View
2.797
Download
0
Category
Preview:
DESCRIPTION
Overzicht van de verplichtingen voor koelinstallaties, lekdetectie, gebruik koelmiddelen, keuring airco's
Citation preview
Wetgeving koelinstallaties : Europa en de 3 gewesten van BelgiëBen Breeur, preventie-adviseur en milieucoördinator COFELY Services
Wetgeving koelinstallaties
Inhoud Inleiding : types koelmiddelen
Wetgeving Europa (verordening 1005/2009 en etiket-gegevens uit
verordening 1272/2008 CLP) België (verbod op CFK) Vlaanderen : regels uit Vlarem, certificering van
koeltechnische bedrijven en koeltechnici
Keuring als koeltechnisch bedrijf
Centrale koelmiddelenboekhouding
Keuring energieprestatie airco’s (voor de 3 gewesten)
Wetgeving koelinstallaties
Types koelmiddelen
Nederlands Français
CFK CFCR11, 12, 13, 111, 112, 211,…
HCFK HCFCR21, R22, R121,R123,…
HFK HFCR407C, R134a, R410A
Wetgeving koelinstallaties
Types koelmiddelen en hun milieu-impact
CFK ODP= 1 GWP= 1
HCFK ODP= 0,02-0,05 GWP= 0,11-0,44
HFK ODP= 0 GWP= 0,13-1,14
ODP = Ozone Depletion
Potential
GWP = Global Warming Potential
Wetgeving koelinstallaties
Juridisch kader : EUROPA
Europese Verordening nr.1005/2009 betreffende de ozonafbrekende stoffen (substances qui appauvrissent la couche d’ozone)
Bepaalt dat de lidstaten minimum opleidingseisen moeten stellen voor het personeel
− belast met de exploitatie van vaste apparatuur van > 3 kg koelvloeistof.
− belast met de terugwinning van de ozonafbrekende stoffen ter gelegenheid van het onderhoud en het demonteren van koelapparaten en klimaatregelingsapparatuur.
01/01/2010 : einde gebruik van nieuwe HCFK’s01/01/2015 : einde gebruik van gerecycleerde HCFK’s
Wetgeving koelinstallaties
Europese Verordening nr. 1005/2009 betreffende de ozonafbrekende stoffen – periode 2010-2015
Alleen geregenereerde of gerecycleerde HCFK’s mogen worden gebruikt voor onderhoud of service tot 31/12/2014.
Regeneratie : de OPWERKING van teruggewonnen koelmiddel zodat die, aan een vergelijkbare prestatienorm voldoet als nieuw geproduceerde stof. Deze opwerking kan enkel gebeuren door een erkende afvalverwerker.
Recycling : het HERGEBRUIK van teruggewonnen koelmiddel na een eenvoudig reinigingsproces. Dit kan gebeuren door een koeltechnicus.
Wetgeving koelinstallaties
Europese Verordening nr. 1005/2009 betreffende de ozonafbrekende stoffen – periode 2010-2015
Tot en met 31/12/2014 mogen geregenereerde HCFK’s op de markt worden gebracht en gebruikt voor het onderhoud of service van bestaande koel-, klimaatregelings- en warmtepompapparatuur, mits op de houder een ETIKET is aangebracht met de vermeldingen :
Geregenereerd koelmiddel Lotnummer (origine van koelmiddel) Naam en adres van regeneratie-installatie.
Wetgeving koelinstallaties
Europese Verordening nr. 1005/2009 betreffende de ozonafbrekende stoffen – periode 2010-2015
Tot en met 31/12/2014 mogen gerecycleerde HCFK’s worden gebruikt voor het onderhoud of service van bestaande koel-, klimaatregelings- en warmtepompapparatuur, mits zij
Uit dergelijke apparatuur zijn teruggewonnen De handelingen worden uitgevoerd door een
onderneming die de terugwinning als onderdeel van het onderhoud heeft uitgevoerd.
Wetgeving koelinstallaties
Europese Verordening nr. 1005/2009 betreffende de ozonafbrekende stoffen – periode 2010-2015
Wanneer geregenereerde of gerecycleerde HCFK’s voor het onderhoud of de service van koel-, klimaatregelings- en warmtepompapparatuur worden gebruikt, moet op de betrokken apparaten een ETIKET worden aangebracht met de vermelding :
Type stof; De in het appaat aanwezige hoeveelheid: Etiketteringsinformatie zoals vermeld in bijlage I bij de Europese
Verordening nr. 1272/2008 voor stoffen en mengsels die als gevaarlijk voor de ozonlaag ingedeeld zijn. Dit is de zogenaamde CLP-verordening. CLP staat hierbij voor ‘Classification, Labelling and Packaging of substances and mixtures’.
Wetgeving koelinstallaties
Etiketteringsinformatie zoals vermeld in bijlage I van de CLP-Verordening voor ozonafbrekende stoffen
Onder “stoffen die gevaarlijk zijn voor de ozonlaag” wordt verstaan: zuivere ozonafbrekende stoffen en mengsels met een concentratie van >0,1% aan stoffen die gevaarlijk zijn voor de ozonlaag.
Het etiket moet de volgende elementen bevatten :
Wetgeving koelinstallaties
Etiketteringsinformatie zoals vermeld in bijlage I van de CLP-Verordening voor ozonafbrekende stoffen Betekenis P-zin (Precautionary statements)
P502 : Dit is een volledig nieuwe code die staat voor 'raadpleeg fabrikant/ leverancier voor informatie over terugwinning/recycling'.
Etiket en H- en P-zin in 2011 gewijzigd (zie vorige slide) door de Verordening nr. 286/2011 van 10 maart 2011 tot wijziging van de Europese Verordening 1272/2008 betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels, met het oog op de aanpassing aan de technische en wetenschappelijke vooruitgang
Wetgeving koelinstallaties
België : federaal
Koninklijk Besluit van 7 maart 1991 houdende reglementering van het gebruik van cfk-verbindingen in koelinstallaties
Verbod op het gebruik en het bezit van cfk’s in koelinstallaties vanaf 01/01/1998 (mits uitzonderingen)
CFK : R11, 12, 13, 111, 112, 211, …,
Wetgeving koelinstallaties
Regels voor koelinstallaties in de 3 gewesten Besluit van de Vlaamse Regering van 14 maart 2003 tot
wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 1 juni 1995 houdende algemene en sectorale bepalingen inzake milieuhygiëne = Vlarem II : artikel 5.16.3.3
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 20 november 2003 betreffende koelinstallaties
Arrêté du Gouvernement wallon du 12 juillet 2007 déterminant les conditions intégrales et sectorielles relatives aux installations fixes de production de froid ou de chaleur mettant en œuvre un cycle frigorifique.
Toepassingsgebied : alle koelinstallaties die meer dan 3 kg koelmiddel bevatten (2 kg in Brussel)
Wetgeving koelinstallaties
Regels voor koelinstallaties in de 3 gewesten
Algemeen principe : beperking van relatief lekverlies tot < 5%
Het relatieve lekverlies is de fractie van de nominale koelmiddeleninhoud die door emissies over een periode van één jaar werd verloren, in verhouding tot de nominale koelmiddeleninhoud
Als het relatieve lekverlies meer dan 5% per jaar bedraagt, moeten zo snel mogelijk de nodige maatregelen worden genomen om het lek op te sporen en te dichten.
Installaties waarvan het relatieve lekverlies na herstelling niet beneden de 5% kan worden gebracht, moeten binnen 12 maanden buiten werking worden gesteld.
Wetgeving koelinstallaties
Periodieke lekdichtheidscontroles :
Periodieke lekdichtheidscontroles :
Voor koelinstallaties met een koelmiddelinhoud van ≥ 3kg éénmaal per 12 maanden
Koelinstallaties met een koelmiddelinhoud van ≥ 30kg : éénmaal per 6 maanden
Koelinstallaties met een koelmiddelinhoud van ≥ 300kg : éénmaal per 3 maanden
Wetgeving koelinstallaties
Certificering van koeltechnische bedrijven/ koeltechnici Besluit van de Vlaamse Regering van 8 december 2006
inzake certificering van koeltechnische bedrijven Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 22 maart
2007 inzake de bepaling van de minimumopleidingseisen voor koeltechnici en de registratie van koeltechnische bedrijven
Arrêté du Gouvernement wallon du 12 juillet 2007 tendant à prévenir la pollution lors de l’installation et la mise en service des équipements frigorifiques fixes contenant de l’agent réfrigérant fluoré, ainsi qu’en cas d’intervention sur ces équipements, et à assurer la performance énergétique des systèmes de climatisation
De verplichting tot het behalen van een certificaat geldt voor alle bedrijven die handelingen uitvoeren aan stationaire koelinstallaties, aircosystemen en warmtepompen, ongeacht de koelmiddelinhoud, en waarbij er een risico bestaat op emissie van HCFK’s of HFK’s.
Wetgeving koelinstallaties
Certificering van koeltechnische bedrijven/ koeltechnici Werkzaamheden aan koelinstallaties mogen alleen worden
uitgevoerd door een gecertificeerd koeltechnicus in de koeltechniek, werkzaam voor een gecertificeerd bedrijf.
Werkzaamheden aan koelinstallaties mogen enkel worden uitgevoerd door bij geregistreerde koeltechnische bedrijven tewerkgestelde bevoegde koeltechnici.
Les opérations ne peuvent être effectuées que par une personne :
qui a la qualité de technicien frigoriste spécialisé; et qui travaille au nom et pour le compte d’une entreprise
en technique frigorifique spécialisée
Wetgeving koelinstallaties
Certificering van koeltechnische bedrijven/ koeltechnici
Koeltechnici die een attest willen behalen in de koeltechniek dienen een theoretisch en praktisch examen af te leggen in een erkend examencentrum.
Met dit attest worden ze « bevoegd » of « erkend » koeltechnicus.
Het behaalde attest is geldig voor 5 jaar en dient dan vernieuwd te worden.
Wetgeving koelinstallaties
Certificering van koeltechnici – 4 categorieën categorie I : mag alle werkzaamheden uitvoeren aan alle
koelinstallaties.
categorie II: mag alle werkzaamheden uitvoeren aan koelinstallaties met een koelmiddelinhoud van <3 kg
categorie III: mag koelmiddelen terugwinnen uit koelinstallaties met een koelmiddelinhoud van < 3 kg
categorie IV: mag lekdichtheidscontroles uitvoeren op voorwaarde dat daarbij het koelmiddelcircuit niet wordt geopend. Opgelet, om categorie IV te behalen dient met op uitzondering van de hardsoldeerproef na hetzelfde examen afleggen als categorie I.
Wetgeving koelinstallaties
Gecentraliseerde Koelmiddelenboekhouding
Als koeltechnisch bedrijf zijn we verplicht om een gecentraliseerde koelmiddelenboekhouding bij te houden
Hiervoor doen we een beroep op software – in ons geval is dit Coolant – website : www.coolant.be
Wetgeving koelinstallaties
Gecentraliseerde koelmiddelboekhouding
Wetgeving koelinstallaties
Etiket op koelinstallatie waarvan het logboek via Coolant wordt beheerd
Wetgeving koelinstallaties
Voordelen Coolant (koelmiddelboekhouding) Toegang via een internet applicatie, dus een pc en een
internetverbinding volstaat
Beheer van alle koelmiddelencilinders, installaties en klanten
Toegang mogelijk voor klanten zodat ze hun installaties kunnen volgen, logboek consulteren (of afladen), lekdichtheidsattesten, …
Eenvoudige rapportage van alle installaties met een relatief lekverlies van >5%
Melding van de binnenkort uit te voeren periodieke lekdichtheids-controles
Zeer gebruiksvriendelijk (ook voor technici)
Wetgeving koelinstallaties
Voorbeeld van een klant met zijn login-gegevens
Wetgeving koelinstallaties
Coolant – opvolging van de koelmiddelen in omloop in 1 afdeling
Wetgeving koelinstallaties
Documentatie Koeltechnische bedrijven moeten van alle
werkzaamheden die ze aan installaties uitvoeren gegevens bijhouden.
Een instructiekaart en installatiegebonden logboek moet enkel worden ingevoerd voor koelinstallaties die meer dan 3 kg koelmiddel bevatten.
De exploitant moet bij een koelinstallatie op een goed toegankelijke plaats een instructiekaart beschikbaar hebben.
En per installatie dient in een logboek alle activiteiten van de koeltechnici geregistreerd te worden.
Wetgeving koelinstallaties
Het gecertificeerde bedrijf moet volgende gegevens centraliseren :
Hoeveelheid bijgevuld koelmiddel Hoeveelheid afgetapt koelmiddel Hoeveelheid aangekocht koelmiddel, met vermelding van
de datum en de naam van de leverancier Hoeveelheid afgevoerd koelmiddel, met
vermelding van de datum en de naam van de ophaler
5 jaar bewaren.
Verplichting van de gecertificeerde bedrijven
Wetgeving koelinstallaties
Het gecertificeerd koeltechnisch bedrijf moet erop toezien dat de koeltechnici beschikken over de volgende toestellen :
Manifold Recuperatiegroep Koelmiddelcilinder (nieuw of gerecycleerd)
Lege koelmiddelcilinder geschikt voor de recuperatie en de ophaling van koelgassen
Vacuümpomp (tweetraps) Weegschaal (nauwkeurigheid van 0,01 kg voor cilinders van < 30 kg en nauwkeurigheid van0,1 kg voor cilinders van > 30 kg).
Verplichting van de gecertificeerde bedrijven
Wetgeving koelinstallaties
Vacuümmeter
Elektronische lekdetector
Zeepoplossing
Cilinder met inert gas (droge stikstof, argon, helium)
Digitale thermometer
Hardsoldeerinstallatie
Elektrische multimeter en ampèremeter.
Verplichting van de gecertificeerde bedrijven
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s
Ministerieel besluit van de Vlaamse Overheid van 10 februari 2011 tot vastlegging van de frequentie en de elementen van de keuring van airconditioningsystemen met een nominaal koelvermogen van meer dan 12 kW in gebouwen
Europese Richtlijn 2002/91 EPB energieprestatie van gebouwen
Van toepassing vanaf 10/4/2011 Nieuwe installaties (dit is van na 1/8/2011) dienen
een 1e keuring te ondergaan binnen 12 maanden na inbedrijfstelling
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s
Wat is een airconditioningsysteem ? Met airconditioningsysteem wordt bedoeld : een
combinatie van alle bestanddelen die nodig zijn voor een vorm van luchtbehandeling waarbij de temperatuur wordt geregeld of kan worden verlaagd, eventueel samen met een regeling van de ventilatie, luchtvochtigheid en luchtzuiverheid.
Met een airconditioningsysteem wordt een individuele installatie bedoeld. Als er dus verschillende airco’s van minder dan 12 kW dienst doen om 1 ruimte te koelen, moet voor de keuring niet de som van de vermogens gemaakt worden.
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s > 12 kW
Wat houdt deze keuring in ?
Die keuring omvat een beoordeling van het rendement van de airconditioning en van de dimensionering ervan, rekening houdend met de koelingsbehoefte van het gebouw.
Deze keuring omvat de volgende punten :
controle documentatie;
visuele inspectie van het airconditioningsysteem;
beoordeling van het correcte gebruik;
controleren van de werkingsparameters.
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s > 12 kW
Frequentie :
5-jaarlijks als koelvermogen > 12 kW
3-jaarlijks als koelvermogen > 50 kW
2-jaarlijks als koelvermogen > 250 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s > 12 kW
Wat is een 'bevoegde deskundige'?
een gecertificeerd koeltechnicus met een certificaat van categorie 1 of 2
een bachelor in de elektromechanica, afstudeerrichting klimatisering
een diploma van het secundair onderwijs in koel- en warmtetechnieken, industriële koeltechnieken of koeltechnische installaties
in het volwassenonderwijs het diploma van koeltechnieker, het certificaat van aircotechnicus of het certificaat van koeltechnicus
minstens drie jaar aantoonbare ervaring hebben over onderhoud en afregelaspecten van airco's met een nominaal koelvermogen van meer dan 12 kW
…
Wetgeving koelinstallaties
Rekenblad op website Vlaamse Gemeenschap, afdeling LNE (leefmilieu, natuur en energie)
Meer info en rekenblad op www.lne.be/themas/erkenningen/bevoegde-deskundige-keuring-airco-meer-dan-12-kW
Handleiding rekenblad op www.lne.be/themas/erkenningen/bestand/rekenblad-keuring-airco-meer-dan-12kW/gebruikershandleiding-rekenblad.pdf
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Details rekenblad : Verslaggever/keurder: Gegevens van de verslaggever(s) en keurder(s), datum
van keuring Plaats & eigenaar Kenmerken van het gebouw Energieverbruik van het gebouw Energiebehoefte van het gebouw: Geïnstalleerde vermogens en vereisten per
zone Comfort van het gebouw Gebruikers van het gebouw: Type gebouw en bezettingstijden Classificatie subsysteem : Algemene gegevens geïnstalleerde systeem Gedetailleerde gegevens van de installaties Adviesblad: Automatisch rapport
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’s> 12 kW
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’sBrussels Hoofdstedelijk gewest De verantwoordelijke van de technische installaties ziet erop toe
dat de klimaatregelingssystemen met een effectief nominaal vermogen van meer dan 12 kW periodiek gecontroleerd worden door erkende controleurs.
Controleur : erkende natuurlijke persoon, onafhankelijk van de technicus en van de verantwoordelijke voor de technische installaties, belast met de periodieke controle van de klimaatregelingssystemen.
Deze controle omvat tenminste een evaluatie van het rendement van de klimatisatie en van zijn afmetingen in verhouding tot de behoeften van het gebouw op het vlak van koeling. De gebruikers krijgen aangepast advies inzake de eventuele verbetering of vervanging van het klimaatregelingssystemen en inzake andere oplossingen ter overweging.
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’sWaals gewest : Inspection énergétique Une inspection énergétique des systèmes de climatisation
doit être faite.
Un système de climatisation est la combinaison de toutes les composantes nécessaires pour assurer une forme de traitement de l’air dans laquelle la température est contrôlée ou peut être abaissée, éventuellement en conjugaison avec un contrôle de l’aération, de l’humidité ou de la pureté de l’air.
L’inspection énergétique comprend une évaluation du rendement de la climatisation et de son dimensionnement par rapport aux exigences en matière de refroidissement du bâtiment.
Wetgeving koelinstallaties
Keuring energieprestatie airco’sWaals gewest : Inspection énergétique Les systèmes de climatisation font l’objet d’une
inspection énergétique tous les cinq ans. L’inspection ne peut être effectuée que par une
personne qui a la qualité d’expert énergie-climatisation. L’expert énergie-climatisation est toute personne
physique titulaire du certificat pour l’inspection énergétique des systèmes de climatisation.
Le certificat pour l’inspection énergétique des systèmes de climatisation est délivré par un centre d’examen reconnu, après la réussite d’un examen. Il est valable pour une durée indéterminée.
Wetgeving koelinstallaties
Samenvatting van de wetgeving
Wetgeving koelinstallaties
Brochure Vlaamse Overheid
Brochure van LNE, versie november 2009
www.lne.be/publicaties
Directe afladen via http://publicaties.vlaanderen.be/docfolder/16403/Brochure_koeltechniek_november_2009.pdf
Wetgeving koelinstallaties
Ben Breeur
Preventie-adviseur en
milieucoördinator
COFELY Services
Koning Albert II-laan 30, bus 28
1000 Brussel
Tel 02/2060308
ben.breeur@cofelyservices-gdfsuez.be
Recommended