View
219
Download
2
Category
Preview:
DESCRIPTION
Recensie van 'Boven in de stad'.
Citation preview
Elke lente gaf Liedewij Loorbach vele euro’s uit in het tuincentrum. Maar elke keer weer zag ze dat geld op haar balkon in rot en verdroging opgaan. “Wat doe ik verkeerd?”, vroeg ze zichzelf vertwijfeld af. Haar ontdekkingstocht leidde tot de gids Boven in de stad, groentips voor je balkon. In Buitenleven alvast wat tips voor beginnende balkonbeplanters.
Tekst Liedewij Loorbach
Tafels, krukjes, haken
aan het plafond en bakken
aan de reling. Het zijn han-
dige trucjes om op je balkon
meer ruimte te creëren.
Je balkon beplantenWelke pot?In wat voor pot je je balkonplanten zet, maakt
niet veel uit. De plastic of terracotta bakken uit
de winkel zijn altijd goed, maar als jij dat wilt,
kun je ook een emmer gebruiken als pot. Of
een wijnkoeler, een jampot of zelfs een fietstas.
Wat essentieel is: er moeten gaten in zitten.
Zonder gaten blijft overtollig water staan, gaan
de wortels rotten en begeeft uiteindelijk de
hele plant het. De gaten moet je weer afdek
ken om te voorkomen dat de aarde wegspoelt.
Doe dit bijvoorbeeld met terracotta scherven
of steentjes. Die zorgen ook voor een betere
vochtregulering. Ze houden namelijk vocht
vast als appeltje voor de dorst in drogere
tijden. Met scherven en stenen wordt de pot
ook zwaarder, zodat hij minder snel omwaait.
VerpottenVaste planten moeten eens in de paar jaar
verpot worden naar een grotere plek met
nieuw voedsel. Aan de wortels kun je zien
wanneer dit nodig is. Als de wortels uit de
gaten onderin de pot komen, wordt het tijd
voor meer ruimte. Geef de plant een pot die
twee maten groter is dan de vorige. Wil je niet
dat de plant groter wordt, snijd of knip dan
maximaal een derde van de wortels af. Op die
manier zal de plant eerst gaan werken aan een
gezond wortelstelsel en niet meer groeien.
Zorg wel dat je de plant ook wat snoeit, zodat
wortels en plant in proportie blijven. Voor ver
potten geldt: doe het in een periode dat de
plant niet hard groeit en bloeit. Verpot daarom
bij voorkeur in het najaar.
Voorkom uitdrogingPlanten staan vaak onder het balkon van de boven
buren, waardoor ze geen regenwater over zich heen
krijgen. Het water in de potten verdampt bovendien
snel en de planten kunnen niet met hun wortels water
van meters verderop halen zoals hun soortgenoten in
de tuin. Verdroging ligt daarom altijd op de loer. Geef
in de zomer elke dag water. In de lente en herfst vol
staat eens per week en in de winter hoef je bijna geen
water te geven. Als de aarde in de pot heel droog
geworden is, kan het gebeuren dat een plens water er
zo doorheen zakt, zonder dat de aarde iets van vocht
heeft opgenomen. Laat de plant dan (gewoon inclu
sief pot) tien minuten soppen in de wasbak, zodat de
uitgedroogde aarde weer vocht gaat opnemen.
De juiste plekZorg dat de planten op de plek staan waar ze van houden. Komt op jouw balkon nooit een
zonnestraal, koop dan geen planten die niet zonder zon kunnen. Heb je een heet balkon
op het zuiden, zet je hoge tuintje dan niet vol met planten die liever op een meer beschutte
plek staan.
Zonliefhebbers zijn:
• Afrikaantjes (eenjarige plant): oranje, vrolijk, sterk en gemakkelijk
• Lobelia (eenjarige plant): blauwe, kelkachtige bloemetjes voor in de hangbak
• Meisjesogen (vaste plant): met verleidelijke citroengele ogen
• Lavendel (vaste plant): voor het Frankrijkgevoel op je balkon
Schaduwliefhebbers zijn:
• Vlijtig liesje (eenjarige plant): pronkt ook in de schaduw de hele zomer met bloemen
• Primula (eenjarige plant): voor vrolijkheid in het vroege voorjaar
• Hosta (vaste plant): bijzondere bloemen heeft hij niet, maar zijn bladeren zijn overdadig
• Bamboe (vaste plant): sterk, groeit ongebreideld door en geeft dat fijne, ruisende effect
BasilicumBasilicum heeft veel water
nodig. Vergeet je het een paar
dagen en hangen de stengels er
neerslachtig bij, gooi de plant dan niet
meteen weg. Probeer een flinke slok
water en er bestaat een kans dat
hij er een paar uur later weer
kwiek bij staat.
62 BUITENLEVEN 2010 aprIL/mEI 63
Bel &
win
Laat planten klimmenKlimplanten zijn ideaal voor tegen die saaie
zijkanten van je balkon of de spijlen van het
hekwerk. Houd een klimplant wel in de gaten,
zodat hij niet terechtkomt waar je hem niet
wilt hebben. Bind als het nodig is de ranken
samen en vast zodat hij niet gaat hangen.
Naar eenjarige klimmers kun je elke week
bewonderend kijken. Ze grijpen en kronkelen
namelijk om zich heen en groeien hard. Mooie
voorbeelden zijn: Suzannemetdemooie
ogen, OostIndische Kers en klimmende
winde. Vaste klimplanten groeien langzamer.
Daar moet je dus wat geduld mee hebben.
Kies bijvoorbeeld voor clematis, blauwe regen
of bij een balkon op het zuiden een druif.
Eten van je balkonDa’s klein geluk. Terwijl je met links in de tomatensaus roert, grijp je met
rechts wat verse basilicum van je balkon. Veel moeite hoef je hiervoor niet
te doen, want kruiden groeien prima op het balkon. Ook veel groenten doen
het in een pot. Bedenk wel dat de planten waar je vruchten van eet (tomaat,
paprika, aardbei, komkommer) veel zon nodig hebben, willen ze goed
groeien en lekker smaken. Bladgroenten zoals sla en rucola hebben minder
zon nodig. Ook de groenten waar je de wortel of knol van eet, kunnen met
wat minder toe (radijs, wortel, aardappel). Al hebben ze wel zon nodig om te
kunnen groeien.
Speel landjepikHoge tuintjes zijn altijd te klein. De truc is om met de beperkte ruimte die je hebt
een maximum effect te bereiken. Speel een soort landjepik met de lucht. Aan de
reling kun je een hele tuin bouwen als je wilt. Allerlei soorten planten kun je er
kwijt: bloembollen, kruiden en radijsjes. De meeste planten worden niet zo groot,
terwijl je balkon al snel zo’n tweeënhalve meter hoog is. Probeer van die hoogte
gebruik te maken door planten op verschillende niveaus te zetten. Zet bijvoor
beeld iets op de grond, iets op een krukje en daarachter een heel grote plant met
daarnaast plantjes op een hoge kruk.
Planten ophangen is ook een leuke manier om meer plek te creëren. Overal kan
een haakje in, dus overal kan een plantenpot aan. Hoog, laag, een klein bakje,
een lange bak, wat je wilt. Ook op je muur kun je met niveaus werken. Hoger op
de muur is meestal minder zon: dat is een goede plek voor varens. Die zorgen
voor een mooie, groene weelderigheid boven je hoofd.
In het boek Boven in de stad, groentips voor je balkon vind je
nog veel meer beplantingstips voor je balkon. Voor iedereen die
geen tuin en geen ervaring heeft, maar toch verlangt naar een
groene oase midden in de stad.
Boven in de stad van Liedewij Loorbach, ISBN 9789021547572,
€ 15, (Kosmos Uitgevers).
Kans maken op een van de tien exemplaren? Bel tussen
2 april en 15 mei 0909-0400317 (€ 0,60 p/g).
Meer info?Kijk op www.bovenindestad.nl voor weetjes, voorproefjes,
beelden en filmpjes van de auteur. Ook kun je hier met je
eigen balkon meedoen aan een prijsvraag.
De eenjarige mandevilla
houdt van een zonnetje en
groeit enorm hard. Zet er twee
of drie naast elkaar en je hebt
al snel een groene wand
met hier en daar een
felle bloem.
Verse tomaatOok op een balkon kun je smakelijke
tomatenplanten grootbrengen. Een
vereiste voor een lekkere tomaat is de zon.
Zorg dat de aarde altijd vochtig is. Zet de
pot liefst op een schaal, zodat het teveel
aan water daarin wegloopt, maar altijd
beschikbaar blijft. Bind de plant op
en verwijder overtollig groeisel
om de tomaten tot het uiterste
te laten presteren.
MunttheeOp driehoog zet je met
gemak je eigen verse muntthee.
Snijd een paar gezonde munttakjes scherp
en schuin af en steek ze in een glas water. Na
een paar weken zitten er flinke wortels aan en
steek je de stengels in een potje losse aarde.
Geef voldoende water, zorg dat de stekken
het niet te koud krijgen en niet in de
volle zon staan en al snel heb je
een paar flinke planten.
Als je een
balkon op het zuiden
combineert met een goede
zomer dan kunnen er zelfs op
je balkon nog zoete druiven gaan
groeien. Plant geen druiven als je
al last hebt van duiven: die lus-
ten ze namelijk ook.
64 BUITENLEVEN 2010 aprIL/mEI 65
Recommended