Bab 5 Air dan Larutan

5.1 Ciri Fizikal Air

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Ciri – Ciri Fizikal AirTopik 5 Air Dan Larutan

• Cecair pada suhu bilik tidak berbau, tidak berwarna dan tiada rasa.

• Takat didih: 100°C

Ciri – Ciri Fizikal Air

• Takat beku: 0°C

• Mengembang ketika membeku

• Konduktor haba yang lemah

• Konduktor elektrik yang lemah

• Ketumpatan: 1g per cm3 pada 4°C

Pepejal(ais)

Cecair(air)

GasPeleburan

Pembekuan

Pendidihan

KondensasiPendidihanTenaga haba diserap apabila air mendidih, menyebabkan molekul-molekul air bergerak lebih laju dan bebas.

Suhu (C)

Takatdidihair

Airmula mendidih

Air mendidihsepenuhnya

Masa (min)

100 Gas

Cecair

PembekuanKehilangan tenaga apabila air menyejuk, ia memperlahankan pergerakan molekul, lalu air menjadi ais.

Suhu (C)

Takatbekuair

Air membekusepenuhnya

Masa (min)

0 Pepejal

CecairCecair

(air)Pepejal

(ais)

Cecair(air)

Gas(wap)

ITeach – Sains Tingkatan 2

Ciri - Ciri Fizikal AirTopik 5 Air Dan Larutan

Kesan Bendasing Kepada Ciri – Ciri Fizikal Air

Takat beku menurun.

Takat didih meningkat.

Ketumpatan meningkat.

Kekonduksian haba meningkat.

Rasa, bau dan warna berubah.

5.2 Komposisi Air

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Komposisi AirTopik 5 Air Dan Larutan

Komposisi Air

Sebatian yang terdiri daripada unsur hidrogen dan oksigen.

1 molekul air terdiri daripada 2 atom hidrogen dan 1 atom oksigen.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Komposisi AirTopik 5 Air Dan Larutan

Elektrolisis Air

Proses penguraian sebatian kepada komponen-komponennya dengan menggunakan arus elektrik.

Arus elektrik dialirkan melalui air yang kemudiannya menguraikan molekul air kepada atom oksigen dan hidrogen.

Arus elektrik Arus elektrik

Bunyi ‘pop’ kedengaran

Kayu uju berbara akan menyala

Ujian oksigen:Kayu uji berbara

Ujian hidrogen : Kayu uji menyala

Oksigen Hidrogen

5.3 Proses Penyejatan Air

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penyejatan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Suatu proses di mana cecair berubah menjadi wap air.

Penyejatan Air

Berlaku dengan perlahan dan berterusan.

Melibatkan molekul air sahaja.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penyejatan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Air Menyejat Dengan Cepat

Apabila

Suhu persekitaran

Luas permukaan air

Kelembapan

Pergerakan udara

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penyejatan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Penyejatan Pendidihan

Menyerap haba Menyerap haba

Berubah daripada cecair kepada gas Berubah daripada cecair kepada gas

Proses perlahan Proses laju

Berlaku dipermukaan air Berlaku pada keseluruhan air

Perbandingan Antara Penyejatan dan Pendidihan

Berlaku pada sebarang suhu di bawah takat

didih cecairBerlaku pada takat didih cecair

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penyejatan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Mengeringkan pakaian Mengeringkan rambut

Menyejukkan badan

Aplikasi Penyejatan Air

5.4 Larutan dan Keterlarutan

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Larutan Dihasilkan dengan melarutkan suatu bahan ke dalam bahan lain

Zat terlarut Bahan yang terlarut dalam pelarut

Pelarut Bahan yang melarutkan bahan lain

Larutan, Zat Terlarut dan Pelarut

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Larutan Cair, Pekat dan Tepu

Larutan Kuantiti zat terlarut Kebolehan melarutkan zat terlarut

Cair Mengandungi sedikit zat terlarut

Boleh melarutkan banyak zat terlarut

Pekat Mengandungi banyak zat terlarut

Boleh melarutkan sedikit zat terlarut

Tepu Mengandungi kuantiti maksimum zat terlarut

Tidak boleh melarutkan zat terlarut

Zat terlarut yang tidak

larut

Larutan cair Larutan pekat Larutan tepu

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Ampaian

Campuran yang mengandungi bahan tak terlarut.

Keruh dan tidak homogen (heterogen) (tidak seragam).

Tidak membenarkan cahaya melaluinya.

Zarah mendap di bawah atau terapung dipermukaan larutan.

Bahan tak terlarut

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Larutan Ampaian

Penyebaran Tersebar secara sekata

Tidak tersebar secara sekata

Jenis komposisi Homogenus Heterogenus

Kelihatan Jernih dan lutsinar Keruh dan legap

Perbezaan Antara Larutan Dan Ampaian

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Keterlarutan

Definisi

Contoh:

Ini bermaksud:

Kuantiti maksimum zat terlarut dalam gram yang akan larut dalam 100g pelarut pada suhu tertentu.

Keterlarutan bahan Y dalam air pada suhu 30°C ialah 40g per 100g air.

Hanya 40g bahan Y boleh larut dalam 100g air pada suhu 30°C untuk menghasilkan larutan tepu.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Faktor Yang Mempengaruhi

Keterlarutan

Sifat pelarut Sifat zat terlarut Suhu

• Suatu zat terlarut mungkin larut dalam suatu pelarut tetapi tidak larut dalam pelarut lain.

• Cth: Iodin hampir tak larut dalam air tetapi sangat larut dalam alkohol

• Cth: Gula lebih larut dalam air berbanding iodin

• Zat terlarut yang berlainan mempunyai kelarutan berbeza dalam sesuatu pelarut.

• Cth: Gula lebih larut dalam air pada suhu 50°C berbanding pada suhu 30°C.

• Kelarutan bahan meningkat dengan suhu

• Kadar melarut meningkat dengan kadar mengacau.

• Zat terlarut yang bersaiz lebih kecil larut lebih cepat. Maka, kadar melarut meningkat dengan pengurangan saiz zat terlarut.

• Kadar melarut meningkat dengan isi padu pelarut.

• Kadar melarut meningkat dengan suhu.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Saiz zat terlarutKadar mengacauSuhu pelarut

Kadar Melarut

Berapa cepat zat terlarut yang dapat melarut dalam kuantiti pelarut yang ditetapkan.

Isi padu pelarut

ITeach – Sains Tingkatan 2

Larutan Dan KelarutanTopik 5 Air Dan Larutan

Pelarut

Air Pelarut Organik

Sesetengah zat terlarut tidal larut dalam air tetapi larut dalam pelarut organik.

Pelarut organik Zat terlarut Kegunaan

Alkohol Pigmen Menghasilkan dakwat

Alkohol Iodin Menghasilkan antiseptik

Pencair Pigmen Menghasilkan cat cair

Eter Lemak Mengekstrak lemak

Melarutkan garam mineral dalam tanah untuk diserap dengan mudah

Melarutkan agen pembersih, minuman.

Melarutkan racun serangga untuk aktiviti pertanian.

5.5 Asid And Alkali

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Asid Dan AlkaliTopik 5 Air Dan Larutan

Sifat – Sifat Asid Dan Alkali

Asid Alkali

Nilai pH <7 >7

Rasa Masam Pahit

Sifat mengakis Asid pekat sangat mengakis

Alkali pekat sangat mengakis

Kesan pada kertas litmus lembap

Menukarkan kertas litmus biru kepada merah

Menukarkan kertas litmus merah kepada biru

Kesan ke atas logam Bunyi ‘pop’ kedengaran Gas berbau tengik dibebaskan

• NOTA: Asid dan alkali hanya menunjukkan sifatnya dengan kehadiran air.

• Asid nitrik untuk membuat baja

• Asid sitrik untuk membuat garam buah

• Asid karbonik untuk membuat minuman berkarbonat

• Ammonia untuk membuat baja dan bahan pembersih

• Natrium hidroksida untuk membuat sabun dan bahan cuci

ITeach – Sains Tingkatan 2

Asid Dan AlkaliTopik 5 Air Dan Larutan

Kegunaan Asid Dan Alkali

ITeach – Sains Tingkatan 2

Asid Dan AlkaliTopik 5 Air Dan Larutan

Tindak balas kimia antara asid dan alkali menghasilkan garam dan air.

Peneutralan

Asid + Alkali Garam + Air

Dilakukan melalui proses pentitratan

Contoh:Natrium hidroksida + Asid hidroklorik Natrium klorida + Air.

Kegunaan Sengat lebah yang berasid dineutralkan dengan larutan beralkali Ubat gigi digunakan untuk meneutralkan asid dalam mulut

5.6 Kaedah Pembersihan Air

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penulenan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Paling tulen dan paling bersih

Hujan

Sumber Air Semula Jadi

Bersih dan tulenMata air / perigi

Mengandungi garam terlarut

Laut

Tidak bersihSungai

Kotor Kolam / tasik

ITeach – Sains Tingkatan 2

Penulenan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Air jernih tetapi masih mengandungi mikroorganisma

Penurasan

Penulenan Air

Air masih mengandungi zarah terampai tetapi tiada mikroorganisma hidup.

Pendidihan

Air masih mengandungi zarah terampai tetapi tiada lagi mikroorganisma.

Pengklorinan

Air bersih tanpa zarah terampai, mikroorganisma dan mineral.

Penyulingan

Tidak sesuai untuk diminum.

5.7 Sistem Bekalan Air

Topik 5 Air dan LarutanTopik 5 Air dan Larutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Sistem Bekalan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Kegunaan Air

Domestik Perindustrian Pertanian Secara terus

Minuman

Memasak

Mencuci

Agen penyejuk

Sebagai pelarut

Pengairan

Perikanan

Stesen kuasa hidroelektrik

Pengangkutan

Rekreasi

ITeach – Sains Tingkatan 2

Sistem Bekalan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Loji Rawatan Air

Saringan Menyingkir objek besar seperti ikanPengudaraan Menyingkirrasa dan bau busuk

dengan melarutkan oksigen dari udara ke dalam air

Penggumpalan Menggumpal zarah kecil dan

meneutralkan keasidan air

Penggenapan Memendapkan zarah terampai di

dasar tangkiPenurasan

Pengklorinan

Menyingkir zarah terampai yang tertinggal

Membunuh mikroorganisma.Pemfluoridaan Mengelakkan pereputan gigi.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Sistem Bekalan AirTopik 5 Air Dan Larutan

Cara – Cara Memulihara Air

Bilik air Taman Dapur• Mandi dengan cepat

• Tutup paip semasa memberus gigi

• Basuh kereta dengan menggunakan air dalam baldi

• Basuh pinggan mangkuk dalam singki yang dipenuhi air

• Menggunakan mesin basuh dan mesin basuh pinggan apabila penuh sahaja

5.8 Pemeliharaan Kualiti Air

Topik 5 Air dan Topik 5 Air dan LarutanLarutan

ITeach – Science Form 2

ITeach – Sains Tingkatan 2

Pemeliharaan Kualiti AirTopik 5 Air Dan Larutan

Pencemaran Air

Sisa perindustrian

• Sisa bahan kimia, logam dan bahan radioaktif• Kesan:Membunuh dan meracun hidupan akuatik, menyebabkan penyakit dan kanser.

Lumpur

• Lumpur dan pasir mengalir ke sungai disebabakan aktiviti pembinaan dan peebangan hutan.• Kesan: Sungai menjadi cetek dan air berlumpur.

• Sampah dan kumbahan tak dirawat.• Kesan:Menyebabkan penyakit seperti kolera dan tifoid.

Bahan buangan domestik

Bahan buangan pertanian

Tumpahan minyak

• Racun serangga dan baja dibuang ke dalam sungai.• Kesan:Alga membiak dan mengurangkan kandungan oksigen.

• Tumpahan daripada kapal dan tangki.• Kesan:Membunuh hidupan akuatik dan burung laut.

ITeach – Sains Tingkatan 2

Pemeliharaan Kualiti AirTopik 5 Air Dan Larutan

Cara – Cara Mengawal Pencemaran Air

Pencegahan Penguatkuasan Pemantauan

• Melaksanakan sistem pembuangan kumbahan dengan teratur.

• Merancang kawasan industri dan perumahan dengan teratur.

• Menguatkuasakan undang-undang baru.

• Pengawasan udara dan laut untuk menghalang tumpahan minyak atau pembuangan sisa.

ITeach – Science Form 2

Pemeliharaan Kualiti AirTopik 5 Air Dan Larutan

Pemeliharaan dan Pemuliharaan Kualiti Air

PendidikanPenguatkuasaan

undang-undang yang tegas

Penggunaan teknologi penjimatan

air

• Seminar, kempen.• Menghukum dengan

tegas orang yang tidak mematuhi undang-undang

• Pengairan titisan.

Pelupusan sampah yang teratur

• Memusatkan sistem pelupusan sampah.

Membersihkan sungai tercemar

• Mengadakan gotong-royong membersihkan sungai.

The End

i - Teach