View
2
Download
0
Category
Preview:
Citation preview
HÜSEYİN ve EMRE
SESİN MADDEYLE ETKİLEŞİMİ
1ŞEHİT POLİS İSMAİL ÖZBEK ORTAOKULU
http://www.google.com.tr/url?q=http://www.gokgunce.org/2008_05_01_archive.html&sa=U&ei=rDUhVOG9JaLY7AaC4IDwCg&ved=0CBwQ9QEwBA&usg=AFQjCNEgecCCNCd_HNnI2RvLfBIPgO9o6A
Atmosferde canlıların işitme organları tarafından
algılanabilen periyodik basınç değişimleridir.
Fiziksel boyutta ses, hava katı sıvı veya gaz
ortamlarda oluşan basit bir mekanik düzensizliktir.
Bir maddedeki moleküllerin titreşmesi sonucunda
oluşur. Ses bir enerji türüdür.
SES NEDİR ?
2
Ses kaynağından çıkan ses dalgaları bir engele
çarptığında yani madde ile karşılaştığında ışıkta
olduğu gibi maddeden yansıyabilir, madde
tarafından soğrulabilir veya maddeden
geçebilir.
SESİN MADDEYLE ETKİLEŞİMİ
3
Ses dalgaları madde ile farklı şekillerde etkileşir. Bir engelle
karşılaşan ses farklı oranlarda hem geçirilir gem soğurulur
hem de yansıtılır. Bu nedenle odaların ses geçirmesini
engellemek için sesi yansıtma oranı düşük, soğurma oranı
yüksek cam yünü ve strafor gibi maddeler tercih edilmelidir.
Ayrıca duvarların ortasına da ses iletimini azaltmak için ses
geçirme özelliği düşük olan hava boşluğu koyulmalıdır.
4
http://www.google.com.tr/url?q=http://fenfkb.blogcu.com/ses-dalgalarinin-yayilmasi/12463066&sa=U&ei=IFIhVIS-G83Y7Aaz9IGIAg&ved=0CBQQ9QEwAA&usg=AFQjCNHTsSRn-OHVU78_JDHFTkCS46YUww
Sesin yayılması bazı yönlerden su dalgalarının yayılmasına
benzer. Bazı yönleri ise benzemez. Örnek verecek olursak; ses
dalgaları da su dalgaları gibi bir noktadan başka bir noktaya
doğru dalgalı şeklinde yayılır, kaynaktan uzaklaştıkça zayıflar ve
söner. Su dalgaları su yüzeyinde yayılırken, ses dalgaları bir
balonun genişlemesi gibi kaynaktan itibaren her doğrultuda
yayılır.
5
Ses dalgaları yayılırken ortamdaki madde ile etkileşerek enerjisini
kaybeder. Bu nedenle ses dalgalarının şiddeti kaynaktan
uzaklaştıkça azalır. Kaynağa en yakın ses en şiddetli sestir. Sesin
yayılması için maddesel ortamın olması gerekir.
6
Madde olmayan yerde ses dalgası oluşmaz ve yayılmaz.
Bir ses kaynağından çıkan ses dalgaları hava taneciklerinin sıkışıp
seyrekleşmesine neden olur.
7
Ses dalgalarının sert bir yüzeye çarptıktan sonra yansıyıp geri
dönmesi olayına yankı denir. Bir mağaraya girip bağırınca, bir süre
sonra sesimiz bize geri döner. İşte buna yankı denir. Ses dalgalarının
yansıdığı yüzey ses kaynağına çok yakın olursa kaynaktan çıkan ses
ile yansıyan ses ayırt edilemez. Bu nedenle yankı olabilmesi için ses
kaynağı ile engel arasında en az 17 metre mesafe olması gerekir.
YANSIMA
8
Ses Ses veren her madde bir ses kaynağıdır. Sesler
kaynaktan aldığı enerjilerle titreşerek yayılırlar.
Titreşen cisimler esnek olup sesi oluşturur. Esnek
olan cisimler ses dalgaları meydana getirebilir ve
ses dalgalarını iletebilir.
SES KAYNAKLARI
9
Ses mekanik dalga olduğu için yayılması için bir
ortama ihtiyaç duymaktadır. Ses dalgaları
ortamlarda sıkışma ve genleşme şeklinde boyuna
ilerleyen dalgalardır. Ses dalgalarının basıncı olup
girişim sunucu vuru oluştururlar.
10
Doğal Ses Kaynakları
Doğal sesleri üreten varlıklara doğal ses kaynakları
denir. İnsan, hayvan, su, rüzgâr, gök gürültüsü doğal
ses kaynaklarıdır.
11
Yapay Ses Kaynakları
İnsanların yaptığı ses kaynaklarına yapay ses
kaynakları denir. Müzik aletlerinden çıkan sesler,
taşıtların çıkardığı sesler, hoparlörün, radyonun ve
televizyonun çıkardığı sesler yapay seslerdir. Piyano,
araba, Mp3 player, radyo, bağlama, gitar , keman ve
flüt yapay ses kaynaklarına örnek gösterilebilir.
12
Ses Kirliliği
Ses kirliliği diğer adıyla gürültü kirliliği; İnsanların işitme
sağlığını ve algılama gücünü olumsuz yönde etkileyen,
kişinin psikolojik ve fiziksel dengesini bozabilen, iş
verimini düşüren, çevrenin doğallığını bozan, sanayileşme
ve modern teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkmış bir
çevre sorunudur.
13
• Düğün, sünnet, v.b. toplu merasimlerde, çevrede
bulunabilecek yaşlı, hasta ve bebekleri düşünerek ,
aşırı gürültülü müzik çalınmamalı ya da kapalı ve ses
yalıtımlı mekanları seçilmelidir.
• İşyerlerindeki gürültünün dışarı taşmasını önleyecek
ses yalıtımlarını yapılmalıdır.
• Evlerde kullandığımız TV ve müzik aletlerinin sesini
sadece kendi duyabileceğimiz kadar açılmalıdır.
• Çevremizdeki insanları rahatsız edecek gereksiz
gürültülerden kaçınılmalıdır.
SES KİRLİLİĞİNİ ÖNLEMEK İÇİN;
14
• Gereksiz yere korna çalınmamalıdır.
• Toplumun huzurunu bozacak
davranışlardan kaçınılmalı ve insanca
yaşamak için herkesin hakkına
gösterilmelidir.
• Bina içerisindeki ayak sesleri ve benzer
gürültüleri önlemek için gerekli tedbirler
alınmalıdır.
• Gürültünün strese ve de birçok hastalıklara
sebep olduğu unutulmamalıdır.
15
SORULAR
1) Aşağıdakilerden hangisi sesin özelliklerinden değildir ?
A) YANKI YAPMA
B) DOĞRUSAL YAYILMA
C) YANSIMA
D) BOŞLUKTA YAYILMA
2) Aşağıdakilerden hangisi doğal ses kaynağıdır ?
A) AY B)RADYO C)GÜNEŞ D)GÖK GÜRÜLTÜSÜ
3) Ses kirliliğini önlemek için ne yapılmamalıdır ?
A) AŞIRI GÜRÜLTÜLÜ MÜZİK DİNLEMEK
B) GEREKSİZ YERE KORNA ÇALMAMAK
C) KAPALI VE SES YALITIMI OLAN MEKANLAR SEÇMEK
D) GEREKSİZ GÜRÜLTÜLERDEN KAÇILMAK
4) Ses dalgalarının bir engele çarparak tekrar kaynağına dönmesine ….…..… denir ?
A)YANSIMA B)DAİRESEL YAYILMA C)YANKI D) BOŞLUKTA YAYILMA
1)B 2)D 3)A 4)C16
SON17
Recommended