Γλώσσα Ε΄ 17.3. ΄΄ Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα ΄΄

Επιμέλεια : Χρήστος Χαρμπής

http://e-taksh.blogspot.gr/

Γλώσσα Ε΄- Ενότητα 17 - Κεφάλαιo 3 :

΄΄ Φανταστικά ταξίδια στο διάστημα ΄΄

Εγκύκλιος Παιδεία

ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ ΤΑΞΙΔΙΑ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ Εξερευνήστε με ένα φανταστικό

ταξίδι τον πλανήτη Άρη. Δείτε το έδαφος, τους αστροναύτες, το διαστημόπλοιο και περιπλανηθείτε σε ένα μακρινό φανταστικό(προς το παρόν) ταξίδι ΚΛΙΚ

Ο Άρης είναι ο 4ος κατά σειρά πλανήτης του ηλιακού συστήματος και βρίσκεται σε απόσταση περίπου 228.000.000 km από τον Ήλιο και 56.000.000 έως 400.000.000 km από τη Γη. Η ύπαρξη του είναι γνωστή από την αρχαιότητα και το κόκκινο χρώμα του ενέπνευσε τους αρχαίους Έλληνες στο να του δώσουν το όνομα του θεού του πολέμου.

Λέγεται και κόκκινος πλανήτης εξαιτίας του χρώματος που παρουσιάζει όταν τον παρατηρούμε με οπτικό τηλεσκόπιο.

Περιβάλλεται από μια λεπτή ατμόσφαιρα που επιτρέπει την παρατήρηση της επιφάνειάς του. Για το λόγο αυτό ο Άρης είναι ο πλανήτης για τον οποίο έχουμε τις περισσότερες πληροφορίες για την επιφάνειά του. Ο Άρης έχει διάμετρο 6800 km περίπου, περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του σε 1 περίπου γήινη ημέρα και περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο σε 1.9 γήινα χρόνια. Η μέση επιφανειακή του θερμοκρασία είναι -87 βαθμοί Κελσίου περίπου, αλλά η θερμοκρασία μπορεί να φτάσει και τους 17 βαθμούς. Η ατμόσφαιρα του αποτελείται κυρίως από Διοξείδιο του Άνθρακα (95%), Άζωτο, Αργό και ελάχιστο νερό, αρκετό όμως για να δημιουργεί λίγα νέφη. Ο Άρης έχει δύο δορυφόρους τον Δείμο και τον Φόβο, οι οποίοι κατά πάσα πιθανότητα είναι αστεροειδείς που αιχμαλωτίσθηκαν κάποτε από το βαρυτικό πεδίο του Άρη.

Είναι πολύ αραιή και η πίεση στην επιφάνεια του πλανήτη, που φτάνει κατά μέσο όρο το ένα εκατοστό αυτής στην επιφάνεια της Γης· έτσι, ένας αστροναύτης θα χρειαστεί οπωσδήποτε διαστημική στολή προκειμένου να περπατήσει στην επιφάνειά του. Λόγω της αραιής ατμόσφαιρας, η ταχύτητα του ήχου είναι μικρή, και οι ήχοι δεν διαδίδονται πολύ μακριά, παρά μόνο μερικές δεκάδες μέτρα. Έτσι ο Άρης, εκτός από άνυδρος και έρημος, είναι και σιωπηλός πλανήτης. Η χαμηλή πυκνότητα της ατμόσφαιρας έχει και άλλες συνέπειες: οι άνεμοι δεν είναι ιδιαίτερα ισχυροί, όμως καθώς η σκόνη που καλύπτει την επιφάνεια του πλανήτη είναι αρκετά ψιλή, οι αμμοθύελλες δεν είναι σπάνιο φαινόμενο. Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορούν να καλύψουν ένα πολύ μεγάλο μέρος του πλανήτη· μια τέτοια αμμοθύελλα σημειώθηκε το 2001 και ξανά το 2007. Στον πλανήτη υπάρχουν τεράστια ηφαίστεια, ανάμεσά τους το (ανενεργό σήμερα) ηφαίστειο Όλυμπος, που είναι το ψηλότερο βουνό του ηλιακού συστήματος με ύψος περίπου εικοσιτέσσερα χιλιόμετρα.

Πριν την εξερεύνηση του από τις διαστημικές ακάτους Viking Landers 1 και 2, που προσεδαφίστηκαν στον Άρη, υπήρχε η άποψη ότι μπορεί στον πλανήτη αυτόν να είχε αναπτυχθεί κάποιο είδος εξωγήινη ζωής (μικροοργανισμοί). Η άποψη αυτή δεν τεκμηριώθηκε από τα βιολογικά πειράματα που έγιναν στις ακάτους. Σχετικά πρόσφατα όμως ανακαλύφθηκε στην Ανταρκτική ένας μετεωρίτης που αποδείχθηκε ότι προέρχεται από τον Άρη. Μερικοί επιστήμονες θεωρούν ότι ορισμένοι τριχοειδείς σχηματισμοί που υπάρχουν στον μετεωρίτη είναι απολιθώματα μικροοργανισμών. Πρόσφατες έρευνες από τα διαστημικά οχήματα που βρίσκονταν σε τροχιά γύρω του, έδειξαν την παρουσία νερού στον πλανήτη, προφανώς κάτω από την επιφάνειά του. Σε συνδυασμό με τη φωτογράφιση γεωλογικών σχηματισμών που θυμίζουν ποτάμια και λίμνες, εικάζεται ότι ο Άρης είχε κάποτε μεγάλες ποσότητες επιφανειακών νερών, οπότε είναι πιθανό να αναπτύχθηκε και εκεί ζωή, όπως στη Γη. Υποστηρίζεται ότι υπήρξαν περίοδοι «κατακλυσμών», κατά τις οποίες τεράστιες ποσότητες νερού έρεαν για μικρότερα χρονικά διαστήματα, προκαλώντας αυτά τα αποτελέσματα. Έχουν σχεδιασθεί διαστημικές αποστολές για να ελέγξουν αυτήν την υπόθεση. Μέχρι το 2000 είχαν γίνει πάνω από 30

απόπειρες να σταλούν διαστημικές αποστολές στον Άρη, τόσο από τις ΗΠΑ και την πρώην Σοβιετική Ένωση όσο και από τις διαστημικές υπηρεσίες της Ευρώπης και Ιαπωνίας. Τον Απρίλιο του 2001 εκτοξεύθηκε το Mars Odyssey και από τον Οκτώβριο του ίδιου έτους μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Άρη συλλέγοντας συνεχώς πληροφορίες με σημαντικότερες επιτυχίες την ανακάλυψη τεραστίων αποθεμάτων παγωμένου νερού και την λεπτομερή καταγραφή της δομής της Αρειανής επιφάνειας και των ορυκτών της στοιχείων

Τα μακροπρόθεσμα σχέδια της NASA προβλέπουν μια επανδρωμένη αποστολή στον Άρη, αλλά η εκτόξευσή της αποκλείεται να πραγματοποιηθεί πριν από το 2025 τουλάχιστον. Η ομοιότητα του με τη Γη έδωσε βάση αφενός σε μια εκτεταμένη συζήτηση για την ύπαρξη ζωής σε αυτόν, αφετέρου σε σκέψεις μελλοντικής αποίκισής του. Ακόμα, είναι εύκολα προσεγγίσιμος από τις εξερευνητικές μας διαστημοσυσκευές, καθώς ένα ταξίδι προς τον Κόκκινο Πλανήτη απαιτεί χρόνο περίπου έξι μηνών όταν οι θέσεις Γης και Άρη είναι ευνοϊκές, κάτι που συμβαίνει περίπου ανά δυο χρόνια. Για τους λόγους αυτούς ο Άρης είναι ο καλύτερα εξερευνημένος πλανήτης έως σήμερα. Άλλωστε γι αυτό το λόγο γεννήθηκαν και οι αντιλήψεις περί ζωής στον Άρη και την ύπαρξη μικρών εξωγήινων, των λεγόμενων και Αρειανών που τόσο πολύ χρησιμοποιήθηκαν από πολλούς σκηνοθέτες στον παγκόσμιο κινηματογράφο. Δεν έχει εξακριβωθεί όμως ως σήμερα ότι υπάρχει ζωή στον Άρη. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι με κατάλληλες συνθήκες να δημιουργηθεί νερό, ατμόσφαιρα και κατάλληλη

θερμοκρασία, ώστε να είναι πιθανή μια μετοίκηση του ανθρώπου όταν η Γη κινδυνεύσει να καταστραφεί. Ίσως κάποτε ο Άρης να γίνει ένας πλανήτης φιλικός στους ανθρώπους και (ποιος ξέρει) να αποτελέσει και τόπο διακοπών για τις μελλοντικές γενιές!!

ΘΕΑΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ HUBBLE Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble πήρε το όνομα του από τον αστρονόμοEdwin Powell Hubble και εκτοξεύτηκε στο διάστημα στις 24 Απριλίου 1990. Είναι ειδικό τηλεσκόπιο και κινείται σε τροχιά αρκετά ψηλά από τη γη.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακαλύπτει νέες περιοχές κοσμικής σκόνης στον γαλαξία NGC 1316. Αν και στην καθημερινή μας δραστηριότητα η σκόνη αποτελεί ενοχλητική πραγματικότητα, ιδιαίτερα η κόκκινη σκόνη της Σαχάρας που λερώνει την Αθήνα, η κοσμική σκόνη που υπάρχει σε μορφή νεφών στους γαλαξίες είναι το υλικό από το οποίο δημιουργούνται τα νέα αστέρια. Πρόσφατα παρατηρήθηκαν από το διαστημικό τηλεσκόπιοHubble σύνθετοι σχηματισμοί από κοσμική σκόνη, σμήνη αστεριών, και από την ενοποίηση δύο άλλων γαλαξιών οι οποίοι ήταν «πλούσιοι» σε αέριο και που είναι κρυμμένοι στον γιγαντιαίο ελλειπτικό γαλαξία NGC 1316.

Η εντυπωσιακή ομορφιά του κόσμου, ένα πολύ μικρό μέρος του κόσμου! Αυτό είναι απλά πέρα από κάθε φαντασία. Απολαύστε το!

Ο γαλαξίας - 28 εκατομμύρια έτη φωτός από τη γη – εκλέχτηκε σαν η καλύτερη εικόνα που λήφθηκε από το τηλεσκόπιο Hubble. Οι διαστάσεις του γαλαξία, αποκαλούμενου επίσημα M104, είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα. Έχει 800 δισεκατομμύρια ήλιους και έχει διάμετρο 50.000 έτη φωτός.

Το νεφέλωμα Ant (μυρμήγκι), ένα σύννεφο από σκόνη και αέρια του οποίου το τεχνικό όνομα είναι Mz3, όταν παρατηρείται χρησιμοποιώντας τα επίγεια τηλεσκόπια μοιάζει με ένα μυρμήγκι. Το νεφέλωμα βρίσκεται μέσα στο γαλαξία μας μεταξύ 3.000 και 6.000 ετών φωτός από τη γη.

Στην τρίτη θέση είναι το νεφέλωμα NGC 2392, που ονομάζεται Εσκιμώοςεπειδή μοιάζει με ένα πρόσωπο που περιβάλλεται από μια γούνινη κουκούλα. Η κουκούλα είναι, στην πραγματικότητα, ένα δαχτυλίδι από αντικείμενα μορφής κομήτη που πετούν μακρυά από ένα βαμμένο αστέρι. ΟΕσκιμώος είναι 5.000 έτη φωτός από τη γη.

Στην τέταρτη θέση είναι το νεφέλωμα του ματιού της γάτας (Cat's EyeNebula), το οποίο μοιάζει με το μάτι του εξαϋλωμένου μάγου Sauron από τοLord of the Rings.

Στην έκτη θέση είναι το νεφέλωμα του κώνου (Cone Nebula). Το μέρος που απεικονίζεται εδώ είναι σε μήκος 2,5 έτη φωτός (το ισοδύναμο των 23 εκατομμυρίων ταξιδιών με επιστροφή από το φεγγάρι).

Η τέλεια θύελλα (Perfect Storm ), μια μικρή περιοχή στο νεφέλωμα κύκνων, 5.500 έτη φωτός μακριά, που περιγράφονται σαν “αφρώδης ωκεανός του υδρογόνου και του οξυγόνου μικρών ποσοτήτων θείου και άλλων στοιχείων”

Starry Night (έναστρη νύχτα), έτσι ονομάζεται επειδή υπενθύμισε στους αστρονόμους τη ζωγραφική του Van Gogh. Είναι ένας φωτοστέφανος γύρω από ένα αστέρι με γαλακτώδη μορφή

Τα βλοσυρά μάτια (glowering eyes ) 114 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά, είναι οι στροβιλισμένοι πυρήνες δύο συγχωνευμένων γαλαξιών αποκαλούμενων NGC 2207 και IC 2163 στον απόμακρο σημαντικό αστερισμό Canis

Το Trifid (με τρεις προεξοχές) νεφέλωμα. Ένας “αστρικός βρεφικός σταθμός”, 9.000 έτη φωτός μακριά από εδώ, είναι εκεί όπου τα νέα αστέρια γεννιούνται.

Και διαφορετικές άλλες "μαγευτικές" φωτογραφίες νεφελωμάτων και γαλαξιών. Καλό ταξίδι!!

Αναρτήθηκε από ΝΙΚΟΣ στις Σάββατο, Ιουνίου 06, 2009

Περί ανέμων, υδάτων και σχολείου...

Ένα φανταστικό ταξίδι στον Άρη!

Αγαπητό μου ημερολόγιο σήμερα είναι μια υπέροχη

μέρα, γιατί εγώ και η οικογένεια μου ταξιδεύουμε προς τον Άρη. Τώρα

είμαστε σ’ ένα μεγάλο μπλε και κόκκινο διαστημόπλοιο.

Στο δρόμο μας συναντήσαμε πολλά παράξενα πράγματα που δεν

υπήρχαν στη Γη. Υπήρχαν πολλά φανάρια που στέκονταν στον αέρα μόνα

τους, επίσης υπήρχαν διαφορετικά διαστημόπλοια ροζ, κίτρινα, πράσινα,

πορτοκαλί και άλλα.

Μετά από λίγη ώρα φτάσαμε, πολύ απότομα λόγω του αέρα, σε μια

διασταύρωση και παραλίγο να χτυπήσουμε ένα άλλο διαστημόπλοιο.

Τότε τρομάξαμε όλοι πολύ.

Μόλις φτάσαμε στον Άρη είδαμε πολλά αυτοκίνητα, πολλά σπίτια,

μαγαζιά αλλά και παρά πολλούς εξωγήινους μεγάλους και μικρούς να

κυκλοφορούν μαζί.

Εγώ μίλησα σ΄ έναν εξωγήινο, τον ρώτησα πολλά πράγματα κ’ επίσης

τον ρώτησα, αν μπορεί να μας ξεναγήσει. Εκείνος δέχτηκε. Ο Άρης είχε

πολλά και διαφορετικά αξιοθέατα. Πιο πολύ μου άρεσε ο πύργος του

ήλιου.

Ο Τζόι μάς είπε ότι μπορεί να μας φιλοξενήσει μέχρι να φύγουμε.

Μόλις μπήκαμε μέσα στο σπίτι του, γνωρίσαμε την οικογένειά του, τη

μαμά του, το μπαμπά του και την αδερφή του. Εκείνοι μας ρώτησαν από

πού είμαστε. Εγώ και η αδερφή του γίναμε φίλες. Εκεί μείναμε για 3

μέρες.

Όταν φεύγαμε ο Τζόι μας χαιρέτησε κι εμείς τους ευχαριστήσαμε και

πριν μπούμε μέσα στο διαστημόπλοιο η Λόρι μας έδωσε ένα δώρο στον

καθένα. Ήταν ένα ενθύμιο από τον Άρη.

Από τη μαθήτρια Ισιδώρα Σ.

Αναρτήθηκε από Πέτρος Σαμούχος

ΕΝΑ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ Βάγια Λιάμη, Γ’ δημοτικού

Μια μέρα ήμουν ξαπλωμένη στο κρεβάτι και διάβαζα ένα βιβλίο για το Διάστημα. Ξαφνικά είδα τον πύραυλο που ήταν ζωγραφισμένος στη σελίδα να κουνιέται! Βγήκε από το βιβλίο και στάθηκε μπροστά στο κρεβάτι μου! Μια τεράστια πόρτα άνοιξε κι εγώ μπήκα μέσα. Στο διαστημόπλοιο βρίσκονταν κι άλλοι αστροναύτες. Εκείνοι μου είπαν ότι πηγαίνουμε στο φεγγάρι για να το εξερευνήσουμε! Ξεκινήσαμε το μεγάλο μας ταξίδι! Απογειωθήκαμε... Σε λίγα λεπτά βρεθήκαμε στο διάστημα. Δεν ήμαστε, όμως, κοντά στο φεγγάρι. Πρώτα έπρεπε να περάσουμε από το Γαλαξία. Ο Γαλαξίας ήταν κάτι σαν έναν κύκλο από αστέρια πάνω στον ουρανό. Μια υπέροχη εικόνα! Έβλεπα από το τζάμι του διαστημόπλοιου μυριάδες μικρά άσπρα άστρα, σαν ανθούς, σκορπισμένα τριγύρω. Επόμενος σταθμός ήταν η περιοχή με τους μεγάλους μετεωρίτες. Φοβήθηκα όταν μου το είπαν. Όταν πλησιάσαμε, κατάλαβα τι ήταν. Τρεις τεράστιες πέτρες γύριζαν γύρω γύρω τσακίζοντας ό,τι περνούσε ανάμεσά τους. Εμείς, όμως, περάσαμε σαν βολίδα. Έτσι γλιτώσαμε τον κίνδυνο. Ύστερα φτάσαμε στους πλανήτες. Φανταστική εικόνα! Τα δαχτυλίδια του Κρόνου ήταν ροζ κι άστραφταν. Η Αφροδίτη έμοιαζε να είναι από ατόφιο χρυσάφι. Ο Πλούτωνας βγαλμένος από τα πιο γαλάζιο νερά των ωκεανών. Ο Ερμής από τα πιο αφράτα σύννεφα. Όμως τότε με κάποιο μαγικό τρόπο βγήκα από τον πύραυλο και έπεσα πάνω στο κρεβάτι μου! Έτρεξα στη βιβλιοθήκη μου και πήρα το βιβλίο που διάβαζα πριν φύγω. Ήθελα να διαβάσω τη συνέχεια, αν μπόρεσαν οι φίλοι μου να εξερευνήσουν το διάστημα... Τα είχαν καταφέρει! Μ’ αυτές τις σκέψεις αποκοιμήθηκα γλυκά. Ήταν ένα φανταστικό ταξίδι που αποκλείεται να ξεχάσω!

«Απόδραση» στο Διάστημα

Των Τάσου Σαραντή, Γιώργου Παυλόπουλου «Ενας άνθρωπος χωρίς όνειρα είναι σαν ένα πουλί χωρίς φτερά», έλεγε ο «σοβιετικός πολίτης» Σεργκέι Κορολιόφ. Ηταν ο άνθρωπος που εμπνεύστηκε, σχεδίασε και έφερε σε πέρας την πρώτη αποστολή ενός μίνι διαστημόπλοιου σε τροχιά γύρω από τη Γη. Και το έκανε χωρίς κανείς άλλος, στη χώρα του ή οπουδήποτε αλλού, να έχει επίγνωση ή, έστω, αίσθηση του τι θα έφερνε στον κόσμο η εκτόξευση του Σπούτνικ, στις 4 Οκτωβρίου του 1957. «Οταν ο Χριστόφορος Κολόμβος ανακάλυπτε την Αμερική -έχει πει ο Σεργκέι Χρουστσόφ, γιος του τότε προέδρου της ΕΣΣΔ- κανείς δεν φανταζόταν τι θα σήμαινε αυτή η εξέλιξη για το μέλλον. Ομοίως, ο πατέρας μου ελάχιστα ήταν σε θέση να προβλέψει τις συνέπειες που θα είχε η εκτόξευση του Σπούτνικ. Διότι για την ηγεσία του κόμματος αυτό που είχε σημασία δεν ήταν οι δορυφόροι, αλλά οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς που θα μετέφεραν πυρηνικά όπλα. Το Σπούτνικ δεν ήταν παρά απλώς μια διασκέδαση για όλους αυτούς». Εντεκα χρόνια αργότερα, εξαιτίας του ανταγωνισμού που είχε πυροδοτήσει το Σπούτνικ, αλλά και η βόλτα στο Διάστημα του Γιούρι Γκαγκάριν (Απρίλιος 1961) ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις,

πάτησε το πόδι του στη Σελήνη ο πρώτος άνθρωπος. Ο Αμερικανός αστροναύτης Νιλ Αρμστρονγκ έμελλε τότε να πει μια φράση που θα έμενε στην ιστορία: «Αυτό που έγινε σήμερα συνιστά μικρό βήμα για έναν άνθρωπο, ένα τρομακτικό όμως άλμα για την ανθρωπότητα».

Ημιτελής πτήση... Σήμερα, ωστόσο, ανακύπτει ένα εύλογο ερώτημα: Προς ποιο ακριβώς όνειρο από αυτά που επικαλέστηκε ο Κορολιόφ μας οδηγεί το τρομακτικό άλμα που διαπίστωσε ο Αρμστρονγκ; Διότι, μισό αιώνα μετά, η περίφημη «κατάκτηση του Διαστήματος» όχι απλώς δεν έχει πάρει σάρκα και οστά, αλλά ουδείς ουσιαστικά δεν είναι σε θέση να περιγράψει το πώς θα επιτευχθεί και σε ποιο καμβά θα στηριχθεί. Θα οδηγήσει άραγε σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών, που θα κορυφωθεί με έναν πόλεμο των άστρων; Θα γίνει το διάστημα σπίτι του «Μεγάλου Αδελφού», ο οποίος από εκεί θα μπορεί, με τους δορυφόρους του, να παρακολουθεί άγρυπνα και ασφυκτικά καθετί που συμβαίνει στον πλανήτη Γη; Θα ανοίξουν νέοι δρόμοι για τη γνωριμία του ανθρώπου με άλλους πλανήτες και ηλιακά συστήματα, φέροντάς μας πιο κοντά στην κατανόηση της αρχής και του τέλους του Σύμπαντος; Ή μήπως τα πάντα θα περιοριστούν σε μια εμπορικού τύπου εκμετάλλευση, καθώς το Διάστημα διαγράφεται ως ένα ακόμη λαμπρό πεδίο δόξης και κερδοφορίας για πρωτοπόρους επιχειρηματίες;

Το γεγονός είναι ότι οι ΗΠΑ και οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις, αυτές δηλαδή που μπορούν να σηκώσουν το κόστος των διαστημικών αποστολών - περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως- εμφανίζουν εσχάτως μεγάλη κινητικότητα σε αυτόν τον τομέα. Οι Αμερικανοί, μετά τα σοκ με τα διαστημικά λεωφορεία Τσάλεντζερ (1986) και Κολούμπια (2003), επανακάμπτουν δυναμικά ξαναστέλνοντας ανθρώπους στη Σελήνη και έχοντας ως κρυφό τους στόχο την κατάκτηση του Αρη. Δραστήριοι εμφανίζονται επίσης Ευρωπαίοι, Ιάπωνες, Κινέζοι, Ινδοί και, φυσικά, οι Ρώσοι, που κατασκευάζουν ολοένα περισσότερα νέα κοσμοδρόμια και σχεδιάζουν φιλόδοξες αποστολές. Νέο Ελντοράντο Δίπλα σε όλους αυτούς, το επιχειρηματικό δαιμόνιο έχει ήδη διακρίνει ένα νέο Ελντοράντο. Και γι αυτό προσπαθεί να «βάλει χέρι» τόσο στην εκμετάλλευση των δορυφόρων όσο και στον διαστημικό τουρισμό. Μια δραστηριότητα, δηλαδή, η οποία ναι μεν σήμερα απευθύνεται σε Κροίσους που μπορούν να διαθέσουν τουλάχιστον 15 εκατ. δολάρια, σε δύο δεκαετίες όμως θα έχει ως πελάτες και εκείνους οι οποίοι έχουν στα ταμεία τους «μόνο» 200.000 ή και ακόμη λιγότερα.

Εχει λοιπόν θέση η ανθρωπότητα στο Διάστημα; «Εάν αυτό δεν αληθεύει, τότε δεν έχουμε λόγο να ζούμε και ο πολιτισμός μας θα εξαφανιστεί (...) Είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε έναν ακόμη πλανήτη και, από αυτή την άποψη, έχουμε στη διάθεσή μας το πολύ χίλια χρόνια ακόμη», απαντά ο επιχειρηματίας Ρίτσαρντ Μπράνσον, μιλώντας στο περιοδικό New Scientist. Ο καθένας μπορεί να ερμηνεύσει τα λόγια του όπως θέλει... 50 χρόνια από την εκτόξευση του Σπούτνικ Πριν από μισό αιώνα, για πρώτη φορά στην Ιστορία της ανθρωπότητας ένα τεχνητό αντικείμενο, μια αλουμινένια σφαίρα μεγέθους μπάλας ποδοσφαίρου, ξέφευγε από τη βαρύτητα της Γης για να μπει σε τροχιά γύρω από αυτήν, σηματοδοτώντας την ημέρα που ξεκινούσε η εποχή του Διαστήματος. Ο Σπούτνικ 1 ήταν ο πρώτος τεχνητός δορυφόρος. Κατασκευάστηκε και εκτοξεύτηκε από τη Σοβιετική Ένωση από το σημερινό Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν. Ο πυραυλοφορέας R-7 που χρησιμοποιήθηκε για την εκτόξευση είχε προκύψει από την εξέλιξη της τεχνολογίας διηπειρωτικών πυραύλων που ήταν έτοιμη ακόμα και για στρατιωτική χρήση, πράγμα που ανησύχησε τον δυτικό κόσμο, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες, για τον επιπλέον λόγο πιθανής επίθεσης των Σοβιετικών από το διάστημα, επιδεινώνοντας τις ήδη τεταμένες πολιτικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ και ανοίγοντας τον δρόμο για τις εντατικές διεθνές επενδύσεις στον αμυντικό και στρατιωτικό τομέα, αφού ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν τότε στο απόγειό του. Η επιτυχία του Σπούτνικ είχε σαν αποτέλεσμα οι Αμερικανοί να επισπεύσουν τις δικές τους προσπάθειες για την εκτόξευση του

δικού τους δορυφόρου, κάτι που πέτυχαν τον Ιανουάριο του 1958 με τον Explorer 1. Ο Σπούτνικ ήταν ένα μεταλλικό σώμα σφαιρικού σχήματος διαμέτρου 58 εκατοστών, βάρους περίπου 83 κιλών. Σκοπός του ήταν η μελέτη του περιβάλλοντος έξω από την ατμόσφαιρα. Κατέγραψε τη θερμοκρασία στο εσωτερικό και την επιφάνεια της σφαίρας καθώς και την πυκνότητα της ανώτερης ατμόσφαιρας και της διάδοσης των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων στην ιονόσφαιρα. Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ Το διαστημικό τηλεσκόπιο μΗubble Ο μεγαλύτερος δορυφόρος για επιστημονική - κοινωνική χρήση είναι το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble, που κινείται σε χαμηλό ύψος. Εκτοξεύθηκε το 1990, στις 24 Απριλίου. Ζυγίζει 11.110 κιλά και έχει μήκος 13,2 μέτρα. ΑΠΟ 40 ΧΩΡΕΣ Δορυφόροι γύρω από τη Γη Περισσότερες από 40 χώρες έχουν θέσει σε τροχιά γύρω από τη Γη περίπου 860 δορυφόρους. Το βάρος όλων των υλικών που τους αποτελούν, υπολογίζεται σε 5.000 τόνους, στην πλειονότητά τους παλιοσίδερα. Ο ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ Δορυφόρος ελέγχου Ο μικρότερος δορυφόρος εκτοξεύθηκε το 2000. Είναι ο δορυφόρος ελέγχου Picosat 1 και 2, και ο καθένας ζυγίζει μόλις 250 γραμμάρια με μέγεθος μιας τράπουλας. Είναι ενωμένος με ένα σχοινί 30 μ. Διαστημικό «μπιπ» κάθε 0,3 δευτερόλεπτα Το περίφημο «μπιπ», το σήμα που έστελνε ο Σπούτνικ στη Γη κάθε 0,3 δευτερόλεπτα ήταν ακροάσιμο σε όλη την υφήλιο, αφού αν και ήταν εξαιρετικά ασθενές, με τον ανάλογο εξοπλισμό ήταν πολύ εύκολο να το πιάσει κανείς. Οι πομποί του λειτούργησαν για τρεις βδομάδες, οπότε εξασθένησαν οι μπαταρίες του. Συνέχισε όμως την τροχιά του γύρω από τη Γη για 92 μέρες. Είχε κάνει 1.400 τροχιές γύρω από τη Γη, καλύπτοντας μια συνολική απόσταση 70 εκατομμυρίων χιλιομέτρων. Το μέσο ύψος

της τροχιάς ήταν 250 χιλιόμετρα, με απόγειο στα 947 χιλιόμετρα στην αρχή της αποστολής.

Νικάκη Θάλεια

http://odosparamithion.blogspot.gr/

1. Ένα σύμφωνο, όταν

βρεθεί ανάμεσα σε

δύο φωνήεντα

συλλαβίζεται με το

δεύτερο φωνήεν.

π.χ. θέ - λω, γρά - φω

2. Δύο διαφορετικά

σύμφωνα, όταν

βρεθούν ανάμεσα σε

δύο φωνήεντα

συλλαβίζονται με το

δεύτερο φωνήεν, μόνο

όταν από αυτά αρχίζει

ελληνική λέξη, αλλιώς

χωρίζονται.

π.χ. ά - κρη (κρέας)

αρ-κε-τά (από ρκ δεν

αρχίζει ελληνική λέξη).

3. Τρία διαφορετικά σύμφωνα,

όταν βρεθούν ανάμεσα σε δύο

φωνήεντα, συλλαβίζονται με το

δεύτερο φωνήεν, μόνο όταν από

αυτά ή έστω από τα δύο πρώτα

αρχίζει ελληνική λέξη.

π.χ. α – στρα - πή (στροφή)

άρ - θρο (από ρθρ δεν

αρχίζει ελληνική λέξη ούτε

και από ρθ)

4. Δύο όμοια σύμφωνα, στο

συλλαβισμό πάντα χωρίζονται.

π.χ. κόκ - κι - νο

γράμ - μα - τα

5. Τα δίψηφα, οι συνδυασμοί και οι δίφθογγοι δε χωρίζονται.

π.χ. κα - λο - καί - ρι (δίψηφο φωνήεν)

Δευ - τέ - ρα (συνδυασμός)

μπα - λό - νι (δίψηφο σύμφωνο)

αη - δό - νι (δίφθογγος)

τέ - τοιος (καταχρηστικός δίφθογγος)

Όνομα: __________________________________

Νικάκη Θάλεια

http://odosparamithion.blogspot.gr/

έχω

κήπος

γράμμα

σύννεφο

πέτρα

άσχημος

όμορφος

χαρτί

καλοκαίρι

δόντια

πέστροφα πέ-στρο-φα (στρίβω)

άνθη άν-θη (-) δεν αρχίζει ελληνική

λέξη από νθ

αρκετά

ζωγραφιά

πέτρα

στιγμή

ύστερα

Νοέμβρης

Προσπάθησε τώρα να χωρίσεις τις λέξεις σε

συλλαβές. Να συμβουλεύεσαι κάθε φορά τους

κανόνες.

Χώρισε σωστά τις λέξεις και γράψε μία ελληνική

λέξη που να αρχίζει από τα σύμφωνα.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν υπάρχει πάντοτε ελληνική λέξη…

( τότε βάζω παύλα -).

Νικάκη Θάλεια

http://odosparamithion.blogspot.gr/

Όνομα: ____________________________________________

_______________

Χωρίζω προσεχτικά σε συλλαβές τις λέξεις:

Δεν ξεχνώ!

Στο συλλαβισμό δε χωρίζονται:

Τα δίψηφα φωνήεντα (αι, οι, ει, ου, υι) και

οι συνδυασμοί (αυ, ευ).

π.χ. λου-λού-δι, οι-κο-γέ-νει-α

Τα δίψηφα σύμφωνα (μπ, ντ, γκ, τσ, τζ).

π.χ. ά-γκυ-ρα, πα-πού-τσι

φωνή _______________

μωρό _______________

Γιάννης _______________

θάλασσα _______________

λαχείο _______________

αυτός _______________

τραπέζι _______________

αυγό _______________

Οκτώβρης _______________

στιγμή _______________

καλοκαίρι _______________

συλλαβή _______________

αμπέλι _______________

αηδόνι _______________

παρτίδα _______________

πατρίδα _______________

44

¶Ò˜ ÚÔʤڈ Î·È ÁڿʈϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

ENOTHTA 4

ŸÙ·Ó ÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ, Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ì ٷ ‰È¿ÊÔÚ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ÒÛÙ ӷ Û¯ËÌ·Ù›-ÛÔ˘ÌÂ Û˘ÏÏ·‚¤˜, Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ·˘Ù¤˜ Û˘Óı¤ÙÔ˘Ì ϤÍÂȘ.

ΔȘ ϤÍÂȘ ÙȘ ÁÚ¿ÊÔ˘Ì ¯ˆÚÈÛÙ¿ ÙË ÌÈ· ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË.£· Ê¿Ì ηÌÈ¿ ÊÔÚ¿ ‹ ‰Â ı· Ê¿Ì ηıfiÏÔ˘ Û‹ÌÂÚ·;

∞Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi Û˘ÏÏ·‚ÒÓ, ÔÈ Ï¤ÍÂȘ ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ:ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ηÈ, Ó·, ÁË, ÙÔ, ʈ˜ (ÌÈ· Û˘ÏÏ·‚‹)‰ÈÛ‡ÏÏ·‚˜ ¤-Ï·, ο-Ùˆ, ¿-Ì (‰˘Ô Û˘ÏÏ·‚¤˜)ÙÚÈÛ‡ÏÏ·‚˜ ¤-η-Ó·, ‰¤-Ì·-Ù· (ÙÚÂȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜)ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚˜ Ô-‰Ô-ÛÊ·È-ÚÈ-ÛÙ‹˜ (ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙÚÂȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜)

4.1 §¤ÍÂȘ, Û˘ÏÏ·‚¤˜, Û˘ÏÏ·‚ÈÛÌfi˜

§¤ÍÂȘ Î·È Û˘ÏÏ·‚¤˜

ΔÈ Ó· ı˘Ì¿Ì·È fiÙ·Ó Áڿʈ

√È Ï¤ÍÂȘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·È ·fi Û˘ÏÏ·‚¤˜. ∫·ıÂÌÈ¿ ·fi ÙȘ ÙÚÂȘÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ Û˘ÏÏ·‚¤˜ Ù˘ Ϥ͢ ¤¯ÂÈ ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ fiÓÔÌ·.

°Ú¿Êˆ Ì ÌÈ· ϤÍË: ñ ÙȘ ϤÍÂȘ ˘fi„Ë, ÚÔ¿ÓÙˆÓ, ÂÍ¿ÏÏÔ˘, ÂÍ·ÈÙ›·˜, ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜,

ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ, ˆÛÙfiÛÔ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜, ηÏËÛ¤Ú·. ñ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ·fi ÙÔ ‰ÂηÙÚ›· ˆ˜ ÙÔ ‰ÂηÂÓÓ¤·.ñ ÌÂÚÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜ (ηıÂÙ›, ÔÔÈÔÛ‰‹ÔÙÂ, ηıÂÌÈ¿).ñ ÙËÓ ÚfiıÂÛË Û Ì ÙË ÁÂÓÈ΋ Î·È ÙËÓ ·ÈÙÈ·ÙÈ΋ ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘

(ÛÂ+ÙÔ˘ = ÛÙÔ˘, ÛÂ+ÙËÓ = ÛÙËÓ).

¶ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û· ¶·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û· §‹ÁÔ˘Û·

Ù· ¯˘ ‰Úfi ÌÔ˜

ªÈÏÒ Î·È Áڿʈ - ºıfiÁÁÔÈ, ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È Û˘ÏÏ·‚¤˜

45

™˘ÏÏ·‚ÈÛÌfi˜

∫∞¡√¡∞™ 1ŒÓ· Û‡ÌʈÓÔ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ʈӋÂÓÙ· Û˘ÏÏ·‚›˙ÂÙ·È Ì ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÊˆÓ‹ÂÓ.¶.¯. ¤-¯ˆ

∫∞¡√¡∞™ 2Δ· ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ·, ÔÈ ‰›ÊıÔÁÁÔÈ Î·È ÔÈ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ› ·˘ Î·È Â˘ ‰Â ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È.¶.¯. Ô˘-Ú·-Ófi˜, Á¿È-‰·-ÚÔ˜, Ó·‡-Ù˘

∫∞¡√¡∞™ 3¢‡Ô Û‡Ìʈӷ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ʈӋÂÓÙ· Û˘ÏÏ·‚›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÊˆÓ‹ÂÓ ÌfiÓÔfiÙ·Ó ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ·˘Ù¿ ÂÏÏËÓÈ΋ ϤÍË.¶.¯. ·-ÙÌfi˜ (ÙÌ → ÙÌ‹Ì·)

¢È·ÊÔÚÂÙÈο ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È: ÙÔ ÚÒÙÔ ¿ÂÈ Ì ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ÚÔËÁÂ›Ù·È Î·È ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÂÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›.¶.¯. ¤Ú-¯ÔÌ·È

∫∞¡√¡∞™ 4ΔÚ›· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Û‡Ìʈӷ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ʈӋÂÓÙ· Û˘ÏÏ·‚›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘-ıÔ ÊˆÓ‹ÂÓ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ·Ú¯›˙ÂÈ ÂÏÏËÓÈ΋ ϤÍË Ì ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ù· ‰‡Ô ÚÒÙ· ·fi ·˘Ù¿.¶.¯. ·-ÛÙÚ¿ÊÙˆ (ÛÙ → ÛÙ¤ÁË), ÛÊ˘Ú›-¯ÙÚ· (¯Ù → ¯Ù›˙ˆ)

¶Ò˜ ÌÔÚÒ Ó· Îfi„ˆ ÌÈ· ϤÍË ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ ÁÚ·ÌÌ‹˜fiÙ·Ó ‰Â ¯ˆÚ¿ÂÈ Ó· ÙË ÁÚ¿„ˆ ÔÏfiÎÏËÚË;

∞ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Û˘ÏÏ·‚ÈÛÌÔ‡.

™‹ÌÂÚ· ÎÔ˘Ú¿ÛÙËη Ôχ. ∏ Ù¿ÍË Ì·˜ ηı¿ÚÈÛ ٤ÛÛÂÚ· ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ·Ú·-Ï›·. ¶‹Ú·Ì ̷˙› Ì·˜ Ï·ÛÙÈο Á¿ÓÙÈ· Î·È Û·ÎԇϘ. ¢ÂÓ ÌÔÚ›˜ Ó· Ê·-ÓÙ·ÛÙ›˜ fiÛ· ÛÎÔ˘›‰È· ·Ê‹ÓÔ˘Ó ›Ûˆ ÙÔ˘˜ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ! ∫·È ÙÈ ‰Â Ì·˙¤-„·ÌÂ: Ï·ÛÙÈΤ˜ Û·ÎԇϘ, ¯·ÚÙÈ¿, οı ÏÔÁ‹˜ ÎÔ˘ÙÈ¿ Î·È ÌÔ˘Î¿ÏÈ·, ηÚ-Ô˘˙fiÊÏÔ˘‰Â˜, Û·Ṳ̂Ó˜ ηڤÎϘ. ª¤¯ÚÈ Î·È ÌÂÚÈΤ˜ Âٷ̤Ó˜ ÛÊ˘Ú›-¯ÙÚ˜ ‚ڋηÌÂ!

▼ ▼ ▼

ªªÈÈÏÏÒÒÒ Îη·Î·ÈÈ ÁÁÁÚÚÚ¿¿ÊÊʈ̂ - ººııfififiÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÔÈ,, ÁÁÚÚ¿ÌÌÌ̷ٷٷ·Ù· Îη·Î·Î·ÈÈ ÛÛ˘̆ÏÏÏÏÏÏÏÏ··Ï·Ï·‚‚¤¤˜̃̃

46

¢È·ÊÔÚÂÙÈο ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È: ÙÔ ÚÒÙÔ ¿ÂÈ Ì ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ÚÔËÁÂ›Ù·È Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ·Ì ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›.¶.¯. ¿Ó-ıÚˆÔ˜

∫∞¡√¡∞™ 5Δ· fiÌÔÈ· Û‡Ìʈӷ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÚÒÙÔ ¿ÂÈ Ì ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ÚÔËÁÂ›Ù·È Î·ÈÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›.¶.¯. ÊÂÁ-Á¿ÚÈ, Û‡Ó-ÓÂÊÔ

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, ÔÚÈṲ̂ӷ ʈӋÂÓÙ· Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ̄ ·ıÔ‡ÓfiÙ·Ó ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ‰›Ï· Û ¿ÏÏ· ʈӋÂÓÙ· ‹ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ۇÌ-ʈӷ. ΔÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ·˘Ùfi ÙÔ Ï¤Ì ··ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜.

4.2 ∞·ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, fiÙ·Ó ‰‡Ô ʈӋÂÓÙ· Û˘Ó·ÓÙÈÔ‡ÓÙ·È̤۷ Û ÌÈ· ϤÍË, ÙÔ ¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô ··Ï›ÊÂÙ·È.∞˘Ùfi Ô˘ ¯¿ÓÂÙ·È Â›Ó·È ÙÔ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÈÛ¯˘Úfi.

πÛ¯˘Úfi AÛıÂÓ¤˜

¡ÈÎfiÏ·Ô˜ → ¡ÈÎfiÏ·˜·Ú·¤Ê·Á· → ·Ú¿Ê·Á·

[·] > [Ô] > [Ô˘] > [Â] > [È]

∂∂∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√ΔΔΔΔΔΔΔ∏∏∏∏∏∏∏ΔΔΔ∞∞∞∞ 44444 :::: ¶¶¶ÒÒÒÒÒ˜̃̃̃̃̃ ÚÚÚÚÔÔÊÊÊʤ¤¤ÚÚÚÚˆ̂ Î·È Áڿʈ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

47

∏ ··ÏÔÈÊ‹, fï˜, ‰ÂÓ Â›Ó·È ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋. ªÂÚÈΤ˜ÊÔÚ¤˜, Ì¿ÏÈÛÙ·, ‰Â Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Î·ıfiÏÔ˘!¶.¯. ‰ÂηÂÊÙ¿

™ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ʈӋÂÓÙÔ˜ Ô˘ ¯¿ıËΠÛËÌÂÈÒÓÔ˘Ì ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ (’) (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 4.3).

∏ ∞ÁÁÂϛӷ Ó· ¤ÚıÂÈ ÙÔ ·fiÁÂ˘Ì·.

∏ ∞ÁÁÂϛӷ Ó· ’ÚıÂÈ Ù’ ·fiÁÂ˘Ì·.

ŸÙ·Ó ÌÈ· ϤÍË ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ Û ʈӋÂÓ Î·È Ë ÂfiÌÂÓË ·Ú¯›˙ÂÈ ·fiʈӋÂÓ, ÙfiÙ ¯¿ÓÂÙ·È Â›Ù ÙÔ ÙÂÏÈÎfi ʈӋÂÓ Ù˘ ÚÒÙ˘Ϥ͢ ›Ù ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ʈӋÂÓ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ Ϥ͢, ·Ó¿ÏÔÁ· ÌÂÙÔ ÔÈÔ ·fi Ù· ‰‡Ô Â›Ó·È ÈÔ ·ÛıÂÓ¤˜. ¶.¯.:

ÙÔ ¿ÏÔÁÔ → Ù’ ¿ÏÔÁÔ (¯¿ÓÂÙ·È ÙÔ ÙÂÏÈÎfi ʈӋÂÓ Ù˘ ÚÒÙ˘ Ϥ͢)ÌÔ˘ ¤ÚÈÍ → ÌÔ˘ ’ÚÈÍ (¯¿ÓÂÙ·È ÙÔ ·Ú¯ÈÎfi ʈӋÂÓ Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ Ϥ͢)

™Â ÌÂÚÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ¯¿ÓÂÙ·È ¤Ó· ʈӋÂÓ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô Û‡Ìʈӷ. ∞˘Ùfi ÌÔÚ› Ó·Á›ÓÂÈ Â›Ù ̤۷ ÛÙËÓ ›‰È· ϤÍË Â›Ù ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ Ϥ͢, fiÙ·Ó ·ÎÔÏÔ˘ı› ϤÍË Ô˘·Ú¯›˙ÂÈ ·fi Û‡ÌʈÓÔ.

ÛÈÙ¿ÚÈ → ÛÙ¿ÚÈ ∞·ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô Û‡Ìʈӷ ̤۷ ÛÙËÓ ›‰È· ϤÍË

ʤÚ ÙÔ → ʤڒ ÙÔ∞·ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô Û‡Ìʈӷ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ Ϥ͢™ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹, ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ʈӋÂÓÙÔ˜ Ô˘ ¯¿ıËΠÛËÌÂÈÒÓÔ˘Ì ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ (’).

ΔÔ Â›ÚÚËÌ· ̤۷ ÁÚ¿ÊÂÙ·È ¯ˆÚ›˜ ·fiÛÙÚÔÊÔ Ì ÙÂÏÈÎfi ˜fiÙ·Ó ·ÎÔÏÔ˘ıÂ›Ù·È ·fi ϤÍË Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi Û‡ÌʈÓÔ.¶.¯. ªÂ˜ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·

ŸÙ·Ó ·ÎÔÏÔ˘ıÂ›Ù·È ·fi ϤÍË Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ʈӋÂÓ,ÙfiÙ ÙÔ Ì¤Û’ ÁÚ¿ÊÂÙ·È Î·ÓÔÓÈο Ì ·fiÛÙÚÔÊÔ. ¶.¯. ª¤Û’ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·

ªªÈÈÏÏÒÒÒ Îη·Î·ÈÈ ÁÁÁÚÚÚ¿¿ÊÊʈ̂ - ººııfififiÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÔÈ,, ÁÁÚÚ¿ÌÌÌ̷ٷٷ·Ù· Îη·Î·Î·ÈÈ ÛÛ˘̆ÏÏÏÏÏÏÏÏ··Ï·Ï·‚‚¤¤˜̃̃

48

¶·›ÚÓÔ˘Ó ÙfiÓÔ: ñ ÔÈ ‰ÈÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘñ ÔÈ ÙÚÈÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘñ ÔÈ ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘñ ÔÈ ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘ ‹, Ô‡; Ò˜;◊ ÂÁÒ ‹ ÂÛ‡.¶Ô‡ ›ӷÈ; ¢Â ÌÔ˘ › ԇ ›ӷÈ.¶Ò˜ Ù· ¤Ú·Û˜; ¢Â Ì·˜ › Ҙ Ù·¤Ú·ÛÂ.

4.3 ΔfiÓÔ˜ Î·È ¿ÏÏ· ÔÚıÔÁÚ·ÊÈο ÛËÌ›·

ã ¶ÚÔÛ¤ÍÙ fï˜!ΔÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ Ù·

ÂÚˆÙËÌ·ÙÈο ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· Ò˜Î·È Ô‡. ¢ÂÓ ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÔÈ ÂȉÈÎÔ›

Û‡Ó‰ÂÛÌÔÈ ˆ˜ Î·È Ô˘, Ô·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ Û‡Ó‰ÂÛÌÔ˜ Ô˘ ηÈ

ÙÔ ·Ó·ÊÔÚÈÎfi Ô˘.

ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, Ù· Ô‡ Î·È Ò˜ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ÌÂ

·˘Ù¿ ÚˆÙ¿ÌÂ!

∞Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙË Û˘ÏÏ·‚‹ Ô˘ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È, ÌÈ· ϤÍË ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ:

Ô͇ÙÔÓË Ô ÂÚ¢ÓËÙ‹˜, Ë ÁÈ·ÁÈ¿, ÙÔ ¯ˆÚÈfiÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û·

·ÚÔ͇ÙÔÓË Ô Ê›ÏÔ˜, Ë ·ÚÎÔ‡‰·, ÙÔ ‰¿ÛÔ˜ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·

ÚÔ·ÚÔ͇ÙÔÓË Ô ¿ÓıÚˆÔ˜, Ë ı¿Ï·ÛÛ·, ÙÔ fiÓÔÌ·ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·

ΔÈ Ó· ı˘Ì¿Ì·È fiÙ·Ó Áڿʈ

™ËÌÂÈÒÓˆ ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ô˘ ·ı·›ÓÂÈ ··-ÏÔÈÊ‹ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ‹ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ Ϥ͢.

√ ÙfiÓÔ˜ (ã) Ì·›ÓÂÈ ¿Óˆ ·fi ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ Ù˘Ϥ͢ Ô˘ ÚÔʤÚÂÙ·È ÈÔ ‰˘Ó·Ù¿ (χÎÔ˜,Ô‰fiÛÊ·ÈÚÔ). ∞Ó Â›Ó·È ÎÂÊ·Ï·›Ô, Ô ÙfiÓԘ̷›ÓÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ ÊˆÓ‹ÂÓ (ÕÁÁÂÏÔ˜).

∂∂∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√ΔΔΔΔΔΔΔ∏∏∏∏∏∏∏ΔΔΔ∞∞∞∞ 44444 :::: ¶¶¶ÒÒÒÒÒ˜̃̃̃̃̃ ÚÚÚÚÔÔÊÊÊʤ¤¤ÚÚÚÚˆ̂ Î·È Áڿʈ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

49

√ ÙfiÓÔ˜ Ì·›ÓÂÈ ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û·, ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, ÛÙËÓ ÚÔ·Ú·-Ï‹ÁÔ˘Û·, ÔÙ¤ fï˜ ‰ÂÓ Ì·›ÓÂÈ ÚÈÓ ÙËÓ ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·. ¶.¯. ΢ÓËÁfi˜, ·ÁÂÏ¿‰·, ¤Ú‰Èη

™ÙȘ ϤÍÂȘ Ô˘ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ô ÙfiÓÔ˜ ‰Â ̤ÓÂÈ ¿ÓÙ· ÛÙËÓ ›‰È· Û˘ÏÏ·‚‹.¶.¯. Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ – ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ‰¤Óˆ – ¤‰ÂÓ·, Ê·›ÓÔÌ·È – Ê·ÈÓfiÌ·ÛÙÂ

√È ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ϤÍÂȘ ÁÂÓÈο ‰ÂÓ ·›ÚÓÔ˘Ó ÙfiÓÔ (ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ ÂÍ·ÈÚ¤ÛÂȘ ·Ú·¿Óˆ).¶.¯. ηÈ, Ó·, ÌÔ˘, ʈ˜, ÁË, ÁÂÈ·

ÓfiÌÔ˜ – ÓÔÌfi˜ fiÙ – ÔÙ¤ fi‰È· – ԉȿ ¿ÏÏ· – ·ÏÏ¿ fiÚÔ˜ – ÔÚfi˜

√È ·‰‡Ó·ÙÔÈ Ù‡ÔÈ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 8.1) ÙÔÓ›˙ÔÓÙ·È fiÙ·Ó ˘¿Ú¯ÂÈ Î›Ó-‰˘ÓÔ˜ Ó· ıˆÚËıÔ‡Ó ÎÙËÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜. √È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÎÙËÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜, fï˜, ›ӷȿÙÔÓ˜.

øÛÙfiÛÔ, fiÙ·Ó ÔÈ ·‰‡Ó·ÙÔÈ Ù‡ÔÈ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÂÚ›ÙˆÛË Ó·ÌÂډ¢ÙÔ‡Ó Ì ÙȘ ÔÌfi˯˜ ÎÙËÙÈΤ˜, ÙfiÙ ‰ÂÓ ·›ÚÓÔ˘Ó ÙfiÓÔ.¶.¯. ΔÈ Ì·˜ Ϙ;

∂›Û˘, ·›ÚÓÔ˘Ó Î·ÓÔÓÈο ÙfiÓÔ ÔÈ Ï¤ÍÂȘ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ˆ˜ ÌÔÓÔÛ‡ÏÏ·‚˜ ‡ÛÙÂÚ· ·fi··ÏÔÈÊ‹ οÔÈÔ˘ ʈӋÂÓÙfi˜ ÙÔ˘˜.¶.¯. ›Ӓ ·Ó¿ÁÎË, ‰Â›Í’ ÙÔ

ŒÓ·˜ ÚËÌ·ÙÈÎfi˜ Ù‡Ô˜ Ô˘ ¤ÌÂÈÓ fï˜ ¿ÙÔÓÔ˜ ÌÂÙ¿ ·fi ··ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜ ‰ÂÓ ·Ó‚¿˙ÂÈÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË Ï¤ÍË.¶.¯. ÌÔ˘ ¤ÚÈÍ → ÌÔ˘ ’ÚÈÍÂ

ªÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ô ÙfiÓÔ˜ Ì ‚ÔËı¿ÂÈ Ó· ͯˆÚ›˙ˆ ϤÍÂȘ Ô˘ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·. μÏ.Î·È ÂÓfiÙËÙ· 18.3 (ÙÔÓÈο ·ÚÒÓ˘Ì·).

∏ ‰·ÛοϷ ÌÔ‡ › (= Ë ‰·ÛοϷ › ے Â̤ӷ)

∏ ‰·ÛοϷ ÌÔ˘ › (= Ë ‰È΋ ÌÔ˘ ‰·ÛοϷ ›Â) ÎÙËÙÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· – ‰ÂÓ ÙÔÓ›˙ÂÙ·È

ÚÔÛˆÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· – ÙÔÓ›˙ÂÙ·È ·ÏÏ¿

ªªÈÈÏÏÒÒÒ Îη·Î·ÈÈ ÁÁÁÚÚÚ¿¿ÊÊʈ̂ - ººııfififiÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÔÈ,, ÁÁÚÚ¿ÌÌÌ̷ٷٷ·Ù· Îη·Î·Î·ÈÈ ÛÛ˘̆ÏÏÏÏÏÏÏÏ··Ï·Ï·‚‚¤¤˜̃̃

50

ŒÁÎÏÈÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘

¢È·Ï˘ÙÈο – ·fiÛÙÚÔÊÔ˜ – ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹

∞˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ fiÙ·Ó ¤¯Ô˘ÌÂ:

·) Ú‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È ·fi ·‰‡Ó·ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ·ÓÙˆÓ˘ÌÈÒÓ

.¯. + → , + + →

‚) Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ‹ ›ıÂÙ· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È ·fi ÎÙËÙÈΤ˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜

.¯. + → ,

+ →

Á) ÂÈÚÚ‹Ì·Ù· ‹ ¿ÎÏÈÙ˜ ÌÂÙÔ¯¤˜ Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÓÙ·È ·fi ·ÛıÂÓ›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜.

.¯. + → , + → „¿¯ÓÔÓÙ¿˜ ٷٷ„¿¯ÓÔÓÙ·˜·¤Ó·ÓÙ› Ì·˜Ì·˜·¤Ó·ÓÙÈ

Ë fiÌÔÚÊ‹ Û·˜ Ù¿ÍËÛ·˜ Ù¿ÍËË fiÌÔÚÊË

Ô ‰¿ÛηÏfi˜ Ì·˜Ì·˜Ô ‰¿ÛηÏÔ˜

¿Ú ÙÔ‡ ÙÔÙÔÙÔ˘¿ÚÂοÏÂÛ¤ ÙËÓÙËÓοÏÂÛÂ

¶ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, fiÙ·Ó Û˘Ó‰˘¿˙ˆ ÌÈ· ϤÍË Ì ̛· ‹ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·ÛıÂÓ›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜(ÂÁÎÏÈÙÈο) (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ˜ 8.1 Î·È 8.2), ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒ ¤Ó·Ó ÂÈϤÔÓ ÙfiÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜¤ÊÙÂÈ Â›Ù ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û· Ù˘ ÚÒÙ˘ Ϥ͢ ›Ù ÛÙËÓ ÚÒÙË ·fi ÙȘ ‰‡Ô ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜.∞˘Ùfi ϤÁÂÙ·È ¤ÁÎÏÈÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘.

√ ‰¿ÛηÏfi˜ Ì·˜, Ô Î‡ÚÈÔ˜ ªËÓ¿˜Î·ıfiÙ·Ó ·¤Ó·ÓÙ› Ì·˜ Ôχ ÛÎÂÊÙÈÎfi˜ÂΛÓÔ ÙÔ Úˆ›.

ªÈ· ÂÈÓ·Ṳ̂ÓË ·ÏÂÔ‡ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ¤Ó·Ó ηÎÔÌÔ›ÚË Á·˚‰·Ú¿ÎÔ Û’ ¤Ó· ¯ˆÚ¿ÊÈ. ™Î¤-ÊÙËΠÏÔÈfiÓ Ó· ÙÔÓ ÎÔÚÔ˚‰¤„ÂÈ, Î·È ÙÔ˘ › ˆ˜ Û ¤Ó· Ï·˚Ófi ÂÚÈ‚fiÏÈ ̆ ¿Ú¯ÂÈ ¤Ó·˜ÙÂÚ¿ÛÙÈÔ˜ Ï·¯·ÓfiÎËÔ˜ Ì ̷ÚÔ‡ÏÈ· Î·È ÌÈ˙¤ÏÈ·.– £’ ·ÎÔ‡Ûˆ ÙËÓ ·ÏÂÔ‡, ÛΤÊÙËÎÂ Ô Á¿È‰·ÚÔ˜. ∂‰Ò ÛÙÔ Ï¿È Â›Ó·È. ∞˜ ÂÙ·¯ÙÒ Ó· Ú›-͈ ÌÈ· Ì·ÙÈ¿.

∂∂∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√ΔΔΔΔΔΔΔ∏∏∏∏∏∏∏ΔΔΔ∞∞∞∞ 44444 :::: ¶¶¶ÒÒÒÒÒ˜̃̃̃̃̃ ÚÚÚÚÔÔÊÊÊʤ¤¤ÚÚÚÚˆ̂ Î·È Áڿʈ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

51

Δ· ‰È·Ï˘ÙÈο (å)

∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ÙfiÓÔ, fiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠·ÎfiÌ·‰‡Ô ÔÚıÔÁÚ·ÊÈο ÛËÌ¿‰È·: Ù· ‰È·Ï˘ÙÈο Î·È ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ.

Á·˚‰·Ú¿ÎÔ˜, ÎÔÚÔ˚‰Â‡ˆ

¢Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ‰˘Ô ʈӋÂÓÙ· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÙÔ ¤Ó· ‰›Ï· ÛÙÔ ¿ÏÏԉ ۯËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ‰›„ËÊÔ ÊˆÓ‹ÂÓ, ·ÏÏ¿ ÚÔʤÚÔÓÙ·È ¯ˆÚÈÛÙ¿.

Á¿È‰·ÚÔ˜, Ï¿È

¢Â ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È fiÙ·Ó ÙÔ ÚÒÙÔ ·fi Ù· ‰˘Ô ʈӋÂÓÙ· ÙÔÓ›˙ÂÙ·È.

ŸÙ·Ó Ì·›ÓÔ˘Ó Û’ ¤Ó· ʈӋÂÓ Ô˘ ·›ÚÓÂÈ ÙfiÓÔ, ÙfiÙ ̷›ÓÔ˘Ó ‰ÂÍÈ¿ Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÙÔ˘ÙfiÓÔ˘: ª·˝Ô˘.

¢ƒ∞™Δ∏ƒπ√Δ∏Δ∞ 13 °Ú¿Êˆ ÛÙÔ ÙÂÙÚ¿‰Èfi ÌÔ˘ ÙȘ ϤÍÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ‰È·Ï˘ÙÈοfiÔ˘ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È.

ı›Ԙ, ÂÚÁ·ÙÔ˘·ÏÏËÏÈÎfi˜, ¯·È‰Â‡ˆ, η›ÎÈ, ıÂÈÎfi˜, ηٷڷ˘ÓÙÈÎfi˜, ‰È˘ÏÈÛÙ‹ÚÈÔ, ¿˘ÓÔ˜, ÎÔÚÔȉ‡ˆ, ˘ÈÔıÂÙÒ, Ì˘ÈÎfi˜, ÌÔÈÚÔÏfiÈ, ÓÂڿȉ·

∏ ·fiÛÙÚÔÊÔ˜ (’)

∏ ·fiÛÙÚÔÊÔ˜ ÛËÌÂÈÒÓÂÙ·È ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙÈ ¤Ó· ʈӋÂÓ ¤¯ÂÈ ··ÏÂÈÊı›.¶.¯. Ù’ ¿ÏÔÁÔ, ÌÔ˘ ’ÚÈÍÂ, ʤڒ ÙÔ

∏ ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹ (,)

∏ ˘Ô‰È·ÛÙÔÏ‹ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ

·) ÁÈ· Ó· ͯˆÚ›ÛÔ˘Ì ٷ ·Î¤Ú·È· ·fi Ù· ‰Âη‰Èο „ËÊ›· ÂÓfi˜ ·ÚÈıÌÔ‡.¶.¯. 23,54

‚) ÁÈ· Ó· ‰È·ÊÔÚÔÔÈ‹ÛÔ˘Ì ÙÔ ·Ó·ÊÔÚÈÎfi fi,ÙÈ (¯ˆÚ›˜ ‰È¿ÛÙËÌ· ÌÂÙ¿ ÙÔ ÎfiÌÌ·, ‚Ï. ÂÓfiÙËÙ·8.6) ·fi ÙÔ ÂȉÈÎfi fiÙÈ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 14.1).¶.¯. ª·˜ ¤ÊÂÚ·Ó fi,ÙÈ ˙ËÙ‹Û·ÌÂ.

ªªÈÈÏÏÒÒÒ Îη·Î·ÈÈ ÁÁÁÚÚÚ¿¿ÊÊʈ̂ - ººııfififiÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÔÈ,, ÁÁÚÚ¿ÌÌÌ̷ٷٷ·Ù· Îη·Î·Î·ÈÈ ÛÛ˘̆ÏÏÏÏÏÏÏÏ··Ï·Ï·‚‚¤¤˜̃̃

52

∏ ÙÂÏ›·

4.4 ™ËÌ›· ÛÙ›Í˘

¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈ›ٷÈ

ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘ (ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÂȉȷÎÔ‹)√ °È¿ÓÓ˘ ¤Ê˘ÁÂ.

ÛÂ Û˘ÓÙÔÌÔÁڷʛ˜ Ì.Ã.

ÛÙËÓ ÒÚ· 13.40

ÁÈ· Ó· ¯ˆÚ›Ûˆ„ËÊ›· ÌÂÁ¿ÏˆÓ·ÚÈıÌÒÓ1.235.780

,

.

ΔÔ ÎfiÌÌ· ¯ˆÚ›˙ÂÈ...

·) ϤÍÂȘ ·Û‡Ó‰ÂÙ˜¶.¯. ªÔ˘ ÚfiÛÊÂÚ·Ó Î·Ê¤, ÁÏ˘Îfi Î·È ·Ó·„˘ÎÙÈÎfi ÛÙÔ ·ÂÚÔÏ¿ÓÔ.

‚) ÊÚ¿ÛÂȘ ̤۷ ÛÙËÓ ›‰È· ÚfiÙ·Û˶.¯. ªÔ˘ ·Ú¤ÛÔ˘Ó Ù· ·ÏÈ¿ ·˘ÙÔΛÓËÙ·, Ù· ÌÈÎÚ¿ Û›ÙÈ·, ÔÈ ‰È·ÎÔ¤˜ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·.

Á) ·Û‡Ó‰ÂÙ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ¶.¯. ∞Ó‚‹Î·Ì ÙÔ ‚Ô˘Ófi, ÊÙ¿Û·Ì ÛÙÔ Î·Ù·Ê‡ÁÈÔ, Ì›ӷÌ ÂΛ Ì›· ̤ڷ Î·È ÌÂÙ¿ ÍÂÎÈÓ‹Û·-

Ì ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹.

‰) ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ / ÂÍ·ÚÙË̤Ó˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·fi ÙȘ ·ÚȘ¶.¯. ∞Ó ı¤ÏÂȘ Ó· ·˜ ÛÙÔ ¯ˆÚÈfi, Ú¤ÂÈ Ó· ¿ÚÂȘ ÙÔ ·˘ÙÔΛÓËÙÔ.

Δ· ÛËÌ›· ÛÙ›Í˘ Â›Ó·È Ë ÙÂÏ›· . Ë ‰ÈÏ‹ ÙÂÏ›· / ¿Óˆ Î·È Î¿Ùˆ ÙÂÏ›· :Ë ¿Óˆ ÙÂÏ›· Ø Ù· ÂÈÛ·ÁˆÁÈο « »ÙÔ ÎfiÌÌ· , ÙÔ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎfi ;ÙÔ ı·˘Ì·ÛÙÈÎfi ! ÙÔ ÂÓˆÙÈÎfi -ÔÈ ·ÚÂÓı¤ÛÂȘ ( ) Ë ·‡Ï· – Ë ‰ÈÏ‹ ·‡Ï· – – Ù· ·ÔÛȈËÙÈο ...

∂∂∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√ΔΔΔΔΔΔΔ∏∏∏∏∏∏∏ΔΔΔ∞∞∞∞ 44444 :::: ¶¶¶ÒÒÒÒÒ˜̃̃̃̃̃ ÚÚÚÚÔÔÊÊÊʤ¤¤ÚÚÚÚˆ̂ Î·È Áڿʈ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

53

∏ ¿Óˆ ÙÂÏ›· ‰Â›¯ÓÂÈ

¶.¯. ∞˘Ùfi ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ÚÔ‡˙ÈØ Â›Ó·È ÂfiÓÈ.

‰È·ÎÔ‹ ÌÈÎÚfiÙÂÚË ·fi ·˘Ù‹ Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ Ë ÙÂÏ›·, ·ÏÏ¿ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi ·˘Ù‹ Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ ÙÔ ÎfiÌÌ·.

∏ ‰ÈÏ‹ ÙÂÏ›· (¿Óˆ Î·È Î¿Ùˆ ÙÂÏ›·) ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ

¶.¯. √È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ÂÏÏËÓÈΤ˜ fiÏÂȘ ›ӷÈ:

Ë ∞ı‹Ó·, Ë £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, Ë ¶¿ÙÚ·.

¶.¯. √ √Ú¤ÛÙ˘ ›Â:«£¤Ïˆ ÌÈ· ÙÔ‡ÚÙ· ÁÈ· Ù·

ÁÂÓ¤ıÏÈ¿ ÌÔ˘».

fiÙ·Ó ··ÚÈıÌÔ‡ÌÂ

ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ

ÛÙÔÓ Â˘ı‡ÏfiÁÔ

ΔÔ ÂÚˆÙËÌ·ÙÈÎfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘ Ë ÔÔ›· ›ӷÈ¢ı›· ÂÚÒÙËÛË (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 16.4 μ). ¶.¯. ¶fiÙ ı· ʇÁÂȘ;

ΔÔ ı·˘Ì·ÛÙÈÎfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ ÚfiÙ·Û˘ Ë ÔÔ›·ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ı·˘Ì·ÛÌfi, ‰È·Ù·Á‹ ‹ ··ÁfiÚ¢ÛË. ∂›Û˘, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÌÂÌÈ· ÔÓÔÌ·ÙÈ΋ ÊÚ¿ÛË Û ÎÏËÙÈ΋.¶.¯. ΔÈ ˆÚ·›· Ô˘ ÂÚ¿Û·Ì ÛÙË Ã›Ô!

ŒÏ· ‰ˆ!ªËÓ ÌÂȘ ̤۷!¢·Ó¿Ë!

ªªÈÈÏÏÒÒÒ Îη·Î·ÈÈ ÁÁÁÚÚÚ¿¿ÊÊʈ̂ - ººııfififiÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÁÔÈ,, ÁÁÚÚ¿ÌÌÌ̷ٷٷ·Ù· Îη·Î·Î·ÈÈ ÛÛ˘̆ÏÏÏÏÏÏÏÏ··Ï·Ï·‚‚¤¤˜̃̃

54

ΔÔ ÂÓˆÙÈÎfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ›ٷÈ:·) ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÌÈ·˜ ÁÚ·ÌÌ‹˜, fiÙ·Ó ‰Â ¯ˆÚ¿ÂÈ ÔÏfiÎÏËÚË Ë Ï¤ÍË Î·ÈÚ¤ÂÈ Ó· ÙËÓ Îfi„Ô˘Ì (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 3.3 – Û˘ÏÏ·‚ÈÛÌfi˜)¶.¯. ·ÂÚfi-

ÛÙ·ÙÔ‚) ÁÈ· Ó· ÂÓÒÛÂÈ ‰‡Ô ϤÍÂȘ¶.¯. ÌÈ· ›Û΄Ë-·ÛÙÚ·‹

∏ ·‡Ï· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û ¤Ó·Ó ‰È¿ÏÔÁÔ ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙÈ ·ÏÏ¿˙ÂÈ ÙÔ ÚfiÛˆÔ Ô˘ÌÈÏ¿ÂÈ.– ¶fiÙ ı· ·˜ ‰È·ÎÔ¤˜;– ΔÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ. ∂Û‡;– ∂ÁÒ, Ì¿ÏÏÔÓ, ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ È·!

∏ ‰ÈÏ‹ ·‡Ï· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÁÈ· Ó· ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÊÚ¿ÛÂȘ.¶.¯. √ °È¿ÓÓ˘ ı· ¤ÚıÂÈ –ÂÏ›˙ˆ– Û‹ÌÂÚ·.

™Â ÂÈÛ·ÁˆÁÈο ÎÏ›ÓÔ˘Ì ٷ ÏfiÁÈ· οÔÈÔ˘, fiÙ·Óı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÌÂٷʤÚÔ˘Ì οÙÈ fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ Â›Â. ¶.¯. «∂˘Ù˘¯Ò˜», Ì·˜ ›Â, «‹Úı·Ù ӈڛ˜».

∂ÈÛ·ÁˆÁÈο ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ, ›Û˘, Û ٛÙÏÔ˘˜ Î·È ÁÈ·Ó· ·Ú·ı¤ÛÔ˘Ì ÌÈ· ¤ÎÊÚ·ÛË Ï¤ÍË ÚÔ˜ ϤÍË.¶.¯. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô «√ ÌÈÎÚfi˜ Ú›ÁÎË·˜» ÌÔ˘ ¿ÚÂÛ Ôχ.

...ÙÔ ÏÂÁfiÌÂÓÔ «Ì‹ÏÔ Ù˘ ŒÚȉԘ»

Δ· ·ÔÛȈËÙÈο ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È:·) ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙÈ ÌÈ· ÚfiÙ·ÛË ‹ ÛΤ„Ë ¤ÌÂÈÓ ·ÙÂÏ›ˆÙË.¶.¯. £· ’Ù·Ó ˆÚ·›· Ó·…

∞¯! N· ÌÔÚÔ‡Û˜ Ó· ¤ÚıÂȘ…‚) ÁÈ· Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó Û ÌÈ· ϤÍË ‹ ÊÚ¿ÛË Ô˘ ÚÔÔÚ›˙ÂÙ·È Ó· ¤ÚıÂÈ ˆ˜ ¤ÎÏËÍË ÁÈ· ÙÔÓ·Ó·ÁÓÒÛÙË.¶.¯. •·ÊÓÈο, ÂÓÒ Î·ıfiÌÔ˘Ó ÛÙË ı¤ÛË ÌÔ˘, ̋ΠÛÙÔ ı¤·ÙÚÔ… Ô Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜!

√È ·ÚÂÓı¤ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÁÈ· Ó· ·ÔÌÔÓÒÛÔ˘Ó ÌȷϤÍË, ÊÚ¿ÛË ‹ ÚfiÙ·ÛË Ô˘ ·ÚÂÌ‚¿ÏÏÂÙ·È Û ÌÈ· ¿ÏÏËÊÚ¿ÛË ‹ ÚfiÙ·ÛË, Î·È Ì·˜ ‰›ÓÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜.¶.¯. √ ¡›ÎÔ˜ (ÌÈ· Ô˘ ÌÈÏ¿Ì ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ) ¤Ú¯ÂÙ·È Î¿ı ̤ڷ

ÛÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ÙÚ¤¯ÔÓÙ·˜.

¡· ‚¿ÏÔ˘Ì ٷ ˘fiÏÔÈ··È¯Ó›‰È· Ì·˜ Û ·˘Ùfi.

∂∂∂∂∂∂∂∂∂¡¡¡¡¡¡¡√√√√√√√ΔΔΔΔΔΔΔ∏∏∏∏∏∏∏ΔΔΔ∞∞∞∞ 44444 :::: ¶¶¶ÒÒÒÒÒ˜̃̃̃̃̃ ÚÚÚÚÔÔÊÊÊʤ¤¤ÚÚÚÚˆ̂ Î·È Áڿʈ ϤÍÂȘ Î·È ÊÚ¿ÛÂȘ;

55

4.5 ΔÂÏÈÎfi -Ó

À¿Ú¯Ô˘Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ ϤÍÂȘ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÙÔ ÙÂÏÈÎfi -Ó ¿ÏÏÔÙ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Î·È ¿ÏÏÔÙ ¯¿ÓÂÙ·È.∞˘Ù¤˜ ›ӷÈ:ñ ÙÔ ¿ÚıÚÔ ÙËÓñ Ë ÚÔÛˆÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ÙÔ˘ ÙÚ›ÙÔ˘ ÚÔÛÒÔ˘ ·˘Ù‹Ó, ÙËÓñ Ù· ÌfiÚÈ· ‰ÂÓ Î·È ÌËÓ

™ÙÔÓ ÁÚ·Ùfi ÏfiÁÔ, ÙÔ ÙÂÏÈÎfi -Ó ‰È·ÙËÚÂ›Ù·È ¿ÓÙ· ÛÙÔÓÂÓÈÎfi ÙÔ˘ ·ÚÛÂÓÈÎÔ‡ ÔÚÈÛÙÈÎÔ‡ Î·È ·fiÚÈÛÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ (ÙÔÓ,¤Ó·Ó) ÁÈ· Ó· ·ÔʇÁÂÙ·È Ë Û‡Á¯˘ÛË Ì ÙÔ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ÔÚÈ-ÛÙÈÎfi Î·È ·fiÚÈÛÙÔ ¿ÚıÚÔ (ÙÔ, ¤Ó·). ¶.¯. ÙÔÓ Ó¤Ô (¿ÓÙÚ·) ·ÏÏ¿ ÙÔ Ó¤Ô (›‰ËÛË)

¤Ó·Ó Ó¤Ô (¿ÓÙÚ·) ·ÏÏ¿ ¤Ó· Ó¤Ô (›‰ËÛË)

ΔÔ ÙÂÏÈÎfi -Ó ÁÚ¿ÊÂÙ·È ¿ÓÙ· ÛÙÔ ¿ÚıÚÔ ÙˆÓ, ÛÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ·ÓÙˆÓ˘Ì›· ·˘ÙfiÓ, ÙÔÓ Î·ıÒ˜Î·È ÛÙÔ Û·Ó.¶.¯. ÙˆÓ ı·Ï·ÛÛÒÓ, ·˘ÙfiÓ ı¤ÏÂÈ, ÙÔÓ ÊÒÓ·ÍÂ, Û·Ó Ï‡ÎÔ˜

√È Ï¤ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙÔ ÙÂÏÈÎfi -Ó fiÙ·Ó Ë Ï¤ÍË Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı› ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ʈӋÂÓ ‹·fi Ù· Û‡Ìʈӷ Î, , Ù, Ù· ‰›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ Ì, ÓÙ, ÁÎ Î·È Ù· ‰ÈÏ¿ Í, „.¶.¯. ÙËÓ Â›‰·, ÙËÓ ÎԤϷ, ÙËÓ ÓÙÔ˘Ï¿·, ‰ÂÓ Í¤Úˆ

ÕÚ·, ÔÈ Ï¤ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ¯¿ÓÔ˘Ó ÙÔ ÙÂÏÈÎfi -Ó fiÙ·Ó Ë ÂfiÌÂÓËϤÍË ·Ú¯›˙ÂÈ ·fi ¤Ó· ·fi Ù· ˘fiÏÔÈ· Û‡Ìʈӷ: ‚, ‰, Á,Ê, ı, ¯, Ì, Ó, Ï, Ú, Û, ˙.¶.¯. ÙË ‰·ÛοϷ, ÙË ı˘Ì‹ıËη, ‰Â ı¤Ïˆ

56

ΔÈ ı· ı˘Ì¿Ì·È ÁÈ·... ÙÔ˘˜ ÊıfiÁÁÔ˘˜, Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Î·È ÙȘ Û˘ÏÏ·‚¤˜

1. √È ÊıfiÁÁÔÈ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ̄ ˆÚ›˙ÔÓÙ·È Û ʈӋ-ÂÓÙ· ([·], [Â], [È], [Ô], [Ô˘]) Î·È Û‡Ìʈӷ ([Î], [], [Ù],[ÁÎ], [Ì], [ÓÙ], [Á], [‚], [‰], [¯], [Ê], [ı], [Ï], [Ú], [˙],[Û], [Ì], [Ó]).

2. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ¤¯ÂÈ 24 ÁÚ¿ÌÌ·Ù·. ∞˘Ù¿ ›ӷÈ: ·, ‚, Á,‰, Â, ̇ , Ë, ı, È, Î, Ï, Ì, Ó, Í, Ô, , Ú, Û/˜, Ù, ̆ , Ê, ̄ , „, ̂ .

3. ¢›„ËÊ· ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·È ‰‡Ô ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ì·˙› Ô˘ ·ÚÈÛÙ¿ÓÔ˘Ó¤Ó·Ó ÊıfiÁÁÔ. ∞˘Ù¿ Â›Ó·È Ù· ÂÍ‹˜: ¢›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ·: Ô˘,·È, ÂÈ, ÔÈ, ̆ È. ¢›„ËÊ· Û‡Ìʈӷ: Ì, ÓÙ, ÁÎ/ÁÁ

4. ∫·Ù¿ ÙËÓ ··ÏÔÈÊ‹ ʈӋÂÓÙÔ˜ ̄ ¿ÓÂÙ·È ¤Ó· ʈӋÂÓ Ô˘‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿ Û ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÊˆÓ‹ÂÓ ‹ ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡ÔÛ‡Ìʈӷ (.¯. ʤÚ ÙÔ →ʤڒ ÙÔ, ‰Âη¤ÍÈ → ‰ÂοÍÈ).

5. ŸÙ·Ó Û˘Ó‰˘¿˙Ô˘Ì ÌÈ· ÚÔ·ÚÔ͇ÙÔÓË Ï¤ÍË Ì ̛· ‹ Â-ÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·ÛıÂÓ›˜ ·ÓÙˆÓ˘Ì›Â˜, ÙfiÙ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ¤Ó·Ó ÂÈϤÔÓ ÙfiÓÔ. ∞˘Ùfi ϤÁÂÙ·È ¤ÁÎÏÈÛË ÙÔ˘ ÙfiÓÔ˘ (.¯.Ô ‰¿ÛηÏÔ˜ + Ì·˜ → Ô ‰¿ÛηÏfi˜ Ì·˜).

6. Δ· ÛËÌ›· ÛÙ›Í˘ Â›Ó·È Ë ÙÂÏ›·, Ë ¿Óˆ ÙÂÏ›·, Ë ‰ÈÏ‹ ÙÂ-Ï›·, ÙÔ ÎfiÌÌ·, Ù· ÂÈÛ·ÁˆÁÈο, Ù· ·ÔÛȈËÙÈο, Ë ·-Ú¤ÓıÂÛË, ÙÔ ÂÓˆÙÈÎfi, Ë ·‡Ï·, Ë ‰ÈÏ‹ ·‡Ï·, ÙÔ ÂÚˆÙË-Ì·ÙÈÎfi Î·È ÙÔ ı·˘Ì·ÛÙÈÎfi.

ΔÈ Ó· ı˘Ì¿Ì·È fiÙ·Ó Áڿʈ

μ¿˙ˆ ÙfiÓÔ: ñ ™Â οı ‰ÈÛ‡ÏÏ·‚Ë, ÙÚÈÛ‡ÏÏ·‚Ë ‹ ÔÏ˘Û‡ÏÏ·‚Ë Ï¤ÍË.ñ ™ÙÔ Ô‡ Î·È ÙÔ Ò˜ fiÙ·Ó Â›Ó·È ÂÚˆÙËÌ·ÙÈο. ™ÙÔ ‰È·˙¢ÎÙÈÎfi ‹.

¶Ô‡ ¤‚·Ï˜ ÙÔ ·˙Ï, √Ú¤ÛÙË; ¶Ò˜ ı· ·›Íˆ Ì ÙȘ ʛϘ ÌÔ˘;£· ÌÔ˘ ÂȘ ‹ fi¯È;

ñ ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÊˆÓ‹ÂÓ fiÙ·Ó ¤¯ˆ ‰›„ËÊ· ʈӋÂÓÙ· ‹ ÙÔ˘˜ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡˜ ·˘ Î·È Â˘: ›‰·, Ó·‡Ù˘, Á‡ÛË

¶Ò˜ ‚¿˙ˆ ÙËÓ ·fiÛÙÚÔÊÔ:ñ ŸÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Ë ·fiÛÙÚÔÊÔ˜, ÔÈ ‰˘Ô ϤÍÂȘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·È

Ì ¤Ó· ‰È¿ÛÙËÌ·:Ù’ ¿ÏÔÁÔ, ÌÔ˘ ’ÚÈÍÂ, ʤڒ ÙÔ

¢ÂÓ ÌÂډ‡ˆ:ñ ΔÔ ÂÓˆÙÈÎfi (-) Ì ÙËÓ ·‡Ï· (–).

Συλλαβισμός

Γιάννης Φερεντίνος

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Ένα σύμφωνο ανάμεσα σε δυο φωνήεντα συλλαβίζεται με το δεύτερο φωνήεν.

Πχ: έ – χω, μα – θή – μα – τα, πα – ρά – πο – νο

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Δύο σύμφωνα δε χωρίζονται και συλλαβίζονται με το επόμενο φωνήεν, όταν αρχίζει από αυτά ελληνική λέξη.

Πχ μο - νό – δρο - μος (δρόμος), πά – ντα (ντύνομαι), παι – χνί – δι (χνούδι)

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Δύο σύμφωνα χωρίζονται όταν δεν αρχίζει από αυτά κάποια ελληνική λέξη.

• Τα όμοια σύμφωνα χωρίζονται πάντα.

Πχ: διορ – θώ - νω, σύμ – φω - νος, ίπ – πος, νε - ο - ελ – λη - νι - κός

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Τρία σύμφωνα δε χωρίζονται όταν από αυτά ή από τα δυο πρώτα σύμφωνα αρχίζει κάποια ελληνική λέξη.

Πχ: ά – στρο (στρατός), ε – χθρός (χθεσινός), αι – σχρός (σχήμα)

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Τρία ή περισσότερα σύμφωνα χωρίζονται, όταν ούτε από αυτά ούτε από τα δύο πρώτα αρχίζει κάποια ελληνική λέξη.

Τότε το πρώτο σύμφωνο πάει με το

προηγούμενο φωνήεν και τα υπόλοιπα με το επόμενο φωνήεν.

Πχ: άν – θρω - πος, εκ – στρα - τεί -α, νε - ραν – τζιά

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Τα δίψηφα σύμφωνα μπ, ντ, γκ, τσ, τζ δε χωρίζονται στο συλλαβισμό.

Πχ: μπου – μπού - κι, μου – γκρί – ζω,

Τι πρέπει να θυμόμαστε όταν συλλαβίζουμε μια λέξη

• Τα δίψηφα φωνήεντα (αι, ει, οι, υι, ου), οι δίφθογγοι (αϊ, αη, οϊ, οη), οι καταχρηστικοί δίφθογγοι (ια, υα, οια, οιε, ιου, οιου κ.ά.) και οι συνδυασμοί αυ και ευ συλλαβίζονται σαν ένα φωνήεν.

Πχ: αί – μα, αη – δό – νι, ά – πια – στος, ναύ – της, θειά – φι, νε – ράι – δα, ποιος, πιο – τό

Γιάννης Φερεντίνος

ΣΥΛΛΑΒΙΣΜΟΣ

NIKONIKOLO

Ονομασία συλλαβών Ανάλογα με τη θέση που έχει μια συλλαβή μέσα στη λέξη,

ονομάζεται λήγουσα, παραλήγουσα και προπαραλήγουσα. Λήγουσα λέγεται η τελευταία συλλαβή μιας λέξης:

ποδήλατο, εφημερίδα, φυτρώνω Παραλήγουσα λέγεται η προτελευταία συλλαβή μιας

λέξης: ποδήλατο, εφημερίδα, φυτρώνω

Προπαραλήγουσα λέγεται η τρίτη από το τέλος συλλαβή μιας λέξης: ποδήλατο, εφημερίδα, φυτρώνω

Αρχική λέγεται η πρώτη συλλαβή μιας

λέξης: ποδήλατο, εφημερίδα, φυτρώνω

Συλλαβισμός

Συλλαβισμός ονομάζεται το χώρισμα μιας

λέξης σε συλλαβές.

Κανόνες συλλαβισμού: Για τα φωνήεντα Ένα φωνήεν μπορεί μόνο του να αποτελέσει

συλλαβή μιας λέξης: Π.χ.: Ι-ω-α-κείμ, α-έ-ρας, έ-χω. Αντίθετα, ένα ή περισσότερα σύμφωνα δεν μπορούν μόνα τους (χωρίς φωνήεν) να αποτελέσουν συλλαβή.

Τα δίψηφα φωνήεντα (ου, αι, ει, οι, υι), οι κύριοι και καταχρηστικοί δίφθογγοι και οι συνδυασμοί (αυ, ευ), στον συλλαβισμό λογαριάζονται ως ένα φωνήεν. Π.χ.: ου-ρα-νός, αί-θου-σα (δίψηφα φωνήεντα), αη-δό-νι, βόη-θα (δίφθογγοι), γυα-λί, νιώ-θω (καταχρηστικοί δίφθογγοι), αυ-το-κί-νη-το, ευ-λο-γί-α (συνδυασμοί αυ, ευ)

Για τα σύμφωνα Ένα σύμφωνο ανάμεσα σε δυο φωνήεντα

συλλαβίζεται με το δεύτερο φωνήεν. Π.χ.: θέ-λω, έ-να.

Δύο σύμφωνα ανάμεσα σε δύο φωνήεντα συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, εφόσον αρχίζει απ' αυτά τα σύμφωνα ελληνική λέξη. Π.χ.: βι-βλί-ο (βλέπω), έ-στε-κε (στάση). Αλλιώς χωρίζονται και το πρώτο σύμφωνο πάει με το προηγούμενο φωνήεν, ενώ το δεύτερο με το ακόλουθο. Π.χ.: βαθ-μός (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από θμ), περ-πα-τώ (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από ρπ), έρ-χο-μαι (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από ρχ)

συνέχεια

Τρία ή περισσότερα σύμφωνα ανάμεσα σε δύο φωνήεντα συλλαβίζονται με το δεύτερο φωνήεν, εφόσον αρχίζει ελληνική λέξη τουλάχιστον από τα δύο πρώτα σύμφωνα. Π.χ.: ε- χθρός (αρχίζει ελληνική λέξη από χθ: χθεσινός), ά-σπρος (αρχίζει ελληνική λέξη από σπρ: σπρώχνω. Αλλιώς, χωρίζονται και το πρώτο σύμφωνο πάει με το προηγούμενο φωνήεν, τα δε άλλα συλλαβίζονται υποχρεωτικά με το ακόλουθο. Π.χ.: άν-θρω-πος (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από νθ), παν-στρα-τιά (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από νσ).

Τα όμοια σύμφωνα χωρίζονται, γιατί δεν αρχίζει ελληνική λέξη από δύο όμοια σύμφωνα. Π.χ.: θάρ-ρος (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από ρρ), άλ-λος (δεν αρχίζει ελληνική λέξη από λλ).

Τα δίψηφα σύμφωνα (μπ, ντ, γκ, τσ, τζ) δεν χωρίζονται, γιατί αρχίζει ελληνική λέξη από αυτά. Π.χ.: α-μπέ-λι (μπαίνω), πέ-ντε (ντύνω), α-γκα-λιά (γκρεμίζω), κα-τσα-βί-δι (τσακίζω), τζί-τζι-κας (τζάμι).

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ

ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδρα

Κάθε πρόταση αποτελείται από δύο βασικά μέρη:

Την ονοματική φράση

π.χ. «Ο μαθητής»

Την ρηματική φράση

π.χ. «Έκανε φασαρία μέσα στην τάξη».

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

• Ρηματική φράση είναι η φράση που ως κεντρική λέξη έχει το ρήμα της πρότασης και ακολουθούν αν υπάρχουν και τα συμπληρώματα ή οι προσδιορισμοί του.

(αντικείμενο, κατηγορούμενο, επιθετικοί και επιρρηματικοί προσδιορισμοί)

• π.χ. Ζήτησε να πάει στην αυλή

• Φώναξε τον Μιχάλη!

ΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΦΡΑΣΕΙΣ

• Ονοματική φράση ονομάζεται η φράση που αποτελείται από λέξεις που είναι ονόματα (ουσιαστικά).

• Π.χ Το μάζεμα της ελιάς. Oι ονοματικές φράσεις είναι συνήθως

υποκείμενα ή αντικείμενα του ρήματος.

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

o - κεφαλαίων

o - βιβλίων

o - εφημερίδων

o - περιοδικών o - διαφημιστικά κείμενα

Οι ονοματικές φράσεις προσπαθούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη με το να μη φανερώνουν ποιος και πότε έκανε κάτι.

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Ονοματική φράση Ρηματική φράση

Η ενημέρωση των ανθρώπων

- Ενημερώνονται οι άνθρωποι.

Για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική μετατρέπουμε ένα ουσιαστικό σε ρήμα:

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Για να μετατρέψουμε μια ρηματική φράση σε ονοματική μετατρέπουμε ένα ρήμα σε ουσιαστικό:

Ρηματική φράση Ονοματική φράση Εφαρμόστηκε ο Κ.Ο.Κ

. - Εφαρμογή του Κ.Ο.Κ .

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

ΤΕΛΟΣ

http://mathitoxwra.weebly.com/ Γαλάνη Αλεξάνδραnt

Ενεργητική και Παθητική σύνταξη

Γιάννης Φερεντίνος

Ενεργητική σύνταξη

• Ενεργητική λέγεται η σύνταξη που μιλάει για κάποιον που κάνει κάτι.

Έχει τη μορφή: Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο Υ Ρ Α Πχ Η μητέρα ντύνει το μωρό.

Παθητική σύνταξη

• Παθητική λέγεται η σύνταξη που μιλάει για κάποιον που παθαίνει κάτι από κάποιον.

Έχει τη μορφή: Υποκείμενο – Ρήμα – Ποιητικό Αίτιο Υ Ρ Π.Α. Πχ Το μωρό ντύνεται από τη μητέρα.

Παθητική σύνταξη

• Η παθητική σύνταξη τονίζει περισσότερο όχι αυτόν που ενεργεί, αλλά το αποτέλεσμα της ενέργειας του.

Αυτός που ενεργεί εμφανίζεται με τη μορφή ποιητικού αιτίου.

Ποιητικό αίτιο

• Το ποιητικό αίτιο είναι ο εμπρόθετος προσδιορισμός που δηλώνει το πρόσωπο ή το πράγμα από το οποίο προέρχεται αυτό που συμβαίνει στο υποκείμενο του παθητικού ρήματος.

Πχ Το μωρό ντύνεται από τη μητέρα.

Ποιητικό αίτιο • Το ποιητικό αίτιο εκφέρεται: α) συνήθως με την πρόθεση από + αιτιατική Πχ Ο άρρωστος εξετάστηκε από το γιατρό. β) με την πρόθεση σε + αιτιατική όταν

προσδιορίζει ρηματικά επίθετα που λήγουν σε –τος.

Πχ Ήταν αγαπητός σε όλους (απ’ όλους). γ) με την πρόθεση με + αιτιατική, όταν

προσδιορίζει παθητικές μετοχές. Πχ Το σπίτι ήταν φτιαγμένο με πέτρες( από πέτρες).

Ποιητικό αίτιο

• Το ποιητικό αίτιο παραλείπεται όταν: α) εννοείται εύκολα Πχ Τράβηξα τις κουρτίνες και φωτίστηκε το

δωμάτιο (εννοείται από τον ήλιο). β) είναι κάτι γενικό και αόριστο Πχ Πώς γράφεται αυτή η λέξη;

Μετατροπή ενεργητικής σύνταξης σε παθητική

Για να μετατρέψουμε την ενεργητική σύνταξη σε παθητική κάνουμε τα εξής:

I. Μετατρέπουμε το ενεργητικό ρήμα σε παθητικό

II. Το υποκείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται ποιητικό αίτιο (ονομαστική πτώση αιτιατική πτώση)

III. Το αντικείμενο του ενεργητικού ρήματος γίνεται υποκείμενο του παθητικού ρήματος (αιτιατική πτώση ονομαστική πτώση)

Παράδειγμα

Υ Ρ Α Ο Γιώργος αγόρασε το ποδήλατο. Το ποδήλατο αγοράστηκε από το Γιώργο. Υ Ρ Π.Α.

Μετατροπή παθητικής σύνταξης σε ενεργητική

Για να μετατρέψουμε την παθητική σύνταξη σε ενεργητική κάνουμε τα εξής:

I. Μετατρέπουμε το παθητικό ρήμα σε ενεργητικό

II. Το υποκείμενο του παθητικού ρήματος γίνεται αντικείμενο του ενεργητικού (ονομαστική πτώση αιτιατική πτώση)

III. Το ποιητικό αίτιο γίνεται υποκείμενο του παθητικού ρήματος

(αιτιατική πτώση ονομαστική πτώση)

Παράδειγμα

Υ Ρ Π.Α. Η γέφυρα κατασκευάστηκε από τους εργάτες. Οι εργάτες κατασκεύασαν τη γέφυρα. Υ Ρ Α

Γιάννης Φερεντίνος

Δραστηριότητες:• Συγκεντρώστε πληροφορίες και γράψτε ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα ενός κοσμοναύτη της επιλογής σας• Φανταστείτε πως βρίσκεστε σε ένα διαστημικό σταθμό και έχετε στα χέρια σας ένα ισχυρό τηλεσκόπιο. Αναφέρετε τι θα θέλατε να δείτε και γιατί.• Φανταστείτε ότι είστε ένας από τους ήρωες του Ιουλίου Βερν. Πού θα θέλατε να ταξιδέψετε και τι περιπέτειες θα θέλατε να ζήσετε;• Ετοιμάστε μια ιστορία για ένα διαστημικό ταξίδι σε έναν πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος• Φανταστείτε μια μελλοντική πόλη που θα κτιστεί στον πλανήτη Άρη και περιγράψτε την