Content สรุปหัวใจหลัก sm es ไทยก้าวไกลสู่สากล

สารบญ012 บทน�า016 กฎหมายและนโยบายการสงเสรม SMEs

033 กฎหมายและนโยบายการสงเสรม SMEs

ของภาครฐบาล และพฤตกรรมการด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศตนแบบในกลม OECD (ญปน เนเธอรแลนด องกฤษ สหพนธรฐรสเซย และสหรฐอเมรกา)

ของภาครฐบาล และพฤตกรรมการด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศใน ASEAN EconomicCommuni ty +6 (ราชอาณาจกรกมพชา ไทย บรไนดารสซาลาม สาธารณรฐแห งสหภาพพม า สาธารณรฐฟลปปนส มาเลเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐอนโดนเซย สาธารณรฐประชาชนจน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และสาธารณรฐอนเดย)

082 การวเคราะหเปรยบเทยบนโยบายและมาตรการการพฒนา SMEs ระหวางประเทศตนแบบในกล ม OECD กล ม ASEAN Economic Community +6 และประเทศไทย (Benchmarking)

ตอการน�ามาประยกตใชกบ SMEs ประเทศไทย

087 สรปและขอเสนอแนะ

103 บรรณานกรม104 ภาคผนวก105 คณะผจดท�า

0 4 SMEs — Internationalization

บทสรปผบรหาร Executive Summary

ในหลายประเทศ SMEs ถอวา เปนกลไกส�าคญทมบทบาทขบเคลอน เศรษฐกจของประเทศ โดยประเทศไทยเอง มจ�านวน SMEs มากถงรอยละ 99 แต SMEs เหลานสามารถสรางผลตภณฑ มวลรวม ในประเทศ (GDP) ไดเพยงรอยละ 42.35 ของผลตภณฑมวลรวมทงประเทศเทานน ภาครฐบาลจงมนโยบายสงเสรมสนบสนน SMEs ใหมศกยภาพในการด�าเนนธรกจและ สามารถแขงขนได ผานโครงการตางๆ อาท การอบรม การบมเพาะธรกจ การสรางเครอขายผประกอบการ เปนตน เพอพฒนาให SMEs สามารถสรางผลตภณฑ มวลรวมในประเทศ (GDP) ไดมากขน อกทงเปนการเตรยมความพรอมส�าหรบการรวมตวกนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) อยางสมบรณผานแผนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) ในปพ.ศ.2558

จากการรวมตวกนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) SMEs ในประเทศไทยจ�าเปนตองมการเตรยม ความพรอม และปรบตวในการด�าเนนธรกจใหมความเปนสากล (SMEs Internationalization) เพอเขาสตลาดตางประเทศ ทงดานการบรหารจดการ แรงงาน การลงทนในตางประเทศ การเปดสาขา การหาตวแทน และห นสวนในตางประเทศ ตลอดจน การแสวงหาแหล งวตถดบเพอให สามารถแข งขน ในตลาดโลกได อยางยงยน

ส�าหรบภาครฐบาลเองกต องก�าหนดนโยบายและมาตรการ ทเกยวของกบ SMEs ใหมความเหมาะสม และเปนแนวทางปฏบตให SMEs ไทยสามารถด�าเนนธรกจรวมกบนานาชาตได เพอใหเกดการมงส ความเปนสากลหรอ SMEs Internationalization ไดเปนไปใน ทศทางเดยวกน

โดยผลการศกษาวเคราะหกฎหมาย นโยบาย และมาตรการทเกยวของกบ SMEs ของประเทศตนแบบใน OECD (ญปน เนเธอรแลนด องกฤษ สหพนธรฐรสเซย และสหรฐอเมรกา) และ ASEAN +6 (ราชอาณาจกรกมพชา ไทย บรไนดารสซาลาม สาธารณรฐแหง- สหภาพพมา สาธารณรฐฟลปปนส มาเลเซย สาธารณรฐประชาธปไตย- ประชาชนลาว สาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐอนโดนเซย สาธารณรฐประชาชนจน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และสาธารณรฐอนเดย) ท�าใหประเทศไทยไดแนวคดทนาสนใจ และสามารถน�ามาประยกตใชกบ SMEs ไทยใหมความเหมาะสมกบสถานการณทางเศรษฐกจของประเทศ ซงแบงออกเปน 7 ดาน ดงน →

0 5

ดานภาษอากร ประเทศไทยควรน�าแนวทางของประเทศองกฤษ

มาเปนตนแบบในการใหสทธพเศษทางภาษอากรแก SMEs โดยก�าหนดระยะเวลาทเหมาะสมในการยกเวนการเกบภาษเงนไดนตบคคล ซงเปนการชวยเพมศกยภาพ ในการด�าเนนธรกจในระยะแรกใหแก SMEs ของไทย และยงเปนการเพม เงนทนหมนเวยนในธรกจ นอกจากนประเทศไทยควรน�าตนแบบนโยบายการหกลดหยอนภาษอากรของประเทศญปน มาปรบใชเปนมาตรการเสรมกบนโยบายการยกเวนภาษอากรตามชวงเวลาทเหมาะสม อนจะเปนการสงเสรม SMEs ใหมโอกาสและศกยภาพในการด�าเนนธรกจมากยงขน

ดานสงเสรมงานวจยและพฒนาส�าหรบประเทศไทย แมว ามหน วยงานท

ชวยเหลอและใหการสนบสนนดานการท�าวจย และพฒนาอยเปนจ�านวนมาก เชน ศนยเทคโนโลย อ เ ล กทรอนกส และคอมพว เตอร แห งชาต ส�านกงานนวตกรรมแหงชาต และศนยวจยตางๆในมหาวทยาลย เปนตน แตเมอเปรยบเทยบกบมาตรการของประเทศเกาหลใตแลวจะเหนไดวา หากประเทศไทยมการจดท�าเปนโครงการอยางประเทศเกาหลใตทไดจดท�าเปนโครงการใหญทมลกษณะเปนศนยกลาง โดยประกอบดวยหนวยงานรวม หลายหนวยงานทด�าเนนการเปนไปในระบบเดยวกน ตลอดจนมการก�าหนดโครงการทเน นเฉพาะ ไปทการพฒนาและวจยแลวนนกจะเปนการสราง ผลลพธ ท เป นรปธรรมมากกว าการส งเสรม การพฒนาและว จ ยแบบไม มการรวมศนย อนจะท�าใหนโยบายดานการสงเสรมการวจยและพฒนาของไทยไมโดดเดนและไดผลมากเทาทควร

ดงนน หากเปนไปไดควรมหนวยงานกลางจากภาครฐบาลทด�าเนนการจดท�าโครงการขน พรอมทง จดสรรทนสนบสนนและเปนผ ประสานงานกบ หนวยงาน องคกร และสถาบนวจยตางๆ ใหเขารวมในโครงการทจดท�าดงกลาวเพอใหเกดการพฒนาทมลกษณะเปนไปในแนวทางเดยวกนทงประเทศ และสรางใหเกดผลลพธทเปนประโยชนกบ SMEs ตลอดจนเกดการพฒนาประเทศในภาพรวม

โดยประเทศไทยควรจะพจารณาการสงเสรมให SMEs ไดเลงเหนความส�าคญและมโอกาสใน การใชประโยชนจากการวจยและพฒนากบการผลตสนคาหรอบรการใหมๆ ทใชเทคโนโลยขนสงหรอนวตกรรมใหมๆ ดวยการสรางแรงจงใจจากการเพม สดสวนในการหกคาใชจายของ SMEs ทใชไป กบการวจยและพฒนาดงเชนมาตรการของประเทศองกฤษ โดยเฉพาะประเทศในภมภาคยโรปหลายประเทศ เชน เนเธอรแลนด กไดมการใช มาตรการดงกลาวนเพอเปนการกระต นใหเกดการวจยและพฒนายงขนเพราะนอกจากจะเกดประโยชนแกผประกอบการในการสรางผลตภณฑใหม เ ข า ส ตลาดแล วย ง เป นการช วยยกระ ดบ การพฒนาประเทศอกดวย

การจดตงศนยบรการขององคกรสงเสรม SMEs ในเมองตางๆ

ปจจยทถอวามความส�าคญอยางยงในการสงเสรมและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม คอการม หนวยงานกลางทมภารกจในการดแลวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมโดยตรง ท�าหนาทน�านโยบายในการพฒนา SMEs มาด�าเนนการในทางปฏบต และเปนหนวยงานทด�าเนนการประสานความรวมมอระหวางหนวยงาน ตางๆ ทเกยวของ เพอใหเกดการขยายการใหบรการตางๆ ตลอดจนความชวยเหลอแก SMEs อยางทวถงทงประเทศ

นอกจากนควรใหความชวยเหลอและพฒนา SMEs ตามความตองการในแตละทองถน เพอการพฒนา ทตรงความตองการและสรางการพฒนาทยงยน โดยเมอ พจารณาจากการวางระบบองค กรทท� าหน าท ในการสนบสนน SMEs ของประเทศตนแบบแลวจะเหนไดวาประเทศไทยควรมหนวยงานกลางตงอย ท กรงเทพมหานคร และมหนวยงานสาขายอยอย ใน ตางจงหวดเพอใหการสงเสรม SMEs กระจายอยางทวถง ท งประเทศ และควรมการจดต งศนย อบรมด านตางๆ รวมทงการใหค�าปรกษาในแตละสาขาเพมเตม โดยอกทางเลอกหนงคอการรวมมอกบมหาวทยาลยตางๆ ทมความเชยวชาญในสาขานนๆ ในการชวยจดฝกอบรมและใหค�าปรกษาแก SMEs

SMEs2

SMEs2


การบมเพาะธรกจส�าหรบประเทศไทยไดด�าเนนการดงกลาวคอ

มการจดตงหนวยงานกลางทมความเชยวชาญเฉพาะเพอเปนแหลงรวบรวมความรและท�าหนาท ดแลใหเกดการบมเพาะ การสงเสรม และการพฒนา SMEs ใหเปนไปในทศทางเดยวกน ตลอดจน ใหความชวยเหลอโดยการใหค�าแนะน�าในการด�าเนนธรกจแกวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

การจดตงศนยบ มเพาะขนในมหาวทยาลย ตางๆ เชอมโยงกบหนวยงานทมหน าทและ ความเชยวชาญเฉพาะในการด�าเนนการสงเสรมและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม เชน ดาน Entrepreneurship และหนวยงานทรบผดชอบนโยบายดาน SMEs เชน ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ทงนเพอให การบมเพาะผประกอบการในแตละปเปนไปตาม แผนแมบท แผนปฏบตการ รวมถงใหสอดคลองกบ ธรกจแตละประเภท (Sector) ทศทางหลกของประเทศ (Priority) และระบบเศรษฐกจในภาพรวม โดยหากมการรวมมอกนระหวาง SMEs และสถาบนการศกษาตางๆ กจะเปนผลใหการบมเพาะวสาหกจนนมประสทธผลมากยงขน

ส�าหรบมาตรการในการจดตงและด�าเนนการศนยบมเพาะทพจารณาแลววาเปนประโยชนกบประเทศไทยได คอ นโยบายของประเทศเกาหลใต กลาวคอ ประเทศเกาหลใตมนโยบายในการสรางธรกจใหมหรอทเรยกวา “โครงการ Biz-Start-ups” เพอกระตนใหเกดกจกรรมใหมๆ ทางเศรษฐกจ โดยประกอบดวยการจดตงศนยบมเพาะธรกจ ทงในมหาวทยาลยและสถาบนวจยตางๆ การมหลกสตรส�าหรบการเรมตนธรกจ (Start-Up Course) เพอใหความรแกผทตองการเปนเจาของกจการ และ การมชมรมผประกอบการ (Entrepreneur Club) เพอเปนการขยายขอบเขตของมาตรการสราง ธรกจใหม ดวยการใชเครอขายเดยวกนทงสามโครงการ คอ การรวมมอกบมหาวทยาลยและสถาบนวจยตางๆ ท�าใหโอกาสในการพฒนาศกยภาพผประกอบการใหมและธรกจใหมมจ�านวนและประสทธผลมากขน

การเขาสตลาดตางประเทศการส ง เสรมให วสาหกจขนาดกลางและ

ขนาดยอมมการสงออกสนคาและบรการไปยง ต างประเทศนน เป นส งท ท าทายอย างมาก โดยประเทศตนแบบทงสามประเทศ (สหรฐอเมรกา องกฤษ และญปน) ตางใหความส�าคญในการเตรยม ความพรอมในดานตางๆ แก SMEs ในการสนบสนนดานการสงออก ตงแตการใหสนเชอเพอการสงออก การ เตร ยมความพร อมให ผ ป ระกอบการ การใหความรในเรองการท�าการตลาดตางประเทศ การชวยเหลอในทกดานทเกยวกบการพฒนาศกยภาพ รวมถงการแนะน�าตลาดทมความเปนไปได ใหแก SMEs เปนตน โดยมหนวยงานกลางทดแล โดยตรงแบบเบดเสรจท งระบบ (หนวยงานซ งประกอบด วยโครงการย อยๆ ทต างกน ภายในมาตรการหลกเดยวกนและตงอยบนฐาน การเรมตนดแลชวยเหลอและพฒนาไปตลอด ทงวงจร) และมมาตรการเฉพาะ

โดยมาตรการดงกลาวเป นประโยชนมากส�าหรบผประกอบธรกจขนาดกลางและขนาดยอม ของประเทศไทย เพราะเปนรปแบบการใหบรการ ชวยเหลอและมการสนบสนนการสงออกธรกจ แบบครบวงจรตงแตเรมตน มหนวยงานหลก ทรบผดชอบในการชวยเหลอและพฒนา SMEs ทงดานการสงออก การใหสนเชอ การใหความรเรอง การท�าการตลาดในตางประเทศ การฝกอบรม ด านการขยายตลาดในแต ละประเทศ รวมทงการแนะน�าตลาดทมความเปนไปไดให แก วสาหกจขนาดกลางและขนาดย อมของไทย ซงช วยให ผ ประกอบการทต องการส งสนค า และบรการไปยงตลาดตางประเทศไดมชองทาง การพฒนาทรวดเรวยงขน

0 7

ธรกจสเขยวการท�าธรกจสเขยว หรอ Go Green นนเปนนโยบายใหมทหลายประเทศทวโลกใหความสนใจ โดยเฉพาะอยางยง

ประเทศในแถบยโรปและญปน โดยเนนทการออกนโยบายสนบสนน รณรงคใหลดและประหยดการใชพลงงาน การด�าเนนธรกจทเปนมตรกบสงแวดลอมมากยงขน ยกตวอยางเชน ประเทศองกฤษมการจดตงโครงการ Green Deal ซงเรมด�าเนนการเมอปพ.ศ.2553 ทรณรงค และด�าเนนการใหภาคประชาชนรวมถงภาคธรกจตางๆ รวมกนประหยด พลงงานและรกษาสงแวดลอม ประเทศญปนมมาตรการชดเจน และเปนรปธรรมในการสนบสนนการท�าธรกจ สเขยว โดยใชมาตรการทางภาษเขามาเปนสงกระตนใหมการค�านงถงการใชพลงงานและรกษาสงแวดลอม โดยการใหหกคาเสอมในอตราพเศษรอยละ 30 หรอผเสยภาษจะเลอกทจะไดภาษคนรอยละ 7 กได เปนตน

ส�าหรบประเทศไทยไดด�าเนนโครงการอตสาหกรรมสเขยว (Green Industry) โดยกระทรวงอตสาหกรรม เพอให สถานประกอบการทวประเทศใสใจในการด�าเนนธรกจทเปนมตรตอสงแวดลอม และมการพฒนาอยางตอเนอง สการเปน “อตสาหกรรมสเขยว” และมสทธประโยชนตางๆ ใหเมอสามารถด�าเนนไดตามเงอนไข อาท การยกเวนคาธรรมเนยมรายป การยกเวนอากร การยกเวนภาษ เปนตน

การพฒนาดานเทคนค / นวตกรรมใหมประเทศไทยมหนวยงานทงภาครฐบาลและภาคเอกชน

ทท�าหนาทในการคนควาและน�าเทคนคนวตกรรมใหมๆ มาใช แตส�าหรบ SMEs แลวยงไมไดมการน�าเทคโนโลย และนวตกรรมใหมๆ มาใชมากเทาทควร

ดงนนจงควรน�ามาตรการสงเสรม SMEs ดานการน�าเทคโนโลย และนวตกรรมจากประเทศนวซแลนด มาประยกตใช โดยมการสนบสนนทางดานการเงน ในรปแบบการใหบตรก�านลและการใหเงนสนบสนนการวจยเพอสรางนวตกรรมใหม ตลอดจนการสรางใหเยาวชน คนรนใหมทมความคดสรางสรรค และแปลกใหม ใหเขามามสวนรวมในการพฒนานวตกรรมใหมของ SMEs

โดยรฐบาลของประเทศนวซแลนดมโครงการสนบสนน และสรางนกศกษาทมความสามารถในการท�าธรกจ ใหเขารวมโครงการฝกงานในเรองการศกษาวจยและพฒนา ผลตภณฑในกจการทไดรบเงนสนบสนน และมโครงการ น�านกศกษาทจบการศกษาเข ามาฝ กงานกบบรษท ทตองการขยายการวจยและพฒนาผลตภณฑดานนวตกรรมและความสามารถในการท�าการคาพาณชย ซงนกศกษา ทเขารวมโครงการตองจบการศกษาในดานทเกยวของกบ วทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม การออกแบบ และ

การตลาด โดย MSI (Ministry of Science and Innova-tion) จะใหการสนบสนนโดยจายคาจางนกศกษาจบใหม เปนจ�านวนครงหนงของคาจางแตไมเกน 60,000 ดอลลาร สหรฐฯ ตอป

ส�าหรบประเทศไทยควรน�ามาตรการดงกลาวมาปรบใชกบเยาวชนรนใหมทมศกยภาพในดานการออกแบบและความคดสรางสรรค ทงนเพอเปนการเพมศกยภาพในการแขงขนของ SMEs และสงเสรมใหนกศกษาตลอดจนเยาวชนไดมโอกาสในการปฏบตงานจรงและรจกการใชความคดสรางสรรคทมเพอสรางใหเกดนวตกรรมและเทคโนโลยใหมแกประเทศชาต

ส�าหรบในดานของ SMEs Internationalization หรอการน�าพา SMEs สระดบสากลอยางมมาตรฐาน ทงในลกษณะของการตงรบคแขงทจะเขามาแขงขน ภายในประเทศหรอการรกส ตลาดต างประเทศ ทงในภาคการคา การผลต และการลงทน เพอเตรยมพรอม ในการแข งขนกบค แข งท งภายในประเทศและ นอกประเทศ ท�าใหสรปรปแบบส�าหรบการน�าพา SMEs สระดบสากล (Models for SMEs Internationalization) ไดเปน 2 โมเดล ไดแก Normal Track Model และ New Track Model แสดงไดดงภาพ


ภาพท 1 โมเดล SMEs Internationalization: Normal Track Model

จากโมเดล SMEs Internationalization: Normal Track Model แสดงกระบวนการผลกดน SMEs ตงแตเรมตนท�าธรกจ ส�าหรบ SMEs ทมศกยภาพปกต ทต องการความมนใจในการด�าเนนธรกจและไม เสยงจนเกนไป และเหมาะสมกบตลาดภายในประเทศมากกวา ซงภาครฐบาลควรใหการสนบสนนอยางคอยเปนคอยไปและเปนขนตอน โดยสามารถแบงออกไดเปน 9 ขนตอน โดยเรมจากการชวยเหลอในการตงตนธรกจและการท�าแผนธรกจ (Business Start-up) ตามดวยการพฒนาศกยภาพผ ประกอบการ (Entrepreneurship) การพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนดและการท�าการตลาด (Branding & Marketing) การชวยใหเขาถงแหลงเงนทน (Financial Support) จากนนจงเขาสขนตอนการลงมอปฏบต เขาสตลาดและการขายจรงในระดบทองถน (Local Market) จนกระทงกาวสการขายในระดบประเทศ (Domestic Market) จนเปนทยอมรบ จากนนจงเปนการเตรยมความพรอมในการเขาสตลาดตางประเทศ (Born Global) ทงดานการบรหารจดการ แรงงาน การลงทนในตางประเทศ ดวยการหาคคาในตางประเทศ หรอการศกษาตลาดผบรโภคในตางประเทศ เพอด�าเนนการคาขายในตางประเทศดวยตนเอง โดยแตละขนตอนมรายละเอยดดงน

การชวยเหลอการตงตนธรกจและการท�าแผนธรกจ (Business Start-up) ภาครฐบาลมการจดตงหนวยงานเพอใหค�าแนะน�า หรออบรมในดานการเขยนแผนธรกจ การจดทะเบยนบรษท การวางแผนดานภาษ การวางแผนการผลตสนคา เปนตน

1

2

3

ก า รพฒนาศ ก ยภ าพขอ งผ ป ร ะกอบก า ร (Entrepreneurship) ภายหลงจากผประกอบการตงตนธรกจแลว ภาครฐบาลมการจดตงหนวยงานชวยพฒนาศกยภาพผประกอบการในดานตางๆ เชน การอบรม ใหความรเพมเตมในดานนวตกรรมใหม การพฒนาผลตภณฑ การเปดตลาดใหมในตางประเทศ การลงทนในตางประเทศ เปนตน

การพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนด และการท�าการตลาด (Branding & Marketing) ผ ป ระกอบการ ได ร บความช วย เห ลอ ในด าน การพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนด และการท�า การตลาด เชน การเชอมโยงผ ประกอบการกบสถาบนวจยพฒนาผลตภณฑ หรอสถาบนการศกษาทมผเชยวชาญในการใหค�าปรกษาดานการตลาดและการสรางแบรนดแกผประกอบการ รวมถงใหความ ชวยเหลอทางดานการเงน เชน การใหคปองนวตกรรมแก ผประกอบการในการเขาไปใชบรการตามสถาบนตางๆ

0 9

7

8

96

4การชวยใหผประกอบการเขาถงแหลงเงนทน (Financial Support)

ภาครฐบาลมการชวยเหลอให SMEs เขาถงแหลงเงนทนเพอเรมตนธรกจหรอขยายกจการ เชน การประสานความรวมมอระหวางสถาบนการเงนกบผประกอบการในการใหสนเชอแก SMEs อยางเปนรปธรรม อาท กองทนตงตวได เปนตน

การเขาส ตลาดตางประเทศ (Born Global) SMEs มกกาวเขาสตลาดตางประเทศดวยการรบผลตสนคาใหกบบรษทในตางประเทศ (OEM) หรอการหาค ค าในตางประเทศ เชน ผจดจ�าหนายหรอรานคาใหญๆ ในตางประเทศ ทงน อาจเกดจากการสงเสรมของภาครฐดวย การจดกจกรรมจบค ทางการคา (Business Matching) การสนบสนนจดแสดงสนค าภายในประเทศและตางประเทศ (Trade Fair) หรอการศกษาตลาดผ บรโภคใน ตางประเทศเพอด�าเนนการคาขายในตางประเทศดวยตวเองจนกระทงยอดการสงออกมปรมาณสงขน (Export Increase)

5การออกวางตลาดเพอจ�าหนายสนคาในระดบทองถน (Local

Market) SMEs สวนใหญ มกเรมตนการขายสนคาในระดบทองถนของตนเองมความช�านาญกอน เชน ระดบต�าบล อ�าเภอ จงหวด หรอภมภาค เปนตน โดยมงเนนทการสรางความรจกและกระตนการซอเปนส�าคญ (Promotion)

การบรรลเปาหมายดวยการเตบ โตของธ รก จอย า งย ง ย น (Reach the Target by Enterprise Growth) การรกษาตลาดในประเทศและตางประเทศใหมนคง ท�ากจกรรมทางการตลาด การรกษายอดขาย การเพมชองทางการขาย การรกษาฐานลกคาเกาดวยการสรางความสมพนธ (CRM) รวมถงการท�าการตลาดเพอสงคม (CSR) จะชวยใหเกดความมนคงเตบโตของธรกจไดอยางยงยน

การกาวเขาสการจ�าหนายสนคาในระดบประเทศ (Domestic Market) หลงจาก SMEs มความช�านาญในตลาดทองถนทตนเองคนเคยแลว มกจะเรมขยายตลาดสระดบประเทศ โดยการมองหาชองทางการจดจ�าหนายทสามารถกระจายสนคาไดครอบคลมทวประเทศ อาท ศนยการคาตางๆ หรอรานสะดวกซอทมสาขากระจายอยทวประเทศ เปนตน จนกระทงมยอดขายสงขน (Domestic Sales Increase) แบรนดเปนทยอมรบและเชอถอในระดบประเทศ ทงนควรสรางระบบการบรหารงานภายในบรษทใหดเปนระบบ (Strengthen Internal company) เสรมสรางศกยภาพทางการแขงขนเตรยมความพรอมใหกบบรษทในการกาวสตลาด ตางประเทศ (Strengthen global competitiveness)

การเกดผลกระทบตอเนองในระดบประเทศ (Snow Ball Effects) ไดแก อตราการจางงานของประเทศทเพมขน (Employment Increase) อตราการลงทนของประเทศเพมขน (Investment Increase) อตราการบรโภคภายในประเทศเพมขน (Consumption Increase) และตามมาดวยการเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมของประเทศ (GDP Growth)


ภาพท 2 โมเดล SMEs Internationalization: New Track Model

จากโมเดล SMEs Internationalization: New Track Model แสดงกระบวนการ ผลกดน SMEs ทมศกยภาพทางธรกจและผประกอบการ โดยเรมตนคดธรกจจากนวตกรรมหรอความคดสรางสรรคทแตกตางจากคแขงขน ซงเปนนวตกรรม ทมความตองการอยในตลาดทงในและตางประเทศ นอกจากน ผประกอบการควรม ศกยภาพในดานความรหรอประสบการณทเกยวกบตลาดตางประเทศพอสมควร SMEs เหลานสามารถขามขนตอนตามกระบวนการปกตไดหลายขนตอน โดยสามารถรวบรดขนตอนในการกาวส SMEs Internationalization ไดโดย แบงออกเปน 4 ขนตอน ดงน →

1 1

การเขาส ตลาดตางประเทศ (Born Global) SMEs เหลานสามารถขามขนเขาส กระบวน- การกาวสตลาดตางประเทศ โดยอาจเปดตลาดในประเทศไปพรอมๆ กน โดยการหาคคาในตางประเทศ เชน ผจดจ�าหนายหรอรานคาใหญๆ ในตางประเทศ ทงนอาจเกดจากการสงเสรมของภาครฐดวยการจดกจกรรมจบคทางการคา (Business Matching) การสนบสนนจดแสดงสนคาภายในประเทศและตางประเทศ (Trade Fair) หรอการหาชองทางการขายพเศษทเฉพาะส�าหรบสนคาประเภทนนๆ ทงน ในระหวางทท�าการโปรโมทสนคาใหเปนทรจกภายในประเทศ กท�าการสงออกไปยงตางประเทศดวย (Domestic Promotion & Export) นอกจากนควรสรางระบบการบรหารงานภายในบรษทใหดเปนระบบ (Strengthen Internal Company) และเสรมสรางศกยภาพทางการแขงขนเตรยมความพรอมใหกบบรษทในการกาวสตลาด ตางประเทศ (Strengthen Global Competitiveness)

การชวยเหลอการตงตนธรกจและการท�าแผนธรกจ (Business Start-up) ภาครฐบาลมการจดตงหนวยงานพเศษเพอดแล SMEs กลมพเศษนโดยเฉพาะ เพอใหค�าแนะน�าหรออบรมในดาน การเขยนแผนธรกจ การจดทะเบยนบรษท การวางแผนดานภาษ การวางแผนการผลตสนคา เปนตน ทงน SMEs ทจะสามารถเขาสระบบ New Track Model ไดจะตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการ 4 ดาน ไดแก ศกยภาพดานเทคโนโลยและนวตกรรม (Technological Capability) ศกยภาพทจะเจรญเตบโตในตลาดทงในและตางประเทศ (Growth Capabil ity) ศกยภาพความรความสามารถของเจาของบรษทเอง (CEO’s Capability) ความมนคงทางดานการเงน (Financial Stability) นอกจากน อาจผานการพจารณาตามกระบวนการ หรอผานการประกวด ดานนวตกรรมและเทคโนโลย โดย SMEs ทผานการคดเลอกจะเขาสกระบวนการสนบสนนของรฐบาล แบบเขมขนและรวดเรวทง 4 ดาน ไมวาจะเปนการใหค�าปรกษา การอบรม หรอการศกษาดงานตางประเทศ SMEs จะไดรบการดแลเปนพเศษในเรองการจดสทธบตรในประเทศและตางประเทศ เนองจากเปนสนคาทมเทคโนโลยและนวตกรรมเขามาเกยวของ

การบรรลเปาหมายดวยการเตบโตของธรกจอยางยงยน (Reach the Target by Enterprise Growth) การรกษาตลาดในประเทศและตางประเทศใหมนคง ท�ากจกรรมทางการตลาด การรกษา ยอดขาย การเพมชองทางการขาย การรกษาฐานลกคาเกาดวยการสรางความสมพนธ (CRM) รวมถงการท�าการตลาดเพอสงคม (CSR) จะชวยใหเกดความมนคงเตบโตของธรกจไดอยางยงยน

การเกดผลกระทบตอเนองในระดบประเทศ (Snow Ball Effects) ไดแก อตราการจางงานของประเทศทเพมขน (Employment Increase) อตราการลงทนของประเทศเพมขน (Investment Increase) อตราการบรโภคภายในประเทศเพมขน (Consumption Increase) และตามมาดวยการเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมของประเทศ (GDP Growth)

ทงนหากมการน�าแนวคดทประสบความส�าเรจของประเทศตนแบบมาประยกตใชกบ SMEs ไทย ไดอยางเหมาะสมแลว จะเปนผลให SMEs ไทยสามารถเตบโตไดอยางมนคง และพฒนาศกยภาพของตนเองขนถงระดบทแขงขนได ทงในระดบภมภาคและระดบโลก ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอม หรอ สสว. ในฐานะทมบทบาทส�าคญในการก�าหนดนโยบายสงเสรมสนบสนน ผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมในประเทศไทย กตองเปนหนวยงานหลกมหนาทรบผดชอบ ในการพฒนาศกยภาพของ SMEs ไทยอยางครบวงจร เพอให SMEs ไทยสามารถเตบโตได อยางสมดลและยงยนและเปนพลงขบเคลอนหลกของเศรษฐกจไทยตอไป

1

2

4

3


ปจจบน ประเทศตางๆ มการยกระดบการพฒนาทางเศรษฐกจ แนวคดในการสงเสรม SMEs ตลอดจนนโยบายและมาตรการในการสงเสรม SMEs ตามลกษณะเฉพาะของแตละประเทศ ไมวาจะเปนแนวคดทางดานธรกจ การผลต การคา การบรการ และการลงทน โดยไมวาจะเปนธรกจขนาดเลก ขนาดกลาง หรอขนาดยอม ทงทประกอบธรกจอยภายในประเทศ หรอ ประกอบธรกจในตางประเทศ ลวนแตหลกไมพนในการเขาไปตดตอ รวมถงเกยวของกบตางชาตหรอทเรยกวา “การเขาสความเปนสากล (Internationalization)”

ภาพท 3 แสดงOverall image of SMEs Internationalization

บทน�าบทท

1

1 3

อยางไรกตามในประเทศไทยยงมความเขาใจทคลาดเคลอนอยหลายประการเกยวกบค�าวา “Internationalization” โดยเฉพาะในประเดนของ SMEs ไทยทมความจ�าเปนในการเตรยมพรอม เพอเขาสการท�าธรกจทเกยวของกบ ตางชาตมากยงขน และเมอประเทศไทยกาวเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) อยางสมบรณในป พ.ศ.2558 ประเทศสมาชกอาเซยนตางตองเปดเสรในภาคการคา ภาคบรการ ภาคการผลต และภาคการลงทนใหกนและกน เปนผลใหเกดการเคลอนยายปจจยการผลตระหวางกน ทงการเคลอนยายเงนทนและแรงงาน ตลอดจนความรวมมอในดานการอ�านวยความสะดวกทางการคาและการลงทน

ประเทศไทยทงภาครฐบาลและภาคเอกชนรวมถงผประกอบการ จงตองเรงปรบตว เพอเพมขดความสามารถ ในการแขงขน ทงในการบรหารจดการ เทคโนโลยการผลต การตลาด ฝมอแรงงาน และการรจกใชประโยชนสงสดจาก การเปดเสรดงกลาว โดยเฉพาะอยางยงการผลกดน SMEs ไทยใหเขาสความเปนผน�าของอาเซยน เพอการกาวส ความเปนนานาชาต หรอ SMEs Internationalization โดยแนวทางการปฏบตครอบคลมไปถงดานตางๆ ดงน

ทงทเปนผช�านาญการเฉพาะทาง แรงงานไรฝมอ การจางทปรกษาชาวตางชาต (Business Alliance Abroad) รวมถงการเปนสมาชกของสมาคมธรกจระหวางประเทศ

การลงทน(Investment)

ทงในลกษณะของการรวมลงทนเปนหนสวนกบตางชาต การผลตสนคาและบรการในประเทศ และการออกไปผลตสนคาและบรการในตางประเทศ

การเรยนรและเขาใจวฒนธรรมในการท�าธรกจระดบสากล

(International Business culture)

เชน การตอบจดหมายธรกจทไดรบทาง E-Mail ภายในวนเดยว

การมผรวมงานเปนชาวตางชาต(Foreign Partner)7

5

การบรหารจดการทเปนระบบสากล

1

การน�าเทคโนโลยการผลตทดกวา

จากตางประเทศเขามาใช

2

การแสวงหาและใชแหลงวตถดบใหม

ทถกกวาหรอดกวา (Source of Raw Material) จากตางประเทศ

3

เชน การเขารวมในงานการแสดงสนคาในตาประเทศ (International Trade Fair) การตงตวแทนจ�าหนายในต างประเทศ การออกไปต งส�านกงานขายในตางประเทศ (Sale Representative Office) เปนตน

การตลาดและการสงออก(Export Market)

4 6

→


ทงนเพอใหผ ประกอบการ SMEs ไทยและ ผทมภารกจความรบผดชอบทเกยวของกบ SMEs ไดมความรความเขาใจในเรอง Internationalization อยางแทจรงจนสามารถปรบตวเขาส ความเปนสากลในการท�าธรกจได ทงในการท�าธรกจภายในประเทศและการท�าธรกจทกาวออกไปสการท�าธรกจ นอกประเทศ ตลอดจนมความพรอมและสามารถแขงขนไดในยคสมยทโลกธรกจอยในระดบสากล

นอกจากนยงเปนการสงเสรม SMEs ไทยใหตระหนกถงการเตรยม ความพรอมเขาส AEC และการสรางใหเกดวสยทศนหลก ในการผลกดน SMEs ไทยใหเข าส ความเปนผ น�าทางธรกจ ในภาคการผลตการคาและการบรการ เพอการเปนศนยกลางของ หวงโซอปทาน (Supply Chain) ของอาเซยน หรอทเรยกวา การมงสความเปนนานาชาต หรอ “SMEs Internationalization” นนเอง

ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ไดศกษาถงจ�านวนวสาหกจในประเทศไทยเมอปพ.ศ.2555 พบวา ประเทศไทยมจ�านวนวสาหกจมากถงรอยละ 99 แต SMEs เหลานสามารถสรางผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) ไดเพยงรอยละ 42.35 ของผลตภณฑมวลรวมทงประเทศเทานน ประเทศไทยจง ตองเรงพฒนาศกยภาพของ SMEs และเสรมสรางขดความสามารถ ให ผ ประกอบการและวสาหกจ ตลอดจนยกระดบประเทศ เขาสความเปนสากล ทงนเพอเปนการเปดโอกาสให SMEs ไทย มชองทางการท�าธรกจไปยงประเทศตางๆ มากขนจนถงระดบทสามารถแขงขนกบนานาประเทศไดทงในภมภาคและในระดบโลก

ภาพท 4 แสดงกลยทธส�าหรบ SMEs Internationalization

ASIAN SMEsSERVICEPROVIDE

NETWORK

REGIONALNETWORKING

& CLUSTERMAPPING

LINKS SMEsรายสาขากบ

GLOBAL SUPPLYCHAIN

SMEsFINANCING

HIGHGROWTHSECTORS

1 5

นอกจากนยงเปนการน�าประเทศไปส การเตบโตอยางรวดเรวและยงยนบนฐานขององคความร ความคดสรางสรรค กระบวนการ ใชนวตกรรม การสรางความเชอมโยงกบเศรษฐกจในภมภาค ดงหลายๆ ประเทศทประสบความส�าเรจในการส งเสรม SMEs มาแล ว ทงในภมภาคเอเชย และภมภาคอนๆ เชน มาเลเซย เวยดนาม ญปน สาธารณรฐประชาชนจน ไตหวน เกาหลใต และประเทศในกลม OECD เชน สหรฐอเมรกา ฝรงเศส สวสเซอรแลนด ซงประเทศเหลานมภาคอตสาหกรรมทแขงแกรง มระบบการบรหารจดการ ในการสนบสนนการพฒนา SMEs ทด สามารถด�าเนนธรกจไดอยางยงยน รวมถงเปนประเทศท SMEs มบทบาทหลกในการสรางการเจรญเตบโต ทางเศรษฐกจ และการพฒนาอตสาหกรรมโดยภาพรวมของประเทศ

หนงสอเลมนจดท�าขนเพอเผยแพรผลการศกษาวเคราะหกฎหมาย นโยบายและมาตรการทเกยวของกบ SMEs ของประเทศตนแบบใน OECD และ ASEAN +6 ซงจะท�าใหประเทศไทยไดแนวคด ทน าสนใจ สามารถน�ามาประยกตใชประโยชนกบสถานการณ ทางเศรษฐกจของประเทศและตอการพฒนาศกยภาพของ SMEs ไทย ใหสามารถด�าเนนธรกจรวมกบนานาชาตและมงสความเปนสากล หรอ SMEs Internationalization ไดตอไป

ภาพท 5 แสดง SMEs Internationalization ของประเทศไทย


ในบทน จะกลาวถงกฎหมาย และนโยบายการสงเสรม SMEs ของภาครฐบาล ตลอดจนพฤตกรรมการด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศตนแบบในกลม OECD ประกอบดวย ประเทศญปน เนเธอรแลนด องกฤษ สหพนธรฐรสเซย และสหรฐอเมรกา โดยพจารณาจากการเปนประเทศทมภาคอตสาหกรรมทแขงแกรง มระบบการบรหารจดการในการสนบสนนการพฒนา SMEs ทด และสามารถด�าเนนธรกจไดอยางยงยนมนคง รวมถงเปนประเทศทม SMEs ทมบทบาทหลกในการชวยใหภาพรวมของเศรษฐกจและการพฒนาอตสาหกรรมของประเทศมการเจรญเตบโต โดยมรายละเอยด ดงน

กฎหมายและนโยบายการสงเสรม SMEsของภาครฐบาล และพฤตกรรมการด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศตนแบบในกลม OECD(ญปน เนเธอรแลนด องกฤษ สหพนธรฐรสเซย และสหรฐอเมรกา)

บทท

2

1 7

จ�านวนบรษทในประเทศญป นมทงหมดประมาณ 4,213,000 บรษท แบงออกเปนบรษทขนาดกลางและ ขนาดเลกจ�านวนประมาณ 4,201,000 บรษท (คดเปนรอยละ 99.7) ในจ�านวนนเปนบรษทขนาดเลกจ�านวนประมาณ 3,665,000 บรษท (คดเปนรอยละ 87) และบรษทขนาดใหญจ�านวนประมาณ 12,000 บรษท (คดเปนรอยละ 0.3)

2.1 ประเทศญปน

2.1.1 โครงสราง SMEs ของประเทศญปน

นยาม SMEs ของประเทศญปน

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศญปน

ชวงหลายปทผานมา ญปนเผชญกบภาวะความตองการซอในประเทศทลดลง ซงแรงกดดนนท�าใหผประกอบการ SMEs ของญปนเรมแสวงหาโอกาสสงออกไปยงตลาดตางประเทศมากขน โดยประมาณรอยละ 20 ของผประกอบการ SMEs ทงหมดของญปนตองการด�าเนนธรกจสงออก มลคาสงออกของ SMEs ญปนเพมขน 2 เทาจากปพ.ศ.2545 เปน 5,000 ลานเยน หรอประมาณ 60,000 ลานดอลลารสหรฐฯ ในปพ.ศ.2552


ประเทศญป นมการจดโครงสรางการก�าหนดนโยบายดานเศรษฐกจ โดยรวมศนยกลางภายใตกระทรวงเศรษฐกจ การคา และการลงทน (Ministry of Economy, Trade, and Investment-METI) ซงมบทบาท ในการก�าหนดนโยบายดานการบรการ SMEs และมการรวมศนยกลางชดเจนภายใตองคกรวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (The Small and Medium Enterprise Agency-SMEA) และองคกรเพอการสงเสรม วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม และนวตกรรมภาคแหงประเทศญป น(Organization for Small and Medium Enterprise and Regional Innovation, Japan-SMRJ) โดย SMRJ ถอเปนหนวยงานหลก ในการสนบสนนใหบรการแก SMEs ในระดบภมภาค ในปจจบนมสาขา 9 แหง ในภมภาค และส�านกงานยอยอก 1 แหงในจงหวดโอกนาวา นอกจากนยงมมหาวทยาลยส�าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME Universities) จ�านวน 9 แหง

ภาพท 6 เครอขายสนบสนน SMEs โดยม SMRJ เปนศนยกลางในการประสานงาน

2.1.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEsของประเทศญปน

1 9

ส�าหรบในปพ.ศ.2555 รฐบาลแหงประเทศญปนไดใหความส�าคญในการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม รวมทงกจการประเภทอนทไดรบผลกระทบจากมหาอทกภยสนาม โดยรฐบาลไดจดสรรเงนงบประมาณเพอใหฟนฟกจการ โดยนอกจากการจดสรรเงนชวยเหลอแลวยงมโครงการตางๆ ทชวยใหกจการทไดรบผลกระทบนนไดกลบมาฟนตวไดอยางรวดเรว

ส�าหรบนโยบายในการพฒนา SMEs ดานอนๆ ทส�าคญมดงตอไปน

2.1.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศญปน

ก. สาระส�าคญของกฎหมายทเกยวของกบการสงเสรมพฒนา SMEs

ประเทศญป นมกฎหมายส�าหรบว ส า ห ก จ ข น า ด ก ล า ง แ ล ะ ข น า ดยอม คอ Small and Medium-sized Enterprise Basic Act ฉบบแกไขป พ.ศ.2542 โดยกฎหมายฉบบน ไดวางนโยบายหลกในการสงเสรมและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

ข. นโยบายและมาตรการทใชในการสงเสรมพฒนา SMEs

การใหการสนบสนนการสรางความเขมแขงใหกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมดานรากฐานของธรกจ

• การลดอตราภาษเงนได นตบคคลของวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมเปนการชวคราว จากรอยละ 18 เหลอรอยละ 15 ตงแตวนท 1 เมษายน พ.ศ.2555 จนถง วนท 31 มนาคม พ.ศ.2558 อยางไรกตามในชวงเวลาดงกลาวจะมการเพมภาษเงนไดนตบคคลเปนกรณพเศษอกรอยละ 10 เพอน�าภาษทไดไปชวยในการกอสราง สงทเสยหายจากมหาอทกภยสนาม

• มาตรการดานภาษทช วยสงเสรมการลงทนของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม โดยอนญาตใหม การหกคาเสอมในอตราพเศษรอยละ 30 หรอไดเครดตภาษคนรอยละ 7 ส�าหรบการซอเครองจกรและเครองมอบางประเภท

• อนญาตใหน�าค าเลยงรบรองและคาใช จ ายดานการสงคมของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมาหกเปนคาใชจายไดถงรอยละ 90 ของคาใชจายดงกลาว เปนจ�านวนถง 6 ลานเยน โดยเรมจากปภาษ พ.ศ.2555 ถง 31 มนาคม พ.ศ.2557

• การขาดทนสะสม (Loss Carry Forward) ของวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมตงแต 1 เมษายน พ.ศ.2555 จะไดรบการขยายเวลาจาก 7 ปเปน 9 ป

มาตรการในการท�าใหการรบชวงสญญามความเปนธรรมและเหมาะสม

เพ อ ส ร า งค ว ามม น ใ จ ว า ว ส าหก จ ขนาดกลา งและขนาดยอมจะไดรบการปฏบตทเทาเทยมกบผ อน อยางเหมาะสมในการท�าสญญารบชวงการท�างานตอรฐบาลแห งประเทศญ ป นจงได มนโยบายทจะสร าง ความ ตนต ว ในการ ทจะให การปฏบ ตต อว สาหก จ ขนาดกลางและขนาดยอม

มาตรการในการขยายโอกาสของ SMEsในการไดรบการสงซอสนคาจากหนวยงานราชการ

โดยจดใหม “Contract Policy of the Government Regarding Small and Medium Enterprises” ซง จะประกอบไปดวยมาตรการตางๆ ทจะสนบสนนในเรอง ดงกลาว

>

>

>

→


โดยการจดใหมโครงการทเรยกวา “Construction Enterprise Partnership Frontier Program” โดยมวตถประสงคเพอสรางความรวมมอระหวาง ผประกอบการสรางสงปลกสรางและสงเสรมให มแรงงานผทมฝมอเขามาชวยพฒนาธรกจดาน การกอสรางของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมมการเตบโตยงขน

ด วยการจดให ผ มประสบการณทาง การปรบเปลยนรปแบบธรกจอยใน Business Support Council for SMEs

มาตรการใหการสนบสนนการเปลยนแปลงและการรบชวงตอของธรกจ

การใหการสนบสนนการพฒนาการท�าธรกจตางประเทศ (Support forOverseas Business Development)

ภายใตโครงการ “Framework for Supporting SMEs in Overseas Business” ทแกไขเมอเดอนมนาคม ปพ.ศ.2555 ส�าหรบโครงการดงกลาวน จะสนบสนนดานการเงนและการขยายการลงทน เพอทจะด�าเนนธรกจในตลาดตางประเทศ

การขยายขดความสามารถในดานเทคโนโลย เพอชวยเพมศกยภาพในการแขงขนกบตลาดตางประเทศใหกบผผลต

รฐบาลมนโยบายในการทจะสนบสนนในด านการศกษาและพฒนาผลตภณฑ ไปพรอมกบการสนบสนนใหธรกจขนาดกลางและขนาดยอมไดมการปรบปรงและพฒนาผลตภณฑ โดยจะใชมาตรการพเศษทางภาษ ช วยในการส ง เสรมให เกดการท� าว จ ย การพฒนาเทคโนโลยและผลตภณฑ

มาตรการในการพฒนาบคคลากรและการจางงาน

จดใหมการจดหาผท�างานและผจางทเหมาะสมกนเพอทจะได ท�างานร วมกนได อย างมประสทธภาพ นอกจากนยงสนบสนนใหคนรนใหมไดมโอกาสในการเขาไปฝกงานกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

การใหความสนบสนนในการตงธรกจ / เปลยนธรกจ/ การพฒนาธรกจใหม

เพอ ทจะช วยสนบสนนธรกจเกดใหม หร อ เปล ยนธ รก จผ านการช ว ย เหล อ ในรปแบบการใหก ยมหรอการค�าประกนของสถาบนการเงนของรฐ นอกจากนยงจะมการวางมาตรการภาษ (Support for Tackling Business Challenges) ทจะช วยส� าห รบก จการท ม ก ารลง ทน ใหม อกดวย

มาตรการส�าหรบ SMEsในอตสาหกรรมการขนสง

สนบสนนใหมการท�าอตสาหกรรมดานคลงสนคา และใหเงนสนบสนนในการปรบปรง ยานยนตทใชในการขนสงและธรกจทใชยานยนตในการขนสง

มาตรการในการสนบสนนการสรางธรกจการกอสรางของวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

>

>

>

>

>

>

>

มาตรการทจะชวยท�าใหธรกจมความมนคง

เพอเปนการชวย SMEs ผานทางหอการคาและอตสาหกรรมแหงประเทศญปน (Central Federation of Societies of Commerce and Industry Japan : CFSCIJ) ในการทจะใหค�าปรกษา โดยศนยใหค�าปรกษาในการด�าเนนธรกจในหอการคา และอตสาหกรรม ทวทงประเทศ

>

2 1

ประเทศเนเธอรแลนดมบรษทขนาดกลางและขนาดเลก (SMEs) อยประมาณ 860,554 บรษท คดเปนรอยละ 99.6 ของวสาหกจทงหมด มการจางงานอยทรอยละ 67.2 ของการจางงานทงหมดภายในประเทศ โดย SMEs มการจางงานอยทรอยละ 87.5 ในภาคอตสาหกรรมโรงแรมและรานอาหาร แตในทางตรงกนขาม SMEs มการจางงาน เพยงรอยละ 12.7 เทานน ในภาคอตสาหกรรมไฟฟา กาซ และน�า

2.2 ประเทศเนเธอรแลนด

2.2.1 โครงสราง SMEs ของประเทศเนเธอรแลนด นยาม SMEs ของประเทศเนเธอรแลนด

ประเทศเนเธอรแลนดเปนหนงในประเทศทท�าการคาระหวางประเทศมากเปนอนดบตนๆ โดยมยอดการสงออกคดเปนรอยละ 80 ของ GDP ของประเทศ และมยอดการ re-export ผานประเทศถงรอยละ 50 ของการสงออกทงหมด โดยทรอยละ 38 ของ SMEs ในประเทศเนเธอรแลนดเกยวของกบการคาระหวางประเทศ เชน การสงออก การน�าเขา และการลงทน เปนตน โดยแบงออกเปนการน�าเขารอยละ 27 และการสงออกรอยละ 19 ซงมประเทศเยอรมนเปนประเทศค ค าส�าคญของประเทศเนเธอรแลนด เนองจากไมมขอจ�ากดเรองการกดกนทางการคา โดยตวเลขการสงออกไปประเทศเยอรมนคดเปนรอยละ 25 ของ SMEs ทงหมด

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศเนเธอรแลนด



ประเทศเนเธอรแลนดเปนหนงในประเทศสมาชกของสหภาพยโรป จงไดมการน�านโยบายหลกในการสงเสรม และพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมของสหภาพยโรปทมาจาก Small Business Act


โครงการค�าประกนเงนกของ SMEs (SME Loan Guarantee Scheme หรอ Borgstelling-sregeling MKB) โครงการนเปนการใหสทธพเศษแกกจการทมการจางงานนอยกวา 250 คน ทจะไดรบการค�าประกนเงนกบางสวน ซงท�าใหเจาของกจการทเขารวมโครงการนจะไดรบวงเงนกทมากกวาการขอกโดยไมมการค�าประกนจากรฐบาล เจาของกจการจะตองรบประกนหนของบรษท อยางนอยรอยละ 25 และผทตองการขอสนเชอสามารถตดตอไดโดยตรงกบธนาคารทเขารวมโครงการ

2.2.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศเนเธอรแลนด

ประเทศเนเธอรแลนดมการสนบสนนสงเสรมพฒนา SMEs ในดานตางๆ อยางมากมาย ดงน

ประเทศเนเธอรแลนดมการสนบสนน SMEs ในดานการพฒนาผลตภณฑดวยนโยบาย Open Innovation หรอการประสานความรวมมอระหวาง SMEs กบเครอขายบรษทหรอองคกรทใหบรการ R&D โดยเปนการวาจางพฒนาผลตภณฑหรอท�าวจยแบบเหมาจายครงเดยว

เปนการใหสนเชอจากภาครฐบาลแก SMEs เพอซอบรการขอมลสาธารณะ หรอเพอการหาผลตภณฑ บรการ หรอกระบวนการผลตใหมๆ ซงโดยปกต Innovation Vouchers จะใหส�าหรบ SMEs จ�านวนไมเกน 10,000 ยโร

เป นหน วยงานภายใต กระทรวงเศรษฐกจ กระทรวงเกษตร และกระทรวงนวตกรรมในประเทศ เนเธอรแลนด โดยเปนจดใหบรการท เ ช อมโยงภาคธร กจ สถาบน องคความรตางๆ และภาครฐบาลไดอยางครบวงจร ซง SMEs สามารถตดตอขอขอมล ขอค�าปรกษาและค�าแนะน�า ดานการเงน กฎหมาย รวมถงการสรางเครอขายได โดย NL Agency มลกษณะการด�าเนนงาน 5 ด าน ได แก พลงงานและการเปลยนแปลงภมอากาศ (Energy and Climate Change) การคาการลงทนระหวางประเทศ (EVD International) การพฒนานวตกรรม (Innovation) สงแวดลอม (Environment) และส�านกงานสทธบตร (Patent Office)

Open Innovation Innovation Vouchers NL Agency

2.2.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศเนเธอรแลนด

โครงการ Growth Facility Scheme (Regeling Groeifaciliteit) รฐบาลมโครงการชวยเหลอเรอง การระดมทน ภายใต ผ ระดมทนซ ง เป นผ ท จดให ม การรวมทนของ SMEs ทไดรบการประกนจากรฐบาล หากบรษทดงกลาวขาดทนในการลงทนรอยละ 50 บรษททขาดทนนสามารถขอรบเงนสวนทเสยไปในการลงทนไดจากกระทรวงการเศรษฐกจ โดยระยะเวลาของการค�าประกนนนสงถง 12 ป การไดสทธไมเสยภาษส�าหรบบรษทตงใหม โดยเกดจากการทรฐบาลตองการเพมคาลดหยอนส�าหรบบรษทสวนบคคลใหม การใหประกนสนเชอเพอการสงออก (Export Credit Insurance : ECI) วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมทสงสนคาออกไปขายยงตางประเทศนน สามารถทจะขอสนเชอ เพอการสงออกทเปนการประกนความเสยงทอาจจะเกดขนจากการท�าธรกรรมกบผซอตางชาต โดยเฉพาะอยางยงการไมช�าระเงนคาสนคา

2 3

ในปพ.ศ.2555 ประเทศองกฤษมจ�านวนบรษททงหมด 4.8 ลานบรษท โดยมการจางงานทงหมด จ�านวน 23.9 ลานคน และมรายไดทงสน 3,100,000 ลานยโร ซง SMEs คดเปนรอยละ 99.9 ของธรกจทงหมด มการจางแรงงาน 14.1 ลานคน คดเปนรอยละ 59.1 ของการจางงานภาคเอกชน และรายไดสวนของ SMEs จ�านวน 1,500 ยโร คดเปนรอยละ 48.8 ของรายไดทงหมดของภาคธรกจ

2.3 ประเทศองกฤษ

2.3.1 โครงสราง SMEs ของประเทศองกฤษ

นยาม SMEs ของประเทศองกฤษ

ประเทศองกฤษมธรกจขนาดเลกและมอตราการจางงานเทากบรอยละ 47 คดเปนรายไดรอยละ 34.4 ของธรกจทงหมด และจากจ�านวนบรษททงหมดรอยละ 62.7 หรอประมาณ 3 ลานราย มการประกอบกจการในภาคอตสาหกรรมการกอสรางจ�านวน 907,000 รายหรอประมาณ 1 ใน 5 ของธรกจทงหมด จากการส�ารวจขอมลในป พ.ศ.2555 พบวาม SMEs ในอตสาหกรรมการเกษตร ปาไม และประมง คดเปนรอยละ 15 ของผประกอบการ SMEs ทงหมด และมการจางงานนานกวา 12 เดอน คดเปนรอยละ 95.4 ของการจางงานทงหมด มเพยงรอยละ 25.3 ทอยในอตสาหกรรมการเงนและประกนภย นอกจากนในชวงตนปพ.ศ.2555 จ�านวน SMEs คดเปนจ�านวนรอยละ 99.9 ของธรกจภาคเอกชนทงหมด และยงคดเปนรอยละ 59.1 ของการจางงานภาคเอกชน และคดเปนรอยละ 48.8 ของมลคาการซอขายทงหมดในภาคเอกชน

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศองกฤษ


2.3.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศองกฤษ

ธรกจขนาดเลกถอไดวามความส�าคญตอเศรษฐกจของประเทศองกฤษอยางมาก โดยทงภาครฐบาลและภาคเอกชนไดเลงเหนความส�าคญและมงมนทจะสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมในระยะยาว เพอชวยใหผประกอบการทก�าลงตงธรกจใหมสามารถเรมด�าเนนธรกจได

2.3.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศองกฤษ


กฎหมายวาดวยธรกจขนาดเลก (Small Business Act) ของสหภาพยโรปทใชกบทกประเทศสมาชกไดวางหลกการไว 10 ประการทอยในกฎหมายวาดวยธรกจขนาดเลก ซงประเทศสมาชกตองน�าไปปรบใชและปฏบตตามนโยบายสงเสรมและพฒนาธรกจขนาดเลกทงในระดบสหภาพยโรปและระดบประเทศสมาชก โดยใชค�าขวญวา “Think Small First” มรายละเอยดดงน

สหภาพยโรปและประเทศสมาชกควรสรางสภาพแวดลอมภายในทผ ประกอบการและธรกจครอบครวสามารถทจะสรางความส�าเรจและสรางกจการได ทงนตองมการดแลทด เพอทจะใหผประกอบการมอนาคตทด โดยเฉพาะอยางยงตองประคบประคองผประกอบการทม ศกยภาพทจะสามารถท�าธรกจได เชน เปนวยหนมสาวและผหญง ดวยการท�าใหเงอนไข ในการถายโอนธรกจมความงายมากยงขน

คณะกรรมการสหภาพยโรปไดน�าหลกการขางตนนมาปรบใชในหลายมาตรการ อาท

หลกการขอท 1

• สนบสนนการแลกเปลยนและการอ�านวยความสะดวกในดานการแลกเปลยนวฒนธรรมของผ ประกอบธรกจ และการด�าเนนธรกจ ทดทสดในการใหการศกษาแกธรกจขนาดเลก

• โครงการ “European SMEs Week” เรมจดขนตงแตปพ.ศ.2552 และจดขนเปนประจ�าทกป จงเป นเสมอนร มขนาดใหญ ทครอบคลมโครงการตางๆ ในรปแบบของ การรณรงคขนทวประเทศยโรป มวตถประสงคในการทจะใหขอมลเกยวกบสงทสหภาพยโรปรวมทงองคกตางๆ ในระดบชาต และระดบทองถนของประเทศสมาชกไดด�าเนนการเพอท จะสนบสนนวสาหกจขนาดเลก ขนาดยอม และขนาดกลาง

• โครงการ “Erasmus for Young En t r e p r eneu r s ” ต ง ข น เพ อ สน บสน น การแลกเปลยนประสบการณและการฝกปฏบตการดวยการใหโอกาสผประกอบการไดเรยนรจากผมประสบการณ และยงเปนการชวยเหลอใหมการปรบปรงทกษะในการใชภาษาอกดวย

การจดตงเครอขายทตสมพนธไมตรของ ผ ป ร ะ ก อบก า รหญ ง ข อ ง สหภ าพย โ ร ป เพอทจะสงเสรมการเปนพเลยงดานการท�าธรกจ ทสรางแรงบนดาลใจใหแกผหญงเพอทจะลงมอสรางธรกจของตนเอง

2 5

สหภาพยโรปและประเทศสมาชกจะตองสรางกฎเกณฑใหเขากบค�าขวญทวา “Think Small First” โดยการค�านงถงคณลกษณะของธรกจขนาดเลกเมอรางกฎหมาย และท�าใหกฎหมายทมอยมความคลองตวมากขนทจะปฏบตตามตวอยางของการปฏบตตาม นโยบายนโดยคณะกรรมาธการสหภาพยโรป อาท การตรวจสอบการน�าหลกการนไปใช ในการออกกฎหมายตางๆ ในประเทศสมาชก สรางความมนใจวาผลของการออกนโยบายตางๆ จะไมเปนการกอภาระทเพมขนในเรองคาธรรมเนยมและอปสรรคตอการด�าเนนธรกจตอธรกจขนาดเลกและการก�าหนดใหตองมการปรกษาผมสวนไดเสย รวมทงองคกรวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมอยางนอย 8 สปดาหกอนทจะท�าโครงการขอเสนอกฎหมายใดๆ ทจะกอใหเกดผลกระทบตอธรกจ



ประเทศสมาชกตองสรางความมนใจวา ผประกอบการทด�าเนนธรกจอยางซอสตยสจรตแตตองประสบกบปญหาจนลมละลายจะตองไดรบโอกาสอยางรวดเรวทจะท�าธรกจอก เปนครงทสอง หรอทเรยกวา “Second Chance Policy” โดยคณะกรรมการสหภาพยโรปไดน�า นโยบายนไปปฏบตดวยการอ�านวยความสะดวกในการแลกเปลยนเรองการปฏบตทดทสด ในการด�าเนนนโยบายทใหโอกาสครงทสอง แกผประกอบการในระหวางประเทศสมาชก

สหภาพย โ รปและประ เทศสมา ชก จะต องท�าให การบรการงานสาธารณะ มความสอดคลองกบความตองการของ SMEs เพอให เจ าของกจการไมต องประสบกบ ความยากล�าบากในการตดตอกบทางราชการ ทงนควรมการจดใหมบรการตางๆ ของราชการผานทางเวบไซตและจดใหมจดรวมศนยบรการทครบวงจรดวย


การปรบปรงเครองมอส�าหรบนโยบายสาธารณะใหเหมาะสมกบความตองการ ของ SMEs โดยการทประเทศสมาชกสมครใจ ทจะใช Code of Best Practice เพอเปนแนวทางใหกบหนวยงานราชการทจะใชกรอบนโยบายของคณะกรรมาธการสหภาพยโรป วาดวยการจดซอจดจางโดยรฐในสวนทจะอ�านวยความสะดวกใหกบ SMEs ทจะไดม สวนรวมในกระบวนการจดซอจดจางของรฐบาลและลดขนตอนของการตดตอราชการ รวมทง ท�าใหกระบวนการจดซอจดจางโดยรฐบาลน นม ความโปร ง ใส และสร า ง โอกาส ในการมสวนรวมของ SMEs



สหภาพยโรปและประเทศสมาชกควรจะสนบสนนให SMEs ไดมความคดทจะเปลยนความทาทายตางๆ ในธรกจมาเปนโอกาส ดวยการใหความรและขอมลตางๆ ทจ�าเปน รวมทง ความเชยวชาญและสทธประโยชนดานการเงน เพอท SMEs เหลานจะไดมโอกาสท�าธรกจ สเขยว ซงเปนตลาดเกดใหมและมการเพม การใชพลงงานธรรมชาตอยางมประสทธภาพมากยงขน


ตองมการสนบสนน และสงเสรมใหม การใชประโยชนจากการเจรญเตบโตของตลาดภายนอกสหภาพยโรปดวยการสนบสนนกจกรรมตางๆ ในการฝกอบรมดานธรกจ และการใหความชวยเหลอดานการตลาดทเนน ในเรองการออกไปขายสนคาหรอใหบรการ ในตลาดตางประเทศ ในการนคณะกรรมาธการได จดให มการรวมตวกนของทปรกษา ดานการคาจากประเทศสมาชกและองคกร ทเกยวของกบดานธรกจของสหภาพยโรป ไดรวมกลมเปน Market Access Teams มาชวยในการใหความรและฝกอบรม SMEs ในการสงสนคาออกไปจ�าหนายยงตางประเทศ

หลกการขอท 10สหภาพยโรปและประเทศสมาชกควรทจะ

สนบสนนการปรบทกษะตางๆ ของผประกอบการ SMEs ในดานการท�าธรกจ และดานอนๆ ทเกยวของกบการท�าธรกจและดานนวตกรรมตางๆ เพอด�าเนนการใหสอดคลองกบนโยบายดงกลาว คณะกรรมาธการฯ ไดจดใหมโครงการทจะเผยแพรการสนบสนน SMEs ของสหภาพยโรปและประเทศสมาชกจงไดจดงาน ทชอวา Leonardo Da Vinci Programme ขนเปนประจ�าทกป โดยเปนการใหเงนสนบสนนในโครงการกจกรรมตางๆ ทเกยวกบการให การศกษาแบบสายอาชพ การสงคนไปแลกเปลยนในการฝกอบรมในประเทศสมาชก การสรางเครอขายธรกจ เปนตน


สหภาพยโรปและประเทศสมาชกต องอ�านวยความสะดวกให แก SMEs ในการเข าถ ง สนเชอในรปแบบตางๆ โดยกรรมาธการไดด�าเนนการตามนโยบายดงกลาวดวยการใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกในการปรบปรงโครงการเตรยมความพรอมส�าหรบการลงทนทมคณภาพสง

สหภาพยโรปและประเทศสมาชกควรทจะสงเสรมและใหการสนบสนนแก SMEs ในการใชสทธพเศษของการทสหภาพยโรปนนเปนตลาดรวม โดยการทสงเสรมใหเกดความร และความเขาใจในการใชสทธของ การเปนสมาชกในสหภาพยโรป รวมทง ใหพฒนาผลตภณฑใหผานคณภาพมาตรฐาน ทสหภาพยโรปไดก�าหนดไว นอกจากนจะตองมการอ�านวยความสะดวกใหแกผประกอบการในเรองการเขาถงเรองการคมครองทรพยสนทางปญญาดวย



2 7

จากทกลาวมาขางตนน เปนเพยงตวอยางทแสดงใหเหนวาประเทศองกฤษไดใหความส�าคญกบการพฒนา SMEs เปนอยางมาก และไดมนโยบายประจ�าปทมกจการหรอโครงการตางๆ ทเปนรปธรรมและสามารถปฏบตไดจรง ทงยงมองคกรหรอ หนวยงานเฉพาะทดแลใหเปนไปตามทรฐบาลก�าหนด


ในสวนนเปนการสรปสาระส�าคญของมาตรการและโครงการตางๆ ทประเทศองกฤษได ด�าเนนการ ในปพ.ศ.2554-2555 เพอพฒนาและ สงเสรม SMEs ของประเทศองกฤษให เป นประเทศทดทสดในยโรป ตงแตการเรมจดตงธรกจดานเงนทน และการเจรญเตบโตของธรกจ SMEs ดงน

นโยบายการสนบสนนวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอมไดมโอกาสในการเขารวม กระบวนการในการจดซอจดจางของรฐบาล โดยได ต ง เป าหมายว าจะให หน วยงานราชการมสญญาจดซอจดจางกบ SMEs อยางนอยรอยละ 25 ของสญญาทงหมด ทรฐบาลท�าในแตละป

นโยบายการปรบปรงการใหบรการสาธารณะของรฐบาลทมมาตรการองรบ โดยจะมการลดจ�านวนของ SMEs ในสหราชอาณาจกรทจะตองมการตรวจสอบบญชของบรษท และการลดอปสรรคของการท�าบญชการเงนของบรษทขนาดกลางและขนาดเลก

รฐบาลท�าความตกลงกบธนาคารพาณชยขนาดใหญทจะช วยสงเสรม SMEs ในการปลอยสนเชอใหกบธรกจขนาดกลางและขนาดย อมภายใต โครงการทชอว า Project Merlin Lending Commitments โดยในปพ.ศ.2554 ไดมการปลอยสนเชอจ�านวนถง 190 ลานปอนด

การใหการสนบสนนดานเงนทนทอย ในโครงการ Enterprise Investment Scheme (EIS) and Venture Capital Trusts (VCT) เพอส งเสรมใหมการระดมทนชวย SMEs ในการด�าเนนธรกจ

การลดภาระในเร องของการปฏบตตามกฎระเบยบทย งยากและซบซอน ดวยการไมผานขอเสนอในการออกกฎระเบยบ โ ด ย ม หล ายกรณ ท ห ากประกาศออก เปนกฎหมายแลวจะเปนผลใหเกดตนทนส�าหรบ SMEs จ�านวนมากถง 250 ลานปอนดตอป นอกจากนยงใหมการผอนผน การช� า ร ะหน ต ามกฎระ เบ ยบภาย ใน ท ให สทธพ เศษแก ธรกจขนาดเลกและ บรษททเพงเรมกจการใหม 3 ป

นบตงแตเดอนตลาคม พ.ศ.2554 เปนตนไป รฐบาลจะงดเวนการเกบภาษของบรษทขนาดเลก ซงมจ�านวนกวา 330,000 SMEs โดยไดรบสทธพเศษไมตองเสยภาษเงนไดนตบคคลเปนเวลา 3 ป

การเปดตวโครงการการค�าประกนทางการเงนแกวสาหกจเพอการสงออก Export Enter-prise Finance Guarantee เพอชวย SMEs ในการเขาถงการคาระหวางประเทศ

การเพมสดสวนการใหเครดตภาษในคาใชจายของ SMEs เพอการวจยและพฒนาเปนจ�านวน 200 เปอรเซนตในปพ.ศ.2554 และ 225 เปอรเซนตในปพ.ศ.2555


สหพนธรฐรสเซยมสดสวนวสาหกจ โดยแบงเปนของบรษทขนาดเลกรอยละ 85.9 และเปนบรษทขนาดจว (Micro) ทมจ�านวนแรงงานไมเกน 15 คนคดเปนรอยละ 43 ของรายไดของ SMEs ทงหมด นอกจากนรอยละ 99.9 ของธรกจเจาของคนเดยวยงเปน SMEs แตแทจรงแลวธรกจเจาของคนเดยวกวา 100 รายเปนบรษทขนาดใหญ ทมจ�านวนแรงงานตงแต 250 คน ถง 800 คน

2.4 สหพนธรฐรสเซย

2.4.1 โครงสราง SMEs ของสหพนธรฐรสเซย

นยาม SMEs ของสหพนธรฐรสเซย

อตสาหกรรมทใหญทสดของ SMEs ทจดทะเบยนไดแก ธรกจคาปลกคาสง รถยนตและบรการซอม สนคาใชสอย ในครวเรอน คดเปนรอยละ 38 ธรกจอสงหารมทรพยและบรการอนๆ คดเปนรอยละ 21 ธรกจกอสราง คดเปนรอยละ 11 ธรกจเหมอง การผลตและขนสงไฟฟา กาซ และน�า คดเปนรอยละ 11

ส�าหรบ SMEs ท เป นธรกจเจ าของคนเดยวมสดสวน การจางงานอยทภาคอตสาหกรรมการคาปลกคาสงมากทสด คดเปนรอยละ 57 ธรกจขนสงและการสอสาร คดเปนรอยละ 9 ธรกจเหมอง การผลตและขนสงไฟฟา กาซ และน�า คดเปนรอยละ 9 สวนธรกจอสงหารมทรพยและธรกจเกษตรและปาไม มสดสวนเทากน คดเปนรอยละ 7

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของสหพนธรฐรสเซย

2 9

2) กฎหมายก�าหนดใหมการสงเสรม SMEs SMEs ทประสงคจะรบการชวยเหลอจาก

รฐบาลมสทธยนค�าขอรบการสนบสนน โดยตองระบจ�านวนลกจางและรายไดทอยในขายทมสทธไดรบสทธประโยชนจากรฐบาล โดยประเภทของการสนบสนนจากรฐบาล มดงตอไปน

2.4.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของสหพนธรฐรสเซย

ประเทศรสเซยเป นประเทศทมศกยภาพทางด านวทยาศาสตร และเทคโนโลยส ง มการจดการดานการสงเสรมสนบสนน SMEs อยางเข มขน โดยมการจดตงหนวยงานทสนบสนนพฒนา SMEs อยางมากมาย อาท Enterprise Europe Network, Gate to Russian Business and Innovation Networks (Gate2RuBIN), Export Insurance Agency of Russia (EXIAR)

2.4.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสหพนธรฐรสเซย


กฎหมายวาดวยการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในสหพนธรฐรสเซย (Law on Development Small and Medium Enterprises in Russian Federation) หรอ No. 209-FZ มรายละเอยด ดงน

1) สทธประโยชนทางภาษอากร กฎหมายวาดวยการพฒนาวสาหกจขนาดกลาง

และขนาดยอม ก�าหนดให SMEs มสทธเลอก ระหวาง (1) เสยภาษอากรตามกฎหมายวาดวย ภาษอากร หรอ (2) ไดรบการยกเวนภาษ มลคาเพม (เว นแตการน�าเข าสนคาเข ามา ในประเทศ) ภาษเงนไดนตบคคล และภาษมลคาเพม แต จะต องเสยภาษพ เศษ (Specia l Tax) ในอตรารอยละ 6 ของรายไดหรอรอยละ 15 ของรายไดหลงจากหกคาใชจายอยางใดอยางหนง

การสนบสนนทางการเงน โดยการใหเงนอดหนนหรอการค�าประกนสนเชอ

การชวยเหลอทางดานสนทรพย โดยการให ครอบครอง หรอใชสอยทดน อาคาร สงกอสราง เครองจกร อปกรณอ�านวยความสะดวกในการขนสง โดยจะตองครอบครองและใชสอยสนทรพยดงกลาวตามวตถประสงคของการประกอบธรกจภายใตเงอนไขของรฐบาล

การสนบสนนทางดานขอมล โดยการจดตงเวบไซตเพอใหบรการขอมล

การใหค�าปรกษา โดยการจดตงองค กร ใหค�าปรกษาแก SMEs การสงเสรมการฝกอบรมโดยรฐบาลจะจดโปรแกรมฝกอบรมใหแกบคลากร

การสงเสรมนวตกรรมใหม อตสาหกรรมการผลต และพฒนาฝมอแรงงาน

การสงเสรม SMEs ทางดานการสงออก โดยการสรางความรวมมอกบองคกรระหวางประเทศ และประเทศตางๆ และสนบสนนสนคาและบรการของรสเซยในการสงออก

การสงเสรมการเกษตร→


นโยบายและมาตรการทใชในการสงเสรมพฒนา SMEs

ประเทศรสเซยมนโยบายและมาตรการตางๆ ทเปนการสนบสนน SMEs ดงทจะกลาวตอไปน

เปนระเบยบทรฐบาลประกาศใชเพอใหม การจดตงและพฒนาศนยบมเพาะธรกจ โดยก�าหนดให ศนย บ มเพาะธรกจเป นองค กร ทท�าหนาทสงเสรม SMEs ตงแตการเรมตน ท�าธรกจ เชน การเชาทรพยสนและใหค�าปรกษาเกยวกบกฎหมายและการบญช เปนตน

1. Government Regulation No. 178 3. นโยบายการพฒนาระบบสนเชอส�าหรบ SMEs

2. นโยบายการสงเสรม SMEs ทผลตสนคา เพอการสงออกและสงออกการบรการ

• การ ให เ ง นอ ดหนนบางส วน แกสนเชอระยะสน (ไมเกน 3 ป)

• การให เงนอดหนนค าใช จ าย บางสวนทเกยวกบการมสวนรวมในงานแสดงสนคาและการจดนทรรศการ ในตางประเทศ

• การให เงน อดหนนค าใช จ าย บางสวนเกยวกบการรบรองและการ จดทะเบยนสนคาและการบรการเพอการสงออก

4. นโยบายการจดตงและพฒนา โครงสรางพนฐานเพอสงเสรม SMEs ทางดานวทยาศาสตรและทางดานเทคนค

ตารางท 1 รายการโครงการพฒนาและมาตรการสงเสรม SMEs ในภมภาค Novosibirsk

3 1

2.5 ประเทศสหรฐอเมรกา

2.5.1 กฎหมาย และนโยบายทสนบสนนและสงเสรม การพฒนา SMEs ในประเทศสหรฐอเมรกา

หนวยงานของรฐบาลในประเทศสหรฐอเมรกาทถกจดตงขน เพอใหการสนบสนนผประกอบการและธรกจขนาดยอม ไดแก หนวยงานทเรยกวา “Small Business Administration” หรอ ทเรยกยอวา SBA โดยหนวยงานนท�าหนาทเปนหนวยงานหลก ทใหค�าปรกษาและฝกอบรมในดานตางๆ รวมทงสงเสรม และพฒนาธรกจ แกธรกจขนาดยอม โดยส�านกงาน SBA ไดมการชวยเหลอดงกลาวผานส�านกงานเขต (SBA District Offices) ทวประเทศสหรฐอเมรกา SBA ไดวางขอก�าหนดส�าหรบกจการทจะอยในกรอบของธรกจขนาดยอม คอเปนธรกจทมจ�านวนลกจางไมเกน 500 คน และมรายไดเฉลยตอปไมเกน 7 ลานเหรยญสหรฐฯ โดยการให ความช วยเหลอทส� าคญท SBA ให แก กจการขนาดย อม แสดงรายละเอยดดงน

การใหความชวยเหลอดานการเงน

รฐบาลของประเทศสหรฐอเมรกา ใหความชวยเหลอดานการเงนแกธรกจขนาดยอมผานทาง SBA ในหลายรปแบบ โดยโครงการชวยเหลอดานการเงนทส�าคญมดงน →


โครงการเงนกยมส�าหรบธรกจขนาดยอมSBA จะใหการสนบสนนดานการเงน

ผานทางโครงการใหกยมเงนทเรยกวา Loan Programs ซงมเงนกหลายประเภท อาท Microloan Program ทใหเงนกจ�านวนไมมาก และเปนเงนกระยะสนส�าหรบธรกจขนาดยอม เปนตน

นอกจากความชวยเหลอในดานการเงน แกผประกอบการขนาดยอมแลว SBA ยงไดม โครงการใหความชวยเหลอในดานการให ค�าปรกษาทจ�าเปนแกการด�าเนนธรกจ ตงแตการเรมตนธรกจการสรางธรกจไปจนถง การใหค�าแนะน�าในการน�าธรกจเขาไปสตลาดระหวางประเทศ

โครงการเงนกประเภท 7(a) โครงการเงนกอกประเภทหนงคอ 7(a)

Loan Program ซ ง ถอเป นโครงการ ความชวยเหลอประเภทเงนกท SBA ไดใหแก ทงกจการธรกจขนาดยอมทเรมกจการแลว หรอทเพงจะเรมด�าเนนกจการทอาจจะไมมสทธในการขอก เงนในการด�าเนนธรกจ จากแหลงเงนกอนๆ โดยท SBA ไมไดเปน ผทปลอยเงนกเอง แตจะใหการชวยเหลอผานการการนตเงนกบางสวนทสถาบนการเงน ใหสนเชอ ซงโครงการนถอเปนเงนกทใช มากทสดในการใหการชวยเหลอธรกจ ขนาดยอม

โครงการเงนกเรงดวนโครงการเงนก ของ SBA ประเภทน

เปนโครงการทมกระบวนการปลอยสนเชอ ทรวดเรว ส�าหรบผประกอบกจการขนาดยอมทอยในกลมทถกจดสรรเปนพเศษคอ ผกยม ทรบราชการทหาร ทหารผานศก หรอจากชมชนทไดรบความเดอดรอน เปนตน

โครงการผใหกเงนในชนบทSBA ไดจดใหมโครงการทจะสนบสนน

การใหเงนก แบบวธพเศษส�าหรบชมชน ขนาดเลกและผใหกในชนบท ในโครงการ ทเรยกวา Small/Rural Lender Advantage (S/RLA) เพอเปนการขยายการสงเสรม การพฒนาทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะอยางยงของชมชนทองถน

โครงการเงนชวยเหลอเพอการสงออกExport Loan Programs

SBA มนโยบายและการด�าเนนการ ในการชวยเหลอธรกจสงออก โดยการจดสรร เงนชวยเหลอเปนเงนกในโครงการตางๆ แบงเปนโครงการทส�าคญ ดงน

โครงการ Export Express Program เปนโครงการเพอชวยเหลอดานเงนก ใหผสงออกรายเลก ทตองการกเงนไมเกน 50,000 เหรยญสหรฐ ใหรบเงนกไดอยางรวดเรวและไมยงยาก

โครงการ ExportWorking CapitalProgram (EWCP)โดย SBA ชวยให ธรกจสงออกขนาดยอมไดมเงนทนในการผลตสนคาเพอสงออกได โดย SBA จะเปน ผค�าประกนเงนกใหกบผสงออกถงรอยละ 90 และเงนกทมยอดสนเชอไมเกน 5 ลานเหรยญสหรฐฯ

โครงการInternational Trade LoanProgram โครงการนใหความชวยเหลอธรกจสงออกขนาดยอมดวยการใหเงนกส�าหรบสนทรพย และเงนทนในการด�าเนนกจการทตองการเรมหรอก�าลงด�าเนนกจการทเกยวกบการสงออก SBA จะค�าประกเงนก ใหกบผสงออกถงรอยละ 90 และเงนกทมยอดสนเชอไมเกน 5 ลานเหรยญสหรฐฯ

2.5.2 การใหค�าปรกษาและการฝกอบรม

→

3 3

ในบทน จะกลาวถงกฎหมาย และนโยบายการสงเสรม SMEs ของภาครฐบาลตลอดจนพฤตกรรม การด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศใน ASEAN Economic Community +6 ประกอบดวย ราชอาณาจกรกมพชา ไทย บรไนดารสซาลาม สาธารณรฐแหงสหภาพพมา สาธารณรฐฟลปปนส มาเลเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐอนโดนเซย สาธารณรฐประชาชนจน ญปน (ส�าหรบประเทศญปน ไดอธบายรายละเอยดในบทท 2 แลว) เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และสาธารณรฐอนเดย โดยมรายละเอยด ดงน

กฎหมายและนโยบายการสงเสรม SMEsของภาครฐบาล และพฤตกรรมการด�าเนนธรกจของภาคเอกชนของประเทศใน ASEAN Economic Community +6 (ราชอาณาจกรกมพชา ไทยบรไนดารสซาลาม สาธารณรฐแหงสหภาพพมาสาธารณรฐฟลปปนส มาเลเซยสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาวสาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐอนโดนเซยสาธารณรฐประชาชนจน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนดและสาธารณรฐอนเดย)

บทท

3


ในปพ.ศ.2552 มผประกอบการ จ�านวน 36,116 ราย ทขนทะเบยนกบ MIME (Ministry of Industry, Mines and Energy) และในจ�านวนนเปนธรกจขนาดยอมและขนาดกลางทเกยวของกบสนคาหตถกรรม จ�านวน 35,560 ราย และมอตราการเจรญเตบโตรอยละ 8.3 จากสถตในปพ.ศ.2552 จ�านวนรอยละ 98.5 ของผประกอบการทงสน เปนโรงงานขนาดเลกและขนาดกลาง ซงในกลมของ SMEs เหลานมจ�านวนรอยละ 1.5 เปนโรงงานขนาดใหญ นอกจากน ในปพ.ศ.2555 หนวยงาน FASMEC (Federation of Associations for Small and Medium Enterprises of Cambodia) ยงประมาณการวาผประกอบการ SMEs ของประเทศกมพชา มจ�านวนมากถง 500,000 ราย

3.1.ราชอาณาจกรกมพชา

3.1.1 โครงสราง SMEs ของราชอาณาจกรกมพชา

นยาม SMEs ของราชอาณาจกรกมพชา

ภาคอตสาหกรรมเปนหวใจส�าคญของการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศกมพชา โดยสวนใหญไดรบ การผลกดนจากการสงออกเสอผาเครองแตงกายและรองเทาไปยงสหรฐอเมรกา และสหภาพยโรป ในปพ.ศ.2554 สหรฐอเมรกาน�าเขาเสอผาเครองแตงกายและรองเทา จากกมพชาเพมขนรอยละ 17.8 คดเปน 2,700 ลานดอลลาร สหรฐฯ และมการสงออกเสอผาเครองแตงกายและรองเทาไปยงสหภาพยโรปเพมขนอยางรวดเรวรอยละ 51.1 คดเปน 1,620 ลานดอลลารสหรฐฯ

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของราชอาณาจกรกมพชา

3 5

1) นโยบายวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมในภาพรวม

การบงคบใชกฎหมายส�าหรบ SMEs ประเทศกมพชาไม มการออกกฎหมายเฉพาะส�าหรบ SMEs แตกระทรวงพาณชยไดน�ากฎหมายเกยวกบ กฎระเบยบการคาและสทธในการลงทะเบยนมาบงคบใชกบบรษททจดทะเบยนในกมพชาและธรกจทเกยว

3.1.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาท ของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนาSMEs ของราชอาณาจกรกมพชา

รฐบาลไดจดใหมบรการ One-Stop Service เกยวกบ การลงทนในกมพชา และไดมการออกกฎหมายการลงทน แหงกมพชา เพอจดตงสภาพฒนาแหงกมพชา (Council for the Development of Cambodia: CDC) โดยท�าหนาทก�ากบดแลและออกกฎระเบยบทเกยวของกบการลงทน ทงการลงทนโดยภาครฐบาลและเอกชน เพอเปนการลดขนตอนเกยวกบ การตดตอหนวยงานตางๆ ในการขออนญาตและจดทะเบยน เพอเรมด�าเนนการลงทน CDC จงใหบรการแบบ Single Window ส�าหรบโครงการทขอรบการสงเสรมการลงทนทมมลคา การลงทนไมเกน 50 ลานดอลลารสหรฐฯ

3.1.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของราชอาณาจกรกมพชา


2.3 การใหบรการดานการจดการทรพยากรหนวยงานทชวยสนบสนนใหการบรการดานการบรหารจดการ

ทรพยากร ไดแก Small and Medium Industries Association of Cambodia (SMI), Private Sector Promotion In Rural Areas (PSP หรอ PSP– GTZ) เปนตน ซงหนวยงานเหลานไดใหการสนบสนนการบรหารจดการระบบ IT และใหการสนบสนนเกยวกบเรองใบรบรอง ISO 9001: 2000

3) นโยบายระดบภมภาคส�าหรบ SMEsปจจบนยงคงมการสงเสรมและสนบสนนโครงการหนง

หมบานหนงผลตภณฑอยางสม�าเสมอ โดยกระตนใหมการคดคนสนคาใหมๆ กระตนความเปนผประกอบการและความมนใจในตนเองในประชากรชาวชนบท ซงสงผลใหเกดเครอขาย การเชอมโยงสนค าและตลาด ความมเอกลกษณของ ผลตภณฑและกระตนใหเกดผลตภณฑทมความหลากหลาย

2) นโยบายวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมตามแผนเฉพาะดาน

“Rectangular Strategy-Phase II” เปนกลยทธทสอง ตอจาก SMEs Development Strategic Framework ซงมผล ใชในปพ.ศ.2553-2558 โดยมหลกส�าคญวารฐบาลยงคง ด�าเนนการปรบปรงบรรยากาศแวดลอมทางธรกจของ SMEs โดยใหการสนบสนนดานตางๆ ไดแก กฎและระเบยบ การจดหาเงนทน ตลอดจนผลกดนการปฏบ ตการ เพอสงเสรมนวตกรรมและเทคโนโลย SMEs บรณาการ SMEs ใหเปน Global Value Chain เปนตน

นโยบายและมาตรการทใชในการสงเสรมพฒนา SMEs

2.1 ระบบภาษและอตราภาษส�าหรบ SMEsภาษทเกยวของกบ SMEs คอ ภาษการขาย

ภาษเงนไดนตบคคล ภาษรายไดสวนบคคล ภาษจากผลก�าไร ภาษมลคาเพม ภาษส�าหรบสนคาและบรการบางประเภท ภาษเกบจากการขาย หรอ การใหบรการในทกขนตอน

2.2 การใหบรการขอมลการฝกอบรมบคคลากรส�าหรบผประกอบการ SMEs

กระทรวงพาณชยเปนหนวยงานทใหบรการขาวสารทางการตลาดผานทางแผนพบ จดหมายขาวของกระทรวงและโทรทศน นอกจากนยงไดพฒนาระบบเผยแพรขาวสารทางการตลาดผานระบบอเลกทรอนกส

→

→

(EMCS: Electronic Marketing Communication System) การพฒนาดานทรพยากรบคคลแลการเสรมสรางศกยภาพแก

บคลากรนนกระท�าโดย 1. ปรบปรงคณภาพการศกษา 2. ปรบปรงคณภาพการบรการดานสขภาพ 3. ด�าเนนนโยบายเรองเพศ (Gender policy) 4. ด�าเนนนโยบายเรองประชากร (Population Policy)


ในปจจบนประเทศไทยมจ�านวน SMEs เพมขนอยางตอเนอง โดยผประกอบการทงประเทศทเปน SMEs มจ�านวน 2.92 ลานราย คดเปนสดสวนกวารอยละ 99.6 ของจ�านวนวสาหกจทงหมด โดยแบงเปนวสาหกจขนาดยอม จ�านวน 2,894,780 ราย วสาหกจขนาดกลาง จ�านวน 18,387 ราย และวสาหกจขนาดใหญ จ�านวน 9,140 ราย

3.2 ประเทศไทย

3.2.1 โครงสราง SMEs ของประเทศไทย

นยาม SMEs ของประเทศไทย

3 7

ภาพรวม SMEs ของประเทศไทย

SMEs เปนกลไกขบเคลอนทส�าคญตอการเตบโตของเศรษฐกจไทย โดยส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ไดศกษาถงจ�านวนวสาหกจในประเทศไทย เมอปพ.ศ.2555 พบวา สามารถสรางผลผลตใหแกประเทศมากถง 1.8 ลานลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 42.35 ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) อกทง SMEs ยงกอใหเกดการจางงานถง 10.5 ลานคน ซงคดเปนสดสวนรอยละ 80 ของจ�านวนการจางงานรวม ตลอดจน SMEs ยงเปนแรงขบเคลอนทส�าคญของภาคการสงออกของไทย โดยมมลคาการสงออกถง 1.7 ลานลานบาท คดเปนสดสวนรอยละ 28.4 ของมลคาสงออกรวม

3.2.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการ และสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศไทย

ส�าหรบการสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศไทย ภาครฐบาลไดม ก า ร จ ด ต ง หน ว ย ง าน เพ อ ด แ ล ชวยเหลอ SMEs อาท กระทรวงอตสาหกรรมผานส�านกงานสงเสรม วสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ( ส ส ว . ) ก ร ะ ท ร ว ง พ าณ ช ย สภาหอการคาไทย สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย เพอเปนการเตรยมความพรอมส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) โดยรฐบาลไดระดมเงนประมาณ 10,000 ลานบาท ในการสงเสรมภาค SMEs แตสงทประเทศไทยยงขาดคอ นวตกรรมทางวฒนธรรม ซงปจจบนกระทรวงพาณชยไดมการจดตงศนยประสานงานและบรการขอมลประชาคมเศรษฐกจอาเซยน หรอศนย AEC เพอสรางความตนตว การกระจายข อมล และอ�านวยความสะดวกในการเขาถง ขอมลเกยวกบ AEC ในแตละจงหวดทวประเทศ ทงน หนวยงานทเกยวของกบการสงเสรม SMEs แบงออกเปน 4 ดาน ดงน

1. ดานการลงทน ไดแก ศนยบรการนกลงทนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย ส�านกงานคณะกรรมการ สงเสรมการลงทน กรมสงเสรมอตสาหกรรม เปนตน

2. ดานการเงน ไดแก ธนาคารแหงประเทศไทย บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.) เปนตน

3. ดานการตลาด ไดแก กรมสงเสรมการคาระหวางประเทศ กระทรวงพาณชย กรมการคาภายใน กระทรวงพาณชย กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย กรมพฒนาธรกจการคา กระทรวงพาณชย เปนตน

4. ดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดแก สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย ส�านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน) (ส.ส.ท.) ส�านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สถาบนอาหาร สถาบนพฒนาอตสาหกรรมสงทอ เปนตน


โดยหนวยงานทเกยวของกบการสงเสรม SMEs ไดมการด�าเนนกจกรรมในการสงเสรมและชวยเหลอ SMEs ตามนโยบายของภาครฐบาลผานโครงการตางๆทเกดขนมาแลว อาท

นอกจากน ประเทศไทยย ง เร งส ง เสรมและพฒนาศกยภาพของ SMEs โดยเสรมสร าง ขดความสามารถใหผ ประกอบการและวสาหกจ เพอยกระดบประเทศใหเข าส ความเป นสากล ผานการเปดโอกาสให SMEs ไทย ไดมชองทางการท�าธรกจไปยงตางประเทศจนถงระดบทสามารถ แขงขนกบนานาประเทศทงในภมภาคและในระดบโลกได หรอทเรยกวาการมงส ความเปนนานาชาต หรอ “SMEs Internationalization” ซงแสดงไดดงภาพ

ภาพท 7 SMEs Internationalization ของประเทศไทย

• โครงการ SMEs Power เพอชดเชยดอกเบย 241.81 ลานบาท ส�าหรบผทไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบทางการเมอง

• โครงการสงเสรมให SMEs มธรรมาภบาล และสนบสนนการเขาถงสนเชอ สรางความแขงแกรงใหเศรษฐกจประเทศ

• โครงการ Beyond Border หรอโครงการเปลยนสนามรบเปนสนามการคา

• โครงการคปองนวตกรรมส�าหรบผประกอบการ SMEs

• โครงการ GO SMEs หรอโครงการกองทนตงตว

• โครงการ AEC Ready เปนการเตรยมความพรอม ใหผประกอบการ

• โครงการ SMEs Corporate Venture หรอ โครงการเพมโอกาสเขาถงแหลงเงนทน

• โครงการ OTOP Plus เพอเปนการพฒนาสนคา ในกลม OTOP

3 9

1) พระราชบญญตสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พ.ศ.2543 เปนกฎหมายแมบทในการสงเสรม SMEs ไทย ซงไดจดตงส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ใหมอ�านาจหนาทดงน

1.1) ก�าหนดหลกเกณฑเกยวกบการก�าหนดประเภทและขนาดวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม เพอใหสอดคลองกบสภาพเศรษฐกจและสงคม

1.2) ก�าหนดประเภทและขนาดวสาหกจ ขนาดกลางและขนาดยอมทสมควรไดรบการสงเสรม รวมทงเสนอแนะนโยบายและแผนการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

1.3) ประสานและจดท�าแผนปฏบตการสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมกบสวนราชการ หนวยงานของรฐบาล รฐวสาหกจ หรอองคการเอกชนทเกยวของ

1.4) ศกษาและจดท�ารายงานสถานการณวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมของประเทศ

1.5) เสนอแนะตอคณะกรรมการเกยวกบ การปรบปรงพระราชบญญตน รวมทงการด�าเนนการใหมกฎหมายใหม การแกไขเพมเตม หรอการปรบปรงกฎหมายเกยวกบการสงเสรมวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอม

1.6) บรหารกองทนตามนโยบายและมต ของคณะกรรมการและคณะกรรมการบรหาร

1.7) ด�าเนนงานธรการของคณะกรรมการ คณะกรรมการบรหาร และคณะอนกรรมการ ซงคณะกรรมการหรอคณะกรรมการบรหารแตงตง

1.8) ปฏบตงานอนใดตามทกฎหมายก�าหนด ใหเปนอ�านาจหนาทของส�านกงาน หรอตามท คณะกรรมการหรอคณะกรรมการบรหาร มอบหมาย

2) ประมวลรษฎากรและพระราชกฤษฎกาทเกยวของ กบภาษอากรโดยอาศยอ�านาจตามประมวลรษฎากร เพอสงเสรมและสนบสนนการใหประโยชนทางธรกจ SMEs โดยการยกเวนและลดหยอนภาษดงตอไปน

2.1) ยกเวนภาษเพอบรรเทาภาระหรอสนบสนนสงเสรมธรกจตางๆ โดยมการยกเวนภาษตามประมวลรษฎากร ทส�าคญ ดงตารางท 2

3.2.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศไทย


ตารางท 2 หลกเกณฑการยกเวนภาษเพอบรรเทาภาระหรอสนบสนนสงเสรมธรกจ SMEs

ทมา: กรมสรรพากร, พ.ศ.2555


ตารางท 3 หลกเกณฑรายการลดอตราภาษเงนไดนตบคคล

2.2) การลดอตราภาษ รฐบาลไดตราพระราชกฤษฎกาออกตามความในประมวลรษฎากรวาดวยการลดอตรา และยกเวนรษฎากร (ฉบบท 530) พ.ศ.2554 ลดอตราภาษเงนได นตบคคลเปนระยะเวลา 3 รอบระยะเวลาบญชโดยเรมตงแตปบญช พ.ศ.2555 จากอตราร อยละ 23 เหลออตราร อยละ 20 ในปพ.ศ.2556 และ พ.ศ.2557 ดงตารางท 3

ทมา: กรมสรรพากร, พ.ศ.2555

2.3) หกคาสกหรอและคาเสอมในอตราเรง บรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทซอทรพยสนแลวใชงาน เกน 1 รอบระยะเวลาบญช สามารถหกคาสกหรอและคาเสอมราคา โดยก�าหนดประเภททรพยสน และอตราทใหหกคาสกหรอฯ ไวในพระราชกฤษฎกา (ฉบบท 145)


1. นตบคคลทมทนจดทะเบยนช�าระแลว ในวนสดทายของรอบระยะเวลาบญช ไมเกน 5 ลานบาท และมรายไดจาก การขายสนคาและใหบรการไมเกน 30 ลานบาทตอรอบระยะเวลาบญช

2. นตบคคลมสนทรพยถาวรไมรวมทดน ไมเกน 200 ลานบาทและจางแรงงาน ไมเกน 200 คน

3. นตบคคลทน�าหลกทรพยมาจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย MAI

4. Venture Capital (VC) ทถอหนในบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลทมสนทรพยถาวร ไมรวมทดนไมเกน 200 ลานบาท และ จางแรงงานไมเกน 200 คน

5. เปนกจการขายสนคาหรอใหบรการทอยในบงคบภาษมลคาเพม ทมรายรบไมเกน 1.8 ลานบาทตอป หรอตอรอบระยะเวลาบญช ไดรบการยกเวนภาษมลคาเพม

ลกษณะของธรกจ SMEs ทไดรบสทธประโยชนทางภาษตามทกลาวขางตน ไดแก

4 1

ส�าหรบประเทศบรไนดารสซาลามนน วสาหกจขนาดกลางและขนาดเลก (SMEs) ถอเปนฐานส�าคญของการพฒนาประเทศ ซงรอยละ 52.3 ของวสาหกจทงหมดอยในกลมวสาหกจรายยอย (Micro) รอยละ 43.8 อยในกลมวสาหกจขนาดยอม (Small) รอยละ 2.23 อยในกลมวสาหกจขนาดกลาง (Medium) และรอยละ 1.63 อยในกลมวสาหกจขนาดใหญ (Large) โดยมสดสวนของ SMEs ประมาณรอยละ 39 ของ SMEs จะอยในภาคการผลตและกอสราง รอยละ 32 อยในภาคบรการ และรอยละ 23.5 อยในภาคการคา โดยมแรงงานทงสนประมาณรอยละ 97 คดเปนจ�านวน GDP ทรอยละ 56.53 และมการสงออกอยทประมาณรอยละ 15

3.3 ประเทศบรไนดารสซาลาม

3.3.1 โครงสราง SMEs ของประเทศบรไนดารสซาลาม

นยาม SMEs ของประเทศบรไนดารสซาลาม

ในภาพรวมของธรกจในประเทศบรไนดารสซาลามนน รอยละ 98 ของธรกจในประเทศบรไนดารสซาลามเปนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) โดยจ�านวน รอยละ 92 ของการวาจางงานทงหมดอยในภาคเอกชน

ภาพรวมของธรกจและ SMEsของประเทศบรไนดารสซาลาม


3.3.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศบรไนดารสซาลาม

ประเทศบรไนดารสซาลามมหนวยงานหลกทมบทบาท ในการก�าหนดนโยบายการเงนการคลง คอ Brunei Currency and Monetary Board (BCMB) ซงเปนหนวยงานภายใต กระทรวงการคลงของบรไนดารสซาลาม และมหนวยงานทให บรการและสงเสรมพฒนา ตลอดจนการใหความชวยเหลอ ในการสงเสรม SMEs ตวอยางเชน Asia Inc Forum Sdn Bhd การใหบรการสาธารณะเพอชวยเหลอ SMEs The Entrepreneurial Development Centre (ศนยพฒนาผบรหารกจการ) การตงศนยบมเพาะส�าหรบ SMEs เปนตน

3.3.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศบรไนดารสซาลาม

ประเทศบรไนดารสซาลามไมไดบญญตกฎหมายวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมไวโดยเฉพาะ แตมกฎหมายอน ทเกยวของกบการสงเสรมการประกอบธรกจของ SMEs เชน กฎหมายภาษอากร การจดเกบและสทธประโยชนทางภาษอากรในประเทศบรไนดารสซาลาม ซงมรายละเอยดดงตอไปน


1) การยกเวนภาษเงนไดแกธรกจใหมทเพงเรมด�าเนนกจการส�าหรบนตบคคลทจดตงขนใหมตามกฎหมายบรไนและมสถานประกอบการอยในประเทศจะไดรบการยกเวนภาษ

ส�าหรบเงนไดสทธ 500,000 ดอลลารบรไนแรกเปนเวลาสามปภาษตดตอกน2) การหกลดหยอนภาษ

• สทธประโยชนเกยวกบลกจาง ไดแก (1) การหกลดหยอนคาใชจายส�าหรบเงนทนายจางจายสมทบกองทนทผานการรบรอง เชน กองทน Tabung Amanah Pekerja และกองทน Supplementary Contribution และ (2) การหกลดหยอนส�าหรบการจายเงนเดอนในระหวางการลาคลอดของแรงงานหญงทเปนสมาชกของกองทน Tabung AmanahPekerja ไดไมเกน 15 สปดาห

• การหกลดหยอนภาษเพอการเพมทน (Accelerate Capital Allowance) เปนการสงเสรมภาคการผลต รฐจงใหมการหกลดหยอนภาษในปแรกส�าหรบคาใชจายในการกอสรางอาคารเพอใชในการอตสาหกรรม รวมถงอาคารโรงแรมในอตรารอยละ 20 ในปภาษนน และสามารถหกลดหยอนไดอกรอยละ 4 ตอปจนกวาจะเทากบจ�านวนคาใชจายทใชไปทงหมด

→

4 3

2) คณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจแหงบรไน (Brunei Economic Development Board: BEDB)

ไดจดท�าโครงการตางๆ เพอสงเสรม SMEs และ กจการทวไปทเพงเรมตนด�าเนนกจการ ดงน Grant Schemes จ�านวน 7 โครงการ เชน Youth Skills Development Programme (YSDP) Village Enterprise Financial Grant เปนตน โดยก�าหนด ผทมสทธขอรบเงนทน วธการ เงอนไข และจ�านวนเงนแตกตางกนไปตามวตถประสงคของแตละโครงการ

• การหกลดหยอนภาษส�าหรบคาใชจายในการลงทนเกยวกบเครองจกรและโรงงาน (1) ในปแรก หกลดไดสงสดไมเกนรอยละ 40 และสามารถหกลดหยอนภาษในปตอๆ มาไดในอตรารอยละ 3-25 (2) ในปทเสยคาใชจายเพอการลงทนนอกจากขอ (1) หกลดหยอนไดในอตรารอยละ 33.5 เปนเวลา 3 ปตดตอกน เวนแตเปนคาเครองจกรและโรงงานทไมเกน 2,000 ดอลลารบรไน สามารถหกลดหยอนได 100 เปอรเซนต และ (3) ส�าหรบคาใชจายคาคอมพวเตอรและอปกรณอนๆ บางประเภท สามารถหกลดหยอนได 100 เปอรเซนต เฉพาะทไมเกน 30,000 ดอลลารบรไนตอรอบปภาษ

3) เครดตภาษ• การปรบปรงองคกรใหทนสมยหรอการเปลยนเครองจกร หรออปกรณตดตงในระหวางปพ.ศ.2555–2560 โดยมสทธ

ไดรบเครดตภาษเปนเวลา 2 ปในอตรารอยละ 15 ของคาใชจาย• นายจางทจายเงนสมทบแกกองทน Tabung Amanah Pekerja มสทธไดรบเครดตภาษในอตรารอยละ 10 ของจ�านวน

ภาระภาษทเพมขนจากปทผานมา นอกจากนยงมสทธไดเครดตภาษรอยละ 50 เปนเวลาไมเกน 36 เดอน ส�าหรบการจายเงนเดอนไมเกนเดอนละ 3,000 ดอลลารบรไนแกลกจางใหมทเปนคนสญชาตบรไนหรอมถนทอยถาวรในบรไนดารสซาลาม

ข. นโยบายและมาตรการการสงเสรม SMEs

1) ศนยพฒนาผประกอบการ (Entrepreneurial Development Centre: EDC)

ซงเปนหนวยงานของกระทรวงทรพยากรธรรมชาต (MIPR) ท�าหนาทสงเสรมและพฒนา SMEs ภายใต นโยบายและยทธศาสตรของ MIPR โดย EDC ไดจดโครงการตางๆ เชน โครงการฝกอบรม ผประกอบการ (Entrepreneurial Training Program) โครงการบมเพาะธรกจ (Business Incubation Program) การอบรมเชงปฏบตการ SMEs ฮาลาล เปนตน


ในปจจบนเศรษฐกจของพมาถกขบเคลอนโดย SMEs มากทสด ซงมสดสวนคดเปนรอยละ 90 ของภาคอตสาหกรรม และรอยละ 99 เปนของภาคการผลต โดยจดทะเบยนในรปแบบของวสาหกจขนาดเลกมากทสด จ�านวน 33,863 ราย คดเปนรอยละ 78 เปนวสาหกจขนาดกลาง จ�านวน 6,359 ราย คดเปนรอยละ 14.6 และวสาหกจ ขนาดใหญ จ�านวน 3,213 ราย คดเปนรอยละ 7.4 ตามล�าดบ ทงนประเทศพมามจ�านวนแรงงานทงสน จ�านวน 28 ลานคน และโดยสวนมากเคยใชแรงงานในภาคเกษตรมากอน

หมายเหต: อตราแลกเปลยนเงน 1 ดอลลารสหรฐฯ = 6.75 จาด

3.4 สาธารณรฐแหงสหภาพพมา

3.4.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐแหงสหภาพพมา

นยาม SMEs ของสาธารณรฐแหงสหภาพพมา

ประเทศพมา มรายไดประชาชาต GDP ในปพ.ศ.2554 จ�านวน 83,000 ลานดอลลารสหรฐฯ และมจ�านวน GDP ในปพ.ศ.2555 จ�านวน 89,000 ลานดอลลารสหรฐฯ ทงนเมอพจารณาตามสดสวน ของภาคเศรษฐกจจรงตอ GDP พบวา ภาคบรการมสดสวนตอ GDP มากทสด คดเปนรอยละ 37.6 ภาคเกษตร คดเปนรอยละ 36.4 และ ภาคอตสาหกรรม คดเปนรอยละ 26 ตามล�าดบ

ภาพรวม SMEs ของสาธารณรฐแหงสหภาพพมา

4 5

3.4.2 พฤตกรรม / กจกรรม /บทบาทของภาครฐบาลและ ภาคเอกชนในการใหบรการ และสงเสรมพฒนา SMEsของสาธารณรฐแหงสหภาพพมา

เมอปพ.ศ.2554 รฐบาลพมาเรมมแผนการด�าเนนงานในการสงเสรม SMEs มากขน มการจดหาและระดมทน จากตางประเทศ เพมการแบงประเภทอตสาหกรรม และมการสงเสรมการใชอนเทอรเนตในการใหขอมลมากขน โดยประเทศพมา MIDC (Myanmar Industrial Development Committee) มนโยบายทเปนแนวทางส�าหรบการพฒนา SMEs อาท โครงสรางอตสาหกรรมทตงอย บนหลกเกณฑของการพฒนาโดยใชการเกษตรเปนพนฐาน การเพมประสทธภาพในดานการผลตทมปรมาณมาก และมคณภาพของผลตภณฑอตสาหกรรม ตลอดจนเกดการผลตเครองจกร และเครองมอทจ�าเปนตอโรงงานและอตสาหกรรมประเภทใหม และมการสรางแนวปฏบตทเหมาะสม เพอยกระดบใหเปนรฐอตสาหกรรม โดยสถาบนของรฐบาลพมาทมสวนในการสงเสรมการพฒนา SMEs (Kan Zaw, 2006; Khin and Htwe, 2007) โดยมคณะกรรมการส�าหรบการพฒนาอตสาหกรรม (Criminal Investigation Department: CID) และมนายกรฐมนตรเปนผน�า

3.4.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐแหงสหภาพพมา


ประเทศพมาไมมกฎหมาย SMEs โดยเฉพาะ แตรฐบาลกไดออกกฎหมายและระเบยบตางๆ ทเกยวกบการสงเสรมการพฒนา SMEs เชน Myanmar Private Industrial Enterprise Law (MPIE), Myanmar Citizen Investment Law (MCIL), The Union of Myanmar Foreign Investment Law (MFIL), The Income Tax Law, The Private Industrial Enterprise Law, Cottage Industries Promotion Law เปนตน

นอกเหนอจากน ไม มกฎหมายเกยวกบ ทรพยสนทางปญญาและไมมนโยบายเฉพาะ ในการสงเสรม SMEs ดานภาษอากร จงอาจเปน อปสรรคในการสงเสรม SMEs ของรฐบาลพมา


SMEs สวนใหญในพมาทไดรบการสนบสนนจากรฐบาลจะเป นอตสาหกรรมขนาดกลาง และขนาดเลก (Small and Medium Industries: SMIs) การสนบสนนและสงเสรม SMIs สวนใหญจะอยในเขตอตสาหกรรม (Industrial Zones) โดยเปนการสนบสนนมาตรฐานทางดานเทคนคและคณภาพ ส�าหรบวธการนนจะแตกตางกนไป ตามลกษณะของอตสาหกรรม

รฐบาลมนโยบายใหความชวยเหลอทางการเงนแกอตสาหกรรมบางประเภททอย ในนคมอตสาหกรรม แต เน องจากงบประมาณทจ�ากด รฐบาลพมาจงก�าหนดมาตรการทไมใชมาตรการทางการเงนในการใหความชวยเหลอแก ผประกอบธรกจอนๆ เชน การฝกอบรมใหแก ผประกอบธรกจอตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดเลก นอกจากนธนาคารกลางแหงประเทศพมา (Central Bank of Myanmar: CBM) ไดท�าหนาท ดแลการเงนของรฐบาลเสมอนเปนธนาคารของรฐบาล


ประเทศฟลปปนสมบรษทขนาดเลก อยประมาณ 66,535 บรษท คดเปนรอยละ 8.5 ของวสาหกจทงหมด มอตราการจางงานจาก MSMEs (Ministry of Cooperative and Small and Medium Enterprises) จ�านวนทงสน 3,595,641 คน ในปพ.ศ.2552 คดเปนรอยละ 63.2 ของอตราการจางงานทงหมด จากทกประเภทธรกจภายในประเทศ

โดยอตราการจางงานสวนใหญมาจากธรกจประเภทคาสงและคาปลก จ�านวน 1,250,453 ราย อตสาหกรรม การผลต จ�านวน 637,524 ราย โรงแรมและรานอาหาร จ�านวน 482,357 ราย และอสงหารมทรพยและการศกษา จ�านวน 509,422 ราย

3.5 สาธารณรฐฟลปปนส

3.5.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐฟลปปนส

นยาม SMEs ของสาธารณรฐฟลปปนส

ในประเทศฟ ลปป นส น นม ธ รก จท ย ง ไม ได จดทะเบยนจ�านวนมาก โดยธรกจประเภทสงทอ ยานยนต และไฟฟา มกมปญหาในเรองการเงนจงไมสามารถท�าการกไดเพราะขาดความนาเชอถอ นอกจากนยงพบวามปญหาเรองหนคาง โดยรฐบาลพยายามหาทางชวยเหลอ โดยการตงหนวยงานดแล เชน Small Business Guarantee and Finance Corporation มหนาทพฒนาชวยเหลอดานแรงงาน ทกษะการท�างาน นอกจากน SMEs ของฟลปปนสมการแบงคลสเตอรอตสาหกรรมยอยเปน 5 แหงใหดแลกนและกน โดยมรฐบาลคอยใหค�าปรกษารวมถงเพมทกษะ ดานการตลาดสงเสรมผลตภณฑ

ภาพท 8 แสดงหนวยงานทสงเสรม SMEs ในสาธารณรฐฟลปปนส

ภาพรวม SMEs ของสาธารณรฐฟลปปนส

4 7

ประเทศฟลปปนสนนนบเปนหนงในปจจยส�าคญทสงผลกระทบตอการแขงขนกนของ SMEs เพราะไมสามารถเขาถงแหลงเงนได เนองมาจากการมหลกประกนทจ�ากด การขาดการวางแผนงบการเงน และแผนธรกจไมเพยงพอตามความตองการของธนาคาร เปนผลใหไมสามารถตรวจสอบความนาเชอถอของบรษทผขอสนเชอได นอกจากนยงมเรองศกยภาพทางดานการเงนของ SMEs ความเสยงทสงในการใหกยม

3.5.2 พฤตกรรม / กจกรรม /บทบาทของภาครฐบาลและเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนาSMEs ของสาธารณรฐฟลปปนส

3.5.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนาSMEs ของสาธารณรฐฟลปปนส

ประเทศฟลปปนสมการจดตงศนย APEC Center for Technology Exchange and Training for SMEs (ACTETSME) โดยมจดประสงคเพอชวยพฒนา ผประกอบการ การสรางเครอขาย และการเพมทกษะทางเทคโนโลย นอกจากนรฐบาลไดสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ โดยมกฎหมาย Foreign Investment Act 1991 ซงเปนกฎหมายหลกทใหสทธพเศษตางๆ เพอจงใจนกลงทนทงจากภายในและตางประเทศ ตอมาในปพ.ศ.2539 มการแกไขกฎหมายการลงทนโดยผอนปรนเงอนไขการลงทนขนต�า เพอชกจงการลงทนจากตางประเทศมากขนตามกฎหมาย Foreign Investment Act 1991 ซงนกลงทนชาวตางชาตสามารถเปนเจาของกจการไดโดยไมตองมคนทองถนรวมทน ยกเวนธรกจทอยในรายการตองหาม (The Foreign Investment Negative List)

ประเทศฟลปปนสถอไดว ามขอไดเปรยบดานทรพยากรบคคลทสามารถสอสารภาษาองกฤษได สามารถเรยนร ไดเรวและเปนมตรกบชาวตางชาต รฐบาลจงมการออกนโยบายใหการสนบสนนการลงทนจากตางประเทศในเกอบทกภาคสวนของเศรษฐกจ และใหสทธพเศษเพอสงเสรมกจกรรมการลงทนใน การพฒนาประเทศ หรอสทธพเศษเพอเพมแรงจงใจ ประกอบดวยภาษเงนได นตบคคลทลดลงเหลอ รอยละ 32 และการคดอตราภาษเพยงรอยละ 5 ส�าหรบบรษททอยในเขตเศรษฐกจพเศษ นอกจากน บรษทขามชาตทก�าลงมองหาส�านกงานใหญระดบภมภาคยงมสทธไดรบการยกเวนภาษ และน�าเขาสนคาปลอดอากรของอปกรณบางชนด

กฎบตรวาดวยวสาหกจรายยอยขนาดกลางและขนาดยอม (Magna Carta for Micro Small and Medium Enterprises) หรอ R.A. 6977 เปนบทบญญตเกยวกบ การจดตงองคกรใหความชวยเหลอวสาหกจขนาดยอย ขนาดเลก และขนาดกลาง (Micro, Small, and Medium Enterprises: MSMEs) และการสนบสนนสงเสรม MSMEs ในฟ ลปป นส โดยกฎบตรถก บญญ ต ขน เพ อ ให มการน�านโยบายการสนบสนนและสงเสรม MSMEs ไปสการปฏบตจรง ซงเนนการสนบสนนและสงเสรมความเขมแขง การเตบโตและการพฒนาของ MSMEs ในภาคการผลตของเศรษฐกจ โดยเฉพาะผประกอบการในชนบท และเกษตรกรรม ซงรฐบาลไดตระหนกถงความตองการของ MSMEs และด�าเนนการสงเสรม สนบสนนผประกอบการ เพอใหมจ�านวน MSMEs มากขนและผลกดนใหม การเตบโตอยางตอเนอง เชน การขยายโครงการฝกอบรม แกผประกอบการ และโครงการพฒนาทกษะแกผใชแรงงาน การใหความสะดวกแก MSMEs ในการเขาถงแหลงเงนทน การใหประกนความเทาเทยมกนในการไดรบการสงเสรมและสทธประโยชนจากรฐบาล การเพมและสงเสรมโครงการชวยเหลอทางการเงนแก MSMEs และลด ความเขมงวดและความยงยากในการปฏบตตามเงอนไขในการไดรบความชวยเหลอทางการเงน เปนตน

ก. สาระส�าคญของกฎหมายทเกยวของ กบการสงเสรมพฒนา SMEs


Omnibus Investment Code of 1987 (OIC) บญญตขนเพอผลกดนการพฒนาเศรษฐกจ ของประเทศใหเปนไปตามหลกการ และวตถประสงค ของเศรษฐกจชาตนยม เป นการตดตาม ความเปนไปไดของแผนเศรษฐกจ โดยรฐบาลจะก�าหนดแผนการสงเสรมอตสาหกรรมและอตสาหกรรมของ SMEs ใหสอดคลองกบนโยบายของรฐบาล และน�าแผนดงกล าว ไปปฏบตจรง ภายใตเงอนไขทเปนการสนบสนนการแขงขนและปองกนการผกขาดทางการคา

กฎหมายวาดวยบารงไกวสาหกจรายยอย พ.ศ.2545 (Barangay Micro Business Enterprises Act of 2002: BMBE) หรอ R.A. 9178 มวตถประสงคเพอสงเสรมวสาหกจรายยอย ทจดทะเบยนภายใต BMBE โดยจะไดรบ สทธประโยชน เชน การยกเวนภาษเงนได จากการด�าเนนกจการทไดจดทะเบยน การยกเวน ไมอย ภายใตบงคบของกฎหมายคาจางขนต�า การได รบสทธพเศษในการหาหลกประกน สนเชอ การไดรบการสงเสรมการคาและการลงทน เปนตน


นโยบายและมาตรการทส�าคญ ในการสงเสรมและพฒนา SMEs ของประเทศฟลปปนสเปนลกษณะ ของโครงการสงเสรม MSMEs ภายใต การก�ากบดแลของกระทรวงตางๆ ดงน

กระทรวงเกษตร (Department of Agriculture: DA) จดใหม Agri-Business Marketing Support Service เพอใหบรการทางดานการสงเสรมการตลาด

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Department of Science and Technology: DOST)

- MSME Technology Upgrading Program- Technology Business Incubator Program

กระทรวงแรงงานและการจางงาน (Department of Labor and Employment: DOLE)

- Small and Medium Enterprise Manager Training- SME Productivity Improvement Program

กระทรวงสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต (Department of the Environment and Natural Resources: DENR)จดใหม Environmental Regulations Clearance Program

4 9

ดานมาตรการทางการเงนในประเทศฟลปปนส ไดแก สนเชอส�าหรบ MSMEs ซงไดรบจากภาครฐบาลและภาคเอกชน ซ งโดยส วนใหญการให บรการสนเชอ จากภาครฐบาลแบงเปน 3 สถาบนการเงนหลก ไดแก Development Bank of Philip-pines (DBP) Land Bank of Philippines (LBP) และ Small Business Guarantee Finance Corporation (SBGFC) โดยการปลอย สนเชอใหแกธนาคารพาณชย นอกจากน ยงมนโยบายใหสนเชอแก MSMEs ทเขารวมโครงการสนเชออตสาหกรรมควบคมมลพษ และโครงการสนเชอผ ประกอบการหญง และ LBP ยงบรการใหสนเชอแกกสกร และชาวประมงดวย

นอกจากนรฐบาลไดจดตงโครงการ SMEs Unified Lending Opportunities for Nat ional Growth (SULONG) เพอใหบรการสนเชอแก MSMEs โดย ไดรบความรวมมอจาก Land Bank of the Philippines (LBP) Development Bank of Philippines (DBP) Small Business Corpo-ration (SBC) และสถาบนการเงนอนๆ ในการลดขนตอนการขอสนเชอ และก�าหนด อตราดอกเบยเดยวกน โดยแบ งออก เปนอตราดอกเบยระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว โดยโครงการ SULONG นท�าใหจ�านวน MSMEs สามารถเขาถงโอกาสทางการเงนไดมากขน

กระทรวงการค าและอตสาหกรรม (Department of Trade and Industry: DTI) ไดจดตง Small Business Guaranteed Finance Corporation (SBGFC) โดยมวตถประสงคเพอลดความเสยงใหแกสถาบนการเงนในการใหสนเชอแกผประกอบการ MSMEs ตอมา SBGFC ไดรวมเขากบ Guarantee Fund for Small and Medium Enterprises (GFSME) แลวมชอใหมวา Small Business Corporation (SBC) ใหบรการสนเชอและประกนสนเชอแก MSMEs ในสถาบนการเงนของฟลปปนส 45 แหง

กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ได จดตงโครงการ Small Enterprise Technology Upgrading Program (SET-UP) เพอเสรมสรางความเขมแขงและความสามารถในการแขงขนของวสาหกจขนาดเลก โดย การสนบสนนการพฒนาทางเทคโนโลย คณภาพ ทกษะของบคลากร รวมถง การลดตนทนการผลตและการจดการของเสย นอกจากนยงไดจดตงศนย Philippine Trade Training Center (PTTC) เพอท�าการวจย เกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศและเปน ผใหบรการการรบรอง ISO และ HACCP

Bureau of Export Trade Promotion เปนองคกรของ DTI มหนาทในการสงเสรมการสงออกแกผประกอบการในฟลปปนส โดยการใหบรการขอมลเกยวกบตลาดในตางประเทศ ใหค�าแนะน�าเกยวกบกลยทธดานการสงออกและการตลาดเพอแขงขนในตลาดตางประเทศ

Philippine Trade Training Center (PTTC) เปนศนยฝกอบรมเกยวกบการคา จดตงขนโดย DTI เป นผ จดกจกรรม การอบรมและสมมนาใหแกผประกอบกจการสงออก ซงรวมถง SMEs ดวย มวตถประสงคเพอใหความร และพฒนาทกษะเกยวกบการสงออกทางดานการผลต คณภาพ ของสนคา การบรหารจดการสงแวดลอม คว ามปลอดภ ยขอ งอาหาร ร วมถ ง E-Commerce และ E-Business นอกจากน PTTC ยงไดจดกจกรรม เชน การจดงาน แสดงสนค าในต างประเทศ เพอเป น การประชาสมพนธผลตภณฑของฟลปปนสสตลาดโลก เปนตน


ในประเทศมาเลเซยม SMEs อยในภาคการบรการ คดเปนรอยละ 87 ภาคการผลต คดเปนรอยละ 7 และภาคการบรการ คดเปนรอยละ 6 โดยธรกจสวนใหญเปนธรกจขนาดจว คดเปนรอยละ 79 (มคนงานนอยกวา 5 คน) สวนใหญตงอยท Klang Valley คดเปนรอยละ 35.7 และ Johor คดเปนรอยละ 10.3 ทงน SMEs มระยะเวลาการกอตง นอยกวา 5 ป คดเปนรอยละ 45

3.6 ประเทศมาเลเซย

3.6.1 โครงสราง SMEs ของประเทศมาเลเซย

นยาม SMEs ของประเทศมาเลเซย

ประเทศมาเลเซยมการก�าหนดแผนแมบท SMEs “Game Changer” เพอใชน�าทางไปส แนวทางการพฒนาใหมในทกภาคสวนจนกระทงถงป พ.ศ.2563 โดยกลยทธนจะเรมด�าเนนการตอจากแผนเรมตนของ SMEs ทมอยแลว ซงจะท�าใหโครงสรางปจจบนเขมแขงขน และเพอสนบสนน การปฏรปเศรษฐกจขนาดใหญดวย

แผนแมบท SMEs มาเลเซยใหม มความแตกตางจากกลยทธกอนหนาน โดยจะพจารณาจากหลกฐานและการวเคราะหทน าเชอถอเป นหลก แผนแมบทนจะมการน�าระบบการตรวจสอบทครอบคลมและการประเมนผล (M&E) มาใช ซงจะเปนแผนสด (Live Plan) ทสามารถปรบเปลยนได ตามสถานการณ โดยแผนจะเปลยนไปตามความตองการทจดใหเขากบ ความตองการทางเศรษฐกจของ SMEs

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศมาเลเซย

5 1

3.6.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศมาเลเซย

แผนแมบทไดเสนอโครงสรางใหมทท�าให การพฒนา SMEs เปนไปในทศทางเดยวกนกบนโยบายแหงชาตทตองการเปนประเทศ ทมรายไดสงภายในปพ.ศ.2563 ผานการใช นวตกรรมและการเตบโตโดยใชแรงผลกดน ทางการผลต โดยมวสยทศน คอ การสราง SMEs ให แข งขนในตลาดโลกให ท ว ทกภาคสวน เพอสรางความมงคงและน�าไป สสภาพความเปนอยทดในสงคมของชาต ก�าหนดเปาหมาย คอ ในปพ.ศ.2555-2563 สามารถเพมการสรางธรกจ จ�านวนรอยละ 6 ขยายจ�านวนของบรษทนวตกรรมและมการ เตบ โต สง จ� านวนร อยละ 10 เพมการผลต (สองเทาจากปพ.ศ.2553-2563) ท�าใหเปนทางการมากขนคดเปนรอยละ 15 ของ GNI

โดยสรปการด�าเนนการเรมตนภายใตแผนแมบท SMEs มดงน• การรวมการจดทะเบยนธรกจและใบอนญาต เพอท�าธรกจไดงายขน• Technology Commercialisation Platform (TCP) เพอกระตนนวตกรรม• SME Investment Program (SIP) เพอเตรยมแหลงเงนทนเบองตน• Going Export (GoEx) Programme เพอเรงสรางให SMEs มความเปน International• Inclusive Innovation เพอสรางอ�านาจใหกบกลมจ�านวนรอยละ 40

3.6.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศมาเลเซย


ส�าหรบมาเลเซยนนไมมกฎหมาย สงเสรม SMEs ไวโดยเฉพาะ แตระบบ กฎหมายภาษอากรในประ เทศ ไดมการจดเกบภาษอากร และก�าหนด ส ท ธ ป ร ะ โ ยชน ท า งภ า ษ อ าก ร เพอเปนการสงเสรมธรกจ SMEs ไดแก ภาษเงนไดนตบคคล รฐบาลจดเกบภาษเงนไดนตบคคลในอตราคงท รอยละ 20 จากก�าไรสทธ แตจดเกบจาก SMEs ในอตราดงตอไปน

ร ฐ บ า ลม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ใ น การสงเสรม การเตบโตและเพมศกยภาพทางนวตกรรมของ SMEs จงไดก�าหนดนโยบายการพฒนา SMEs ไวในบทท 3 ของแผนพฒนา ฉบบท 10 พ.ศ.2554–2558 (Tenth Malaysia Plan 2011-2015) ซงพอสรปไดดงน


→


• จดตงการรบรองคณภาพแหงชาตเพอเป นการส งเสรมให SMEs พฒนาตราสนคา ใหค�าแนะน�าในการสรางตราสนคาและขยายการบรการไปสชมชนเลกๆ และจดใหมรานคาปลกขายสนคาจากโรงงานเพอเปน การสงเสรมการตลาดใหแก SMEs อกดวย

สภาพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงชาต (NSDC: NationalSME Development Council) เปนองคกรทท�าหนาทหลกในการก�าหนดนโยบายและยทธศาสตรในการสงเสรม SMEs ในประเทศมาเลเซย และเปนผประสานความรวมมอระหวางกระทรวง หนวยงานของภาครฐบาล และภาคเอกชน รวมถงผลกดนการด�าเนนการตามโครงการพฒนา SMEs โดยก�าหนดแผนแมบทและกลยทธตางๆ เพอเปนการสงเสรม SMEs ดงตอไปน

HIP 1 การบรณาการดานการจดทะเบยนและการออกใบอนญาตการประกอบ

ธรกจ HIP 2 จดตงเครอขายแพลตฟอรม (Platform) เทคโนโลยการสอสารทวประเทศ HIP 3 โครงการลงทน SMEs เพอใหความชวยเหลอ

ทางการเงนในระยะเรมตน

HIP 4 โครงการสงออกใหความชวยเหลอ SMEs ผสงออกรายใหมHIP 5 โครงการเรงการพฒนาโดยการสรางธรกจตวอยางในหมบานเปาหมายHIP 6 รวบรวมนวตกรรมเพอสรางศกยภาพทางนวตกรรมแกกลมทมรายไดนอยกวารอยละ 40

• สงเสรมนวตกรรมใหม โดยการออกใบรบรอง 1-InnoCERT เพอแสดงวา SMEs มประสทธภาพทางนวตกรรมใหมและทางการพาณชย และ SMEs ทไดรบใบรบรอง 1-InnoCERT นน จะไดรบสทธประโยชนทางภาษส�าหรบการจดกจกรรมการวจยและพฒนา• การขยายการใหบรการของ SME Corp. Malaysia โดยจดตงส�านกงานสาขาในทกรฐเพอเผยแพรขอมลเกยวกบเงนทน กาสงเสรม SMEs การใหค�าปรกษาและค�าแนะน�า และท�าหนาทเปนส�านกงานหกบญช (Clearing House) เฉพาะทเกยวของกบ SMEs รวมทงเปนศนยกลางขอมลทางการคาออนไลนเพอเพมการเข าถงโอกาสทางการคาระหวางประเทศ

ร ฐบาลก� าหนด ให ม การลดภาระทางการเงน ทกฎหมายและขอบงคบ ตางๆ โดยการยกเวน ก า ร เ ร ย ก เ ก บ ค าธรรมเนยมท ร ฐ เ รยกเกบจากการประกอบ ก จก า รท ง หมดหร อ บางสวนใหแก SMEs ทมลกจางไมเกน 5 คน

1

จดตงโครงการพฒนาท กษ ะ แ ร ง ง า น เพ อ เสรมสรางความสามารถและประสทธภาพแก SMEs

2

สงเสรมการเขาถงแหลงเงนทนจนไดเปนอนดบ 1 จากการจดอนดบการไดรบสนเชอ (Getting Credit) จากธนาคารโลก (World Bank) เปนเวลา 3 ปตดตอกน ตงแตปพ.ศ.2551 –2553

5

1. แผนแมบทวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม พ.ศ.2555–2563(SMEs Masterplan 2012-2020) ก�าหนดทศทางในการพฒนา SMEsและเพอใหการด�าเนนงานบรรลตามแผนแมบทฯ NSDC จงไดจดตง 6 โครงการ (Six High Impact Programmes: HIPs) อนเปนการน�าไปสการปฏบต ไดแก

จดตงโปรแกรม SMEs University Internship ให นกศกษาประกอบธรกจเปนเวลา 2-3 เดอน เพอใหมประสบการณในการท� า ธ ร กจและ มทกษะการท�าธรกจ ใ น ท า ง ป ฏ บ ต แ ล ะ สนบสนนการแข งขนการวางแผนทางธรกจในสถาบนการศกษา

3

นโยบายเสรมสรางความเขมแ ขงแก ระบบการสนบสนน SMEs เพอใหสามารถตอบสนอง ความตองการแก SMEs ไดอยางเตมท โดยมโครงการตางๆ เชน

4

5 3

2. โครงการสงเสรม SMEs เชน1) จดต งคณะกรรมการวางระเ บยบ วาระการประชมแหงชาต (National Steering Committee) เพอสงเสรมประสทธภาพ ของการด�าเนนงานของศนยบมเพาะวสาหกจ2) แคมเปญ “SMEs Week” จดกจกรรมการแขงขน การจดนทรรศการ การจดหลกสตรสรางความร และสรางเครอขาย ผประกอบการ

3. SMEs Corporation Malaysia (SMEs Corp.) เปนผประสานงานการสนบสนนและสงเสรม SMEs โดยท�าหนาท เป นส�านกเลขาธการ ของ NSDC เพอการสงเสรม SMEs จดสรร งบประมาณเพอผลกดนโครงการสงเสรม SMEs และเป นผ ประสานงานระหว างกระทรวง และหนวยงานของรฐทเกยวของ โครงการทส�าคญท SME Corp. ไดด�าเนนการ ไดแก

Business Accelerator Programme (BAP) ใหค�าแนะน�าทางธรกจและเทคนค สรางความเขมแขง

แกธรกจ และใหความชวยเหลอในการเขาถงแหลงเงนทน เพอเสรมสรางศกยภาพและความสามารถของ SMEs

Enrichment & Enhancement Programme (E²) ใหค�าแนะน�าทางธรกจและเทคนค สรางความเขมแขง

แกธรกจ และใหความชวยเหลอในการเขาถงแหลงเงนทนเพอเสรมสรางศกยภาพและความสามารถของวสาหกจรายยอย

The National Mark of Malaysian Brand สงเสรมตราสนคามาเลเซย (Malaysian Brand)

เพอเพมระดบมาตรฐานและคณภาพของสนคา SMEs ผลตภณฑทผานการตรวจสอบและประเมนมาตรฐานและคณภาพแลวจะไดรบสทธในการใชตราสนคามาเลเซย

SMEs Expert Advisory Panel (SEAP) ใหความชวยเหลอทางเทคนคในสถานประกอบการ

โดยผเชยวชาญในแตละอตสาหกรรมเปนผถายทอด ความรทางเทคโนโลย และใหค�าแนะน�าในการด�าเนนธรกจ

ใหความชวยเหลอทางดานสนเชอแก SMEs โดยรฐบาล รบภาระดอกเบยรอยละ 2 โดยจายใหแกสถาบนทเขารวม โครงการ

Skills Upgrading Programme เสรมสรางทกษะการบรหารธรกจแกผประกอบการ

SMEs และเพมความเชยวชาญและความสามารถแกลกจางของ SMEs

SMEs @ UNIVERSITY PROGRAMME เปนการเปดโอกาสการเรยนรใหแกผบรหาร SMEs

เพอการพฒนาศกยภาพของทรพยากรมนษย

Business Matching จดหาสนคาและบรการใหแกบรษทรายใหญและ

บรษทขามชาต และสงเสรมการแขงขนเพอให SMEs เปนผจดสง (Supplier) ชนสวน อปกรณ สนคา และบรการ ใหแกบรษทรายใหญและบรษทขามชาต

SMEs Competitiveness Rating for Enhancement (SCORE)

สงเสรมความเปนเลศในกลมผประกอบการโดยการจดอนดบ SMEs และยงเปนการประเมนการเตบโตของ SMEs ในประเทศ

→


ส�าหรบประเทศลาวม SMEs ประกอบดวยวสาหกจขนาดเลก มแรงงานนอยกวา 19 คน และวสาหกจขนาดกลางแรงงาน 19-99 คน ม GDP คดเปนรอยละ 6-9 และมแรงงานใน SMEs ประมาณรอยละ 83 มอตราการจางงาน SMEs ขนาดเลก คดเปนรอยละ 22.9 ของการจางงานทงหมดภายในประเทศ และ SMEs ขนาดกลางมอตราการจางงาน อยทรอยละ 28.1 ของการจางงานทงหมดภายในประเทศ สวนใหญผประกอบการ SMEs ในประเทศลาว ประกอบธรกจคาสงและคาปลก คดเปนรอยละ 41.6 รองลงมา คอ อตสาหกรรม คดเปนรอยละ 17.6

3.7 สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

3.7.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

นยาม SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

รฐบาลลาวไดท�าขอตกลงวาภายในสนปพ.ศ.2558 จ�านวน SMEs จะเพมขน 100 เปอรเซนต จากจ�านวน 45,000 กจการในปพ.ศ.2552 และจะมผหญงเปนเจาของกจการมากกวารอยละ 48 การท�านตกรรมเพอด�าเนนธรกจใหมจะใชเวลาไมเกน 15 วน ทเกยวกบกฎหมายสญญา และภายในปพ.ศ.2556 คาใชจายในการด�าเนนธรกจจะตองลดลงร อยละ 15 จ�านวนวนท ใช ในการขนสงสนค าไปตางประเทศจะลดลงรอยละ 20 นอกจากนประเทศลาวเรมมการออกแบบหลกสตรเกยวกบ SMEs ส�าหรบการเรยนการสอนในระดบมธยมและอาชวศกษาแลว โดยไดรบความชวยเหลอ จากหนวยงาน Lao-India Entrepreneurship Development

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

5 5

ส�าหรบโครงการตางๆ ทสนบสนน SMEs ในประเทศลาวนน ไดด�าเนนนโยบายตามแนวทาง การสนบสนนและการปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจ ในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) การใหความชวยเหลอโดยทวภาคและหนวยงานชวยเหลอขามชาตอนๆ

3.7.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทศทางและนโยบายการสงเสรมและพฒนา SMEs ของประเทศลาว มดงตอไปน

ตารางท 4 ทศทาง และนโยบายการสงเสรมและพฒนา SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

การจดตงโครงการหนงต�าบลหนงผลตภณฑ ODOP โดยไดรบความชวยเหลอดานเทคนค จาก JICA มการท�าโครงการน�ารองทแขวงสะหวนนะเขตและแขวงสาละวนระหวาง เดอนมกราคม พ.ศ.2552-เดอนธนวาคม พ.ศ.2554 (ระยะเวลา 3 ป) โครงการน�ารองดงกลาวครอบคลมกวา 20 โครงการ และจ�าแนกผลตภณฑทเปนงานฝมอ งานเกษตร ปาไมและประมง อาหารส�าเรจรป สนคาจากโรงงานขนาดเลกและขนาดกลาง และสนคาทเกยวของกบ ตางประเทศ

SMEs ลาวสวนใหญยงคงท�าการคาระดบภมภาคหรอระดบประเทศและยงไมพรอม ทจะท�าธรกจหรอลงทนในตางประเทศ กระทรวงอตสาหกรรมและพาณชยเปนผรบผดชอบออกนโยบายเพอสนบสนนการสงสนคาออกยงตางประเทศของ SMEs

ไมมกฎหมายบงคบใชโดยตรงส�าหรบ SMEs แตใชกฎหมายแรงงานทวไปฉบบท 06/PO ลงวนท 27 ธนวาคม พ.ศ.2549


ตารางท 5 โครงการพฒนาอยางตอเนองใน SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

ทมา: Asian Development Bank, 2012

*

*

*TBC = to be confirmed

5 7

3.7.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว


กฎหมายวาดวยการสงเสรมและการพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (Decree on the Promotion and Development of Small and Medium Sized Enterprises) เป นกฎหมายทก�าหนดทศทางและนโยบาย การสงเสรม SMEs โดยใหมการจดตงกองทนเพอการสงเสรมและพฒนา SMEs และจดตง องคกรทท�าหนาทสงเสรม SMEs อกทงใหม การออกกฎระเบยบและมาตรการตางๆเพอสงเสรมการเจรญเตบโตอยางยงยนของ SMEs โดยเนนทการขยายการผลตสนคาการจดกจกรรมทางการคาและการบรการ ยกระดบความเปนอย ของประชาชน และการวางรากฐานการพฒนาความทนสมยและการพฒนาเขาส ภาคอตสาหกรรมเพอการเตบโตทางเศรษฐกจของประเทศอยางมนคง

→

ในการประสานงานดานการพฒนาและความรวมมอเพอการพฒนาทส�าคญ จะเนนกลยทธและกจกรรมทส�าคญ โดยโครงการในการสรางพฒนาภาคเอกชน และวสาหกจขนาดเลกและขนาดกลางนน มแนวทางการด�าเนนงาน ตามนโยบายการสนบสนนและการปรบปรงสภาพแวดลอมทางธรกจ ในสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว (สปป. ลาว) การใหความชวยเหลอโดยทวภาค และหนวยงานชวยเหลอขามชาตตางๆ ทงนเพอประสานความรวมมอ ระหวางหนวยงานใหเกดความชวยเหลอ SMEs อยางมประสทธภาพ


ปจจบนเศรษฐกจของสปป.ลาว ไดด�าเนนการภายใต แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 7 ซงก�าหนดใหมการพฒนา SMEs โดยสรางความเขมแขง สงเสรมการผลตให มการเตบโตอย างน อยร อยละ 15 ตอป และผลกดนให สนค าผลตภณฑ SMEs ไดรบสวนแบงทางการตลาดมากขน นอกจากน ยงได ก�าหนดมาตรการใหกระทรวงตางๆ ท เ กยวของ มการประสานงานและบรหารจดการเพอใหการสงเสรมและพฒนา SMEs เปนไปอยางมประสทธภาพ อกทงจะตองเพมการอ�านวยความสะดวกทางการคาแก SMEs ใหสามารถเขาถงตลาดมากขน และเพมศกยภาพในการแขงขนของผลตภณฑลาว

SMEPDO (National SME Promotion and Development Office) เปนองคกรสนบสนนสงเสรม SMEs ไดประกาศ แผนพฒนา SMEs ไวเปนการเฉพาะ ซงในขณะนเปนแผนฉบบท 2 (Second National SMEs Develop-ment Plan 2011-2015) ตอเนองจากแผนพฒนา SMEs ฉบบแรก โดยมงเนนยทธศาสตรทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจฯ และใหมหนวยงานก�ากบดแลและตดตามผลการปฏบตตามแผนพฒนาฯ ซงพอสรป รายละเอยดไดดงน


1. เสรมสรางประสทธภาพในดานการบงคบใชกฎหมาย เสรมสรางความเขมแขงของธนาคารและสถาบนการเงน พฒนาความหลากหลายของการบรการทางการเงนส�าหรบ SMEs ท�าใหมการก�าหนดแผนธรกจทเปนไปไดและเพมโอกาสดานสนเชอ

2. สรางผประกอบการรนใหม โดยบรรจในระบบการศกษา เพอกระตนคนร นใหมใหสนใจประกอบธรกจ สรางศนยบมเพาะทางธรกจใหมความพรอมทจะแขงขนในตลาด ฝกอบรมผประกอบการใหม สงเสรมและชวยเหลอผประกอบการสตร

นอกจากน รฐบาลยงไดสงเสรมการเขาถง ความชวยเหลอทางการเงนรปแบบตางๆ แก SMEs รวมทงไดมการเปลยนแปลงเงอนไขของกฎระเบยบทใหมรปแบบสนเชอส�าหรบ SMEs มากขน และมการฝกอบรมการด�าเนนการ และการสมมนา ให ความร เ กยวกบการบรหารจดการสนเ ชอ การก�าหนดแผนพฒนาธรกจ การจดท�าบญช และการท�ารายงานทางการเงน โดยรฐบาลไดด�าเนน การจดตงกองทนเพอพฒนา SMEs อกดวย

4. เชอมโยงธรกจระหวางวสาหกจขนาดใหญและ SMEs โดยจดตงฐานขอมลของโอกาสทางธรกจ การสรางกลไกความรวมมอระหวางวสาหกจขนาดใหญและ SMEs

5. สงเสรมศกยภาพในการผลตเพอเพมคณภาพและมาตรฐานของผลตภณฑและบรการของ SMEs โดยการจดท�าแผนปฏบตการการท�างานทงภาครฐและภาคธรกจ และจดตงสถาบนเพอการรบรองคณภาพและมาตรฐาน

6. ผลกดนการเขาถงตลาดและขยายตลาดแก SMEs โดยการจดตงฐานขอมลและใหข อมลเกยวกบโอกาสทางธรกจและการตลาด การวจยภาคสนคาและบรการ SMEs ศกษาศกยภาพ และความไดเปรยบเสยเปรยบสนบสนน SMEs ในการมสวนรวมในงานแสดงสนคาและนทรรศการการคาในประเทศและตางประเทศ และม งเนน การคาและยทธศาสตรเพอการสงเสรมการสงออก

3. การจดตงเครอขายการใหบรการ เพอการพฒนาทางธรกจ (Business Development Service: BDS)โดยการ (1) ใหขอมลการฝกอบรมและการใหค�าปรกษา (2) การพฒนาทกษะแรงงาน (3) การทศนศกษาภายในประเทศและตางประเทศ (4) การเรยนทางไกลผานระบบดาวเทยม และ (5) ใหบรการขอมลทางเวบไซตและจดพมพคมอแจกจายแกประชาชน

5 9

จ�านวนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ในประเทศสงคโปรมจ�านวน 130,000 วสาหกจ คดเปนรอยละ 99 ของจ�านวนวสาหกจทงหมด ซง SMEs เปนตวขบเคลอนหลกในระบบเศรษฐกจ กอใหเกดมลคาเพม ทงในภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ คดเปนมลคา 57.5 พนลานดอลลารสงคโปร หรอ คดเปนรอยละ 47 นอกจากน SMEs ยงกอใหเกดการจางงานจ�านวน 779,096 ราย หรอคดเปนรอยละ 62 ของการจางงานทงหมดในประเทศ

3.8 สาธารณรฐสงคโปร

3.8.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐสงคโปร

นยาม SMEs ของสาธารณรฐสงคโปร

สงคโปรเปนตลาดเทคโนโลยแหงหนงของเอเชย ท มความเชยวชาญในการจดการทรพยากรบคคล บรหารจดการธรกจ มจดเดนเรองท�าเลทตงท�าใหเปน เมองทาทส�าคญของโลก มเครอขายธรกจกบคนสญชาตจน ในประเทศตางๆ มระบบขนสง (Logistics) ในการจดการ หวงโซอปทาน (Supply Chain) ทไดมาตรฐานโลกรวมทงยงเปนศนยกลางการคาทส�าคญท�าใหสงคโปร กลายเปนฐานในการท�าการคากบทวโลก เชน ประตสเอเซย แปซฟก ศนยกลางการคาและการบรการของภมภาค ศนย กลางการเดนเรอพาณชย ศนย กลางการเงน ของภมภาค ศนยกลางการบนพาณชย เปนตน

ภาพรวม SMEs ของสาธารณรฐสงคโปร


ก. หนวยงานหลกดาน SMEs SPRING (Standards, Productivity and Innovation Board of Singapore)เปนคณะกรรมการมาตรฐาน

ผลตภาพและนวตกรรมแหงประเทศสงคโปร สงเสรมผลตภาพและขดความสามารถในการแขงขนขององคกรเพอ ความรงเรองทางเศรษฐกจของสงคโปร โดย SPRING มการประสานงานกบหนวยงานจากภาคสวนตางๆ ในการใหความชวยเหลอวสาหกจในดานการเงน ดานบรหารจดการ เทคโนโลยและความทนสมยตางๆ รวมทงดานการเขาสตลาดของผลตภณฑและบรการใหม

นอกจากน SPRING ยงพฒนาและสนบสนนมาตรฐาน และหลกประกนคณภาพระดบสากล เพอสงเสรมความสามารถในการแขงขนและสนบสนนการคา โดยมรายละเอยด ดงน

กลยทธท 1: สรางสภาพแวดลอมเพอการเตบโต ของ SMEs โดยการอาศยความรวมมอกบเครอขายภาครฐบาลและภาคเอกชน ไดแก หนวยงานใตกระทรวง Ministry of Trade and Industry และหอการคา ซงผสานความรวมมอในดานตางๆ ไดแก Business Support Service Capacity Upgrading Entrepreneurship Development Financing เปนตน

กลยทธท 2: การสราง Cluster การสรางคลสเตอร (Cluster) ทส�าคญของสงคโปรมหลกส�าคญ 3 ประการ ไดแก การผลตและการวศวกรรม (Manufacturing & Engineering) รปแบบการด�าเนนชวต(Lifestyle) และชวการแพทยและการบรการ Biomedical and Service

1. กลยทธตางๆ ทสงเสรมบมเพาะและการรเรมทางนวตกรรม

ภาพท 9 แสดงโมเดลการสรางความเตบโตในธรกจของสาธารณรฐสงคโปร

กลยทธท 3: การรเรม (ปลก) และบมเพาะทางนวตกรรม ประกอบไปดวย 4 มาตรการ คอ 1) เรงการพฒนาเทคโนโลยเชงพาณชย 2) การบมเพาะ 3) การสนบสนนดานการเงน และ 4) การบรหารจดการดานการบญช

กลยทธท 4: การบมเพาะ มเปาหมายเพอสราง ธรกจใหมทใชนวตกรรมจ�านวน 100 ราย ภายใน 3 ป โดยมการสนบสนนดานตางๆ ไดแก ดานการเงน การตลาดตางประเทศ การมพเลยงเปนผเชยวชาญ การอ�านวยความสะดวกดานเทคโนโลย

3.8.2 พฤตกรรม / กจกรรม /บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนาSMEs ของสาธารณรฐสงคโปร

6 1

2. กลยทธในการสรางผประกอบการทมพลวตรแหงการเตบโตและนวตกรรมประกอบดวย 4 ดาน ไดแก การเงน (Money) การตลาด (Market) การบรหารจดการ (Management) และความรความสามารถ (Know-How) แสดงดงตารางท 6

ตารางท 6 การสนบสนนผประกอบการทมพลวตรแหงการเตบโตและนวตกรรม

3. กลยทธในการสงเสรม SMEs สสากล กลยทธท 2: สรางและขยายจ�านวนหนวยงาน ตรวจสอบ หนวยงานออกใบรบรอง

รฐบาลเร งส ง เสรมให มหน วยงานตรวจสอบคณภาพ และมาตรฐานมากขน เพอใหบรการแกธรกจ และอตสาหกรรมในสงคโปร รวมไปถงการสงออกบรการเหลานไปท�างานตรวจสอบ และรบรองใน ตางประเทศในอนาคต

กลยทธท 3: สรางการตระหนกในเรองคณภาพ และมาตรฐานและน�าไปใชอยางแพรหลาย

กลย ท ธ น เ ป น ข น ต อน ส ดท า ย ก ล า ว ค อ เปนการด�าเนนการใหไดผลจรงในทางปฏบต และ สรางความตระหนกดานคณภาพและมาตรฐาน และ สงเสรมใหธรกจอตสาหกรรมน�าไปใชอยางแพรหลาย

กลยทธท 1: การสรางสาธารณปโภคพนฐาน ดานคณภาพ และมาตรฐาน

เปนการสรางการยอมรบในระดบสากล สรางความเชอมนดานคณภาพ และมาตรฐานการด�าเนนการตางๆ ไดแก

Promotion- การจดสมมนา

- การจดสปดาหสงเสรมคณภาพและมาตรฐาน- การจดท�า Newsletter

Adoption- การปฏบต

และน�าคณภาพ และมาตรฐานสากล ไปใชในธรกจและอตสาหกรรม

Market Access- ความชวยเหลอดานการสงออก

- การออกกฎระเบยบทสงเสรมดานคณภาพ

• การสรางระบบมาตรฐาน การน�าพลงงานสะอาดมาใชในธรกจและอตสาหกรรม• การรบรอง การออกใบรบรอง การทดสอบในหองปฏบตการ (Lab) การจางทปรกษาดานคณภาพ• การออกกฎระเบยบตางๆ ทเกยวเนองกบคณภาพและมาตรฐาน • การยอมรบในระดบรฐบาลของแตละประเทศ (Government to Government: G to G) เชน เวทระหวางประเทศ APEC

ภาพท 10 แสดงโมเดลกลยทธในการสงเสรมSMEs สสากลของสาธารณรฐสงคโปร


1) การยกเวนภาษเงนไดนตบคคลทงหมดแกธรกจ SMEs ทจดทะเบยนใหม ส�าหรบรายได 100,000 ดอลลารสงคโปรแรกเปนเวลา 3 ปภาษตดตอกน ทงนจะตอง เปนธรกจทประกอบกจการในประเทศ หรอมสถานประกอบการ ในประเทศ

2) จดเกบภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 8.5 แกธรกจ SMEs ทมสถานประกอบการในประเทศส�าหรบรายได 300,000 ดอลลารสงคโปรแรก

3) SMEs Cash Grant เฉพาะปภาษ พ.ศ.2555 SMEs ไดรบยกเวนภาษเงนไดส�าหรบเงนสดจ�านวนรอยละ 5 แตไมเกน 5,000 ดอลลารสงคโปร

3.8.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนาSMEs ของสาธารณรฐสงคโปร


ประเทศสงคโปร ไม มกฎหมายเกยวกบ การสงเสรม SMEs ไวโดยเฉพาะ แตมกฎหมาย วาดวยการแขงขนทางการคา (Competition Law) ใหค�านยามของ SMEs ไววา วสาหกจทมทรพยสนนอยกวา 15,000,000 ดอลลารสงคโปร และมลกจางไมเกน 200 คน

กระทรวงการคลง (Ministry of Finance) ไดก�าหนดอตราภาษ และสทธประโยชนทางภาษ ซงสามารถสงเสรมภาวะเศรษฐกจไดเปนอยางด โดยสทธประโยชนทางภาษส�าหรบ SMEs ไดแก


คณะกรรมการมาตรฐานผลตภาพและ นวตกรรมแหงประเทศสงคโปร (SPRING: Stand-ards, Productivity and Innovation Board of Singapore) ไดจดตงโครงการสงเสรม SMEs หลายโครงการโดยจ�าแนกไดเปน 4 ประเภท ไดแก

1) การเรมตน (Starting Up) เนองจากขนตอนแรกในการด�าเนนธรกจเปนสงทยากส�าหรบผประกอบการรายใหม SPRING จงจดใหมโครงการตางๆ เพอชวยเหลอธรกจทเพงเรมตน เชน

Angel Investors Tax Deduction Scheme (AITD) การสงเสรมทางภาษอากรโดย ใหสทธแกธรกจทเพงเรมตนด�าเนนกจการ เพอกระตนใหเกดการลงทนทางธรกจของ SMEs รายใหม ดงน

Business Angel Scheme (BAS) ใหความชวยเหลอทางการเงนในขนตนของการด�าเนนธรกจ เพอการพฒนาดานผลตภณฑและการตลาด

Incubato r Deve lopment P rog ramme (IDP) การบมเพาะธรกจเพอการพฒนาศกยภาพทางธ รกจส� าห รบธรกจท เ พ ง เร มต น โดยการให ความชวยเหลอทางดาน การจดการ เงนทน การตลาด และใหค�าแนะน�าทางธรกจ

Technology Enterprise Commercialization Scheme (TECS) กระตนความกาวหนาของนวตกรรมดานเทคโนโลยควบคไปกบความเขมแขงทางทรพยสนทางปญญา

Action Community for Entrepreneurship Startups Scheme (ACE SARTUPS SCHEME) สนบสนนเงนทนแกผ ประกอบการสญชาตสงคโปร ทต องการเรมประกอบธรกจ เพอเป นคาใช จ ายในการซอซอฟตแวร วสด และอปกรณตางๆ เกยวกบ การด�าเนนธรกจ

• ธรกจรายใหมทมเงนลงทนไมเกน 100,000 ดอลลารสงคโปร มสทธเขารวมโครงการ• หกลดหยอนภาษในอตรารอยละ 50 ของเงนไดทงหมดทอยในบงคบตองน�ามาค�านวณภาษเมอด�าเนนธรกจครบก�าหนด 2 ปภาษ• หกลดหยอนภาษไดสงสดไมเกน 250,000 ดอลลารสงคโปรตอหนงปภาษ

6 3

• Loan Insurance Scheme (LIS) รฐบาล ใหเงนสมทบรอยละ 50 ของเบยประกนภย ท SMEs จายใหแกบรษทประกนภย เพอรกษาความปลอดภยของเงนทนหมนเวยน• Local Enterprise Finance Scheme (LEFS) ชวยเหลอ SMEs ทางการเงน ในการสงเสรม การขยายธรกจโดยการรวมมอกบสถาบนการเงน ตางๆ เพอให สนเชอในดอกเบยอตราคงท ตลอดระยะเวลาการกเงน (ไมเกน 10 ป) โดยกได ในวงเงนไมเกน 15 ลานดอลลาร สงคโปร เพอน�าเงนไปใชในการยกระดบทางดานเทคโนโลย

ดานบคลากร• Management Associate Partnership (MAP) สงเสรมการเตบโตของ SMEs โดยความรวมมอ ของมหาวทยาลยตางๆ ในการฝกอบรมผประกอบการ• Enterprise Internship Programme (EIP) SPRING รวมมอกบสถานศกษาในการจดหาสถานประกอบการ SMEs ทพร อมจะเป นสถานทฝ กงานและดแล นกศกษาฝกงาน เพอพฒนาเปนผประกอบการในอนาคต• HRCapability Programme Consultancy Support สงเสรมการพฒนาทรพยากรมนษย โดยการจดหา ทปรกษาทเชยวชาญเขาชวยเหลอพฒนาบคคลากร• Intellectual Property Management Programme (IPM) ชวยเหลอ SMEs เกยวกบการคมครองรกษา และใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญาในทางการคา

ดานการบรการ• Customer Centric Initiative (CCI) สงเสรมธรกจ ใหมความเปนเลศทางดานการบรการ โดยการให ความชวยเหลอในการพฒนาคณภาพการใหบรการ

2) การเพมศกยภาพทางธรกจ (Building Capabilities)

3) ดานการเงน (Financing Schemes) • Micro Loan Programme (MLP) ชวยเหลอ ทางการเงนแกวสาหกจรายยอยทมลกจางไมเกน 10 คน หรอมรายไดไมเกน 1 ลานดอลลารสงคโปร โดยการให สนเชอในวงเงน 100,000 ดอลลารสงคโปรเปนระยะเวลา 4 ป

4) DIY Toolkits เปนการจดตงโครงการตางๆ ขนเพอสงเสรมธรกจ ทางดานการบรหารการเงน การบรหารทรพยากรมนษย การบรการลกคา และการตลาด ซงเปนการใหบรการขอมลออนไลนทผใชบรการสามารถเรยนรและพฒนาทกษะ ไดดวยตนเอง

ดานนวตกรรม• Innovation and Capability Voucher (ICV) เปนบตรก�านลทมอบใหแก SMEs เพอสงเสรมการพฒนาศกยภาพเบองตนโดยการมอบเงนทนจ�านวน 5,000 ดอลลารสงคโปร เพอเปนคาใชจ ายในการพฒนา ทางดานนวตกรรม ผลผลต ทรพยากรมนษย หรอบรหารการเงน• Technology Innovation Programme (TIP) เสรมสรางศกยภาพการแขงขนดานนวตกรรม• Brand Pact ชวยเหลอธรกจในการสรางตราสนคา ของตนเองเพอเปนกลยทธในการแขงขนทางธรกจ โดย SPRING ไดร วมมอกบสมาคมการคาตางๆ และผเชยวชาญทางดานตราสนคา เพอจดการฝกอบรม ใหค�าปรกษา และชวยเหลอในการสรางและพฒนา ตราสนคา

ดานประสทธภาพการผลต• Quality for Enterprises Through Standards (QUEST) Programme สรางมาตรฐานแกองคกรธรกจอนเปนกลยทธในการเพมศกยภาพการแขงขนทางธรกจ เช น การลดการปล อยก าซคาร บอนไดออกไซด การประหยดพลงงาน และเทคโนโลยสเขยว เปนตน• Productivity @ Work สงเสรม SMEs ทางโลกออนไลน โดยใหบรการทางขอมลการเพมประสทธภาพการผลต เชน เครองมอการเพมประสทธภาพทางการผลต ตารางกจกรรมการฝกอบรม และการใหค�าแนะน�าการพฒนาการเพมประสทธภาพผลต


SMEs แบงเปน 3 ภาค ประกอบดวย (1) ภาคการเกษตร ปาไม ประมง เปน SMEs ขนาดยอย (Micro) มแรงงานนอยกวา 10 คน ขนาดเลก (Small) มแรงงานประมาณ 10-200 คน มรายไดนอยกวา 20,000 ลานดง และขนาดกลาง (Medium) มแรงงานประมาณ 200-300 คน มรายได 20,000-100,000 ลานดง (2) ภาคอตสาหกรรม และกอสรางมลกษณะเหมอนภาคเกษตปาไม ประมง สวน (3) ภาคการคาและบรการขนาดเลก (Small) มรายได 20,000 ลานดงหรอนอยกวา มแรงงานประมาณ 10-50 คน ขนาดกลาง (Medium) มรายได 20,000-50,000 ลานดง มแรงงานประมาณ 50-100 คน SMEs มแรงงานมากถงรอยละ 77 ของประเทศ และเฉลยธรกจเตบโตรอยละ 20 ตอป

3.9 สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

3.9.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

นยาม SMEs ของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

ดชนราคาผบรโภคของเดอนมนาคม พ.ศ.2555 ขยบตวสงขนรอยละ 0.16 จากเดอนกมภาพนธ พ.ศ.2555 ซงเปนการเพมในอตราทนอยทสด ในรอบ 20 เดอนทผานมา ท�าใหดชนราคาผบรโภค (CPI) ของไตรมาสท 1 ของปพ.ศ.2555 อยทรอยละ 15.95 เพมขนจากชวงเดยวกนของ ปพ.ศ.2554 รอยละ 2.55 จากตวเลขดงกลาว รฐบาลเวยดนามเชอมน วาเปาหมายทจะลดอตราเงนเฟอในปพ.ศ.2555 ใหเหลอเปนเลขตวเดยวมทางเปนไปไดสง หากไมมปจจยส�าคญทางเศรษฐกจอนๆ เกดขนในชวงไตรมาสท 2-4

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

6 5

นวตกรรม ศกยภาพทางเทคโนโลย และระดบทางเทคนค

• การเพมขดความสามารถทางเทคโนโลยของ SMEs ผานโปรแกรมสนบสนน การวจย การพฒนาเทคโนโลยในการผลตผลตภณฑใหม

• กองทนเพอการพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต เปนกองทนทสมทบทนเปนรายป เพอสงเสรมนวตกรรมใหม และสรางขดความสามารถทางเทคโนโลยของ SMEs

• การจดทะเบยน และปองกนการโอนสทธในทรพยสนทางปญญาเกยวกบสนคาและบรการ รวมถงผลกดน SMEs การขอใบรบรองการใชระบบการจดการคณภาพ ISO และมาตรฐานระหวางประเทศอนๆ

3.9.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

ประเทศเวยดนาม มการสนบสนนสงเสรมพฒนา SMEs ในดานตางๆ อยางมากมาย โดยในชวงสองทศวรรษ ทผานมา ประเทศตางๆ ในกลม CLMV ตางมการปรบนโยบายเศรษฐกจของตนใหมความเปนเสร และมการท�างาน ของกลไกตลาดมากขน เพอสงเสรมใหประเทศมการพฒนาทางเศรษฐกจอยางรวดเรว

3.9.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEsของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม


รฐบาลไดออกพระราชกฤษฎกา Decree No: 56/2009/ND-CP เมอปพ.ศ.2552 และยกเลก Decree No. 90/2001/ND-CP โดยมวตถประสงคเพอบงคบใชกบ SMEs และเพอเปนเครองมอในการพฒนา SMEs และพฒนาการ จ ดกา รขอ งหน ว ย ง าน ของรฐบาล ในการพฒนาและสงเสรม SMEs โดยมกระทรวงการวางแผนและการลงทน (Ministry of Planning and Investment: MPI) เป นผ รบผดชอบหลกในการด�าเนนการ ภายใตพระราชกฤษฎกา โดยรวมมอกบกระทรวงและหนวยงานอนๆ โดยพระราช-กฤษฎกามรายละเอยดพอสรป ไดดงน

1) ก�าหนดให SMEs จะตองจดทะเบยนภายใตกฎหมายน

2) การจดตงโปรแกรมใหความชวยเหลอ SMEs

3) นโยบายการสงเสรม SMEs ไดแก

การชวยเหลอทางการเงน

• รฐบาลผลกดนการจดตงกองทนประกนสนเชอส�าหรบ SMEs

• ธนาคารของรฐบาลตองประสานกบหนวยงาน ของรฐบาล เพอเสนอโครงการสงเสรม และความชวยเหลอดานเทคนคตอนายกรฐมนตร เพอเสรมสรางศกยภาพของสถาบนทางการเงนเพอขยายสนเชอแก SMEs

ก�าหนดเขตสถานประกอบการภายใตแผนพฒนาทางเศรษฐกจ สงคม และการใชทดน

• คณะกรรมการประชาชน (People ’s Committees) ในตางจงหวดและเมองหลวงขนอยกบคณะกรรมการกลาง (Cetral Committees) เปนผ รบผดชอบดแลการบรหารจดการทดน และบงคบใชมาตรการเพอสงเสรมใหมการรวมกลมอตสาหกรรมของ SMEs เพอด�าเนนการ

1) อตราภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 10 เปนระยะ เวลา 15 ป ส�าหรบ โครง การลงทน ใหม ในพนททมสภาพสงคม และ เศรษฐกจทขดสน ใน เขต เศรษฐกจ และ เขต ไฮ เทค และส�าหรบ โครง การลงทน ในสาขาท ใช เทค โน โลยขนสง การ ท�าวจยทางวทยาศาสตร และ การพฒนาทาง เทค โน โลย การลงทน ในดาน การพฒนาสาธารณป โภคขนพนฐานทส�าคญของรฐบาล และ การผลตซอฟต แวร

2) อตราภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 10 ตลอดอายของ การด�า เนนกจ การประกอบธรกจในสาขา การศกษา และ การฝกอบรม การฝกอบรมอาชพ การด แลสขภาพ วฒนธรรม กฬา และ สง แวดลอม

ส�าหร บ สทธประโยชนทางภาษ เปนสทธทก�าหนดใหแก SMEs ทประกอบธรกจ ในพนทสงเสรมการลงทน หรอตงอย ในพนทพ เศษ มดงน

→

เกยวกบการเชาพนทผลตหรอประกอบการ หรอการยายสถานประกอบการออกจากตวเมอง เพอรกษาภมทศนแวดลอม


1) สรางสภาพแวดลอมทางกฎหมายทดทางธรกจ เชน สรางความเทาเทยมกนทางโอกาส และการเขาถงความชวยเหลอจากภาครฐบาล สรางความโปรงใสใน การท�างานของเจาหนาทในหนวยงานของรฐบาลตอ ผประกอบการ SMEs เปนตน

2) กระทรวงการคลงรวมมอกบธนาคารรฐบาลแหงเวยดนาม (State Bank of Vietnam) ใหความชวยเหลอทางการเงน การจดตงกองทนประกนสนเชอ กองทนการเงน SMEs กองทนการลงทนทมความเสยง และ สนเชอจากธนาคารพาณชย สถาบนการเงนอนและ การใหประกนเชอ

3) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Ministry of Science and Technology) กระทรวงอตสาหกรรม และการคา (Ministry of Industry and Trade) กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม (Ministry of Education and Training) และกระทรวงอนๆ ให การสงเสรม SMEs ทางดานการพฒนาศกยภาพในการแขงขนเกยวกบดานตางๆ ดงน


นโยบายสงเสรม SMEs มวตถประสงคเพอเพมจ�านวน SMEs สรางความสามารถในการแขงขน การสงเสรม ใหเปนสวนหนงในระดบโลก การสงเสรมการจางงาน การผลกดน การเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ และการมสวนรวมในการพฒนาอตสาหกรรมและความทนสมยของประเทศ มรายละเอยดดงน

• นวตกรรมเทคโนโลย เกยวกบการใชงานและถายทอดเทคโนโลย การวจยและพฒนาผลตภณฑใหม การปรบปรงคณภาพของผลตภณฑและบรการ และการคมครองทรพยสนทางปญญา

• การฝกอบรมเกยวกบการบรหารจดการองคกรและทรพยากรมนษย

• ขอมลตลาดส�าหรบการขยายตลาดและบรณาการระหวางประเทศ

→

นอกจากน รฐบาลเวยดนามไดประกาศลดอตราภาษเงนไดนตบคคลใหแก SMEs เป นร อยละ 20 ซ งมผลบงคบ ใช ต งแต วนท 20 กนยายน พ.ศ.2555 เพอกระตนเศรษฐกจ และเปนการสงเสรม SMEs

3) อตราภาษ เงน ไดนตบคคลรอยละ 20 ส�าหรบ การด�า เนนกจ การใน 10 ปแรก ส�าหรบโครงการลงทนใหมในพนททมสภาพสงคม และ เศรษฐกจทขดสน

4) อตร าภาษเง นได นตบคคล รอยละ 20 ส�าหรบ การด�าเนนการตล อ ดอายของกจ ก าร ใชกบกรณประกอบ กจ การ ในสหกรณ บร การ การ เกษตร และกองทน การ ให สน เชอ แกประชาชน

6 7

SMEs ของประเทศอนโดนเซย ถอเปนหลกส�าคญของการพฒนาประเทศ โดย SMEs มมากถงรอยละ 99 สวนใหญเปนธรกจทมคนงานไมเกน 5 คน จดเดนของประเทศอนโดนเซยคอการมทรพยากรธรรมชาตมาก มแรงงานคณภาพดพอสมควร อยางไรกตามกยงมคนตกงานอยเปนจ�านวนมาก รฐบาลจงพยายามแกปญหาการตกงาน โดยการสงเสรมภาค SMEs เพอกระตนการเพมงาน

3.10 สาธารณรฐอนโดนเซย

3.10.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐอนโดนเซย

นยาม SMEs ของสาธารณรฐอนโดนเซย

ในปพ.ศ.2552 จ�านวนของ SMEs คดเปน 52.7 ลานหรอรอยละ 99 ของสถานประกอบการรวม ท�าใหเกด การจางงาน 96,200,000 ต�าแหนง หรอรอยละ 97.3 ของการจางงานทงหมด (Mukhamad & Kiminami, 2011) และสรางมลคาเพม 2,993,151 พนลานรเปยห หรอรอยละ 56.5 ของมลคารวมเพม ซงมมลคาเพมขนเรอยๆ ในระหวาง ปพ.ศ.2542-2552

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของสาธารณรฐอนโดนเซย


3.10.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของสาธารณรฐอนโดนเซย

รฐบาลอนโดนเซยไดจดสรรเงนงบประมาณประจ�าปพ.ศ.2553 จ�านวน 20,000 ลานรเปยห ผานโครงการ Micro-Credit Support Programme (KUR) ซงด�าเนนการโดยธนาคารพาณชยของรฐบาล โดยมชวงระยะเวลาตงแต เดอนมกราคม–กรกฎาคม พ.ศ.2553 ผประกอบการ จ�านวน 680,270 คน ไดรบเงนกรวมเปนยอดเงนทงสน 6.5 พนลานรเปยห

3.10.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนน และสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐอนโดนเซย

ก. สาระส�าคญของกฎหมาย ทเกยวของกบการสงเสรม พฒนา SMEs

1. กฎหมายวาดวยวสาหกจขนาดกลาง และขนาดยอม (1995 Small and Medium Enterprises Act No. 9) ก�าหนดค�านยามของกจการ SMEs และก�าหนดใหการพฒนาธรกจ SMEs จะตองด�าเนนการตามกฎหมายและนโยบายของภาครฐบาล

2. กฎหมายเกยวกบภาษอากรของอนโดนเซยทส�าคญมอย 3 ฉบบ ไดแก 1)กฎหมาย วาดวยภาษอากร และวธพจารณาคดภาษอากร (General Tax Provisions and Procedures Law) 2) กฎหมายภาษเงนได (Income Tax Law) และ 3) กฎหมายวาดวยภาษมลคาเพม และภาษ สนคาฟมเฟอย (Value-Added Tax and Luxury Sales Tax Law) ดงแสดงตารางท 7

ตารางท 7 อตราภาษทแกไขใหมในปพ.ศ.2551

6 9

ก ร ะ ท ร ว ง ก า ร ว จ ย แ ล ะเทคโนโลย (Min ist ry of Research and Technology) และสถาบนวทยาศาสตรแหงชาต (National Science Institutes) ไดจดตงโครงการตางๆ ขนเพอสงเสรมการพฒนาศกยภาพทางเทคโนโลยและนวตกรรมแก SMEs ใหมความสามารถ ในการแขงขนในตลาดทงใน และตางประเทศ เชน โครงการ Tecnopreneur โครงการ Technology Incubation และโครงการ Venture Capital เปนตน


กระทรวงสหกรณและวสาหกจขนาดกลางและขนาดย อม (Ministry of Cooperative and Small and Medium Enterprises: M S M E ) ถ ก จ ด ต ง ข น ตามกฎหมายวาดวยวสาหกจขนาดกลางและขนาดย อม (1995 Small and Medium Enterprises Act No. 9) มหนาท หลก ในการสนองนโยบาย ของ รฐบาลในการส ง เสรม และสนบสนน SMEs และ ใหความรวมมอกบองคกรอนๆของรฐบาล เกยวกบการด�าเนนการของ SMEs

โดย MSME ได แบ ง หนาทหลกในการสนบสนน สงเสรมการพฒนาธรกจ SMEs ออกเปน 2 ประการ ไดแก เปนสอกลางในการสรางความสะดวกในการประกอบกจการ SMEs และสร างศกยภาพ และความสามารถในการแขงขนของธรกจ SMEs ซง MSME ไดจดตง SMEs Service Center เพอท�าหนาทใหบรการ ใหความชวยเหลอตางๆ แก SMEs ทวประเทศ เพอเตรยมความพรอมในการแขงขนในอาเซยน

I n d o n e s i a E x i m b a n k (IEB) เปนธนาคารของรฐบาลซ ง ก อ ต ง ข นต ามค ว าม ในกฎหมาย Act No. 2 of 2009 เพอใหบรการความชวยเหลอ แกผประกอบการชาวอนโดนเซย โดยเฉพาะ SMEs ทประกอบการ ดานการส งออกไปยงตลาด ตางประเทศ ทงดานการเงน เพอการสงออก การใหค�าปรกษา ค�าแนะน�าแกธนาคาร สถาบนการเงน และผ ผลต สนค า เพอการสงออก IEB (Indonesia Eximbank) มบรการ ไดแก Export Financing Export Guarantee Export Insurance และ Advisory


ประเทศจนแบงภาคธรกจของ SMEs ออกเปนกลมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม โดยแบงตามจ�านวนแรงงาน สนทรพยถาวรและรายไดรวมของธรกจ ซงมการก�าหนดแนวทางในการสงเสรมและชวยเหลอ SMEs แตละกลม อยางชดเจน เพอใหสอดคลองกบประเภทธรกจ ปจจบนประเทศจนไดเพมกลมธรกจขนาดจวเขามาในแผนการ ชวยเหลอและพฒนา โดยคดเลอกจากกลมธรกจขนาดจวทมศกยภาพในการสงออก สวนใหญจะเปนธรกจ ทมจ�านวนแรงงานไมถง 20 คน แตมมลคาผลตภณฑหรอบรการสง เชน กลมไอทสารสนเทศ และกลมอตสาหกรรมสรางสรรคทไมตองการแรงงานจ�านวนมาก แตเปนคนรนใหมทมศกยภาพในการสรางนวตกรรมจนสามารถแขงขนเพอการสงออกไปยงตางประเทศ

3.11 สาธารณรฐประชาชนจน

3.11.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐประชาชนจน

นยาม SMEs ของสาธารณรฐประชาชนจน

7 1

รฐบาลมการออกมาตรการสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงเปนสวนส�าคญในการผลกดนวสาหกจ โดยกฎหมายหลกทสนบสนนวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมของประเทศจน ไดแก Law of the People's Republic of China on Promotion of Small and Medium Sized Enterprises ซงไดก�าหนดใหสภาแหงชาตเปนผทก�าหนดนโยบาย และการวางแผนงานทเกยวของกบวสาหกจทงสองประเภท โดยมกรมตางๆ ทอยในสงกดของสภาแหงชาตนน เปนผทด�าเนนการตามนโยบายและแผนทสภาแหงชาตก�าหนด

1) การสนบสนนการจดตงวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม

กฎหมายก�าหนดใหองคกรภาครฐทกองคกรท เกยวข องกบการสงเสรมพฒนา SMEs ตองจดให มการให บรการข อมลทจ�าเป น และเหมาะสม และใหค�าปรกษาแก SMEs

2) ดานนวตกรรมเทคโนโลย

กฎหมายไดวางนโยบายวา รฐบาลตอง มการก�าหนดนโยบายสนบสนนให SMEs พฒนาผลตภณฑใหมๆ ดวยการใชเทคโนโลยททนสมย เทคนค และอปกรณในการผลต ทเหมาะสมกบความตองการของตลาด

3) ดานการพฒนาการตลาด

รฐบาลไดสงเสรมและสนบสนนใหกจการขนาดใหญในการสรางความรวมมอกบวสาหกจขนาดเลกโดยการจดงานแสดงสนค าใน ตางประเทศ และไดจดงาน China International SMEs Fair เพอให SMEs เขาสเวทการแขงขนในระดบสากล ทงยงเปนการสรางความเขมแขงใหกบเศรษฐกจของประเทศอกดวย

3.11.2 พฤตกรรม / กจกรรม/ บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชน ในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของสาธารณรฐประชาชนจน

3.11.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐประชาชนจน

ก. สาระส�าคญของกฎหมายทเกยวของ กบการสงเสรมพฒนา SMEs 4) การจดซอจดจางของรฐบาล

กฎหมาย Law of the People's Republic of China on Promotion of Small and Medium Sized Enterprises และ กฎหมาย Government Procurement Law and other laws and regulations ก�าหนด วาเมอรฐบาลตองการจะจดซอสนคาหรอบรการตางๆ จากภาคเอกชน รฐจะตองใหความส�าคญตอ SMEs เปนอนดบแรก กลาวคอ ตองพจารณาจดซอสนคาหรอบรการจาก SMEs เสยกอน ทจะพจารณาจดซอจากธรกจขนาดใหญ

5) การสนบสนนดานการสงออก

กฎหมายก�าหนดใหหนวยงานของรฐบาลและสถาบนตางๆ ทเกยวของมหนาทใหค�าแนะน�าและสนบสนน SMEs ในการสงออกสนคาไปยงตลาดตางประเทศ

กฎหมาย Law of the People's Republic of China on Promotion of Small and Medium Sized Enterprises ดงกลาวขางตน ไดวางนโยบายทส�าคญในการสนบสนน SMEs ไวอยางละเอยดและชดเจน โดยการก�าหนดหนาทของภาครฐบาล ตงแตรฐบาลกลางไปจนถงรฐบาลทองถน และหนาทของภาคเอกชน ตงแตสถาบน การเงน ธนาคารพาณชย และสถาบนตางๆ รวมทงก�าหนด ใหวสาหกจขนาดใหญเขามามสวนรวมในการพฒนา SMEs

1. ตลาดทมเศรษฐกจปานกลาง-สง

ไดแก มณฑลหรอเมองทมระดบเศรษฐกจ ปานกลาง-สง มณฑลทอยบรเวณเลยบชายฝงตะวนออกซงตดกบทะเลและมณฑลทอยตอนใต เชน กรงปกกง นครเซยงไฮ นครกวางโจว เมองเซนเจน และนครเทยนจน

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของสาธารณรฐประชาชนจน

2. ตลาดทมเศรษฐกจปานกลาง-ต�า

ไดแก 12 มณฑลภาคตะวนตกของจน ประกอบดวย มณฑลสานซ กานซ ชงไห หนงเซย ซนเจยง เสฉวน ฉงชง ยนนาน กยโจว ทเบต กวางซ และมองโกเลย


ประเทศจน แบงเปนมณฑลตามระดบตลาดออกเปน 2 ตลาด ประกอบดวย


ประเทศเกาหลใตมบรษทขนาดกลางและขนาดเลก คดเปนรอยละ 99 ของวสาหกจทงหมด (SMEs มจ�านวนประมาณ 3,000,000 ราย) มการจางงาน คดเปนรอยละ 88 (ลกจางมจ�านวนประมาณ 10.8 ลานคน) ของการจางงานทงหมดของประเทศ ในปพ.ศ.2553 มอตราการวางงาน คดเปนรอยละ 3.7

3.12 ประเทศเกาหลใต

3.12.1 โครงสราง SMEs ประเทศเกาหลใต

นยาม SMEs ของประเทศเกาหลใต

7 3

จากการศกษามาตรการในการสงเสรม SMEs ของเกาหลใต พบวา มลกษณะพเศษ 2 ประการ คอ ประการแรก เกาหลใตมการก�าหนดสทธพเศษในการลดหยอนภาษ ส�าหรบการลงทนและในการท�า R&D ส�าหรบ SMEs ประการทสอง มาตรการดานภาษทประเทศเกาหลใตใชในการสงเสรม SMEs ลวนแตผกโยงเขากบการยกระดบมาตรฐานในการผลตหรอนวตกรรม เพอเปนการสรางขดความสามารถในการแขงขนของ SMEs ในระยะยาว

ภาพรวม SMEs ของประเทศเกาหลใต

3.12.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของประเทศเกาหลใต

SMBA คอ สาขาของรฐบาลทเชยวชาญ ในนโยบาย SMEs ในเกาหลใต โดยหนวยงานมสวนเกยวของกบนโยบายของรฐบาลส�าหรบ SMEs เกอบทงหมด โดยในแงของอ�านาจ SMBA (Small and Medium Business Administration) เปนของกระทรวงเศรษฐกจฐานความร

ก. SMBA หรอ Small and Medium Business Administration

รฐบาลเกาหลใต เข มงวดกบการสงเสรมโปรแกรม “Inno-Biz” (Innovative Business) อยางมาก โครงการนจดตงขนเพอเพมอตราการเตบโตและศกยภาพของ SMEs ในการแขงขน ทางเทคโนโลย ปจจบนม SMEs ทเขารวมโครงการ Inno-Biz เปนจ�านวนมาก และม อตราเพมขนอยางตอเนอง

ค. Inno-biz และมาตรการ เพอเสรมสรางการลงทนรวม

1. The SMEs Technological Innovation Programme กอตงขนในปพ.ศ.2540 เปนกระดกสนหลงของ การสนบสนน R&D ส�าหรบ SMEs ของคนเกาหล ซงเปนสวนหนงของการสนบสนนคาใชจายของ R&D ส�าหรบการพฒนาเทคโนโลยใหมและผลตภณฑใหม ซงเปนการมงทการพฒนาในทางปฏบต โดยจะสามารถซอขายไดภายใน 3 ป2. เงนทนบางสวนส�าหรบคาใชจ ายของ R&D ม สองประเภท ไดแก “โครงการยทธศาสตร” ซงจ�าเปนส�าหรบ SMEs ทอาจผลตสงของทมผลกระทบอยางมาก และ “โครงการทวไป” ซงมจดมงหมายในการพฒนาผลตภณฑใหมภายใน 1 ป3. “Purchase-Guaranteed New Product Develop-ment Programme” สนบสนนการพฒนาสนคาใหมของ SMEs ในสองขนตอน ไดแก 1) องคกรภาครฐบาลและบรษทขนาดใหญประกาศความตองการของสนคาท SMEs อาจพฒนา 2) SMBA สนบสนนการพฒนาของสนคาเหลานดวยเงนมากถง 500,000,000 วอน และองคกรทสงซอจะรบประกนการสงซอตามรายงานของ SMBA ในปพ.ศ.2552 ตอ SMEs โดยโปรแกรมนมประสทธภาพมากส�าหรบ SMEs ในแงการลดตนทนการพฒนา ซงจากมมมองสากลแลว ในการสบเปลยนสนคา ทน�าเขาดวยสนคาทผลตในประเทศ และการมสวนรวม ไดเพมขนเรอยๆ จนกระทงในปพ.ศ.2551 พบวามองคกร ทสงซอมากกวา 170 องคกร

ส�าหรบ SMEs เกอบทงหมดในเกาหลใตนน ถอว าความสามารถทางเทคโนโลย เป นส งทส�าคญทสดในการแขงขน โดย SMBA ไดท�า โปรโมชนนวตกรรมเทคโนโลยของ SMEs ใหเปนหนงในนโยบายทส�าคญทสด และมโปรแกรมหลายโปรแกรมเพอการน ดงเชน

ข. การสนบสนนทางการเงน ของเทคโนโลย R&D ส�าหรบ SMEs

→


ภาพท 12 นโยบายโลกาภวตนซงเปนทศทางใหมของนโยบาย SMEs

ภาพท 11 เกณฑการคดเลอกและการสนบสนนของโครงการ Global Stars

ประเทศเกาหลมการขยายความคดรเรมทมองออกไปดานนอก ซงเปนการมงเนน การจดกจกรรมองคกรขนาดใหญ โดยเพอให SMEs จากโปรแกรม ‘Global Star SMEs’ เปนกระดกสนหลงของเศรษฐกจ

ดงตวอยางเชน การใชกลยทธของรฐบาลและนโยบายการสงออกของเกาหล และธนาคารเพอการน�าเขาเปดตว โครงการ ‘300 Global Stars’ ในปพ.ศ.2553 ซงในชวงเวลาสามปเรมตนในปพ.ศ 2553 โดย SMEs ทไดรบการคดเลอกใหเขารวมโครงการดงกลาวจะไดรบการสนบสนนแพคเกจการสนบสนนความสามารถทางเทคโนโลย ศกยภาพการเตบโตของวสาหกจ ความสามารถของผบรหารและความมนคงทางการเงนซงแสดงไดดงภาพ

ง. การฟนคนและการเปนสากลของ SMEs เปนการเจรญเตบโตใหม ‘The Global Stars’

7 5

3) นโยบายหลกส�าหรบวสาหกจขนาดกลางและขนาดย อมใน ปพ.ศ.2555

• ขยายการจางงานนกเรยนทจบการศกษาระดบมธยมศกษา โดยการเตรยม ความพรอมทงดานวชาการ และจดใหมการศกษาดงานแกนกเรยนระดบมธยมศกษา จ�านวน 1,100 คน ซงคดเลอกจากโรงเรยนตางๆ 66 แหงทเขารวมโครงการ

• สรางความเขมแขงใหกบ SMEs ผานระบบ Healthcare System for SMEs ซง ประกอบดวย การวเคราะห การสงยา และการรกษา ซงจะใชกบอตสาหกรรม ทออนแอ

3.12.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศเกาหลใต

ก. สาระส�าคญของกฎหมายทเกยวของกบการสงเสรมพฒนา SMEsประเทศเกาหล ใต มกฎหมายการสนบสนนและส ง เส รมการพฒนา SMEs ไว เป นการเฉพาะ

โดยการวางกรอบส�าหรบ SMEs ทอยในขายทจะไดรบการสนบสนนและสงเสรมจากภาครฐบาล กฎหมายทส�าคญมดงตอไปน Framework Act for SMEs in Korea (1966) SMEs Promotion Act (1978) SMEs Start-Up Support Act (1986) Special Measures on Venture Business Support (1997) และฉบบใหมลาสดคอ Act to Foster One Person Creative Corporations (2011)

นอกจากนยงมกฎหมายเกยวกบการจดซอจดจางของรฐบาล คอ SMEs Product Procurement Promotion Act (1981) และกฎหมายเกยวกบความสมพนธระหวางบรษทขนาดใหญและขนาดเลก ซงกฎหมายเหลานไดก�าหนดนยามของ SMEs ไวเปนการเฉพาะ

ข. นโยบายและมาตรการทใชในการสงเสรมพฒนา SMEsประเทศเกาหลใตไดพฒนาจากประเทศทดอยพฒนามาเปนประเทศหนงทมความส�าคญอยางยงกบเศรษฐกจโลก

โดยรฐบาลไดมการวางนโยบายสนบสนน SMEs อยางเปนรปธรรม มหนวยงานและสถาบนตางๆ ทคอยรองรบและด�าเนนการตามนโยบายของรฐบาลอนมสาระส�าคญดงตอไปน

1) นโยบายดานการสรางธรกจใหม

Biz-Start-Ups เปนนโยบายทส�าคญของรฐบาลในการสรางธรกจใหมๆ โดยเฉพาะอยางยงธรกจทมแนวคดสรางสรรคใหม เพอทกระตนใหเกดกจกรรมทางเศรษฐกจใหม โครงการทส�าคญไดแก

• การจดตงศนยบมเพาะธรกจ (Busi-ness Incubator) ขนในมหาวทยาลย สถาบนวจยตางๆ ทวประเทศ เพอชวยเหลอผประกอบการขนาดกลาง และขนาดยอม

• หลกสตรการเรมตนธรกจ (Start-Up Course) เพอทจะใหความรแก ผทตองการจะเปนเจาของกจการ หรอกจการทเพงเรมกอตง

• ชมรมผประกอบการ (Entrepre-neur Club) ซง SMBA จะใหการสนบสนนทงดานการเงน และการฝกอบรมแกชมรม ซงจะถกจดตงขนในมหาวทยาลย

2) นโยบายดานการพฒนาทรพยากร มนษย

SMBA ไดเลงเหนความส�าคญของ การพฒนาทรพยากรมนษย จงไดจดตงโครงการตางๆ ขนเพอการพฒนา ทรพยากรมนษย เชน

• On-site Work Condition Improve-ment Program การลดอปสรรคการท�างาน และปรบปรงคณภาพชวตของพนกงานในธรกจ SMEs เชน การปรบปรงสถานทท�างานให มอณหภมทเหมาะสม มภมทศนทด และมความปลอดภยในการท�างาน เปนตน

• Preferential Treatment for SMEs Employees ไดมการด�าเนนโครงการยอยหลายโครงการทจะเพมจ�านวนของพนกงานในธรกจ SMEs ดวย การใหสทธพเศษตางๆ

• SMEs Experiencing Program for College Students เปนโครงการทสรางเสรม และสนบสนนใหเยาวชนมความเขาใจและเตรยมความพรอมเพอเปนเจาของกจการ

• SMEs Trainning Center เปนศนยฝกอบรมใหความรแกพนกงานของ SMEs ทวไปทมความตองการใหพนกงานไดเขารบการฝกอบรมโดยเสยคาใชจายนอย

→


จากขอมลการแบงขนาดธรกจของประเทศออสเตรเลยโดย Australian Bureau of Statistics (ABS) พบวา สวนใหญเปนธรกจขนาดเลก (Small) ประมาณรอยละ 96 โดยมจ�านวนมากถง 2,000,000 ธรกจ ซงเปนธรกจขนาดเลกทมเจาของกจการเพยงผเดยวและไมมแรงงาน คดเปนรอยละ 90 และเปนธรกจขนาดกลาง (Medium) คดเปนรอยละ 4 และเปนธรกจขนาดใหญ (Large) คดเปนรอยละ 0.3

3.13 ประเทศออสเตรเลย

3.13.1 โครงสราง SMEs ของประเทศออสเตรเลย นยาม SMEs ของประเทศออสเตรเลย

ธรกจขนาดเลก (Small) ในประเทศออสเตรเลยมบทบาทส�าคญตอระบบเศรษฐกจของออสเตรเลย โดยเฉพาะในเรองของการจางงานและภาคการผลต ซงรอยละ 50 เปนการจางงานของภาครฐบาล ทงนธรกจขนาดเลกม แนวโนมเพมขนอยางตอเนอง สวนใหญอยในภาคการเกษตร คดเปนรอยละ 86 รองลงมา คอ ธรกจกอสราง คดเปนรอยละ 69 และธรกจการบรการ คดเปนรอยละ 51 รฐบาลประเทศออสเตรเลยเลงเหนถงความส�าคญ จงสนบสนนดวยการใหทนแกธรกจขนาดเลกทมเจาของเพยงผเดยว และมศกยภาพในการสรางนวตกรรมใหม

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศออสเตรเลย

7 7

3.13.2 พฤตกรรม / กจกรรม /บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนาSMEs ของประเทศออสเตรเลย

3.13.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนาSMEs ของประเทศออสเตรเลย


ประเทศออสเตรเลยไมมค�าจ�ากดความของ SMEs ทเปนมาตรฐานเดยวกนในระดบประเทศ โดยค�าจ�ากดความของ SMEs จะขนอยกบหนวยงานและกฎเกณฑทก�าหนดขนส�าหรบ SMEs โดยนโยบายสงเสรมวสาหกจสวนใหญของออสเตรเลยจะเนนทการสงเสรมธรกจขนาดเลกเปนหลก

ข. นโยบายและมาตรการทใชในการ สงเสรมพฒนา SMEs

แม ว าประเทศออสเตรเลยจะไม ได มกฎหมายทก� าหนดเรองการสนบสนน และสงเสรมธรกจขนาดเลกเปนการเฉพาะ แตกมหนวยงานของรฐบาล คอ Department of Industry Innovation Science และ Research and Tertiary Education ท�าหนาทชวยเหลอ ใหค�าแนะน�า ใหบรการ และเปนฐานขอมลใหแกธรกจขนาดเลก นอกจากนยงชวยแกไขปญหาตางๆ ในการด�าเนนธรกจและรวมมอ กบหน วยงานต า งๆ ของภาคร ฐบาล ในการก�าหนดนโยบายและมาตรการเพอ การสนบสนนและชวยเหลอธรกจขนาดเลก

Department of Industry Innovation Science และ Research and Tertiary Education มโครงการตางๆ ทชวยใหธรกจขนาดเลก ประสบความส�าเรจในการด�าเนนธรกจ ตวอยางเชน

• การใหบรการใหค�าปรกษาส�าหรบธรกจขนาดเลก โดย Small Business Advisory Services ใหค�าปรกษาแกธรกจขนาดเลกดานการบรหารจดการ ดานการเงน ดานการบรหารธรกจ วางแผนธรกจ การเปนพเลยงดานธรกจ และความรในเรองของกฎหมาย และกฎระเบยบตางๆ เปนตน• โครงการ Small Business Support Line (SBSL) เปนจดเรมแรก ส�าหรบธรกจขนาดเลกทตองการเขาถงขอมล และการแนะน�า หนวยงานทเกยวของกบการด�าเนนธรกจ โดยมบรการ Live Chat ทสามารถสอสารกบผขอรบบรการไดทงทางโทรศพท และทาง จดหมายอเลกทรอนกส และสนทนาสดผานทางเวบไซต www.business.gov.au• โครงการ Textile Clothing and Footwear (TCF) Small Business Program (SBP) ใหความชวยเหลอดานการเงน โดยการใหเงนทนจ�านวนสงสดถง 50,000 ดอลลารสหรฐฯ แกผเขารวมโครงการ เพอทจะปรบปรงธรกจของตน

ประเทศออสเตรเลยถอวาเปนประเทศ ทประสบความส�าเรจมากในการพฒนาเศรษฐกจโดยเฉพาะในชวง 20 ปทผานมา เหตผลทเศรษฐกจของประเทศออสเตรเลยสามารถขยายตวไดตอเนองตดตอกนกวา 20 ป และเปนประเทศทพฒนาความสามารถในการแขงขนขนมาอยในระดบ 20 ประเทศแรกของโลกนน เพราะประเทศออสเตรเลยไดปฏรประบบเศรษฐกจอยางตอเนองและจรงจง ยกตวอยางทเหนไดชด เชน การปฏรปเศรษฐกจ โดยลดบทบาทและการแทรกแซงของภาครฐบาล การเนนเรองคณภาพของกระบวนการท�านโยบายสาธารณะ และการใหความส�าคญเรองการศกษา เปนตน โดยทงสามปจจยนมผลใหความสามารถในการเพมผลผลตหรอรายไดของชาวออสเตรเลยสงขน ซงในทางเศรษฐศาสตรเรยกวาการเพมผลตภาพ หรอ Productivity โดยผลตภาพทสงขนน�ามาสความสามารถในการหารายไดของประเทศ จนปจจบนประเทศออสเตรเลยเรยกไดวาเปนประเทศพฒนาแลวเตมรปแบบ และมรายไดประชาชาตตอหวสงเปนอนดบท 13 ของโลก

→


3.14 ประเทศนวซแลนด

3.14.1 โครงสราง SMEs ของประเทศนวซแลนด

นยาม SMEs ของประเทศนวซแลนด

SMEs ของประเทศนวซแลนดเปนธรกจทมเจาของเพยงคนเดยวดแลการผลตเองทงหมด โดยธรกจทมพนกงาน 1-5 คนมการเตบโตมากทสด สวนใหญเปนธรกจดานอาหารและบรการ ส�าหรบธรกจทมพนกงานนอยกวา 20 คน จะอยในกลม SMEs มแรงงานคดเปนรอยละ 31 หรอ 580,000 คน สวนธรกจขนาดยอย (Micro) จะมคนเอเชยเปนผประกอบการมากทสด ประเภทธรกจทท�ามากทสด คอ การใหเชาอสงหารมทรพย โดยเปนเจาของคนเดยว รองลงมา คอ บรการการเงนและการเกษตร

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของประเทศนวซแลนด

นวซแลนดเปนประเทศทใหความส�าคญกบความคดรเรมสรางสรรค โดยนวซแลนดตองการเปนประเทศผน�าในการประดษฐคดคนสงใหมๆ ทงนบทบาทของ NZTE (New Zealand Trade & Enterprise) ครอบคลมทงงานสงเสรมการคาการลงทนทงใน และตางประเทศ การพฒนาธรกจทองถน ซงประกอบกบ การสงเสรมการสรางตราสนคา (Branding) Pavilion Positioning และการบรหารจดการทด

3.14.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและภาคเอกชนในการใหบรการและสงเสรม พฒนา SMEs ของประเทศนวซแลนด

7 9

3) โครงการ Financial Guarantee Products for Exporters

ส�านกงาน NZECO (The Export Credit Office) เปนหนวยงานราชการท�าหนาทใหความชวยเหลอทางดานสนเชอเพอการสงออก โดยการใหการนต ด านการเงน เพ อลดความเส ยงของสนเช อ และชวยเหลอผสงออก

ทงนประเทศนวซแลนดไมไดมการแบงแยกประเภทของธรกจวาเปนขนาดเลก ขนาดกลาง หรอขนาดใหญ เพราะฉะนนจงไม มนโยบาย หรอมาตรการเฉพาะทสงเสรม SMEs ซงโครงการตางๆ ทไดกลาวมาขางตน เปนเพยงมาตรการท ชวยเหลอธรกจทกขนาด โดยไมค�านงถงประเภท หรอขนาดของธรกจ

3.14.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของประเทศนวซแลนด


ประเทศนวซแลนดไมมกฎหมายทบญญตไว ส�าหรบการสนบสนนและการพฒนา SMEs เปนการเฉพาะ มเพยงนโยบายทรฐบาลก�าหนดไว เพอการพฒนาขดความสามารถในการท�าธรกจของ SMEs


1) การสนบสนน SMEs โดยรฐบาลนวซแลนด องคกร NZTE (New Zealand Trade & Enterprise)

ท�าหนาทพฒนาธรกจระหวางประเทศ โดยมวตถประสงคเพอชวยใหธรกจของประเทศนวซแลนดเจรญเตบโตมากขนในตลาดตางประเทศ NZTE ไดจดตงโครงการในการชวยสนบสนน SMEs คอ NZTE Capability Development Vouchers โดยให วสาหกจขนาดเลกทมคณสมบตตาม ทก�าหนดไว มสทธได รบบตรก�านล เพอจ าย ในการรบบรการตางๆ เชน คาฝกอบรมและคาสมมนา ในการเสรมสรางความสามารถการบรหารกจการของเจาของกจการ ผบรหารกจการ หรอผจดการวสาหกจขนาดเลก โดยบตรก�านลน ม มลค า สงถงรอยละ 50 ของคาใชจายส�าหรบคาบรการ ดงกลาว

2) การสนบสนนและการสงเสรมดานการเงนแกการวจยและพฒนาผลตภณฑ

กระทรวงวทยาศาสตรและนวตกรรม (Ministry of Science and Innovation หรอ MSI) ไดใหเงน สนบสนนกจการทกขนาดต งแต ขนาดเลกทเพงเรมตนไปจนถงกจการทส งออกสนคาและบรการไปยงตลาดตางประเทศ ทงนเพอสงเสรม ใหเกดการศกษาวจยและพฒนาผลตภณฑทม การใชเทคโนโลยทางวทยาศาสตรและนวตกรรม ในกระบวนการผลตสนคา โดยมมลคาการสนบสนนสงถงรอยละ 50 ของคาใชจายทใชในการวจย และพฒนาผลตภณฑ เพอสรางนวตกรรมใหมนนๆ


ประเทศอนเดยมประชากรภาคแรงงานใน SMEs ประมาณ 73 ลานคน ซงถอเปนกลไกขบเคลอนเศรษฐกจคดเปนรอยละ 45 ของผลผลตอตสาหกรรม และมสดสวนการสงออก คดเปนรอยละ 40 ส�าหรบการสงออกของอนเดยท�าใหเกดการจางงานประมาณ 60 ลานคน และสรางงาน 13 ลานต�าแหนงในแตละป และมผลตภณฑมากกวา 8,000 ผลตภณฑทมคณภาพส�าหรบตลาดอนเดยและตางประเทศ

3.15 สาธารณรฐอนเดย

3.15.1 โครงสราง SMEs ของสาธารณรฐอนเดย

นยาม SMEs ของสาธารณรฐอนเดย

ประเทศอนเดยมธรกจ SMEs ทจดทะเบยนประมาณ 13 ลานธรกจ คดเปนมลคาประมาณรอยละ 9 ของ GDP มมลคาการสงออกประมาณรอยละ 35 โดยเงนทนสวนใหญมาจากนกลงทนตางประเทศ ทงนสวนใหญมการท�าธรกจผานทางระบบออนไลน ซงอนเดยนนมประชากรคนรนใหมวยหนมสาวทอยในวยท�างานเปนจ�านวนมาก คดเปน รอยละ 64 และมประชากรทอาศยอยในเมองเพยงรอยละ 30 โดยรอยละ 70 ของการบรโภค การคาปลกจะเกดขนใน เมองขนาดใหญล�าดบตนๆ จาก 200 เมองของอนเดย อาท กรงนวเดล มมไบ เจนไน กลกตตา ซงสนคาประเภทอาหารและของช�ามสดสวน คดเปนรอยละ 65 ของตลาดคาปลกอนเดย

ภาพรวมของธรกจและ SMEs ของสาธารณรฐอนเดย

8 1

นโยบายและมาตรการทส�าคญในการสงเสรมและพฒนา SMEs ของรฐบาลอนเดยส�าหรบปพ.ศ.2554–2555 ก�าหนด ใหมการสงวนการผลตสนคาบางประเภทใหส�าหรบผผลต ทเปน SMEs ส�าหรบรายการสนคาทอยในบญชสงวนไวใหเฉพาะผผลต SMEs เทานน โดยระบไวในกฎหมาย The Industries (Development & Regulation) Act พ.ศ.2494 ซงไดแก อตสาหกรรมการผลตอาหาร ไม และผลตภณฑจากไม ผลตภณฑกระดาษ เคมภณฑ แกว เซรามค เครองจกรกล แตไมรวมถงอปกรณส�าหรบการขนสง โดยมรายละเอยดดงน• การสนบสนนการสงออก โดยการฝกอบรมดานการบรรจหบหอ โดยใชหลกการและเทคนคทางวทยาศาสตรททนสมย และไดมาตรฐานสากล• โครงการสนบสนนใหมหาวทยาลยและวทยาลยทไดรบ คดเลอกเขารวมโครงการ เพอจดตงชมรมผประกอบการขน ในสถานศกษา โดยมเปาหมายในการสรางชมรมผประกอบการ ใหครบ 1,200 แหงทง 5 ภาคของประเทศอนเดย โดยแตละภาค จะตองจดใหม 240 ชมรมผประกอบการตอป • การสรางเครอขายผประกอบการ SMEs โดยการสราง ฐานข อม ลอ เ ล กทรอน กส เพ อ เ ป นแหล ง ข อม ล และศนยเครอขายวทยบรการ เพอใหขอมลดานตางๆ ท SMEs ตองการในแตละอตสาหกรรม รวมทงการสรางเครอขาย ทใหผประกอบการทงทอยในธรกจประเภทเดยวกนหรอตางกน

3.15.2 พฤตกรรม / กจกรรม / บทบาทของภาครฐบาลและเอกชนในการใหบรการและสงเสรมพฒนา SMEs ของสาธารณรฐอนเดย

การคาระหวางประเทศไทย-อนเดยใน 10 เดอนแรกของปพ.ศ.2555 (มกราคม-ตลาคม พ.ศ.2555) คดเปนมลคารวม 7,094.80 ลานดอลลาร สหรฐฯ (ขยายตวรอยละ 3.40) โดยเปนการสงออก จากไทย 4,503.74 ลานดอลลารสหรฐฯ (ขยายตวรอยละ 4.06) และไทยน�าเขาจากอนเดย 2,591.06 ลานดอลลารสหรฐฯ (ขยายตวรอยละ 2.26) ไทยเปนฝายไดดลการคา จ�านวน 1,912.68 ลานดอลลารสหรฐฯ จากมลคาการคาดงกลาว อนเดยเปนตลาดสงออกส�าคญอนดบท 11 และเปนคคาส�าคญอนดบท 16 ของไทย

3.15.3 กฎหมายและนโยบายทสนบสนนและสงเสรมการพฒนา SMEs ของสาธารณรฐอนเดย

ก. สาระส�าคญของกฎหมายทเกยวของ กบการสงเสรมพฒนา SMEs

ส�านกงานคณะกรรมาธการพฒนาวสาหกจขนาดเลก ขนาดยอม และขนาดกลาง (Office of the Development Commissioner of Micro, Small & Medium Enterprises) มบทบาท ในการก�ากบและดแลการพฒนา และใหการชวยเหลอ สนบสนน SMEs ซงมส�านกงานสาขากวา 60 แหง ทวประเทศ และยงมหน วยงานอสระทอย ในการก�ากบดแลอก 18 แหง ซงตงขนเพอเปนศนยการอบรมพฒนาความร ในดานการด�าเนนธรกจ ดานเทคโนโลย การฝกปฏบตการ และทดลองออกแบบผลตภณฑ เครองจกรกล และอปกรณตางๆ

ข. นโยบายและมาตรการทใช ในการสงเสรมพฒนา SMEs


การวเคราะหเปรยบเทยบนโยบายและมาตรการการพฒนา SMEs

ในบทน จะกลาวถง การวเคราะหเปรยบเทยบนโยบาย และมาตรการการพฒนา SMEs ระหวางประเทศตนแบบ ในกลม OECD กลม ASEAN Economic Community +6 ซงประกอบดวยราชอาณาจกรกมพชา ไทย บรไนดารสซาลาม สาธารณรฐแหงสหภาพพมา สาธารณรฐฟลปปนส มาเลเซย สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สาธารณรฐสงคโปร สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม สาธารณรฐอนโดนเซย สาธารณรฐประชาชนจน ญปน เกาหลใต ออสเตรเลย นวซแลนด และสาธารณรฐอนเดย เปรยบเทยบกบประเทศไทย (Benchmarking) เพอแสดงใหเหนถงระดบการพฒนา SMEs ของประเทศไทย และประเทศอนๆ ทเลอกศกษา โดยเปนททราบกนดวาประเทศไทยใหความส�าคญกบการพฒนา SMEs มาอยางตอเนอง หลงจากเกดวกฤตทางเศรษฐกจเมอปพ.ศ.2540 ดวยการตงหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมขนมาดแลโดยเฉพาะ ซงผลจากการวเคราะหเปรยบเทยบจะท�าใหเหนถงลกษณะโครงสรางเศรษฐกจ ตลอดจนนโยบาย และมาตรการการพฒนา SMEs ของแตละประเทศเมอเปรยบเทยบกบประเทศไทย โดยมทงสงทไดด�าเนนการแลวและสงทยงไมไดด�าเนนการ ซงผลการวเคราะหเปรยบเทยบ แสดงไดดงน

ระหวางประเทศตนแบบในกลม OECD กลม ASEAN Economic Community +6และประเทศไทย (Benchmarking)

บทท

4

8 3

การวเคราะหเปรยบเทยบนโยบายและมาตรการการพฒนา SMEs

ตารางท 8 แสดงรายการเปรยบเทยบนโยบายและมาตรการของรฐบาลในแตละประเทศทจดตงขนเพอสนบสนนและสงเสรม SMEs

นโยบาย/ประเทศภาษอากร

งานวจยพฒนา

งานค�าประกนสนเชอ (Portfolio) ส�าหรบ ผประกอบการใหม

การจดตงศนยบรการขององคการสงเสรม SMEs ตามในพนท

ชนบท/ในตางประเทศ

การบมเพาะธรกจ

การเขาสตลาดตางประเทศ

ธรกจสเขยว

การพฒนาดานเทคนค/นวตกรรม

ใหม

ญปน

เนเธอรแลนด

องกฤษ

สมพนธรฐรสเซย

สหรฐอเมรกา

ราชอาณาจกรกมพชา

ไทย

บรไนดารสซาลาม

สาธารณรฐแหงสหภาพพมา

สาธารณรฐฟลปปนส

มาเลเซย

สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว

สาธารณรฐสงคโปร

สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม

สาธารณรฐอนโดนเซย

สาธารณรฐประชาชนจน

เกาหลใต

ออสเตรเลย

นวซแลนด

สาธารณรฐอนเดย


ส�าหรบในประเทศไทย คณะรฐมนตรไดก�าหนดมาตรการการคลงและการเงน เมอวนท 8 มกราคม พ.ศ.2556 เพอบรรเทาผลกระทบจากการปรบอตราคาจางขนต�าและเพมขดความสามารถของผประกอบการธรกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) อนมสาระส�าคญดงตอไปน

5. ขยายระยะเวลาโครงการสนเชอเพอพฒนาผลตภาพการผลต (Productivity Improvement Loan) ของธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย(ธพว.) ประกอบดวย (1) สนเชอเพอพฒนาเครองจกร และ (2) สนเชอเพอพฒนากระบวนการท�างาน โดยรฐบาลจะชดเชยสวนตางอตราดอกเบยรอยละ 3 ใน 2 ปแรก

6. ขยายระยะเวลาโครงการค�าประกนสนเชอในลกษณะ Portfolio Guarantee Scheme ส�าหรบ ผประกอบการใหม (PGS New/Start-up) ออกไปอก 3 ป โดยมอายการค�าประกน 7 ป

ทงน นอกเหนอจากมาตรการชวยเหลอ SMEs ซงเปนนโยบายหลกของรฐบาลดงทกลาวมาขางตนแลว ประเทศไทยไดมโครงการชวยเหลอและสงเสรมศกยภาพของผประกอบกจการขนาดกลางและขนาดยอมผานทางหนวยงานทส�าคญ เชน หนวยงาน สงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม ซงท�าหนาทในการน�านโยบายของรฐบาลไปปฏบต และมโครงการภายในหนวยงานจ�านวนมาก ทด�าเนนการให การสงเสรม และสรางโอกาสในการท�าธรกจแก SMEs ของประเทศไทยอกดวย ทงน ประเทศทเปนตนแบบทดทสด (Best Practice) ในการด�าเนนนโยบายดานตางๆ มดงตารางท 9

1. ขยายระยะเวลามาตรการภาษเพอบรรเทาผลกระทบจากการเพมคาแรงขนต�าและเพมขดความสามารถของ SMEs ออกไปอก 1 ป จากเดมสนสดในวนท 31 ธนวาคม พ.ศ.2555 เปนสนสดในวนท 31 ธนวาคม พ.ศ.2556 ดงน

1.1 ใหนายจางทเปนบคคลธรรมดาและนตบคคลหกคาใชจายสวนตางคาแรงขนต�าได 1.5 เทา1.2 ใหยกเวนภาษเงนไดนตบคคลจากการขายเครองจกรเกา เพอซอเครองจกรใหมและเพมประสทธภาพการผลต1.3 ใหสามารถหกคาเสอมเครองจกรใหมได 100 เปอรเซนต ในปแรก

2. ปรบเพมการยกเว นภาษเงนได นตบคคล ส�าหรบบรษทหรอหางหนสวนนตบคคลซงมทนทช�าระแลวในวนสดทายของรอบระยะเวลาบญชไมเกน 5 ลานบาทและมรายไดจากการขายสนคาและการใหบรการในรอบระยะเวลาบญชไมเกน 30 ลานบาท จากเดม 150,000 บาทแรก เปน 300,000 บาทแรก ส�าหรบรอบระยะเวลาบญชทเรมในหรอหลงวนท 1 เดอนมกราคม พ.ศ.2556 เปนตนไป

3. ปรบเพมอตราคาเชาทพกและคาอาหารในการฝกอบรมของสวนราชการใหสอดคลองกบคาครองชพและสภาวการณปจจบน

4. จดท�าโครงการค�าประกนสนเชอในลกษณะ Portfolio Guarantee Scheme (PGS) ระยะท 5 ตอเนองจากระยะท 4 ผานบรรษทค�าประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม (บสย.) โดยมระยะเวลาค�าประกน 7 ป เพอสนบสนน SMEs ทมศกยภาพแตขาดหลกประกนใหสามารถเขาถงสนเชอ

8 5

นโยบายดาน รายละเอยดของนโยบายและมาตรการ

$

ประเทศตนแบบ

หนวยงานทรบผดชอบ

สทธประโยชนทางภาษ • ยกเวนภาษเงนไดนตบคคลแกธรกจ SMEs ใหมส�าหรบรายได 100,000 ดอลลารสงคโปรแรกเปนเวลา 3 ปตดตอกน • จดเกบภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 8.5 แกธรกจ SMEs ส�าหรบรายได 300,000 ดอลลารสงคโปรแรก• SME Cash Grant SMEs ยกเวนภาษเงนไดส�าหรบเงนสดรอยละ 5 แตไมเกน 5,000 ดอลลารสงคโปรเฉพาะปภาษ พ.ศ.2555

IRA

Angel Investors Tax Deduction Scheme (AITD)• ธรกจใหมทมเงนลงทนยงไมเกน 100,000 ดอลลารสงคโปร• ไดรบสทธหกลดหยอนเมอครบก�าหนด 2 ปภาษ เปนจ�านวนรอยละ 50 ของเงนไดทงหมดทอยในบงคบตองน�ามาค�านวณภาษ • หกลดหยอนภาษไดสงสดไมเกน 250,000 ดอลลารสงคโปร ตอหนงปภาษ

สงคโปร

SPRING

ภาษอากร

การจดตงศนยบรการขององคกรสงเสรม SMEs

ตามพนทชนบทและ ในตางประเทศ

จดตงส�านกงานสาขาในทกรฐ โดยมวตถประสงคเพอ• เผยแพรขอมลเกยวกบเงนทน และการสงเสรม SMEs • ใหค�าปรกษาและค�าแนะน�า• ท�าหนาทส�านกงานหกบญช (Clearing House) • เปนศนยกลางขอมลทางการคาออนไลน


$การบมเพาะธรกจ

Incubator Development Programme (IDP) • ใหสทธประโยชนแกผจดกจกรรมการบมเพาะ เพอพฒนาศกยภาพใหแกผประกอบธรกจ• ใหความชวยเหลอทางการเงน การจดการ การใหค�าแนะน�า ทางเทคนคและการเขาถงตลาด

โครงการบมเพาะธรกจ (Business Incubation Program)• ชวยเหลอในการจดตงอตสาหกรรมใหมภาคการเกษตร ประมง และทองเทยวเชงนเวศน อตสาหกรรมภาคการผลตและภาคบรการ

โครงการบมเพาะความรทางเทคนค • ชวยเหลอ SMEs ในการวางแผนธรกจ

โครงการศนยบมเพาะ iCentre (iCentre Incubation Programme)

BEDB

ตารางท 9 แสดงนโยบายและมาตรการของประเทศทเปนตนแบบทดทสด (Best Practice)

บรไน

EDC

EDC

สงคโปร

SME Corp

SPRING


นโยบายดาน รายละเอยดของนโยบายและมาตรการ ประเทศตนแบบ

ใหบรการและอ�านวยความสะดวกในดานตางๆ เชน • การจดหาขอมลการตลาดศกษาความเปนไปไดในการด�าเนนการคา • พฒนาตราสนคาของสงคโปร และการจบคทางธรกจกบธรกจ ในตางประเทศ • นโยบายสงเสรมสงคโปรใหเปนผน�าทางการคาระหวางประเทศ

Quality for Enterprises Through Standards (QUEST) Programme • เพมศกยภาพการแขงขนทางธรกจเกยวกบการลดการปลอย กาซคารบอนไดออกไซด การประหยดพลงงาน และเทคโนโลยสเขยว

SPRING

การเขาสตลาดตางประเทศ

ธรกจสเขยว

Local Enterprise Application & Products (LEAP) Grant• ใหเงนทนไมเกน 150,000 ดอลลารบรไน • ผ สงออกทมศกยภาพ กจการเกยวกบเทคโนโลยนวตกรรม และกจการทมแผนประกอบการทเขมแขง• คาใชจายในการซอฮารดแวรและซอฟตแวร อบรมพนกงาน เชาสถานประกอบการ หรอท�าวจยตลาด

BEDB

การพฒนา ดานเทคนคและ นวตกรรมใหม

Innovation and Capability Voucher (ICV) • เปนบตรก�านลทมอบใหแก SMEs โดยการมอบเงนทนจ�านวน 5,000 ดอลลารสงคโปร• เปนคาใชจายเพอพฒนานวตกรรม ผลผลต ทรพยากรมนษยและบรหารการเงน

การออกใบรบรอง 1-InnoCERT• เปนการรบประกนวาเปนธรกจนวตกรรมใหม• ไดรบสทธประโยชนทางภาษส�าหรบการจดกจกรรมการวจย และพฒนา

โครงการ Knowledge SMEs (K-SMEs) • ใหความชวยเหลอทางดานการเงน การฝกอบรมพฒนาทกษะ การปรบปรงการวจย และความสามารถทางนวตกรรม • ใหสทธเขารวมกจกรรมจบคธรกจ

NSDC

Six High Impact Programmes: 6 HIPs • HIP 2 จดตงเครอขายแพลตฟอรมเทคโนโลยการสอสาร ทวประเทศ เพอสงเสรมความคดทางนวตกรรมใหม โดยเชอมโยงความชวยเหลอทางการเงน การพฒนาโครงสรางพนฐานและขอมลดานการตลาดเขาไวดวยกน

NSDC

SPRING

BNM และ SME Corp

Technology Innovation Programme (TIP) • เสรมสรางศกยภาพการแขงขนทางดานนวตกรรม

ตารางท 9 (ตอ) แสดงนโยบายและมาตรการของประเทศทเปนตนแบบทดทสด (Best Practice)

สงคโปร

สงคโปร

IE Singapore

บรไน


สงคโปร

หนวยงานทรบผดชอบ

8 7

นโยบาย และมาตรการหลายประเภทของประเทศตนแบบในกลม OECD และประเทศใน ASEAN +6 ทสามารถน�ามาประยกตใชกบประเทศไทย เพอการพฒนา SMEs ไทยสระดบสากล (Internationalization) แบงออกไดเปน 7 ดาน ไดแก ภาษอากร การสงเสรมงานวจยและพฒนา การจดตงศนยบรการขององคกรสงเสรม SMEs ในจงหวดตางๆ การบมเพาะธรกจ การเขาสตลาดตางประเทศ ธรกจสเขยว และการพฒนาดานเทคนคและนวตกรรมใหม ดงมรายละเอยดตอไปน

บทสรปและขอเสนอแนะตอการน�ามาประยกตใชกบ SMEs ประเทศไทย

บทท

5


1. ดานภาษอากร

2. ดานสงเสรมงานวจยและพฒนา

มาตรการดานภาษอากร ทประเทศสวนใหญน�ามาใช ในการสงเสรม SMEs คอ การลดหยอนอตราภาษใหแก SMEs ซงหมายความวา SMEs จะตองมหนาท ในการเสยภาษทนททเรมกจการโดยไมมระยะเวลา ผอนปรนใหธรกจไดมก�าไร หรอมความมนคงในทางการเงน เสยกอน อนเปนการสรางภาระแกธรกจขนาดเลก ทมทนจ�ากดท�าใหไมมเงนทนเพยงพอทจะพฒนากจการได เนองจากตองน�ารายไดสวนหนงไปช�าระภาษอากร

แตประเทศองกฤษเลงเหนความส�าคญในการให SMEs ไดมโอกาสน�าเงนไดไปใช เพอการพฒนาธรกจอยางเตมทโดยไมตองจดสรรเงนดงกลาวไปเปนคาภาษอากรในชวงเวลาเรมตนกจการ จงก�าหนดเปนนโยบายยกเวนภาษอากรใหแก SMEs เปนเวลา 3 ปนบแตเรม ด�าเนนกจการ ซงชวยให SMEs สามารถปรบตว และพฒนาศกยภาพในระยะเรมท�าธรกจได

สวนประเทศญปนนน ไดอนญาตให SMEs น�าคาใชจาย ดานสงคมและคาเลยงรบรองมาหกลดหยอนภาษอากร ไดมากถงรอยละ 90 ของคาใชจายทเกดขนจรง

เมอพจารณาจากนโยบายดานภาษอากรของทงสองประเทศแลว จะเหนไดวาประเทศไทยควรน�าแนวทางของประเทศองกฤษมาเปนตนแบบในการใหสทธพเศษ ทางภาษอากรแก SMEs โดยก�าหนดระยะเวลาทเหมาะสม ในการยกเวนการเกบภาษเงนไดนตบคคล ซงจะเปนการชวยเพมศกยภาพในการด�าเนนธรกจในระยะแรกใหแก SMEs ของไทย และยงเปนการเพมเงนทนหมนเวยนในธรกจดวย นอกจากน ประเทศไทยควรน�าตนแบบนโยบายการหกลดหยอนภาษอากรของประเทศญป น มาปรบใชเปนมาตรการเสรมกบนโยบายการยกเวน ภาษอากรตามชวงเวลาทเหมาะสม อนจะเปนการสงเสรม SMEs ใหมโอกาส และศกยภาพในการด�าเนนธรกจมากยงขน

นโยบายและมาตรการ ดานภาษอากร

SMEs ไดรบสทธพเศษไมตองเสยภาษเงนได

นตบคคลเปนเวลา 3 ป

ประเทศตนแบบ

ประเทศองกฤษ

ประเทศญปนกรมสรรพากร

เปนผรบผดชอบ

SMEs ไดรบสทธในการน�าคาเลยงรบรอง และคาใชจายดานสงคม

มาหกเปนคาใชจาย ในกรณค�านวนภาษได

มากถงรอยละ 90 ของคาใชจายทเกดขนจรง

ประเทศตนแบบทกประเทศใหความส�าคญเรองการวางนโยบายการพฒนา และสนบสนน SMEs ใหมการวจยเพอการพฒนาผลตภณฑ สนคา และบรการอยางตอเนอง เชน ประเทศเกาหลใต ทมความโดดเดนในนโยบายดานการสงเสรมการวจยและพฒนาอยางมาก เหนไดจากการใชเทคโนโลยขนสงทไดจากการวจยพฒนา สรางผลตภณฑทมการใชเทคโนโลยสมยใหมทนสมยอยางตอเนอง ท�าใหไดผลตภณฑใหมๆ ทมมลคาตอหนวยสง จนท�าใหสามารถพลกผนตวเองจากประเทศยากจนกลายเปนประเทศทมความมงคง

ในการสนบสนนนโยบายดงกลาว รฐบาลเกาหลใตไดวางกลไกการด�าเนนการไวอยางเปนระบบ โดยก�าหนดให Korean Institute for Advancement of Technology (KIAT)เปนหนวยงานทรบผดชอบในเรองการจดหาทนในโครงการวจย การพฒนาสนคาโดยใชเทคโนโลยขนสง และการดแลการด�าเนนงานระหวางจดท�าโครงการ

นอกจากนยงม Korea Evaluation Institute of Industrial (KEIT) เปนหนวยงานทคอยตรวจสอบการด�าเนนโครงการและการตดตามผลงาน โดยมการด�าเนนงานทเปนระบบ มความชดเจนเปนรปธรรม ตงแตการเรมใหทน การชวยเหลอการด�าเนนโครงการ และตดตามประเมนผลงาน ทงนเพอใหเกดความมคณภาพอยางครบวงจร

แมวาประเทศไทยจะมหนวยงานทสนบสนนดานการท�าวจยและพฒนาอยเปนจ�านวนมาก เชน ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ศนยวจยตางๆ ในมหาวทยาลย เปนตน แตเมอเปรยบเทยบกบมาตรการของประเทศเกาหลใตแลว จะเหนไดวาหากประเทศไทยมการจดตงโครงการใหญทมลกษณะเปนศนยกลางความรวมมอของหนวยงานตางๆ และก�าหนดใหทกหนวยงานตองมแผนการด�าเนนงานและแผนปฏบตการทเปนไปในทศทางและระบบเดยวกน ตลอดจนควรมการก�าหนดโครงการทเนนไปทการพฒนาและวจย อนจะเปนการสรางผลลพธทเปน รปธรรมมากกวาการสงเสรมการพฒนาและวจยแบบไมมการรวมศนย เปนผลใหนโยบายดานการสงเสรมการวจยและพฒนาของประเทศไทยไมโดดเดนและไดผลเทาทควร

8 9

นอกจากนรฐบาลไทยควรจดใหมหนวยงานภาครฐบาลทเปนหนวยงานกลางท�าหนาทจดท�าโครงการขนตลอดจนประสานงานกบหนวยงาน องคกร และสถาบนวจยตางๆ ใหเขารวมในโครงการ พรอมกบการท�าหนาทจดสรรงบประมาณสนบสนนโครงการดงกลาว เพอใหเกดการพฒนาทมลกษณะเปนไปในแนวทางเดยวกนทงประเทศ และสรางใหเกดผลลพธทเปนประโยชนกบ SMEs ตลอดจนเกดการพฒนาประเทศในภาพรวม

ประเทศไทยยงควรพจารณาการสงเสรม SMEs ใหเลงเหนความส�าคญและไดรบโอกาสในการใชประโยชนจากงานวจย และพฒนากบการผลตสนคาหรอบรการใหมๆ ทใชเทคโนโลยขนสง ดวยการสรางแรงจงใจจากการเพมสดสวนในการหกคาใชจายของ SMEs ทใชไปกบการวจยและพฒนา ดงเชน มาตรการของประเทศองกฤษ หรอ เนเธอรแลนดทไดมการใชมาตรการดงกลาวน กระตนใหเกดการวจยและพฒนายงขน เพราะนอกจากจะเกดประโยชนแกผประกอบการในการสรางผลตภณฑใหมเขาสตลาดแลว ยงเปนการชวยยกระดบการพฒนาประเทศอกดวย

นโยบายและมาตรการดานสงเสรมงานวจยและพฒนา ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ

การเพมสดสวนในการหกคาใชจายของ SMEs ทใชไปกบการวจย และพฒนาเปนจ�านวนรอยละ 225การสนบสนนดานการพฒนาผลตภณฑใหมๆ ดวยการใชเทคโนโลยททนสมย มการใชเทคนคและอปกรณในการผลตทเหมาะสมกบความตองการของตลาด ตลอดจนการปรบปรงคณภาพของผลตภณฑ ซงด�าเนนการผานโครงการตางๆ ทงนหนวยงานของรฐบาลทกภาคสวนตองสนบสนนดานการใหบรการ การใหค�าปรกษา การวางแผน ทงดานการเงน การใชทดน รวมถงการจดใหมสถาบนดานการใหบรการ และศนยใหบรการดานเทคนคทหลากหลาย ตลอดจนการใหการสนบสนนดานการประดษฐคดคน โดยใชเทคโนโลยและวทยาศาสตรรวมดวยการจดตงสถาบนเพอชวยเหลอการพฒนาในดานตางๆ เชน 1) Korean Institute for Advancement of Technology (KIAT) ทพฒนาและสนบสนนการท�าวจย และพฒนาผลตภณฑเพอจ�าหนายในตลาดระหวางประเทศ การวางแผนส�าหรบอตสาหกรรมดานเทคโนโลย โครงการวจยและการพฒนาผลตภณฑระหวางประเทศ 2) Korea Evaluation Institute of Industrial (KEIT) สนบสนนดานวจยและพฒนาผลตภณฑดานอตสาหกรรมภายในประเทศ โดยการใหทนแก SMEs ในการบรหารจดการ ทงการวางแผนโครงการ การพฒนา การประเมนโครงการ และการตดตามผลงาน โดยมโครงการสนบสนนและพฒนา “Global Star SMEs” เพอให SMEs ไดพฒนาเทคโนโลยในการผลตสนคาในการเขาตลาดยคไรพรมแดน

กรมสรรพากร

SME Department หนวยงานราชการทกหนวยและหนวยงานสวนทองถน

กระทรวงความร ดานเศรษฐกจ


สาธารณรฐประชาชนจน

ประเทศเกาหลใต


3. การจดตงศนยบรการขององคกรสงเสรม SMEs ในเมองตางๆ

นโยบายและมาตรการดานการจดตงศนยบรการขององคกรสงเสรม SMEs ในเมองตางๆ

ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ

Small Business Administration (SBA) เปนหนวยงานกลางทท�าหนาทเปนหนวยงานหลกในการใหค�าปรกษาและอบรมดานตางๆ รวมทงสงเสรมและพฒนาธรกจแกธรกจขนาดยอมในรปของโครงการความชวยเหลอตางๆ โดย SBA มส�านกงานเขตสาขา (SBA Dis-trict Offices) อย ทวประเทศ มหนาทในการชวยหาเครองมอตางๆ ทช วยเหลอ SMEs เพอให SMEs ด�าเนนธรกจอยางมประสทธภาพมากขนและขยายกจการได นอกจากนยงมหนาทตรวจตราเพอใหมนใจวาโครงการตางๆ ทเกยวกบการชวยเหลอผประกอบการขนาดยอมของ SBA นนมการด�าเนนการไปอยางทวถงทกรฐในประเทศสหรฐอเมรกา Women’s Business Centers (WBCs) เปนหนวยงานทมเครอขายศนยการศกษากวา 100 แหง เพอใหการชวยเหลอนกธรกจขนาดยอมทเปนผหญงไดเรมกอตง และสรางกจการของตนเอง U.S. Export Assistance Centers เปนหนวยงานทตงอยในเมองใหญๆ มหนาทใหความชวยเหลอในดานเทคโนโลย เพอชวยใหผประกอบการขนาดยอมสามารถน�าสนคาและบรการของตนไปสการคาระหวางประเทศไดSmall Business Development Centers (SBDCs) มหนาท ชวยเหลอผประกอบการขนาดยอมในดานเทคนคตางๆ เพอใหเกดการขยายธรกจและมการพฒนาอยางถาวร โดยการดแลและบมเพาะธรกจตงแตเรมตน เชน การเขยนแผนธรกจ การออกแบบผลตภณฑ และการท�าการตลาด ทงในและตางประเทศ จนกจการมความมนคงและประสบความส�าเรจ

MSME (Office of the Development Commissioner (Micro, Small & Medium Enterprises: ส�านกงานคณะกรรมาธการพฒนาวสาหกจขนาดเลก ขนาดยอมและขนาดกลาง) มบทบาทและหนาทในการก�ากบดแลการพฒนา และใหการชวยเหลอสนบสนน SMEs ซงมส�านกงานสาขากวา 60 แหงทวประเทศ นอกจากนยงมหนวยงานอสระทอยในการก�ากบดแลอก 18 แหง เชน MSME Develop-ment Institutes หรอ MSME-DI ทมสาขาแยกยอยอกกวา 30 แหงทวเมองหลวงของรฐตางๆ และเมองอตสาหกรรม ทวประเทศซงมหนาทในการจดกจกรรมตางๆ ทชวยสงเสรมและพฒนาศกยภาพในการท�าธรกจ รวมถงการแขงขนของ SMEs

SBA

MSMEs



9 1

อยางไรกด การจดตงศนยบรการ SMEs ทวประเทศของหนวยงานสงเสรม SMEs นนจะตองใชงบประมาณจ�านวนมาก รฐบาลอาจจะก�าหนดใหหนวยงานทท�าหนาทสงเสรม SMEs โดยตรงรวมมอกบส�านกงานอตสาหกรรมจงหวด สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (สอท.) ซงมศนยบรการอยแลวทกจงหวดทวประเทศ โดยการสง เจาหนาทชวยเหลอ SMEs ไปประจ�าการทศนยบรการของสอท. ทกแหง ซงจะเปนประโยชนสงสด ทงเรองการประหยดงบประมาณเกยวกบอาคารส�านกงาน และเรองของการสงเสรม SMEs ในจงหวดตางๆ ทวประเทศ อกทงยงเปน การสงเสรมความรวมมออนดระหวางหนวยงานทงสององคกร เพอใหบรการขอมลและสนบสนนสงเสรม SMEs อยางมประสทธภาพ

ปจจยทถอวามความส�าคญอยางยง ในการสงเสรมและพฒนา SMEs คอ การมหนวยงานกลางทมภารกจในการดแล SMEs โดยตรง ท�าหนาทน�านโยบายในการพฒนา SMEs มาก�าหนดเปนแผนปฏบตการและยงท�าหนาทเปนหนวยงาน ทเปน ผประสานความรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ ทเกยวของ เพอให เกดการขยายการใหบรการตางๆ ตลอดจนใหความชวยเหลอแก SMEs อยางทวถงทงประเทศ

นอกจากนรฐบาลไทยควรใหความชวยเหลอและพฒนา SMEs ตามความตองการในแตละทองถน เพอการพฒนาทตรงกบความตองการและเปนการสรางการพฒนาทยงยน โดยเมอพจารณาจากการวางระบบองคกรทท�าหนาทในการสนบสนน SMEs ของประเทศตนแบบแลว จะเหนไดวาการวางระบบขององคกรทประเทศไทยควรน�าเปนแบบอยาง คอ การมหนวยงานกลางตงอยทกรงเทพมหานคร และมหนวยงานสาขายอยอยในตางจงหวด เพอใหการสงเสรม SMEs กระจายอยางทวถง ทงประเทศ และควรมการจดตงศนยอบรมดานตางๆ รวมทงการใหค�าปรกษาในแตละสาขาเพมเตม โดยอกทางเลอกหนงคอ การรวมมอกบมหาวทยาลยตางๆ ทมความเชยวชาญในสาขานนๆ ในการชวยจดฝกอบรมและใหค�าปรกษาแก SMEs

SBDCs

SBDCs (Small Business Development Centers) เปนศนยทให การชวยเหลอผประกอบการขนาดยอมในดานเทคนคตางๆ เพอใหเกดการขยายธรกจ และมการพฒนาอยางถาวร โดยใหการดแลและบมเพาะธรกจ ตงแตเรมตนจนกจการมความมนคง และประสบความส�าเรจ ตงแตการเขยนแผนธรกจ การออกแบบผลตภณฑ ตลอดจนการท�าการตลาดทงในและตางประเทศ

นโยบายและมาตรการดานการบมเพาะธรกจ ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ


4. การบมเพาะธรกจ


4. การบมเพาะธรกจ (ตอ)

SMBA

MSME Development Institutes

Biz-Start-Ups เปนนโยบายทส�าคญของรฐบาลในการสรางธรกจใหมๆ โดยเฉพาะอยางยงธรกจทมแนวคดสรางสรรค เพอกระตนใหเกดกจกรรมใหมทางเศรษฐกจ โดยโครงการทส�าคญของนโยบายการสรางธรกจ ไดแก

1) จดตงศนยบมเพาะธรกจ (Business Incubator) ขนในมหาวทยาลยและสถาบนวจยตางๆ ทวประเทศ เพอ ชวยเหลอ SMEs และผทตองการจดตงธรกจใหม โดยไดรบ การสนบสนนทดน รวมทงการใหค�าปรกษาจากผเชยวชาญ การใหความรดานการตลาด และการใหสนบสนนดานอนๆ

2) หลกสตรการเรมตนธรกจ (Start-Up Course) เปนหลกสตรเพอปรบปรงความสามารถในการบรหาร และยกระดบความส�าเรจของธรกจ มวตถประสงคเพอใหความรแกผทตองการเปนเจาของกจการ หรอกจการทเพงเรม กอตง โดยมอบหมายใหมหาวทยาลยและสถาบนเฉพาะทมประสบการณในการสอนหลกสตรดงกลาวเปนผด�าเนน การจดการหลกสตร และเปดสอนปละกวารอยหลกสตร 3) ชมรมผ ประกอบการ (Entrepreneur Club) SMBA สนบสนนให มการจดตงชมรมผ ประกอบการขนในมหาวทยาลย โดยใหการสนบสนนทงดานการเงน การฝกอบรมแกสมาชกชมรมเพอขยายธรกจ รวมถงสราง แรงบนดาลใจใหเกดความคดในการเปนผประกอบการ โครงการนมงใหนกศกษาไดรบการฝกฝน และอบรมใหสามารถเปน ผประกอบการไดในอนาคต

โครงการสนบสนนใหมหาวทยาลย และวทยาลยทไดรบคดเลอกเขารวมโครงการ เพอตงชมรมผประกอบการขนในสถานศกษาดงกลาวใหไดครบ 1,200 แหง ทง 5 ภาคของประเทศอนเดย โดยแตละภาคจะตองด�าเนนการใหมจ�านวน 240 ชมรมผประกอบการตอป โครงการนมวตถประสงคเพอใหผประกอบการ ผเชยวชาญจากมหาวทยาลย และ MSME-DI ไดมโอกาสในการท�างานรวมกนในการแกไขปญหาของ SMEs การชวยเหลอกนในดานการพฒนาผลตภณฑ การตลาด การสรางสรรคความคด รวมถงผลตภณฑและการใหบรการใหมๆ

นโยบายและมาตรการดานการบมเพาะธรกจ ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ



9 3

ในการสรางธรกจใหมตองอาศยผเชยวชาญในดานตางๆ ทงดานการตลาด ดานการบรการจดการธรกจ ดานบญช และดานกฎหมาย เปนตน โดยหากหนวยงานทท�าหนาทสงเสรม SMEs ไมมงบประมาณในการจางผเชยวชาญเหลาน ให ประจ� าท ศ นย ให บ รการบ ม เพาะ วสาหกจ เหมอน เช นประ เทศสหร ฐอ เมรกา หน วยงานด งกล า ว กอาจสรางศนยบมเพาะขน โดยความรวมมอกบมหาวทยาลย และสถาบนวจยตางๆ ได

ส�าหรบประเทศไทยไดมการจดตงหนวยงานกลางทมความเชยวชาญเฉพาะ เพอเปนแหลงรวบรวมความรและ ท�าหนาทดแลใหเกดการบมเพาะ การสงเสรม และการพฒนา SMEs ใหเปนไปในทศทางเดยวกน ตลอดจนใหความชวยเหลอ ค�าแนะน�าในการด�าเนนธรกจแก SMEs

ทงนไดมการจดตงศนยบมเพาะขนในมหาวทยาลยตางๆ เชอมโยงกบหนวยงานทมหนาทและความเชยวชาญเฉพาะ ในการด�าเนนการสงเสรมและพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม เชน ดาน Entrepreneurship และหนวยงาน ทรบผดชอบนโยบายดาน SMEs เชน ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ทงนเพอใหการบมเพาะ ผประกอบการในแตละปเปนไปตามแผนแมบท แผนปฏบตการ รวมถงใหสอดคลองกบธรกจแตละประเภท (Sector) ทศทางหลก ของประเทศ (Priority) และระบบเศรษฐกจในภาพรวม โดยหาก มการรวมมอกนระหวาง SMEs และสถาบนการศกษาตางๆ กเปนผลใหการบมเพาะวสาหกจนนมประสทธผลมากยงขน

ส�าหรบมาตรการในการจดตงและด�าเนนการศนยบมเพาะ ทพจารณาแลววาเปนประโยชนกบประเทศไทยได คอ นโยบายในการสรางธรกจใหมหรอทเรยกวา “โครงการ Biz-Start-Ups” ของประเทศเกาหลใต เนองจากเปนมาตรการกระตนใหเกด กจกรรมใหมๆ ทางเศรษฐกจ ประกอบดวยการจดตงศนยบ มเพาะธรกจ ทงในมหาวทยาลยและสถาบนวจยตางๆ การมหลกสตรส�าหรบการเรมตนธรกจ (Start-Up Course) เพอใหความรแกผทตองการเปนเจาของกจการ และการมชมรม ผประกอบการ (Entrepreneur Club) เพอเปนการขยายขอบเขตของมาตรการสรางธรกจใหมดวยการใชเครอขายเดยวกน ทงสามโครงการ คอ การรวมมอกบมหาวทยาลยและสถาบนวจยตางๆ ท�าใหโอกาสในการพฒนาศกยภาพผประกอบการใหม และธรกจใหมมจ�านวนและประสทธผลมากขน


U.S. Export Assistance Centers เปนศนยทตงอยทเมองใหญๆ มหนาทใหความชวยเหลอดานเทคโนโลยแกผประกอบการขนาดยอม ใหสามารถน�าสนคาและบรการของตนไปสการคาระหวางประเทศได

โครงการ Passport to Export เปนโครงการทสนบสนนใหมการคาและการลงทนในตางประเทศ ซงชวยเพมขดความสามารถใหเจ าของกจการ นอกจากนยงชวยเหลอในดานตางๆ เพอเตรยมความพรอมใหกบ ผประกอบการในการสงออกสนคาและบรการไปยงตลาด ตางประเทศ โดยการใหความรและการฝกอบรมเกยวกบการท�าธรกจน จะใหความรทงดานวฒนธรรม การใชภาษา รวมถงความเปนไปไดในการขายสนคาในตลาดตางประเทศ

นโยบายและมาตรการการเขาสตลาดตางประเทศ ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ


SBA


โครงการเงนช วยเหลอเพอการสงออก (Export L o a n P r o g r am s ) โ ดย SBA ม น โ ยบ ายแล ะก า รด� า เ น น ก า ร ช ว ย เ ห ล อ ธ ร ก จ ส ง อ อก โดยจดสรรเงนชวยเหลอเปนเงนกในโครงการตางๆ เพอชวยพฒนาผสงออกทเปนธรกจขนาดยอมและชวยขยายกจการ โดยโครงการเงนกเพอการสงออกนแบงออกเปนโครงการยอยๆ ทส�าคญดงน

1) โครงการ Export Express Program เปนโครงการทตงขนเพอชวยเหลอดานเงนกใหผสงออกรายเลกทตองการกเงนไมเกน 50,000 เหรยญ ใหรบเงนกไดอยางรวดเรวและไมยงยาก

2) โครงการ Export Working Capital Program (EWCP) เปนโครงการทใหเงนกส�าหรบน�าไปใชเปนเงนทนหมนเวยนในการผลตสนคา

3) โครงการ International Trade Loan Program เปนโครงการทใหความชวยเหลอธรกจสงออกขนาดยอม ดวยการใหเงนกส�าหรบสนทรพยและเงนทนในการด�าเนนกจการทเรม หรอก�าลงด�าเนนกจการทเกยวกบการสงออก โดย SBA จะค�าประกนเงนกใหกบ ผสงออกถงรอยละ 90 ของเงนกทมยอดสนเชอไมเกน 5 ลานเหรยญสหรฐฯ

5. การเขาสตลาดตางประเทศ

UK Trade & Investment

(UKTI)

9 5

5. การเขาสตลาดตางประเทศ (ตอ)

ส�าหรบประเทศไทย การสงเสรมใหวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม สงออกสนคาและบรการไปตางประเทศนน เปนสงทมความทาทายอยางมาก เนองจากความไมพรอมของ SMEs ไทย ทงในดานศกยภาพของผเปนเจาของกจการ ดานการเงน คณลกษณะรวมถงคณภาพของสนคาและบรการ ซงธรกจขนาดกลางและขนาดยอมยงมศกยภาพไมเพยงพอในการแขงขนกบบรษทใหญ หรอบรษทขามชาตได

ดงนนรฐบาลจงควรใหความชวยเหลอทกดานในการพฒนาศกยภาพตวผประกอบการ เชน เตรยมความพรอมดานองคความร ตงแตเรองภาษาทใชในธรกจระดบนานาชาต วฒนธรรมสากลขนพนฐานของการด�าเนนธรกจ ความรเกยวกบการวางแผนธรกจและการวางแผนการตลาดในตางประเทศ การปรบปรงพฒนาผลตภณฑ การปรบปรงรปแบบและคณภาพของสนคาและบรการใหตรงกบรสนยมของผบรโภคในตลาดเปาหมาย รวมถงสนบสนนดานการสงออกดวยการแนะน�าตลาดทเปนไปไดแก SMEs ของไทย ใหสนเชอเพอการสงออก มกฎหมาย และกฎระเบยบตลอดจนมาตรการทางภาษทเออตอ SMEs ไดมโอกาสในการขยายตลาดสนคา และบรการไปยงตางประเทศ โดยการมหนวยงานกลางทดแลโดยตรงแบบเบดเสรจทงระบบ (หนวยงานซงประกอบดวยโครงการยอยๆ ทตางกนภายในมาตรการหลกเดยวกน และตงอยบนฐานการเรมตนดแลชวยเหลอและพฒนาไปตลอดทงวงจร) และมมาตรการเฉพาะเปนประโยชนมากส�าหรบผประกอบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมของประเทศไทยทตองการสงสนคาและบรการไปยงตลาดตางประเทศ ไดมชองทางการพฒนาทรวดเรวยงขน

ทงนประเทศตนแบบอยางสหรฐอเมรกา องกฤษ และญป นตางใหความส�าคญในการเตรยมความพรอม ในดานตางๆ ขางตนแก SMEs ของตน

New Business Promotion Division รวมกบ JETRO

ประเทศญปน

นโยบายและมาตรการการเขาสตลาดตางประเทศ ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ

Support for Overseas Business Development (การใหการสนบสนน และพฒนาการท�าธรกจในตางประเทศ) รฐบาลมมาตรการสรางความเขมแขงใหอตสาหกรรม และธรกจทมความพรอมในการออกไป แขงขนในตลาดตางประเทศ เชน ธรกจการใหบรการ อาหาร และการจดการสงแวดลอม เปนตน โดยใหการสนบสนนดานการตลาด ภายใตโครงการ “Framework for Supporting SMEs in Overseas Business” ทงนเพอสนบสนนดานการเงนและการขยายการลงทนในตลาดตางประเทศ


การท�าธรกจสเขยว หรอ Go Green เปนนโยบายใหมทหลายประเทศทวโลกใหความสนใจ โดยเฉพาะอยางยงประเทศในแถบยโรปและญปน โดยเนนทการออกนโยบายสนบสนน และรณรงคใหลดและประหยดการใชพลงงาน การด�าเนนธรกจทเปนมตรกบสงแวดลอมมากยงขน เชน ประเทศองกฤษ มการจดตงโครงการ Green Deal เมอปพ.ศ.2553 รณรงคใหภาคประชาชนและภาคธรกจตางๆ รวมกนประหยดพลงงานและรกษาสงแวดลอม

ประเทศญปนมมาตรการเปนรปธรรมชดเจนในการสนบสนนการท�าธรกจสเขยว โดยใชมาตรการทางภาษเขามาเปนสงกระตนใหมการค�านงถงการใชพลงงาน และรกษาสงแวดลอม โดยการใหหกคาเสอมในอตราพเศษรอยละ 30 หรอผเสยภาษจะเลอกทจะไดภาษคนรอยละ 7

หลายประเทศทเจรญแลวก�าลงรณรงคเรองการท�าธรกจสเขยว หากประเทศไทยน�ามาตรการดงกลาวมาประยกตใช กจะชวยกระตนให SMEs ไดด�าเนนธรกจสเขยวทเปนมตรกบสงแวดลอม และลดการใชพลงงานได โดยเฉพาะอยางยง การไดรบการยอมรบในตลาดตางประเทศมากยงขน

6. ธรกจสเขยว

นโยบายและมาตรการธรกจสเขยว ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ

กรมสรรพากร

มาตรการดานสงแวดลอมและพลงงาน โดยมโครงการชวยเหลอและจดหาอปกรณประหยดพลงงานและใชพลงงานทดแทน รวมถงอปกรณในการตานมลภาวะ

โครงการ Green Investment Tax Break เปนโครงการทสนบสนนการลงทนในการปฏรปการใชพลงงานทดแทน โครงสรางของความตองการใชพลงงานทดแทน และการลงทนทเกยวของกบการรกษา สงแวดลอม เพอสรางใหเกดความมนใจวาเปนการใชพลงงานอยางยงยน ลดการผลตคารบอนไดออกไซด รวมถงลดการใชอปกรณทปลอยคารบอนไดออกไซดของโรงงานตางๆ โดยใหสทธพเศษทางภาษ คอ ผเสยภาษสามารถเลอกทจะหกคาเสอมในอตราพเศษรอยละ 30 หรอ ผเลอกทจะไดภาษคนรอยละ 7

ประเทศญปน

9 7

7. การพฒนาดานเทคนคและนวตกรรมใหม

นโยบายและมาตรการเทคนคและนวตกรรมใหม ประเทศตนแบบ หนวยงานทรบผดชอบ

SMBA

กระทรวงวทยาศาสตร และนวตกรรม

NZTE

MSI

สถาบน Industry-Academia-Research Insti-tute Networks และ SMEs Commercialization of Developed Technology and Establishment of Digital Infrastructure เปนสถาบนทด�าเนนการชวยเหลอพฒนา SMEs โดยมนโยบายการสงเสรมและสนบสนนใหวสาหกจทงขนาดกลาง และขนาดยอมไดใชเทคโนโลยในนวตกรรมใหม เพอผลตสนคา

การสนบสนนใหมการวจยและคนควานวตกรรมใหมในการผลตสนคา โดยสนบสนนด านการเงนมมลคาสงถงรอยละ 50 ของคาใชจ ายทใช ในการวจย และพฒนาผลตภณฑเพอการสรางนวตกรรมใหม

โครงการสรางนกศกษาทมความสามารถในการท�าธรกจใหเขารวมในโครงการฝกงาน เรองการศกษาวจย และพฒนาผลตภณฑ ในกจการทไดรบเงนสนบสนนโดยใชนวตกรรมใหม โครงการน�านกศกษาทจบการศกษาเขามาฝกงานกบบรษททตองการขยายการวจย และพฒนาผลตภณฑดานนวตกรรมและความสามารถในการท�าการคาพาณชย

โครงการ Technology Transfer Voucher เปนโครงการท ให เงนช วยเหลอในรปของบตรก�านล ส�าหรบกจการทมการผลตผลตภณฑ หรอบรการทมมลคาสงเพราะรฐบาลตองการเชอมกจการเหลาน กบโครงการสรางความเจรญทางเศรษฐกจทรฐบาลก�าลงด�าเนนการอย มวตถประสงคเพอสรางความเชอมโยงระหวางการผลตและการใหบรการทมมลคาสง รฐบาล และสถาบนวจยตางๆ ในดานการผลต เทคโนโลยดานสาธารณสขและยา ขอมลการสอสาร และเทคโนโลยดานดจตอล รวมทงเทคโนโลยดานการเกษตร ตลอดจนสงเสรมใหเกดความเจรญมงคงในประเทศมากขน ผานการใชวทยาศาสตรและนวตกรรม


ประเทศนวซแลนด


ประเทศไทยมหนวยงานทงภาครฐบาลและภาคเอกชนทท�าหนาท ในการคนควา และน�าเทคนคนวตกรรมใหมๆ มาใช แตส�าหรบ SMEs แลวยงไมไดมการน�าเทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆ มาใชมากเทาทควร

ดงนนจงควรน�ามาตรการสงเสรม SMEs ดานการน�าเทคโนโลยและนวตกรรมจากประเทศนวซแลนดมาประยกตใช โดยมการสนบสนน ทางดานการเงนในรปแบบการใหบตรก�านล และการใหเงนสนบสนน การวจยเพอสรางนวตกรรมใหม ตลอดจนการสรางใหเยาวชนคนรนใหมทม ความคดสรางสรรคและแปลกใหมใหเขามามสวนรวมในการพฒนานวตกรรมใหมของ SMEs

รฐบาลนวซแลนดยงด�าเนนโครงการสนบสนนและสรางนกศกษา ทมความสามารถในการท�าธรกจ ใหเขารวมโครงการฝกงานในเรองการศกษา วจยและพฒนาผลตภณฑในกจการทไดรบเงนสนบสนน และมโครงการน�านกศกษาทจบการศกษาเขามาฝกงานกบบรษททตองการขยายการวจยและพฒนาผลตภณฑดานนวตกรรม และความสามารถในการท�าการคาพาณชย ซงนกศกษาทเขารวมโครงการตองจบการศกษาในดานทเกยวของกบวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม การออกแบบ และการตลาด

ภาพท 13 โมเดล SMEs Internationalization: Normal Track Model

9 9

โดย MSI (Ministry of Science and Innovation) จะใหการสนบสนนคาจาง นกศกษาจบใหมนเปนจ�านวนครงหนงของคาจางแตไมเกน 60,000 ดอลลารสหรฐฯ ตอป

ซงประเทศไทยควรน�ามาตรการดงกลาวมาปรบใชกบเยาวชนรนใหมทมศกยภาพ ในดานการออกแบบและความคดสรางสรรค ทงนเพอ เปนการเพมศกยภาพในการแขงขนของ SMEs และสงเสรมใหนกศกษา ตลอดจนเยาวชนไดมโอกาสในการปฏบตงานจรง และรจกการใชความคด สรางสรรคทมอยในตว เพอสรางใหเกดนวตกรรมและเทคโนโลยใหม แกประเทศชาต

ส�าหรบประเทศไทย การจะน�าพา SMEs ออกสระดบสากลหรอ SMEs Internationalization นน มทงในลกษณะของการตงรบคแขงตางชาตทจะ น�าธรกจเขามาแขงขนในประเทศไทย หรอการน�าธรกจไทยรกสตลาด ตางประเทศ ทงภาคการคา การผลต และการลงทน เพอเตรยมพรอม ในการแขงขนกบคแขงทงภายในประเทศและนอกประเทศ สามารถสรปไดเปน 2 โมเดล ไดแก Normal Track Model และ New Track Model แสดงไดดงภาพ

100 SMEs — Internationalization

จากโมเดล SMEs Internationalization: Normal Track Model แสดงกระบวนการผลกดน SMEs ตงแตเรมตน ท�าธรกจ ส�าหรบ SMEs ทมศกยภาพปกตทตองการความมนใจในการด�าเนนธรกจและไมเสยงจนเกนไป และเหมาะสมกบตลาดภายในประเทศมากกวา ซงภาครฐบาลควรใหการสนบสนนอยางคอยเปนคอยไปและเปนขนตอน โดยสามารถ แบงออกไดเปน 9 ขนตอน โดยเรมจากการชวยเหลอในการตงตนธรกจและการท�าแผนธรกจ (Business Start-Up) ตามดวยการพฒนาศกยภาพผประกอบการ (Entrepreneurship) การพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนดและ การท�าการตลาด (Branding & Marketing) การชวยใหเขาถงแหลงเงนทน (Financial Support) จากนนจงเขาสขนตอน การลงมอปฏบตเขาสตลาดและการขายจรงในระดบทองถน (Local Market) จนกระทงกาวสการขายในระดบประเทศ (Domestic Market) จนเปนทยอมรบ จากนนจงเปนการเตรยมความพรอมในการเขาสตลาดตางประเทศ (Born Global) ทงดานการบรหารจดการ แรงงาน การลงทนในตางประเทศ ดวยการหาคคาในตางประเทศ หรอการศกษาตลาดผบรโภค ในตางประเทศเพอด�าเนนการคาขายในตางประเทศดวยตนเอง โดยแตละขนตอนมรายละเอยดดงน

ขนท 1 การชวยเหลอการตงตนธรกจและการท�าแผนธรกจ (Business Start-Up) ภาครฐบาลมการจดต งหน วยงานเพอให ค�าแนะน�าหรออบรมในดานการเขยนแผนธรกจ การจดทะเบยนบรษท การวางแผนดานภาษ การวางแผนการผลตสนคา เปนตน

ขนท 2 การพฒนาศกยภาพของ ผประกอบการ (Entrepreneur-ship) ภายหลงจากผ ประกอบการตงตนธรกจแลว ภาครฐบาลมการจดตงหนวยงานชวยพฒนาศกยภาพผ ประกอบการในดานตางๆ เชน การอบรมใหความร เพมเตมในดานนวตกรรมใหม การพฒนาผลตภณฑ การเปดตลาดใหมในตางประเทศ การลงทนในตางประเทศ เปนตน

ขนท 3 การพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนด และการท�าการตลาด (Branding & Marketing) ผ ป ร ะ กอบก า ร ไ ด ร บ ค ว าม ช วยเหลอ ในด านการพฒนาผลตภณฑ การสรางแบรนด และการท�าการตลาด เชน การเชอมโยง ผ ประกอบการกบสถาบนวจยพฒนาผลตภณฑ หรอสถาบนการศกษาทมผ เชยวชาญในการใหค�าปรกษาดานการตลาดและ การสรางแบรนดแกผประกอบการ รวมถงใหความชวยเหลอทางดาน การเ งน เช น การให คปอง

นวตกรรมแกผประกอบการในการเขาไปใชบรการตามสถาบนตางๆ

ขนท 4 การชวยใหผ ประกอบการเขาถงแหลงเงนทน (Finan-cial Support) ภาครฐบาลมการชวยเหลอให SMEs เขาถงแหลงเงนทนเพอเรมตนธรกจหรอขยายกจการ เชน การประสาน ความร วมมอระหว างสถาบน การเงน กบผ ประกอบการใน การใหสนเชอแก SMEs อยางเปนรปธรรม อาท กองทนตงตวได เปนตน

ขนท 5 การออกวางตลาดเพอจ�าหนายสนคาในระดบทองถน (Local Market) SMEs สวนใหญมกเรมตนการขายสนคาในระดบทองถนของตนเองจนมความช�านาญกอน เชน ระดบต�าบล อ�าเภอ จงหวด หรอภมภาค เปนตน โดยมงเนนทการสรางความรจก และกระต นการซอเป นส�าคญ (Promotion)

ขนท 6 การก า ว เ ข า ส ก า รจ�าหนายสนคาในระดบประเทศ (Domestic Market) หลงจาก SMEs มความช�านาญในตลาดท องถนทตนเองค นเคยแล ว มกจะเรมขยายตลาดส ระดบประเทศ โดยการมองหาชองทางการจดจ�าหนายทสามารถกระจายสนค า ได ครอบคลม

ทวประเทศ อาท ศนยการคาตางๆ หรอร านสะดวกซอทมสาขากระจายอย ท วประเทศ เปนตน จนกระทงมยอดขายสงขน (Domestic Sales Increase) แบรนดเปนทยอมรบและเชอถอ ในระดบประเทศ ทงนควรสรางระบบการบรหารงานภายในบรษทใหดเปนระบบ (Strengthen Internal Company) เสรมสรางศกยภาพทางการแขงขนเตรยมความพรอมใหกบบรษทในการกาวสตลาดตางประเทศ (Strengthen Global Competitiveness)

ขนท 7 การเขาสตลาดตางประเทศ (Born Global) SMEs มกกาว เขาสตลาดตางประเทศดวยการรบผลตสนคาใหกบบรษทในตางประเทศ (OEM) หรอการหาคคา ในตางประเทศ เชน ผจดจ�าหนายหรอรานคาใหญๆ ในตางประเทศ ทงนอาจเกดจากการสงเสรมของภาครฐดวยการจดกจกรรมจบคทางการคา (Business Match-ing) การสนบสนนจดแสดงสนคาภายในประเทศและตางประเทศ (Trade Fair) หรอการศกษาตลาดผบรโภคในตางประเทศ เพอด�าเนนการคาขายในตางประเทศดวยตวเอง จนกระทงยอดการสงออกมปรมาณสงขน (Export Increase)

101

ภาพท 14 โมเดล SMEs Internationalization: New Track Model

จากโมเดล SMEs Internationalization: New Track Model แสดงกระบวนการผลกดน SMEs ทมศกยภาพทางธรกจและผ ประกอบการ โดยเรมตนคดธรกจ จากนวตกรรมหรอความคดสรางสรรคทแตกตาง จากคแขงขน ซงเปนนวตกรรมทมความตองการอยในตลาด ทงในและตางประเทศ นอกจากนผประกอบการควรมศกยภาพในดานความร หรอประสบการณทเกยวกบตลาดตางประเทศพอสมควร SMEs เหลานสามารถขาม ขนตอนตามกระบวนการปกตไดหลายขนตอน โดยสามารถรวบรดขนตอนในการกาวส SMEs Internationalization ได โดยแบงออกเปน 4 ขนตอนดงน

ขนท 8 การบรรลเปาหมายดวยการเตบโตของธรกจอยางยงยน (Reach the Target by Enterprise Growth) การรกษาตลาดในประเทศและตางประเทศใหมนคง ท�ากจกรรม ทางการตลาด การรกษายอดขาย การเพมชองทางการขาย การรกษาฐานลกคาเกาดวยการสรางความสมพนธ (CRM) รวมถงการท�าการตลาดเพอสงคม (CSR) จะชวยใหเกดความมนคงเตบโตของธรกจไดอยางยงยน

ขนท 9 การเกดผลกระทบตอเนองในระดบประเทศ (Snow Ball Effects) ไดแก อตราการจางงานของประเทศทเพมขน (Employment Increase) อตราการลงทนของประเทศเพมขน (Invest-ment Increase) อตราการบรโภคภายในประเทศเพมขน (Consumption Increase) และตามมาดวยการเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมของประเทศ (GDP Growth)


ขนท 1 การชวยเหลอการตงตนธรกจและการท�า แผนธรกจ (Business Start-Up) ภาครฐบาลมการจดตง หนวยงานพเศษเพอดแล SMEs กลมพเศษนโดยเฉพาะ เพอให ค�าแนะน�า หรออบรมในด านการเขยน แผนธรกจ การจดทะเบยนบรษท การวางแผนดานภาษ การวางแผนการผลตสนคา เปนตน ทงน SMEs ทจะสามารถเขาสระบบ New Track Model ไดจะตองผานการพจารณาจากคณะกรรมการ 4 ดาน ไดแก ศกยภาพดานเทคโนโลยและนวตกรรม (Technological Capability) ศกยภาพทจะเจรญเตบโตในตลาด ทงในและตางประเทศ (Growth Capabi l i ty) ศกยภาพความร ความสามารถของเจาของบรษทเอง (CEO’s Capability) ความมนคงทางดานการเงน (Financial Stability) นอกจากนอาจผานการพจารณา ตามกระบวนการหรอผานการประกวดดานนวตกรรม และเทคโนโลย โดย SMEs ทผานการคดเลอกจะเขาส กระบวนการสนบสนนของรฐบาลแบบเขมขนและ รวดเรวทง 4 ดาน ไมวาจะเปนการใหค�าปรกษา การอบรม หรอการศกษาดงานตางประเทศ SMEs จะไดรบ การดแลเปนพเศษ ในเรองการจดสทธบตรในประเทศและตางประเทศ เนองจากเปนสนคาทมเทคโนโลย และนวตกรรมเขามาเกยวของ

ขนท 2 การเขาสตลาดตางประเทศ (Born Global) SMEs เหลานสามารถขามขนเขาส กระบวนการ กาวสตลาดตางประเทศ โดยอาจเปดตลาดในประเทศไปพรอมๆ กน โดยการหาคคาในตางประเทศ เชน ผจดจ�าหนายหรอรานคาใหญๆ ในตางประเทศ ทงน อาจเกด จากการสงเสรมของภาครฐดวยการจดกจกรรมจบคทางการคา (Business Matching) การสนบสนนจดแสดง สนคาภายในประเทศและตางประเทศ (Trade Fair) หรอการหาชองทางการขายพเศษ ทเฉพาะส�าหรบสนคาประเภทนนๆ ทงนในระหวางทท�าการโปรโมทสนคาใหเปนทรจกภายในประเทศกท�าการสงออกไปยงตางประเทศดวย (Domestic Promotion & Export) นอกจากนควรสรางระบบการบรหารงานภายในบรษทใหดเปนระบบ (Strengthen Internal Company) และเสรมสรางศกยภาพทางการแขงขนเตรยมความพรอมใหกบบรษทในการกาวสตลาดตางประเทศ (Strengthen Global Competitiveness)

ขนท 3 การบรรลเปาหมายดวยการเตบโตของธรกจอยางยงยน (Reach the Target by Enterprise Growth) การรกษาตลาด ในประเทศและตางประเทศใหมนคง ท�ากจกรรมทางการตลาด การรกษายอดขาย การเพม ชองทางการขาย การรกษาฐานลกคาเกา ดวยการสรางความสมพนธ (CRM) รวมถง การท�าการตลาดเพอสงคม (CSR) จะชวยใหเกดความมนคงเตบโตของธรกจไดอยางยงยน

ขนท 4 การเกดผลกระทบตอเนองในระดบประเทศ (Snow Ball Effects) ไดแก อตรา การจางงานของประเทศทเพมขน (Employment Increase) อตราการลงทนของประเทศเพมขน (Investment Increase) อตราการบรโภคภายในประเทศเพมขน (Consumption Increase) และตามมาดวยการเตบโตของเศรษฐกจ มวลรวมของประเทศ (GDP Growth)

ท ง น ห า กม ก า รน� า แน วค ดท ป ร ะสบ ความส�าเรจของประเทศตนแบบมาประยกตใชกบ SMEs ไทยไดอยางเหมาะสมแลว จะเปน ผลให SMEs ไทยสามารถเตบโตไดอยางมนคง และพฒนาศกยภาพของตนเองขนถงระดบ ทแขงขนได ทงในระดบภมภาคและระดบโลก ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ สสว. ในฐานะทมบทบาทส�าคญในการก�าหนดนโยบายสงเสรมสนบสนนผ ประกอบการขนาดกลางและขนาดเลกในประเทศไทย กตองเปนหนวยงานหลกมหนาทรบผดชอบในการพฒนาศกยภาพของ SMEs ไทยอยางครบวงจร เพอให SMEs ไทยสามารถเตบโตไดอยางสมดลและยงยน และเปนพลง ขบเคลอนหลกของเศรษฐกจไทยตอไป

103

บรรณานกรม

• The Trans-Pacific Partnership (TPP) : Key Issues in Promoting Trade and Growth Presented to TPP Stakeholders Forum 19 June 2011 Rex Hotel, HCMC, Vietnam.• Case Study Korea : Sh i f t i ng SME po l i c i es t o w a r d s c o m p e t i t i v e n e s s a n d g r o w t h , http://www.proinno-europe.eu/innogrips2• Moving America’s Small Business & Entrepreneurs Forward Creating an Economy Built to Last National Economic Council, May 2012.• BEDB, Assistance Schemes for Business Start-Ups and SMEs 2012.• Impact of Distribution Channel Innovation on the Performance of Small and Medium Enterprises International Business and Management .International Business and Management Vol. 5, No. 1, 2012, pp. 52-61.• Small Business Finance Roundtable, 22 May 2012, Reserve Bank of Australia.• SME access to finance: recent experiences of SMEs in accessing finance, May 2012, CPA Australia.• SMEs Committee (SMEC) Proposed Measures for Budget 2012 to Help SMEs, Singapore Business Federation Apex Business Chamber.• Executive Summary Malaysia SMEs Master Plan 2012-2020.• Second Private Sector and Small and Medium-Sized Enterprises Development Program.• (RRP LAO 44057)• Small and Medium Enterprises' (SMEs) Access to Finance: Philippines, Rafaelita M. Aldaba Discussion Paper Series No.2012-05.• Daegu Initiative Assessment on SMEs Innovation Pol ic ies and Best Pract ices Brunei Darussalam Self-Assessment Report.

• Promising Local Enterprise Development Scheme (PLEDS), February 2012.• The Voice of New Zealand Business Owners Economic Report, April 2012.• Action Plan 2012-2017 Mãori Economic Development Panel, November 2012.• The International Expansion of China’s Small and Medium-Sized Enterprises: Areview Guil ler-mo Cardoza and Gaston Fornes Instituto de Em-presa Business School and University of Bristol © Guillermo Cardoza and Gaston Forne School of Sociology , Pol i t ics and Internat ional Studies Univers i ty of Bristol Working Paper No. 05-12.• Liability of Foreignness and Internationalization of SMES from Transition Economies, IE Business School Working Paper EC8-127-I 06/02/2012.• SOTHARITH, Chap 2012.”Industrail Readjustment in Cambodia” in Industrial Readjustment in the Mekong River Basin Countries: Toward the AEC, edited by Yasush i Uek i and Teerana Bhongmakapat , BRC Research Report No.7,Bangkok Research Center, IDE-JETRO, Bangkok, Thailand.• Investing in Cambodia, KPMG cutting through complexity.• Private Sector Participation in Economic Development: Cambodian and Regional Perspectives, Cambodia Outlook Brief 2012.• Major Issues and Chal lenges in Cambodia: Materializing the Phnom Penh Agenda Summary Report Of ERIA Phnom Penh Seminar and Workshop 2012 at Sofitel Phnom Penh Phokeethra Hotel, Cambodia 29-30 May 2012.

ภาษาองกฤษ

• รายงานการศกษาฉบบสมบรณ (Final Report) โครงการวเคราะหนโยบายและแผนภาครฐและเอกชนในการสงเสรม SMEs ของส�านกพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม.• หลกเกณฑการยกเวนภาษเพอบรรเทาภาระหรอสนบสนนสงเสรมธรกจ SMEs, กรมสรรพากร, พ.ศ.2555• หลกเกณฑรายการลดอตราภาษเงนไดนตบคคล , กรมสรรพากร, พ.ศ.2555• โครงการพฒนาอยางตอเนองใน SMEs ของประเทศลาว, Asian Development Bank, 2012.

ภาษาไทย


ตวอกษรยอ ค�าอธบายตวอกษรยอ

ABD Asian Development BankACE Action Community for Entrepreneurship AEC ASEAN Economic Community ACTETSME APEC Center for Technology Exchange and Training for SMEsASEAN Association of Southeast Asian NationsAusAID Australian Agency for International DevelopmentBCMB Brunei Currency and Monetary Board BEDB Brunei Economic Development BoardCBM Central Bank of Myanmar CDC Council for the Development of CambodiaCFSCIJ Central Federation of Societies of Commerce and Industry Japan CIB Credit Information BureauCID Criminal Investigation DepartmentDA Department of Agriculture DBP Development Bank of Philippines DENR Department of the Environment and Natural ResourcesDOLE Department of Labor and EmploymentDOST Department of Science and TechnologyDTI Department of Trade and Industry EDC Entrepreneurial Development CentreEXIAR Export Insurance Agency of Russia Gate2RuBIN Gate to Russian Business and Innovation NetworksGFSME Guarantee Fund for Small and Medium Enterprises IEB Indonesia Eximbank IRA Inland Revenue AuthorityJETRO Japan External Trade Organization JICA Japan International Cooperation AgencyLBP Land Bank of Philippines METI Ministry of Economy, Trade, and Investment MIDC Myanmar Industrial Development CommitteeMIME Ministry of Industry, Mines and EnergyMIPR Ministry of Primary Resources MOIC Ministry of Industry and CommerceMPI Ministry of Planning and InvestmentMSI Ministry of Science and Innovation MSMEs Ministry of Cooperative and Small and Medium EnterprisesNSDC National SME Development Council NZECO New Zealand Export Credit OfficeNZTE New Zealand Trade & Enterprise OECD Organization for Economic Cooperation and DevelopmentPTTC Philippine Trade Training Center SBA Small Business AdministrationSBC Small Business Corporation SBGFC Small Business Guarantee Finance Corporation SEAP SME Expert Advisory Panel SMBA Small and Medium Business Administration SMEs Small and Medium EnterprisesSMEA Small and Medium Enterprise Agency SME Corp. SME Corporation MalaysiaSMEPDO National SME Promotion and Development OfficeSMBA Small and Medium Business Administration SMI Cambodia Small and Medium Industries Association of Cambodia SMRJ Organization for Small and Medium Enterprise and Regional Innovation, Japan SPRING Singapore Standards, Productivity and Innovation Board of SingaporeS/RLA Small/Rural Lender Advantage UKTI UK Trade & Investment WTO World Trade Organization บสย. บรรษทประกนสนเชออตสาหกรรมขนาดยอม ส.ส.ท. สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน) สสว. ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม สปป. ลาว สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว สอท. สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย

ภาคผนวกค�าอธบายตวอกษรยอชอของหนวยงานทเกยวของกบ SMEs ภายในเลม

105

คณะทปรกษา ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.)1. นายชาวนย สวสด-ชโต รองผอ�านวยส�านกงาน รกษาการแทนผอ�านวยการ ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม2. นายชยพร ชยานรกษ รองผอ�านวยการ ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม3. นางสาววมลกานต โกสมาศ รองผอ�านวยการ ส�านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม4. นางลกขณา ตงจตนบ ผอ�านวยการ ส�านกประสานดานการตางประเทศ5. นางกลวรางค จรวรา รองผอ�านวยการ ส�านกประสานดานการตางประเทศ6. นางสาวนทธมน ภมไชย ผเชยวชาญ ส�านกบรการผประกอบการ7. นางสาวทพาพร พจนา หวหนาสวน ส�านกบรการผประกอบการ

คณะท�างาน มหาวทยาลยหอการคาไทย1. อาจารยมานา คณธาราภรณ ผชวยอธการบดฝายสอสารองคกร ผอ�านวยการศนยศกษาและวจยตราสนคา 2. ดร.นมนวล ผวทองงาม ผอ�านวยการศนย AEC Strategy Center 3. นางสาวกมลวรรณ กาศลน นกวจยประจ�าศนยศกษาและวจยตราสนคา4. นางสาวกมลวรรณ ประภาศรสข นกวจยประจ�าศนยศกษาและวจยตราสนคา5. นางสาวศตพร จารศภกรกล นกวจยประจ�าศนย AEC Strategy Center6. Mr.Viacheslav Baksheev ผชวยนกวจย

คณะผจดท�า

พมพครงแรก ธนวาคม 2555 จ�านวน 1,000 เลมพมพและแยกสท โรงพมพ ฟาสออฟเซทไทยแลนด ทอย 14/68 ม.1 ประชาอทศ ซอย 75 แยก 5 ถนนประชาอทศ แขวงทงคร เขตทงคร กรงเทพฯ 10140 โทรศพท 0-2873-6799 โทรสาร 0-2873-6095 E-mail [email protected]