Upload
isuru-samaranayaka
View
157
Download
114
Embed Size (px)
Citation preview
සිසිලන පද්ධතිය(Cooling System)
සිසිලන පද්ධතිය• එන්ජිමක්තුල ඉන්දන දහනයනිසා නිපදවෙ�නතාපය මඟින් ජ�ය නිපදවීමට අමතර� එන්ජිම
එමතාපය නිසා රත්වෙ�.( උෂ්ණත්�ය ඉහළයාම).• එන්ජිවෙමන් ඉපදවෙ�නතාප ශක්තිය විවිධ වෙ&තු
නිසා හානියට ලක්වෙ�.• පිටාර �ායු� තුලින් 40% , ඝර්ෂණයට එවෙරහි� 5%,
එන්ජිවෙමන් 30% පමණතපය උරාගන්නා අතර එය සිසිලන පද්ධතිය ඔස්වෙස් ඉ�ත්කරයි.
• වෙමමඟින් ඵලදායී තාපය වෙලස 25% පමණ වෙ�.
100% ප්රායයෝගි
ක ඉන්ධන
ශක්තිය
25% ඵලදායී
තපය
30% සිසිලන
මඟින්
40% පිටාර වායු
මඟින් 10% ඝර්ෂණයට
• වෙමහිදි 30% ක�නතාපය එන්ජිම මඟින් උරා ගන්නා අතර එමඟින් එන්ජිමට හානි සිදුවිය හැක.
• එන්ජිවෙ8 සියලු ම වෙකාටස් වෙලෝහ �ලින් සාදා ඇති අතර විශාල වෙකාටස් ප්රමාණයක් ජ�යනිපදවීම සඳහා උපකාරී වෙ�.
• එමනිසා වෙලෝහ�ලටතාපය උරාගැනීවෙමන් වෙලෝහ ප්රසාරණය �න අතර එමඟින් ඒ�ා වෙගවීයාම හා
එන්ජිමහිරවීමද විය හැක.• ත�ද කර්යක්ෂමතා�ද අඩුවිය හැක.• එන්ජිමතුලඇති �න අධික උෂ්ණත්�යනියත�
පාලනයකිරීමටද ඉන්ධන ජ්�ලන උෂ්ණත්�ය නියත� ප�ත්�ාගැනීමටද සිසිලන පද්ධතිවෙE කාර්යය වෙ�.
සිසිලනක්රම වර්ග 02
• වායු සිසිලන• ද්රව සිසිලන
වායු සිසිලන (Air Cooling System)
• වාතය යයාදාගනිමින් එන්ජිම සිසිල් කිරීම වා සිසිලනයනම් ය..
• වෙමහික්රම 02 කි.
• (ඍජු�ායු දාරා සිසිලනයNatural Circulation)
• / පුඹු�ක් පංකා�ක් සහිත සිසිලන(Forced flow Circulation)
ඍජු වායු ධාරා සිසිලනය• උණුසු8 වූ එන්ජිවෙ8 වෙකාටස් �ලට බාහිර පෘෂ්ඨය�ාතයට
වෙකලින්ම ලැටීමට සැලැස්වීම වෙමය න8වෙ�.• යතුරැ පැදි හා three-wheeler සඳහා වෙමමක්රමය වෙයාදා ගනී.• එන්ජිවෙ8 හිස සහකඳ හි �ායු ගැවෙටනක්වෙෂ්ත්රඵලය
�ැඩිකර ගැනීම මඟින්සිසිලනශීඝ්රතා� �ැඩිකර ගතහැකි අතර එය �ැඩි කිරීම සඳහා සිසිලන �රල් (Fins) වෙයාදා
ගැවෙන්.• වෙමහිදී වෙහාඳින් සිසිලන �රල් හරහා ප්රමාණ�ත් �ායු ප්
ර�ාහයක්ගලා යා යුතුය.• එහනිසා �ා මු�ා�ක ප�තින වෙහෝ ස්ථානීය එන්ජිම
සිසිලනය සඳහා වෙයෝග්ය වෙනාවෙ�.
පුඹුවක්භාවිත වායු සිසිලනය
• ඍජු�ායු ධාරා සිසිලනය වෙයාදා ගත වෙනාහැකි අ�ස්ථා �ලදී blower වෙයාදා
ගනිමින් සිසිලන �රල්හරහා �ායු ප් ර�ාහයක් යැවීම වෙමය න8 වෙ�.
• උදාහරණ වෙලස ස්කූටර, විදුලි ජනක, ජලවෙපා8ප, ඇතැ8 වෙමෝටර් රථ.
(ද්රව සිසිලනය Liquid Cooling system) එන්ජිමතුලින්ගලා යාමට සලස්�නු ලබන ද්ර� ප්
ර�ාහයක් මඟින් සිසිල්කිරීවෙ8ක්රමය වෙමවෙලසහඳුන්�යි.
සිසිලනකාරක ද්ර� වෙලස විවිධආකලන ද්ර� මිශ්ර කළ ජලය බහුල�භාවිතා කරනු ලැවෙh.
ද්ර� සිසිලනක්රම 02 කි.
1. තාප නිනාල ද්රව සංසරණක්රමය2. කෘත යපෝෂණ ද්රව සංසරණක්රමය
ය8වත් යපාම්පක්රමය
තාප නිනාල ද්රව සංසරණක්රමය
• තාප නිනාල සංසරණක්රමයක උපවෙයෝගී �න ප්රධාන වෙකාටස් .....
1. විකිරකය (Radiator)2. ජලකුහර හා ජල මාර්ග (Water jacket and
Water lines)3. පංකා� (Fan)4. වෙසාඬනළ (Hose)
R/TECH/COLL
විකිරකය (Radiator)• වෙමය උඩ ටැංයකින්හා යටි ටැංකියකින් යුක්ත �න
අතර පිටාර වෙහෝ ඉතිරී යාම �ැලැක්වීමට �සුනක් වෙයාදා ඇත.
• සිරස් අතට සවිකරඇතිසිහින් වෙලෝහ නළ ගණනා�ක් මඟින් වෙමම ටැංකි වෙදක එකිවෙනක
ස8බන්ද වෙ�.• වෙමමනළ අතර තුනීතහඩු වෙබාවෙහෝ ගණනක්තිරස්
අතට ස8බන්ධ වෙ�.• වෙමමනළ සහතහඩු අතරින් �ායු� ගමන්කලහැකි
අතර වෙමම වෙකාටසකට විකිරකහරය (Radiator Core) වෙලස හඳුන්�නු ලබයි.
ජලකු8ර8ා ජලමාර්ග(Water Jacket and Water Lines)
• එන්ජින් බවෙo හා එන්ජින්හිවෙස් ජලකුහර හා ජල මාර්ග සකස්කරඇත.
• වෙසාඬනළ මඟින් විකිරකවෙE ඉහළ ටැංකිය එන්ජින්හිසටද හා පහළ ටැංකිය එන්ජින් බඳටද ස8බන්ඳවෙ�.
පංකාව (Fan)
• සිසිල් �ායු� වෙ�ග�ත්� විකිරකයහරහා ලබා දීමට පංකා� වෙයාදා ගැවෙන්.
• වෙමම පංකා� පටි එළවුමක් වෙහෝ විදුලි වෙමෝටරයක් මඟින්කැරකවීම සිදු කරයි.
• වෙමහි �ාතධාරා� ඉ�ත සිට එන්ජිම වෙදසට ගමන්කරන අතර වෙමෝටර් රථය
ඉදිරියට ගමන්කරන විටදී ඉදිරිවෙයන් පැමිවෙණන �ාත ධාරා� ද උද� වෙ�.
• එමනිසා �ැය �න ශක්තියද අඩුය.
කෘත යපෝෂණසංසරණක්රමය (Force feed liquid circulation system)
• වෙපා8පයක් වෙයාදා ගනිමින් සිසිලන ද්ර�වෙE ගලා යෑම වෙ�ග�ත්කර සිසිලනශීඝ්රතා�
�ර්ධනයකිරීවෙ8ක්රමය වෙ8 න8 වෙ�.• නවීණ වෙමෝටර් රථ �ල බහුල�භාවිතාවෙ�.
විකිරකය (Radiator)• වෙමය උඩ ටැංයකින්හා යටි ටැංකියකින් යුක්ත �න අතර
පිටාර වෙහෝ ඉතිරී යාම �ැලැක්වීමට �සුනක් වෙයාදා ඇත.• සිරස් අතට සවිකරඇතිසිහින් වෙලෝහ නළ ගණනා�ක්
මඟින් වෙමම ටැංකි වෙදක එකිවෙනකස8බන්ද වෙ�.• වෙමම නළ අතර තුනීතහඩු වෙබාවෙහෝ ගණනක්තිරස්
අතට ස8බන්ධ වෙ�.• වෙමම නළ සහතහඩු අතරින් �ායු� ගමන්කලහැකි
අතර වෙමම වෙකාටසකට විකිරකහරය (Radiator Core) වෙලස හඳුන්�නුලබයි.
• වෙ�නසක්ඇත්වෙත් ද්ර�ය වෙයදීමටඇති �සුන සුවිවෙrෂී වෙලස පීඩන �සුන යනුවෙ�න්හැඳින්වෙ�.
පීඩන වසුන (Radiator cap)• පීඩන �සුන විකරකවෙE කටට ස8බන්ඳකල විට පීඩන
කපාට තල�� මඟින් විකරකවෙE කට �සනු ලබයි.• පීඩනකපාට දුන්න මඟින්කපාට තල�� වෙතරපා වෙගන
සිටීම වෙEතුවෙ�න් විකිරකවෙE අභ්යන්තර පීඩනය සාමාන්ය පීඩනයට �ඩා ය8 ප්රමාණයකින් �ැඩිය.
• වෙ8 නිසා ද්ර�වෙE තාපාංකය ඉහල යන අතර සිසිලන ශීඝ්රතා�ක්ඇතිකර ගතහැකිය.
• සිසිලන පද්ධතිවෙE ද්ර� �ල උෂ්ණත්�ය ඉහල යන විට ඇතුලත වෙතරපුම �ැඩි වී පීඩන දුන්නහකුළු�ාවෙගන ප්
රසාරණය වෙ&තුවෙ�න් �ැඩි වූ ද්ර� පිටාර නළය ඔස්වෙස් අතිවෙර්ක ටැංකියට යනු ලබයි.
• එන්ජිමනැ�ැත් වූ විට සිසිලන ද්ර� ද සිසිල්වෙ�. එමනිසා ඒ�ා නැ�ත සංවෙකෝචනය වෙ�.
• එවිට පද්ධතියතුල අඩු පීඩනතත්�යක් ඇති�න අතර රික්තකකපාටය වි�ෘත වී අතිවෙර්ක ටැංකියට ගිය ලද ද්ර� නැ�ත විකිරක
ටැංකිය වෙ�තඇදී එයි.• එමනිසා නැ�ත ද්ර� පිරවීමක් අ�ශ්ය වෙනාවෙ�.
සිසිලන ද්රව යපාම්පය (cooling liquid pump)
• විකිරකවෙE පහළ වෙකාටවෙස්ඇති සිසිලන ද් ර�ය වෙසාඬනළය ඔස්වෙස්ඇදගනිමින්
එන්ජිවෙ8 ජලකුහර �ලට වෙපා8පකිරීම වෙමහිකාර්යය වෙ�.
• ඇතැ8 �ාහන �ල එළැවෙ�නකප්පිය,පංකා�, ජල වෙපා8පය එකවෙනකට
ස8බන්ද� ප�තී.• �ර්තමාන �ාහන�ල වෙමම ද්ර� වෙපා8පය
ස්�ාධීන� ප�තී.
උෂ්ණත්ව පාලකය (Thermostatic valve) • සිසිල්� ප�තින එන්ජිමක්කි්රයාකාරී
උෂ්ණත්�යකට එනතුරැ සිසිලන ද්ර� විකිරකය වෙ�ත යෑම පාලනයකිරීම වෙමමඟින් සිදුවෙ�.
• කි්රයාකාරී උෂ්ණත්�ය 85°C-90°C අතර වෙ�.• උෂ්ණත්� පාලක �ර්ගකිහිපයක්ඇත.• එන්ජිමකි්රයාත්මක �නතුරැ උෂ්ණත්�යකට
පැමිවෙණන වෙතක්සිසිලන ද්ර� විකිරකයට වෙනාය�ා අතුරැ මාර්ග ඔස්වෙස් එන්ජිමතුල සංස්රණය වීමට
ඉඩ ලබා දී ඇත.• කි්රයාකාරී උෂ්ණත්�වෙEදි එන්ජිම ඉටි ද්ර� බ�ට
පත්වී පසාරණය වී රබර් �ැස්ම තල්ලු වී නිමජ්ජකය මත වෙතරපු8 බලයක්ඇති වෙ�.
• එවෙහත්නිමජ්ජකවෙE ඉහළ වෙකල�ර තාපන කපාටවෙE සැකිල්ලට ස්ථීර� ස8බන්ධ �ඇති
අතර වෙලෝහආ�රණසහිත වෙකාටස පහළට තල්ලු වෙ�.
• එය මූලා�ය�ය වෙලස හඳුන්�නු ලැවෙh.• තපනකපාටය වි�ෘත වී රත් වූ සිසිලන ද්ර�
විකිරකය වෙ�තනැ�ත ඒමට ද සිසිල් වූ පසු තාපනකපාටය �ැසීම වෙ&තුවෙ�න් එන්ජිම
පණගැන්වූ විට විකිරකයකරා ගමන්ගත් ජලය අතුරැ මාර්ග ඔස්වෙස් ගමන්කරනු ලබයි.
සිසිලන පද්ධතියA පැවතිය 8ැකි යදෝෂ
• අධිකශීත වෙද්ශ ගුණයකදී ජලය මිදීම මඟින් එන්ජිමට අ�හිර තා ඇතිවීම.
• එමනිසා 60% පමණආකලන ද්ර� ජලය සමග මිශ්ර වෙකාට භාවිතා කිරීම.
• එවිට සිසිලන ද්ර� ගැවෙටනා ස්ථාන මලකෑවෙමන් �ැලකීම.
• සිසිලන ද්ර� නටනතත්�යට පත්වීමටවෙ&තු....
• සිසිලන ද්ර�ය අඩු වීම.• සිසිලන ද්ර�කාන්දු�.• සිසිලන ද්ර�කුහර අ�හිර වීම.• පංකා පටිය බුරැල් වීම වෙහෝ කැඩීම.• ද්ර� වෙපා8පය නිසියාකාර� කි්රයාවෙනාකිරීම.• උෂ්ණත්� පාලකවෙEඇති�න වෙදෝෂ.
• එන්ජිමක් අධික� රත්වීඇති විට විකිරකවෙE මූඩිය ගැලවීම වෙනාකල යුතුය.
• අලුත් ජලය එකතුකිරීමද වෙනාකල යුතුය.• සිසිලන පද්ධතිවෙE ජල වෙපා8පයකි්රයාකිරීම
සඳහා පංකා පටිවෙයහිආනතියක්තැබිය යුතුය.• නවීණ�ාහන �ල උෂ්ණත්�ය සීමාකාරී
තත්�යකට �ඩා �ැඩි �න්වෙන්න8 පමණක් රියදුරාට දැනු8වෙදනු ලබයි.
෴෴ස්තූතියි෴
෴ (සිසිලන පද්ධතිය
Cooling System)