Preview:
Citation preview
- 1. Warsztaty Uwolnij kolory z soku z czarnego bzu czyli
tajemnicze waciwoci antocyjanw JOANNA BOISSE 2015 HANNA BDKOWSKA
2015
- 2. Soczyste owoce jagodowe i pestkowe w stanie dojrzaym maj
szczeglnie pikne barwy. Kolor nie jest dzieem przypadku: suy
przywabianiu zwierzt, przede wszystkim ptakw ywicych si nimi. Temu
samemu suy ciemne zabarwienie niektrych owocw, np. bzu czarnego
(Sambucus nigra), ktre czowiek skonny jest uwaa za zabarwienie
maskujce.
- 3. Badania wykazay, e ptaki doskonale je widz i owoce te s
chtnie przez nie zjadane. Soczyste owoce zdobi krzewy bzu czarnego,
przywabiaj ptaki, s przetwarzane przez ludzi
- 4. Troch teorii Bez czarny (Sambucus nigra) z rodziny
Caprifoliaceae jest pospolity w caej Polsce. To duy krzew - do 7 m
wysokoci. Wystpuje w lasach, zarolach, lubi gleby wilgotne i
yzne.
- 5. Kwiaty bzu czarnego s biae, zebrane w due, baldachowate
wiechy.
- 6. Dojrzay owocostan jest zwieszony, z czarnymi kulistymi
owocami na czerwonych szypukach. niedojrzay owocostan
- 7. Owoce bzu czarnego s podobne do czarnych jagd, kuliste,
czarne, lnice, bardzo soczyste. Owoce bzu czarnego to pestkowce.
Owoc powstaje z jednego owocolistka. Owocnia jest wyranie
zrnicowana na trzy warstwy: skrk, misz i wewntrzn, mniej lub
bardziej zdrewnia, okrywajc pojedyncze nasienie. Tak powstaje
pestka.
- 8. Dojrzewaj od sierpnia. Owocujce krzewy spotkamy w parkach,
lasach, urozmaicaj krajobraz. Ciesz oczy, sprzyjaj rekreacji i
wypoczynkowi.
- 9. Soczysty misz i barwa s atrakcyjne dla ptakw. Zjadaj
apetyczne owoce, a niestrawione nasiona po przejciu przez przewd
pokarmowy, s przenoszone w inne miejsce. To doskonay sposb
rozprzestrzeniania si gatunku - ornitochoria. Dziki temu pojawia si
w nowych miejscach najczciej niezagospodarowanych.
- 10. Owoce bzu czarnego s atrakcyjne take dla ludzi. Rolina ta
znana bya ju w dawnej Europie. Odgrywa wielka role w medycynie
ludowej. Owoce bzu czarnego posiadaj potwierdzone dziaanie
prozdrowotne wpywaj korzystnie na wzrok, dziaaj przeczyszczajco,
wchodzc w skad mieszanek odchudzajcych, zawieraj duo witaminy C
syrop na przezibienie Sambucol.
- 11. Owoce czarnego bzu to najcenniejsze rodzime dzikie owoce.
cina si cae owocostany, a nastpnie obrywa z nich owoce. Dojrzae
owoce, zbierane w sierpniu i wrzeniu, s suszone, przetwarzane na
soki, galaretki, demy, kompoty, bogate w pektyny, witaminy A i C,
zwizki mineralne. Pomagaj w leczeniu przezibie, wrzodw, zapar,
niestrawnoci, oczyszczaj organizmu z toksyn, i szkodliwych produktw
przemiany materii.
- 12. Antocyjany Antocyjany to naturalne barwniki, nadajce barw
kwiatom i owocom. Wystpuj w soku komrkowym w postaci rnej wielkoci
granulek. W zalenoci od pH soku komrkowego mog przyjmowa barw od
czerwonej po fioletow. Najobficiej wystpuj w borwkach, jeynach,
malinach, aronii, bakaanach, winiach i urawinach, owocach bzu
czarnego.
- 13. Uwaa si, po spoyciu przez czowieka, peni w jego organizmie
funkcje ochronne, m.in. przeciwbakteryjne posiadaj wasnoci wnikania
do wntrza bakterii i hamuje ich rozwj i rozmnaanie. Utrudnia to
dziaalno chorobotwrcz i rozprzestrzenianie si. Wprawdzie bakterie
nie gin, jednak wskutek zatrzymania wzrostu przechodz w stan
zastoju. Dlatego mwi si o bakteriostatycznym dziaaniu antocyjanw.
Owoce bzu czarnego to przeciwutleniacze wykazuj wasnoci
antyoksydacyjne neutralizuj wolne rodniki. W konsekwencji
zmniejszaj ryzyko powstawania chorb cywilizacyjnych nowotworw,
zaburze ukadu krenia, miadycowych.
- 14. W przemyle spoywczym antocyjany otrzymuje si w wyniku
ekstrakcji lici czerwonej kapusty lub skrek winogron. Otrzymany
produkt jest chemicznym dodatkiem do ywnoci oznaczony jako E 163.
Uywany jako purpurowy barwnik spoywczy w takich produktach jak
napoje, oranady w proszku, demy, lody, wina, jogurty, cukierki,
konserwy, wyroby cukiernicze i do barwienia tabletek.
- 15. OKRELANIE KWASOWOCI W warunkach szkolnych uczniowie wykonuj
dowiadczenie pozwalajce zbada pH kwasowo substancji, wykorzystujc
wywar z lici czerwonej kapusty. Jest on wyjtkowo czuy.
- 16. W warunkach domowych to zjawisko obserwowa mona pijc
herbat, okazuje si bowiem, e ona jest take wskanikiem kwasowoci.
Proponujemy po zaparzeniu herbaty podzieli j na 3 czci. Pierwsza to
prba kontrolna, druga zawiera sok z cytryny herbata janieje, do
trzeciej dodajmy sody oczyszczonej herbata ciemnieje.
- 17. Cz praktyczna: wykonywane dowiadczenie Proponujemy zebranie
owocw bzu czarnego, wycinicie z nich soku i przeprowadzenie serii
dowiadcze. PROBLEM BADAWCZY: Czy sok z owocw bzu czarnego moe by
wskanikiem (bioindykatorem) kwasowoci (pH)? HIPOTEZA BADAWCZA: Sok
z owocw dzikiego bzu czarnego zmienia barw w zalenoci od pH
substancji lub roztworu.
- 18. MATERIAY: Owoce czarnego bzu Turystyczne talerzyki
jednorazowe, yeczki plastikowe, plastikowe pipety pasterowskie,
soda oczyszczona, kwasek cytrynowy, proszek do prania, woda z
kranu, proszek do pieczenia, ocet winny.
- 19. UWAGA! Uczestnicy warsztatw mog zbada pH swojego drugiego
niadania: owocw, chleba, napojw, soku z cytryny, mleka,
twaroku.
- 20. OPIS DOWIADCZENIA: 1. Wycinij do miseczki sok z owocw
czarnego bzu 2. Na folii celofanowej lub talerzyku umie w pewnej
odlegoci od siebie p yeczki sody oczyszczonej, kwasku cytrynowego,
proszku do prania, wody z kranu, proszku do pieczenia 3. Na
poszczeglne substancje nanie po kilka kropli soku z owocw czarnego
bzu 4. Ponw eksperyment z wybranymi substancjami np. skadnikami
wasnego niadania soki, herbata, mleko, sok z cytryny, twaroek,
sery, pieczywo. 5. Porwnaj zabarwienie badanych produktw i sprbuj
okreli ich kwasowo
- 21. WYNIK DOWIADCZENIA: Sok z owocw bzu czarnego zmienia w
kontakcie z kwaskiem cytrynowym i wod z kranu barw na row. Sok z
owocw bzu czarnego zmienia w kontakcie z sod oczyszczon i proszkiem
do prania, barw na zielon.
- 22. WNIOSKI: Sok z bzu czarnego moe by wskanikiem stopnia
kwasowoci roztworw. Dzikujemy za uwag!