56

Click here to load reader

Кондрат Крапива

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Кондрат Крапива

.

(1896-1991)

Page 2: Кондрат Крапива

Кандрат Крапіва (Кандрат Кандратавіч Атраховіч) – класік беларускай літаратуры, драматург, вучоны, акадэмік, дзяржаўны і грамадскі дзеяч.

5.03.1896 г. – нарадзіўся ў вёсцы Нізок Уздзенскай воласці Ігуменскага павета Мінскай губерні ў сялянскай сям'і.

Вучыўся ў царкоўнапрыходскай школе ў в. Нізок, Уздзенскім народным вучылішчы, Стаўбцоўскім і Койданаўскім 4-класных гарадскіх вучылішчах

1913 г. – экстэрнам здаў экзамен у Мінску на званне народнага настаўніка. У жніўні 1915 г. прызваны ў царскую армію для ўдзелу ў Першай сусветнай вайне. 1926 – 1930 гг. – студэнт літаратурна-лінгвістычнага аддзялення педагагічнага

факультэта БДУ. 1941 – 1945 – удзел у Вялікай Айчыннай вайне. З чэрвеня 1941 г. – ваенны

журналіст франтавых газет «ККрасноармейская правда» і За Савецкую Беларусь». 1943 –1945 гг. – адказны рэдактар ілюстраванай сатырычнай газеты-плаката

«Раздавім фашысцкую гадзіну». 1945 –1947 гг. – адказны рэдактар сатырычнага часопіса «Вожык».

1952 – 1956 – дырэктар Інстытута мовазнаўства АН БССР.

У 1956 – студзені 1982 гг. – віцэ-прэзідэнт АН БССР. Член Саюза пісьменнікаў СССР (з 1934 г.). Памёр 7 студзеня 1991 г., пахаваны на Усходніх могілках Мінска.

ДА 120-ГОДДЗЯ З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ ДА 120-ГОДДЗЯ З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ КАНДРАТА КРАПІВЫ (1896-1991)КАНДРАТА КРАПІВЫ (1896-1991)

Page 3: Кондрат Крапива

КАНДРАТ АТРАХОВІЧ У ГАДЫ ПЕРШАЙ СУСВЕТНАЙ ВАЙНЫ

Накіраваны ў Гатчынскую школу прапаршчыкаў, якую скончыў у сакавіку 1916 г.

Удзельнічаў у баях на Румынскім фронце. Там ён сустрэў Кастрычніцкую рэвалюцыю

У пачатку студзеня 1918 г. як настаўнік быў дэмабілізаваны

К канцу Першай сусветнай вайны К. Атраховіч даслужыўся да звання

капітана

.

Салдат царскай арміі (1915)

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1896-1991)Крапівы (1896-1991)

Page 4: Кондрат Крапива

СЯМ’Я КАНДРАТА КРАПІВЫ

Злева направа: старэйшы сын Барыс, Кандрат Крапіва, цесць – Канстанцін Фаміч, жонка – Алена Канстанцінаўна, бацька – Кандрацій Міхайлавіч. 1930 г.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)Крапівы (1886-1991)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 5: Кондрат Крапива

Першы друкаваны твор – вершаваны фельетон «Жили-были» – быў надрукаваны ў газеце «Красноармейская правда» ў 1922 г. Першы твор К. Атраховіча на беларускай мове – сатырычны верш «Сваты» – з’явіўся в газеце «Савецкая Беларусь» 23 мая 1922 г.

У 1920-я гг. Кандрат Атраховіч пачаў супрацоўнічаць з газетай «Савецкая Беларусь». Затым яго сталі друкаваць газеты «Беларуская вёска», «Чырвоная змена», «Магілёўскі селянін», «Наш працаўнік» і іншыя перыядычныя выданні.

Пісаць вершы К. Атраховіч пачаў яшчэ падчас вучобы ў Койданаўскім гарадскім вучылішчы.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)Кандрата Крапівы (1886-1991)

ТВОРЧАЯ ДЗЕЙНАСЦЬТВОРЧАЯ ДЗЕЙНАСЦЬ

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 6: Кондрат Крапива

К. Крапіва і літаратурнае аб’яднанне «Узвышша»

КАНДРАТ КРАПІВА БЫЎ ЧЛЕНАМ ЛІТАРАТУРНЫХ АБ’ЯДНАННЯЎ «МАЛАДНЯК» І «УЗВЫШША»

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 7: Кондрат Крапива

З сынам Барысам.1942 год

КАНДРАТ КРАПІВА Ў ГАДЫ ВЯЛІКАЙ АЙЧЫННАЙ ВАЙНЫ

1941 год

З чэрвеня 1941 г. у якасці ваеннага журналіста служыў у франтавых газетах «ККрасноармейская правда» і За Савецкую Беларусь»

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 8: Кондрат Крапива

КАНДРАТ КРАПІВА Ў ГАДЫ ВЯЛІКАЙ АЙЧЫННАЙ ВАЙНЫУ 1943 – 1945 гг. рэдагаваў сатырычную газету-плакат «Раздавім фашысцкую гадзіну»

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 9: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

З 1942 г. выдаваўся ў Маскве, яе рэдактарам стаў Кандрат Крапіва. Асноўны аўтарскі актыў склалі беларускія пісьменнікі і

Газета-агітплакат "Раздавім фашысцкую гадзіну!" – выданне ЦК Кампартыі Беларусі, сатырычны лісток, які асвятляў барацьбу беларускага народа супраць фашысцкіх захопнікаў у гады Вялікай Айчыннай вайны, заклікаў да барацьбы з ворагам.Выдаваўся з ліпеня 1941 па май 1945 г. Усяго былі надрукаваны 142 нумары.

паэты – Янка Купала, Якуб Колас, Кузьма Чорны, Пятрусь Броўка, Пятро Глебка, Васіль Вітка, Максім Лужанін, Антон Бялевіч і інш.

У жніўні 1945 г. на аснове газеты "Раздавім фашысцкую гадзіну!" быў створаны беларускі сатырычны часопіс "Вожык".

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 10: Кондрат Крапива

КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ «РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1943 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 11: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ

«РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1943 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 12: Кондрат Крапива

КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ «РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1943 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 13: Кондрат Крапива

КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ «РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1944 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 14: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ «РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1944 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 15: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ

«РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1945 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 16: Кондрат Крапива

КАНДРАТ КРАПІВА – РЭДАКТАР ГАЗЕТЫ «РАЗДАВІМ ФАШЫСЦКУЮ ГАДЗІНУ». 1945 ГОД

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 17: Кондрат Крапива

У 1945-1947 гг. КАНДРАТ КРАПІВА – АДКАЗНЫ РЭДАКТАР ЧАСОПІСА «ВОЖЫК»

Часопіс «Вожык» – найстарэйшае літаратурна-мастацкае выданне Беларусі ў галіне сатыры і гумару. Створаны як працяг сатырычнага агітплакату «Раздавім фашысцкую гадзіну!», які выдаваўся з ліпеня 1941 г. для партызан і насельніцтва акупіраванай у гады Вялікай Айчыннай вайны тэрыторыі Беларусі.

У жніўні 1945 г. сатырычны лісток быў пераўтвораны ў часопіс «Вожык».

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 18: Кондрат Крапива

У 1945-1947 гг. КАНДРАТ КРАПІВА – АДКАЗНЫ РЭДАКТАР ЧАСОПІСА «ВОЖЫК»

1945 год З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 19: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991(1886-1991))У 1945-1947 гг. КАНДРАТ КРАПІВА – АДКАЗНЫ РЭДАКТАР

ЧАСОПІСА «ВОЖЫК»

1945 год З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 20: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991(1886-1991))У 1945-1947 гг. КАНДРАТ КРАПІВА – АДКАЗНЫ РЭДАКТАР

ЧАСОПІСА «ВОЖЫК»

1946 год З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 21: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991(1886-1991))У 1945-1947 гг. КАНДРАТ КРАПІВА – АДКАЗНЫ РЭДАКТАР

ЧАСОПІСА «ВОЖЫК»

1947 год З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 22: Кондрат Крапива

САТЫРЫЧНА-ГУМАРЫСТЫЧНЫЯ КНІГІ К. КРАПІВЫ Ў 1920 – 1930-я гг.

«

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

19251925

КРАПІВА Я ў мастацкім агародзеТолькі марная трава.А якая? Смех, дый годзе:Я – пякучка-крапіва.Я расту вось тут пад плотамI не так даўно ўзышла,А ўжо многім абармотамРукі-ногі папякла.Хто палез за агуркамі,Хай той носiць пухіры –Мяне голымі рукаміАсцярожна, брат, бяры.Хто сустрэўся быў са мною,Дакрануўся раз ці два,Дык той ведае ўжо, хто я:Я – пякучка-крапіва. 1922

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 23: Кондрат Крапива

САТЫРЫЧНА-ГУМАРЫСТЫЧНЫЯ КНІГІ К. КРАПІВЫ Ў 1920 – 191930-я гг.

193219261938

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 24: Кондрат Крапива

ТВОРЧАЯ СПАДЧЫНА

ЗБОРЫ ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Зборы твораў: - у 3-х тамах (1956), - у 4-х тамах (1963), - у 5-ці тамах (1974 – 1976) - у 6-ці тамах (1997 – 2004) Выбраныя творы ў 2-х тамах (1986) і інш. «Апавяданні» (1926) «Людзі-суседзі» (1928) «Жывыя праявы» (1930) раман «Мядзведзічы» (кніга 1-я, 1932) нарыс «Герой Савецкага Саюза Міхаіл Сільніцкі» (1943)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 25: Кондрат Крапива

ЗБОРНІКІ ПРОЗЫ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

1928 1930З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 26: Кондрат Крапива

ЗБОРНІКІ ПРОЗЫ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

19431932З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 27: Кондрат Крапива

«Канец дружбы» (п’еса надрукавана і пастаўлена ў 1934 г.) «Партызаны» (надрукавана і пастаўлена ў 1937 г.) «Кто смяецца апошнім» (камедыя, надрукавана і пастаўлена

ў 1939 г., па сцэнарыі аўтара пастаўлена ў 1954 г.) «Проба агнём» (надрукавана і пастаўлена ў 1943 г.) «Валодзеў гальштук» (1945 г., пастаўлена ў 1946 г.) «Мілы чалавек» (1945г., пастаўлена ў 1946 г.) «З народам» (надрукавана і пастаўлена ў ў 1948 г.) «Пяюць жаваранкі» (надрукавана і пастаўлена ў 1950 г., па сцэнарыі аўтара пастаўлена ў 1953 г.) «Зацікаўленая асоба» (надрукавана і пастаўлена ў ў 1953 г.) «Людзі і д'яблы» (драма, надрукавана і пастаўлена ў ў 1958 г.) «Брама неўміручасці» (камедыя, 1973 г., пастаўлена ў ў 1974 г.) «На вастрыі» (1982 г., пастаўлена ў 1983 г.)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА КАНДРАТА КРАПІВЫДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 28: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

1948

1948

1958

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 29: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Псіхалагічная драма «Канец дружбы» (1934 г.)

Спектакль па п’есе пастаўлены ў 1934 г. у Першым Беларускім дзяржаўным тэатры БДТ-1. Рэжысёры: Л. Ліцвінаў, Л. Рахленка

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 30: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Народна-гераічная драма «Партызаны» (апублікавана і пастаўлена ў 1937 г.)

Сцэна са спектакля па п’есе «Партызаны» ў пастаноўцы Першага Беларускага дзяржаўнага тэатра (БДТ-1).1938 г.

ЗЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусіфондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 31: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Сатырычная камедыя «Хто смяецца апошнім»

апублікавана і пастаўлена ў 1939 г.

Спектаклі па п’есе былі пастаўлены больш чым у 120 тэатрах былога Савецкага Саюза і многіх замежных тэатрах

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 32: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)

У Першым Беларускім дзяржаўным тэатры (БДТ-1)сатырычная камедыя «Хто смяецца апошнім» пастаўлена ў 1939 г.

У 1941 г. за камедыю «Хто смяецца апошнім» (1939), якая была паказана на Дэкадзе беларускага мастацтва і літаратуры ў Маскве, К. Крапіве прысуджана Дзяржаўная прэмія СССР

Акцёрскі склад: Г. Глебаў, Б. Платонаў, Л. Рахленка, Л. Ржэцкая, В. Пола і інш.Ролю Тулягі выконваў Г. Глебаў,Гарлахвацкага – Л. Рахленка

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 33: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНА

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

У 1954 г. сатырычная камедыя «Хто смяецца апошнім» была экранізавана на кінастудыі «Беларусьфільм». Рэж. У. Корш-Саблін.

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 34: Кондрат Крапива

ДРАМАТУРГІЧНАЯ СПАДЧЫНАП’еса «Пяюць жаваранкі» ў пастаноўцы Беларускага дзяржаўнага драматычнага тэатра імя Я. Купалы (БДТ-1) (1950 г.). У 1954 г. на кінастудыі «Беларусьфільм» па п’есе зняты аднайменны фільм. Рэж. У. Корш-Саблін.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Сцэны са спектакля. Акцёрскі склад: Л. Ржэцкая, В. Пола, У. Дзядзюшка і інш. З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі

БеларусіБеларусі

Page 35: Кондрат Крапива

Спектакль «Брама неўміручасці» па аднайменнай п’есе К. Крапівы ў пастаноўцы Беларускага дзяржаўнага драматычнага тэатра

імя Я. Купалы.1974 год.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Сцэна са спектакля. Акцёрскі склад: С. Станюта і інш.З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіБеларусі

Page 36: Кондрат Крапива

ЛІТАРАТУРНА-ПЕРАКЛАДЧЫЦКАЯ ДЗЕЙНАСЦЬ КАНДРАТА КРАПІВЫ

На беларускую мову пераклаў творы У. Шэкспіра, Д. Фанвізіна, І. Крылова, А.С. Пушкіна, М.В. Гогаля, А. Астроўскага, А.П. Чэхава, У. Маякоўскага, А.Твардоўскага, Т. Шаўчэнкі і інш.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

У І. КрылоўД. ФанвізінУ. Шэкспір А. Астроўскі

А.С. Пушкін М. В. Гогаль А. П. Чэхаў А. Міцкевіч У. Маякоўскі

Т. Шаўчэнка

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 37: Кондрат Крапива

Александровіч А.

Байрачны М.

Вішнеўскі У.Волкаў А.Дзямкоўскі

І.Забораў Б.

Мураўёў В.і інш.

МАСТАКІ-ІЛЮСТРАТАРЫ ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 38: Кондрат Крапива

Крапіва К. Загадкі дзеда Кандрата. 2002 г. Мастак А. Александровіч.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКрапівы (1886-1991)(1886-1991)ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Крапіва К. Хто смяецца апошнім. 1983 г. Мастак У. Вішнеўскі.

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіБеларусі

Page 39: Кондрат Крапива

Крапіва К. Вершы. Байкі. Эпіграмы. Паэмы. 1991г. Мастак І. Дзямкоўскі.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 40: Кондрат Крапива

Крапіва К. Байкі. 1996 г.Мастак І. Дзямкоўскі.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Дыпламаваны баран

Жаба ў каляіне

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 41: Кондрат Крапива

Крапіва К. Байкі. 1996 г.Мастак І. Дзямкоўскі.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Воўк і гуманіст

Каршун і Цецярук

Старшыня

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 42: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Дзед і Баба

Філосаф і рака

Крапіва К. Байкі. 1996 г. Мастак І. Дзямкоўскі. З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 43: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Крапіва К. Брама неўміручасці. 1996 г. Мастак І. Дзямкоўскі

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіБеларусі

Page 44: Кондрат Крапива

ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Сава, Асёл ды Сонца

Крапіва К. Арлянятам. 1967 г.Мастак Б. Забораў.

Справа

Крапіва К. Хто смяецца апошнім. 1969 г. Мастак Б. Забораў.

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 45: Кондрат Крапива

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Сава, Асёл ды Сонца…I наш Асёл за працу ўзяўся шчыра:Як можна вушы свае шырайЁн растапырыў, распрастаўI проці Сонца стаў.Калі ж налева глянуў коса —Святла там яркая палоса.Ён — гоп у левы бок.Пасля глядзіць — святло і справа;Тады назад ён — скок.Нарэшцо бачыць — дрэнна справа:Скакаў, скакаў і ўжо насілу ходзіць,А Сонцу ўсё ніяк не шкодзіць,—Ні каплі не памог Саве,А вочы пасляпіў сабе.I вось Аслу нарэшцо ясна стала:Каб Сонца засланіць — вушэй асліных мала….

Крапіва К. Сорак баек. 1966 г. Мастак А. Волкаў.

Page 46: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Крапіва К. Сорак баек. 1966 г. Мастак А. Волкаў.

Мандат

Саманадзейны Конь

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 47: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Крапива К. Драмы и комедии. 1975 г.Мастак У.А. Наскоў. З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 48: Кондрат Крапива

Крапива К. Волшебнаякриничка. 1997. Мастак В.І. Валынец

ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Каршун і Цецярук

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 49: Кондрат Крапива

Крапіва К. Беларускія байкі. 1986 г. Мастак М. Байрачны. З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Каршун і ЦецярукЖаба ў каляіне

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 50: Кондрат Крапива

Крапіва К. Хто дбае ― той і мае. 1996 г.Мастак Н.Р. Казлоў

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) ІЛЮСТРАЦЫІ ДА ТВОРАЎ КАНДРАТА КРАПІВЫ

СтаршыняПоп і Папугай

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі БеларусіЗ фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі

Page 51: Кондрат Крапива

ГРАМАДСКАЯ І НАВУКОВАЯ ДЗЕЙНАСЦЬ К. КРАПІВЫ

1946 г. – у складзе дэлегацыі БССР удзельнічаў у рабоце I сесіі Генеральнай асамблеі ААН у Лондане

1947 – 1952 гг. – загадчык сектара мовазнаўства Інстытута мовы і літаратуры АН БССР

1952 – 1956 гг. – дырэктар Інстытута мовазнаўства АН БССР 1956 – снежань 1982 г. – віцэ-прэзідэнт АН БССР

1982 – 1989 гг. – вядучы навуковы супрацоўнік-кансультант у аддзеле лексікалогіі і лексікаграфіі Інстытута

мовазнаўства імя Якуба Коласа АН БССР

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

Page 52: Кондрат Крапива

К. Крапіва быў рэдактарам «Дыалекталагічнага атласа беларускай мовы», «Беларуска-рускага слоўніка», «Русско-белорусского словаря», навуковым рэдактарам «Тлумачальнага слоўніка беларускай мовы» ў 5-ці тамах (1977—1984). Пісьменнік прымаў удзел у комплексе работ па беларускай лінгвагеаграфіі (Дзяржаўная прэмія СССР, 1971 г.)

Выдатны знаўца беларускай мовы, К. Крапіва ўзначальваў Тэрміналагічную камісію Беларускай Савецкай Энцыклапедыі, непасрэдна займаўся распрацоўкай тэрміналогіі ў розных галінах навукі.

Кандрат Кандратавіч Крапіва – акадэмік НАН Беларусі (1950), доктар філалагічных навук (1953), народны пісьменнік БССР (1956), Герой Сацыялістычнай працы (1975).

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991)

НАВУКОВАЯ ДЗЕЙНАСЦЬ КАНДРАТА КРАПІВЫ

Page 53: Кондрат Крапива

Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) УЗНАГАРОДЫ І ПРЭМІІ КАНДРАТА КРАПІВЫ

1940 – Ордэн Леніна1941 – Сталінская прэмія другой ступені за п'есу «Хто смяецца апошнім»1943 – Ордэн Чырвонага Сцяга; Ордэн Чырвонай Зоркі1949 – Ордэн Леніна1951 – Сталінская прэмія трэццяй ступені за п'есу «Пяюць жаваранкі»1955 – Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга1956 – Народны пісьменнік БССР1966 – Ордэн Леніна1971 – Дзяржаўная прэмія СССР за комплекс прац у галіне беларускай

лінгвагеаграфіі; Ордэн Кастрычніцкай Рэвалюцыі1974 – Дзяржаўная прэмія БССР імя Янкі Купалы за п'есу «Брама

неўміручасці»1975 – Герой Сацыялістычнай Працы з уручэннем ордэна Леніна і

залатога медаля «Серп і молат»1978 – Заслужаны дзеяч навукі БССР1984 – Ордэн Дружбы народаў1986 – Ганаровая грамата Вярхоўнага Савета БССРТаксама узнагароджаны Ордэнам Айчыннай вайны II ступені і шматлікімі медалямі.

Page 54: Кондрат Крапива

ДДа 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата Крапівы (1896–1991) ў Нацыянальнай бібліятэцы Беларусі (2-гі паверх, кальцавы калідор) размешчана юбілейная выстаўка. На выстаўцы прадстаўлена больш за 100 дакументаў, сярод якіх выданні твораў беларускага паэта, драматурга і вучонага, а таксама матэрыялы пра жыццё і творчасць К. Крапівы з фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі і Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь.

Да 120-годдзя з дня нараджэння Да 120-годдзя з дня нараджэння Кандрата КрапівыКандрата Крапівы (1886-1991)(1886-1991) КНІЖНАЯ ВЫСТАЎКА «ШЛЯХ ДА СТАЛАСЦІ»

З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі і З фондаў Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі і Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь

Page 55: Кондрат Крапива

ДА 120-ГОДДЗЯ З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ ДА 120-ГОДДЗЯ З ДНЯ НАРАДЖЭННЯ КАНДРАТА КРАПІВЫКАНДРАТА КРАПІВЫ (1886-1991)(1886-1991)

«Калі б Кандрат Крапіва нават не напісаў сваіх драм і сатырычных камедый, рамана « Мядзведзічы», то аднымі толькі сваімі байкамі, сатырычнымі вершамі ён заняў бы адно з першых месцаў у беларускай літаратуры ...

…Гэта такі згустак вострага народнага розуму, варожага смеху, абсмейвання зла і зацвярджэння дабра, якіх да Крапівы не ведала беларуская літаратура». Іван Науменка

Page 56: Кондрат Крапива

Інфармацыйна-аналітычны аддзел НББ[email protected]

НАЦЫЯНАЛЬНАЯ БІБЛІЯТЭКА БЕЛАРУСІ