เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศ• เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศ หมืายถึ�ง เครื่��องมื�อ

และรื่วมืถึ�งอ�ปกรื่ณ์�ต่�างๆท!�อ"านวยความืสืะดวกแก�ผู้%�ใช้�ในการื่สื�บค�นรื่ายการื่สืารื่สืนเทศท!�ต่�องการื่ได�อย�างรื่วดเรื่)วท*นความืต่�องการื่โดยท*�วไปเครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศจะให�รื่ายละเอ!ยด เพื่��อการื่เข้�าถึ�งทรื่*พื่ยากรื่สืารื่สืนเทศ ด*งน!/

เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศ

รื่ายละเอ!ยดการื่เข้�าถึ�งทรื่*พื่ยากรื่สืารื่สืนเทศมื!ด*งน!/

• ข้�อมื%ลบรื่รื่ณ์าน�กรื่มืข้องทรื่*พื่ยากรื่สืารื่สืนเทศท!�ต่!พื่0มืพื่�และไมื�ต่!พื่0มืพื่�เช้�น ช้��อผู้%�เข้!ยน ช้��อหน*งสื�อ หรื่�อช้��อบทความื ครื่*/งท!�พื่0มืพื่� สื"าน*กพื่0มืพื่� ป1พื่0มืพื่� จ"านวนหน�า เป2นต่�น• ข้�อมื%ลดรื่รื่ช้น!และสืารื่ะสื*งเข้ปบทความืในวารื่สืารื่และหน*งสื�อพื่0มืพื่� เช้�น ช้��อผู้%�เข้!ยนบทความื ช้��อบทความื ช้��อวารื่สืารื่ ป1ท!� ฉบ*บท!� หน�าท!�ต่!พื่0มืพื่� เป2นต่�น และบางเครื่��องมื�อให�ข้�อมื%ลเน�/อหาย�อด�วย (สืารื่ะสื*งเข้ป)

• • ข้�อมื%ลเน�/อหาฉบ*บเต่)มื(Full Text) ข้�อมื%ลเน�/อหาฉบ*บเต่)มืโดยท*�วไปมื*กเป2นการื่สื�บค�นวารื่สืารื่อ0เล)กทรื่อน0กสื� น*กศ�กษาจะได�ข้�อมื%ลท!�มื!ล*กษณ์ะเน�/อหาฉบ*บเต่)มืค�อมื!เน�/อหาข้องบทความืท!�น"าไปใช้�ปรื่ะโยช้น�ได�ท*นท! รื่วมืถึ�งข้�อมื%ลบรื่รื่ณ์าน�กรื่มืข้องบทความืวารื่สืารื่ ต่*วอย�างข้�อมื%ลท!�ได�จากฐานข้�อมื%ลวารื่สืารื่อ0เล)กทรื่อน0กสื�ช้��อ Willson OmmiFile : Full Text Select• ข้�อมื%ลสื��อปรื่ะสืมื (Multimedia) เป2นข้�อมื%ลท!�ปรื่ะกอบด�วยข้�อความื ภาพื่น0�ง ภาพื่เคล��อนไหว และเสื!ยง ข้�อมื%ลในล*กษณ์ะน!/สื�วนใหญ่�เป2นข้�อมื%ลท!�ได�จากการื่ศ�กษาค�นสืารื่าน�กรื่มืออนไลน� หรื่�อเป2นข้�อมื%ลท!�อย%�ในแผู้�นซี!ด!รื่อมื ต่*วอย�างข้�อมื%ลสื��อปรื่ะสืมืจากฐานข้�อมื%ลสืารื่าน�กรื่มืออนไลน�ช้��อ Grolier Multimedia Encyclopedia

เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศจ"าแนกเป2น 2 ปรื่ะเภทใหญ่�ๆ ด*งน!/

• 2.1 เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศด�วยมื�อ หมายถึ�ง เครื่� องม�อสื�บค�นที่� บ�นที่�กรื่ายละเอ�ยดของรื่ายการื่

สืารื่สืนเที่ศไว้�ในรื่�ปแบบที่� ผู้��ใช้�ต้�องสื�บค�นด�ว้ยม�อ สื%ว้นใหญ่%ม�กบ�นที่�กในรื่�ปแบบสื' งต้�พิ'มพิ) เช้%น บ�ต้รื่รื่ายการื่ (Card catalog) หรื่�อม�ล�กษณะเป,นเล%ม (Book catalog) บ�ต้รื่รื่ายการื่ (Catalog card) หมายถึ�ง บ�ต้รื่ที่� แจ้�งรื่ายละเอ�ยดต้%าง ๆ เก� ยว้ก�บหน�งสื�อ สื' งพิ'มพิ)อ� นๆ ต้ลอดจ้นโสืต้ที่�ศนว้�สืด0ที่� ม�ในห�องสืม0ด เพิ� อให�ผู้��ใช้�ที่รื่าบข�อม�ลต้%าง ๆ เช้%น ช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง ครื่�1งที่� พิ'มพิ) สืถึานที่� พิ'มพิ) ผู้��จ้�ดพิ'มพิ) ป2พิ'มพิ) เป,นต้�น นอกจ้ากน�1ย�งม�เลขเรื่�ยกหน�งสื�อ (Call number) บอกต้3าแหน%งที่� เก4บเพิ� อให�หาว้�สืด0น�1นๆ ได�ถึ�กที่� โดยไม%เสื�ยเว้ลา บ�ต้รื่รื่ายการื่ม�ขนาดมาต้รื่ฐาน ค�อ 3” X 5” ด�านล%างเจ้าะรื่�สื3าหรื่�บให�แกนเหล4กรื่�อยบ�ต้รื่ไว้�ก�บล'1นช้�กของต้��บ�ต้รื่รื่ายการื่เพิ� อไม%ให�บ�ต้รื่สืล�บที่� หรื่�อถึ�กน3าออกจ้ากล'1นช้�ก

ปรื่ะโยช้น�ข้องบ*ต่รื่รื่ายการื่• 1. ช้%ว้ยให�ค�นหาหน�งสื�อที่� ต้�องการื่ เพิ�ยงผู้��ใช้�ที่รื่าบช้� อผู้��แต้%ง ช้� อ

หน�งสื�อ ช้� อห�ว้เรื่� อง หรื่�อที่รื่าบช้� อผู้��แต้%งรื่%ว้ม ผู้��แปล ผู้��รื่ว้บรื่ว้ม ช้� อช้0ด หรื่�อข�อม�ลใดๆ ที่� ห�องสืม0ดพิ'มพิ)ไว้�บรื่รื่ที่�ดแรื่กของบ�ต้รื่ ก4สืามารื่ถึใช้� บ�ต้รื่รื่ายการื่ปรื่ะเภที่ต้%างๆที่� ห�องสืม0ดจ้�ดที่3าข�1น ได�แก% บ�ต้รื่ผู้��แต้%ง บ�ต้รื่ช้� อเรื่� อง บ�ต้รื่ห�ว้เรื่� อง หรื่�อบ�ต้รื่อ� น ๆ ต้รื่ว้จ้ค�นว้%าห�องสืม0ดม�หน�งสื�อเล%มที่� ต้�องการื่หรื่�อไม%2. บอกต้3าแหน%งที่� อย�%ของหน�งสื�อแต้%ละเล%มในห�องสืม0ด เลขเรื่�ยกหน�งสื�อในบ�ต้รื่รื่ายการื่จ้ะช้%ว้ยให�ผู้��ใช้�ที่รื่าบว้%าหน�งสื�อเล%มที่� ต้�องการื่อย�%ที่� ใดของห�องสืม0ด3. เป,นต้�ว้แที่นของหน�งสื�อแต้%ละเล%มที่� ม�อย�%ในห�องสืม0ด รื่ายการื่ต้%าง ๆ ในบ�ต้รื่รื่ายการื่ ได�แก% ช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง ครื่�1งที่� พิ'มพิ) พิ'มพิ)ล�กษณ) บรื่รื่ณล�กษณ) ช้� อช้0ด และหมายเหต้0 รื่ายการื่เหล%าน�1จ้ะช้%ว้ยให�ผู้��ใช้�ที่รื่าบรื่ายละเอ�ยดก%อนได�เห4นต้�ว้เล%มจ้รื่'ง ที่3าให�สืามารื่ถึเล�อกหน�งสื�อได�ต้รื่งก�บคว้ามต้�องการื่

• 4. รื่ายละเอ�ยดของหน�งสื�อที่� บ�นที่�กในบ�ต้รื่รื่ายการื่สืามารื่ถึน3าไปรื่ว้บรื่ว้มเข�ยนบรื่รื่ณาน0กรื่มได� หน�งสื�อบางเล%มสื%ว้นหน�าปกในอาจ้ฉี�กขาดหรื่�อหล0ดหายไปบางสื%ว้นสืามารื่ถึด�รื่ายละเอ�ยดในบ�ต้รื่รื่ายการื่แที่นได�5. ผู้��ที่� ต้�องการื่ค�นคว้�าผู้ลงานของผู้��แต้%งคนเด�ยว้ก�น จ้ะสืะดว้กอย%างย' งถึ�าด�จ้ากบ�ต้รื่ผู้��แต้%ง ที่3าให�ที่รื่าบนามจ้รื่'งของผู้��แต้%งที่� ใช้�นามแฝงด�ว้ย6. ผู้��ที่� ต้�องการื่ค�นเรื่� องใดเรื่� องหน� ง สืามารื่ถึใช้�บ�ต้รื่ห�ว้เรื่� อง ซึ่� งจ้ะบอกช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง และอ� นๆ ที่� บ�นที่�กรื่ายการื่สื3าค�ญ่ของหน�งสื�อไว้�ด�ว้ย จ้ะได�หน�งสื�อจ้3านว้นหลายเล%มในเรื่� องที่� ต้�องการื่ พิรื่�อมที่�1งโยงเพิ' มเต้'มไปย�งห�ว้เรื่� องอ� นที่� เก� ยว้ข�องให�ด�ว้ย7. บ�ต้รื่โยงน3าผู้��ใช้�จ้ากช้� อบางช้� อ หรื่�อห�ว้เรื่� องบางห�ว้เรื่� องไปย�งช้� อหรื่�อห�ว้เรื่� องที่� ถึ�กต้�อง ที่3าให� ผู้��ใช้�สืามารื่ถึค�นพิบสืารื่สืนเที่ศที่� ต้�องการื่ได�ง%าย

สื�วนต่�าง ๆ ข้องบ*ต่รื่รื่ายการื่• 1. เลขเรื่�ยกหน�งสื�อ (Call number) เป,นเลขหมายปรื่ะจ้3าต้�ว้

ของหน�งสื�อแต้%ละเล%ม อย�%ม0มซึ่�ายบนของบ�ต้รื่ ปรื่ะกอบด�ว้ยเลขหม�%หน�งสื�อ อ�กษรื่ต้�ว้แรื่กของช้� อผู้��แต้%ง และอ�กษรื่ต้�ว้แรื่กของช้� อเรื่� อง สื3าหรื่�บบอกต้3าแหน%งที่� จ้�ดเก4บเพิ� อให�ค�นได�สืะดว้ก2. ช้� อผู้��แต้%ง (Author) อาจ้เป,นบ0คคล องค)การื่ หรื่�อหน%ว้ยงานที่� รื่ �บผู้'ดช้อบ การื่ลงช้� อผู้��แต้%ง ม�หล�กเกณฑ์)มากมายแต้%ที่� คว้รื่ที่รื่าบค�อผู้��แต้%งที่� เป,น ช้� อบ0คคลถึ�าเป,นคนไที่ย ให�ลงช้� อต้�ว้ และต้ามด�ว้ยช้� อสืก0ลกรื่ณ�ผู้��แต้%งเป,นช้าว้ต้%างปรื่ะเที่ศ ให�ข� 1นต้�นด�ว้ยช้� อสืก0ลและต้ามด�ว้ยช้� อต้�ว้ ผู้��แต้%งที่� เป,นองค)กรื่หรื่�อหน%ว้ยงานใช้�ต้ามที่� เรื่�ยกขาน เช้%น กรื่มศ'ลปากรื่ สืมาคมห�องสืม0ดแห%งปรื่ะเที่ศไที่ย

• 3. ช้� อเรื่� อง (Title) ใช้�ช้� อที่� ปรื่ากฏในหน�าปกใน4. ครื่�1งที่� พิ'มพิ) (Edition) จ้ะลงรื่ายการื่ต้�1งแต้%พิ'มพิ)ครื่�1งที่� 2 เป,นต้�นไป5. พิ'มพิล�กษณ) (Imprint) หมายถึ�งข�อม�ลเก� ยว้ก�บการื่พิ'มพิ)ปรื่ะกอบด�ว้ย• สืถึานที่� พิ'มพิ) (Place of publication) ได�แก%ช้� อจ้�งหว้�ด ที่� ม�การื่จ้�ดพิ'มพิ)หน�งสื�อ เช้%น กรื่0งเที่พิฯ นครื่รื่าช้สื�มา• สื3าน�กพิ'มพิ) (Publisher) ได�แก% ช้� อบรื่'ษ�ที่ห�างรื่�าน ที่� พิ'มพิ) หน�งสื�อ เช้%น ซึ่�เอ4ด ดอกหญ่�า ดว้งกมล• ป2ที่� พิ'มพิ) (Date of publication) ค�อต้�ว้เลขของป2ที่� พิ'มพิ)

• 6. บรื่รื่ณล�กษณ) (Collation) ค�อ รื่ายการื่แสืดงล�กษณะของหน�งสื�อ เช้%น จ้3านว้นหน�า (Page) จ้3านว้นเล%ม ภาพิปรื่ะกอบ ต้ารื่าง แผู้นภ�ม'7. เลขมาต้รื่ฐานหน�งสื�อสืากล (International Standard Book Number = ISBN) ค�อ ต้�ว้เลขที่� ก3าหนดข�1นแที่นช้� อหน�งสื�อ สื3าน�กพิ'มพิ) และปรื่ะเที่ศ ม� 10 หล�ก สื3าหรื่�บใช้�เป,นรื่ห�สืในการื่ต้'ดต้%อสื� งซึ่�1อ8. แนว้สื�บค�น (Tracing) เป,นข�อคว้ามที่� บอกให�ที่รื่าบว้%า บ�ต้รื่รื่ายการื่สื3าหรื่�บหน�งสื�อเล%มหน� ง ๆ ม�ก� บ�ต้รื่ และม�ห�ว้เรื่� องเพิ' มเต้'มอะไรื่ที่� เก� ยว้ข�องก�น ที่3าให�การื่ค�นหาหน�งสื�อเล%มน�1น ๆ ง%ายข�1น

การื่สื�บค�นสืารื่สืนเทศจากบ*ต่รื่รื่ายการื่

• 1. ใช้�บ�ต้รื่ผู้��แต้%ง เม� อที่รื่าบช้� อผู้��แต้%ง ผู้��แต้%งรื่%ว้ม ผู้��แปล บรื่รื่ณาธิ'การื่ ผู้��รื่ว้บรื่ว้ม ผู้��ว้าดภาพิปรื่ะกอบ ช้� อน'ต้'บ0คคลและบ�ต้รื่โยงช้� อน'ต้'บ0คคล2. ใช้�บ�ต้รื่ช้� อเรื่� อง เม� อที่รื่าบช้� อเรื่� องหรื่�อช้� อช้0ดของหน�งสื�อ สื3าหรื่�บบ�ต้รื่หล�กที่� ลงช้� อเรื่� องเป,นรื่ายการื่หล�กและลงรื่ายการื่แบบย%อหน�าค3าค�างก4เรื่�ยงอย�%ในล'1นช้�กบ�ต้รื่ช้� อเรื่� อง3. ใช้�บ�ต้รื่เรื่� อง เม� อไม%ที่รื่าบช้� อผู้��แต้%งและช้� อเรื่� องของหน�งสื�อ ให�ค'ดค3าที่� ครื่อบคล0มเน�1อหาของหน�งสื�อที่� ต้�องการื่ซึ่� งจ้ะพิบได�ในล'1นช้�กบ�ต้รื่เรื่� อง4. หากไม%พิบบ�ต้รื่ที่� ต้รื่งก�บข�อม�ลที่� ม�แสืดงว้%าห�องสืม0ดไม%ม�หน�งสื�อเรื่� องน�1น หากพิบบ�ต้รื่รื่ายการื่ที่� ต้�องการื่ ให�จ้ดเลขเรื่�ยกหน�งสื�อจ้ากม0มซึ่�ายบนของบ�ต้รื่ เพิ� อน3าไปค�นหาหน�งสื�อจ้ากช้�1นหน�งสื�อ ห�ามด�งบ�ต้รื่รื่ายการื่ออกจ้ากล'1นช้�กโดยเด4ดขาด5. เม� อใช้�บ�ต้รื่รื่ายการื่เสืรื่4จ้แล�ว้ให�น3าล'1นช้�กบ�ต้รื่รื่ายการื่เก4บเข�าต้��บ�ต้รื่ โดยเรื่�ยงหมายเลขปรื่ะจ้3าล'1นช้�กบ�ต้รื่รื่ายการื่ให�ถึ�กต้�องต้ามล3าด�บ

2.2 เครื่��องมื�อสื�บค�นสืารื่สืนเทศด�วยเทคโนโลย!

• หมายถึ�ง เครื่� องม�อสื�บค�นที่� บ�นที่�กรื่ายละเอ�ยดของรื่ายการื่สืารื่สืนเที่ศไว้�ในรื่�ปแบบอ'เล4กที่รื่อน'กสื) โดยใช้�เที่คโนโลย�คอมพิ'ว้เต้อรื่)ในการื่บ�นที่�กและสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศ ที่3าให�ผู้��ใช้�สืามารื่ถึสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศได�อย%างรื่ว้ดเรื่4ว้และครื่อบคล0มปรื่ะเด4นห�ว้ข�อที่� ต้�องการื่ได�อย%างล�กซึ่�1งกว้�างขว้าง

แหล%งให�บรื่'การื่สืารื่สืนเที่ศ จ้3าแนกเป,น 4 ปรื่ะเภที่ย%อย ด�งน�1

• 2.2.1 OPAC ย%อมาจ้ากค3าว้%า Online Public Access Catalog หรื่�อบางครื่�1งอาจ้เรื่�ยกว้%า Online Catalog เป,นเครื่� องม�อที่� บ�นที่�กรื่ายละเอ�ยดข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่มของที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศที่� ม�ในห�องสืม0ดไว้�ในฐานข�อม�ลด�ว้ยรื่ะบบคอมพิ'ว้เต้อรื่)ในรื่�ปแบบที่� ต้�องใช้�เครื่� องอ%าน (Machainereadable format) และให�ผู้��สื�บค�นสืารื่สืนเที่ศแบบเช้� อมต้รื่งก�บฐานข�อม�ลจ้ากเครื่� องคอมพิ'ว้เต้อรื่)ที่� เรื่�ยกว้%า Terminal หรื่�อ workstation ซึ่� งผู้��ใช้�สืามารื่ถึป>อนค3าสื3าค�ญ่หรื่�อห�ว้เรื่� องที่� ต้�องการื่สื�บค�นและแสืดงผู้ลการื่สื�บค�นได�ที่างจ้อภาพิ  นอกจ้ากน�1 บางห�องสืม0ดได�ออกแบบ OPAC ให�ม�ล�กษณะเป,นกรื่าฟิ@ก (Graphic User Interface-GUI) เพิ� อการื่ใช้�ที่� ง%ายและสืะดว้กย' งข�1นสื3าหรื่�บผู้��สื�บค�นและสืามารื่ถึเข�าสื�บค�นได�โดยผู้%านที่างบรื่'การื่ปรื่ะเภที่หน� งของ Internet ค�อ World Wide Web ด�งน�1นจ้�งม�กเรื่�ยก OPAC ที่� ม�ล�กษณะด�งกล%าว้ WebPac

การื่สื�บค�นสืารื่สืนเทศจาก OPAC ผู้%�สื�บค�นมื!ทางเล�อกในการื่สื�บค�นหลาย

ทาง เช้�น• ช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง ห�ว้เรื่� อง ค3าสื3าค�ญ่ เลขเรื่�ยกหน�งสื�อ เป,นต้�น ซึ่� ง

ผู้��สื�บค�นที่รื่าบข�อม�ลสื%ว้นใด ก4เพิ�ยงเล�อกที่างเล�อกในการื่สื�บค�น และพิ'มพิ)ค3าค�นลงไป รื่ะบบจ้ะด3าเน'นการื่สื�บค�น เม� อพิบรื่ายการื่ที่� ต้�องการื่ รื่ะบบจ้ะแสืดงผู้ลออกมา นอกจ้ากน�1 ผู้��สื�บค�นสืามารื่ถึใช้�เที่คน'คการื่สื�บค�นข�1นสื�ง เช้%น ต้รื่รื่กบ�ล�น หรื่�อการื่จ้3าก�ดการื่ค�นด�ว้ยเขต้ข�อม�ล เข�ามารื่%ว้มในการื่สื�บค�นได� ที่�1งน�1ข�1นอย�%ก�บโปรื่แกรื่มที่� ห�องสืม0ดแต้%ละแห%งเล�อกใช้� ซึ่� งม�ค3าแนะน3าข�1นต้อนและว้'ธิ�การื่สื�บค�นจ้ะปรื่ากฏบนหน�าจ้อเสืมอ ผู้��ใช้�เพิ�ยงที่3าต้ามค3าแนะน3าที่� บอกให�ไปต้ามล3าด�บ นอกจ้ากน�1 โดยปกต้'ห�องสืม0ดจ้ะจ้�ดที่3าค�%ม�อแนะน3าว้'ธิ�การื่แก�ปAญ่หาต้%างๆ ที่�ม�กพิบในการื่สื�บค�นเอาไว้�ให�ข�าง ๆ เครื่� องคอมพิ'ว้เต้อรื่)เพิ� อช้%ว้ยให�ผู้��ใช้�เพิ� อพิบปAญ่หาในการื่ค�น นอกจ้าก OPAC จ้ะใช้�ในการื่สื�บค�นหน�งสื�อ หรื่�อที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศปรื่ะเภที่อ� นๆ แล�ว้ ย�งได�รื่ว้บรื่ว้มฐานข�อม�ลบที่คว้ามว้ารื่สืารื่ภาษาไที่ย และน3าให�บรื่'การื่สื�บค�นผู้%านหน�าจ้อ OPAC ของห�องสืม0ดด�ว้ย

ว0ธี!การื่สื�บค�นโดยใช้�ทางเล�อกต่�าง ๆ ใน OPAC

• 1) จ้ากหน�าจ้อรื่ายการื่หล�กของ OPAC ให�เล�อกรื่ายการื่ที่� ต้�องการื่จ้ะใช้�เป,นที่างเล�อกในการื่สื�บค�นจ้ากเมน� เช้%น ช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง ห�ว้เรื่� อง เป,นต้�น นอกจ้ากน�1คว้รื่เล�อกให�ถึ�กต้�องด�ว้ยว้%าต้�องการื่สื�บค�นหน�งสื�อ โสืต้ที่�ศนว้�สืด0 หรื่�อบที่คว้ามในว้ารื่สืารื่ ต้ามช้%องที่� ก3าหนด 2) ป>อนข�อม�ลที่� ต้�องการื่สื�บค�นต้ามรื่ายการื่ที่� ใช้�เป,นที่างเล�อก เช้%น เล�อกที่างเล�อกผู้��แต้%ง พิ'มพิ)ช้� อผู้��แต้%ง เล�อกที่างเล�อกสื3าค�ญ่ พิ'มพิ) ค3าสื3าค�ญ่ ที่� ต้�องการื่สื�บค�น เป,นต้�น ลงในช้%องสื� เหล� ยม แล�ว้คล'กเม�าสื)ที่� ค3าว้%า ค�นหา3) รื่ะบบจ้ะที่3าการื่สื�บค�น และแสืดงผู้ลการื่สื�บค�นบนหน�าจ้อครื่�1งละ 12 รื่ายการื่ พิรื่�อมที่�1งบอกจ้3านว้นรื่ายการื่ที่� ค�นได�

• 4) หากต้�องการื่ได�รื่ายละเอ�ยดโดยย%อของรื่ายการื่ใด ให�คล'กเม�าสื)ที่� รื่ายการื่ที่� ต้�องการื่ รื่ะบบจ้ะแสืดงรื่ายละเอ�ยดของรื่ายการื่ด�งกล%าว้ ซึ่� งจ้ะปรื่ะกอบไปด�ว้ยช้� อเรื่� อง ช้� อผู้��รื่ �บผู้'ดช้อบ และป2พิ'มพิ)5) หากต้�องการื่ได�รื่ายละเอ�ยดที่� สืมบ�รื่ณ)ของรื่ายการื่ใด ให�คล'กเม�าสื)ที่� รื่ายการื่ที่� ต้�องการื่รื่ะบบจ้ะแสืดงรื่ายละเอ�ยดที่� สืมบ�รื่ณ)ของรื่ายการื่น�1นๆ หากเป,นหน�งสื�อหรื่�อโสืต้ที่�ศนว้�สืด0รื่ายละเอ�ยดที่� ได�ปรื่ะกอบด�ว้ย เลขเรื่�ยกหน�งสื�อ สืถึานที่� ที่� ม�ที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศน�1น รื่ายละเอ�ยดที่างบรื่รื่ณาน0กรื่ม สืถึานภาพิของหน�งสื�อ ว้%าม�ก� เล%ม ม�อย�%ที่� ใด อย�%บนช้�1นหรื่�อม�ผู้��ย�มไป ถึ�าม�ผู้��ย�มจ้ะบอกว้�นที่� ก3าหนดสื%งค�อ (date due) หากเป,นบที่คว้ามว้ารื่สืารื่ รื่ะบบจ้ะแสืดงผู้ลการื่สื�บค�นเป,นรื่ายการื่ย%อ ซึ่� งปรื่ะกอบด�ว้ย ช้� อบที่คว้าม ช้� อว้ารื่สืารื่ ป2ที่� ฉีบ�บที่� และป2พิ'มพิ) ของว้ารื่สืารื่ที่� ต้�พิ'มพิ)บที่คว้ามน�1น รื่ว้มที่�1งบอกด�ว้ยว้%าห�องสืม0ดม�ว้ารื่สืารื่น�1นต้�1งแต้%ป2ใดถึ�งป2ใด

ข้�อมื%ลท!�ได�จากการื่สื�บค�นด�วย OPAC• 1. ข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม (Bibliographic description) ปรื่ะกอบด�ว้ย

ช้� อผู้��แต้%ง (Author) อาจ้เป,นช้� อบ0คคลหรื่�อหน%ว้ยงาน ช้� อเรื่� อง (Title) ของหน�งสื�อ , ช้� อว้ารื่สืารื่ , รื่ายงานว้'จ้�ย , ว้'ที่ยาน'พินธิ) , โสืต้ที่�ศนว้�สืด0 พิ'มพิ)ล�กษณ) (Imprint) ปรื่ะกอบด�ว้ยครื่�1งที่� พิ'มพิ) (Edition) สืถึานที่� พิ'มพิ) (Place) ได�แก% เม�องและปรื่ะเที่ศ , สื3าน�กพิ'มพิ) (Publisher) และป2ที่� พิ'มพิ) (Year of publication) สืถึานภาพิ (Status) สืถึานภาพิของที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศ ม�หลายล�กษณะได�แก%ม�การื่ย�มออกก4จ้ะรื่ะบ0ว้�นก3าหนดสื%ง เช้%น Due 12-06-04 , อย�%บนช้�1น (Check shelves) อย�%รื่ะหว้%างการื่ซึ่�1อ (On order) , อย�%รื่ะหว้%างการื่จ้�ดหม�%และที่3ารื่ายการื่ (Cataloguing) , อย�%รื่ะหว้%างการื่ซึ่%อมแซึ่ม (Repair) , ใช้�ภายในห�องสืม0ด (Libuse only) , พิรื่�อมให�บรื่'การื่

• เลขเรื่�ยกหน�งสื�อ (Call number) เป,นสื�ญ่ล�กษณ)ที่� ใช้�แที่นที่รื่�พิยากรื่แต้%ละรื่ายการื่หากเป,นสื' งพิ'มพิ)จ้ะต้'ดไว้�ที่� สื�นหน�งสื�อ เป,นข�อม�ลที่� ม�คว้ามสื3าค�ญ่ที่� ผู้��ใช้�ห�องสืม0ดต้�องจ้ดเพิ� อไปหาหน�งสื�อบนช้�1น เน� องจ้ากหน�งสื�อในห�องสืม0ดม�การื่เรื่�ยงต้ามเลขหม�% แต้%สื3าหรื่�บว้ารื่สืารื่ ห�องสืม0ดไม%ม�การื่ก3าหนดเลขหม�%ให� รื่�ปเล%ม (Description) บอกข�อม�ลเก� ยว้ก�บจ้3านว้นหน�า ภาพิปรื่ะกอบ และขนาด หมายเหต้0 (Note) เป,นการื่รื่ะบ0ข�อม�ลของที่รื่�พิยากรื่เพิ' มเต้'ม เช้%น ม�ข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม สืถึานที่� (Location) เป,นการื่บอกว้%าที่รื่�พิยากรื่รื่ายการื่น�1นอย�%ที่� ห�องสืม0ดใด ห�ว้เรื่� อง (Subject) เป,นการื่รื่ะบ0ค3าหรื่�อกล0%มค3าที่� ใช้�แที่นเน�1อหาของที่รื่�พิยากรื่ ม�ปรื่ะโยช้น)ในแง%ช้%ว้ยให�ผู้��ใช้�สืามารื่ถึหาสืารื่สืนเที่ศได�มากย' งข�1น เลขมาต้รื่ฐาน (ISBN) เป,นเลขมาต้รื่ฐานสืากลปรื่ะจ้3าหน�งสื�อแต้%ละรื่ายการื่

ว0ธี!การื่หาหน*งสื�อในห�องสืมื�ด

• เม� อน�กศ�กษาสื�บค�นข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่มได�แล� ต้�องจ้ด Call No. เพิ� อไปหาหน�งสื�อบนช้�1นในห�องสืม0ดที่� จ้�ดเก4บหน�งสื�อเล%นน�1น โดยต้�องด�สืถึานภาพิของหน�งสื�อด�ว้ยว้%าอย�%บนช้�1นพิรื่�อมให�บรื่'การื่ สืามารื่ถึย�มออกได�หรื่�อไม% หน�งสื�อจ้ะเรื่�ยงล3าด�บต้ามเลขเรื่�ยกหน�งสื�อ จ้ากหมว้ด A ไปหมว้ด Z และจ้ากเลขน�อยไปหาเลขมาก โดยเรื่�ยงบนช้�1นจ้ากซึ่�ายไปขว้า และจ้ากช้�1นบนลงช้�1นล%าง

• 2. ข�อม�ลดรื่รื่ช้น�ๆ ว้ารื่สืารื่ (periodica Index) ของบที่คว้ามในว้ารื่สืารื่ภาษาไที่ย ปรื่ะกอบด�ว้ย ช้� อผู้��แต้%ง (Author) อาจ้เป,นช้� อบ0คคลหรื่�อหน%ว้ยงาน ช้� อเรื่� อง (Title) เป,นช้� อบที่คว้ามว้ารื่สืารื่ ป2 (Year) ได�แก% ป2พิ'มพิ)ของว้ารื่สืารื่ ช้� อห�องสืม0ดที่� บอกรื่�บว้ารื่สืารื่ช้� อน�1น ๆ (Library that have this journal ) บอกข�อม�ลเก� ยว้ก�บห�องสืม0ดและป2ที่� ฉีบ�บที่� ของว้ารื่สืารื่ที่� ห�องสืม0ดบอกรื่�บ สืถึานที่� (Location) บอกข�อม�ลเก� ยว้ก�บช้� อว้ารื่สืารื่ ป2ที่� ฉีบ�บที่� เด�อน ป2 และเลขหน�าที่� ปรื่ากฏบที่คว้าม เลขมาต้รื่ฐานสืากลปรื่ะจ้3าว้ารื่สืารื่ (ISSN) ห�ว้เรื่� อง ๆ(Subject) เพิ� อใช้�ในการื่สื�บค�น

ว0ธี!การื่หาบทความืวารื่สืารื่ภาษาไทย

• การื่จ้�ดเก4บว้ารื่สืารื่ภาษาไที่ยในห�องสืม0ด เรื่�ยงต้ามล3าด�บต้�ว้อ�กษรื่ของช้� อว้ารื่สืารื่จ้าก อ�กษรื่ ก – ฮ เม� อพิบว้%าบที่คว้าม ที่� ต้�องการื่อย�%ในว้ารื่สืารื่ช้� อใด ต้�องจ้ดป2ที่� ฉีบ�บที่� ที่� ปรื่ากฏบที่คว้าม เพิ� อไปหาว้ารื่สืารื่ฉีบ�บน�1นบนช้�1น

• 2.2.2 ฐานข้�อมื%ลออนไลน� (Online Database) เป,นแหล%งรื่ว้บรื่ว้มสืารื่สืนเที่ศอย%างเป,นรื่ะบบ เพิ� อคว้ามสืะดว้กในการื่จ้�ดเก4บและค�นค�นสืารื่สืนเที่ศ ให�รื่ายละเอ�ยดที่างบรื่รื่ณาน0กรื่ม บที่ค�ดย%อและหรื่�อเน�1อหาเต้4ม (Full-text) เอกสืารื่อ�างอ'ง ของสื' งพิ'มพิ)ปรื่ะเภที่ต้%าง ๆ ไม%ว้%าจ้ะเป,นหน�งสื�อ บที่คว้ามว้ารื่สืารื่ งานว้'จ้�ย ว้'ที่ยาน'พินธิ) ฯลฯ เช้%น ฐานข�อม�ล CINAHL Plus with fulltext , ProQuest, Medline ฯลฯ

ฐานข�อม�ลอ'เล4กที่รื่อน'กสื)• ฐานข�อม�ลอ'เล4กที่รื่อน'กสื)

หมายถึ�ง สืารื่สืนเที่ศที่� จ้�ดเก4บไว้�ด�ว้ยรื่ะบบคอมพิ'ว้เต้อรื่) โดยม�ช้0ดค3าสื� งรื่ะบบจ้�ดการื่ฐานข�อม�ล ที่3าหน�าที่� คว้บค0มการื่จ้�ดการื่ และการื่ใช้�ฐานข�อม�ล

ปรื่ะเภที่ของฐานข�อม�ลแบ%งต้ามล�กษณะการื่ใช้�งานแบ%งเป,น 2 ปรื่ะเภที่ ได�แก%

• 1. ฐานข�อม�ลออฟิไลน) (Offline Database) หมายถึ�ง ฐานข�อม�ลที่� จ้�ดเก4บสืารื่สืนเที่ศไว้�ในสื� ออ'เล4กที่รื่อน'กสื)ต้%างๆ เช้%น ซึ่�ด�รื่อม (CD-ROM) การื่ปรื่�บปรื่0ง และเรื่�ยกใช้�งานฐานข�อม�ลไม%สืามารื่ถึที่3าได�ต้ลอดเว้ลา

2. ฐานข�อม�ลออนไลน) (Online Database) หมายถึ�ง ฐานข�อม�ลที่� ให�บรื่'การื่ผู้%านที่างรื่ะบบเครื่�อข%ายคอมพิ'ว้เต้อรื่) ที่� ผู้��จ้�ดการื่ฐานข�อม�ลสืามารื่ถึปรื่�บปรื่0งฐานข�อม�ลให�ที่�นสืม�ย และผู้��ใช้�สืามารื่ถึเข�าถึ�งได�ต้ลอดเว้ลา ซึ่� งในปAจ้จ้0บ�นจ้ะให�บรื่'การื่ผู้%านที่างอ'นเที่อรื่)เน4ต้

ปรื่ะเภทข้องฐานข้�อมื%ลแบ�งต่ามื เน�/อหาสืารื่สืนเทศท!�ให�บรื่0การื่แบ�งเป2น 2

ปรื่ะเภท ได�แก�• 1. ฐานข้�อมื%ลบรื่รื่ณ์าน�กรื่มื หมายถึ�ง ฐานข�อม�ลที่� ให�สืารื่สืนเที่ศที่าง

บรื่รื่ณาน0กรื่ม เช้%น ช้� อผู้��แต้%ง ช้� อเรื่� อง แหล%งผู้ล'ต้ และอาจ้ม�สืารื่ะสื�งเขป เพิ� อแนะน3าผู้��ค�นคว้�าให�ไปอ%านรื่ายละเอ�ยดจ้ากต้�นฉีบ�บจ้รื่'ง ได�แก% ฐานข�อม�ลโอแพิค (OPAC) ของห�องสืม0ด ฐานข�อม�ล TIAC ให�ข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม และสืารื่ะสื�งเขปของว้'ที่ยาน'พินธิ)ไที่ย ฐานข�อม�ล DAO ให�ข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม และสืารื่ะสื�งเขปของว้'ที่ยาน'พินธิ)ต้%างปรื่ะเที่ศ หรื่�อ ฐานข�อม�ล ERIC ให�ข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม และสืารื่ะสื�งเขปของหน�งสื�อ และบที่คว้ามจ้ากว้ารื่สืารื่ด�านการื่ศ�กษา เป,นต้�น

2. ฐานข้�อมื%ลเน�/อหาฉบ*บเต่)มื หมายถึ�ง ฐานข�อม�ลที่� ให�สืารื่สืนเที่ศครื่บถึ�ว้นเช้%นเด�ยว้เหม�อนต้�นฉีบ�บ เช้%น ฐานข�อม�ล IEEE/IEE และ ACM เป,นฐานข�อม�ลฉีบ�บเต้4มของบที่คว้ามจ้ากว้ารื่สืารื่ น'ต้ยสืารื่ รื่ายงานการื่ปรื่ะช้0มคว้ามก�าว้หน�าที่างสืาขาว้'ช้าว้'ศว้กรื่รื่มไฟิฟิ>า และอ'เล4กที่รื่อน'กสื) คอมพิ'ว้เต้อรื่) และเที่คโนโลย�สืารื่สืนเที่ศ เป,นต้�น

ต่*วอย�างฐานข้�อมื%ลอ0เล)กทรื่อน0กสื� เพื่��อการื่สื�บค�นข้�อมื%ลออนไลน�ต่�างปรื่ะเทศ

• 1. Science Direct

ฐานข�อม�ลบที่คว้ามว้ารื่สืารื่อ'เล4กที่รื่อน'กสื)ใน 24 สืาขาว้'ช้า ได�แก% ว้'ที่ยาศาสืต้รื่) และเที่คโนโลย� ว้'ที่ยาศาสืต้รื่)สื0ขภาพิ การื่แพิที่ย) สื�งคมศาสืต้รื่) และมน0ษยศาสืต้รื่) จ้3านว้น 1,800 ช้� อของสื3าน�กพิ'มพิ) Elsevier science, Academic Press และสื3าน�กพิ'มพิ)อ� นๆ รื่ว้มที่�1งว้ารื่สืารื่ว้'จ้ารื่ณ) (Reviews) จ้3านว้นกว้%า 6.2 ล�านรื่ะเบ�ยน สืามารื่ถึเข�าถึ�งฉีบ�บเต้4มได�เก�อบที่0กช้� อ ต้�1งแต้%ป2 1995 – ปAจ้จ้0บ�น สืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://www.sciencedirect.com/

• 2. IEEE/IEE Electronic Library (IEL) ฐานข�อม�ลเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มที่างด�านสืาขาว้'ช้าว้'ศว้กรื่รื่มไฟิฟิ>า ว้'ที่ยาการื่คอมพิ'ว้เต้อรื่) และสืาขาว้'ช้าที่� เก� ยว้ข�อง เช้%น Computer Science, Acoustics, Aerospace, Engineering Education, Industrial Engineering, Remote Sensing, Transportation ม�เอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มของว้ารื่สืารื่ น'ต้ยสืารื่ รื่ายงานคว้ามก�าว้หน�า เอกสืารื่การื่ปรื่ะช้0ม และเอกสืารื่มาต้รื่ฐานของ The Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) และ Institute of Electrical Engineering (IEE) จ้3านว้นไม%น�อยกว้%า 1 ล�านรื่ายการื่ (Documents) ต้�1งแต้%ป2 1988 – ปAจ้จ้0บ�น ม�การื่ปรื่�บปรื่0งเน�1อหาอย%างน�อยเด�อนละหน� งครื่�1ง แสืดงผู้ลเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มในรื่�ป PDF File สืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://www.ieee.org/ieeexplore/

• 3. ProQuest Dissertations & Theses – A&I ฐานข�อม�ลสืารื่ะสื�งเขปว้'ที่ยาน'พินธิ)รื่ะด�บปรื่'ญ่ญ่าเอก และปรื่'ญ่ญ่าโที่ ของสืถึาบ�นการื่ศ�กษาที่� ได�รื่�บการื่รื่�บรื่องจ้ากปรื่ะเที่ศสืหรื่�ฐอเมรื่'กา และแคนาดา รื่ว้มถึ�งสืถึาบ�นการื่ศ�กษาจ้ากที่ว้�ปย0โรื่ป ออสืเต้รื่เล�ย เอเช้�ย และแอฟิรื่'กา มากกว้%า 1,000 แห%ง ม�สืารื่ะสื�งเขปว้'ที่ยาน'พินธิ)ไม%น�อยกว้%า 1.7 ล�านรื่ายการื่ (Entries) ม�แสืดงผู้ลการื่เพิ' มสืารื่ะสื�งเขปว้'ที่ยาน'พินธิ)อย%างน�อย 55,000 รื่ายการื่ (Title) ต้%อป2 สืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://wwwlib.umi.com/dissertations

• 4. ACM Digital Library ฐานข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม สืารื่ะสื�งเขป และเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มด�านว้'ที่ยาการื่คอมพิ'ว้เต้อรื่) และเที่คโนโลย�สืารื่สืนเที่ศ จ้ากบที่คว้ามฉีบ�บเต้4มของว้ารื่สืารื่ น'ต้ยสืารื่ รื่ายงานคว้ามก�าว้หน�า เอกสืารื่การื่ปรื่ะช้0ม และข%าว้สืารื่ไม%น�อยกว้%า 325 ช้� อ ที่� ต้�พิ'มพิ)โดย Association for Computing Machinery (ACM) ต้�1งแต้%ป2 1985 – ปAจ้จ้0บ�น ม�การื่ปรื่�บปรื่0งเน�1อหาอย%างน�อยเด�อนละหน� งครื่�1ง แสืดงผู้ลเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มในรื่�ป PDF File สืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://www.acm.org/

• 5. Lixis.com and Nexis.com ฐานข�อม�ลเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มที่างด�านกฎหมาย ที่รื่�พิย)สื'นที่างปAญ่ญ่า ข%าว้ ธิ0รื่ก'จ้ของสืหรื่�ฐอเมรื่'การื่ และปรื่ะเที่ศอ� นๆ ต้�1งแต้%ป2 1980 – ปAจ้จ้0บ�น ปรื่ะกอบด�ว้ยฐานข�อม�ลย%อย 2 ฐานข�อม�ล ค�อ Lexis.com เป,นฐานข�อม�ลที่างด�านกฎหมายของสืหรื่�ฐอเมรื่'กา กฎหมายรื่ะหว้%างปรื่ะเที่ศ และค3าพิ'พิากษาสื�งสื0ดของสืหรื่�ฐอเมรื่'กา ม�เอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มไม%น�อยกว้%า 3.5 ล�านรื่ายการื่ (Documents) และ Nexis.com เป,นฐานข�อม�ลที่างบรื่'การื่ธิ0รื่ก'จ้ และการื่จ้�ดการื่ ข%าว้ แหล%งข�อม�ลธิ0รื่ก'จ้ ธิ0รื่ก'จ้การื่เง'น หน�งสื�อพิ'มพิ)ที่�องถึ' น ม�เอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มไม%น�อยกว้%า 4.1 ล�านรื่ายการื่ (Docuemtns) แสืดงผู้ลในรื่�ป Texthtml ม�การื่ปรื่�บปรื่0งเน�1อหาอย%างน�อยเด�อนละหน� งครื่�1ง สืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://www.lexisnexis.com/th/

• 6. H.W.Wilson ฐานข�อม�ลด�ช้น�สืารื่ะสื�งเขป และเอกสืารื่ฉีบ�บเต้4มจ้ากบที่คว้ามว้ารื่สืารื่ไม%น�อยกว้%า 1,800 ช้� อเรื่� องครื่อบคล0มที่0กสืาขาว้'ช้า ได�แก% ว้'ที่ยาศาสืต้รื่)ปรื่ะย0กต้) และเที่คโนโลย� ช้�ว้ว้'ที่ยา และการื่เกษต้รื่ ศ'ลปะ ธิ0รื่ก'จ้ การื่ศ�กษา มน0ษยศาสืต้รื่) กฎหมาย บรื่รื่ณารื่�กษศาสืต้รื่) และสืารื่สืนเที่ศ สื�งคมศาสืต้รื่) และสืาขาว้'ช้าอ� นๆ เช้%น เคม� ช้�ว้ะ ฟิ@สื'กสื) ดารื่าศาสืต้รื่) สื' งแว้ดล�อม สื�ต้ว้ศาสืต้รื่) และสืารื่สืนเที่ศ สื�งคมศาสืต้รื่) และสืาขาว้'ช้าอ� นๆ เช้%น เคม� ช้�ว้ะ ฟิ@สื'กสื) ดารื่าศาสืต้รื่) สื' งแว้ดล�อม สื�ต้ว้ศาสืต้รื่) และสื�นที่นาการื่ ฯลฯ ต้�1งแต้%ป2 ค.ศ.1995 – ปAจ้จ้0บ�น แสืดงผู้ลในรื่�ป PDF และสืารื่สืนเที่ศ สื�งคมศาสืต้รื่) และสืาขาว้'ช้าอ� นๆ เช้%น เคม� ช้�ว้ะ ฟิ@สื'กสื) ดารื่าศาสืต้รื่) สื' งแว้ดล�อม สื�ต้ว้ศาสืต้รื่) และสื�นที่นาการื่ ฯลฯ ต้�1งแต้%ป2 ค.ศ.1995 – ปAจ้จ้0บ�น แสืดงผู้ลในรื่�ป PDF File และ Text Html ม�การื่ปรื่�บปรื่0งเน�1อหาอย%างน�อยเด�อนละครื่�1งสืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://vnweb.hwwilsonweb.com/hww/jumpstart.jhtml

• 7. ISI Web of Science ผู้ล'ต้โดยบรื่'ษ�ที่ Thomson Corporation เป,นฐานข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม และสืารื่ะสื�งเขป ครื่อบคล0มสืาขาว้'ช้าหล�ก ค�อ ว้'ที่ยาศาสืต้รื่) สื�งคมศาสืต้รื่) และมาน0ษยว้'ที่ยา ปรื่ะกอบด�ว้ยฐานข�อม�ลย%อยด�านการื่อ�างอ'งผู้ลงานต้�พิ'มพิ)ว้'ที่ยาศาสืต้รื่) และเที่คโนโลย�ที่0กสืาขาว้'ช้า (Science citations, Social Science citation และ Arts & Humanities citation) จ้ากว้ารื่สืารื่ไม%น�อยกว้%า 8,500 ช้� อ ม�ข�อม�ลไม%น�อยกว้%า 1.1 ล�านรื่ะเบ�ยน (Records) ต้�1งแต้%ป2 2001 – ปAจ้จ้0บ�น ม�ข�อม�ลจ้3านว้นกว้%า 1.1 ล�านรื่ะเบ�ยน แสืดงผู้ลในรื่�ป text html ม�การื่ปรื่�บปรื่0งเน�1อหาอย%างน�อยเด�อนละหน� งครื่�1งสืามารื่ถึเข�าใช้�บรื่'การื่ได�ที่� เว้4บไซึ่ต้) http://isiknowlegde.com

8. eBooks เป,นการื่ให�บรื่'การื่หน�งสื�อ และว้'ที่ยาน'พินธิ)อ'เล4กที่รื่อน'กสื) เพิ� ออ3านว้ยคว้ามสืะดว้กในการื่ใช้�บรื่'การื่หน�งสื�ออ'เล4กที่รื่อน'กสื) โดยไม%จ้3าเป,นต้�องเด'นที่างไปย�มหน�งสื�อที่� ห�องสืม0ดสืามารื่ถึสื�บค�น และใช้�งานหน�งสื�อเล%มที่� ต้�องการื่ได�ผู้%านเครื่�อข%ายสืารื่สืนเที่ศ เพิ� อพิ�ฒนาการื่ศ�กษา UniNet สื3าน�กงานคณะกรื่รื่มการื่การื่อ0ดมศ�กษา ปAจ้จ้0บ�นม�หน�งสื�อที่� ให�บรื่'การื่อย�%จ้3านว้น 14,470 รื่ายการื่ ปรื่ะกอบด�ว้ย หน�งสื�ออ'เล4กที่รื่อน'กสื) ล'ขสื'ที่ธิ'Eของ SpringerLink จ้3านว้น 1,528 รื่ายการื่ สืามารื่ถึใช้�งานได�ที่� URL: http://ebooks.springerlink.com/ ว้'ที่ยาน'พินธิ)อ'เล4กที่รื่อน'กสื) Dissertation Fulltext จ้3านว้น 3,850 รื่ายการื่สืามารื่ถึใช้�งานได�ที่� URL: http://ebook.thailis.or.th/ หน�งสื�ออ'เล4กที่รื่อน'กสื) ล'ขสื'ที่ธิ'Eของ NetLibrary จ้3านว้น 5,962 รื่ายการื่ และหน�งสื�อ Publicly accessible eBooks จ้3านว้น 3,400 รื่ายการื่ สืามารื่ถึใช้�งานได�ที่� URL: http://www.netlibrary.com/

ฐานข้�อมื%ลอ0เล)กทรื่อน0กสื�2• 2.2.3 CD-ROM โดยที่� ว้ไปม�กใช้� CD-ROM เป,นเครื่� องม�อที่� ใช้�สื�บค�น

ฐานข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม (Bibliographic database) และหรื่�อข�อม�ลเน�1อหาเต้4ม (Fulltext) สื%ว้นมากจ้ะเป,นบที่คว้ามว้ารื่สืารื่ภาษาต้%างปรื่ะเที่ศ รื่ายงานการื่ปรื่ะช้0มที่างว้'ช้าการื่ รื่ายงานการื่ว้'จ้�ย บที่ว้'จ้ารื่ณ)หน�งสื�อหรื่�อสื' งพิ'มพิ)อ� นๆที่� เป,นภาษาต้%างปรื่ะเที่ศ สื%ว้นมากซึ่�ด�-รื่อม 1 ช้� อม�กรื่ว้บรื่ว้มข�อม�ลเน�นเฉีพิาะที่างใดที่างหน� ง เช้%น Agricola รื่ว้บรื่ว้มข�อม�ลที่างด�านการื่เกษต้รื่ COMPENDEX Plus รื่ว้บรื่ว้มข�อม�ลด�านว้'ศว้กรื่รื่มศาสืต้รื่) ABI/INFORM รื่ว้บรื่ว้มข�อม�ลในสืาขาธิ0รื่ก'จ้ การื่จ้�ดการื่ฯลฯ ERIC รื่ว้มรื่ว้มข�อม�ลในสืาขาการื่ศ�กษา เป,นต้�น ซึ่� งแต้%เด'มฐานข�อม�ลซึ่�ด�-รื่อมให�บรื่'การื่เฉีพิาะในรื่�ปของแผู้%นซึ่�ด� –รื่อมเที่%าน�1น แต้%ในปAจ้จ้0บ�นม�ผู้��ผู้ล'ต้บางรื่ายได� ให�บรื่'การื่ออนไลน)ผู้%านเครื่�อข%ายอ'นเต้อรื่)เน4ต้ด�ว้ย ซึ่� งเป,นการื่อ3านว้ยคว้ามสืะดว้กในการื่สื�บค�นข�อม�ลอ�กที่างหน� ง

3.2 การื่สื�บค�น CD-ROM และฐานข้�อมื%ลออนไลน�

• 1) ว้'เครื่าะห)เรื่� องที่� ต้�องการื่สื�บค�นและก3าหนดค3าสื3าค�ญ่เพิ� อใช้�ในการื่ค�น การื่ว้'เครื่าะห)เรื่� องที่� ต้�องการื่สื�บค�นค�อ ผู้��ใช้�ต้�องรื่� �ว้%าต้�องการื่ข�อม�ลในเรื่� องใด แล�ว้จ้�งก3าหนดเรื่� องที่� ต้�องการื่ค�นเป,นค3าสื3าค�ญ่ในการื่สื�บค�น

2) เล�อกค�นจ้ากฐานข�อม�ลที่� เหมาะสืม ผู้��ใช้�คว้รื่ที่รื่าบว้%าเรื่� องที่� สื�บค�นเป,นเรื่� องในสืาขาใดเล�อกฐานข�อม�ลให�ต้รื่งหรื่�อใกล�เค�ยงก�บสืาขาว้'ช้าที่� สื�บค�น เพิ� อช้%ว้ยให�ได�ผู้ลการื่สื�บค�นที่� ต้รื่งก�บคว้ามต้�องการื่

3) ลงม�อสื�บค�น การื่สื�บค�นโดยใช้�ฐานข�อม�ลซึ่�ด� – รื่อม โดยที่� ว้ไปสืามารื่ถึสื�บค�นได� 2 ว้'ธิ� ค�อ การื่ใช้�เมน�ในการื่สื�บค�น และการื่สื�บค�นโดยการื่พิ'มพิ)ค3าสื� ง การื่สื�บค�นโดยใช้�ค3าสื� ง ผู้��ใช้�จ้3าเป,นต้�องศ�กษาค3าสื� งต้%าง ๆ ในการื่สื�บค�น โดยฐานข�อม�ลสื3าเรื่4จ้รื่�ปแต้%ละฐานที่� จ้�ดที่3าโดยบรื่'ษ�ที่ที่� แต้กต้%างก�น ม�กม�ว้'ธิ�การื่สื�บค�นที่� แต้กต้%างก�นด�ว้ย

• 4) แสืดงผู้ลการื่สื�บค�น เม� อผู้��ใช้�สื�บค�นได�ปรื่'มาณรื่ายการื่ที่� พิอเพิ�ยงก�บคว้ามต้�องการื่แล�ว้สืามารื่ถึแสืดงผู้ลรื่ายการื่ที่� สื�บค�นได� 3 รื่�ปแบบใหญ่% ค�อ

4.1) การื่แสืดงผู้ลแบบเต่)มืรื่%ปแบบ (Full-Text) เป,นการื่แสืดงผู้ลที่0กเขต้ข�อม�ลที่� รื่ายการื่น�1นม�อย�% โดยแต้%ละรื่ายการื่อาจ้ม�จ้3านว้นเขต้ข�อม�ลแต้กต้%างก�นไป

4.2 ) การื่แสืดงผู้ลแบบย�อ เป,นการื่แสืดงผู้ลเฉีพิาะรื่ายการื่ที่างบรื่รื่ณาน0กรื่ม และหรื่�อบที่ค�ดย%อ

4.3) การื่แสืดงผู้ลแบบอ0สืรื่ะ เป,นการื่แสืดงผู้ลที่� ก3าหนดเขต้ข�อม�ลในการื่แสืดงผู้ลโดยต้�ว้ผู้��ใช้�เอง

5) เล�อกรื่ายการื่ท!�ต่รื่งก*บความืต่�องการื่และบ*นท�กผู้ลข้�อมื%ล เป,นการื่เล�อกเฉีพิาะรื่ายการื่ที่� ผู้��ใช้�ต้�องการื่ เรื่�ยกว้%าเป,นการื่ Mark Record เพิ� อให�รื่ะบบที่รื่าบว้%าผู้��ใช้�ต้�องการื่รื่ายการื่ใดบ�างในการื่บ�นที่�กผู้ลออกที่างกรื่ะดาษ

ว0ธี!การื่หาบทความืในวารื่สืารื่ภาษาอ*งกฤษ มื! 2 ล*กษณ์ะ

• เน� องจ้ากฐานข�อม�ลอ�างอ'ง ครื่อบคล0มบที่คว้ามในว้ารื่สืารื่ที่0กสืาขาที่� ต้�พิ'มพิ)ที่� ว้โลก ว้ารื่สืารื่ที่� ม�บที่คว้ามปรื่ากฎอย�% จ้�งม�กจ้ะไม%ม�ในห�องสืม0ด ด�งน�1นว้'ธิ�การื่หาบที่คว้ามในว้ารื่สืารื่ภาษาอ�งกฤษ จ้�งม� 2 ล�กษณะ ด�งน�1

1) ว้ารื่สืารื่ที่� ม�ในห�องสืม0ด น�กศ�กษาต้�องจ้ดช้� อว้ารื่สืารื่ ป2ที่� ฉีบ�บที่� ปรื่ากฏบที่คว้าม เพิ� อไปหาบที่คว้ามอ%าน โดยว้ารื่สืารื่ภาษาอ�งกฤษม�การื่จ้�ดเก4บโดยเรื่�ยงล3าด�บต้�ว้อ�กษรื่ของช้� อว้ารื่สืารื่ต้�1งแต้% A –Z

2) ว้ารื่สืารื่ที่� ไม%ม�ในห�องสืม0ด น�กศ�กษาต้�องต้รื่ว้จ้สือบก%อนว้%าเป,นว้ารื่สืารื่ที่� บอกรื่�บในห�องสืม0ดใด จ้ากน�1นจ้ดช้� อบที่คว้าม ช้� อว้ารื่สืารื่ ป2ที่� ฉีบ�บที่� เพิ� อขอใช้�บรื่'การื่ย�มรื่ะหว้%างห�องสืม0ด

• 2.2.4 เครื่� องม�อสื�บค�นบน Internet จ้ะช้%ว้ยให�การื่เข�าถึ�งสืารื่สืนเที่ศบนอ'นเต้อรื่)เน4ต้เป,นไปได�ต้รื่งต้%อคว้ามต้�องการื่อย%างง%ายและสืะดว้ก ม�อย�% 3 ปรื่ะเภที่ได�แก% นามาน0กรื่ม กลไกการื่สื�บค�น และกลไกการื่สื�บค�นที่� ที่3างานรื่%ว้มก�นหลายกลไก ที่�1งน�1 ผู้��ใช้�ต้�องที่รื่าบ URL (Uniform Resource Locator) หรื่�อที่� อย�%ที่าง Internet ของ Web ที่� ต้�องการื่สื�บค�น เพิ� อใช้�ในในการื่เข�าถึ�ง Web น�1นๆได� รื่ว้มที่�1งให�ข�อม�ลสื� อปรื่ะสืม (Multimedia) ด�ว้ย โดยเฉีพิาะการื่สื�บค�นข�อม�ลพิจ้นาน0กรื่ม สืารื่าน0กรื่ม และดรื่รื่ช้น�ว้ารื่สืารื่

ห�องสืม0ดที่� ที่�นสืม�ยสื%ว้นใหญ่%ในปAจ้จ้0บ�น ม�กจ้�ดบรื่'การื่เครื่� องม�อสื�บค�น สืารื่สืนเที่ศหล�กให�แก%ผู้��ใช้� ค�อ OPAC โดยเฉีพิาะในรื่�ปแบบ WebPac ซึ่� งนอกจ้ากผู้��ใช้�จ้ะสืามารื่ถึสื�บค�นที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศที่� ม�ในห�องสืม0ดแห%งน�1นๆ แล�ว้ ผู้��ใช้�ย�งสืามารื่ถึเข�าถึ�งและสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศอ� นๆได�จ้าก CD-ROM หรื่�อ Search Engines ต้ลอดจ้นสืามารื่ถึสื�บค�นรื่ายการื่ที่รื่�พิยากรื่สืารื่สืนเที่ศที่� ม�ในห�องสืม0ดอ� นๆ โดยผู้%านที่าง WebPac ได�ด�ว้ย

• 1) นามาน0กรื่ม (Directories) เป,นเครื่� องม�อในการื่สื�บค�นที่� รื่ว้บรื่ว้มสืารื่สืนเที่ศบนอ'นเต้อรื่)เน4ต้ และค�ดแยกสืารื่สืนเที่ศเหล%าน�1นออกเป,นกล0%ม ต้ามสืาขาว้'ช้าหรื่�อต้ามหล�กเกณฑ์)ที่� จ้�ดที่3าก3าหนดข�1น การื่สื�บค�นสืามารื่ถึที่3าได�โดยการื่เล�อกกล0%มสืาขาว้'ช้าที่� ต้�องก�บคว้ามต้�องการื่ และเล�อกเรื่� องต้%าง ๆ ต้าม ห�ว้ข�อย%อยที่� นามาน0กรื่มรื่ว้บไว้� เช้%น www.google.com , www.yahoo.com , www.sanook.com เป,นต้�น

2) กลไกการื่สื�บค�น (Search engine) เป,นเครื่� องม�อในการื่สื�บค�นที่� อาศ�ยการื่ที่3างานของโปรื่แกรื่มที่� พิ�ฒนาข�1น โดยโปรื่แกรื่มที่� พิ�ฒนาข�1นที่3าหน�าที่� รื่ว้บรื่ว้มสืารื่สืนเที่ศและสื%งให�โปรื่แกรื่มจ้�ดที่3าดรื่รื่ช้น�จ้�ดที่3าดรื่รื่ช้น�ต้ามที่� กลไกก3าหนด เช้%น ที่3าดรื่รื่ช้น�จ้ากช้� อเรื่� อง หรื่�อช้� อเว้4บไซึ่ด) เป,นต้�น ผู้��สื�บค�นต้�องพิ'มพิ)ค3าค�นของเรื่� องที่� ต้�องการื่สื�บค�นลงในช้%องที่� ก3าหนด จ้ากน�1นกลไกจ้ะที่3าหน�าที่� ค�ดเล�อกสืารื่สืนเที่ศที่� ต้รื่งก�บค3าค�นมาแสืดงผู้ล เช้%น www.google.com , www.yahoo.com , www.metacrawler.com , www.all4one.ocm เป,นต้�น

เน� องจ้ากเครื่� องม�อสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศบนอ'นเต้อรื่)เน4ต้ม�คว้ามหลากหลาย และได�พิ�ฒนาให�ม�เที่คน'คต้%าง ๆ ปรื่ะกอบในกาสื�บค�น เพิ� ออ3านว้ยคว้ามสืะดว้กให�ผู้��สื�บค�นได�รื่�บสืารื่สืนเที่ศที่� ต้รื่งก�บคว้ามต้�องการื่ของผู้��สื�บค�น ซึ่� งผู้��สื�บค�นสืามารื่ถึใช้�เที่คน'คการื่สื�บค�นต้%าง ๆ มาปรื่ะกอบในการื่ค�น เช้%น เที่คน'คต้รื่รื่กบ�ล�น เที่คน'คการื่ต้�ดค3า หรื่�อเที่คน'คการื่ใช้�รื่ห�สืก3าก�บค3าค�น เป,นต้�น ซึ่� งแต้%ละเครื่� องม�อจ้ะม�ว้'ธิ�การื่ใช้�การื่เที่คน'คแต้กต้%างก�น ซึ่� งผู้��สื�บค�นต้�องศ�กษาเพิ' มเต้'มจ้ากค3าแนะน3าซึ่� งในแต้%ละเครื่� องม�อได�ม�การื่อธิ'บายปรื่ะกอบไว้� สื%ว้นข�อม�ลที่� ได�จ้าการื่สื�บค�นอ'นเต้อรื่)เน4ต้ จ้ะได�ข�อม�ลที่0กรื่�ปแบบ ที่�1งข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม ข�อม�ลดรื่รื่ช้น�ว้ารื่สืารื่และสืารื่ะสื�งเขป ข�อม�ลเน�1อหาเต้4มฉีบ�บ และข�อม�ลสื� อปรื่ะสืม ด�งน�1นการื่สื�บค�นอ'นเต้อรื่)เน4ต้จ้�งเป,นที่� น'ยมใช้�ก�นอย%างแพิรื่%หลาย

• http://thaiinfolitaccess.blogspot.com/

• 1.ข�อใดหมายถึ�งเครื่� องม�อสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศ• เครื่� องม�อสื�บค�นที่� บ�นที่�กรื่ายละเอ�ยดของรื่ายการื่

สืารื่สืนเที่ศไว้�ในรื่�ปแบบที่� ผู้��ใช้�ต้�องสื�บค�น• เครื่� องม�อสื�บค�นที่� บ�นที่�กรื่ายละเอ�ยดของรื่ายการื่

สืารื่สืนเที่ศไว้�ในรื่�ปแบบอ'เล4กที่รื่อน'กสื)• เครื่� องม�อและรื่ว้มถึ�งอ0ปกรื่ณ)ต้%างๆที่� อ3านว้ยคว้าม

สืะดว้กแก%ผู้��ใช้�ในการื่สื�บค�นรื่ายการื่สืารื่สืนเที่ศที่� ต้�องการื่ได�อย%างรื่ว้ดเรื่4ว้...

ก

ข

ค

• 2.เครื่� องม�อค�นสืารื่สืนเที่ศจ้3าแนกออกเป,นก� ปรื่ะเภที่

3 ปรื่ะเภที่2 ปรื่ะเภที่..1 ปรื่ะเภที่

ก

ข

ค

• 3. บ�ต้รื่รื่ายการื่จ้�ดอย�%ในเครื่� องม�อสื�บค�นปรื่ะเภที่ใด• เครื่� องม�อสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศด�ว้ยม�อ...• เครื่� องม�อสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศด�ว้ยเที่คโนโลย�• เครื่� องม�อสื�บค�นสืารื่สืนเที่ศด�ว้ยอ'นเต้อรื่)เน4ต้

กข

ค

• 4. ข�อใดเป,นเครื่� องม�อที่� ใช้�สื�บค�นฐานข�อม�ลบรื่รื่ณาน0กรื่ม

• OPAC • CD-ROM..• Online Database

กขค

• 5. ข�อใดกล%าว้ถึ�ง “Search engine”เครื่� องม�อในการื่สื�บค�นที่� อาศ�ยการื่ที่3างานของโปรื่แกรื่มที่�

พิ�ฒนาข�1นที่3าหน�าที่� รื่ว้บรื่ว้มสืารื่สืนเที่ศและสื%งให�โปรื่แกรื่มจ้�ดที่3าดรื่รื่ช้น�ต้ามที่� กลไกก3าหนด...

เครื่� องม�อในการื่สื�บค�นที่� รื่ว้บรื่ว้มสืารื่สืนเที่ศบนอ'นเต้อรื่)เน4ต้ และค�ดแยกสืารื่สืนเที่ศเหล%าน�1นออกเป,นกล0%ม

เครื่� องม�อสื�บค�นบน Internet จ้ะช้%ว้ยให�การื่เข�าถึ�งสืารื่สืนเที่ศบนอ'นเต้อรื่)เน4ต้เป,นไปได�ต้รื่งต้%อคว้ามต้�องการื่อย%างง%ายและสืะดว้ก

ก

ข

ค