W dniu operacji, u chorych ze współistniejącymi żylakami kończyn dolnych,
bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym bandażowanie kończyn
dolnych bandażem elastycznym – opaską uciskową, oraz na zlecenie lekarza
podaje pacjentowi drogą podskórną preparat heparyny drobnocząsteczkowej.
Rodzaj, dawkę leku i godzinę jego podania ustala lekarz indywidualni dla
operowanego pacjenta
10.W dniu zabiegu operacyjnego pielęgniarka podaje pacjentowi przed
planowanym zabiegiem operacyjnym leki i płyny infuzyjne w rodzaju,
dawce i godzinie podania określone przez lekarza w pryzmacie planowanej
operacji.
11.Leki, których podawanie w okresie okołooperacyjnym powinno być
kontynuowane:
• obniżające nadkwaśność i gastrokinetyczne,
• przeciwpadaczkowe,
• przeciwnadciśnieniowe, przeciwdusznicowe, antyarytmiczne,
• przeciwparkinsoidalne
• antypsychotyczne i anksjolityczne,
• kortykosteroidy,
• przeciwastmatyczne,
• immunosupresyjne,
12. Leki, których podawanie w okresie okołooperacyjnym powinno być
wstrzymane lub powinny być wprowadzone preparaty alternatywne:
• przeciwkrzepliwe i przeciwpłytkowe,
• przeciwcukrzycowe,
• aspiryna i inne leki przeciwzapalne,
• moczopędne,
• doustne antykoncepcyjne i zastępcza terapia hormonalna.
13. Podanie premedykacji, która ma na celu zmniejszenie niepokoju, lęku,
zmniejszenie wydzielania w drogach oddechowych, nasilenie
działania środków anestetycznych, zahamowanie nudności i wymiotów
pooperacyjnych, uzyskanie amnezji, zmniejszenie objętości i podwyższenie
pH soku żołądkowego, osłabienie ruchów wagalnych.
14. Wyposażenie pacjenta w szpitalną bieliznę osobistą, która należy założyć
rano, w dniu zabiegu.
15. Powstrzymanie się od palenia tytoniu, najlepiej już na kilka dni przed
planowanym zabiegiem. Nie ma to istotnego wpływu na szereg zmian w
organizmie chorego dokonywanych przy współudziale tytoniu na
przestrzeni niekiedy wielu lat nikotynizowania, może jednak zapobiec
niekorzystnemu działaniu tlenku węgla i nikotyny w okresie
okołooperacyjnym. Gwałtowne przerwanie nałogu, jakie ma miejsce przy
nagłym, ostrodyżurowym zabiegu operacyjnym, może korelować ze stanami
niepokoju, zaburzeniami snu oraz z ogólna drażliwością. Ponadto
pooperacyjne powikłania płucne występują u palaczy sześciokrotnie częściej,
a ryzyko wzrasta do 70% w porównaniu z osobami, które nie palą tytoniu.
U palaczy częściej występuje skurcz krtani i kaszel podczas wprowadzania
do znieczulenia. Palacze w okresie pooperacyjnym są także bardziej od
niepalących narażeni na śmiertelne powikłania choroby niedokrwiennej
serca. Palenie tytoniu wpływa również na częstość powikłań
gojenia się ran pooperacyjnych. Dym papierosowy zawiera ponad 4000
substancji, które w różny sposób działają na układ krążenia, oddechowy,
pokarmowy, nerki, hemostazę i system immunologiczny, wpływając tym
samym na metabolizm leków i samopoczucie chorego.
Błędy przedlaboratoryjne w praktyce pielęgniarskiej.
Pobieranie krwi do analiz laboratoryjnych.
Wyniki badań laboratoryjnych są istotnym elementem postępowania
diagnostycznego. Pomagają one w ustaleniu rozpoznania choroby i pozwalają na
bieżące monitorowanie procesu leczenia, a przez to przyczyniają się do powrotu
pacjenta do zdrowia.
Błąd przedlaboratoryjny zależy m.in. od standaryzacji pobierania materiału
biologicznego od pacjenta( krew i inne tkanki), przechowywania i
przygotowywania materiału biologicznego do badań oraz od jakości
wyszkolenia personelu medycznego.
Błąd przedlaboratoryjny jest związany z wieloma zjawiskami fizjologicznymi,
takimi jak: rytmy dobowe, sezonowe, fizjologiczne (ciąża, cykl miesięczny),
przyjmowane leki, interakcje z odczynnikami- wpływ analityczny, stan
organizmu ( wysiłek, spoczynek, pozycja ciała przy pobieraniu materiału –
głównie krew, okres po posiłku lub na czczo, rodzaj i obfitość pokarmów w
diecie, używki), hemoliza, wiek i płeć.
Błędy przedlaboratoryjne nie zmieniają wiarygodności analitycznej wyniku, ale
zmniejszają, albo wręcz eliminują jego wiarygodność diagnostyczną
Do błędów przedlaboratoryjnych należy także tzw. „ błąd trywialny” ( duży,
podstawowy błąd) – pobranie materiału do badań laboratoryjnych od
niewłaściwego pacjenta oraz złe, tj. niewłaściwe oznakowanie materiału już
uzyskanego (np. opisanie pobranego materiału biologicznego danymi
identyfikującymi innego chorego).
Pielęgniarka pracująca w oddziale i pobierająca materiały biologiczne do badań
Od chorego ma wpływ na jakość przez nią próbek !
Pobieranie krwi – ogólne zalecenia i uwagi :
• Skórę przemywa się 70% roztworem alkoholu etylowego ( wyjątek
stanowi pobranie próbki krwi do oznaczenia poziomu alkoholu we
krwi, kiedy stosujemy roztwór wodny Rivanolu), a następnie
należy poczekać na całkowite wyschnięcie odkażonej skóry.
• Opaskę uciskowa zakładamy 7 -10cm powyżej miejsca planowego
nakłucia żyły
• Założenie opaski - stazy ma być krótkie w czasie ( nie dłużej niż
1minuta). Długi czas ucisku opaski przed pobraniem krwi
powoduje przemieszczenie wody i substancji małocząsteczkowych
do przestrzeni pozanaczyniowej w obrębie uciśniętego naczynia
żylnego, co w konsekwencji prowadzi do miejscowego
zagęszczenia krwi a w rezultacie fałszywie podwyższony poziom
niektórych parametrów ( głównie białka całkowitego, albumin,
hemoglobiny, i wapnia).
• Długotrwały ucisk pięści albo kilka mocnych ruchów pięścią
wywiera podobny wpływ jak zaciśnięta staza i daje fałszywe
wyniki.
• Pobieramy krew z żyły przy pomocy igły. Pobieranie krwi przez
wprowadzenie uprzednio do żyły kaniuli (tzw. venflonu) jest
dopuszczalne tylko w wyjątkowych sytuacjach np. kruche, pękające
naczynia żylne u starszych osób, nagły stan hipowolemii). Kaniula
żylna przed pobieraniem krwi do badań musi być jednak dokładnie
oczyszczona czyli przemywana fizjologicznym roztworem chlorku
sodu ( 5-20ml 0,9%NaCl), a następnie pobieramy 5ml krwi, która
odrzucamy. Dopiero następna porcja krwi może być dopuszczona
do badań laboratoryjnych.
• Krwi pobranej przez venflon nie wolno używać do badań układu
krzepnięcia.
• Krew do badań nie może być pobrana z żyły, do której w tym
samym czasie podaje się leki we wlewie kroplowym.
• Krew z takiego naczynia żylnego może być pobrana po upływie 30
minut (czas potrzebny na ustalenie się równowagi wodno-
elektrolitowej) od zakończenia podawania leków drogą kroplową.
Czynniki wpływające na poprawność wyniku badania laboratoryjnego
1.Zależność wyniku od rytmu dobowego.
Zmianie ulegają : stężenia jonów żelaza, potasu, niektórych hormonów.
• Powszechnie przyjęte wartości prawidłowe dla większości
badanych składników krwi dotyczą materiału pobranego w godz.
7.00-9.00 rano.
• Pacjent do większości pobrań krwi musi pozostać na czczo,
najlepiej 12-15godzin po ostatnim posiłku. Spożyty posiłek
podwyższa stężenie krwinek białych, glukozy, trójglicerydów.
• Pacjent powinien odstawić leki dotychczas przyjmowane i przyjąć
je dopiero po pobraniu krwi.
2.Zależność wyniku od szybkości zasysania krwi do strzykawki.
• Nadmierne podciśnienie przy zasysaniu próbek krwi do strzykawki
lub nadciśnienie przy wyciskaniu krwi do probówki mogą
powodową hemolizę erytrocytów.
• Zbyt szybka aspiracja może zmienić stężenie elektrolitów.
• Należy unikać przestrzeni martwej w strzykawce, która zawiera
powietrze, może ona powodować zmianę oznaczanych parametrów.
3. Zależność wyniku od rodzaju materiału (szkło, plastik), z którego są
wykonane probówki i strzykawki.
• Różnica dotyczy ilości oznaczanych trombocytów – we krwi.
W pojemnikach szklanych liczba płytek krwi jest o 15-20%
mniejsza niż w plastikowych naczyniach.
4. Zależność wyniku parametrów układu krzepnięcia od stosowanego leku
antykrzepliwego i czasu pobrania krwi.
• W przypadku stosowania ciągłego dożylnego wlewu heparyny
pierwsze badanie wykonuje się po upływie 4-5godzin od
rozpoczęcia wlewu.
• W przypadku stosowania wstrzyknięć podskórnych heparyny
drobnocząsteczkowej zaleca się pobranie krwi przed kolejnym
podaniem tego leku.
• Krew pobrana do badań układu krzepnięcia musi być dostarczona
do laboratorium nie później niż w 30 minut od chwili pobrania z
żyły.
5. Zależność wyniku od czasu, jaki upłynął od momentu pobrania próbki krwi
do momentu dostarczenia jej do laboratorium i wykonania analizy laboratoryjnej
oraz miejsca przechowywania pobranych próbek krwi.
• Należy unikać długiego przechowywania próbek krwi (optymalny
czas – do 30 minut od pobrania krwi).
• Unikanie niewłaściwego przechowywania pobranej krwi: wysokie
temperatury, np., przy grzejnikach, piecach, kaloryferach, w
miejscach nasłonecznionych, oraz niskich temperaturach, np. w
lodówce.
Recommended