Uygulama katmani ve ağ protokolleri̇

11310131042 Duygu KIRAÇ11310131054 Hayriye LİMON12310131035 Kübra Nur ÇAYIR12310131051 Hasan Sedat HOROZ12310131087 Esra ACAR

TC.KONYA NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİAHMET KELEŞOĞLU EĞİTİM FAKÜLTESİBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri ÖğretmenliğiBİLGİSAYAR AĞLARI VE İLETİŞİM DERSİ

KONU: UYGULAMA KATMANI VE AĞ PROTOKOLLERİ

GRUP ADI: RJ-45GRUP LOGOSU:

AĞ PROTOKOLLERİGünümüzde internetle birlikte veri transferi de hayatımızın

ayrılmaz bir parçası haline geldi. Veri transferi ağ protokolleri denilen belli standartlara göre yapılmaktadır.

Peki ağ protokolü nedir? Ağ protokolü verinin ağdan nasıl paketlenip, iletileceğini

belirleyen, iletilen verinin aslıyla aynı olup olmadığını ve hatalarını denetleyen kurallar bütünüdür.

Zamanla değişik amaçlar için kullanılabilen birçok protokol gelişmiştir. İlk dönemlerde, bilgisayar donanımı üreten firmalar tarafından kendi donanımlarının kullanılmasını kolaylaştırıp, diğerlerininkini zorlaştıran şekilde tasarlanmıştır.

1978'de ortaya çıkan OSI (Open System Interconnection) ise belli bir donanıma ya da bilgisayar ağına bağlı olmayan ağ bağlantısına imkan sağlamasıyla kabul görmüş ve hızlı bir şekilde gelişmiştir. OSI modeli yedi katmandan oluşmaktadır.

UYGULAMA KATMANIOSI Modelinin 7.Katmani olup kullaniciya en yakın olan katmandır.Diğer katmanlara servis sağlamaz.Network e gönderilen herhangi bir datanın oluştuğu ve bu datanın

karşı tarafta yorumlandığı cihaz ya da programdır(outlook,web browser,msn vb.).

Uygulama katmanı programların ağı kullanabilmesi için araçlar sunar.

Microsoft API'leri uygulama katmanında çalısır.Bu API'leri kullanarak program yazan bir programcı, örneğin bir ağ

sürücüsüne erişmek gerektiğinde API içindeki hazır aracı alıp kendi programında kullanır.

Firewall'lar bu katmanda çalışır.

REMOTE LOGİN CATEGORY(UZAKTAN OTURUM AÇMA KATEGORİSİ)

1-TELNET Telnet nedir ?

Telnet ( Telecommunication network ) : internet veya lokal ağda kullanılan bir network protokolüdür. 1969 yılında geliştirilmiştir ve ilk internet standartlarından biridir. Telnet tipik olarak uzak makinayla komut satır arayüzüyle haberleşir.

Telnet terimi ayrıca protokolün kullanıcı tarafındaki yazılımı da belirtmektedir. Telnet kullanıcıları sanal olarak tüm platformlara erişebilirler. Birçok network cihazı ve işletim sistemi uzaktan kontrol edilebilmeleri için telnet servis sunucusunu desteklemektedirler. Güvenlik problemleri nedeniyle Telnet yerini SSH’ a bırakmıştır.

Telnet güvenilir bağlantı tabanlı iletime dayanan bir client-server protokolüdür. Bu protokol genellikle 23 numaralı TCP port üzerinden bağlantı sağlamak için kullanılır.

GüvenlikTelnet ilk olarak 1969 yılında

akademik enstitüler, araştırma enstitüleri gibi çok bilgisayarlı ağlara sahip yerlerde kullanım için geliştirilmiştir. 1990′ lı yıllarda bant genişliğinde meydana gelen patlamaya kadar güvenlik kavramı ciddi bir sorun oluşturmuyordu. Ancak internete erişen insan sayısı arttıkça yetkisiz erişimleri engellemek ve veri gizliliğini sağlamak için şifreleme gerekmiştir.

Bilgisayar güvenliği konusundaki uzmanlar Telnetin uzak bağlantı için belli sebeplerden ötürü devam edemeyeceğini belirtmişlerdir:

• Telnet bağlantı yapıldığında gönderilen bilgiler bağlantı parolasını da içermesine rağmen şifrelenmemiştir. Bu yüzden bağlantıyı dinleyebilen kötü niyetli bir kiş bağlantı şifresini rahatlıkla elde edebilir. Bağlantıyı dinleyebilmek için bu ağa bağlı router, switch, hub veya ağ geçidine bağlanmak yeterlidir.

• Telnette paketin istenilen yere gidip gitmediğini kontrol eden bir doğrulama sistemi yoktur.

• Günümüzde kullanılan Telnet programlarının birçok açıkları olduğu görülmüştür.

Yukarıdaki zayıf yönler nedeniyle özellikle internet üzerinden Telnet kullanımı hızlı bir şekilde düşmüştür. Bu protokolün yerini 1995 yılında geliştirilen SSH protokolü almıştır. SSH protokolü Telnet’ in sunduğu birçok özelliği birebir karşılar. Bunun yanısıra güçlü bir şifreleme desteğiyle verilerinin güvenliğini de sağlamış olur.

2- SSHSSH Nedir ?

SSH(Secure Shell/Güvenli Kabuk) ağ üzerinden başka bilgisayarlara erişim sağlamak, uzak bir bilgisayarda komutlar çalıştırmak ve bir bilgisayardan diğerine dosya transferi amaçlı geliştirilmiş bir protokoldür.

Güvensiz kanallar(internet vs) üzerinden güvenli haberleşme olanağı sağlar. Bir iletişimde SSH aşağıda belirtilen temel unsurları sağlar;

• authentication /Kimlik denetimi • encryption /Şifreleme • Integrity /Bütünlük.

SSH ile Dosya TransferiGünümüzde kullanılan en popüler dosya transfer aracı

FTP’dir. SSH kullanarak hem ftp kolaylığında dosya transferi yapılabilir; hem de transfer edilen dosya şifrelenerek meraklı gözlerden korunmuş olur.

SSH ile dosya transferinde temel iki seçenek var; biri SCP(secure Copy) diğeri de Sftp(Secure FTP). Temel bazı farklılıklar dışında her iki yöntem ile yapılabilecekler aynıdır.

SSH ve türevlerinin, SCP ve SFTP'nin anlamı uzak sistem erişimidir. SSH, RSH'nin güvenli sürümü, SCP ve SFTP de sırasıyla RCP ve FTP'nin güvenli sürümleridir.

Neden güvenli?

Ssh ve türevleri, daha güçlü doğrulama düzenekleri sağlar ve tüm trafiği, birkaç şifre arasından seçtiğiniz yöntemle şifreler.

Birisi ağınıza sızsa bile, ssh trafiği oldukça anlaşılmaz görünecektir.

FİLE TRANSFER CATEGORY(DOSYA TRANSFERİ KATEGORİSİ)

1- FTPFTP Nedir?

FTP (File Transfer Protocol) internete bağlı bir bilgisayardan

diğerine (her iki yönde de) dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır.

FTP protokolü ile bir bilgisayardan başka bir bilgisayara dosya aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimli-aynı anda (on-line) bağlantı kurulur ve protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.

FTP yapmak da ne demek? FTP yapmak için nelere ihtiyacım var?

FTP yapmak, bir bilgisayara FTP protokolü

ile bağlanmak eylemini anlatan yarı Türkçe yarı İngilizce bir deyimdir. FTP yapmak için;

• Bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi (nümerik ya da sembolik formatta),

• Bağlanacağımız bilgisayarda dosyalarına ulaşmak istediğimiz hesapla ilgili kullanıcı numarası ve varsa şifresi,

• Internet erişimi olan, üzerinde FTP yazılımı bulunan bir bilgisayar,• Bağlanacağımız bilgisayarda, FTP protokol komutlarını yorumlayacak

çalışır durumda bir FTP Servis programı (FTP Sitesi) gereklidir.

İnternet Üzerinden Nasıl Bağlanabiliriz ?

FTP ile bir sunucuya bağlanabilmek için, sunucuda FTP hesabınızın olması gereklidir. Her internet sitesinin bir FTP adresi vardır. Hosting satın almış olduğunuz firmanın size vermiş olduğu kullanıcı adı ve şifre ile bu sunucuya bağlanabilir ve size tahsis edilen disk alanının limitleri dahilin de kullanabilirsiniz.

Web Üzerinden FTP Nasıl Ulaşabiliriz?

Web üzerinden FTP sunucunuza ulaşabilmeniz için Hosting firmanızın size göndermiş olduğu FTP Host olarak (84.51.**.**) gibi bir ip numaranızı kullandığınız tarayıcıya yazarak, girişte kullanıcı adı ve şifrenizi isteyecektir uygun yerleri doldurduktan sonra FTP alanınıza ulaşmış olacaksınız.

FTP programları nelerdir?

FileZillaCuteFTPWsFTPle,3D-FTP,Blaze FTP,Absolute FTP vb.

Günümüzde ençok kullanılanları ise FileZilla ve CuteFTP dir.

2-TFTP(Önemsiz Dosya Aktarım Protokolü) Trivial File Transfer Protocol (TFTP) 1980 yılında tanımlanmış, dosya transferi için kullanılan basit bir protokoldür. Bu protokol UDP(User Datagram Protokol) üzerinde 69. port kullanılarak uygulanmıştır.

•TFTP basit ve uygulanması kolay olacak şekilde tasarlanmıştır ve bu nedenle çoğu FTP özelliğinden yoksundur. TFTP sadece okur ve uzak bir sunucuya yazar. Dizinleri listelemez ve şu anda kullanıcı kimlik doğrulaması için bir kural yoktur.

•TFTP protokolü hiçbir kimlik doğrulama veya şifreleme mekanizmasını desteklemez ve bu yüzden var olduğu yerde güvenlik riski oluşturabilir. Internet'e erişen sistemlere TFTP istemcisinin yüklenmesi önerilmez.

•TFTP istemcisi isteğe bağlı bir yazılım olup, Windows Vista® işletim sisteminde ve Windows işletim sisteminin daha sonraki sürümlerinde önerilmeyen olarak işaretlenmiştir. Benzer güvenlik sorunları nedeniyle artık Microsoft tarafından TFTP sunucusu sağlanmamaktadır.

SUPPORT SERVİCES CATEGORY(DESTEK HİZMETLERİ KATEGORİSİ)

1-DNSDNS nedir, DNS IP Numaraları

• DNS, Domain Name System’ in kısaltılmış şeklidir. • Türkçe karşılığı ise Alan İsimlendirme Sistemi – Etki Alanı Adı Sistemi

olarak bilinir.• DNS, 256 karaktere kadar büyüyebilen host isimlerini IP’ ye çevirmek

için kullanılan bir sistemdir.

Host ismi, tümüyle tanımlanmış isim olarak da bilinir ve hem bilgisayarın ismini hem de bilgisayarın bulunduğu Internet domainini gösterir. Örneğin murat.anadolu.com.tr ismi. Bu isimde “anadolu.com.tr” ifadesi internet domainini, “murat” ifadesi ise bu

domainde ki tek bir makineyi belirtir. DNS, verilen bir makine adının IP adresini çözerek makinelerin internet üzerinde host isimleri ile haberleşmelerine olanak tanır.

DNS’in amacı nedir?

DNS, kolay anlaşılabilir ve kullanılabilir makine ve alan isimleri ile makine IP adresleri arasında çift taraflı dönüşümü sağlar. IP adreslerinin gündelik hayatta kullanımı ve hatırlanması pek pratik olmadığı için domain isimlendirme sistemi kullanılır.

Ana amacı, ağ üzerinden gelen alan adı veya IP numarası ile ilgili sorgulamalara yanıt vermektir. Bu amaç için çok yaygın olarak "Berkeley Internet Name Domain (BIND)" yazılımı kullanılmaktadır. Siz bir siteye erişmek istediğinizde, DNS sayesinde hangi site nerde, hangi IP hangi bilgisayara ait olduğu belirlenir ve istediğiniz yere erişirsiniz.

2-SNMPSnmp nedir ?

SNMP (Simple Network Management Protocol - Basit Ağ Yönetim Protokolü) adında da anlaşılacağı gibi ağı yönetirken, ağ yöneticisine yardımcı olan basit bir uygulama katmanı protokolüdür.

Temel anlamda;Geniş ağlarda cihazların

yönetimini ve denetimini kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. SNMP kullanılarak ağda bulunan Yönlendirici (Router), Anahtarlayıcı (Switch), Erişim Sunucusu (Access Server), Köprü (Bridge) ve hatta bilgisayar gibi cihazların sıcaklık, cihaza bağlı kullanıcılar, internet bağlantı hızı, cihaz çalışma süresi gibi temel bilgiler elde edilebilir.

Bu şekilde ağın performansı artırılabilir, ağdaki problemler bulunup çözülebilir ya da ağda büyüme için önceden planlama yapılabilir. TCP/IP protokolünün bir parçası olan SNMP, IP adreslerini kullandığı için sadece kendi fiziksel ağını değil yönlendiricilerin diğer arayüzlerinin de kontrol edilmesini sağlar.

SNMP versiyonları• v1: İlk, basit SNMP versiyonu• v2: v1 ile arasında pek fark yoktur. INFORM ve GETBULK

paketleri eklenmiştir.• v2c: v2’nin karmaşık güvenlik mekanizması yerine v1’inkini

kullanan bir taslaktır. Standartlaşmamasına rağmen çoğu cihaz varsayılan olarak v2 değil v2c kullanır.

SNMP; Ajan Uygulama, Yönetici Uygulama ve Ağ Yönetim Sistemi adı

verilen 3 bileşenden oluşmaktadır.

• Ajan Uygulama: Ağdaki cihazlar üzerinde

çalışan uygulamadır. Bu uygulama ile cihazın gerekli bilgileri alınır ve kayıtlı tutularak yönetici uygulamaya aktarılır. Aynı şekilde yöneticiden gelen değişiklikler bu uygulama tarafından cihaza uygulanır. Yani kısacası bu uygulama, SNMP’ nin, kullanılacağı cihazlar üzerinde çalışan bileşenidir.

• Yönetici Uygulama: Ajan uygulama ile ağ yöneticisi arasındaki bilgi akışını sağlayan

uygulamadır. Yani, ajan uygulamadan aldığı cihaz bilgilerini yöneticiye, yöneticiden aldığı yapılandırma değişiklik isteklerini de ajan uygulamaya ileten bileşendir.

• Ağ Yönetim Sistemi:Yönetici birimde çalışan ve

tüm ağdaki cihazların bilgilerinin eş zamanlı olarak izlenmesini ve yönetimini sağlayan yazılımdır.

3-CMIP•Ortak Yönetim Bilgi Protokolü (CMIP) ağ yönetimi için

kullanılan bir protokoldür. Bu ortak yönetim bilgi hizmet (CMIS) tarafından tanımlanan hizmetlerin implemetnation sağlar.

•CMIP diğer iki Layer 7 OSI protokolleri, ASCE (Association Kontrol Servis Elemanı) ve GUL (Uzaktan İşlem Servis Elemanı Protokolü) ile birlikte çalışır.Eski yönetim uygulamaları, CMIP ajanlar yani arasındaki bağlantıları arasındaki ilişkileri yönetir; ve daha sonra kolları veri değişimi etkileşimleri.Ancak, 6 diğer alt düzey OSI katmanları vardır; ve CMIP hepsi mevcut varsayar, henüz kabul ya da çeşitli rolleri ve işlevleri belirtmiyor.

OTHER PROTOCOL EXAMPLES(DİĞER PROTOKOL ÖRNEKLERİ)

• 1-9P(Plan 9 From Bell Labs Distrubuted File System Protocol)Bell Laboratuarları tarafından ağ işletim sistemleri’nin 1980’lerde

kazandığı popülerliğe tepki olarak geliştirilmiştir. ▫Plan 9 tasarım amaçları:

Kaynakların dosyalar olarak gösterilmesi: Tüm kaynaklar hiyerarşik bir dosya sisteminde dosyalar olarak gösterilir.

İsim uzayları: Uygulama bakış açısıyla ağ, tek bir uyumlu hiyerarşik dosya sistemi olarak gözükür, fakat bu sistem (yerelde veya uzakta bulunan) fiziksel olarak ayrıştırılmış kaynakları temsil edebilir,

Standart iletişim protokolü:9P adı verilen standart bir protokol kullanılarak, hem yerel hem de uzaktaki kaynaklara ulaşılabilir.

SüreçİsimUzayı1 İU2

İU3

Internet

Ağ Arayüzü

Ağ Geçiti Dosya Sunucusu

CPU Sunucusu

İU2

İU3

İstemci İstemci

İsimUzayı1 ve İsimUzayı2 ye bağlanmış bir

istemci

İU2İU1

Plan 9 sisteminin genel organizasyon şeması.

SNMP üzerinden CMIP önemli avantajları;

•CMIP değişkenler bilgi röle, ama aynı zamanda görevleri gerçekleştirmek için kullanılabilir değil. Bu SNMP altında imkansızdır.

•CMIP güvenli bir yetkilendirme destekler güvenliğe inşa etti gibi sistem, erişim kontrolü ve güvenlik günlükleri.

•CMIP yönetimi uygulamaları tek bir istek ile daha gerçekleştirmek için izin güçlü yetenekleri sağlar.

•CMIP olağandışı şebeke koşullarının daha iyi raporlama sağlar.

2-AFP(Apple Filing Protocol)•Eski AppleTalk Dosyalama Protokolü, özel bir ağ

protokolü için dosya hizmetleri sunmaktadır. Mac OS X, AFP gibi birçok dosya hizmetlerden biridir. Destekli Sunucu İleti Bloğu (SMB), Ağ Dosya Sistemi (NFS), Dosya Aktarım Protokolü (FTP) ve WebDAV . AFP şu anda Unicode dosya adlarını destekliyor . Mac OS 9 ve daha önce, AFP dosya hizmetleri için birincil protokoldu.

3-AMQP(Advanced Message Queuing Protocol)•AMQP ikili verimli mesajlaşma uygulamaları ve iletişim

desenini geniş bir yelpazede desteklemek için tasarlanmış, bir uygulama katmanı protokolüdür.

•AMQP John O'Hara tarafından 2003 yılından beri kaynaklandığı JPMorgan Chase Londra, İngiltere tarafından AMQP açık bir kooperatif çaba olarak tasarlandı.

•AMQP yaygın olarak kullanılan türlerinden geniş bir temsilinin birlikte çalışmasını sağlayan, kendi kendine tanımlayan kodlama şemasını tanımlar.

I. AçmakII. BaşlamakIII. İliştirmekIV. Transfer EtmekV. AkışVI. EğilimVII. AyırmakVIII. UçIX. Yakın

•Başlatmak, kontrol etmek ve iki eş arasında mesaj transferi yapmak için tanımlanmış 9 çerçeve bulunmaktadır. Bunlar;

4-Atom Publishing ProtocolHTTP kullanarak yayınlama ve düzenleme Web Kaynakları için bir uygulama düzeyinde protokoldür. Protokol Web Kaynakları oluşturulmasını destekler ve olanaklar sağlar:•Koleksiyonlar: tamamen veya kısmen alınabilir Kaynakları

takımları,.•Hizmetler: Discovery ve Koleksiyonlar açıklaması.•Düzenleme: oluşturma, düzenleme ve silme Kaynakları.

5-Bitcoin•Bitcoin, deneysel olarak başlatılmış dünyanın herhangi bir

yerindeki herhangi bir insana kolayca ödeme yapmayı sağlayan sanal bir para birimidir. Bitcoin teknolojisi, noktadan noktaya dağıtımlı bir ağ üzerinde çalışır. Böylece merkezi bir kuruluşa ihtiyaç kalmaz. Para oluşumu ve transfer işlemleri ağ üzerinde kollektif olarak gerçekleşir. Bitcoin ayrıca bu para biriminin oluşmasını sağlayan yazılımın da adıdır.

•Bitcoin ağı 3 Ocak 2009'da hayata geçti. Manifestonun yazarı Satoshi Nakamoto'dur fakat muhtemelen gerçek ismi değildir. Maksimum bitcoin sayısı 21 milyonla sınırlıdır.

•22 Temmuz 2013 tarihi itibariyle dolaşımdaki Bitcoin'lerin toplam değeri 1.2 milyar dolar seviyesindedir.

6-BitTorrent•BitTorrent internet üzerinden dosya paylaşım yazılımına

ve aynı tekniği kullanan dosya takas sistemine verilen isimdir. Diğer paylaşım programlarından farkı; sabit olmayan bağımsız sunucu tanımlama dosyaları sayesinde sabit bir sunucuya ihtiyaç olmaksızın paylaşıma devam etmesidir.

•Doğrudan indirmekten farklı olarak, dosyayı indirirken diğer kullanıcılara da sunar. Torrent protokolü, çoğunlukla büyük boyutlardaki dosyaların paylaşımında kullanılır

7-CFDP(Coherent File Distribution Protocol)•CFDP aynı anda birçok dosya transferini hızlandırmak içinCSMA ağlarının yayın doğasından yararlanan bir protokoldür. Sunucu tüm dosyaların veya bölümlerin isteklerini dinler ve hizmetler.

8-CoAP(Constrained Application Protocol)•Kısıtlı Uygulama Protokolü (COAP) Internet üzerindenetkileşimli iletişim kurulmasını sağlayan ve çok basit elektronik cihazlarda kullanılmak üzere tasarlanmış bir yazılım protokolüdür. Özellikle küçük ve düşük güç sensörleri, anahtarları, vana ve standart internet ağları aracılığıyla, uzaktan kumandalı veya denetimli olması gereken benzer bileşenler için hedeflenmiştir.

CoAP Özellikleri•HTTP ile haritalama karmaşıklığı en az protokol tasarımı.•Düşük başlık yükü ve ayrıştırma karmaşıklığı.•URI ve içerik türü desteği.•Bilinen COAP hizmetleri tarafından sağlanan kaynakların

keşfi için destek.•Bir kaynak için basit abonelik ve çıkan itme bildirimleri.•Max-yaşına göre basit önbelleğe alma.

9-DDS(Data Distribution Protocol)•Gerçek Zamanlı Sistemler içinstandart ölçeklenebilir ,gerçek zamanlı , güvenilir , yüksek performans ve birlikte çalışabilir veri alışverişi (yayıncılar ve aboneleri arasında) sağlar. Standart, akıllı telefon işletim sistemleri gibi uygulamalarda kullanılmaktadır (ulaşım sistemleri ve araçları, yazılım tanımlı radyo ve sağlık sağlayıcıları).

10-DeviceNet•DeviceNet veri alışverişi için kontrol cihazlarını birbirinebağlamak için otomasyon sektöründe kullanılan bir ağ sistemidir.

11-eDonkey•Merkezi olmayan, çoğunlukla sunucu tabanlı, büyükdosyaları paylaşmak için ve dosyaların uzun vadeli kullanılabilirliğini sağlamak için uygun ağdır. Dosyaları merkezi bir sunucuda depolanan değil, peer-to-peer prensibine dayanan kullanıcıları arasında doğrudan değiş tokuş edilen bir ağdır.•Şu anda, eD2k ağı herhangi bir kuruluş tarafından desteklenmiyor.

12-ENRP(Endpoint Handlespace Redundancy Protocol)•Havuzdaki güvenilir sunucular arasındaki iletişim için çerçeve Havuzundaki Registrarlarımızı korumak ve senkronize etmek için kullanılan protokoldur.

13-FastTrack Bu protokol tarafından kullanılan dosya paylaşım programları: Kazaa ,Grokster , iMesh ve Morpheus . FastTrack 2003 yılının en popüler dosya paylaşım ağıdır ve müzik alışverişi için ağırlıklı olarak (mp3 dosyaları için) kullanılan bir ağdır. Ağ 2003 yılında yaklaşık 2,4 milyon eşzamanlı kullanıcının var olduğu söyleniyor.

14-Finger,User Information Protocol• İlk bilgisayar ağ uygulamalarından birisidir.Bilgisayarımızınsistemini kullanan başka kim vargörmek hem de bu kullanıcının temel bilgilerinin bulunmasını sağladı. Belirli bir kullanıcı hakkında bilgi bulmak ve e-mail ini bulmak gibi.

15-Freenet•Kullanıcılarının bilgisayarlarında dağıtılan küçük şifreli

parçacıkları saklamak ve sadece benzer dosyaların içeriğini bilmeden içerikleri geri göndermek için veistekleri karşılamak ara bilgisayarlar yoluyla bağlanarak çalışır.

16-Ftam (File Transfer Access and Management)•OSI protokolleri ailesinin bir parçası olan bir protokoldür. Bir

OSI ağ ortamında dosya transferi kolaylaştıran ve sık sık eski Telekom anahtarlarından CDR toplamak için kullanılır.

•Dosya alışverişini kolaylaştırmak için tasarlanmış bir uygulamadır. Telekom çekirdek ağda en sık kullanılan çözümdür.

•Yaygın Telekom anahtarları, şebeke elemanları, arabuluculuk ve faturalandırma sistemi arasında transferi ve döviz CDR dosyalarını almak için kullanılır.

17-Gopher ProtokolTCP / IP uygulama katmanı protokolü internet üzerinden belgeleri dağıtım, arama ve almak için tasarlanmıştır.Özellikleri•Kullanıcılarına tanıdık olacak bir dosya gibi hiyerarşik

düzenleme.•Basit bir sözdizimi.•Hızlı ve ucuz oluşturulabilir bir sistem.

18-HL7(Health Level Seven)• Hastaneler, geleneksel olarak hasta takibi ve faturalandırmadabirden fazla bilgisayar sistemi kullanırlar. Tüm bu sistemler, birbirleri ile iletişimlerini koruyabilmek için ara yüzlere ihtiyaç duyarlar. HL7, sağlık hizmetlerine yönelik birçok elektronik ekipmanın bu işi kotarmasında büyük rol oynayabilir. Sağlık hizmetlerine yönelik yapılarda bir hastaya kullanılan ilaç tabelası gibi büyük çapta verilerin iletilmesi gerekebilir. Bu, (HL7 gibi) ortak bir dil olmadan başarılması oldukça güç bir iştir.

19-HTTP(Hypertext Transfer Protocol)•Web sunucuları ile Web tarayıcılarının Internet üstünden

birbirleri ile haberleşmek için kullandıkları ortak dildir. Bu protokol kullanıcı ile sunucu arasındaki mesaj alısverisinin hangi formatta olacagını belirler. Güvenilir bilgi iletimi gerektirdigi için mesajlar TCP baglantısı ile iletilir. Dolayısıyla kullanıcı ile sunucu arasında bir bilgi alısverisi olmadan önce, iki nokta arasında TCP baglantısı kurulur. 80 numaralı TCP portunu kullanır. HTTP’de aktarılan veri dosya olmak zorunda değildir.Bu nedenle aktarılan nesneler hipermetin olarak isimlendirilir.

Bazı HTTP Komutları•GET: Dosya çağırma komutudur.•HEAD: Get komutuna benzer ancak sadece başlıkbilgilerini gönderir.•POST: Postun farkı parametre içermesidir.•DELETE: Web sayfasını siler.•OPTIONS: Verdiğimiz komutun türünü belirtir.•PUT: Bir web sayfasını saklamak üzere gönderir.•TRACE: Web sunucularını kontrol etme işlemidir.

20-H.323•Görsel-işitsel herhangi bir iletişim oturumları paket

ağıdır . H.323 standardı adresleri sinyalizasyon ve kontrol, multimedya ulaşım ve kontrol, noktadan-noktaya ve çok noktalı konferans için bant genişliği kontrolüdür.

20-IRCP(Internet Relay Chat Protocol)•Metin şeklinde mesajların aktarımı kolaylaştıran bir

sistemdir. IRC istemcilerini bir kullanıcı sisteme yükleyebilmesi için bilgisayar programları vardır. Bu müşteriler diğer müşterilerine mesajları aktarmak için sohbet sunucuları ile iletişim edebiliyor.

21-LDAP(Lightweight Directory Access Protocol)•TCP/IP üzerinde çalışan dizin servislerini sorgulama ve değiştirme amacıyla kullanılan uygulama katmanı protokolü.

22-LPD(Line Printer Daemon Protocol)•Uzaktaki bir yazıcıya yazdırma işlerini göndermeyi

sağlayan bir ağ protokolüdür.

23-MIME•E-posta uygulamaları aracılığıyla gönderilecek olan iletiyeçeşitli türdeki içeriği eklemek için kullanılan bir İnternet standartıdır.•Hem metin hem de metin içerikli olmayan birden çok içerikeklenebilecek şekilde genişletir. Yani MIME aracılığıyla e-posta iletilerine resim, ses, görüntü türünde veriler eklenebilmektedir.

24-Modbus•Bir seri haberleşme protokolüdür. Kolay ve hızlı, bütün

üreticilere açık ve herkes tarafından telif ücreti gerektirmeden kullanılabilir bir protokoldür. Çalışma mantığı bir ana cihaz(master) ve ana cihaza bağımlı bir veya daha fazla cihaz(slave) arasında ayni ağ üzerinde yapılan veri alışverişi üzerine kurulmuştur. Veri aktarımı birler ve sıfırlar halinde, yani bitlerle sağlanır.

AĞ GÜVENLİĞİ Güvenlik Duvarı •Gelişen teknoloji, bilgisayar sistemleri kurulumu oldukçakolay hâle getirmiştir. Teknoloji aynı zamanda, sistem kurulmasını da kötü amaçlı kişilerce yıkılmasını da kolay hâle getirmektedir. Bu nedenle “güvenlik” önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

•Ağ güvenliğini sağlayabilmek için bir ağ güvenlik duvarı(network firewall) kullanılır. •Bir ağ güvenlik duvarı kullanarak ağı dış saldırılardankorunabilir, ağa gelen ve ağdan giden verileri denetlenebilir ve yönetilebilir, istenmeyen istemcilerin (client) İnternet bağlantısı kesilebilir mevcut İnterneti bağlantının bant genişliğini yönetilebilir.

Güvenlik duvarları; • Ev ve küçük ofislerde İnternet güvenliğini sağlamak amacı ile

kullanılırken, • Kurumsal olarak da genelde bilgisayar ağına erişim kontrolü amacı

ile kullanılır.

Spam Filtresi• Spam Filtreleri, sunucuya gelen e-postaları bir süzgeçtenistenilmeyen e-postaları tespit eden ve kullanıcının gelen kutusuna (inbox) düşmesine engel olan programlardır.

Spam filtrelerinin kontrol ettiği bazı kurallar; • İçeriğin de ve başlıkta çok fazla ünlem işareti kullanmak, • “Mutlaka okuyun.”, “Çok kolay zengin olun.”, “Hayatınızınfırsatı” gibi spam çağrıştıran ifadeler kullanmak,

• Başlıkta ve içerikte çok fazla ya da bütün kelimelerin büyük harflerden

oluşması, • İçeriğin çok fazla parlak kırmızı, yeşil gibi renkler kullanmak, • E-postanın temiz olmaması, özellikle MS Word gibi uygulamalardan yaratılması, • İçeriğinizin sadece koca bir resimden oluşması, hiç yazıya yer

verilmemesi,

Yamalar ve Güncellemeler•Yazılımlarda zaman zaman hatalar veya eksikliklerkeşfedilir. Bilgisayar sistemlerini dışarıdan gelecek saldırılara (virüs ya da bilgisayar korsanı) açık hâle getiren bu zaaflara güvenlik açıklığı denir ve ancak yazılımlar güncellenerek kapatılabilir. Bu açıklıkları giderme amacı ile yazılım ve işletim sistemleri geliştiricileri yeni sürümler, yazılım yamaları, ya da hizmet paketleri yayınlar.

• İşletim sisteminde güvenlik yaması (security patch)üründeki güvenlik açıklığını kapatır. Güncelleme (update) ise işletim sistemindeki bir problemi giderir. Güvenlik yamalarını üreticinin İnternet adresindenindirmek ve bilgisayara kurmak en güvenli yoldur.

Casus Yazılımlardan Korunma Yazılımları •Casus yazılımlar, bilgisayar kullanıcılarının gündemineartarak giren bir problem olmuştur. Casus yazılımlardanbilgisayarı korumak için işletim sistemi dâhilinde olan yazılım (Windows Defender) kullanılabilir. Bu yazılımın haricinde ücretli veya ücretsiz bir yazılım İnternetten indirilerek bilgisayara kurulabilir.

Antivirüs Yazılımlar•Bilgisayar sistemlerinin düzgün çalışmalarını engelleyen,

veri kayıplarına, veri bozulmalarına ve çeşitli yollarla kendisini kopyalayan kötü amaçlı yazılımlara virüs denir.

•Her geçen gün yeni virüsler çıkmakta veya var olanların özellikleri değiştirilerek tekrar piyasaya sürülmektedir.

•Virüsler; bilgisayar sistemlerinin çalışmasını aksatma ve bozmanın yanı sıra verilerin silinmesi veya çalınması gibi kötü amaçları gerçekleştirmek için hazırlanmaktadır.

•Antivirüs bilgisayarı zararlı yazılımlardan korumak için hazırlanan güvenlik yazılımlarına denir. Antivirüs programları genel olarak zararlı programları bulup yok etmek ve bilgisayar kullanıcılarının tercihlerine göre farklı görevleri vardır.•Bazı virüslerin verdiği zararlar geri dönüşümü mümkünolmayan hatalara neden olabilir, bu yüzden her bilgisayarda güncel ve lisanslı bir antivirüs programı bulunması gerekmektedir.

Bizi dinlediğiniz içinteşekkür ederiz…

KAYNAKÇA• http://technet.microsoft.com/tr-tr/library/cc754605.aspx• http://en.wikipedia.org/wiki/Trivial_File_Transfer_Protocol• http://tr.wikipedia.org/wiki/TFTP• http://tr.wikipedia.org/wiki/DNS• http://www.frmtr.com/bilgisayar-bilgileri/685512-dns-nedir.html• http://atanuryilmaz.com/kategoriler/layout/windows-server-2003/86-dns-nedir.pdf• http://tr.wikipedia.org/wiki/SNMP• http://www.muratyildirimoglu.com/makaleler/snmp-nt.htm• http://msdn.microsoft.com/en-us/library/ms950400.aspx• http://www.agciyiz.net/index.php/servis-ve-uygulamalar/snmp-nedir/• http://www.enderunix.org/docs/ssh.pdf• http://en.wikipedia.org/wiki/File_Transfer_Protocol• http://tr.wikipedia.org/wiki/Telnet• http://tr.wikipedia.org/wiki/SSH• http://en.wikipedia.org/wiki/Domain_Name_System • http://en.wikipedia.org/wiki/Apple_Filing_Protocol • http://en.wikipedia.org/wiki/Simple_Network_Management_Protocol• http://www.godoro.com/Divisions/Ehil/Mahzen/General/Networks/txt/html/document_NetworkFTP.html• http://en.wikipedia.org/wiki/Common_Management_Information_Protocol• http://my.safaribooksonline.com/book/networking/network-management/9781602670020/iso-protocols-in-osi-7-layers-reference-

model/par09ch02• http://en.wikipedia.org/wiki/Advanced_Message_Queuing_Protocol

• http://tools.ietf.org/html/rfc1235• http://en.wikipedia.org/wiki/Constrained_Application_Protocol• http://www.omg.org/hot-topics/dds.htm• http://en.wikipedia.org/wiki/Data_Distribution_Service• http://en.wikipedia.org/wiki/DeviceNet• http://en.wikipedia.org/wiki/EDonkey_network• http://en.wikipedia.org/wiki/Endpoint_Handlespace_Redundancy_Protocol• http://en.wikipedia.org/wiki/FastTrack• http://www.rajivshah.com/Case_Studies/Finger/Finger.htm#_Toc484593857• http://en.wikipedia.org/wiki/Gopher_(protocol)• http://tr.wikipedia.org/wiki/Health_Level_7• http://umitbalci.blogspot.com.tr/2009/05/http-protokolu.html• http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_Relay_Chat• http://tr.wikipedia.org/wiki/LDAP• http://en.wikipedia.org/wiki/Line_Printer_Daemon_protocol• http://tr.wikipedia.org/wiki/MIME• http://tr.wikipedia.org/wiki/Modbus• http://www.bilgimikoruyorum.org.tr/?b420_web_guvenligi• http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/elektrik/moduller/agprotokolleriveagguvenligi.pdf• http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/A%C4%9F%20G%C3%BCvenli%C4%9Fi.pdf• http://bitworking.org/projects/atom/rfc5023.html• http://bitcoin-tr.com/• http://tr.wikipedia.org/wiki/Bitcoin• http://tr.wikipedia.org/wiki/BitTorrent• http://www.marben-products.com/marben/ftam.html