استاندارد ملي ايران

جمهوري اسالمي ايران

Islamic Republic of Iran

ISIRI

1250 مؤسسه استاندارد وتحقيقات صنعتي ايران 1250

Institute of Standards and Industrial Research of Iran 3rd. revision تجديد نظر سوم

ويژگي ها - نوشابه هاي گازدار

Carbonated soft drinks -

Specifications

و تحقيقات صنعتي ايران استانداردة مؤسس

14155- 6139: پستي صندوق، 1294، پالك جنوبي ميدان ونك ضلعخيابان وليعصر، - تهران

88879461-5 :تلفن

88887103و 88887080: دورنگار

31585-163پستي صندوق صنعتي، شهر - كرج

) 0261(2806031 -8: تلفن

)0261( 2808114: دورنگار

standard@isiri.org.ir :پيام نگار

www.isiri.org: گاهوب

)0261( 2818787 :دورنگار، ) 0261( 2818989 :تلفن، فروش بخش

ريال 2000 : بها

Institute of Standards and Industrial Research of IRAN

Central Office: No.1294 Valiaser Ave. Vanak corner, Tehran, Iran

P. O. Box: 14155-6139, Tehran, Iran

Tel: +98 (21) 88879461-5

Fax: +98 (21) 88887080, 88887103

Headquarters: Standard Square, Karaj, Iran

P.O. Box: 31585-163

Tel: +98 (261) 2806031-8

Fax: +98 (261) 2808114

Email: standard @ isiri.org.ir

Website: www.isiri.org

Sales Dep.: Tel: +98(261) 2818989, Fax.: +98(261) 2818787

Price:2000 Rls.

خدا نامبه

ايران صنعتي تحقيقات و استاندارد مؤسسة با آشنايي

و اسـتاندارد مؤسسـة مقـررات و قـوانين اصالح قانون 3مادة يك بند موجب به ايران صنعتي تحقيقات و استاندارد مؤسسة

نشـر و تـدوين تعيـين، وظيفـه كـه اسـت كشـور رسـمي مرجـع تنهـا 1371 مـاه بهمن مصوب ايران، صنعتي تحقيقات

.دارد عهده به را ايران) رسمي(استانداردهاي ملي

و مراكـز نظـران صـاحب *كارشناسـان مؤسسـه از مركـب فني هاي كميسيون در مختلف هاي حوزه در استاندارد تدوين

بـه توجـه بـا و ملي مصالح با همگام وكوششي شود مي انجام مرتبط و آگاه اقتصادي و توليدي پژوهشي، مؤسسات علمي،

-مصرف توليدكنندگان، شامل نفع، و حق صاحبان منصفانة و آگاهانه مشاركت از كه است تجاري و يدي، فناوريتول شرايط

مـي حاصـل دولتـي غيـر و دولتي هاي سازمان نهادها، تخصصي، و علمي مراكز كنندگان، وارد و كنندگان، صادركنندگان

ارسال مربوط فني هاي كميسيون اعضاي و نفع ذي عمراج به نظرخواهي براي ايران ملي نويس استانداردهاي پيش .شود

عنـوان بـه تصـويب صـورت در و طـرح رشـته آن بـا مـرتبط ملي كميتة در پيشنهادها و نظرها از دريافت پس و شودمي

.شود مي منتشر و ايران چاپ )رسمي( ملي استاندارد

مـي تهيـه شـده تعيـين ضوابط رعايت با نيز ذيصالح و مند عالقه هاي سازمان و مؤسسات كه استانداردهايي نويس پيش

بدين ترتيب، .شود مي منتشر و چاپ ايران ملي استاندارد عنوان به تصويب، درصورت و بررسي و طرح ملي كنند دركميتة

ملـي كميتة در و تدوين 5 شمارة ايران ملي استاندارد در شده نوشته مفاد اساس بر كه شود مي تلقي ملي استانداردهايي

.باشد رسيده تصويب به دهدمي تشكيل استاندارد مؤسسه كه مربوط دارداستان

(ISO)استاندارد المللي بين سازمان اصلي اعضاي از ايران صنعتي تحقيقات و استاندارد مؤسسةالمللـي بـين كميسيون 1

2الكتروتكنيك (IEC) 3 قانوني شناسي اندازه المللي بين سازمان و

(OIML) 4رابـط تنهـا بـه عنـوان و است كميسـيون

كدكس غذايي 5(CAC) و كلـي شـرايط بـه توجـه ضمن ايران ملي استانداردهاي تدوين در .كند مي فعاليت كشور در

-مـي گيـري بهره بينالمللي استانداردهاي و جهان صنعتي و فني علمي، پيشرفتهاي آخرين از كشور، خاص هاي نيازمندي

.شود

مصـرف از حمايـت براي قانون، در شده بيني پيش موازين رعايت با تواند مي اناير صنعتي تحقيقات و استاندارد مؤسسة

و محيطـي زيسـت مالحظـات و محصـوالت كيفيت از اطمينان حصول عمومي، و فردي ايمني و سالمت كنندگان، حفظ

تصويب اب وارداتي، اقالم يا / و ر كشو داخل توليدي محصوالت براي را ايران ملي استانداردهاي از اجراي بعضي اقتصادي،

اجراي كشور، محصوالت براي المللي بين بازارهاي حفظ منظور به تواند مي مؤسسه . نمايد استاندارد، اجباري عالي شوراي

از كننـدگان اسـتفاده به بخشيدن اطمينان براي همچنين . نمايد اجباري را آن بنديو درجه صادراتي كاالهاي استاندارد

كيفيت مديريت هاي سيستم صدورگواهي و مميزي بازرسي، آموزش، مشاوره، در زمينة فعال ؤسساتم و زمانها سا خدمات

گونـه ايـن اسـتاندارد مؤسسـة ، سـنجش وسـايل )واسنجي(كاليبراسيون و مراكز ها آزمايشگاه محيطي،زيست مديريت و

الزم، شـرايط احـراز صـورت در و كنـد مـي ارزيـابي ايران تأييد صالحيت نظام ضوابط اساس بر را مؤسسات و ها سازمان

كاليبراسـيون يكاهـا، المللـي بين دستگاه ترويج .كند نظارت مي آنها عملكرد بر و اعطا ها آن به صالحيت تأييد گواهينامة

ايران ملي استانداردهاي سطح ارتقاي براي تحقيقات كاربردي انجام و گرانبها فلزات عيار تعيين سنجش، وسايل )واسنجي(

.است مؤسسه اين وظايف يگرد از

*�� ۀ���� �� � � ������ � ��� ���

1- International organization for Standardization

2 - International Electro technical Commission

3- International Organization for Legal Metrology (Organization International de Metrology Legal)

4 - Contact point

5 - Codex Alimentarius Commission

فني تدوين استاندارد كميسيون

"ويژگي ها -هاي گازدارنوشابه "

)تجديدنظرسوم (

يا نمايندگي/سمت و : رئيس

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران يوسف زاده فعال دقتي، هنگامه

) مهندس صنايع غذاييليسانس (

:دبير

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران منزوي، هاشمه

)ليسانس شيمي(

)اسامي به ترتيب حروف الفبا( :اعضا

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران احمدي، ناديا

)فوق ليسانس شيمي(

شركت نورتاش پيمان استادمحمدعلي، خسرو

)ليسانس صنايع غذايي(

- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ثنايي لنگرودي، آيدا

اداره كل آزمايشگاه هاي كنترل غذا و دارو ) ليسانس علوم و صنايع غذايي (

شركت زمزم تهران حسين مردي، علي

)فوق ليسانس شيمي صنايع غذايي(

شركت صنايع غذايي نفيسا جاني، مينا

)ليسانس صنايع غذايي(

شركت گوهر نوش دادور، هومن

)ليسانس علوم و صنايع غذايي(

اداره نظارت -وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي پور، نيرهزكي

بر مواد غذايي، آشاميدني، آرايشي و بهداشتي) ليسانس علوم تغذيه(

انستيتو تحقيقات تغذيه اي و صنايع غذايي كشور سيداحمديان، فريبا

)ليسانس صنايع غذايي(

اداره كل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان تهران شفيعي كاليه، زينب

)ليسانس شيمي(

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران شريعتي، منيژه

)ليسانس تغذيه(

شركت خوبان نوش سپاهان حمدرضاصفايي، م

)ليسانس صنايع غذايي(

شركت ساسان تهران صمدزاده، شيوا

)ليسانس شيمي(

شركت نوشاب عبدموسوي، محمود

)ليسانس بيولوژي (

تهرانشركت زمزم فتاح زاده، مهدي

)ليسانس صنايع غذايي(

شركت ساسان تهران قرباني، صحبت اله

)ليسانس صنايع غذايي(

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران كامران، سميه

)ليسانس تغذيه(

شركت زمزم ايران محمدزاده، سعيد

)ليسانس بيوشيمي(

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران ند، معصومهمحمودي ميم

)فوق ليسانس سم شناسي(

شركت خوشگوار تهران منيري، رضا

)ليسانس صنايع غذايي(

شركت گوهرنوش موغاري، وحيد

)ليسانس علوم و صنايع غذايي(

زمان حمايت از مصرف كنندگان و توليد كنندگانسا مهرايي، عباس

)ليسانس صنايع غذايي(

مهروند، زهرا شركت فرانوش كردستان

)ليسانس شيمي(

اداره كل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان تهران نيك بين، حميده

)يسانس علوم بهداشتي در تغذيهفوق ل(

موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران نيكخو، ناديا

)فوق ليسانس بيوشيمي(

هاي معدني دماوندشركت آب واقعيان، محسن

)ليسانس صنايع غذايي(

سپاهان شركت خوبان نوش هادي زاده، ثريا

)فوق ليسانس صنايع غذايي(

اداره كل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان سيستان و هرمزي، فريبا

بلوچستان )ليسانس علوم تغذيه(

فهرست مندرجات

صفحه عنوان

آشنايي با موسسه استاندارد ج

د كميسيون فني تدوين استاندارد

پيشگفتار ح

1هدف 1

1 دامنه كاربرد 2

1 مراجع الزامي 3

2 اصطالحات و تعاريف 4

4 ويژگي ها 5

14 روش آزمون 6

14 نمونه برداري 7

15 بسته بندي 8

15 نشانه گذاري 9

پيشگفتار

اين استاندارد بر اساس پيشـنهاد هـاي . تدوين شد 1355نخستين بار در سال "ويژگي ها -نوشابه هاي گازدار "استاندارد

مين بار مورد تجديد نظر قرار گرفت و در هفتصد و بيست و هشتمين رسيده و برسي توسط كميسيون هاي مربوط براي سو

اينك بـه اسـتناد بنـد يـك . تصويب شد 22/12/86اجالس كميته ملي استاندارد خوراك و فراورده هاي كشاورزي مورخ

بـه عنـوان 1371قانون اصالح قوانين و مقررات موسسه اسـتاندارد و تحقيقـات صـنعتي ايـران ، مـورخ بهمـن مـاه 3ماده

.استاندارد ملي ايران منتشر مي شود

براي حفظ همگامي و هماهنگي با تحوالت و پيشرفت هاي ملي و جهاني در زمينه صنايع ، علوم و خدمات، استاندارد هـاي

، هنگام ملي ايران در مواقع لزوم تجديد نظر خواهد شد و هر پيشنهادي كه براي اصالح و تكميل اين استاندارد ها ارائه شود

بنابراين بايد همواره از آخرين تجديدنظر استاندارد هاي . تجديد نظر در كميسيون فني مربوط مورد توجه قرار خواهد گرفت

ملي ايران استفاده كرد

. ، مي شود1377سال : 1250اين استاندارد جايگزين استاندارد ملي ايران شماره

:د به كار رفته به شرح زير استاين استاندار تهيهخذي كه براي Ĥو م عابمن

ويژگي ها –، نوشابه هاي گازدار 1377سال : 1250استاندارد ملي ايران شماره - 1

2- Codex Stan 193: 1995, Rev 3: 2007, General standard for contaminants and toxins

in foods

1385نعتي ايران، سال نتايج آزمايشگاه نوشيدني ها، موسسه استاندارد و تحقيقات ص - 3

ويژگي ها -هاي گازدارابهنوش

هدف 1

آزمون، بسته بندي و نشانه گذاري هايروشبرداري، نمونهها، هدف از تدوين اين استاندارد تعيين ويژگي

.مي باشدهاي گازدارابهنوش

دامنه كاربرد 2

.تاندارد ملي كاربرد دارداين اس 4هاي گازدار تعريف شده در بند شابهنو براياين استاندارد

مراجع الزامي 3

. مدارك الزامي زير حاوي مقرراتي است كه در متن اين استاندارد ملي ايران به آن ها ارجاع شده است

.بدين ترتيب آن مقررات جزئي از اين استاندارد محسوب مي شود

حيه ها و تجديد نظر هاي بعدي اصال. در صورتي كه با مدركي با ذكر تاريخ انتشار ارجاع داده شده باشد

در مورد مداركي كه بدون ذكر تاريخ انتشار به آن ها ارجاع شده . آن مورد نظر اين استاندارد ملي نيست

.است، همواره آخرين تجديد نظر و اصالحيه هاي بعدي آن ها مورد نظر است

:استفاده از مراجع زير براي اين استاندارد الزامي است

هاي آزمون گلوكز مايعها و روشويژگي ،621ايران شماره استاندارد ملي 3-1

هاي فيزيكي و شيمياييويژگي –، آب آشاميدني 1053استاندارد ملي ايران شماره 3-2

هاي ميكروبيولوژي آب، ويژگي1011استاندارد ملي ايران شماره 3-3

ها و روش آزمونويژگي –شكر سفيد ،69 استاندارد ملي ايران شماره 3-4

هاي آزمونها و روشويژگي –، پودر فروكتوز خوراكي 8021ملي ايران شماره استاندارد 3-5

هاي مجاز خوراكي، رنگ 740استاندارد ملي ايران شماره 3-6

هاويژگي –هاي اكسايد مايع كربن ،2179استاندارد ملي ايران شماره 3-7

، مواد طعم دهنده مجاز خوراكي 952استاندارد ملي ايران شماره 3-8

هاويژگي -اي مخصوص مواد غذايي و آشاميدني، ظروف شيشه1409لي ايران شماره استاندارد م 3-9

–ظروف فلزي غير قابل نفوذ براي نگهداري مواد غذايي ، 1881 استاندارد ملي ايران شماره 3-10

هاويژگي

، برچسب گذاري غذاهاي رژيمي بسته بندي شده 4468استاندارد ملي ايران شماره 3-11

بندي شده هاي كشاورزي بستهبرداري از فرآورده، روش نمونه2836شماره استاندارد ملي ايران 3-12

كه مصرف خوراكي دارند

هاي رژيمي به روش اندازه گيري آسپارتام در فرآورده،4390استاندارد ملي ايران شماره 3-13

كروماتوگرافي مايع با كارايي باال

هاي گازدارتوليد كننده نوشابهآيين كار بهداشتي واحدهاي ،3690استاندارد ملي ايران شماره 3-14

گذاري مواد غذايياي برچسب، ادعاهاي تغذيه4711 استاندارد ملي ايران شماره 3-15

كوالهاي گازدارنوشابه) بنيان(هاي عصاره ، ويژگي1378 4710استاندارد ملي ايران شماره 3-16

بل مصرف در هاي آزمون اسيد فسفريك قاها و روش، ويژگي2884استاندارد ملي ايران شماره 3-17

صنايع غذايي

هاي آزمونها و روشويژگي –اسيد سيتريك خوراكي ،3381استاندارد ملي ايران شماره 3-18

ها و ويژگي –سديم مورد مصرف در صنايع غذايي بنزوات، 3562استاندارد ملي ايران شماره 3-19

هاي آزمونروش

د سوربيك مورد مصرف در هاي آزمون اسيها و روش، ويژگي3473استاندارد ملي ايران شماره 3-20

صنايع غذايي

هاي آزمون كافئين مورد مصرف در نوشابهها و روش، ويژگي2885استاندارد ملي ايران شماره 3-21

هاويژگي- هاي گازدار طعم دار رنگيبنيان نوشابه ،4713استاندارد ملي ايران شماره 3-22

هاي گازداركروبيولوژي نوشابههاي آزمون ميها و روش، ويژگي 3845استاندارد ملي ايران شماره 3-23

هاي آزمون شيمياييروش -هاي گازدار ، نوشابه1249استاندارد ملي ايران شماره 3-24

هاي آزمونها و روشويژگي –هاي فلزي ، تشتك 3117استاندارد ملي ايران شماره 3-25

بندي شدهبرچسب گذاري مواد غذايي از پيش بسته،4470استاندارد ملي ايران شماره 3-26

اصطالحات و تعاريف 4

:حات و تعاريف زير به كار مي روددر اين استاندارد اصطال

4 -1

گازدار نوشابه

ها يا ساير شيرين كننده/ شكر و ،كه از اختالط آب، گاز كربنيك، مواد افزودني مجاز خوراكياي است فرآورده

.شودتهيه مي

4 -2

1)سبك(نوشابه گازدار كم كالري

ها از شيرين باشند كه در تهيه آنمي) 3- 4- 4 و 2-4-4، 1- 4- 4(هاي گازدار مطابق بندهاي ابهانواع نوش

.شودكننده طبيعي و شيرين كننده مصنوعي به طور همزمان استفاده مي

1- Light

4 -3

1)بدون قند(نوشابه گازدار رژيمي

رين يها از شه در تهيه آنباشند كمي )3- 4- 4و 2-4-4، 1- 4- 4 (هاي گازدار مطابق بندهايانواع نوشابه

.شودكننده مصنوعي استفاده مي

4 -4

:باشدهاي گازدار به شرح زير ميانواع نوشابه

هاي گازدار نوع كوالنوشابه 1- 4- 4

- 5بند طبق(هاشيرين كننده )12-4-5بند طبق ()بنيان(كه از اختالط آب، گاز كربنيك، عصاره هايينوشابه

.آيندبدست مي) 4- 5بند طبق (واد افزودني، كارامل و ساير م)2

هاي گازدار نوع طعم دار رنگينوشابه 2- 4- 4

-4-5بند طبق ()بنيان(، عصاره )2-5بند طبق(هاهايي كه از اختالط آب، گاز كربنيك، شرين كنندهنوشابه

طبق ( مواد افزودني و ساير) 2- 4- 5بند طبق (، مواد طعم دهنده )1-4- 5بند طبق (هاي خوراكي كه، رنگ)12

.دست مي آينده ب )4-5بند

هاي گازدار نوع طعم دار بي رنگنوشابه 3- 4- 4

طبق بند (و ساير مواد افزودني )2-5بند طبق (ها هايي كه از اختالط آب، گاز كربنيك، شيرين كنندهنوشابه

.دبدست مي آي )5-4

ايهاي گازدار ميوهنوشابه 4- 4- 4

آب ميوه طبيعي يا ، )1-2-5بند طبق(ي طبيعي هاكننده، شيريناز كربنيكگز اختالط آب، كه ا هايينوشابه

.آيدبدست مي )4- 5بند طبق (آن يا پوره آنها و ساير مواد افزودني) كنسانتره(معادل تغليظ شده

هاي درصد و براي نوشابه 10 بايد كمينه ،آب ميوه محتوي يا معادل كنسانتره و يا پوره آن در اين فرآورده ميزان-يادآوري

.درصد باشد 3هاي ترش بايد كمينه اي بر پايه ميوهميوه

)سوداها(نوع بدون طعم و رنگ هاي گازدارنوشابه 5- 4- 4

.كربنات سديم بدست مي آيندبي ،هايي كه از اختالط آب، گاز كربنيكنوشابه

دباشهاي گازدار نميي خاص جزء اين نوع نوشابههاي طبيعآب هاي معدني گازدار به علت ويژگي –يادآوري

1- Diet ( without sugers)

هاي مواد اوليهويژگي 5

آب 5-1

1011، 1053آب مورد مصرف در انواع فرآورده بايد مطابق با استانداردهاي ملي ايران آب آشاميدني شماره

:هاي زير را نيز دارا باشدباشد و عالوه بر آن ويژگي

.مقدار كلر در مرحله نهايي تصفيه صفر باشد -

.ميلي گرم در كيلوگرم باشد 50بيشينه ، بايد قليائيت كل بر حسب كربنات -

.ميلي گرم در كيلوگرم باشد 1/0بايد بيشينه ،مقدار آهن موجود در آب مورد مصرف انواع فرآورده -

شيرين كننده ها 5-2

شيرين كننده هاي طبيعي 5-2-1

:هاي گازدار استفاده كردتوان در انواع نوشابهزير مي ن كننده هاي طبيعيشيرياز

69شكر مطابق استاندارد ملي ايران شماره 5-2-1-1

621گلوكز مطابق با استاندارد ملي ايران شماره 5-2-1-2

8021فروكتوز مطابق استاندارد ملي ايران شماره 5-2-1-3

١باال شربت ذرت با فروكتوز 5-2-1-4

با كسب مجوز از مراجع قانوني و ذيصالح كشور ، هاي طبيعي خوراكي كننده ينشير ساير استفاده از –يادآوري 2

مجاز

.باشدمي

هاي مصنوعيشيرين كننده 2- 5-2

و با رعايت مقررات بر چسب گذاري مطابق 1هاي مصنوعي مجاز مطابق با جدول كنندهاستفاده از شيرين

ي ايران لگذاري غذايي رژيمي بسته بندي شده و استاندارد م ، برچسب4468ملي ايران شماره استاندارد

.مي باشدگذاري مواد غذايي در نوشابه هاي گازدار بالمانع غذيه اي در برچسبت، ادعاهاي 4711شماره

درانواع نوشابه هاي گازدار ي مجازهاي مصنوعشيرين كننده -1جدول

مقدار نوع شيرين كننده رديف

ميلي گرم در كيلوگرم 700بيشينه اسپارتام 1

ميلي گرم در كيلوگرم 500بيشينه آسه سولفام 2

در حد مطلوب سوربيتول 3

در حد مطلوب ماليتول 4

در حد مطلوب ترماتين 5

در حد مطلوب مانيتول 6

ر حد مطلوبد گزيليتول 7

1-HFCS: High fructose corn syrup

.باشددر حال حاضر مرجع قانوني و ذيصالح كشور براي مجاز دانستن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي -2

ويژگي ها - ، كربن دي اكسايد مايع2179گاز كربنيك مطابق با استاندارد ملي ايران شماره 5-3

هاي خوراكيافزودني 5-4

هاي خوراكي رنگ 1- 5-4

.، رنگ هاي مجاز خوراكي ، باشد740مطابق با استاندارد ملي ايران شماره رنگ هاي خوراكي مجاز بايد،

هاهندهطعم د 2- 5-4

.باشدهاي گازدار مجاز مينوشابه هاي زير دردهندهاستفاده از طعم

هاي استانداردهاي ملي مربوطهو يا پوره آنها مطابق با ويژگي تغليظ شدهآب ميوه ها وآب ميوه 5-4-2-1

١هاي طبيعيدهندهطعم 5-4-2-2

٢هاي مشابه طبيعيدهندهطعم 5-4-2-3

952هاي مجاز خوراكي مطابق با استاندارد ملي ايران شماره ندهدهطعم ساير 5-4-2-4

هااسيدي كننده 3- 5-4

.باشدهاي گازدار مجاز ميدر مورد نوشابه 2هاي مطابق با جدول استفاده از اسيدي كننده

هاي مجازكننده اسيدي -1جدول

3381مطابق استاندارد ملي ايران شماره اسيدسيتريك

2884مطابق با استاندارد ملي ايران شماره اسيد فسفريك

گرم در كيلوگرمميلي 700بيشينه

در حد مطلوب اسيد اسكوربيك

در حد مطلوب اسيد ماليك

در حد مطلوب اسيد تارتاريك

هانگهدارنده 4- 5-4

.هاي گازدار مجاز استدر نوشابه 3ها مطابق با جدول استفاده از نگهدارنده

هاي مجازارندهنگهد - 3جدول

نمك هاي سديم و پتاسيم اسيد

بنزوئيك

مطابق با استاندارد ملي ايران

3562شماره

گرم در ميلي 150بيشينه

كيلوگرم

هاي سوربيك اسيد و نمك

سديم و پتاسيم آن

مطابق با استاندارد ملي ايران

3473شماره

گرم در ميلي 500بيشينه

كيلوگرم

1- Natural

2- Natural identical

اهآنتي اكسيدان 5- 5-4

.ميلي گرم در ليتر مجاز است 400استفاده از اسكوربيك اسيد بيشينه 5-4-5-1

ميلي گرم در ليتر 2بيشينه BHA)(ه تيرول بوتيالپهيدروكسي ا 5-4-5-2

ميلي گرم در ليتر 2بيشينه ) BHT (هتهيدروكسي تولوئن بوتيال 5-4-5-3

.باشدرده به دليل استفاده از اسانس ميدر فرآو BHTو BHAهاي وجود آنتي اكسيدان –يادآوري

١ضد كف 6- 5-4

.، مجاز مي باشدميلي گرم در كيلوگرم 10دي متيل پل سيل اكسان بيشينه استفاده از ضد كف

٢ابري كننده 7- 5-4

.مجاز مي باشد) 2-4- 4بند (گازدار هايايجاد حالت ابري در نوشابهكننده هاي زير براي ي براستفاده از ا

هاي نباتيغنرو - 1- 5-4-7

و استرهاي آن )كلوفان(صمغ رزين - 2- 5-4-7

رزينوگام -3- 5-4-7

بافرها 8- 5-4

.باشدمجاز مي ،هاي گازداراستفاده از بافرهاي زير در نوشابه

هاي سديم و پتاسيماستات 5-4-8-1

هاي كلسيم، منيزيم، پتاسيم، آمونيومكربنات 5-4-8-2

هاي كلسيم، سديم، آمونيومسيترات 5-4-8-3

هاي سديم، پتاسيم، كلسيمارتوفسفات 5-4-8-4

٤و امولسيون كننده ٣مواد پايداركننده 9- 5-4

.باشدگازدار مجاز ميهاي زير در نوشابه پايدار كننده و امولسيون كننده استفاده از مواد

)آكاسيا(صمغ عربي 5-4-9-1

كتيرا 5-4-9-2

پكتين 5-4-9-3

لستين 5-4-9-4

1- Anti foaming agent

2- Clouding agent

3- Stabilizer

4- Emulsifiers

دكسترين مشتق از نشاسته 5-4-9-5

هاي سديم، پتاسيم، كلسيم آناسيد آلژيك و نمك 5-4-9-6

پلي فسفات سديم 5-4-9-7

ن گليكوليلآلژينات پروپ 5-4-9-8

استرهاي پلي گلسيرول از اسيدهاي چرب 5-4-9-9

منواستئارات سوربيتان 5-4-9-10

١صمغ گوار 5-4-9-11

استفاده از ساير مواد پايدار كننده و امولسيون كننده با كسب مجوز از مراجع قانوني و ذيصالح كشور –وري يادآ2

مجاز

.باشدمي

هاي آزمون كافئين مورد ها و روشويژگي ،2885كافئين مطابق با استاندارد ملي ايران شماره 10- 5-4

مصرف در نوشابه

هاريز مغذي 11- 5-4

مجاز 1مغذي جهت ارتقاء كيفيت فرآورده با كسب مجوز از مرجع قانوني ذيصالح كشورگونه ريز افزودن هر

.باشدمي

عصاره 12- 5-4

و عصاره مورد مصرف 4710مطابق استاندارد ملي ايران شماره ، هاي گازدار كوالعصاره مورد مصرف در نوشابه

.باشد 4713ندارد ملي ايران شماره مطابق با استا، هاي گازدار طعم دار رنگيدر نوشابه

ي محصول نهاييهاويژگي 6

ظاهري يتوضع 1- 6

.يكنواخت و عاري از هر گونه مواد معلق، رسوب و ذرات خارجي باشدكامال بايدفرآورده

اي ه، تكه٤پرك ميوه ،٣هاي خوراكي ميوه مانند گوشت ميوهقسمت يحاوتواندمي ،ايهاي گازدار ميوهنوشابه –يادآوري

.به صورت ته نشين و يا معلق باشد،٦پوره ، ٥ميوه

رنگ 2- 6

.باشد پايدار ومطابق با نوع فرآورده بايد رنگ فرآورده

�- Guar Gum

.بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي باشد مرجع قانوني و ذي صالح در حال حاضر وزارت -2

3- Pulp

4- Socks

5- Slice

6- Puree

طعم و بو 3- 6

هر گونه بوهاي خارجي و بدونهاي خاص خود بوده و فرآورده بايد داراي طعم و بوي ميوه، گياه و طعم دهنده

.گي باشدغيرطبيعي ترشيدگي و كپك زد

.باشد اين استاندارد ملي 10و 9، 8، 7، 6، 5، 4هاي مطابق با جدول ، بايدهاي فرآوردهساير ويژگي

هاي گازدار كوالهاي نوشابهويژگي – 4جدول

ها ي شيميايي فراوردهويژگي رديف

حدود قابل

قبول با

قندهاي

طبيعي

حدود قابل قبول با

شيرين كننده

جايگزين

1 1 ± 005/0 030/1كمينه درجه سلسيوس 20ي درچگال

2 - 5/9كمينه )درجه سلسيوس 20بريكس در (مواد جامد محلول در آب

3

- 10كمينه )گرم در صد ميلي ليتر(مواد جامد كل

4

- 5/9كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(قند كل

5 05/0بيشينه 2/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(خاكستر كل

6

05/0-1/0 08/0- 12/0 )برحسب اسيد سيتريك گرم درصد ميلي ليتر(سيديته كل ا

7 pH 2/0 ± 5/2 2/0 ± 3

8 7/0كمينه 7/0كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(گاز كربنيك

9 150بيشينه 150بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم( اسيد بنزوئيك

10 700بيشينه 700بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم(اسيد فسفريك

100بيشينه 100بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم( كافئين 11

هاي گازدار طعم دار رنگيهاي نوشابهويژگي –5جدول

هاي شيميايي فراوردهويژگي رديف

حدود قابل

قبول با

قندهاي طبيعي

حدود قابل قبول

با شيرين كننده

جايگزين

1 ± 005/0 035/1كمينه درجه سلسيوس 20چگالي در 1

2 رجه د 20بريكس در (مواد جامد محلول در آب

)سلسيوس - 9كمينه

- 5/9كمينه )گرم در صد ميلي ليتر( مواد جامد كل 3

- 9كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(قند كل 4

05/0بيشينه 1/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(خاكستر كل 5

6 برحسب اسيد سيتريك گرم درصد ميلي (اسيديته كل

)ليتر2/0-1/0 2/0-1/0

7 pH 2/0 ± 3 2/0 ± 3

6/0كمينه 6/0كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(گاز كربنيك 8

150بيشينه 150بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم( اسيد بنزوئيك 9

م دار بي رنگهاي گازدار طعهاي نوشابهويژگي –6جدول

ي شيميايي فراوردههاويژگي رديف

حدود قابل

با قبول

قندهاي طبيعي

حدود قابل قبول

شيرين كننده با

جايگزين

1 ± 005/0 030/1كمينه درجه سلسيوس 20چگالي در 1

2 درجه 20بريكس در (مواد جامد محلول در آب

)سلسيوس - 5/9كمينه

- 10كمينه )ي ليترگرم در صد ميل (مواد جامد كل 3

- 5/9كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(قند كل 4

05/0بيشينه 05/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(خاكستر كل 5

6 برحسب اسيد سيتريك گرم درصد ميلي (اسيديته كل

)ليتر15/0 -1/0 15/0 -1/0

7 pH 2/0 ± 3 2/0 ± 3

6/0كمينه 6/0كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(گاز كربنيك 8

150بيشينه 150بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم (بنزوئيكاسيد 9

هاي گازدار داراي آب ميوه طبيعيهاي نوشابهويژگي –7جدول

ي شيميايي فراوردههاويژگي رديف

حدود قابل

قبول ميوه هاي

شيرين

حدود قابل قبول

aميوه هاي ترش

040/1 ± 005/0 040/1كمينه درجه سلسيوس 20چگالي در 1

2 درجه 20بريكس در (مواد جامد محلول در آب

)سلسيوس 11كمينه 12كمينه

5/11كمينه 5/12كمينه )گرم در صد ميلي ليتر(مواد جامد كل 3

10كمينه 11كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(قند كل 4

1/0-2/0 1/0-2/0 )ليتر گرم درصد ميلي(خاكستر كل 5

6 برحسب اسيد سيتريك گرم درصد (اسيديته كل

)ميلي ليتر3/0 -1/0 8/0-2/0

7 pH 8/3-2/3 5/3-3

5/0كمينه 5/0كمينه )گرم درصد ميلي ليتر(گاز كربنيك 8

150بيشينه 150بيشينه )ميلي گرم در كيلوگرم (بنزوئيكاسيد 9a مي باشدگرم درصد ميلي ليتر بيشتر 8/0كه اسيديته آنها از است وه هاييمي ،ميوه هاي ترشمنظور از.

)سودا ( بدون رنگ و طعمگازدار هاي نوشابهويژگي –8جدول

حدود قابل قبول ي شيميايي فراوردههاويژگي رديف

005/1 ± 002/0 درجه سلسيوس 20چگالي در 1

03/0 – 08/0 )گرم در صد ميلي ليتر (مواد جامد كل 2

04/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(خاكستر كل 3

4 pH 2/0 ± 8/5

8/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(گاز كربنيك 5

.در اين فرآورده مجاز نمي باشد هر گونه نگهدارنده استفاده از – يادآوري

هاي گازدار كم كالريهاي انواع نوشابهويژگي –9جدول

حدود قابل قبول ي شيميايي فراوردههاويژگي رديف

015/1 ± 005/0 درجه سلسيوس 20چگالي در 1

5/4 ± 5/0 )گرم درصد(مواد جامد محلول در آب 2

5 ± 5/0 )گرم در صد ميلي ليتر (مواد جامد كل 3

5/4 ± 5/0 )گرم درصد ميلي ليتر(قند كل 4

15/0بيشينه )گرم درصد ميلي ليتر(خاكستر كل 5

6 pH 2/0 ± 3

اسيديته نوشابه هاي گازدار كم كالري –10جدول

نوع طعم دار بي رنگ نوع طعم دار رنگي نوع كوال

1/0 -05/0 18/0 -08/0 13/0-08/0

مي باشد 6، 5، 4ساير ويژگي هاي نوشابه هاي گازدار كم كالري، مطابق با جدول هاي -يادآوري

ي فلزيهاآالينده 7

.باشد 11مطابق جدول ، بايدهاي گازدارموجود در نوشابه فلزي هايحد مجاز آاليندهبيشينه

)بر اساس وزن مرطوب(در نوشابه هاي گازدار 1ي فلزيهاحد مجاز آالينده - 11جدول

( بيشينه حد مجاز آالينده فلزي رديفkg

mg(

1/0 ارسنيك 1

2/0 سرب 2

5 مس 3

5 روي 4

هاي ميكروبيولوژيويژگي 8

هاي ، ويژگي3845هاي ميكروبيولوژي فرآورده بايد مطابق با استاندارد ملي ايران شماره ويژگي

.ميكروبيولوژي نوشابه هاي گازدار، باشد

آيين كار بهداشتي 9

، آيين كار بهداشتي واحدهاي توليدكننده 3690ايران شماره طبق استاندارد ملي، هاي گازدارنوشابه

.دشو مي نوشابه هاي گازدار توليد

آزمون هاي روش 10

روش آزمون –هاي گازدار ، نوشابه1249استاندارد ملي ايران شماره آزمون نوشابه هاي گازدار طبق 10-1

.، انجام مي شود

، اندازه گيري 4390گازدار ، طبق استاندارد ملي ايران شماره آزمون آسپارتام در نوشابه هاي 2- 10

.آسپارتام در فراورده هاي رژيمي به روش كروماتوگرافي مايع با كارايي باال ، انجام مي شود

نمونه برداري 11

ورده هاي آنمونه برداري از فر ،2836استاندارد ملي ايران شماره طبق، هاي گازدارنمونه برداري از نوشابه

..شودمي ، انجامي دارنديكشاورزي بسته بندي شده كه مصرف غذا

� :بيشينه فلزات سنگين مطابق مرجع زير مي باشد �

Codex Stan 193: 1995, Rev 3: 2007, General standard for contaminants and toxins in foods

بسته بندي 12

:بندي شوندبايد در ظروف تميز و نفوذناپذير به شرح زير بسته انواع فرآورده

اي براي محصوالت غذايي و ، ظروف شيشه1409اي مطابق استاندارد ملي ايران شماره ظروف شيشه 12-1

هاويژگي – آشاميدني

، ظروف فلزي غيرقابل نفوذ براي نگهداري 1881قوطي فلزي مطابق استاندارد ملي ايران شماره 12-2

هاويژگي –مواد غذايي

12-3 PET 1 مقاوم در برابر عبور نور، به ويژه اشعهUV، گازها و رطوبت

3117رد ملي ايران شماره تشتك هاي مورد مصرف در بسته بندي فرآورده بايد مطابق استاندا 12-4

.باشد

استفاده از ساير ظروف بسته بندي با كسب مجوز از مراجع قانوني و ذي صالح كشور - 1يادآوري .بالمانع مي باشد 2

.مي باشد درصد حجم ظروف 95مينه كحجم محتوي نوشابه 12-5

. مي باشد درصد حجم ظرف 93كمينه PETبراي ظروف حجم محتوي - 2يادآوري

.برابر ميزان ذكر شده در برچسب محصول باشد ، بايد ميزان حجم محتوي 1- 12-5

نشانه گذاري 13

برچسب ،4470استاندارد ملي ايران شماره مندرج در مطالبرعايت در نشانه گذاري فراورده عالوه بر

خوانا و مركب يا روي هر بسته با خط زير بايد آگاهي هايگذاري مواد غذايي از پيش بسته بندي شده،

انگليسي ويا به زبان ،به زبان فارسي و براي صادرات جوهر غير سمي و پاك نشدني،براي مصارف داخلي

:كشور خريدار، نوشته،چاپ و يا برچسب شود زبان

و نام تجارتي آن نام و نوع فرآورده 1- 13

عبارتاستفاده از همزمان، به طور مصنوعي طبيعي و هاي حاوي شيرين كنندهنوشابه براي 13-1-1

"سبك "يا "كم كالري " .با فونت درشت و خوانا الزامي استمتناسب با نوع بسته بندي ، 3

4)بدون قند( رژيمي" عبارتاستفاده از ،نوشابه هاي حاوي شيرين كننده مصنوعي براي 13-1-2

.با فونت درشت و خوانا الزامي است ،متناسب با نوع بسته بندي"

مواد متشكله 13-2

.ميزان قند طبيعي محتوي نوشته شود ،هاي گازدار كم كالرينوشابه براي13-2-1

.محتوي نوشته شود ميوه اي، نوع ميوه و ميزان آبهاي گازدار ميوهنوشابه براي 13-2-2

1-

Poly Ethyl Terfetalate � � ����� �� �� �� ���� �� ����� ����� � ����� �������.

3- Light

4—Diet ( whithout suger)

.نوشته شود ،ادهفدر صورت است ، "كافئين "عبارت كوال گازدار نوشابه هاي براي 13-2-3

.شود نوشتهزان اسيد بنزوئيك مي 13-2-4

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از شماره پروانه ساخت 13-3

)سال،ماه ،به روز (تاريخ توليد 13-4

)سال ،ماه ،به روز (مصرف قابليت تاريخ انقضاء 13-5

شماره سري ساخت 13-6

)بر حسب سيستم متريك (حجم محتوي 13-7

)دما و نور(هداري شرايط نگ 13-8

اي در ، ادعاهاي تغذيه4711هاي خاص رعايت استانداردهاي ملي ايران شماره در مورد نوشابه 13-9

، برچسب گذاري غذاهاي رژيمي بسته 4468 استانداردهاي ملي ايران شماره گذاري مواد غذايي وبرچسب

.الزامي است ،ايگذاري تغذيهب، راهنماي برچس 4469 شماره استاندارد ملي ايران و بندي شده،

نام و نشاني توليد كننده 13-10

)ساخت ايران (عبارت 13-11

ICS: 67.160.20

16: صفحه