Bireysel Öğretim Teknikleri

Sabriye SARAÇ

Bireyselleştirilmiş Öğretim

Öğrenciler arasındaki öğrenme vebireysel farklılıklarının giderilerek heröğrenciye hızına uygun öğretimyapılması tekniğidir.

Öğrencilerin öğrenme düzeyleri farklıdır.

Bireysel farklılıkları vardır.

Öğrenme hızları farklıdır.

Bu yüzden öğretim bireyselleştirilmelidir.

Öğrenci merkezli bir öğretim vardır.

Kalabalık gruplarda uygulanması güçtür.

Öğretmen sınıftaki tüm öğrencilere değil de, 3-4 öğrenciden oluşan küçük gruplara (homojen gruplar) açıklama yapar.

Öğretmen, öğrenme etkinliklerini yönetir ve düzenler.

Öğrenciler de, öğretim etkinliklerine aktif olarak katılma, nasılöğreneceklerini kararlaştırma, sınav tarihi saptama gibi pek çoksorumlulukları yüklenmektedirler.

Bireysel gereksinmelere dönük grup çalışmalarında değişiketkinliklere yer verilir.

Bu şekilde öğrencilerin değişik çalışmalar yapmaları sağlanabilir.

Öğretmen ünite sonlarında izleme testleri kullanır.

NASIL ÇALIŞMALAR YAPILIR?

Dönüşümlü günlük çalışmalar

Beceri geliştirme çalışmaları

Planlı grup çalışmaları

Düzey geliştirme çalışmaları

Dönüşümlü Günlük Çalışmalar

Sınıf gruplar halinde çalışır.

Grubun başında iyi bilen lider öğrenci bulunur.

Değişik etkinlikler üzerinde çalışma yapılır.

Beceri Geliştirme Çalışmaları

Sınıf içinde 5 küme oluşturulur.

Beşinci küme öğrencileri yönlendirmek amaçlıdır (tanılayıcı testler

kullanılabilir)

Diğer 4 kümede etkinlikler gerçekleştirilir,

Bir öğrenci farklı kümelerde bulunarak kendini geliştirebilir.

Planlı Grup Çalışmaları

Öğrenciler; bir akademik yılda ya da sömestrde kazanmaları gereken

becerileri belli bir plan ve sıra içinde grup çalışmalarına katılarak

tamamlarlar.

Düzey Geliştirme Çalışmaları

Öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerine uygun etkinlikler

gerçekleştirilir.

Programlı Öğretim

Programlı öğretim, ünlü psikologSkinner’in pekiştirme ilkeleri esasalınarak ortaya atılmış bir öğretimtekniğidir.

Temelinde, öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en azaindirilmesi vardır.

Bilgi parçacıkları adım adım düzenlenerek öğrencinin kendihızında ilerlemesi esastır.

Programlı öğrenmenin temel ilkeleri

Küçük Adımlar İlkesi

Etkin Katılım İlkesi

Başarı İlkesi

Anında Düzeltme İlkesi

Bireysel Hız İlkesi

Dereceli (Kademeli) İlerleme İlkesi

Küçük Adımlar İlkesi Öğrenilecek konunun, ünitenin anlamlı küçük bilgi birimlerine

ayrılıp, biri öğretildikten sonra diğerine geçilecek biçimde aşamalıolarak sıralanmasıdır.

Etkin Katılım İlkesi Her aşamada bir alıştırma ya da bir soru bulunmaktadır. Soru, verilen

bilginin kazanılıp kazanılmadığını yoklamaktan başka bilgiedinmede ve özümlemede de bir araç olmaktadır.

Başarı İlkesi

Öğrencilere başarma fırsatı verilirse yani sorular öğrenci düzeyine göre olursaöğrenci daha çabuk öğrenecektir.

Güçlüğü aşmak bir sonraki öğrenmeler için gerekli olan güdüyüoluşturmaktadır.

Anında Düzeltme İlkesi Anında kontrol pekiştirmenin temel öğesidir.

Bireysel Hız İlkesi

Öğrenci, zamanı kendine uygun olarak ayarlamaktadır.

Başarısızlık, ya da sınıfta kalma söz konusu değildir. Böylece sınıfortamında öğrenciler arasında düzey farklılığının yarattığıolumsuzluklar da ortadan kaldırılmak istenmektedir.

Dereceli (Kademeli) İlerleme İlkesi İlerleme aşamalı (basitten karmaşığa, kolaydan zora gibi) ve

mantıklı olmalı.

Programlı Öğretim Materyallerini Hazırlama Modelleri:

1. Skinner’in Doğrusal Programlaması

Bilgi, öğrenciye maddeler halinde sunulmaktadır.

Her maddede bulunan yönerge, öğrenciye cevabını yazdıktan sonra ne yapmasıgerektiğini gösterir.

Öğrenci doğru cevap verirse bir diğer maddeye geçer.

(Akpınar , 1999 )

Doğrusal Program Örneği :

Öğrenme kalıcı izli davranış değiştirme sürecidir.Öğretme

bireyde…………oluşturma sürecidir.

(Boşluğu dolduracak en uygun ifadeyi

yazınız.)

Öğretme bir davranıştadeğişim meydana getirmeiçin öğrenci ile ………………

gerektirir.(Boşluğu dolduracak en uygun ifadeyi

yazınız.)

Kalıcı izli değişmeleregötüren etkinlikler

bir………….. içerisinde gerçekleşir.

(Boşluğu dolduracak en uygun ifadeyi yazınız.)

Öğrenme ortamı, öğrenci ve ……………..etkileşimi ile

davranış değişimleri sayabiliriz.

(Boşluğu dolduracak en uygun ifadeyi yazınız.)

1. EKRAN 2. EKRAN

3. EKRAN 4. EKRAN

ÖncekiEkran

ÖncekiEkran

ÖncekiEkran

ÖncekiEkran

Kontrol

Kontrol

Kontrol Kontro

l

Yardım Yardım

Yardım Yardım

2. Crowder’in Dallara Ayırma Yöntemi

Doğrusala göre daha esnektir. Süreç yerine araçlar ve önlemler

tercih edilmiştir.

Söz konusu araçlar çoktan seçmeli sorular, önlemler ise programın

dallarıdır.

Doğrusal program modeli ile dallara ayrılan program modelinin birarada kullanılabileceği belirtilir.

Bu model, her madde için oldukça esnek bir uygulama olanağısağlar.

3. Leiris Karma (Atlamalı) Modeli:

Bilgisayar Destekli Öğretim

Öğrencilerin bilgisayar programları

aracılığıyla öğrenmeyi gerçekleştirdiği,

öğrenmelerini izleyip kendi kendini

değerlendirebildiği bir öğretim biçimidir.

Üstünlükleri

Hıza ve düzeye uygun bireysel öğretim sağlaması

Öğrenmeyi zevkli ve ilgi çekici hale getirmesi,

Çeşitli zihinsel becerileri geliştirmesi,

Anında dönüt ve öğrenme sürecinin devamlılığınısağlaması,

Eksik öğrenmeleri belirlemesi ve gidermesi,

Sık tekrar etme olanağını vermesi,

Zaman ve ortamdan bağımsızlık sağlaması

Sosyalleşmeyi engeller.

Teknoloji okur-yazarlığı gerektirir.

Ekonomik değildir.

Duyuşsal ve devinimsel davranış öğretiminde yetersizdir.

Bilgisayar, öğretmenlerin yerini alamayacağı gibi, onların

görev ve sorumluluklarını da azaltmayacaktır.

Sınırlılıkları;

TUTOR DESTEKLİ ÖĞRETİM

Öğrencinin öğrendiği konularda, anlamakta

güçlük çektiği kısımlarla ilgili olarak bireysel

öğretim desteği görmesi mantığına dayanır.

Öğrenciye bireysel olarak eksiklerini gösterecek

kişi, yani tutor, genelde öğretmen dışında o

konuyu iyi bilen bir üst sınıf öğrencisi veya

konuyu yeterli düzeyde bilen (üniversitelerdeki

araştırma görevlisi gibi) kişiler olur.

Öğrenci tarafından cevaplanamayan soruların cevaplanmasına olanak sağlar.

Tutor destekli öğretimde belli bir konuyla ilgili direkt olarak öğrenciye bilgi

verilmez.

Tutor destekli öğretimde öncelikle öğrenci dinlenir.

Tutor olarak, öğretmen dışındaki kişilerin bulunmasında zorlanılabilir.

Kaynakça

Hesapçıoğlu, M. (1998) Öğretim İlke ve Yöntemleri, Beta Yayınları, İstanbul.

Küçükahmet, L.(1998) Öğretim İlke ve Yöntemleri, Alkım Yayınları, İstanbul.

Doğanay, A. (Edit.) (2007). Öğretim İlke Ve Yöntemleri, Pegem Yayınları, Ankara.

Şimşek, A.(2009)Öğretim Tasarımı, Nobel Yayınları, Ankara

Akpınar, Y.(1999), Bilgisayar Destekli Öğretim ve Uygulamalar, Anı Yayıncılık, Ankara.