Voved vo smetkovodstvo 1

С О Д Р Ж И Н А

2

Za razmisluvawe:

Ako samo mal broj delovnite lu|e (pod 5%) vsu{nost

planiraat da rabotat kako OVLASTEN SMETKOVODITEL, toga{

zo{to site da se ma~ime da go izu~uvame ovoj zanaet?

Mo`e li uspe{no da se vodi biznis bez detalna i

sistematska evidencija?

Obrazlo`ete!

Vedna{ posle diplomiraweto на College, Петар и Марија, zapo~nuvaат svoj

biznis со kompjuterski uslugi. Eve gi transakciite na po~etokot na

raboteweto.

1. Уплатени се влогови од 200.000 од сопствениците на бизнисот Петар и

Марија, а во замена тие добиле обични акции.

2. Подигнати се средства од жиро сметката во износ од 40.000 денари и

истите се ставени во благајната на фирмата.

3. Набавенa е oprema - совтвер za 60.000 денари. Со договорот со

добавувачот се бара плаќање веднаш од 50%.

4. На купувачите им се издадени фактури на 370.000 денари за извршени

услуги во првата половина на месец Јуни.

5. Dobiena se, i pлатени фактури за ТВ од 3.000 денари за маркетинг во

месец јуни.

6. Примени се средства по фактурата од купувачите за услугите за првата

половина на месец Јуни.

7. Примена е фактура за потрошена електрична енергија за месец јуни на

износ од 25.000 денари.

8. Примена е фактура за наем на канцаларии од сопствениокот на имотот во

која работи комапнијата na{ata kompanija, од 6.200 денари. Фактурата

треба да се плати во рок од 30 дена.

9. Пресметани се и исплатени бруто плати за месец јуни во износ од 126.000

денари.

10. Издадена е фактура на купувачите за втората половина на месец јуни на

износ од 36.800 денари. 4

Kako vsu{nost raboti noviot biznis?

Uspe{no ili neuspe{no?

Ima li gotovi pari za pla}awe na obvrskite?

Kolkavi se obvrskite?

So koi sredstva raspolaga biznisot?

Mo`e li Петар и Марија da smetаaт na del od dobivkata, ako

voop{to ja ima?

СИ ГИ ПОСТАВУВАТЕ СЛЕДНИВЕ ПРАШАЊА:

ОТВОРЕТЕ ДЕБАТА!

5

6

Smetkovodstvoto e eden od najstarite delovni

informacioni sistemi

Smetkovodstvoto gi sledi delovnite procesi i gi

bele`i promenite na finansiskata sostojba

predizvikani od niv

Smetkovodstvoto e va`no za site vidovi

organizacii zatoa {to site tie imaat finansiski

aktivnosti

Smetkovodstvoto kako informacionen sistem

7

Smetkovodstvoto obezbeduva vitalni uslugi na

donesuva~ite na delovni odluki vo raspredelbata na

ograni~enite resuri na firmata (na menaxerite)

Smetkovodstvoto komunicira preku finansiski

informacii do nositelite na delovnite odluki i do

site drugi zainteresirani stranki, vo samata firma

ili nadvor od nea

SMETKOVODSTVOTO KAKO INFORMACIONEN SISTEM

8

Smetkovodstvoto kako informacionen sistem

ZDELKA Direktorite

Podatoci Informacii

Smetkovodstvoto

Merewe Obrabotka Soop{tuvawe

9

10

Organizacii od aspekt na smetkovodstvoto

Sekoe pretprijatie ili del od pretprijatie {to ima za

cel prodavawe stoki ili uslugi po ceni {to }e

obezbedat soodveten profit na sopstvenikot

Delovnite subjekti iako mnogu razli~ni pome|u sebe

spored dejnosta {to ja izveduvaat, sepak imaat sli~na

cel i prezemaat sli~ni aktivnosti. Koi?

11

Vidovi organizacii

Trgovec poedinec (fizi~ko lice-registriran trgovec)

Pogoden za mali biznisi

Te{ko doa|a do finasii

Odgovornost so siot svoj li~en imot

Partnerstvo (pove}e od eden sopstvenik)

Pogoden za mal biznisi

Ne{to polesno doa|a do finasii

Odgovornost so siot svoj imot i za postapkite na partnerot

Trgovsko dru{tvo (korporacija)

Pravno lice

Mnogu polesno obezbeduva finasii

Odgovornost samo do visinata na vlogot

Menaxerite da ne gi sledat sekoga{ i celosno interesitena sopstvenicite

12

Sostojbata vo SAD vo 90-tite

Broj na biznisi

Prihodi

TP

Partnerstva

Korporacii

TP

Partnerstva

Korporacii

Milioni

Milijardi

13ВОВЕДЕН 1,0% ДАНОК НА ВКУПЕН ПРИХОД, ЗА СИТЕ ФИРМИ СО

ПРИХОД ДО 3.000.000 ДЕН. DENES: od 3.000.000 do 6.000.000 den.

14

Osnovni цели на менаџемнтот

1. ProfitabilnostEden deloven subjekt mora da ima dovolno prihodi da gipokrie tro{ocite na raboteweto i da obezbedi soovetnadobivka (prinos) za sopstvenikot ako saka da ostane vobiznisot

2. LikvidnostEden deloven subjekt mora sekoga{ da ima dovolno gotovipari za da gi plati dospeanite obvrski ako saka da ostanevo biznisot

Koj od ovie celi vi izgleda pova`en?

Obrazlo`i!

15

16

1. Finansiski aktivnosti:

Obezbeduvawe na kapital od sopstvenikot ili od kreditori

Vra}awe na pozajmenite sredstva

2. Investicioni aktivnosti:

Kupuvawe i prodavawe na kapitalni dobra za biznisot

3. Operativni aktivnosti:

Vrabotuvawe, nabavka, proizvodstvo, proda`ba

Pla}awe na nabavkite i drugite delovnite rashodi

Naplata na prodadenoto

Tri vida delovni aktivnosti

17

18

Poka`uvaat dali menaxmentot:

Gi postignal delovnite celi na firmata

Dali dobro upravuva so delovnite aktivnosti na firmata

Mereweto na postignuvaweto vklu~uva:

Analiza na likvidnosta

Analiza na delovnite aktivnosti

Analiza na solventnost

Analiza na profitabilnost

Konsekventno:

Menaxerite mora da gi razbiraat показателите za da bidat vosostojba da gi koristat i da donesuvaat vistinski odluki vo

vistinsko vreme

Аналитички показатели (коефициенти)Показатели na ispolnuvaweto

19

20

Finansisko i manaxersko smetkovodstvo

Postojat dva vida na smetkovodstvo:

Finansisko smetkovodstvo

Manaxersko smetkovodstvo

Ovie dva osnovni vida smetkovodstvo mo`e da se razgrani~at spored:

Prirodata na smetkovodstvenata informacija {to jaobezbeduvaat

Korisnicite na smetkovodstvenata informacija {to ja obezbeduvaat

21

Обезбедување на податоци за

интерна употреба на менаџерите

Податоци за екстерна употреба

Дава предност на иднината Се однесува на податоците од

минатото.

Не е раководено од општо услвени

сметководтвени принципи

МСС

Помалку се одбележува

верификацијата на податоци а повеќе

се истакнуваат потребите за

користење на немонетарни податоци.

Верификација на податоци

Значително повеќе посветеност на

одделни сегменти на претријатија

Посветеност на претријатието во

целина

Изразита зависност од други стручни

дисциплини

Помала независнoст, (МСС- зависи)

Menaxersko

smetkovodstvo

Finansisko

smetkovodstvo

22

Не е задолжително, и не е регулирано

со Закони и прописи

Закон за сметководство и прифатени

МСС

Ја истакнува релевантноста и

флексибилноста на податоците

Не ја истакнува.

Menaxersko

smetkovodstvo

Finansisko

smetkovodstvo

23

Obezbeduva informacii za tekovno odlu~uvawe voramkite na pretprijatieto

Pove}e e orientirano kon potrebite na internitekorisnici - menaxmentot na firmata

Manaxersko smetkovodstvo

24

Orientirano podednakvo kon potrebite na vnatre{nite i

nadvore{nite subjekti - korisnici na smetkovodstvenite

informacii

Obezbeduva informacii za raboteweto (dali i kako se

postigaat celite na profitabilnosta i likvidnosta) vo forma

na standardni finansiski izve{tai

Dva tipa na nadvore{ni korisnici na finansiskite izve{tai

na firmata se :

Korisnici so direkten interes: akcioneri, kreditori

Korisnici so indirekten interes: potencijalni investitori,

bankari, dano~nici, finansiski analiti~ari i planeri..

Finansiskoto smetkovodstvo

25

Smetkovodstvoto i knigovodstvoto

Mehani~ki i repetativen proces na bele`ewe na

delovnite transakcii i ~uvawe na finansисkite

podatoci za istite

Prestavuva samo mal del na celiot smetkovodstven

proces

Knigovodstvo:

26

Sovremenoto smetkovodstvo bazira na {iroka upotreba na

kompjuteri

Manaxment Informativniot Sistem (MIS) sodr`i razli~ni

podsistemi, no Smetkovodstvoeniot Informativen Sistem e

eden od najva`nite

Sepak, seu{te ima GOLEMA potreba delovnite lu|e da gi znaat

procesite i principite na smetkovodstvoto za pravilno gi

koristat informaciite {to gi dobivaat od sistemot

Kompjuterite?

27

28

Osnovnite pra{awa i predizvicite na

smetkovodstvoto

1. [to }e se sledi so smetkovodstvoto?

2. Koga }e se prokni`i (zabele`i)?

3. So koja vrednost }e se zabele`i?

4. Kako }e se tolkuva zabele`anoto?

29

Delovnite transakcii - ekonomski nastani {to jamenuvaat finansiskata pozicija na delovniot subjekt

Transakciite se surovinata na smetkovodstvoto

Организацијата e sekoja edinica {to mo`e da se sledi nezavisno od kreditorite ili sopstvenikot

1. [to }e se sledi?

30

2. Koga }e se kni`i?

Pri sekoj transfer na sopstvenosta ili

pri promena na strukturata na sredstvata,

obvrskite ili kapitalot

31

3. So koja vrednost }e se kni`i?

Vrednosta na transakciite se opredeluva spored vistinski platenite pari;

Ova rezultira so objektivnost na podatocite od smetkovodstvoto, no i so tkn. istoriski karakter na istite

32

4. Kako }e se tolkuva kni`enoto?

Finansiska pozicija na firmata = resursite so koiraspolaga i pravata vrz tie resursi vo sekoj period odvreme:

Resursi = kapitalot na raspolagawe =

kapitalot na kreditorite(obvrskite)

+ kapitalot na sopstvenikot

Smetkovodstvenata ravenka - izraz na finansiskatapozicija na firmata:

Sredstva = Obvrski + Kapital nasopstvenicite

S = O + KS33

Sredstva = resursi so koi raspolaga biznisot i treba

da gi koristi vo idnoto rabotewe. Mo`e da bidat

pari~ni i nepari~ni, realni i idealni (prava);

Obvrski = obvrski na biznisot da plati ili prenese na

drug na~in sredstva ili ispora~a usluga na drug biznis,

lice ili na dr`avata

Kapital = pobaruvawa na sopstvenikot kon sredstvata

na biznisot; isto taka i razlika me|u sredstvata i

obvrskite. Vklu~uva inicijalno vlo`en kapital i

reinvestirana vo biznisot dobivka (zadr`ana dobivka).

Kaj trgovskite dru{tva se vika akcionerski kapital.

Sredstva, obvrski, kapital

34

Nekoi voobi~aeni vidovi

smetkovodstveni transakcii

Vlog na sopstvenikot

Nabavka na sredstvo so готови пари / преку жиро с-ка

Nabavka na sredstvo so sozdavawe obvrska

Pla}awe na obvrskata од каса / жиро сметка (каса исплати / извод)

Proda`ba so sozdavawe na pobaruvawe и

креирање пари 120 / 751

Naplata na pobaruvaweto 1000/120

Pla}awa na rashodite od raboteweto 4 / 220

Povlekuvawe na kapital - isplata na dividendi

Presmetka na finansiskiot rezultat od raboteweto 8000

Podgotovka na finansiskite izve{tai (завршна / годишна сметка)

35

Zna~ewe na finansiskite izve{tai

Slu`at za komunicirawe na smetkovodstvenite

informacii do korisnicite na istite

Mo`e da se sfatat i kako svoevidni finansiski

modeli na pretprijatieto, bidej}i go prika`uvaat

istoto od finansiska gledna to~ka

36

Bilans na uspehot

Gi sporeduva zarabotenite prihodi i

napravenite tro{oci - расходи vo daden

period od vreme

Se smeta za zna~aen finansiski izve{taj

zatoa {to poka`uva dali i kolku biznisot ja

postignal celta za profitabilnost

37

38

Dvostrana forma na Bilasot na uspeh

39

Приходи

Нето приходи

Приходи од дивиденди

Приходи од кирии (закуп)

Вкупни приходи

Расходи

Набавна цена на продадени стоки

Трошоци на продажба

Административни трошоци

Расходи за камата

Данок на добивка

Вкупно расход

2.972.413

98.500

72.910

3.143.823

1.982.541

453.028

350.771

126.060

66.934

2.979.334

Нето добивка 164.489

Заработка по обична акција 1,74

БИЛАНС НА УСПЕХ

За годината која завршува на 31 Декември 2010

МКД 000

Ednostrana forma na Bilasot na uspeh

Revidiran

Bilans na uspeh

40

Bilans na sostojbata

Ja poka`uva finasiskata pozicija - sostojba

na firmata na denot na bilansirawe

Dava uvid vo biznisot, so kolku sredstva

raspolaga i koj ima soodvetni prava i

pobaruvawa za tie sretstva

41

А к т и в а П а с и в а

Р. бр. СредстваИзнос

Р. бр. Извори СредстваИзнос

Пооделно Вкупно Пооделно Вкупно

А.) ПОСТОЈАНИ СРЕДСТВА А.) КАПИТАЛ

I.) Нематеријални средства

сопствен капитал 6.560.000

Б.) РЕЗЕРВИ

II.) Материјанлни средства

В.) ОБВРСКИ

I.) Долгорочни обврски

II.) Краткорочни обврски

Б.) ТЕКОВНИ (ОБРТНИ) СР-ВА

I.) Парични средства

II.) Хартии од вредност

III.) Пресметани одлож трош

(ПВР)

III.) Залихи

Вкупна нецелосна пасива 5.040.000

IV.) Побарувања од други

V.) Платени трошоци (АВР)

Вкупно средства11.600.000

Вкупно извори на средства11.600.000

Биланс на состојба

Dvostrana forma na Bilansot na состојба

Euro AD Skopje

Bilans na sostojba

31 Dekemvri 2010

Sredstva

Pari 15,300

Pobaruvawa od kupuva~i 1,000

Materijali 500

Zemji{te 10,000

Zgradi 5,000

Vkupno sredstva 31,800

Obvrski i KapitalObvrski

Obvrski kon dobavuva~i 600

Kapital na Sopstvenicite

Основачки вложувања 30,000

Сопствен капитал

(задржана добивка)

Vkupno Kapital 31,200

Vkupno Obvrski i Kapital 31,800

43

Ednostrana forma na Bilasot na состојба

Euro AD Skopje

Bilans na sostojba

31 Dekemvri 2010

Sredstva

Pari 15,300

Pobaruvawa od kupuva~i 1,000

Materijali 500

Zemji{te 10,000

Zgradi 5,000

Vkupno sredstva 31,800

Obvrski i KapitalObvrski

Obvrski kon dobavuva~i 600

Kapital na Sopstvenicite

Основачки вложувања 30,000

Сопствен капитал

(задржана добивка) 1,200

Vkupno Kapital 31,200

Vkupno Obvrski i Kapital 31,800

44

Ednostrana forma na Bilasot na состојба

45

Revidiran

Bilans na sostojba