Vertical & Roof gargen

vertical& roofgarden

i love garden volume 4

i love garden volume 4

{vertical & roof garden}isbn 978-974-289-324-8

สวนแนวตง & สวนหลงคา 

ไอเดยดทเหมาะสำหรบคนพนทนอย 

 395.-

 รศ.พาสน  สนากร & ทพาพรรณ  ศรเวชฎารกษ 

VERTICAL& ROOFGARDEN

Cover V&R Garden.indd 1 9/25/11 11:19:29 AM

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-201 1 9/12/11 4:29:25 PM

�

VERTICAL& ROOF GARDEN

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-202 2 9/12/11 4:29:32 PM

�

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-203 3 9/12/11 4:29:36 PM

� สถานท  : Cape Nidhra Hotel Hua Hin

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-204 4 9/12/11 4:29:42 PM

�

ระหวางถายภาพสวนเพอลงหนงสอ  “Small  Garden”  เลมแรกในชด  I  Love Garden  เมอ 

สองปทผานมา  ไดเหนภาพหลายสวนใชพนทระนาบทางตงมาจดสวนรวมกบการจดสวน 

บนระเบยงหรอดาดฟา   ซงในทนขอรวมเรยกวา  “สวนหลงคา”  ทำใหมองเหนเทรนดสวน 

สำหรบคนพนทนอยไดเดนชดขน   ประกอบกบมผ อานหลายทานถามถงรปแบบและวธ 

การทำสวนแนวตงและสวนหลงคากนเขามามาก  เพราะเปนแนวทางหนงสำหรบคนเมอง 

ทอยอาศยในพนทจำกด   สามารถนำพนทวางบนผนงและหลงคามาสรางสรรคเปนสวนสวย 

ใหใชประโยชนไดอยางเตมท

  “Vertical & Roof Garden”  เลมนจงเกดขน    เพอเปนแนวทางสำหรบผสนใจไดเหนตวอยาง 

สวนสวย   และไอเดยตาง ๆ ของการจดสวนบนผนงและหลงคา  ผานการสมภาษณพดคยกบ 

ผมประสบการณ  ทงเจาของบานและนกจดสวน   ซงบางหลงเจาของบานไดลงมอทำเอง 

จนเหนผลงานมาระยะหนงแลว  นนยอมแสดงใหเหนวา  การจดสวนนนไมไดยากอยางทคด 

รวมทงผร เหลานยงบอกเลาถงขอดและขอจำกดของการจดสวนทงสองรปแบบใหผอาน 

ไดนำไปปรบใชกบสวนของตนเองตอไป

ทายเลมยงไดรบเกยรตจาก รองศาสตราจารยพาสน  สนากร  อาจารยผทรงคณวฒจาก 

คณะสถาปตยกรรมศาสตร  มหาวทยาลยเกษตรศาสตร  ผทำโครงการวจยเกยวกบผนงสเขยว 

และแผนปลกพชบนหลงคา  มาใหความรในเรอง  “Secret  of  Vertical & Roof Garden” 

ใครสงสยใครรเกยวกบวธการจดสวนบนผนงและหลงคา  ลองพลกไปอานกนไดคะ...

นอกจากเนอหาทนาสนใจ  ในเลมยงเตมเปยมไปดวยภาพสวนสวยในเมองไทยและ 

ตางประเทศทสามารถนำไอเดยมาปรบใชไดกบบานเรา     “Vertical & Roof Garden” 

จงเปนแนวทางการจดสวนทเหมาะกบคนเมองและคนพนทนอยทพยายามคดคนวธเอาชนะ 

ขอจำกดตางๆของพนทไดอยางลงตว  อกทงยงเปนการสรางสรรคและดงธรรมชาตเขามาใช 

ในเมอง   ชวยลดมลพษและคลายรอนใหโลกใบนไดอยางดยง

สำนกพมพบานและสวน

. PREFACE .

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-205 5 9/12/11 4:29:47 PM

�

 Colors of Life ในสวนส  : คณสวทย   เออศกดชย

-12-

 A Curtain of Green 

ในมานไม  : คณสมพล  เบญจสวางจตต

-24-

 Invisible Building สวนซอนตก : คณขตตรตน  เชดสถรกล

-36-

 Charming Garden เสนหในสวน : คณสทธชย  จงประสบธรรม

-48-

 Add Something to Your Garden 

เตมสวนใหอน...เหมอนอยบาน : คณสรนาท  เลศคณากรณ

-60-

 Rainforest on the Roof 

สวนปาฝนบนหลงคา : คณธราดล  อานามนารถ

-72-

Party Room @ Sky Garden 

สวนบนตก : คณกฤษณ   ลมเจรญ

-84-

 Rejuvenated Garden 

ปรบสวนใหมใหเกดพนทตอเนอง : บรษทวรยะประกนภย  จำกด

-96-

 Rooftop Agricultural Garden 

สวนผกบนดาดฟา : สำนกงานเขตหลกส

-108-

 Secret of Vertical  & Roof Garden 

-120-

. CONTENTS . VERTICAL 

& ROOF GARDEN 

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-206 6 9/12/11 4:30:31 PM

�

ในยคทประชากรโลกอยอาศยกนอยางแออด   มนษยไดนำพนทท เคยเปนทอยอาศยของ 

ธรรมชาตมาสรางเมอง...และเม อถงเวลาตองคนกลบ  จงตองเรยนร เพ อสรางสรรค 

ธรรมชาตทามกลางบรรยากาศเมอง  โดยหาวธเอาชนะขอจำกดตาง ๆ ลงใหได

การจดสวนบนระนาบตงและหลงคาซเมนตเปนสองไอเดยทเหมาะสำหรบคนเมองและ 

คนพนทนอย  ซงมงเนนใหผ อานไดเหนตวอยางสวนทลงมอทำจรง  เพอใหเกดแนวคด 

นำไปปรบใชกบพนทของตวเองตอไป

ในระหวางถายทำ  ทงเจาของสวนและผจดหลายทานไดแนะนำเทคนคและวธการจดสวน 

จากประสบการณอยางผรจรงโดยไมหวงวชา  เพอใหเราทำหนาทสงตอและเผยแพรสงเหลาน 

ไปยงผอานตอไป  ซงตองขอขอบคณทกทานมา ณ  โอกาสน

เรมจาก...

สวนสสดเตะตาของ คณแมท - สวทย  เออศกดชย   ทยนดปรบสวนบางมม    เพอใหเรา 

ไดภาพหลากหลายตรงตามคอนเซปตและตรงใจ

  “เจาพอสวนแนวตง”   คณพล  - สมพล  เบญจสวางจตต  แหงรานทองคำ   ตลาดนด 

สวนจตจกร  ทตงสมญาใหเขาเชนน  เนองจากเปนผรอบรและนกทดลองทผานการจดสวน 

แนวตงมานกตอนก

“เกาไมลานนา”  บตกรสอรททเชยงใหม   หลายคนคงเคยประทบใจหรอผานตาภาพ 

ตกสเขยว  ทเหนเมอไรกรสกเยน  รมรน  อยากเขาไปสมผส

  คณดำ  -  สทธชย  จงประสบธรรม  เจ าของสวนอธยาศยด  ท เปล ยนสวนเมอใด 

จะนกถง บานและสวน กอนใคร

  คณโตง  -  สรนาท  เล ศคณากรณ  จาก   The Hen Hua Hin  คนร นใหมทหลงร ก 

การตกแตงแบบยอนยค  และชอบแตงเตมสวนอยเสมอจนตองเปลยนพาหนะเปนรถกระบะ

  คณหนอง  - ธราดล  อานามนารท  นกธรกจท ร กการสะสมพรรณไมเปนชวตจตใจ 

สามารถบรหารพนทเลก ๆ บนหลงคาทจอดรถเปนสวนปาฝนบนหลงคาไดอยางนาทง

  คณกฤษณ  ลมเจรญ  ชายหนมผรกงานและการสงสรรค  แมเวลาสวนใหญจะทมเท 

ไปกบงาน   แตเขาบอกวาตนไมในสวนทกตนเขาเปนคนเลอกซอเอง...และ คณเลก - ศภโชค 

ศรสงา  ผตอบโจทยสวนใหคณกฤษณและทมงานในเวลาอนรวดเรว

กลมนกจดสวนรนใหมอยาง  ก ง  กาน  ใบ  ท ดไซนสวนดาดฟาตอบรบการใชงาน 

กงสาธารณะใหบรษทวรยะประกนภยไดอยางลงตว

. ทำไมตอง...สวนแนวตง & สวนหลงคา  .

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-207 7 9/12/11 4:31:04 PM

�

และทไมเอยถงไมได  สวนผกบนดาดฟาของสำนกงานเขตหลกส  ตวอยางทดสำหรบคนเมอง 

ทงคณแหมม - เพญศร  โตสะอาด  วทยากรผพรอมใหขอมลแกผสนใจอยางเตมเปยม  และ คณเจเล - 

จนตนา  ทองผด  ผเปนหวเรยวหวแรงประสานงานอยางเตมท

นอกจากสวนตวอยางทง  9 สวนแลว  ทายเลมยงเผยความลบของสวนแนวตงและสวนหลงคาโดย 

รองศาสตราจารยพาสน  คณากร  อาจารยประจำสาขาวชาสถาปตยกรรม   คณะสถาปตยกรรมศาสตร 

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร  ผทำโครงการวจยแบบเจาะลกเกยวกบผนงสเขยวและการสรางนวตกรรมอาคาร 

เพอรกษาสงแวดลอม  รวมทงงานวจยเร องแผนปลกพชบนหลงคา  งานเขยนของอาจารยในเลมน 

ชวยไขขอของใจใหใครหลายคน  วาสวนแนวตงและสวนหลงคาหลากหลายรปแบบมวธการทำเชนไร 

พรอมภาพวาดประกอบทผาผนงและหลงคาใหเหนกนอยางชดเจน

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-208 8 9/12/11 4:31:07 PM

�

หากแบงประเภทของสวนแนวตง  สามารถแบงไดหลากหลาย 

รปแบบ    ทงสวนแนวตงแบบผนงไมเลอย   การปลกพชแทรกผนงหน 

ใหดเปนธรรมชาต  สวนแนวตงแบบผนงผาและแบบเสยบกระถาง 

ทนยมทำกนในชวงหลง  สวนสวนแนวตงแบบบลอกปลกตนไม 

และแผนผนงเขยวเรมมใหเหนบาง  แตยงไมแพรหลายนก

สำหรบสวนหลงคาทนยมทำกนในเมองไทย  เปนสวนหลงคา 

แบบใชสอยทมกเรยกกนวา  “สวนดาดฟา” แทบทงสน  สวนสวน 

หลงคาแบบกงใชสอยมเหนบางประปราย  สวนใหญเปนเพยงการ 

โรยกรวดหรอปลกตนไมคลมเพอลดแสงสะทอน   และสวนหลงคา 

แบบไมใชสอยกมใหเหนบาง  เพอตกแตงหลงคารานคาและจดเปน 

สวนโชวตาง ๆ  ซงมกปลกพชทนแดดทดแลงายอยางไมอวบนำ 

ไมคลมดน  และหญาบางประเภท

แมจะเกดคำถามอยบางวา...ทำไมคำตอบของการสรางสรรค 

ธรรมชาตในพนทจำกดจงจบลงท “สวนแนวตง” หรอ “สวนหลงคา” 

...ซงนนคงมใชคำตอบสดทาย  ตราบใดทมนษยยงคงคนหาวธ 

เอาชนะขอจำกดของธรรมชาตอยเสมอ  แตในเวลานสวนทงสอง 

รปแบบนบเปนคำตอบทนาสนใจสำหรบคนเมองทตองการใกลชด 

ธรรมชาต...ลองมาคดกนตอถงขอดของสวนทงสองลกษณะดนะคะ

สวนแนวตง…

1.ใชพนทใหเกดประโยชนสงสด  เมอพนทแนวราบมจำกด  กหนมา 

ใชพนทบนผนงกนบางจะเปนไร

2.สามารถใชผนงแนวตงเปนทพรางตา  เพอสรางความเปนสวนตว

3.เปนจดรบสายตา  เพอสรางจดเดน

4.ชวยลดความรอนและมลพษใหกบอาคาร

ฯลฯ

สวนหลงคา...

1.มพนทใชประโยชนมากขนนอกเหนอจากพนทเบองลาง  แถมยง 

ไดมมมองทสวยงาม

2.มพนทสวนตว  อสระจากเบองลางเพราะอยสง

3.มพนทปลกไมดอกและพชทชอบแสงแดดจดเพมขน

4.ไดสวนทดแลงาย  เพราะเปนพนซเมนต  เกบกวาดสะดวก

5.ชวยลดความรอนและมลพษใหกบอาคาร

ฯลฯ

สวน ฯลฯ  ทเหลอ   หากยงนกไมออก  ลองพลกไปดบทสมภาษณ 

เจาของสวนแตละทานถงแนวคดในการทำสวน   จะพบคำตอบวา 

ทำไมเขาเหลานนจงจดสวนเพอคนสงแวดลอมด ๆ กลบสธรรมชาต

001-011 intro (sub4) OK 6-Sep-209 9 9/12/11 4:31:12 PM

12

“การจดสวน  หากคดเยอะ  คดใหละเอยด  ความลงตวจะเกดขน

ยงตนไมเปนสงมชวต  ตองรจกอดทนรอ”

คณแมท - สวทย  เออศกดชย

VERTICAL GARDEN

ใ น ส ว น ส

Colors of Life

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind12 12 9/12/11 7:30:37 PM

13

อางจากซซ ทเจาของตงใจออกแบบใหกลมกลนกบสวนและตอเนองกบหองนงเลนดวยแนวคดพลวลลา  (Pool Villa) มมนสรางผนงโอบลอม   จงมความเปนสวนตวสง

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind13 13 9/12/11 7:30:42 PM

16

เดยเบดหวายเทยมทรงกลมเหมาะสำหรบวางในพนทกงเอาตดอร

เลอกใชปลอกหมอนสสนสดใสเขากบชนวางตนไมบรเวณฉากหลง

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind16 16 9/12/11 7:31:05 PM

17

เนองจากเปนบานทเจาของอยมานาน   จง 

ปรบเปลยนรปแบบการดไซนสวนอยหลาย 

ครง  โดยครงนกำหนดเปนสวนแนวสสน   ม 

มมนงเลนนอกบานหลายจด  ซงมมเหลาน 

สรางจดเดนดวยเฟอรนเจอรและของตกแตง 

เชอมโยงแตละจดดวยรวระแนงสขาวและ 

พรรณไม

  “มมไมกระถางบนผนง  เปนมมแรกทเดน 

เขาบานมาแลวเหน  เกดจากความตองการ 

ทำผนงปดบงสวนไมสวยดานหลง  อกทง 

พรางตาเพอสรางความเปนสวนตวจากบาน 

ขางเคยง  โดยเจาะชองสำหรบวางไมกระถาง 

และทาส แทนการ ใช กระถางหลากส  

จะไดไมตองเปลยนกระถางบอย  หากเบอ 

กเปลยนสในชองแทน  พอตนไมโตกเปลยน 

ลงดนบาง  ทนตองการใหตนไมยายไปอย 

ตามทตาง ๆ ได”

ผนงฉากหลงของสวนแนวตงออกแบบชองวางกระถางและเลนสสนภายในชอง

เชอมโยงพนทแตละสวนดวยระแนงไมสขาว

--สสนผนงกระถาง--

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind17 17 9/12/11 7:31:10 PM

18

ในสวนพ นท แคบยาวกำหนดใหเปน 

ทางเดน   ซ งสามารถแทรกพรรณไม 

ไดจากการแขวนบนระแนงดานบนและ 

ขอบหนาตาง    “อยากใหมแนวมานกน 

จงเลอกใชเกลดปลาชอนแทนทจะเปน 

มานบาหลอยางท เหนท วไป    เพราะ 

ไม ต องการใหรกมาก    พอแหวกไป 

เส นก ไมมาตดต วเรา  พนท เหลอ 

ใตหนาตางทำทวางกระถาง  เราเลอก 

กระถางสสนใหเขาอยดวยกนได  ปลก 

ตนไมเหมอน ๆ กน”

1. ตอเตมชนไมใตหนาตางสำหรบปลกไมกระถางชนดเดยวกนเปนแถวและจดวางกระถางเซรามกสตาง ๆ2. บรเวณสเตปทางขนเชอมโยงรอยตอพนทแตละสวนดวยไมแขวนอยางเกลดปลาชอนสวนดานลางวางไมกระถางลบมมทางขน3. พนทสวนแคบคณแมทเลอกเฟอรนเจอรขนาดกะทดรด    เพอใหมพนทมากพอสำหรบเดนและเลนกบสตวเลยงอยางเจา “เคนเคน” และ “รบบน”

ตกตาเปดไม   ของตกแตงทสรางเรองราวใหสวนและชวยปดมมของ

กระถางเหลยม

--สเตปทางแคบ--

1  2 

3 

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind18 18 9/12/11 7:31:19 PM

19

“ดวยหนาทการงาน ณ ปจจบน  เปนทปรกษา 

การสรางแบรนดใหกบบรษทตาง  ๆ  งานของ 

เราคอการหาตวตนของสนคานน ๆ  วาจะสอ 

ออกมาในรปแบบใด   การสรางแบรนดหาก 

ไมด งตวตนของส งน นออกมา  กจะอย ใน 

ตลาดไดไมนาน    เหมอนการดำเนนชวตของ 

ตวเรา   ควรดงจตวญญาณและแกนแทออกมา 

ควรเลอกวาอะไรท เหมาะหรอไมเหมาะกบ 

ตวเรา

  “การจดสวนกเชนกน  หากมบางอยาง 

ททำแลวเกดลงเล   กตองกลบมาคดทบทวน 

2 - 3 รอบกอนตดสนใจ  อยางบานนพ นท 

จำกด  กอนลงตนไมใหญกตองคดใหดกอน 

วาจะลงตรงไหน   การเลอกซอของตกแตงสวน 

กเชนกน  เด ยวนจะไม ใชอารมณเปนท ต ง 

ถาจะเลอกเฟอรนเจอรสกช น  ตองคดกอน 

แลววาสามารถปรบยายไปวางไดกบทกมม”

เกาอไมทสามารถปรบวางไดกบทกมม

มมนงเลนหนาบานทามกลางพนทสเขยวรอบ ๆ

--การงานกบไลฟสไตล--

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind19 19 9/12/11 7:31:23 PM

20

โดดเดนดวยการใชเบาะนงเลนสเหลองสด 

ตดกบผนงเพนตลวดลายดอกไม  เนองจาก 

พนทจำกด   ทำใหแสงทสองลงมาไมเพยงพอ 

จงปลกไดแตไมใบ

  “เราอยากไดไมดอกบาง   หากใสแจกน 

เขากอยไมทน    จงใชวธเพนตลงบนผนงแทน” 

ตอเน องกนเปนมมอเนกประสงค  ตงโตะ 

ตวใหญเพอนงกนขาวหรอปารตกบเพอนฝง 

ซงหากสงเกตจะเหนวา    ทกมมมนำเขามาเปน 

องคประกอบ    โดยของตกแตงบางชนใชของ 

ทมอยเดมมาทาสเพอเปลยนอารมณ   อยาง 

ผนงหวสงหจากสวนบาหลเดมเปลยนเปน 

สฟาอมนำเงนเพอลดความแขงกราว

  “อยากใหสวนมหลากอารมณ  จงใชของ 

ตกแตงหลาย ๆ สไตลจดวางใหเขากน   และใช 

สสด  แตผสมใหดเบาลงเพอไมใหรสกรอน 

โดยการตกแตงจะนกภาพรวมใหออกกอน 

แลวคอยซ อของตกแตง  ไมใชซ อไปกอน 

แลวคอยมาหาทวาง

“ผมชอบปรบเปลยนบอย  แบบใชงบ 

ประมาณไมสงนก    โดยจะดวาชวงนคนอน 

เขาทำอะไร  แลวหาขอแตกตางมาปรบใช 

ใหเหมาะกบพนทของเรา”

คณแมทออกแบบพนเปนระเบยงไมโดยรอบจงรองรบสนขตวนอยทปลอยออกมาวงเลน

เปนเวลาไดอยางเตมท --มมพกผอนหลากอารมณ--

มมนงเลนอกฝงของตวบาน  โดดเดนดวยเบาะสเหลองสดและผนงเพนตลายดอกไมสสวย

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind20 20 9/12/11 7:31:28 PM

21

จากสวนบาหลในอดตปรบเปลยนโดยทาสผนงใหสดใหมกลมกลนกบภาพสวน ณ ปจจบน

ระแนงดานบนออกแบบสำหรบแขวนตนไมเพมพนทสเขยวใหบานทมพนทแนวราบจำกด

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind21 21 9/12/11 7:31:32 PM

22

แปลน

1 VerticalIdeas& Plantsสสนบนแนวตงเลอกใชไมใบหลากสสนใหกลมกลนกบของตกแตงสสดในบรเวณเดยวกนใชไมใบสอยางบโกเนย    ไมดางอยางสาวนอยรอยชง   และไมใบเขยวอยางหนวดปลาหมกแคระ   มาประกอบการตกแตง   การวางตนไมคละกลมควรเลอกไมทนแลง    ไมชอบนำปลกอยดานบน    สวนประเภททชอบนำมากกวาปลกอยดานลางตดระบบรดนำอตโนมตเพอใหตนไมไดรบความชนเตมท

(ดรายละเอยดเพมเตมไดทหนา  127)

ออกแบบ  : คณสมพล    เบญจสวางจตต

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind22 22 9/12/11 7:31:41 PM

23

มานตนไม  การทำระแนงดานบนนอกจากเพอพรางแสงแลว   ยงมวตถประสงคเพอแขวนตนไมไดรอบบาน   ปลกไมเลอยและแขวนเฟนบนระแนงเพอความสวยงามโดยเฉพาะสวนบรเวณระแนงเหนอสเตปทางเดนอาจแขวนตนไมกนแทนมาน

ผนงดอกไมเพนตผนงเปนลวดลายดอกไม

เพมสสนในบรเวณทไมสามารถปลกไมดอกได

หรอสรางเรองราวระหวางพรรณไมทปลกกบภาพเพนตเชน    เพนตภาพไอวเลอยบนผนง

รบกบเถาไอวทปลกไวขาง ๆ

ไอวดาง  พรรณไมทเจาของบานชนชอบเปนไมเนอออนขนาดเลก   อายหลายป

ชอบสภาพแสงรำไร   ดนปลกโปรงระบายนำด4

ผนงกระถาง  ออกแบบผนงระแนงไมเทยมซอนทบแนวรวเดมจดประสงคของผนงนเพอพรางตาจากบานตรงขาม

และเจาะชองระแนงทซอนกนใหเกดชองสำหรบวางตนไม

เลนระดบของชองใหสงตำไมเทากน   ดานหนาเขาไมใหไดมมโคงสวยงามเพอลดความแขง   แลวเพมสสนสดใสภายในชองเขากบอารมณสวน

3

2

012-023 (sub4) OK 6-Sep-2011.ind23 23 9/12/11 7:31:54 PM

108

“ใครบอกวาพนปนปลกผกไมได  ปลกได...เราทำมาเกอบสบปแลว

ผานกระบวนการคดและทดลองมาเยอะ

พฒนาใหเหมาะกบพนท  ทงพชผกสมนไพรไทย...”

ส ว น ผ ก บ น ด า ด ฟ า

RooftopAgricultural

Garden

คณเพญศร  โตสะอาดวทยากรประจำสวนเกษตรดาดฟา

ROOF GARDEN

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind108 108 9/13/11 10:16:25 AM

109

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind109 109 9/13/11 10:16:29 AM

110

ภาพสวนผกซงกำลงใหผลผลตพรอมเกบรบประทานทเหนอยตรงหนาน    เปนผลงานของสวนงานรกษาความสะอาด สำนกงานเขตหลกส  ซงมจดเรมตนจากคนเลก   ๆบนพนทไมใหญโต    ผานการเดนทางอนยาวนานรวมสบป  จนปจจบน กลายเปนศนยเรยนรทหลายหนวยงานเขามารบการอบรมเพอนำไปปฏบตและเผยแพรไปยงหนวยงานอน ๆ

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind110 110 9/13/11 10:16:57 AM

111

--จากผนดนสพนปน--

หนงในผรวมคดและทำโครงการตงแตเรมแรก 

คอ  พแหมม  - เพญศร  โตสะอาด  เลาให 

ทมงานฟงถงทมากอนจะมาเปนสวนเกษตร 

ดาดฟา

  “จะวาไปแลว...โครงการสวนเกษตร 

ดาดฟาเกดจากความบงเอญ...คร งแรก 

พและเพอนปลกผกบนพนทขางสำนกงาน 

เขตหลกส    ซงเปนท รกรางวางเปลาจาก 

โครงการวจยของเอกชน  พอเราเขาไปถางท 

เพอปลกผก   คนเรมสนใจ  เมอเหนความ 

เปลยนแปลงในทางทดขนเขาจงขอทดนคน 

ขณะนนผกทปลกอยกำลงงาม    กเกดเสยดาย 

เมอผบงคบบญชาทราบจงใหมาดพนทวาง 

บนตกสำนกงานวาสามารถใชไดไหม   ตอนนน 

มพนทวางช น  4 และชน  9   พเลอกชน  9 

เร มแรกกหนกใจพอสมควร    เพราะไมม 

ความรเร องเกษตรพนปน  ลองผดลองถก 

กน...

  “ตอนแรกขดผกทปลกมาใสกระถาง 

วางเรยงบนดาดฟา   พอแสงแดดสอง   ผก 

เหยวหมด  ตอมาจงคดทำเปนแปลงเหมอน 

ทเคยทำบนดน    โดยปรกษาผรดานโครงสราง 

ซงบอกวาพนท  1  x  1  เมตร   นำหนกกดทบ 

ไมควรเกน  200 กโลกรม  หากหนกกวาน 

ควรวางไวตรงคานซงรบนำหนกได  400 - 

600 กโลกรม

“การออกแบบแปลง  เปนแปลงสง 

ประมาณ  20  เซนตเมตร  สวนความกวางพอ 

ใหมอเ ออมถงประมาณ   1  -  1.20  เมตร 

และเวนทางเดนไวใหเขาไปดแลไดทวถง”

ผกทเพงยายกลาลงแปลงรอวนเตบโต ดไซนแปลงผกดวยการตโครงไมไผและกรแผนฟวเจอรบอรดเหลอใชดานขาง

ภาพมมกวางจากชนเหนอดาดฟามองไปเหนแปลงปลกผกเรยงเปนทวแถวเปนสวนผกทอยทามกลางววเมอง

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind111 111 9/13/11 10:17:22 AM

112

ใชถงกระสอบมาวางเรยงในแปลงแทนภาชนะปลกตนถวฝกยาว

“เร มขนยายตนไมข นมาต งแตป  2544 - 2545  สวนเร มเปนรปเปนรางประมาณป  2546 - 2547 

เมอคนทมาตดตอราชการเรมรและขนมาด...กบอกกนปากตอปาก  สอเรมเขามาถายทำ  จากเรมแรก 

ทำเพยงเลก ๆ สำหรบคนในตก  ตอมาจงตอยอดเพอเผยแพรความร  ทำเปนตวอยางใหเหนวา  การใช 

ประโยชนบนพนทดาดฟาสามารถทำได  เพราะในกรงเทพฯมพนทลกษณะนคอนขางมาก  เราเรมจาก 

เงนทนหมนเวยนทหลกพน   คอย ๆ ทำจนปจจบนเลยงตวเองได...

“ไดไปดงานจากทอนมาบาง  บางทมใครทสำนกงานไปเหนกมาบอกตอ  คดประยกตรปแบบใหม 

ใหเขากบเรา  อยางซมโคงสำหรบปลกผกเถาเลอย  เหนบรษทเอกชนทำโดยใชโครงเหลก    เรากมา 

ดดแปลงโดยใชทอพวซขนาดเลกดดโคง  เปนวสดทดแทนราคาประหยด

“วสดปลกในแปลงใชกาบมะพราวปบนพนกอน  เพ อชวยเกบรกษาความช นและเปนฉนวน 

ปองกนความรอนอยางด  ประมาณ  6  เดอนจะยอยสลายไปกบวสดปลกเอง  เรากนำกลบมาหมนเวยน 

เปนวสดปลกตอไป

“การพรางแสง  เมอกอนใชตาขายพรางแสงคลม  พอลมแรงพดปลวหมดเลย  ตอนนจงรอยเชอก 

เปนตาขายโปรงใหไมเลอยอยางบวบ  มะระขนก  เลอยเกาะแทน  ลมสามารถลอดผานไดงายกวา  สวน 

การใหนำจะตดสปรงเกลอรไวดวย  แตจะเปดเฉพาะชวงทไมอย  สวนใหญจะใชสายยางรดนำเฉพาะจด 

เพราะประหยดกวา”

--สวนนอยคอย ๆ โต--

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind112 112 9/13/11 10:17:49 AM

113

ผลมะระขนกซงมสรรพคณมากมาย

ตาขายเชอกสำหรบใหบวบเลอยพน

องน  ไมเถาเลอย  ใบสวยปลกแทรกไวบนดาดฟา

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind113 113 9/13/11 10:18:18 AM

114

“หากใครมดาดฟาหรอระเบยงเลก  ๆ   ควร 

เรมจากดเรองทศทางแสงกอนวาเพยงพอ 

หรอไม  เพราะพชยอมตองการแสงแดด... 

คะนา  ผกบง  ชอบแสงเตมวน  หากไมพอ 

เขาจะผอมและหก  สำหรบบรเวณทไดแดด 

ไมเตมวนอาจเปล ยนมาปลกชะพล  วอ- 

เตอรเครส  ปเล  ขนฉาย  ผกช  หรอผกสลด 

กพอได

“ควรเลอกชนดของผกใหเหมาะกบขนาด 

พนทดวย  หากพ นท นอยอาจใชวธปลก 

แนวตงหรอใสตะกราแขวน  โดยหลกการ 

--ปลกพชใหเหมาะกบพนท--

ปลกในตะกรากคลายกบปลกในแปลง  คอ 

ในแปลงจะใชเปลอกมะพราวรองกน  แตหาก 

ปลกในตะกราจะใชกาบมะพราวสบแทน  และ 

เลอกพชทรากสนตนไมใหญอยางผกสลด 

วอเตอรเครส  ผกบง

“ควรเลอกปลกผกตามฤดกาล  ฤดรอน 

ปลกผกใบแขงอยางคะนา  กวางตง  ผกกาด 

บวบ  ถว  ฤดหนาวปลกสลดแกว  สลดเขยว 

กะหลำปล  มะเขอเทศ  แคนตาลป

“ทนเคยปลกขาวดวยนะ   ปลกในกระบะ 

ใหรวาบนพนปนกปลกได”

ปลกคะนาในตะกราหวงาย   ยายสะดวก

ชนกระบะปลกผกอกหนงไอเดยสำหรบคนมพนทนอย

ชนรางไมไผ    เหมาะสำหรบผกรากสนอยางวอเตอรเครส   ผกเปดแดงและผกเปดเขยว

ราวเหลกแขวนตะกราผกแบบเคลอนทได

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind114 114 9/13/11 10:18:46 AM

115

บรเวณเสาหนาซมแขวนตะกราผกซงเปนไอเดยทเหมาะสำหรบคนเมองทมพนทเลก ๆ รมระเบยง

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind115 115 9/13/11 10:19:15 AM

116

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind116 116 9/13/11 10:19:41 AM

117

“เรองสำคญของสวนดาดฟาคอ  ควรตดตงกอกนำ 

สำหรบใชงานเพอความสะดวก   จงนำถงนำรวม 

ไวดานบน  พอเปดกอก   นำจะดนลงมาเพอใชรด 

ตนไม  และพนทดาดฟาควรมความลาดเอยงเพอ 

การระบายนำทด  ไมใหเกดนำขง...   งานของเรา 

เชามาจะทำความสะอาดกอนเลย  เพอไมใหใบไม 

เขาไปอดตนทอระบายนำ

“สวนเรองการปองกนโรคและแมลง  ใชวธ 

ปลกพชหมนเวยนและปลกพชสลบแปลง    เพราะ 

แมลงแตละชนดชอบกนพชต างกน  อยาง 

เพล ยออนชอบกนคะนา  ไม ชอบกนผกโขม 

เมอเราปลกสลบแปลงกน  หากเขามากนกจะกน 

เฉพาะแปลง  ไมระบาดไปทว  และเพอเปนการ 

ตดวงจรโรค  จงปลกกลวยเพ อนำเหงามาทำ 

หวเชอจลนทรยปองกนเชอราในดน

“แต เน องจากสภาพอากาศบนดาดฟา 

ถายเทสะดวก  แสงสวางสองถง  จงไมคอย 

เกดปญหาเรองโรคแมลงเทาไรนก  เราจงปลก 

พรรณไมอยางกลวย  ออย  ทบทม   แกวมงกร 

ไว รอบ  เพ อเปนตวอยางใหเหนว าปลกบน 

พนปนได  ชวงทลมแรงตนไมเหลานจะออนล 

ไมตานลม  จงไมเกดปญหาอะไร”

--การดแลสวนผกดาดฟา--

ตดสปรงเกลอร   โดยเดนทอใหนำแตละแปลงอยางทวถง

ผกโขมทพรอมเกบ

มะเขอผลเหลองอราม

ดอกกยชายชกานสวยงาม

108-119 (sub2) OK 6-Sep-2011.ind117 117 9/13/11 10:20:09 AM