Embed Size (px)
Citation preview
Endüstriyel Simbiyoz
Doğadaki simbiyoz kavramının endüstriyel işletmelere uyarlanmasıdır. Canlılar ve endüstriyel sistemler arasındaki simbiyotik ilişkileri ifade eder.
Endüstriyel simbiyozun en temel uygulaması birbirine yakın işletmeler arasında madde (atık, yan ürün, su) ve enerji değişimi ve yeniden kullanılmasıdır.
Türkiye’de Endüstriyel Simbiyoz, Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Şirketi tarafından desteklenen “İskenderun Körfezi’nde Endüstriyel Simbiyoz Projesi” ile gündeme gelmiştir. Projenin uygulama aşaması 2011 – 2014 yıllarında TTGV tarafından yürütülmüş olup hem yerel hem ulusal düzeyde önemli kazanımlar sağlamıştır.
Arka Plan ve Amaç
BEBKA da Türkiye’de yürütülmekte olan endüstriyel simbiyoz faaliyetlerini yakından takip etmiş, 2014-2023 bölge planında da bu yaklaşıma yer vermiştir.
Bursa Eskişehir Bilecik Endüstriyel Simbiyoz Programı, 27 Şubat 2014 tarihinde BEBKA ve TTGV arasında imzalanan “TR41 Düzey 2 Bölgesi’nde Endüstriyel Simbiyoz Uygulamalarının Yaygınlaştırılmasına Yönelik İşbirliği Protokolü” ile başlamıştır.
Programın 2017 yılına kadar devam etmesi öngörülmektedir.
Arka Plan ve Amaç
Programın temel amacı bölgedeki endüstriyel simbiyoz uygulamalarının yaygınlaştırılmasına
yönelik olarak farkındalığın artırılması
bölgesel ve sektörel analizlerin yapılarak mevcut potansiyelin ve stratejinin belirlenmesi
fizibilite çalışmalarının yapılması
iletişim faaliyetlerinin yürütülmesi
endüstriyel simbiyoz uygulamalarının sürdürülebilirliğine ve yaygınlaştırılmasına yönelik altyapının oluşturularak planlanan çalışmaların hayata geçirilmesi
Programın Kapsamı ve Faaliyetler
Fizibilite ve Altyapı Aşaması Sektörel analiz Yerel paydaş analizi ve toplantıları Potansiyel ve strateji belirleme
çalışması Simbiyoz paydaş ağının
oluşturulması Firma görüşmeleri ve sinerji
çalıştayları Sinerji ve simbiyoz ağı yönetimi Veri tabanının oluşturulması Firma ve paydaş simbiyoz ağının
oluşturulması Kapanış Toplantısı
Uygulama ve Sürdürülebilirlik Aşaması Sinerji çıktıları üzerinden firmaların
takibi Firmalar için bağlantıların kurulması,
destek verilmesi Hayata geçen sinerjilerin
raporlanması Bölgesel sürdürülebilirliğe yönelik
faaliyetlerin yürütülmesi Endüstriyel simbiyoza yönelik destek
programlarının oluşturulması
Program iki temel aşamadan meydana gelmektedir:
Gerçekleştirilen Faaliyetler
Sektörel Analiz Çalışmaları
Bölgenin sektörel yapısının incelenmesi her üç ilde firma sayıları ve istihdama göre öne çıkan sanayi sektörleri her üç ildeki sektörlerin çeşitliliği OSB’lerdeki firmaların sektörel dağılımları OSB’lerin bulunduğu ilin/bölgenin sektörel yapısını temsiliyet
durumu bölgede mevcut durumda faaliyette olan kümeler, fikir
aşamasındaki kümeler ve potansiyel kümeler
Ön
e Ç
ıkan
Se
ktö
rler
Stra
tejil
er
Sektörel Analiz Çalışmaları
Bölgenin sektörel yapısının incelenmesi
Sektörel Analiz Çalışmaları
Bölgede firma sayısı ve istihdam bakımından öne çıkan sektör sektörler
Potansiyel ve strateji belirleme çalışması kapsamındaki literatür taraması bu sektörler baz alınarak yürütülmüştür.
Ön
e Ç
ıkan
Se
ktö
rler
Tekstil ürünleri imalatı Motorlu kara taşıtı, römork ve yarı römork
imalatı Mobilya imalatı Kauçuk ve plastik ürünler imalatı Giyim eşyası imalatı Gıda ürünleri imalatı Fabrikasyon metal ürünleri imalatı (makine
ve teçhizatı hariç) Elektirkli teçhizat imalatı Diğer ulaşım araçları imalatı Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin
imalatı Diğer madencilik ve taşocakçılığı Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve
ekipman imalatı Ana metal sanayi
Sektörel Analiz Çalışmaları
OSB’lerin Sektörel Yapısı Aşağıdaki konularda veriler toplanmaya çalışılmıştır; OSB tipi (karma/ihtisas) Büyüklük (alan) Firma sayısı Doluluk oranı Sektörel dağılım Bulunduğu ilin sektörel yapısını temsiliyet durumuna göre öne çıkan OSB’ler;
Bilecik Bursa Eskişehir
• Bilecik 1. Organize Sanayi Bölgesi
• Bozöyük Organize Sanayi Bölgesi
• Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi
• Bursa Organize Sanayi Bölgesi
• Hasanağa Organize Sanayi Bölgesi
• Eskişehir Sanayi Odası Organize Sanayi Bölgesi
Atık Analiz Çalışmaları
Potansiyel belirme çalışması kapsamında bu nitelikteki atıklar baz alınarak literatür taramaları yapılmıştır.
1. Öne çıkan sektörlerden kaynaklanan/kaynaklanabilecek atıkların listesi
(Atık kodlarına göre) 2. Miktar bakımından öne çıkan atıklar
Potansiyel ve Strateji Belirleme Çalışmaları
Sektörel Önceliklendirme İlk odaklanılacak uygulamalar belirlenirken bu sektörlere öncelik verilmesinin program sürecinde ve sonrasında yapılacak faaliyetlerin etkisini artıracağı düşünülmektedir.
Kriter Seti
K1 Öncelikli atıkların ilgili sektörlerden kaynaklanma durumu
K2 Sektörün bölgede önemli bir aktör olması/olmaması
K3 İncelenen sektöre ait bir küme grubu olması/olmaması
K4 İncelenen sektör özelinde bir birlik/Ar-Ge merkezi vb. kuruluş olması/olmaması
K5 Literatürde sektöre ait ES olanaklarının yoğunluğu
K6 İlgili sektörün her üç ilde de yaygın sektörler arasında yer alıp almadığı
Öncelikli Sektörler • Gıda ürünleri imalatı • Diğer metalik olmayan mineral ürünlerin
imalatı • Mobilya imalatı • Tekstil ürünleri imalatı • Diğer madencilik ve taş ocakçılığı • Motorlu kara taşıtı ve diğer ulaşım araçları +Tarım +Hayvancılık
Potansiyel ve Strateji Belirleme Çalışmaları
Öne Çıkan Atıkların Endüstriyel Simbiyoz Potansiyeli Tehlikeli/tehlikesiz atıklar Atıkların değerlendirilme/değerlendirilmeme durumu
-50000
0
50000
100000
150000
200000
250000
-20000 0 20000 40000 60000 80000 100000 120000 140000
Teh
likes
iz A
tık
Mik
tarı
(to
n/y
ıl)
Değerlendirilmeyen Atık Miktarı (ton/yıl)
İmalat Sanayi Atıklarının Endüstriyel Simbiyoz Potansiyeli (Bölge Geneli)
Demir esaslı atıklar ve hurdaları
Endüstriyel atıksu arıtma çamurları
Doğal olarak oluşan mineral atıklar
Karışık metal atıklar
Kağıt ve karton atıklar
Yapı inşaat ve yıkım atıkları
Bitkisel atıklar
Yanma sonucu ortaya çıkan atıklar
Potansiyel ve Strateji Belirleme Çalışmaları Literatürdeki Örnek Çalışmaların/Uygulamaların Derlenmesi
Potansiyel ve Strateji Belirleme Çalışmaları Literatürdeki Örnek Çalışmaların/Uygulamaların Derlenmesi
Atık alış-verişine yönelik endüstriyel simbiyoz olanakları
Diğer endüstriyel simbiyoz olanakları
• Ortak lojistik kullanımı • Ortak insan kaynakları
kullanımı • Ortak Ar-Ge • Ortak eğitim • Ortak atık taşıma, bertaraf
