View
194
Download
8
Category
Preview:
Citation preview
UKŁAD SZKIELETOWY
Układ ruchowy
SZKIELET MOŻE:
stanowić miejsce przyczepu mięśni nadawać ciału kształt być osłoną dla narządów. zbudowany może być z substancji nie
organicznych lub organicznych
RODZAJE SZKIELETU
ZE WZGLĘDU NA FUNKCJĘ:
szkielet właściwy – służący do poruszania się organizmu jako miejsce przyczepu i podpory mięśni (np. układ kostny).
szkielet ochronny – służący do mechanicznej ochrony organizmu lub narządu (muszla, karapaks)
szkielet ruchowo-obronny – pełniący obie ww. funkcje (pancerz stawonogów)
ZE WZGLĘDU NA POŁOŻENIE:
szkielet zewnętrzny (egzoszkielet) – na zewnątrz ciała, typowy dla bezkręgowców (stawonogi, mięczaki), u kręgowców zwany szkieletem skórnym, na który składają się płytki kostne, zęby, łuski oraz rogowe wytwory naskórka, jak włosy, dzioby, pazury, rogi
szkielet wewnętrzny (endoszkielet) – wewnątrz ciała, typowy dla strunowców, w pewnych postaciach również u bezkręgowców szkielet somatyczny
szkielet osiowy (mózgoczaszka, kręgosłup, żebra, mostek, struna grzbietowa)
szkielet kończyn i obręczy kończyn
szkielet wisceralny (trzewny) trzewioczaszka szkielet serca
BUDOWA
Szkielet kręgowców zbudowany jest z kości (różne białka i sole mineralne, np. hydroksyapatyt) i chrząstek (głównie białka) oraz różnych wytworów rogowych (keratyna). Również u głowonogów występuje wewnętrzny szkielet chrzęstny.
Szkielet stawonogów, niektórych ameb, wieloszczetów i in. zbudowany jest w dużej mierze z chityny (oskórek), czasem z udziałem substancji mineralnych, jak węglan wapnia (karapaks).
Szkielet mięczaków z konchioliny i węglanu wapnia. Szkielet niektórych innych organizmów (otwornice, koralowce sześciopromienne) niemal wyłącznie z węglanu wapnia.
Szkielet może składać się drobnych, niepołączonych elementów – sklerytów, płytek kostnych albo tworzyć układ narządów. Kościec kręgowców tworzy układ mięśniowo-szkieletowy wraz z mięśniami określanymi jako szkieletowe. Szkielet niektórych zwierząt łączy elementy o różnym pochodzeniu, np. skorupa żółwi jest zbudowana z przekształconych kości klatki piersiowej (żeber, kręgosłupa) i łusek rogowych.
SZKIELETY KRĘGOWCÓW
SZKIELET PŁAZA
SZKIELET GADA
SZKIELET RYBY
SZKIELET PTAKA
Recommended