View
178
Download
9
Category
Preview:
DESCRIPTION
Regeneracja lamp elektronowych Aleksander Zawada 3 października 2010 r. Regeneracja nie wymagająca rozhermetyzowania lampy Regeneracja wymagająca rozhermetyzowania lampy. Uszkodzenia nie wymagające rozhermetyzowania lampy. Poluzowanie cokołu Odpadnięcie metalizacji - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Regeneracja lamp elektronowych
Aleksander Zawada
3 października 2010 r.
• Regeneracja nie wymagająca rozhermetyzowania lampy
• Regeneracja wymagająca rozhermetyzowania lampy
Uszkodzenia nie wymagające rozhermetyzowania lampy
• Poluzowanie cokołu
• Odpadnięcie metalizacji
• Odlutowanie doprowadzenia na bańce
• Niektóre przypadki zwarć międzyelektrodowych
• Niektóre przypadki urwania doprowadzeń
• Częściowa utrata luminacji oka magicznego
• Niektóre przypadki częściowej utraty emisji
i/lub częściowej utraty próżni
• Emisja elektronów z siatki sterującej
Uszkodzenia wymagające rozhermetyzowania lampy
• Przepalenie grzejnika w lampie pośrednio żarzonej
• Przepalenie katody w lampie bezpośrednio żarzonej
• Utrata emisji, wymagająca wymiany katody• „Zatrucie” luminoforu w oku magicznym,
nie dające się usunąć innymi sposobami• Niektóre przypadki utraty próżni
Część pierwsza
USZKODZENIA NIE WYMAGAJĄCE ROZHERMETYZOWANIA LAMPY
Poluzowanie cokołu• Naprawa doraźna: przez usztywnienie taśmą izolacyjną
• Naprawa docelowa: Poprzez odlutowanie i demontaż cokołu (niekiedy konieczne odmoczenie w wodzie lub mieszaninie rozpuszczalników: aceton, alkohol etylowy, estry, węglowodory), wykonanie przedłużeń doprowadzeń, przyklejenie cokołu i przylutowanie doprowadzeń. Do cokołowania zalecany jest kit gliptalowy.
Kit gliptalowy
Składniki:
• żywica gliptalowa (produkt kondensacji bezwodnika kwasu ftalowego i gliceryny)
• Tlenek cynku
• Mączka marmurowa
• Rozpuszczalnik- aceton. Sporządza się papkę, którą cokołuje się lampy na zimno.
!!!Nie zaleca się stosować klejów epoksydowych, jak np. distal, gdyż może powodować pęknięcia lamp.
Odpadnięcie metalizacji
• Naprawa przy użyciu sprayów przewodzących, głównie na bazie grafitu
• W przypadku całkowicie zdartej metalizacji można spróbować srebrzenia chemicznego.
Srebrzenie chemiczne
• Przedmiot musi być starannie oczyszczony i odtłuszczony (woda z detergentem, potem stężony kwas siarkowy z dwuchromianem potasu, potem woda destylowana dwukrotnie).
• Przedmiot musi być uczulony przez natarcie chlorkiem cyny (po natarciu spłukać).
• Dwa roztwory srebrzące: A: tlenek srebra rozpuszczony w amoniaku (tlenek srebra otrzymuje się przez strącenie z azotanu srebra roztworem wodorotlenku sodu) B: wodny roztwór glukozy.
Skuteczne srebrzenie wymaga podwyższenia temperatury do co najmniej 40 stopni Celsjusza.
Uwaga: roztwory można sporządzać jedynie z wody destylowanej.
Odlutowanie doprowadzenia na bańce
• Wymaga oczyszczenia doprowadzenia, pobielenia, przyklejenia (jak przy cokołowaniu) i przylutowania.
Niektóre przypadki zwarć międzyelektrodowych
• udaje się usunąć poprzez przepuszczenie dużego prądu między zwartymi elektrodami. Metoda ta może jednak spowodować przepalenie doprowadzeń.
Urwanie doprowadzenia
• Można usunąć przez ostrożne podpiłowanie szkła i dolutowanie do doprowadzenia przewodu. Dalej postępuje się jak w poprzednio opisanym uszkodzeniu.
Utrata luminancji oka magicznego
• Może być spowodowana utratą emisji przez katodę
• Może być spowodowana „zatruciem” luminoforu
• Może być spowodowana obiema przyczynami
Utrata luminancji oka magicznego
• Czasami bywa doraźnie usuwana przez podwyższenie napięcia żarzenia lub napięcia anodowego. Takie postępowanie prowadzi jednak nieuchronnie do zużycia lampy.
Utrata luminancji oka magicznego
• Spowodowana utratą emisji katody
Może być niekiedy usunięta przez przeżarzenie katody w czasie kilku minut przez podwyższenie napięcia żarzenia nawet do 2x Uż.
Taki zabieg może jednak popsuć próżnię.
Utrata luminancji oka magicznego
• Może być częściowo usunięta poprzez wygrzanie luminoforu w piecu indukcyjnym. Zanieczyszczenia odparowują, zaś powierzchnia ekranu oczyszcza się. Zabieg bywa skuteczny dla wskaźników z ekranem okrągłym. Zabieg prowadzi z reguły do częściowego zatrucia katody. Katodę trzeba odtruwać przez przeżarzenie.
Utrata luminancji oka magicznego
Niektóre przypadki częściowej utraty emisji Dają się usunąć przez:
-Przeżarzenie katody (aktywacja termiczna)-Przeżarzenie połączone z obciążeniem lampy
(aktywacja prądowa i termiczna)
Szczegóły w artykule R. Dobrodzieja – Radioamator i Krótkofalowiec
Niektóre przypadki częściowej utraty próżni
• Można usunąć przez rozpylenie getteru (jeśli był to getter AlNiBa lub BaAl)
• Można usunąć przez odpowiednio długą pracę lampy w określonych warunkach zasilania (praca zbliżona do pracy pompy jonowo-sorpcyjnej)
Część druga
• Uszkodzenia wymagające rozhermetyzowania lampy – uszkodzenia grzejnika i katody. Tego typu naprawy nie są zawsze możliwe, wymagają zaplecza sprzętowego i pochłaniają dużo czasu.
Minimum sprzętowe • Palniki: ręczny i stołowy gaz-powietrze• Zatapiarka pionowa• Piec do odprężania szkła, piec indukcyjny• Łopatki grafitowe i inne drobne narzędzia
szklarskie• Stanowisko pompowe, pozwalające na uzyskanie
próżni 10-6 Tr• Zgrzewarka punktowa• Pilarka z tarczką diamentową• Minimalne zaplecze chemiczne
Minimum sprzętowe-palniki
Minimum sprzętowe-układ pompowy
Układ zawiera pompę obrotową, dyfuzyjną, próżniomierze i pozwala na dołączenie pompowanych lamp.
Minimum sprzętowe- zgrzewarka punktowa
Sprzęt pożądany
• Piec próżniowy
• Piec wodorowy
Piec próżniowy
Rozhermetyzowanie
Zdjęcie cokołu i rozcięcie lampy wzdłuż kryzy spłaszcza
Usunięcie uszkodzonych katod i getteru
Usunięcie soli baru z nóżkiPłukanie w rozcieńczonym HNO3, potem wodą destylowaną
Usunięcie soli baru z nóżki
Wykonanie nowych katod
…z odpowiedniego stopu niklu (tzw. nikiel katodowy)
Odtłuszczenie katod
…w myjce ultradźwiękowej. 2x PER, 2x alkohol etylowy
Usunięcie pozostałości chloru
…Przez wygotowywanie w czasie 5 minut w wodzie destylowanej
Suszenie katod
Nakładanie pasty emisyjnej Składniki pasty emisyjnej:
-lepik nitrocelulozowy (nitroceluloza+ octan butylu)-węglany Ba-Sr-Ca-octan butylu jako rozcieńczalnik-pożądane dodatki: węglan dwuetylu, szczawian dwuetylu
Dygresja- sporządzanie składników pasty
-Octan butylu-poprzez destylację handlowego octanu butylu
-Węglany Ba, Sr, Ca w reakcji azotanów Ba, Sr, Ca z węglanem sodu lub węglanem amonu:
Ba(NO3)2 +Na2CO3BaCO3 + 2 NaNO3
Warunki reakcji: szybkie mieszanie, temperatura 92 stopnie Celsjusza.
Węglany barowo-strontowe lub barowo- strontowo-wapniowe
Nakładanie pasty emisyjnej
…Odbywa się przez malowanie
Montaż katod …przy użyciu zgrzewarki punktowej
Montaż getteru
Zatapianie lampy
…odbywa się na zatapiarce pionowej
Zatapianie…
Odprężanie połączenia nóżki z balonem
…jest konieczne, aby uniknąć katastroficznych naprężeń
Pompowanie lampy
…odbywa się na stanowisku pompowym. Może trwać 2-3 godziny, niekiedy dłużej.
Odgazowanie detali lampy na pompie
Odtapianie lampy od pompy i rozpylenie getteru
BaAl4 +Ni NiAl4 +Ba
Cokołowanie i sprawdzenie lampy
Co jeszcze można zrobić w laboratorium?
Dziękuję za uwagę- koniec
Literatura:
-W. Barwicz –Podstawy konstrukcji i technologii lamp elektronowych PWT 1957r.
-T. Niemyski- Technologia lamp elektronowych 1957r.
-Prace Przemysłowego Instytutu Elektroniki (1956-1970)
-Prace Ośrodka badawczo-Rozwojowego Elektroniki Próżniowej
Recommended